1Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Translation and Spectacle Μετάφραση και Θέαμα

Maria Sidiropoulou

School of Philosophy

Faculty of English Language and Literature

2015

2Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Source

Sidiropoulou Maria

20122013

Translating Identities on Stage and Screen ndashPragmatic perspectives and discoursaltendencies

Newcastle-upon-Tyne Cambridge Scholars

httpwwwcambridgescholarscomtranslating-identities-on-stage-and-screen-18

2Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Source

Sidiropoulou Maria

20122013

Translating Identities on Stage and Screen ndashPragmatic perspectives and discoursaltendencies

Newcastle-upon-Tyne Cambridge Scholars

httpwwwcambridgescholarscomtranslating-identities-on-stage-and-screen-18

3Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Unit 3

Pun transfer in

A Midsummer Nightrsquos Dream

Maria SidiropoulouSchool of Philosophy

Faculty of English Language and Literature

4Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Aims of unit 3

bull To enhance translator traineesrsquo awareness of types of factors affecting stage translation practice

bull To raise awareness of the importance of translatorsrsquo interfering with incongruous scripts to generate humour appealing to a target audience

5Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Contents of unit 3

bull humour theory

bull Raskinrsquos SSTH

bull incongruous scripts

bull semantic oppositions

bull data description shifting scripts across versions

bull factors affecting stage translation practice changing needs and interests of the receiving culture preference in theatre tradition translator individuality

6Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

The plot

A group of Athenian tradesmen led by Peter Quince are planning to perform a play The Tragedy of Pyramus and Thisbe in celebration of the Dukes wedding They decide to rehearse in the same forest Oberon and Titania fairy rulers of the forest have quarelled over Titanias refusal to give up her boy page to Oberon He sends Puck to find a magic plant the juice of which squeezed on the eyes of someone asleep will cause them to fall in love with the first creature they see on waking Oberon uses the juice on Titania and she falls rapturously in love with Bottom one of the tradesmen who has been bewitched by Puck Oberon also tells Puck to use it on Demetrius so that he will fall in love with Helena but Puck mistaking the two Athenian youths uses it on Lysander instead who promptly falls in love with Helenahttpwwwcrescent-theatrecoukY2008tour-msndhtml Sept 16 2014

4Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Aims of unit 3

bull To enhance translator traineesrsquo awareness of types of factors affecting stage translation practice

bull To raise awareness of the importance of translatorsrsquo interfering with incongruous scripts to generate humour appealing to a target audience

5Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Contents of unit 3

bull humour theory

bull Raskinrsquos SSTH

bull incongruous scripts

bull semantic oppositions

bull data description shifting scripts across versions

bull factors affecting stage translation practice changing needs and interests of the receiving culture preference in theatre tradition translator individuality

6Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

The plot

A group of Athenian tradesmen led by Peter Quince are planning to perform a play The Tragedy of Pyramus and Thisbe in celebration of the Dukes wedding They decide to rehearse in the same forest Oberon and Titania fairy rulers of the forest have quarelled over Titanias refusal to give up her boy page to Oberon He sends Puck to find a magic plant the juice of which squeezed on the eyes of someone asleep will cause them to fall in love with the first creature they see on waking Oberon uses the juice on Titania and she falls rapturously in love with Bottom one of the tradesmen who has been bewitched by Puck Oberon also tells Puck to use it on Demetrius so that he will fall in love with Helena but Puck mistaking the two Athenian youths uses it on Lysander instead who promptly falls in love with Helenahttpwwwcrescent-theatrecoukY2008tour-msndhtml Sept 16 2014

5Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Contents of unit 3

bull humour theory

bull Raskinrsquos SSTH

bull incongruous scripts

bull semantic oppositions

bull data description shifting scripts across versions

bull factors affecting stage translation practice changing needs and interests of the receiving culture preference in theatre tradition translator individuality

6Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

The plot

A group of Athenian tradesmen led by Peter Quince are planning to perform a play The Tragedy of Pyramus and Thisbe in celebration of the Dukes wedding They decide to rehearse in the same forest Oberon and Titania fairy rulers of the forest have quarelled over Titanias refusal to give up her boy page to Oberon He sends Puck to find a magic plant the juice of which squeezed on the eyes of someone asleep will cause them to fall in love with the first creature they see on waking Oberon uses the juice on Titania and she falls rapturously in love with Bottom one of the tradesmen who has been bewitched by Puck Oberon also tells Puck to use it on Demetrius so that he will fall in love with Helena but Puck mistaking the two Athenian youths uses it on Lysander instead who promptly falls in love with Helenahttpwwwcrescent-theatrecoukY2008tour-msndhtml Sept 16 2014

6Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

The plot

A group of Athenian tradesmen led by Peter Quince are planning to perform a play The Tragedy of Pyramus and Thisbe in celebration of the Dukes wedding They decide to rehearse in the same forest Oberon and Titania fairy rulers of the forest have quarelled over Titanias refusal to give up her boy page to Oberon He sends Puck to find a magic plant the juice of which squeezed on the eyes of someone asleep will cause them to fall in love with the first creature they see on waking Oberon uses the juice on Titania and she falls rapturously in love with Bottom one of the tradesmen who has been bewitched by Puck Oberon also tells Puck to use it on Demetrius so that he will fall in love with Helena but Puck mistaking the two Athenian youths uses it on Lysander instead who promptly falls in love with Helenahttpwwwcrescent-theatrecoukY2008tour-msndhtml Sept 16 2014

7Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Greek versions of A Midsummer Nightrsquos Dream

Version Target title year Stagedperformed at

Translatordirector

a Όνειρο ΚαλοκαιριάτικηςΝύχτας 1952

National Theatre Υiannis EconomidesKarolos Koun

b Όνειρο Καλοκαιρινής Νύχτας 1956

National Garden Vassilis RotasDinosGiannopoulos

c Όνειρο Θερινής Νύχτας1991

National Theatre Kostis KolotasΥiannisKarahisarides

d Όνειρο Καλοκαιρινής Νύχτας 1999

National Theatre Apostolos Doxiadis amp Dim Papadimitriou Nikos Hatzipapas

8Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

The translation problem

Shakespearersquos plays contain an awful lot of puns which often donrsquot impress modern readers This could be due to several reasons firstly like a lot of comedy puns require a visceral instinctive reaction If a joke has to be explained it loses a lot of its punch and thatrsquos doubly true of puns They rely on a sudden link being shown between two ideas which have previously been completely separate

httpssuiteiojem-bloomfieldcn32k4 Sept 16 2014

8Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

The translation problem

Shakespearersquos plays contain an awful lot of puns which often donrsquot impress modern readers This could be due to several reasons firstly like a lot of comedy puns require a visceral instinctive reaction If a joke has to be explained it loses a lot of its punch and thatrsquos doubly true of puns They rely on a sudden link being shown between two ideas which have previously been completely separate

httpssuiteiojem-bloomfieldcn32k4 Sept 16 2014

9Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Humour generation and opposing scripts

bull Humour theory claims that humour may be generated by alluding to opposing scripts which may be assumed to be relevant to target audiencesrsquo conceptualization of the world

bull If opposing scripts are held responsible for humourgeneration (Attardo 2001) there may be culture-specific oppositions which are humorously charged across cultures and affect pun rendition

10Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Semantic Script Theory of Humour(Raskin 1985Attardo 2001)

The overlapping of two scripts is not necessarily a cause of humor per se Ambiguous metaphorical figurative allegorical mythical allusive and obscure texts present overlapping scripts but they are not necessarily (if at all) funnyhellipThe second condition of the SSTH calls for the two scripts that overlap in the text to be ldquoopposedrdquo in a technical sensehelliphttpbooksgooglegrbooksaboutLinguistic_Theories_of_Humorhtmlid=FEWC4_3MrO0Campredir_esc=y Sept 16 2014

10Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Semantic Script Theory of Humour(Raskin 1985Attardo 2001)

The overlapping of two scripts is not necessarily a cause of humor per se Ambiguous metaphorical figurative allegorical mythical allusive and obscure texts present overlapping scripts but they are not necessarily (if at all) funnyhellipThe second condition of the SSTH calls for the two scripts that overlap in the text to be ldquoopposedrdquo in a technical sensehelliphttpbooksgooglegrbooksaboutLinguistic_Theories_of_Humorhtmlid=FEWC4_3MrO0Campredir_esc=y Sept 16 2014

11Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Puns are of two types

Implicit

vertical

involve a single occurrence of a word and evoke more than

one meaning

Explicit

horizontal

present two or more occurrences of the

original word with a different meaning at

each occurrence

12Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Implicit pun rendition 14All four versions focus on the lsquomagnetrsquo reading of adamant

HELENA You draw me you hard-hearted adamant But yet you draw not iron for my heart Is true as steelhellip

Ambiguous item Adamant(Stone of excessive hardnessmagnet)

ΕλένηΣυ με τραβάς σκληρόκαρδε μαγνήτησίδερο δεν τραβάς καθάριο ατσάλιείναι η καρδιά μουhellip

ΕλένηEσύ με σέρνεις συ σκληρόκαρδεΜαγνήτη μα σίδερο δε σέρνεις όχι τι η καρδιά μου πιστή rsquoναι σαν ατσάλιhellip

ΈλεναΣυ με σέρνεις πίσω σου σκληρέ σαντο μαγνήτη Δεν είναι παλιοσίδερο φτηνό που σέρνεις μα μια καρδιά πιστή κι αληθινή σαν το ατόφιο ατσάλι

ΕλένηΕσύ με έλκεις ω πολύτιμε μαγνήτηΜα δεν είναι από σίδερο η καρδιά μου Την έχει κάνει ο έρωτας ατσάλι που δεν σπάει

13Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Implicit pun rendition 24Αll four versions major on the lsquofull stoprsquo reading of points

THESEUS This fellow doth not stand upon points

Ambiguous item points(insultfull stop)

ΘησέαςΑυτός ο λεβέντης δε λογαριάζει διόλουτις τελείες

ΘησέαςΕτούτος ο φίλος δε σταματάει στιςτελείες

ΘησέαςΟ φίλος μας ούτε για νόημα νοιάζεταιούτε για τις τελείες

ΘησέαςΝομίζω έχει κάποιο πρόβλημα με τηστίξη

14Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Implicit pun rendition 34Αll four versions major on the lsquowallrsquo reading of partition

THESEUS Would you desire lime and hair to speak betterDEMETR It is the wittiest partition that ever I heard discourse my lord

Ambiguous item partition(wallseparation)

ΘησέαςΠοιoς θα rsquoχε την απαίτηση τρίχες κιασβέστης να μιλάν καλύτεραΔημήτριοςΕξυπνότερο μεσότοιχο άρχοντά μουδεν άκουσα ποτέ να μιλάη

ΘησέαςΜπορεί νrsquo απαιτήσει κανείς να μιλούνκαλύτερα ο ασβέστης κι η τρίχαΔημήτριοςΑυτό rsquoναι το εξυπνότερο μεσοτοίχι πουάκουσα να μιλάει ρήγα μου

ΘησέαςΜήπως ανάμενε κανείς σας ναμιλήσουν καλύτερα ο ασβέστης και οιπέτρεςΔημήτριοςΆρχοντά μου αναμφίβολα είναι ο πιoέξυπνος κι ο πιο εύγλωττος τοίχος hellip

ΘησέαςΓια σοβάς καλά τα λέειΔημήτριοςΟ πιο εύγλωττος τοίχος της Αθήνας

15Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Implicit pun rendition 44Αll four versions major on the lsquodistempered moonrsquo reading

TITANIA hellipTherefore the moon the governess of floods Pale in her anger washes all the air That rheumatic diseases do aboundAnd through this distemperature we see The seasons alterhellip

Ambiguous item distemperature(distempered mooncolouring)

Και μέσrsquo σ΄αυτή την ακαταστασίαχαλάσαν οι εποχέςhellip

Και βλέπεις μέσ στην αναμπουμπούλα αυτή νrsquo αλλάζουν οι εποχέςhellip

Τρελάθηκαν κι αλλάξανε οι εποχές hellipαναστάτωση δεν θέλεικαι έτσι τώρα οργισμένηέξαλλη και φουρκισμένηθέλει να τον τιμωρήσει

16Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Explicit pun rendition 15

LYSAN Demetrius I will keep my word with theeDEMETR I would I had your bond for I perceiveA weak bond holds you Irsquoll not trust your word

Two occurrences of a single word bond-bond(contractligament)

ΛύσανδροςΤο λόγο μου Δημήτριε θα κρατήσωΔημήτριοςΘάθελα με συμβόλαιο να σε δέσωγιατι όπως βλέπω ο πιο ελαφρόςδεσμός μπορεί να σε κρατήση

ΛύσανδροςΔημήτρη έχεις το λόγο μουΔημήτριοςΘα προτιμούσα να σrsquo έχω με χαρτίδεμένο τι όπως βλέπω κι ένας αδύνατος δεσμός σε καταφέρνει

Λύσανδρος Δημήτριε με προκάλεσεςhellipΔημήτριοςΜια πιo αξιόπιστη εγγύηση από το λόγοσου δώσε Το λόγο σου δενεμπιστεύομαι αφού από μια γυναίκανα ξεφύγεις δε μπορείς

ΛύσανδροςΔημήτριε το ξίφος σου ΘέλωμονομαχίαΔημήτριος(Ειρωνικά) Πάλι αλλαξοπίστησες Σεβλέπω τώρα μrsquo άλλη

17Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Explicit pun rendition 25

BOTTOM I will discharge it in either your straw-colour beard your orange-tawny beard your purple-in-grain beard or your French-crown-colour beard your perfect yellowQUINCE Some of your French crowns have no hair at all and then you will play barefacrsquod But masters here arehellip

Two occurrences of a single word French crown-French crown(French crown-hairsyphilis-heir)

ΚυδώνηςΟι καράφλες δεν έχουνε μαλλί κι έτσιθάπαιζες χωρίς γένι Εδώ είναι τα μέρησας μαστόροιhellip

ΚυδώνηςΛοιπόν μαστόροι αυτά είναιhellip

ΚουίνςΌπως είσαι θα τον παίξεις Ούτε γένια ούτε μαλλιά Λοιπόν μαστόροι Αυτοί είναι οι ρόλοι σας και περικαλώ αιτούμαι και επιθυμώμέχρι αύριο να τους αποστηχίσετεhellip

ΚυδώνηςΑν δεν είσαι εστεμμένος κάλλιο άφησε το στέμμαΜαστόρια για ελάτε

18Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Explicit pun rendition 35

Now die die die die dieDEMETR Νο die but an ace for him for he is but oneLYSAN Less than an ace man for he is dead he is nothingTHESEUS With the help of a surgeon he mightyet recover and yet prove an ass

Two occurrences of single words Ace (ασσος)-ass(γομάρι)die (πεθαίνω)-die(ζάρι)

Δημήτριος Το ζάρι έπεσε κι έφερε άσσο γιατrsquo είναι μόνος τουΛύσανδρος Ούτε άσσο δεν έφερε Αφού είναι νεκρός δεν έφερε τίποταΘησέας Με τη βοήθεια ενός χειρούργου μπορούσε να ξανά-ρθη στη ζωή και τότε θάφερνε το ζάρι του γομάρι

-

ΔημήτριοςΠέθανε τέσσερις φορές Νέο ρεκόρ

ΔημήτριοςΤέσσερα laquoθνήσκωraquo για ένα θάνατοπολλά είναι

ΘησέαςΚανας γιατρός στο ακροατήριο

19Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Explicit pun rendition 45

EGEUS hellipThou hast by moonlight at her window sungWith feigning voice verses of faininglove

Two occurrences of a single word(feigningfaining)

Αιγέαςhellipτραγούδησες τη νύχτα με φεγγάρικάτω απrsquo το παραθύρι της ερωτικάψευτόλογα με ψεύτικη φωνούλα

ΑιγέαςhellipΜε το φεγγάρι κάτω από το παράθυ-ρό της τραγούδησες με γλυκερή φωνή ψευτόλογα γιrsquo αγάπη

Αιγέαςhellipστο φεγγαρόφωτο κάτω απrsquo τοπαράθυρό της τραγούδησες με γλυκερή φωνή τραγούδια αγάπης πλανερά

ΑιγέαςΜες στη φεγγαράδακάτω απrsquo τα παραθυρά μουστήνεις τα βράδιαολονύχτια καντάδαΜε κάτι ανόητα στιχάκιαlaquoματάκιαraquo laquoφιλάκιαraquolaquoχαδάκιαraquo laquoχειλάκιαraquohellip

20Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Explicit pun rendition 55

DEMETR hellipThou toldrsquost me they were stolrsquon unto this woodAnd here am I and wood within this wood Because I cannot meet my Hermia

Two occurrences of a single wordwood (δάσος)wood)(τρελλός)

ΔημήτριοςhellipΜου είπες μαζί θα τόσκαγαν στοδάσος και να lsquoμαι εδώ τρελλός μέσαστα δέντρα που την Ερμία μου δενμπορώ να βρω

ΔημήτριοςhellipMου είπες εδώ στο δάσος τούτοείναι φευγάτοι Να lsquoμαι κι εγώ σανκούτσουρο μέσα στα δέντρα που δενμπορώ να σμίξω την Ερμία μουhellip

ΔημήτριοςhellipΜου είπες πως κλεφτήκανε κιήρθαν σrsquoαυτό το δάσος Και να lsquoμαιεδώ να τριγυρνώ στα όρη σαν τρελόςγιατί δεν μπορώ την Ερμία μου νασυναντήσω

ΔημήτριοςhellipΜου είπες πως το έσκασαν στοδάσος Θα τρελαθώ σου λέω δεν τους βρίσκω Πού είναι η Ερμία θέλω την Ερμία

21Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Translation strategies per instance of wordplay in MND

Symbolsstrategies ST script-switch trigger a b c d

IMPLICIT punning

Rendering Adamant loz loz loz

loz one meaning layer Points loz loz loz

both meaning layers Partition loz loz

Imitating ST technique Distemperature loz loz loz loz

EXPLICIT punning

― Omission Bond ndashbond

new wordplay French crown ndashFrench crown loz ―

Compensation Die ndashdie ace ndashass loz ―

Faining ndashfeigning

Wood ndashwood

22Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Humorous effects generated by the semantically opposed scripts

ST script-switch trigger

Semantic opposition Language device Target

Adamant Precious stonemagnet Idiomaticity ()

Points Individualism collectivism Understatement Individualism

Partition Inanimate entities Contradiction Poor qualityartistic products

Bond ndashbond Powerfulless male figures Exaggeration Unreliability

French crown ndashFrench crown

Royalty non-royalty Formulalsquoif not a brsquo

Monarchy

Die ndashdie ace ndashass

Stagereal life world Directness Illogicalbehaviour

Faining ndashfeigning Soundpoor artistic quality Rhymingdiminutives

Poor qualityproducts

Wood ndashwood Patienceanxiety Repetition Individualism

23Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Proper name rendition strategies in MND

ST Transliteration (version) Translation (version)

QuinceBottom

Κουίνς (c)Μπόττομ

Κυδώνης (abd)Πάτος (bd)Σαίτας (a)

hellipyou are that shrewd and knavish sprite Callrsquod Robin Goodfellow

Nεράιδαhellipεσύ rsquoσαι το στοιχειό το πονηρόπου Ανασκελά τον λεν

Δαιμονhellipσυ rsquoσαι αυτό το σκανταλιάρικοζιζάνιο που σε φωνάζουν Καλογιάννοhellip

Ξωτικόhellipεσύ είσαι εκείνο το πανέξυπνο και δόλιο πνέμαhellipπου σε φωνάζουν Πουκ ή Ρομπέν το καλοσυνάτο δαιμονάκι

ΝεράϊδαΕσύ rsquoσαι ο Πακ ή Ρόμπιν που σε λένε κι Αγαθό μα δεν είσrsquo όνομα καιπράμαhellip

24Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

dual actualization of idiomatic expressions

QUINCE At the Dukersquos oak we meet Bottom Enough hold or cut bow-strings

ΚυδώνηςΘα σμίξουμε στου δούκα τη βελανιδιάΣαίταςΕίπαμε Βρέξει δε βρέξει ο Θεός θαπάω στrsquo αμπέλι

ΚυδώνηςhellipΣτη βαλανιδιά του άρχοντά μαςΠάτοςθrsquoανταμώσουμεΕίπαμε ο κόσμος να χαλάσει

ΚουίνςΚάτω απrsquo τη βασιλική δρυ συναντιό-μαστεΜπόττομΑρκετά είπαμε Ο λόγος μαςσυμβόλαιο ντροπή να τον πατήσουμε

ΚυδώνηςΈνα μίλι μες στο δάσος στη γριαβελανιδιάΠάτοςΆιντε ταrsquo παμε αυτά

25Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Phonemic resemblance as source of wordplay

ΤHISBEhellipO Pyramus arise Speak speak Quite dumb Dead dead A tombMust cover thy sweet eyes

These lily lipsThis cherry noseThese yellow cowslip cheeksAre gone are goneLovers make moan

Θίσβηhellip (version b)Ω σήκω Πύραμέ μου Δε μrsquo ακούς πως Νεκρός νεκρόςΜίλησε μίλησε καλέ μουΘα φάει το χώμα τrsquoωραίο σας χρώμαμάτια γλυκά χείλια κρινένιακαι μαγουλάκια σα λεμονάκιακι εσέ μυτίτσα κερασένιαΠάνε όλα πιαΚλαύτε παιδιάμάτια είχε πράσινα σαν πράσο hellip

Θίσβηhellip (version d)Πύραμε άντε σήκω και μίλησέ μου μίλησέ μου Έχασες τη φωνή σουΜήπως είσαι νεκρός κι αποθαμμένοςΚαι σε λίγο σrsquo έναν τάφοθα βρεθείς παραχωμένοςΑυτά τα μάτια τα γλυκάκαι χείλη μεταξένιαη μύτη η κερασένιακαι τα χλωρά σαν κόκκινο μήλοΜάγουλα φύγαν σβήσαν χαθήκανΩ εραστές θρηνήστε εσείςτα λαχανιά του μάτια

26Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Techniques for rendering idiom-based wordplay (Veisbergs 1997)

Equivalent Loan Analogue Substitution Extention Compensation

LYSAN Ay me For aught that I could ever readCould ever hear by tale or historyThe course of true love never did run smoothBut either it was different in blood HERMIA O cross too high to be enthrallrsquod to lowLYSAN Or else misgraffed in respect of years

b ΛΥΣΑΝ Ωιμένα απrsquo όσα στον καιρό μου έχω διαβάσει κι όσα έχω ακούσει παραμύθια κι ιστορίες ποτέ δεν έτρεξε ήσυχο το ρέμα της αγάπηςΕΡΜΙΑ βάσανο ο αϊτός να σκλαβωθεί στη λάσπηΛΥΣΑΝ Είτε πολύ παράταιρο στην ηλικία

LoanAnalogue

d ΛΥΣΑΝ Αγάπη μου δεν είνrsquo πρώτη φορά ούτε κι η τελευταίαπου ο έρωτας γυρεύει τη χαρά μα κάνει με βάσανα παρέαΕΡΜΙΑ Πανάκριβό μου νόμισμα που δεν σrsquo εξαργυρώνωΛΥΣΑΝ Ο χρόνος το πληθώρησε το έκανε φτηνό

SubstitutionSubstitution

27Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Reasons for variation in stage translationG

To

ury

19

95 Changing needs

and interests of receiving culture

The ldquosocial discourserdquo of target society

Suss

anB

assn

ett

19

98 Preference in

theatre tradition

The ldquoaesthetics of the receiving theatrerdquo

Mo

ira

Ingh

ille

ri2

01

1 ldquoindividualityrdquo

translatorsrsquo habitus

ldquoembodied dispositionsrdquo individualsrsquo social and biological trajectories

28Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Controlling acculturation

The translatorsrsquo and criticsrsquo role in controlling acculturation is highlighted in Lefevere (1998)

In examining three different types of rewritings of Bertolt Brechtrsquos Muumltter Courage in English (namely translations criticisms and entries in reference works) he claims that these types of rewriting ldquooperate in a symbiotic relationshiprdquo and that rewriters ldquooften operating with an agenda of their own play the most important part in the acculturationhelliprdquo (ibid 109)

29Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

In conclusion

Version (d) stands out for the variety of socio-culturally relevant semantic oppositions it draws on for humourgeneration in pun rendition Versions (a) (b) and (c) imitate Shakespearersquos techniques and employ devices (malapropisms offensiveness etc) which are assumed to be manifestations of the HIGHLOW stature semantic opposition in Raskinrsquos SSTH

Drawing consistently on socio-culturally relevant semantic oppositions for humour generation is assumed to manifest part of the translatorsrsquo habitus changing conventions in performance translation and an eloquent reflection of values relevant to aspects of target audience collective psychological make-up

Incongruous scripts triggering humorous effects have been individualismcollectivism anxietypatience poorgood quality artistic products unreliability or instability of intention royaltynon-royalty rural values consumerism

30Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Please view 12

Globe On Screen 2014 Trailer httpswwwyoutubecomwatchv=tQAb_-Jseis

A Midsummer Nights Dream (BBC Radio 3) httpswwwyoutubecomwatchv=SRZ2SmmyMC4

A Midsummer Nights Dream -Play by- William Shakespeare (Full) httpswwwyoutubecomwatchv=6cg7DV-Ytz4

A Midsummer Nights Dream Quoteshttpswwwyoutubecomwatchv=umfBZkdk40M

Midsummer Nights Dream Nijinska Theilade Korngold Rheinhardt 1935 httpswwwyoutubecomwatchv=P39Fh8JwqPw

A Midsummer Nights Dream 1999 Trailer YouTubehttpswwwyoutubecomwatchv=V0ILRvrBtMw

A Midsummer Nights Dream - OberonampTitaniahttpswwwyoutubecomwatchv=6hW15r1Io-8

12Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Implicit pun rendition 14All four versions focus on the lsquomagnetrsquo reading of adamant

HELENA You draw me you hard-hearted adamant But yet you draw not iron for my heart Is true as steelhellip

Ambiguous item Adamant(Stone of excessive hardnessmagnet)

ΕλένηΣυ με τραβάς σκληρόκαρδε μαγνήτησίδερο δεν τραβάς καθάριο ατσάλιείναι η καρδιά μουhellip

ΕλένηEσύ με σέρνεις συ σκληρόκαρδεΜαγνήτη μα σίδερο δε σέρνεις όχι τι η καρδιά μου πιστή rsquoναι σαν ατσάλιhellip

ΈλεναΣυ με σέρνεις πίσω σου σκληρέ σαντο μαγνήτη Δεν είναι παλιοσίδερο φτηνό που σέρνεις μα μια καρδιά πιστή κι αληθινή σαν το ατόφιο ατσάλι

ΕλένηΕσύ με έλκεις ω πολύτιμε μαγνήτηΜα δεν είναι από σίδερο η καρδιά μου Την έχει κάνει ο έρωτας ατσάλι που δεν σπάει

13Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Implicit pun rendition 24Αll four versions major on the lsquofull stoprsquo reading of points

THESEUS This fellow doth not stand upon points

Ambiguous item points(insultfull stop)

ΘησέαςΑυτός ο λεβέντης δε λογαριάζει διόλουτις τελείες

ΘησέαςΕτούτος ο φίλος δε σταματάει στιςτελείες

ΘησέαςΟ φίλος μας ούτε για νόημα νοιάζεταιούτε για τις τελείες

ΘησέαςΝομίζω έχει κάποιο πρόβλημα με τηστίξη

14Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Implicit pun rendition 34Αll four versions major on the lsquowallrsquo reading of partition

THESEUS Would you desire lime and hair to speak betterDEMETR It is the wittiest partition that ever I heard discourse my lord

Ambiguous item partition(wallseparation)

ΘησέαςΠοιoς θα rsquoχε την απαίτηση τρίχες κιασβέστης να μιλάν καλύτεραΔημήτριοςΕξυπνότερο μεσότοιχο άρχοντά μουδεν άκουσα ποτέ να μιλάη

ΘησέαςΜπορεί νrsquo απαιτήσει κανείς να μιλούνκαλύτερα ο ασβέστης κι η τρίχαΔημήτριοςΑυτό rsquoναι το εξυπνότερο μεσοτοίχι πουάκουσα να μιλάει ρήγα μου

ΘησέαςΜήπως ανάμενε κανείς σας ναμιλήσουν καλύτερα ο ασβέστης και οιπέτρεςΔημήτριοςΆρχοντά μου αναμφίβολα είναι ο πιoέξυπνος κι ο πιο εύγλωττος τοίχος hellip

ΘησέαςΓια σοβάς καλά τα λέειΔημήτριοςΟ πιο εύγλωττος τοίχος της Αθήνας

15Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Implicit pun rendition 44Αll four versions major on the lsquodistempered moonrsquo reading

TITANIA hellipTherefore the moon the governess of floods Pale in her anger washes all the air That rheumatic diseases do aboundAnd through this distemperature we see The seasons alterhellip

Ambiguous item distemperature(distempered mooncolouring)

Και μέσrsquo σ΄αυτή την ακαταστασίαχαλάσαν οι εποχέςhellip

Και βλέπεις μέσ στην αναμπουμπούλα αυτή νrsquo αλλάζουν οι εποχέςhellip

Τρελάθηκαν κι αλλάξανε οι εποχές hellipαναστάτωση δεν θέλεικαι έτσι τώρα οργισμένηέξαλλη και φουρκισμένηθέλει να τον τιμωρήσει

16Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Explicit pun rendition 15

LYSAN Demetrius I will keep my word with theeDEMETR I would I had your bond for I perceiveA weak bond holds you Irsquoll not trust your word

Two occurrences of a single word bond-bond(contractligament)

ΛύσανδροςΤο λόγο μου Δημήτριε θα κρατήσωΔημήτριοςΘάθελα με συμβόλαιο να σε δέσωγιατι όπως βλέπω ο πιο ελαφρόςδεσμός μπορεί να σε κρατήση

ΛύσανδροςΔημήτρη έχεις το λόγο μουΔημήτριοςΘα προτιμούσα να σrsquo έχω με χαρτίδεμένο τι όπως βλέπω κι ένας αδύνατος δεσμός σε καταφέρνει

Λύσανδρος Δημήτριε με προκάλεσεςhellipΔημήτριοςΜια πιo αξιόπιστη εγγύηση από το λόγοσου δώσε Το λόγο σου δενεμπιστεύομαι αφού από μια γυναίκανα ξεφύγεις δε μπορείς

ΛύσανδροςΔημήτριε το ξίφος σου ΘέλωμονομαχίαΔημήτριος(Ειρωνικά) Πάλι αλλαξοπίστησες Σεβλέπω τώρα μrsquo άλλη

17Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Explicit pun rendition 25

BOTTOM I will discharge it in either your straw-colour beard your orange-tawny beard your purple-in-grain beard or your French-crown-colour beard your perfect yellowQUINCE Some of your French crowns have no hair at all and then you will play barefacrsquod But masters here arehellip

Two occurrences of a single word French crown-French crown(French crown-hairsyphilis-heir)

ΚυδώνηςΟι καράφλες δεν έχουνε μαλλί κι έτσιθάπαιζες χωρίς γένι Εδώ είναι τα μέρησας μαστόροιhellip

ΚυδώνηςΛοιπόν μαστόροι αυτά είναιhellip

ΚουίνςΌπως είσαι θα τον παίξεις Ούτε γένια ούτε μαλλιά Λοιπόν μαστόροι Αυτοί είναι οι ρόλοι σας και περικαλώ αιτούμαι και επιθυμώμέχρι αύριο να τους αποστηχίσετεhellip

ΚυδώνηςΑν δεν είσαι εστεμμένος κάλλιο άφησε το στέμμαΜαστόρια για ελάτε

18Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Explicit pun rendition 35

Now die die die die dieDEMETR Νο die but an ace for him for he is but oneLYSAN Less than an ace man for he is dead he is nothingTHESEUS With the help of a surgeon he mightyet recover and yet prove an ass

Two occurrences of single words Ace (ασσος)-ass(γομάρι)die (πεθαίνω)-die(ζάρι)

Δημήτριος Το ζάρι έπεσε κι έφερε άσσο γιατrsquo είναι μόνος τουΛύσανδρος Ούτε άσσο δεν έφερε Αφού είναι νεκρός δεν έφερε τίποταΘησέας Με τη βοήθεια ενός χειρούργου μπορούσε να ξανά-ρθη στη ζωή και τότε θάφερνε το ζάρι του γομάρι

-

ΔημήτριοςΠέθανε τέσσερις φορές Νέο ρεκόρ

ΔημήτριοςΤέσσερα laquoθνήσκωraquo για ένα θάνατοπολλά είναι

ΘησέαςΚανας γιατρός στο ακροατήριο

19Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Explicit pun rendition 45

EGEUS hellipThou hast by moonlight at her window sungWith feigning voice verses of faininglove

Two occurrences of a single word(feigningfaining)

Αιγέαςhellipτραγούδησες τη νύχτα με φεγγάρικάτω απrsquo το παραθύρι της ερωτικάψευτόλογα με ψεύτικη φωνούλα

ΑιγέαςhellipΜε το φεγγάρι κάτω από το παράθυ-ρό της τραγούδησες με γλυκερή φωνή ψευτόλογα γιrsquo αγάπη

Αιγέαςhellipστο φεγγαρόφωτο κάτω απrsquo τοπαράθυρό της τραγούδησες με γλυκερή φωνή τραγούδια αγάπης πλανερά

ΑιγέαςΜες στη φεγγαράδακάτω απrsquo τα παραθυρά μουστήνεις τα βράδιαολονύχτια καντάδαΜε κάτι ανόητα στιχάκιαlaquoματάκιαraquo laquoφιλάκιαraquolaquoχαδάκιαraquo laquoχειλάκιαraquohellip

20Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Explicit pun rendition 55

DEMETR hellipThou toldrsquost me they were stolrsquon unto this woodAnd here am I and wood within this wood Because I cannot meet my Hermia

Two occurrences of a single wordwood (δάσος)wood)(τρελλός)

ΔημήτριοςhellipΜου είπες μαζί θα τόσκαγαν στοδάσος και να lsquoμαι εδώ τρελλός μέσαστα δέντρα που την Ερμία μου δενμπορώ να βρω

ΔημήτριοςhellipMου είπες εδώ στο δάσος τούτοείναι φευγάτοι Να lsquoμαι κι εγώ σανκούτσουρο μέσα στα δέντρα που δενμπορώ να σμίξω την Ερμία μουhellip

ΔημήτριοςhellipΜου είπες πως κλεφτήκανε κιήρθαν σrsquoαυτό το δάσος Και να lsquoμαιεδώ να τριγυρνώ στα όρη σαν τρελόςγιατί δεν μπορώ την Ερμία μου νασυναντήσω

ΔημήτριοςhellipΜου είπες πως το έσκασαν στοδάσος Θα τρελαθώ σου λέω δεν τους βρίσκω Πού είναι η Ερμία θέλω την Ερμία

21Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Translation strategies per instance of wordplay in MND

Symbolsstrategies ST script-switch trigger a b c d

IMPLICIT punning

Rendering Adamant loz loz loz

loz one meaning layer Points loz loz loz

both meaning layers Partition loz loz

Imitating ST technique Distemperature loz loz loz loz

EXPLICIT punning

― Omission Bond ndashbond

new wordplay French crown ndashFrench crown loz ―

Compensation Die ndashdie ace ndashass loz ―

Faining ndashfeigning

Wood ndashwood

22Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Humorous effects generated by the semantically opposed scripts

ST script-switch trigger

Semantic opposition Language device Target

Adamant Precious stonemagnet Idiomaticity ()

Points Individualism collectivism Understatement Individualism

Partition Inanimate entities Contradiction Poor qualityartistic products

Bond ndashbond Powerfulless male figures Exaggeration Unreliability

French crown ndashFrench crown

Royalty non-royalty Formulalsquoif not a brsquo

Monarchy

Die ndashdie ace ndashass

Stagereal life world Directness Illogicalbehaviour

Faining ndashfeigning Soundpoor artistic quality Rhymingdiminutives

Poor qualityproducts

Wood ndashwood Patienceanxiety Repetition Individualism

23Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Proper name rendition strategies in MND

ST Transliteration (version) Translation (version)

QuinceBottom

Κουίνς (c)Μπόττομ

Κυδώνης (abd)Πάτος (bd)Σαίτας (a)

hellipyou are that shrewd and knavish sprite Callrsquod Robin Goodfellow

Nεράιδαhellipεσύ rsquoσαι το στοιχειό το πονηρόπου Ανασκελά τον λεν

Δαιμονhellipσυ rsquoσαι αυτό το σκανταλιάρικοζιζάνιο που σε φωνάζουν Καλογιάννοhellip

Ξωτικόhellipεσύ είσαι εκείνο το πανέξυπνο και δόλιο πνέμαhellipπου σε φωνάζουν Πουκ ή Ρομπέν το καλοσυνάτο δαιμονάκι

ΝεράϊδαΕσύ rsquoσαι ο Πακ ή Ρόμπιν που σε λένε κι Αγαθό μα δεν είσrsquo όνομα καιπράμαhellip

24Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

dual actualization of idiomatic expressions

QUINCE At the Dukersquos oak we meet Bottom Enough hold or cut bow-strings

ΚυδώνηςΘα σμίξουμε στου δούκα τη βελανιδιάΣαίταςΕίπαμε Βρέξει δε βρέξει ο Θεός θαπάω στrsquo αμπέλι

ΚυδώνηςhellipΣτη βαλανιδιά του άρχοντά μαςΠάτοςθrsquoανταμώσουμεΕίπαμε ο κόσμος να χαλάσει

ΚουίνςΚάτω απrsquo τη βασιλική δρυ συναντιό-μαστεΜπόττομΑρκετά είπαμε Ο λόγος μαςσυμβόλαιο ντροπή να τον πατήσουμε

ΚυδώνηςΈνα μίλι μες στο δάσος στη γριαβελανιδιάΠάτοςΆιντε ταrsquo παμε αυτά

25Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Phonemic resemblance as source of wordplay

ΤHISBEhellipO Pyramus arise Speak speak Quite dumb Dead dead A tombMust cover thy sweet eyes

These lily lipsThis cherry noseThese yellow cowslip cheeksAre gone are goneLovers make moan

Θίσβηhellip (version b)Ω σήκω Πύραμέ μου Δε μrsquo ακούς πως Νεκρός νεκρόςΜίλησε μίλησε καλέ μουΘα φάει το χώμα τrsquoωραίο σας χρώμαμάτια γλυκά χείλια κρινένιακαι μαγουλάκια σα λεμονάκιακι εσέ μυτίτσα κερασένιαΠάνε όλα πιαΚλαύτε παιδιάμάτια είχε πράσινα σαν πράσο hellip

Θίσβηhellip (version d)Πύραμε άντε σήκω και μίλησέ μου μίλησέ μου Έχασες τη φωνή σουΜήπως είσαι νεκρός κι αποθαμμένοςΚαι σε λίγο σrsquo έναν τάφοθα βρεθείς παραχωμένοςΑυτά τα μάτια τα γλυκάκαι χείλη μεταξένιαη μύτη η κερασένιακαι τα χλωρά σαν κόκκινο μήλοΜάγουλα φύγαν σβήσαν χαθήκανΩ εραστές θρηνήστε εσείςτα λαχανιά του μάτια

26Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Techniques for rendering idiom-based wordplay (Veisbergs 1997)

Equivalent Loan Analogue Substitution Extention Compensation

LYSAN Ay me For aught that I could ever readCould ever hear by tale or historyThe course of true love never did run smoothBut either it was different in blood HERMIA O cross too high to be enthrallrsquod to lowLYSAN Or else misgraffed in respect of years

b ΛΥΣΑΝ Ωιμένα απrsquo όσα στον καιρό μου έχω διαβάσει κι όσα έχω ακούσει παραμύθια κι ιστορίες ποτέ δεν έτρεξε ήσυχο το ρέμα της αγάπηςΕΡΜΙΑ βάσανο ο αϊτός να σκλαβωθεί στη λάσπηΛΥΣΑΝ Είτε πολύ παράταιρο στην ηλικία

LoanAnalogue

d ΛΥΣΑΝ Αγάπη μου δεν είνrsquo πρώτη φορά ούτε κι η τελευταίαπου ο έρωτας γυρεύει τη χαρά μα κάνει με βάσανα παρέαΕΡΜΙΑ Πανάκριβό μου νόμισμα που δεν σrsquo εξαργυρώνωΛΥΣΑΝ Ο χρόνος το πληθώρησε το έκανε φτηνό

SubstitutionSubstitution

27Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Reasons for variation in stage translationG

To

ury

19

95 Changing needs

and interests of receiving culture

The ldquosocial discourserdquo of target society

Suss

anB

assn

ett

19

98 Preference in

theatre tradition

The ldquoaesthetics of the receiving theatrerdquo

Mo

ira

Ingh

ille

ri2

01

1 ldquoindividualityrdquo

translatorsrsquo habitus

ldquoembodied dispositionsrdquo individualsrsquo social and biological trajectories

28Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Controlling acculturation

The translatorsrsquo and criticsrsquo role in controlling acculturation is highlighted in Lefevere (1998)

In examining three different types of rewritings of Bertolt Brechtrsquos Muumltter Courage in English (namely translations criticisms and entries in reference works) he claims that these types of rewriting ldquooperate in a symbiotic relationshiprdquo and that rewriters ldquooften operating with an agenda of their own play the most important part in the acculturationhelliprdquo (ibid 109)

29Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

In conclusion

Version (d) stands out for the variety of socio-culturally relevant semantic oppositions it draws on for humourgeneration in pun rendition Versions (a) (b) and (c) imitate Shakespearersquos techniques and employ devices (malapropisms offensiveness etc) which are assumed to be manifestations of the HIGHLOW stature semantic opposition in Raskinrsquos SSTH

Drawing consistently on socio-culturally relevant semantic oppositions for humour generation is assumed to manifest part of the translatorsrsquo habitus changing conventions in performance translation and an eloquent reflection of values relevant to aspects of target audience collective psychological make-up

Incongruous scripts triggering humorous effects have been individualismcollectivism anxietypatience poorgood quality artistic products unreliability or instability of intention royaltynon-royalty rural values consumerism

30Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Please view 12

Globe On Screen 2014 Trailer httpswwwyoutubecomwatchv=tQAb_-Jseis

A Midsummer Nights Dream (BBC Radio 3) httpswwwyoutubecomwatchv=SRZ2SmmyMC4

A Midsummer Nights Dream -Play by- William Shakespeare (Full) httpswwwyoutubecomwatchv=6cg7DV-Ytz4

A Midsummer Nights Dream Quoteshttpswwwyoutubecomwatchv=umfBZkdk40M

Midsummer Nights Dream Nijinska Theilade Korngold Rheinhardt 1935 httpswwwyoutubecomwatchv=P39Fh8JwqPw

A Midsummer Nights Dream 1999 Trailer YouTubehttpswwwyoutubecomwatchv=V0ILRvrBtMw

A Midsummer Nights Dream - OberonampTitaniahttpswwwyoutubecomwatchv=6hW15r1Io-8

13Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Implicit pun rendition 24Αll four versions major on the lsquofull stoprsquo reading of points

THESEUS This fellow doth not stand upon points

Ambiguous item points(insultfull stop)

ΘησέαςΑυτός ο λεβέντης δε λογαριάζει διόλουτις τελείες

ΘησέαςΕτούτος ο φίλος δε σταματάει στιςτελείες

ΘησέαςΟ φίλος μας ούτε για νόημα νοιάζεταιούτε για τις τελείες

ΘησέαςΝομίζω έχει κάποιο πρόβλημα με τηστίξη

14Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Implicit pun rendition 34Αll four versions major on the lsquowallrsquo reading of partition

THESEUS Would you desire lime and hair to speak betterDEMETR It is the wittiest partition that ever I heard discourse my lord

Ambiguous item partition(wallseparation)

ΘησέαςΠοιoς θα rsquoχε την απαίτηση τρίχες κιασβέστης να μιλάν καλύτεραΔημήτριοςΕξυπνότερο μεσότοιχο άρχοντά μουδεν άκουσα ποτέ να μιλάη

ΘησέαςΜπορεί νrsquo απαιτήσει κανείς να μιλούνκαλύτερα ο ασβέστης κι η τρίχαΔημήτριοςΑυτό rsquoναι το εξυπνότερο μεσοτοίχι πουάκουσα να μιλάει ρήγα μου

ΘησέαςΜήπως ανάμενε κανείς σας ναμιλήσουν καλύτερα ο ασβέστης και οιπέτρεςΔημήτριοςΆρχοντά μου αναμφίβολα είναι ο πιoέξυπνος κι ο πιο εύγλωττος τοίχος hellip

ΘησέαςΓια σοβάς καλά τα λέειΔημήτριοςΟ πιο εύγλωττος τοίχος της Αθήνας

15Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Implicit pun rendition 44Αll four versions major on the lsquodistempered moonrsquo reading

TITANIA hellipTherefore the moon the governess of floods Pale in her anger washes all the air That rheumatic diseases do aboundAnd through this distemperature we see The seasons alterhellip

Ambiguous item distemperature(distempered mooncolouring)

Και μέσrsquo σ΄αυτή την ακαταστασίαχαλάσαν οι εποχέςhellip

Και βλέπεις μέσ στην αναμπουμπούλα αυτή νrsquo αλλάζουν οι εποχέςhellip

Τρελάθηκαν κι αλλάξανε οι εποχές hellipαναστάτωση δεν θέλεικαι έτσι τώρα οργισμένηέξαλλη και φουρκισμένηθέλει να τον τιμωρήσει

16Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Explicit pun rendition 15

LYSAN Demetrius I will keep my word with theeDEMETR I would I had your bond for I perceiveA weak bond holds you Irsquoll not trust your word

Two occurrences of a single word bond-bond(contractligament)

ΛύσανδροςΤο λόγο μου Δημήτριε θα κρατήσωΔημήτριοςΘάθελα με συμβόλαιο να σε δέσωγιατι όπως βλέπω ο πιο ελαφρόςδεσμός μπορεί να σε κρατήση

ΛύσανδροςΔημήτρη έχεις το λόγο μουΔημήτριοςΘα προτιμούσα να σrsquo έχω με χαρτίδεμένο τι όπως βλέπω κι ένας αδύνατος δεσμός σε καταφέρνει

Λύσανδρος Δημήτριε με προκάλεσεςhellipΔημήτριοςΜια πιo αξιόπιστη εγγύηση από το λόγοσου δώσε Το λόγο σου δενεμπιστεύομαι αφού από μια γυναίκανα ξεφύγεις δε μπορείς

ΛύσανδροςΔημήτριε το ξίφος σου ΘέλωμονομαχίαΔημήτριος(Ειρωνικά) Πάλι αλλαξοπίστησες Σεβλέπω τώρα μrsquo άλλη

17Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Explicit pun rendition 25

BOTTOM I will discharge it in either your straw-colour beard your orange-tawny beard your purple-in-grain beard or your French-crown-colour beard your perfect yellowQUINCE Some of your French crowns have no hair at all and then you will play barefacrsquod But masters here arehellip

Two occurrences of a single word French crown-French crown(French crown-hairsyphilis-heir)

ΚυδώνηςΟι καράφλες δεν έχουνε μαλλί κι έτσιθάπαιζες χωρίς γένι Εδώ είναι τα μέρησας μαστόροιhellip

ΚυδώνηςΛοιπόν μαστόροι αυτά είναιhellip

ΚουίνςΌπως είσαι θα τον παίξεις Ούτε γένια ούτε μαλλιά Λοιπόν μαστόροι Αυτοί είναι οι ρόλοι σας και περικαλώ αιτούμαι και επιθυμώμέχρι αύριο να τους αποστηχίσετεhellip

ΚυδώνηςΑν δεν είσαι εστεμμένος κάλλιο άφησε το στέμμαΜαστόρια για ελάτε

18Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Explicit pun rendition 35

Now die die die die dieDEMETR Νο die but an ace for him for he is but oneLYSAN Less than an ace man for he is dead he is nothingTHESEUS With the help of a surgeon he mightyet recover and yet prove an ass

Two occurrences of single words Ace (ασσος)-ass(γομάρι)die (πεθαίνω)-die(ζάρι)

Δημήτριος Το ζάρι έπεσε κι έφερε άσσο γιατrsquo είναι μόνος τουΛύσανδρος Ούτε άσσο δεν έφερε Αφού είναι νεκρός δεν έφερε τίποταΘησέας Με τη βοήθεια ενός χειρούργου μπορούσε να ξανά-ρθη στη ζωή και τότε θάφερνε το ζάρι του γομάρι

-

ΔημήτριοςΠέθανε τέσσερις φορές Νέο ρεκόρ

ΔημήτριοςΤέσσερα laquoθνήσκωraquo για ένα θάνατοπολλά είναι

ΘησέαςΚανας γιατρός στο ακροατήριο

19Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Explicit pun rendition 45

EGEUS hellipThou hast by moonlight at her window sungWith feigning voice verses of faininglove

Two occurrences of a single word(feigningfaining)

Αιγέαςhellipτραγούδησες τη νύχτα με φεγγάρικάτω απrsquo το παραθύρι της ερωτικάψευτόλογα με ψεύτικη φωνούλα

ΑιγέαςhellipΜε το φεγγάρι κάτω από το παράθυ-ρό της τραγούδησες με γλυκερή φωνή ψευτόλογα γιrsquo αγάπη

Αιγέαςhellipστο φεγγαρόφωτο κάτω απrsquo τοπαράθυρό της τραγούδησες με γλυκερή φωνή τραγούδια αγάπης πλανερά

ΑιγέαςΜες στη φεγγαράδακάτω απrsquo τα παραθυρά μουστήνεις τα βράδιαολονύχτια καντάδαΜε κάτι ανόητα στιχάκιαlaquoματάκιαraquo laquoφιλάκιαraquolaquoχαδάκιαraquo laquoχειλάκιαraquohellip

20Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Explicit pun rendition 55

DEMETR hellipThou toldrsquost me they were stolrsquon unto this woodAnd here am I and wood within this wood Because I cannot meet my Hermia

Two occurrences of a single wordwood (δάσος)wood)(τρελλός)

ΔημήτριοςhellipΜου είπες μαζί θα τόσκαγαν στοδάσος και να lsquoμαι εδώ τρελλός μέσαστα δέντρα που την Ερμία μου δενμπορώ να βρω

ΔημήτριοςhellipMου είπες εδώ στο δάσος τούτοείναι φευγάτοι Να lsquoμαι κι εγώ σανκούτσουρο μέσα στα δέντρα που δενμπορώ να σμίξω την Ερμία μουhellip

ΔημήτριοςhellipΜου είπες πως κλεφτήκανε κιήρθαν σrsquoαυτό το δάσος Και να lsquoμαιεδώ να τριγυρνώ στα όρη σαν τρελόςγιατί δεν μπορώ την Ερμία μου νασυναντήσω

ΔημήτριοςhellipΜου είπες πως το έσκασαν στοδάσος Θα τρελαθώ σου λέω δεν τους βρίσκω Πού είναι η Ερμία θέλω την Ερμία

21Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Translation strategies per instance of wordplay in MND

Symbolsstrategies ST script-switch trigger a b c d

IMPLICIT punning

Rendering Adamant loz loz loz

loz one meaning layer Points loz loz loz

both meaning layers Partition loz loz

Imitating ST technique Distemperature loz loz loz loz

EXPLICIT punning

― Omission Bond ndashbond

new wordplay French crown ndashFrench crown loz ―

Compensation Die ndashdie ace ndashass loz ―

Faining ndashfeigning

Wood ndashwood

22Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Humorous effects generated by the semantically opposed scripts

ST script-switch trigger

Semantic opposition Language device Target

Adamant Precious stonemagnet Idiomaticity ()

Points Individualism collectivism Understatement Individualism

Partition Inanimate entities Contradiction Poor qualityartistic products

Bond ndashbond Powerfulless male figures Exaggeration Unreliability

French crown ndashFrench crown

Royalty non-royalty Formulalsquoif not a brsquo

Monarchy

Die ndashdie ace ndashass

Stagereal life world Directness Illogicalbehaviour

Faining ndashfeigning Soundpoor artistic quality Rhymingdiminutives

Poor qualityproducts

Wood ndashwood Patienceanxiety Repetition Individualism

23Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Proper name rendition strategies in MND

ST Transliteration (version) Translation (version)

QuinceBottom

Κουίνς (c)Μπόττομ

Κυδώνης (abd)Πάτος (bd)Σαίτας (a)

hellipyou are that shrewd and knavish sprite Callrsquod Robin Goodfellow

Nεράιδαhellipεσύ rsquoσαι το στοιχειό το πονηρόπου Ανασκελά τον λεν

Δαιμονhellipσυ rsquoσαι αυτό το σκανταλιάρικοζιζάνιο που σε φωνάζουν Καλογιάννοhellip

Ξωτικόhellipεσύ είσαι εκείνο το πανέξυπνο και δόλιο πνέμαhellipπου σε φωνάζουν Πουκ ή Ρομπέν το καλοσυνάτο δαιμονάκι

ΝεράϊδαΕσύ rsquoσαι ο Πακ ή Ρόμπιν που σε λένε κι Αγαθό μα δεν είσrsquo όνομα καιπράμαhellip

24Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

dual actualization of idiomatic expressions

QUINCE At the Dukersquos oak we meet Bottom Enough hold or cut bow-strings

ΚυδώνηςΘα σμίξουμε στου δούκα τη βελανιδιάΣαίταςΕίπαμε Βρέξει δε βρέξει ο Θεός θαπάω στrsquo αμπέλι

ΚυδώνηςhellipΣτη βαλανιδιά του άρχοντά μαςΠάτοςθrsquoανταμώσουμεΕίπαμε ο κόσμος να χαλάσει

ΚουίνςΚάτω απrsquo τη βασιλική δρυ συναντιό-μαστεΜπόττομΑρκετά είπαμε Ο λόγος μαςσυμβόλαιο ντροπή να τον πατήσουμε

ΚυδώνηςΈνα μίλι μες στο δάσος στη γριαβελανιδιάΠάτοςΆιντε ταrsquo παμε αυτά

25Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Phonemic resemblance as source of wordplay

ΤHISBEhellipO Pyramus arise Speak speak Quite dumb Dead dead A tombMust cover thy sweet eyes

These lily lipsThis cherry noseThese yellow cowslip cheeksAre gone are goneLovers make moan

Θίσβηhellip (version b)Ω σήκω Πύραμέ μου Δε μrsquo ακούς πως Νεκρός νεκρόςΜίλησε μίλησε καλέ μουΘα φάει το χώμα τrsquoωραίο σας χρώμαμάτια γλυκά χείλια κρινένιακαι μαγουλάκια σα λεμονάκιακι εσέ μυτίτσα κερασένιαΠάνε όλα πιαΚλαύτε παιδιάμάτια είχε πράσινα σαν πράσο hellip

Θίσβηhellip (version d)Πύραμε άντε σήκω και μίλησέ μου μίλησέ μου Έχασες τη φωνή σουΜήπως είσαι νεκρός κι αποθαμμένοςΚαι σε λίγο σrsquo έναν τάφοθα βρεθείς παραχωμένοςΑυτά τα μάτια τα γλυκάκαι χείλη μεταξένιαη μύτη η κερασένιακαι τα χλωρά σαν κόκκινο μήλοΜάγουλα φύγαν σβήσαν χαθήκανΩ εραστές θρηνήστε εσείςτα λαχανιά του μάτια

26Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Techniques for rendering idiom-based wordplay (Veisbergs 1997)

Equivalent Loan Analogue Substitution Extention Compensation

LYSAN Ay me For aught that I could ever readCould ever hear by tale or historyThe course of true love never did run smoothBut either it was different in blood HERMIA O cross too high to be enthrallrsquod to lowLYSAN Or else misgraffed in respect of years

b ΛΥΣΑΝ Ωιμένα απrsquo όσα στον καιρό μου έχω διαβάσει κι όσα έχω ακούσει παραμύθια κι ιστορίες ποτέ δεν έτρεξε ήσυχο το ρέμα της αγάπηςΕΡΜΙΑ βάσανο ο αϊτός να σκλαβωθεί στη λάσπηΛΥΣΑΝ Είτε πολύ παράταιρο στην ηλικία

LoanAnalogue

d ΛΥΣΑΝ Αγάπη μου δεν είνrsquo πρώτη φορά ούτε κι η τελευταίαπου ο έρωτας γυρεύει τη χαρά μα κάνει με βάσανα παρέαΕΡΜΙΑ Πανάκριβό μου νόμισμα που δεν σrsquo εξαργυρώνωΛΥΣΑΝ Ο χρόνος το πληθώρησε το έκανε φτηνό

SubstitutionSubstitution

27Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Reasons for variation in stage translationG

To

ury

19

95 Changing needs

and interests of receiving culture

The ldquosocial discourserdquo of target society

Suss

anB

assn

ett

19

98 Preference in

theatre tradition

The ldquoaesthetics of the receiving theatrerdquo

Mo

ira

Ingh

ille

ri2

01

1 ldquoindividualityrdquo

translatorsrsquo habitus

ldquoembodied dispositionsrdquo individualsrsquo social and biological trajectories

28Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Controlling acculturation

The translatorsrsquo and criticsrsquo role in controlling acculturation is highlighted in Lefevere (1998)

In examining three different types of rewritings of Bertolt Brechtrsquos Muumltter Courage in English (namely translations criticisms and entries in reference works) he claims that these types of rewriting ldquooperate in a symbiotic relationshiprdquo and that rewriters ldquooften operating with an agenda of their own play the most important part in the acculturationhelliprdquo (ibid 109)

29Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

In conclusion

Version (d) stands out for the variety of socio-culturally relevant semantic oppositions it draws on for humourgeneration in pun rendition Versions (a) (b) and (c) imitate Shakespearersquos techniques and employ devices (malapropisms offensiveness etc) which are assumed to be manifestations of the HIGHLOW stature semantic opposition in Raskinrsquos SSTH

Drawing consistently on socio-culturally relevant semantic oppositions for humour generation is assumed to manifest part of the translatorsrsquo habitus changing conventions in performance translation and an eloquent reflection of values relevant to aspects of target audience collective psychological make-up

Incongruous scripts triggering humorous effects have been individualismcollectivism anxietypatience poorgood quality artistic products unreliability or instability of intention royaltynon-royalty rural values consumerism

30Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Please view 12

Globe On Screen 2014 Trailer httpswwwyoutubecomwatchv=tQAb_-Jseis

A Midsummer Nights Dream (BBC Radio 3) httpswwwyoutubecomwatchv=SRZ2SmmyMC4

A Midsummer Nights Dream -Play by- William Shakespeare (Full) httpswwwyoutubecomwatchv=6cg7DV-Ytz4

A Midsummer Nights Dream Quoteshttpswwwyoutubecomwatchv=umfBZkdk40M

Midsummer Nights Dream Nijinska Theilade Korngold Rheinhardt 1935 httpswwwyoutubecomwatchv=P39Fh8JwqPw

A Midsummer Nights Dream 1999 Trailer YouTubehttpswwwyoutubecomwatchv=V0ILRvrBtMw

A Midsummer Nights Dream - OberonampTitaniahttpswwwyoutubecomwatchv=6hW15r1Io-8

14Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Implicit pun rendition 34Αll four versions major on the lsquowallrsquo reading of partition

THESEUS Would you desire lime and hair to speak betterDEMETR It is the wittiest partition that ever I heard discourse my lord

Ambiguous item partition(wallseparation)

ΘησέαςΠοιoς θα rsquoχε την απαίτηση τρίχες κιασβέστης να μιλάν καλύτεραΔημήτριοςΕξυπνότερο μεσότοιχο άρχοντά μουδεν άκουσα ποτέ να μιλάη

ΘησέαςΜπορεί νrsquo απαιτήσει κανείς να μιλούνκαλύτερα ο ασβέστης κι η τρίχαΔημήτριοςΑυτό rsquoναι το εξυπνότερο μεσοτοίχι πουάκουσα να μιλάει ρήγα μου

ΘησέαςΜήπως ανάμενε κανείς σας ναμιλήσουν καλύτερα ο ασβέστης και οιπέτρεςΔημήτριοςΆρχοντά μου αναμφίβολα είναι ο πιoέξυπνος κι ο πιο εύγλωττος τοίχος hellip

ΘησέαςΓια σοβάς καλά τα λέειΔημήτριοςΟ πιο εύγλωττος τοίχος της Αθήνας

15Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Implicit pun rendition 44Αll four versions major on the lsquodistempered moonrsquo reading

TITANIA hellipTherefore the moon the governess of floods Pale in her anger washes all the air That rheumatic diseases do aboundAnd through this distemperature we see The seasons alterhellip

Ambiguous item distemperature(distempered mooncolouring)

Και μέσrsquo σ΄αυτή την ακαταστασίαχαλάσαν οι εποχέςhellip

Και βλέπεις μέσ στην αναμπουμπούλα αυτή νrsquo αλλάζουν οι εποχέςhellip

Τρελάθηκαν κι αλλάξανε οι εποχές hellipαναστάτωση δεν θέλεικαι έτσι τώρα οργισμένηέξαλλη και φουρκισμένηθέλει να τον τιμωρήσει

16Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Explicit pun rendition 15

LYSAN Demetrius I will keep my word with theeDEMETR I would I had your bond for I perceiveA weak bond holds you Irsquoll not trust your word

Two occurrences of a single word bond-bond(contractligament)

ΛύσανδροςΤο λόγο μου Δημήτριε θα κρατήσωΔημήτριοςΘάθελα με συμβόλαιο να σε δέσωγιατι όπως βλέπω ο πιο ελαφρόςδεσμός μπορεί να σε κρατήση

ΛύσανδροςΔημήτρη έχεις το λόγο μουΔημήτριοςΘα προτιμούσα να σrsquo έχω με χαρτίδεμένο τι όπως βλέπω κι ένας αδύνατος δεσμός σε καταφέρνει

Λύσανδρος Δημήτριε με προκάλεσεςhellipΔημήτριοςΜια πιo αξιόπιστη εγγύηση από το λόγοσου δώσε Το λόγο σου δενεμπιστεύομαι αφού από μια γυναίκανα ξεφύγεις δε μπορείς

ΛύσανδροςΔημήτριε το ξίφος σου ΘέλωμονομαχίαΔημήτριος(Ειρωνικά) Πάλι αλλαξοπίστησες Σεβλέπω τώρα μrsquo άλλη

17Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Explicit pun rendition 25

BOTTOM I will discharge it in either your straw-colour beard your orange-tawny beard your purple-in-grain beard or your French-crown-colour beard your perfect yellowQUINCE Some of your French crowns have no hair at all and then you will play barefacrsquod But masters here arehellip

Two occurrences of a single word French crown-French crown(French crown-hairsyphilis-heir)

ΚυδώνηςΟι καράφλες δεν έχουνε μαλλί κι έτσιθάπαιζες χωρίς γένι Εδώ είναι τα μέρησας μαστόροιhellip

ΚυδώνηςΛοιπόν μαστόροι αυτά είναιhellip

ΚουίνςΌπως είσαι θα τον παίξεις Ούτε γένια ούτε μαλλιά Λοιπόν μαστόροι Αυτοί είναι οι ρόλοι σας και περικαλώ αιτούμαι και επιθυμώμέχρι αύριο να τους αποστηχίσετεhellip

ΚυδώνηςΑν δεν είσαι εστεμμένος κάλλιο άφησε το στέμμαΜαστόρια για ελάτε

18Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Explicit pun rendition 35

Now die die die die dieDEMETR Νο die but an ace for him for he is but oneLYSAN Less than an ace man for he is dead he is nothingTHESEUS With the help of a surgeon he mightyet recover and yet prove an ass

Two occurrences of single words Ace (ασσος)-ass(γομάρι)die (πεθαίνω)-die(ζάρι)

Δημήτριος Το ζάρι έπεσε κι έφερε άσσο γιατrsquo είναι μόνος τουΛύσανδρος Ούτε άσσο δεν έφερε Αφού είναι νεκρός δεν έφερε τίποταΘησέας Με τη βοήθεια ενός χειρούργου μπορούσε να ξανά-ρθη στη ζωή και τότε θάφερνε το ζάρι του γομάρι

-

ΔημήτριοςΠέθανε τέσσερις φορές Νέο ρεκόρ

ΔημήτριοςΤέσσερα laquoθνήσκωraquo για ένα θάνατοπολλά είναι

ΘησέαςΚανας γιατρός στο ακροατήριο

19Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Explicit pun rendition 45

EGEUS hellipThou hast by moonlight at her window sungWith feigning voice verses of faininglove

Two occurrences of a single word(feigningfaining)

Αιγέαςhellipτραγούδησες τη νύχτα με φεγγάρικάτω απrsquo το παραθύρι της ερωτικάψευτόλογα με ψεύτικη φωνούλα

ΑιγέαςhellipΜε το φεγγάρι κάτω από το παράθυ-ρό της τραγούδησες με γλυκερή φωνή ψευτόλογα γιrsquo αγάπη

Αιγέαςhellipστο φεγγαρόφωτο κάτω απrsquo τοπαράθυρό της τραγούδησες με γλυκερή φωνή τραγούδια αγάπης πλανερά

ΑιγέαςΜες στη φεγγαράδακάτω απrsquo τα παραθυρά μουστήνεις τα βράδιαολονύχτια καντάδαΜε κάτι ανόητα στιχάκιαlaquoματάκιαraquo laquoφιλάκιαraquolaquoχαδάκιαraquo laquoχειλάκιαraquohellip

20Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Explicit pun rendition 55

DEMETR hellipThou toldrsquost me they were stolrsquon unto this woodAnd here am I and wood within this wood Because I cannot meet my Hermia

Two occurrences of a single wordwood (δάσος)wood)(τρελλός)

ΔημήτριοςhellipΜου είπες μαζί θα τόσκαγαν στοδάσος και να lsquoμαι εδώ τρελλός μέσαστα δέντρα που την Ερμία μου δενμπορώ να βρω

ΔημήτριοςhellipMου είπες εδώ στο δάσος τούτοείναι φευγάτοι Να lsquoμαι κι εγώ σανκούτσουρο μέσα στα δέντρα που δενμπορώ να σμίξω την Ερμία μουhellip

ΔημήτριοςhellipΜου είπες πως κλεφτήκανε κιήρθαν σrsquoαυτό το δάσος Και να lsquoμαιεδώ να τριγυρνώ στα όρη σαν τρελόςγιατί δεν μπορώ την Ερμία μου νασυναντήσω

ΔημήτριοςhellipΜου είπες πως το έσκασαν στοδάσος Θα τρελαθώ σου λέω δεν τους βρίσκω Πού είναι η Ερμία θέλω την Ερμία

21Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Translation strategies per instance of wordplay in MND

Symbolsstrategies ST script-switch trigger a b c d

IMPLICIT punning

Rendering Adamant loz loz loz

loz one meaning layer Points loz loz loz

both meaning layers Partition loz loz

Imitating ST technique Distemperature loz loz loz loz

EXPLICIT punning

― Omission Bond ndashbond

new wordplay French crown ndashFrench crown loz ―

Compensation Die ndashdie ace ndashass loz ―

Faining ndashfeigning

Wood ndashwood

22Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Humorous effects generated by the semantically opposed scripts

ST script-switch trigger

Semantic opposition Language device Target

Adamant Precious stonemagnet Idiomaticity ()

Points Individualism collectivism Understatement Individualism

Partition Inanimate entities Contradiction Poor qualityartistic products

Bond ndashbond Powerfulless male figures Exaggeration Unreliability

French crown ndashFrench crown

Royalty non-royalty Formulalsquoif not a brsquo

Monarchy

Die ndashdie ace ndashass

Stagereal life world Directness Illogicalbehaviour

Faining ndashfeigning Soundpoor artistic quality Rhymingdiminutives

Poor qualityproducts

Wood ndashwood Patienceanxiety Repetition Individualism

23Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Proper name rendition strategies in MND

ST Transliteration (version) Translation (version)

QuinceBottom

Κουίνς (c)Μπόττομ

Κυδώνης (abd)Πάτος (bd)Σαίτας (a)

hellipyou are that shrewd and knavish sprite Callrsquod Robin Goodfellow

Nεράιδαhellipεσύ rsquoσαι το στοιχειό το πονηρόπου Ανασκελά τον λεν

Δαιμονhellipσυ rsquoσαι αυτό το σκανταλιάρικοζιζάνιο που σε φωνάζουν Καλογιάννοhellip

Ξωτικόhellipεσύ είσαι εκείνο το πανέξυπνο και δόλιο πνέμαhellipπου σε φωνάζουν Πουκ ή Ρομπέν το καλοσυνάτο δαιμονάκι

ΝεράϊδαΕσύ rsquoσαι ο Πακ ή Ρόμπιν που σε λένε κι Αγαθό μα δεν είσrsquo όνομα καιπράμαhellip

24Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

dual actualization of idiomatic expressions

QUINCE At the Dukersquos oak we meet Bottom Enough hold or cut bow-strings

ΚυδώνηςΘα σμίξουμε στου δούκα τη βελανιδιάΣαίταςΕίπαμε Βρέξει δε βρέξει ο Θεός θαπάω στrsquo αμπέλι

ΚυδώνηςhellipΣτη βαλανιδιά του άρχοντά μαςΠάτοςθrsquoανταμώσουμεΕίπαμε ο κόσμος να χαλάσει

ΚουίνςΚάτω απrsquo τη βασιλική δρυ συναντιό-μαστεΜπόττομΑρκετά είπαμε Ο λόγος μαςσυμβόλαιο ντροπή να τον πατήσουμε

ΚυδώνηςΈνα μίλι μες στο δάσος στη γριαβελανιδιάΠάτοςΆιντε ταrsquo παμε αυτά

25Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Phonemic resemblance as source of wordplay

ΤHISBEhellipO Pyramus arise Speak speak Quite dumb Dead dead A tombMust cover thy sweet eyes

These lily lipsThis cherry noseThese yellow cowslip cheeksAre gone are goneLovers make moan

Θίσβηhellip (version b)Ω σήκω Πύραμέ μου Δε μrsquo ακούς πως Νεκρός νεκρόςΜίλησε μίλησε καλέ μουΘα φάει το χώμα τrsquoωραίο σας χρώμαμάτια γλυκά χείλια κρινένιακαι μαγουλάκια σα λεμονάκιακι εσέ μυτίτσα κερασένιαΠάνε όλα πιαΚλαύτε παιδιάμάτια είχε πράσινα σαν πράσο hellip

Θίσβηhellip (version d)Πύραμε άντε σήκω και μίλησέ μου μίλησέ μου Έχασες τη φωνή σουΜήπως είσαι νεκρός κι αποθαμμένοςΚαι σε λίγο σrsquo έναν τάφοθα βρεθείς παραχωμένοςΑυτά τα μάτια τα γλυκάκαι χείλη μεταξένιαη μύτη η κερασένιακαι τα χλωρά σαν κόκκινο μήλοΜάγουλα φύγαν σβήσαν χαθήκανΩ εραστές θρηνήστε εσείςτα λαχανιά του μάτια

26Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Techniques for rendering idiom-based wordplay (Veisbergs 1997)

Equivalent Loan Analogue Substitution Extention Compensation

LYSAN Ay me For aught that I could ever readCould ever hear by tale or historyThe course of true love never did run smoothBut either it was different in blood HERMIA O cross too high to be enthrallrsquod to lowLYSAN Or else misgraffed in respect of years

b ΛΥΣΑΝ Ωιμένα απrsquo όσα στον καιρό μου έχω διαβάσει κι όσα έχω ακούσει παραμύθια κι ιστορίες ποτέ δεν έτρεξε ήσυχο το ρέμα της αγάπηςΕΡΜΙΑ βάσανο ο αϊτός να σκλαβωθεί στη λάσπηΛΥΣΑΝ Είτε πολύ παράταιρο στην ηλικία

LoanAnalogue

d ΛΥΣΑΝ Αγάπη μου δεν είνrsquo πρώτη φορά ούτε κι η τελευταίαπου ο έρωτας γυρεύει τη χαρά μα κάνει με βάσανα παρέαΕΡΜΙΑ Πανάκριβό μου νόμισμα που δεν σrsquo εξαργυρώνωΛΥΣΑΝ Ο χρόνος το πληθώρησε το έκανε φτηνό

SubstitutionSubstitution

27Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Reasons for variation in stage translationG

To

ury

19

95 Changing needs

and interests of receiving culture

The ldquosocial discourserdquo of target society

Suss

anB

assn

ett

19

98 Preference in

theatre tradition

The ldquoaesthetics of the receiving theatrerdquo

Mo

ira

Ingh

ille

ri2

01

1 ldquoindividualityrdquo

translatorsrsquo habitus

ldquoembodied dispositionsrdquo individualsrsquo social and biological trajectories

28Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Controlling acculturation

The translatorsrsquo and criticsrsquo role in controlling acculturation is highlighted in Lefevere (1998)

In examining three different types of rewritings of Bertolt Brechtrsquos Muumltter Courage in English (namely translations criticisms and entries in reference works) he claims that these types of rewriting ldquooperate in a symbiotic relationshiprdquo and that rewriters ldquooften operating with an agenda of their own play the most important part in the acculturationhelliprdquo (ibid 109)

29Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

In conclusion

Version (d) stands out for the variety of socio-culturally relevant semantic oppositions it draws on for humourgeneration in pun rendition Versions (a) (b) and (c) imitate Shakespearersquos techniques and employ devices (malapropisms offensiveness etc) which are assumed to be manifestations of the HIGHLOW stature semantic opposition in Raskinrsquos SSTH

Drawing consistently on socio-culturally relevant semantic oppositions for humour generation is assumed to manifest part of the translatorsrsquo habitus changing conventions in performance translation and an eloquent reflection of values relevant to aspects of target audience collective psychological make-up

Incongruous scripts triggering humorous effects have been individualismcollectivism anxietypatience poorgood quality artistic products unreliability or instability of intention royaltynon-royalty rural values consumerism

30Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Please view 12

Globe On Screen 2014 Trailer httpswwwyoutubecomwatchv=tQAb_-Jseis

A Midsummer Nights Dream (BBC Radio 3) httpswwwyoutubecomwatchv=SRZ2SmmyMC4

A Midsummer Nights Dream -Play by- William Shakespeare (Full) httpswwwyoutubecomwatchv=6cg7DV-Ytz4

A Midsummer Nights Dream Quoteshttpswwwyoutubecomwatchv=umfBZkdk40M

Midsummer Nights Dream Nijinska Theilade Korngold Rheinhardt 1935 httpswwwyoutubecomwatchv=P39Fh8JwqPw

A Midsummer Nights Dream 1999 Trailer YouTubehttpswwwyoutubecomwatchv=V0ILRvrBtMw

A Midsummer Nights Dream - OberonampTitaniahttpswwwyoutubecomwatchv=6hW15r1Io-8

15Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Implicit pun rendition 44Αll four versions major on the lsquodistempered moonrsquo reading

TITANIA hellipTherefore the moon the governess of floods Pale in her anger washes all the air That rheumatic diseases do aboundAnd through this distemperature we see The seasons alterhellip

Ambiguous item distemperature(distempered mooncolouring)

Και μέσrsquo σ΄αυτή την ακαταστασίαχαλάσαν οι εποχέςhellip

Και βλέπεις μέσ στην αναμπουμπούλα αυτή νrsquo αλλάζουν οι εποχέςhellip

Τρελάθηκαν κι αλλάξανε οι εποχές hellipαναστάτωση δεν θέλεικαι έτσι τώρα οργισμένηέξαλλη και φουρκισμένηθέλει να τον τιμωρήσει

16Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Explicit pun rendition 15

LYSAN Demetrius I will keep my word with theeDEMETR I would I had your bond for I perceiveA weak bond holds you Irsquoll not trust your word

Two occurrences of a single word bond-bond(contractligament)

ΛύσανδροςΤο λόγο μου Δημήτριε θα κρατήσωΔημήτριοςΘάθελα με συμβόλαιο να σε δέσωγιατι όπως βλέπω ο πιο ελαφρόςδεσμός μπορεί να σε κρατήση

ΛύσανδροςΔημήτρη έχεις το λόγο μουΔημήτριοςΘα προτιμούσα να σrsquo έχω με χαρτίδεμένο τι όπως βλέπω κι ένας αδύνατος δεσμός σε καταφέρνει

Λύσανδρος Δημήτριε με προκάλεσεςhellipΔημήτριοςΜια πιo αξιόπιστη εγγύηση από το λόγοσου δώσε Το λόγο σου δενεμπιστεύομαι αφού από μια γυναίκανα ξεφύγεις δε μπορείς

ΛύσανδροςΔημήτριε το ξίφος σου ΘέλωμονομαχίαΔημήτριος(Ειρωνικά) Πάλι αλλαξοπίστησες Σεβλέπω τώρα μrsquo άλλη

17Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Explicit pun rendition 25

BOTTOM I will discharge it in either your straw-colour beard your orange-tawny beard your purple-in-grain beard or your French-crown-colour beard your perfect yellowQUINCE Some of your French crowns have no hair at all and then you will play barefacrsquod But masters here arehellip

Two occurrences of a single word French crown-French crown(French crown-hairsyphilis-heir)

ΚυδώνηςΟι καράφλες δεν έχουνε μαλλί κι έτσιθάπαιζες χωρίς γένι Εδώ είναι τα μέρησας μαστόροιhellip

ΚυδώνηςΛοιπόν μαστόροι αυτά είναιhellip

ΚουίνςΌπως είσαι θα τον παίξεις Ούτε γένια ούτε μαλλιά Λοιπόν μαστόροι Αυτοί είναι οι ρόλοι σας και περικαλώ αιτούμαι και επιθυμώμέχρι αύριο να τους αποστηχίσετεhellip

ΚυδώνηςΑν δεν είσαι εστεμμένος κάλλιο άφησε το στέμμαΜαστόρια για ελάτε

18Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Explicit pun rendition 35

Now die die die die dieDEMETR Νο die but an ace for him for he is but oneLYSAN Less than an ace man for he is dead he is nothingTHESEUS With the help of a surgeon he mightyet recover and yet prove an ass

Two occurrences of single words Ace (ασσος)-ass(γομάρι)die (πεθαίνω)-die(ζάρι)

Δημήτριος Το ζάρι έπεσε κι έφερε άσσο γιατrsquo είναι μόνος τουΛύσανδρος Ούτε άσσο δεν έφερε Αφού είναι νεκρός δεν έφερε τίποταΘησέας Με τη βοήθεια ενός χειρούργου μπορούσε να ξανά-ρθη στη ζωή και τότε θάφερνε το ζάρι του γομάρι

-

ΔημήτριοςΠέθανε τέσσερις φορές Νέο ρεκόρ

ΔημήτριοςΤέσσερα laquoθνήσκωraquo για ένα θάνατοπολλά είναι

ΘησέαςΚανας γιατρός στο ακροατήριο

19Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Explicit pun rendition 45

EGEUS hellipThou hast by moonlight at her window sungWith feigning voice verses of faininglove

Two occurrences of a single word(feigningfaining)

Αιγέαςhellipτραγούδησες τη νύχτα με φεγγάρικάτω απrsquo το παραθύρι της ερωτικάψευτόλογα με ψεύτικη φωνούλα

ΑιγέαςhellipΜε το φεγγάρι κάτω από το παράθυ-ρό της τραγούδησες με γλυκερή φωνή ψευτόλογα γιrsquo αγάπη

Αιγέαςhellipστο φεγγαρόφωτο κάτω απrsquo τοπαράθυρό της τραγούδησες με γλυκερή φωνή τραγούδια αγάπης πλανερά

ΑιγέαςΜες στη φεγγαράδακάτω απrsquo τα παραθυρά μουστήνεις τα βράδιαολονύχτια καντάδαΜε κάτι ανόητα στιχάκιαlaquoματάκιαraquo laquoφιλάκιαraquolaquoχαδάκιαraquo laquoχειλάκιαraquohellip

20Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Explicit pun rendition 55

DEMETR hellipThou toldrsquost me they were stolrsquon unto this woodAnd here am I and wood within this wood Because I cannot meet my Hermia

Two occurrences of a single wordwood (δάσος)wood)(τρελλός)

ΔημήτριοςhellipΜου είπες μαζί θα τόσκαγαν στοδάσος και να lsquoμαι εδώ τρελλός μέσαστα δέντρα που την Ερμία μου δενμπορώ να βρω

ΔημήτριοςhellipMου είπες εδώ στο δάσος τούτοείναι φευγάτοι Να lsquoμαι κι εγώ σανκούτσουρο μέσα στα δέντρα που δενμπορώ να σμίξω την Ερμία μουhellip

ΔημήτριοςhellipΜου είπες πως κλεφτήκανε κιήρθαν σrsquoαυτό το δάσος Και να lsquoμαιεδώ να τριγυρνώ στα όρη σαν τρελόςγιατί δεν μπορώ την Ερμία μου νασυναντήσω

ΔημήτριοςhellipΜου είπες πως το έσκασαν στοδάσος Θα τρελαθώ σου λέω δεν τους βρίσκω Πού είναι η Ερμία θέλω την Ερμία

21Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Translation strategies per instance of wordplay in MND

Symbolsstrategies ST script-switch trigger a b c d

IMPLICIT punning

Rendering Adamant loz loz loz

loz one meaning layer Points loz loz loz

both meaning layers Partition loz loz

Imitating ST technique Distemperature loz loz loz loz

EXPLICIT punning

― Omission Bond ndashbond

new wordplay French crown ndashFrench crown loz ―

Compensation Die ndashdie ace ndashass loz ―

Faining ndashfeigning

Wood ndashwood

22Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Humorous effects generated by the semantically opposed scripts

ST script-switch trigger

Semantic opposition Language device Target

Adamant Precious stonemagnet Idiomaticity ()

Points Individualism collectivism Understatement Individualism

Partition Inanimate entities Contradiction Poor qualityartistic products

Bond ndashbond Powerfulless male figures Exaggeration Unreliability

French crown ndashFrench crown

Royalty non-royalty Formulalsquoif not a brsquo

Monarchy

Die ndashdie ace ndashass

Stagereal life world Directness Illogicalbehaviour

Faining ndashfeigning Soundpoor artistic quality Rhymingdiminutives

Poor qualityproducts

Wood ndashwood Patienceanxiety Repetition Individualism

23Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Proper name rendition strategies in MND

ST Transliteration (version) Translation (version)

QuinceBottom

Κουίνς (c)Μπόττομ

Κυδώνης (abd)Πάτος (bd)Σαίτας (a)

hellipyou are that shrewd and knavish sprite Callrsquod Robin Goodfellow

Nεράιδαhellipεσύ rsquoσαι το στοιχειό το πονηρόπου Ανασκελά τον λεν

Δαιμονhellipσυ rsquoσαι αυτό το σκανταλιάρικοζιζάνιο που σε φωνάζουν Καλογιάννοhellip

Ξωτικόhellipεσύ είσαι εκείνο το πανέξυπνο και δόλιο πνέμαhellipπου σε φωνάζουν Πουκ ή Ρομπέν το καλοσυνάτο δαιμονάκι

ΝεράϊδαΕσύ rsquoσαι ο Πακ ή Ρόμπιν που σε λένε κι Αγαθό μα δεν είσrsquo όνομα καιπράμαhellip

24Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

dual actualization of idiomatic expressions

QUINCE At the Dukersquos oak we meet Bottom Enough hold or cut bow-strings

ΚυδώνηςΘα σμίξουμε στου δούκα τη βελανιδιάΣαίταςΕίπαμε Βρέξει δε βρέξει ο Θεός θαπάω στrsquo αμπέλι

ΚυδώνηςhellipΣτη βαλανιδιά του άρχοντά μαςΠάτοςθrsquoανταμώσουμεΕίπαμε ο κόσμος να χαλάσει

ΚουίνςΚάτω απrsquo τη βασιλική δρυ συναντιό-μαστεΜπόττομΑρκετά είπαμε Ο λόγος μαςσυμβόλαιο ντροπή να τον πατήσουμε

ΚυδώνηςΈνα μίλι μες στο δάσος στη γριαβελανιδιάΠάτοςΆιντε ταrsquo παμε αυτά

25Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Phonemic resemblance as source of wordplay

ΤHISBEhellipO Pyramus arise Speak speak Quite dumb Dead dead A tombMust cover thy sweet eyes

These lily lipsThis cherry noseThese yellow cowslip cheeksAre gone are goneLovers make moan

Θίσβηhellip (version b)Ω σήκω Πύραμέ μου Δε μrsquo ακούς πως Νεκρός νεκρόςΜίλησε μίλησε καλέ μουΘα φάει το χώμα τrsquoωραίο σας χρώμαμάτια γλυκά χείλια κρινένιακαι μαγουλάκια σα λεμονάκιακι εσέ μυτίτσα κερασένιαΠάνε όλα πιαΚλαύτε παιδιάμάτια είχε πράσινα σαν πράσο hellip

Θίσβηhellip (version d)Πύραμε άντε σήκω και μίλησέ μου μίλησέ μου Έχασες τη φωνή σουΜήπως είσαι νεκρός κι αποθαμμένοςΚαι σε λίγο σrsquo έναν τάφοθα βρεθείς παραχωμένοςΑυτά τα μάτια τα γλυκάκαι χείλη μεταξένιαη μύτη η κερασένιακαι τα χλωρά σαν κόκκινο μήλοΜάγουλα φύγαν σβήσαν χαθήκανΩ εραστές θρηνήστε εσείςτα λαχανιά του μάτια

26Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Techniques for rendering idiom-based wordplay (Veisbergs 1997)

Equivalent Loan Analogue Substitution Extention Compensation

LYSAN Ay me For aught that I could ever readCould ever hear by tale or historyThe course of true love never did run smoothBut either it was different in blood HERMIA O cross too high to be enthrallrsquod to lowLYSAN Or else misgraffed in respect of years

b ΛΥΣΑΝ Ωιμένα απrsquo όσα στον καιρό μου έχω διαβάσει κι όσα έχω ακούσει παραμύθια κι ιστορίες ποτέ δεν έτρεξε ήσυχο το ρέμα της αγάπηςΕΡΜΙΑ βάσανο ο αϊτός να σκλαβωθεί στη λάσπηΛΥΣΑΝ Είτε πολύ παράταιρο στην ηλικία

LoanAnalogue

d ΛΥΣΑΝ Αγάπη μου δεν είνrsquo πρώτη φορά ούτε κι η τελευταίαπου ο έρωτας γυρεύει τη χαρά μα κάνει με βάσανα παρέαΕΡΜΙΑ Πανάκριβό μου νόμισμα που δεν σrsquo εξαργυρώνωΛΥΣΑΝ Ο χρόνος το πληθώρησε το έκανε φτηνό

SubstitutionSubstitution

27Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Reasons for variation in stage translationG

To

ury

19

95 Changing needs

and interests of receiving culture

The ldquosocial discourserdquo of target society

Suss

anB

assn

ett

19

98 Preference in

theatre tradition

The ldquoaesthetics of the receiving theatrerdquo

Mo

ira

Ingh

ille

ri2

01

1 ldquoindividualityrdquo

translatorsrsquo habitus

ldquoembodied dispositionsrdquo individualsrsquo social and biological trajectories

28Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Controlling acculturation

The translatorsrsquo and criticsrsquo role in controlling acculturation is highlighted in Lefevere (1998)

In examining three different types of rewritings of Bertolt Brechtrsquos Muumltter Courage in English (namely translations criticisms and entries in reference works) he claims that these types of rewriting ldquooperate in a symbiotic relationshiprdquo and that rewriters ldquooften operating with an agenda of their own play the most important part in the acculturationhelliprdquo (ibid 109)

29Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

In conclusion

Version (d) stands out for the variety of socio-culturally relevant semantic oppositions it draws on for humourgeneration in pun rendition Versions (a) (b) and (c) imitate Shakespearersquos techniques and employ devices (malapropisms offensiveness etc) which are assumed to be manifestations of the HIGHLOW stature semantic opposition in Raskinrsquos SSTH

Drawing consistently on socio-culturally relevant semantic oppositions for humour generation is assumed to manifest part of the translatorsrsquo habitus changing conventions in performance translation and an eloquent reflection of values relevant to aspects of target audience collective psychological make-up

Incongruous scripts triggering humorous effects have been individualismcollectivism anxietypatience poorgood quality artistic products unreliability or instability of intention royaltynon-royalty rural values consumerism

30Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Please view 12

Globe On Screen 2014 Trailer httpswwwyoutubecomwatchv=tQAb_-Jseis

A Midsummer Nights Dream (BBC Radio 3) httpswwwyoutubecomwatchv=SRZ2SmmyMC4

A Midsummer Nights Dream -Play by- William Shakespeare (Full) httpswwwyoutubecomwatchv=6cg7DV-Ytz4

A Midsummer Nights Dream Quoteshttpswwwyoutubecomwatchv=umfBZkdk40M

Midsummer Nights Dream Nijinska Theilade Korngold Rheinhardt 1935 httpswwwyoutubecomwatchv=P39Fh8JwqPw

A Midsummer Nights Dream 1999 Trailer YouTubehttpswwwyoutubecomwatchv=V0ILRvrBtMw

A Midsummer Nights Dream - OberonampTitaniahttpswwwyoutubecomwatchv=6hW15r1Io-8

16Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Explicit pun rendition 15

LYSAN Demetrius I will keep my word with theeDEMETR I would I had your bond for I perceiveA weak bond holds you Irsquoll not trust your word

Two occurrences of a single word bond-bond(contractligament)

ΛύσανδροςΤο λόγο μου Δημήτριε θα κρατήσωΔημήτριοςΘάθελα με συμβόλαιο να σε δέσωγιατι όπως βλέπω ο πιο ελαφρόςδεσμός μπορεί να σε κρατήση

ΛύσανδροςΔημήτρη έχεις το λόγο μουΔημήτριοςΘα προτιμούσα να σrsquo έχω με χαρτίδεμένο τι όπως βλέπω κι ένας αδύνατος δεσμός σε καταφέρνει

Λύσανδρος Δημήτριε με προκάλεσεςhellipΔημήτριοςΜια πιo αξιόπιστη εγγύηση από το λόγοσου δώσε Το λόγο σου δενεμπιστεύομαι αφού από μια γυναίκανα ξεφύγεις δε μπορείς

ΛύσανδροςΔημήτριε το ξίφος σου ΘέλωμονομαχίαΔημήτριος(Ειρωνικά) Πάλι αλλαξοπίστησες Σεβλέπω τώρα μrsquo άλλη

17Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Explicit pun rendition 25

BOTTOM I will discharge it in either your straw-colour beard your orange-tawny beard your purple-in-grain beard or your French-crown-colour beard your perfect yellowQUINCE Some of your French crowns have no hair at all and then you will play barefacrsquod But masters here arehellip

Two occurrences of a single word French crown-French crown(French crown-hairsyphilis-heir)

ΚυδώνηςΟι καράφλες δεν έχουνε μαλλί κι έτσιθάπαιζες χωρίς γένι Εδώ είναι τα μέρησας μαστόροιhellip

ΚυδώνηςΛοιπόν μαστόροι αυτά είναιhellip

ΚουίνςΌπως είσαι θα τον παίξεις Ούτε γένια ούτε μαλλιά Λοιπόν μαστόροι Αυτοί είναι οι ρόλοι σας και περικαλώ αιτούμαι και επιθυμώμέχρι αύριο να τους αποστηχίσετεhellip

ΚυδώνηςΑν δεν είσαι εστεμμένος κάλλιο άφησε το στέμμαΜαστόρια για ελάτε

18Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Explicit pun rendition 35

Now die die die die dieDEMETR Νο die but an ace for him for he is but oneLYSAN Less than an ace man for he is dead he is nothingTHESEUS With the help of a surgeon he mightyet recover and yet prove an ass

Two occurrences of single words Ace (ασσος)-ass(γομάρι)die (πεθαίνω)-die(ζάρι)

Δημήτριος Το ζάρι έπεσε κι έφερε άσσο γιατrsquo είναι μόνος τουΛύσανδρος Ούτε άσσο δεν έφερε Αφού είναι νεκρός δεν έφερε τίποταΘησέας Με τη βοήθεια ενός χειρούργου μπορούσε να ξανά-ρθη στη ζωή και τότε θάφερνε το ζάρι του γομάρι

-

ΔημήτριοςΠέθανε τέσσερις φορές Νέο ρεκόρ

ΔημήτριοςΤέσσερα laquoθνήσκωraquo για ένα θάνατοπολλά είναι

ΘησέαςΚανας γιατρός στο ακροατήριο

19Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Explicit pun rendition 45

EGEUS hellipThou hast by moonlight at her window sungWith feigning voice verses of faininglove

Two occurrences of a single word(feigningfaining)

Αιγέαςhellipτραγούδησες τη νύχτα με φεγγάρικάτω απrsquo το παραθύρι της ερωτικάψευτόλογα με ψεύτικη φωνούλα

ΑιγέαςhellipΜε το φεγγάρι κάτω από το παράθυ-ρό της τραγούδησες με γλυκερή φωνή ψευτόλογα γιrsquo αγάπη

Αιγέαςhellipστο φεγγαρόφωτο κάτω απrsquo τοπαράθυρό της τραγούδησες με γλυκερή φωνή τραγούδια αγάπης πλανερά

ΑιγέαςΜες στη φεγγαράδακάτω απrsquo τα παραθυρά μουστήνεις τα βράδιαολονύχτια καντάδαΜε κάτι ανόητα στιχάκιαlaquoματάκιαraquo laquoφιλάκιαraquolaquoχαδάκιαraquo laquoχειλάκιαraquohellip

20Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Explicit pun rendition 55

DEMETR hellipThou toldrsquost me they were stolrsquon unto this woodAnd here am I and wood within this wood Because I cannot meet my Hermia

Two occurrences of a single wordwood (δάσος)wood)(τρελλός)

ΔημήτριοςhellipΜου είπες μαζί θα τόσκαγαν στοδάσος και να lsquoμαι εδώ τρελλός μέσαστα δέντρα που την Ερμία μου δενμπορώ να βρω

ΔημήτριοςhellipMου είπες εδώ στο δάσος τούτοείναι φευγάτοι Να lsquoμαι κι εγώ σανκούτσουρο μέσα στα δέντρα που δενμπορώ να σμίξω την Ερμία μουhellip

ΔημήτριοςhellipΜου είπες πως κλεφτήκανε κιήρθαν σrsquoαυτό το δάσος Και να lsquoμαιεδώ να τριγυρνώ στα όρη σαν τρελόςγιατί δεν μπορώ την Ερμία μου νασυναντήσω

ΔημήτριοςhellipΜου είπες πως το έσκασαν στοδάσος Θα τρελαθώ σου λέω δεν τους βρίσκω Πού είναι η Ερμία θέλω την Ερμία

21Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Translation strategies per instance of wordplay in MND

Symbolsstrategies ST script-switch trigger a b c d

IMPLICIT punning

Rendering Adamant loz loz loz

loz one meaning layer Points loz loz loz

both meaning layers Partition loz loz

Imitating ST technique Distemperature loz loz loz loz

EXPLICIT punning

― Omission Bond ndashbond

new wordplay French crown ndashFrench crown loz ―

Compensation Die ndashdie ace ndashass loz ―

Faining ndashfeigning

Wood ndashwood

22Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Humorous effects generated by the semantically opposed scripts

ST script-switch trigger

Semantic opposition Language device Target

Adamant Precious stonemagnet Idiomaticity ()

Points Individualism collectivism Understatement Individualism

Partition Inanimate entities Contradiction Poor qualityartistic products

Bond ndashbond Powerfulless male figures Exaggeration Unreliability

French crown ndashFrench crown

Royalty non-royalty Formulalsquoif not a brsquo

Monarchy

Die ndashdie ace ndashass

Stagereal life world Directness Illogicalbehaviour

Faining ndashfeigning Soundpoor artistic quality Rhymingdiminutives

Poor qualityproducts

Wood ndashwood Patienceanxiety Repetition Individualism

23Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Proper name rendition strategies in MND

ST Transliteration (version) Translation (version)

QuinceBottom

Κουίνς (c)Μπόττομ

Κυδώνης (abd)Πάτος (bd)Σαίτας (a)

hellipyou are that shrewd and knavish sprite Callrsquod Robin Goodfellow

Nεράιδαhellipεσύ rsquoσαι το στοιχειό το πονηρόπου Ανασκελά τον λεν

Δαιμονhellipσυ rsquoσαι αυτό το σκανταλιάρικοζιζάνιο που σε φωνάζουν Καλογιάννοhellip

Ξωτικόhellipεσύ είσαι εκείνο το πανέξυπνο και δόλιο πνέμαhellipπου σε φωνάζουν Πουκ ή Ρομπέν το καλοσυνάτο δαιμονάκι

ΝεράϊδαΕσύ rsquoσαι ο Πακ ή Ρόμπιν που σε λένε κι Αγαθό μα δεν είσrsquo όνομα καιπράμαhellip

24Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

dual actualization of idiomatic expressions

QUINCE At the Dukersquos oak we meet Bottom Enough hold or cut bow-strings

ΚυδώνηςΘα σμίξουμε στου δούκα τη βελανιδιάΣαίταςΕίπαμε Βρέξει δε βρέξει ο Θεός θαπάω στrsquo αμπέλι

ΚυδώνηςhellipΣτη βαλανιδιά του άρχοντά μαςΠάτοςθrsquoανταμώσουμεΕίπαμε ο κόσμος να χαλάσει

ΚουίνςΚάτω απrsquo τη βασιλική δρυ συναντιό-μαστεΜπόττομΑρκετά είπαμε Ο λόγος μαςσυμβόλαιο ντροπή να τον πατήσουμε

ΚυδώνηςΈνα μίλι μες στο δάσος στη γριαβελανιδιάΠάτοςΆιντε ταrsquo παμε αυτά

25Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Phonemic resemblance as source of wordplay

ΤHISBEhellipO Pyramus arise Speak speak Quite dumb Dead dead A tombMust cover thy sweet eyes

These lily lipsThis cherry noseThese yellow cowslip cheeksAre gone are goneLovers make moan

Θίσβηhellip (version b)Ω σήκω Πύραμέ μου Δε μrsquo ακούς πως Νεκρός νεκρόςΜίλησε μίλησε καλέ μουΘα φάει το χώμα τrsquoωραίο σας χρώμαμάτια γλυκά χείλια κρινένιακαι μαγουλάκια σα λεμονάκιακι εσέ μυτίτσα κερασένιαΠάνε όλα πιαΚλαύτε παιδιάμάτια είχε πράσινα σαν πράσο hellip

Θίσβηhellip (version d)Πύραμε άντε σήκω και μίλησέ μου μίλησέ μου Έχασες τη φωνή σουΜήπως είσαι νεκρός κι αποθαμμένοςΚαι σε λίγο σrsquo έναν τάφοθα βρεθείς παραχωμένοςΑυτά τα μάτια τα γλυκάκαι χείλη μεταξένιαη μύτη η κερασένιακαι τα χλωρά σαν κόκκινο μήλοΜάγουλα φύγαν σβήσαν χαθήκανΩ εραστές θρηνήστε εσείςτα λαχανιά του μάτια

26Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Techniques for rendering idiom-based wordplay (Veisbergs 1997)

Equivalent Loan Analogue Substitution Extention Compensation

LYSAN Ay me For aught that I could ever readCould ever hear by tale or historyThe course of true love never did run smoothBut either it was different in blood HERMIA O cross too high to be enthrallrsquod to lowLYSAN Or else misgraffed in respect of years

b ΛΥΣΑΝ Ωιμένα απrsquo όσα στον καιρό μου έχω διαβάσει κι όσα έχω ακούσει παραμύθια κι ιστορίες ποτέ δεν έτρεξε ήσυχο το ρέμα της αγάπηςΕΡΜΙΑ βάσανο ο αϊτός να σκλαβωθεί στη λάσπηΛΥΣΑΝ Είτε πολύ παράταιρο στην ηλικία

LoanAnalogue

d ΛΥΣΑΝ Αγάπη μου δεν είνrsquo πρώτη φορά ούτε κι η τελευταίαπου ο έρωτας γυρεύει τη χαρά μα κάνει με βάσανα παρέαΕΡΜΙΑ Πανάκριβό μου νόμισμα που δεν σrsquo εξαργυρώνωΛΥΣΑΝ Ο χρόνος το πληθώρησε το έκανε φτηνό

SubstitutionSubstitution

27Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Reasons for variation in stage translationG

To

ury

19

95 Changing needs

and interests of receiving culture

The ldquosocial discourserdquo of target society

Suss

anB

assn

ett

19

98 Preference in

theatre tradition

The ldquoaesthetics of the receiving theatrerdquo

Mo

ira

Ingh

ille

ri2

01

1 ldquoindividualityrdquo

translatorsrsquo habitus

ldquoembodied dispositionsrdquo individualsrsquo social and biological trajectories

28Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Controlling acculturation

The translatorsrsquo and criticsrsquo role in controlling acculturation is highlighted in Lefevere (1998)

In examining three different types of rewritings of Bertolt Brechtrsquos Muumltter Courage in English (namely translations criticisms and entries in reference works) he claims that these types of rewriting ldquooperate in a symbiotic relationshiprdquo and that rewriters ldquooften operating with an agenda of their own play the most important part in the acculturationhelliprdquo (ibid 109)

29Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

In conclusion

Version (d) stands out for the variety of socio-culturally relevant semantic oppositions it draws on for humourgeneration in pun rendition Versions (a) (b) and (c) imitate Shakespearersquos techniques and employ devices (malapropisms offensiveness etc) which are assumed to be manifestations of the HIGHLOW stature semantic opposition in Raskinrsquos SSTH

Drawing consistently on socio-culturally relevant semantic oppositions for humour generation is assumed to manifest part of the translatorsrsquo habitus changing conventions in performance translation and an eloquent reflection of values relevant to aspects of target audience collective psychological make-up

Incongruous scripts triggering humorous effects have been individualismcollectivism anxietypatience poorgood quality artistic products unreliability or instability of intention royaltynon-royalty rural values consumerism

30Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Please view 12

Globe On Screen 2014 Trailer httpswwwyoutubecomwatchv=tQAb_-Jseis

A Midsummer Nights Dream (BBC Radio 3) httpswwwyoutubecomwatchv=SRZ2SmmyMC4

A Midsummer Nights Dream -Play by- William Shakespeare (Full) httpswwwyoutubecomwatchv=6cg7DV-Ytz4

A Midsummer Nights Dream Quoteshttpswwwyoutubecomwatchv=umfBZkdk40M

Midsummer Nights Dream Nijinska Theilade Korngold Rheinhardt 1935 httpswwwyoutubecomwatchv=P39Fh8JwqPw

A Midsummer Nights Dream 1999 Trailer YouTubehttpswwwyoutubecomwatchv=V0ILRvrBtMw

A Midsummer Nights Dream - OberonampTitaniahttpswwwyoutubecomwatchv=6hW15r1Io-8

17Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Explicit pun rendition 25

BOTTOM I will discharge it in either your straw-colour beard your orange-tawny beard your purple-in-grain beard or your French-crown-colour beard your perfect yellowQUINCE Some of your French crowns have no hair at all and then you will play barefacrsquod But masters here arehellip

Two occurrences of a single word French crown-French crown(French crown-hairsyphilis-heir)

ΚυδώνηςΟι καράφλες δεν έχουνε μαλλί κι έτσιθάπαιζες χωρίς γένι Εδώ είναι τα μέρησας μαστόροιhellip

ΚυδώνηςΛοιπόν μαστόροι αυτά είναιhellip

ΚουίνςΌπως είσαι θα τον παίξεις Ούτε γένια ούτε μαλλιά Λοιπόν μαστόροι Αυτοί είναι οι ρόλοι σας και περικαλώ αιτούμαι και επιθυμώμέχρι αύριο να τους αποστηχίσετεhellip

ΚυδώνηςΑν δεν είσαι εστεμμένος κάλλιο άφησε το στέμμαΜαστόρια για ελάτε

18Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Explicit pun rendition 35

Now die die die die dieDEMETR Νο die but an ace for him for he is but oneLYSAN Less than an ace man for he is dead he is nothingTHESEUS With the help of a surgeon he mightyet recover and yet prove an ass

Two occurrences of single words Ace (ασσος)-ass(γομάρι)die (πεθαίνω)-die(ζάρι)

Δημήτριος Το ζάρι έπεσε κι έφερε άσσο γιατrsquo είναι μόνος τουΛύσανδρος Ούτε άσσο δεν έφερε Αφού είναι νεκρός δεν έφερε τίποταΘησέας Με τη βοήθεια ενός χειρούργου μπορούσε να ξανά-ρθη στη ζωή και τότε θάφερνε το ζάρι του γομάρι

-

ΔημήτριοςΠέθανε τέσσερις φορές Νέο ρεκόρ

ΔημήτριοςΤέσσερα laquoθνήσκωraquo για ένα θάνατοπολλά είναι

ΘησέαςΚανας γιατρός στο ακροατήριο

19Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Explicit pun rendition 45

EGEUS hellipThou hast by moonlight at her window sungWith feigning voice verses of faininglove

Two occurrences of a single word(feigningfaining)

Αιγέαςhellipτραγούδησες τη νύχτα με φεγγάρικάτω απrsquo το παραθύρι της ερωτικάψευτόλογα με ψεύτικη φωνούλα

ΑιγέαςhellipΜε το φεγγάρι κάτω από το παράθυ-ρό της τραγούδησες με γλυκερή φωνή ψευτόλογα γιrsquo αγάπη

Αιγέαςhellipστο φεγγαρόφωτο κάτω απrsquo τοπαράθυρό της τραγούδησες με γλυκερή φωνή τραγούδια αγάπης πλανερά

ΑιγέαςΜες στη φεγγαράδακάτω απrsquo τα παραθυρά μουστήνεις τα βράδιαολονύχτια καντάδαΜε κάτι ανόητα στιχάκιαlaquoματάκιαraquo laquoφιλάκιαraquolaquoχαδάκιαraquo laquoχειλάκιαraquohellip

20Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Explicit pun rendition 55

DEMETR hellipThou toldrsquost me they were stolrsquon unto this woodAnd here am I and wood within this wood Because I cannot meet my Hermia

Two occurrences of a single wordwood (δάσος)wood)(τρελλός)

ΔημήτριοςhellipΜου είπες μαζί θα τόσκαγαν στοδάσος και να lsquoμαι εδώ τρελλός μέσαστα δέντρα που την Ερμία μου δενμπορώ να βρω

ΔημήτριοςhellipMου είπες εδώ στο δάσος τούτοείναι φευγάτοι Να lsquoμαι κι εγώ σανκούτσουρο μέσα στα δέντρα που δενμπορώ να σμίξω την Ερμία μουhellip

ΔημήτριοςhellipΜου είπες πως κλεφτήκανε κιήρθαν σrsquoαυτό το δάσος Και να lsquoμαιεδώ να τριγυρνώ στα όρη σαν τρελόςγιατί δεν μπορώ την Ερμία μου νασυναντήσω

ΔημήτριοςhellipΜου είπες πως το έσκασαν στοδάσος Θα τρελαθώ σου λέω δεν τους βρίσκω Πού είναι η Ερμία θέλω την Ερμία

21Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Translation strategies per instance of wordplay in MND

Symbolsstrategies ST script-switch trigger a b c d

IMPLICIT punning

Rendering Adamant loz loz loz

loz one meaning layer Points loz loz loz

both meaning layers Partition loz loz

Imitating ST technique Distemperature loz loz loz loz

EXPLICIT punning

― Omission Bond ndashbond

new wordplay French crown ndashFrench crown loz ―

Compensation Die ndashdie ace ndashass loz ―

Faining ndashfeigning

Wood ndashwood

22Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Humorous effects generated by the semantically opposed scripts

ST script-switch trigger

Semantic opposition Language device Target

Adamant Precious stonemagnet Idiomaticity ()

Points Individualism collectivism Understatement Individualism

Partition Inanimate entities Contradiction Poor qualityartistic products

Bond ndashbond Powerfulless male figures Exaggeration Unreliability

French crown ndashFrench crown

Royalty non-royalty Formulalsquoif not a brsquo

Monarchy

Die ndashdie ace ndashass

Stagereal life world Directness Illogicalbehaviour

Faining ndashfeigning Soundpoor artistic quality Rhymingdiminutives

Poor qualityproducts

Wood ndashwood Patienceanxiety Repetition Individualism

23Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Proper name rendition strategies in MND

ST Transliteration (version) Translation (version)

QuinceBottom

Κουίνς (c)Μπόττομ

Κυδώνης (abd)Πάτος (bd)Σαίτας (a)

hellipyou are that shrewd and knavish sprite Callrsquod Robin Goodfellow

Nεράιδαhellipεσύ rsquoσαι το στοιχειό το πονηρόπου Ανασκελά τον λεν

Δαιμονhellipσυ rsquoσαι αυτό το σκανταλιάρικοζιζάνιο που σε φωνάζουν Καλογιάννοhellip

Ξωτικόhellipεσύ είσαι εκείνο το πανέξυπνο και δόλιο πνέμαhellipπου σε φωνάζουν Πουκ ή Ρομπέν το καλοσυνάτο δαιμονάκι

ΝεράϊδαΕσύ rsquoσαι ο Πακ ή Ρόμπιν που σε λένε κι Αγαθό μα δεν είσrsquo όνομα καιπράμαhellip

24Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

dual actualization of idiomatic expressions

QUINCE At the Dukersquos oak we meet Bottom Enough hold or cut bow-strings

ΚυδώνηςΘα σμίξουμε στου δούκα τη βελανιδιάΣαίταςΕίπαμε Βρέξει δε βρέξει ο Θεός θαπάω στrsquo αμπέλι

ΚυδώνηςhellipΣτη βαλανιδιά του άρχοντά μαςΠάτοςθrsquoανταμώσουμεΕίπαμε ο κόσμος να χαλάσει

ΚουίνςΚάτω απrsquo τη βασιλική δρυ συναντιό-μαστεΜπόττομΑρκετά είπαμε Ο λόγος μαςσυμβόλαιο ντροπή να τον πατήσουμε

ΚυδώνηςΈνα μίλι μες στο δάσος στη γριαβελανιδιάΠάτοςΆιντε ταrsquo παμε αυτά

25Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Phonemic resemblance as source of wordplay

ΤHISBEhellipO Pyramus arise Speak speak Quite dumb Dead dead A tombMust cover thy sweet eyes

These lily lipsThis cherry noseThese yellow cowslip cheeksAre gone are goneLovers make moan

Θίσβηhellip (version b)Ω σήκω Πύραμέ μου Δε μrsquo ακούς πως Νεκρός νεκρόςΜίλησε μίλησε καλέ μουΘα φάει το χώμα τrsquoωραίο σας χρώμαμάτια γλυκά χείλια κρινένιακαι μαγουλάκια σα λεμονάκιακι εσέ μυτίτσα κερασένιαΠάνε όλα πιαΚλαύτε παιδιάμάτια είχε πράσινα σαν πράσο hellip

Θίσβηhellip (version d)Πύραμε άντε σήκω και μίλησέ μου μίλησέ μου Έχασες τη φωνή σουΜήπως είσαι νεκρός κι αποθαμμένοςΚαι σε λίγο σrsquo έναν τάφοθα βρεθείς παραχωμένοςΑυτά τα μάτια τα γλυκάκαι χείλη μεταξένιαη μύτη η κερασένιακαι τα χλωρά σαν κόκκινο μήλοΜάγουλα φύγαν σβήσαν χαθήκανΩ εραστές θρηνήστε εσείςτα λαχανιά του μάτια

26Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Techniques for rendering idiom-based wordplay (Veisbergs 1997)

Equivalent Loan Analogue Substitution Extention Compensation

LYSAN Ay me For aught that I could ever readCould ever hear by tale or historyThe course of true love never did run smoothBut either it was different in blood HERMIA O cross too high to be enthrallrsquod to lowLYSAN Or else misgraffed in respect of years

b ΛΥΣΑΝ Ωιμένα απrsquo όσα στον καιρό μου έχω διαβάσει κι όσα έχω ακούσει παραμύθια κι ιστορίες ποτέ δεν έτρεξε ήσυχο το ρέμα της αγάπηςΕΡΜΙΑ βάσανο ο αϊτός να σκλαβωθεί στη λάσπηΛΥΣΑΝ Είτε πολύ παράταιρο στην ηλικία

LoanAnalogue

d ΛΥΣΑΝ Αγάπη μου δεν είνrsquo πρώτη φορά ούτε κι η τελευταίαπου ο έρωτας γυρεύει τη χαρά μα κάνει με βάσανα παρέαΕΡΜΙΑ Πανάκριβό μου νόμισμα που δεν σrsquo εξαργυρώνωΛΥΣΑΝ Ο χρόνος το πληθώρησε το έκανε φτηνό

SubstitutionSubstitution

27Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Reasons for variation in stage translationG

To

ury

19

95 Changing needs

and interests of receiving culture

The ldquosocial discourserdquo of target society

Suss

anB

assn

ett

19

98 Preference in

theatre tradition

The ldquoaesthetics of the receiving theatrerdquo

Mo

ira

Ingh

ille

ri2

01

1 ldquoindividualityrdquo

translatorsrsquo habitus

ldquoembodied dispositionsrdquo individualsrsquo social and biological trajectories

28Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Controlling acculturation

The translatorsrsquo and criticsrsquo role in controlling acculturation is highlighted in Lefevere (1998)

In examining three different types of rewritings of Bertolt Brechtrsquos Muumltter Courage in English (namely translations criticisms and entries in reference works) he claims that these types of rewriting ldquooperate in a symbiotic relationshiprdquo and that rewriters ldquooften operating with an agenda of their own play the most important part in the acculturationhelliprdquo (ibid 109)

29Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

In conclusion

Version (d) stands out for the variety of socio-culturally relevant semantic oppositions it draws on for humourgeneration in pun rendition Versions (a) (b) and (c) imitate Shakespearersquos techniques and employ devices (malapropisms offensiveness etc) which are assumed to be manifestations of the HIGHLOW stature semantic opposition in Raskinrsquos SSTH

Drawing consistently on socio-culturally relevant semantic oppositions for humour generation is assumed to manifest part of the translatorsrsquo habitus changing conventions in performance translation and an eloquent reflection of values relevant to aspects of target audience collective psychological make-up

Incongruous scripts triggering humorous effects have been individualismcollectivism anxietypatience poorgood quality artistic products unreliability or instability of intention royaltynon-royalty rural values consumerism

30Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Please view 12

Globe On Screen 2014 Trailer httpswwwyoutubecomwatchv=tQAb_-Jseis

A Midsummer Nights Dream (BBC Radio 3) httpswwwyoutubecomwatchv=SRZ2SmmyMC4

A Midsummer Nights Dream -Play by- William Shakespeare (Full) httpswwwyoutubecomwatchv=6cg7DV-Ytz4

A Midsummer Nights Dream Quoteshttpswwwyoutubecomwatchv=umfBZkdk40M

Midsummer Nights Dream Nijinska Theilade Korngold Rheinhardt 1935 httpswwwyoutubecomwatchv=P39Fh8JwqPw

A Midsummer Nights Dream 1999 Trailer YouTubehttpswwwyoutubecomwatchv=V0ILRvrBtMw

A Midsummer Nights Dream - OberonampTitaniahttpswwwyoutubecomwatchv=6hW15r1Io-8

18Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Explicit pun rendition 35

Now die die die die dieDEMETR Νο die but an ace for him for he is but oneLYSAN Less than an ace man for he is dead he is nothingTHESEUS With the help of a surgeon he mightyet recover and yet prove an ass

Two occurrences of single words Ace (ασσος)-ass(γομάρι)die (πεθαίνω)-die(ζάρι)

Δημήτριος Το ζάρι έπεσε κι έφερε άσσο γιατrsquo είναι μόνος τουΛύσανδρος Ούτε άσσο δεν έφερε Αφού είναι νεκρός δεν έφερε τίποταΘησέας Με τη βοήθεια ενός χειρούργου μπορούσε να ξανά-ρθη στη ζωή και τότε θάφερνε το ζάρι του γομάρι

-

ΔημήτριοςΠέθανε τέσσερις φορές Νέο ρεκόρ

ΔημήτριοςΤέσσερα laquoθνήσκωraquo για ένα θάνατοπολλά είναι

ΘησέαςΚανας γιατρός στο ακροατήριο

19Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Explicit pun rendition 45

EGEUS hellipThou hast by moonlight at her window sungWith feigning voice verses of faininglove

Two occurrences of a single word(feigningfaining)

Αιγέαςhellipτραγούδησες τη νύχτα με φεγγάρικάτω απrsquo το παραθύρι της ερωτικάψευτόλογα με ψεύτικη φωνούλα

ΑιγέαςhellipΜε το φεγγάρι κάτω από το παράθυ-ρό της τραγούδησες με γλυκερή φωνή ψευτόλογα γιrsquo αγάπη

Αιγέαςhellipστο φεγγαρόφωτο κάτω απrsquo τοπαράθυρό της τραγούδησες με γλυκερή φωνή τραγούδια αγάπης πλανερά

ΑιγέαςΜες στη φεγγαράδακάτω απrsquo τα παραθυρά μουστήνεις τα βράδιαολονύχτια καντάδαΜε κάτι ανόητα στιχάκιαlaquoματάκιαraquo laquoφιλάκιαraquolaquoχαδάκιαraquo laquoχειλάκιαraquohellip

20Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Explicit pun rendition 55

DEMETR hellipThou toldrsquost me they were stolrsquon unto this woodAnd here am I and wood within this wood Because I cannot meet my Hermia

Two occurrences of a single wordwood (δάσος)wood)(τρελλός)

ΔημήτριοςhellipΜου είπες μαζί θα τόσκαγαν στοδάσος και να lsquoμαι εδώ τρελλός μέσαστα δέντρα που την Ερμία μου δενμπορώ να βρω

ΔημήτριοςhellipMου είπες εδώ στο δάσος τούτοείναι φευγάτοι Να lsquoμαι κι εγώ σανκούτσουρο μέσα στα δέντρα που δενμπορώ να σμίξω την Ερμία μουhellip

ΔημήτριοςhellipΜου είπες πως κλεφτήκανε κιήρθαν σrsquoαυτό το δάσος Και να lsquoμαιεδώ να τριγυρνώ στα όρη σαν τρελόςγιατί δεν μπορώ την Ερμία μου νασυναντήσω

ΔημήτριοςhellipΜου είπες πως το έσκασαν στοδάσος Θα τρελαθώ σου λέω δεν τους βρίσκω Πού είναι η Ερμία θέλω την Ερμία

21Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Translation strategies per instance of wordplay in MND

Symbolsstrategies ST script-switch trigger a b c d

IMPLICIT punning

Rendering Adamant loz loz loz

loz one meaning layer Points loz loz loz

both meaning layers Partition loz loz

Imitating ST technique Distemperature loz loz loz loz

EXPLICIT punning

― Omission Bond ndashbond

new wordplay French crown ndashFrench crown loz ―

Compensation Die ndashdie ace ndashass loz ―

Faining ndashfeigning

Wood ndashwood

22Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Humorous effects generated by the semantically opposed scripts

ST script-switch trigger

Semantic opposition Language device Target

Adamant Precious stonemagnet Idiomaticity ()

Points Individualism collectivism Understatement Individualism

Partition Inanimate entities Contradiction Poor qualityartistic products

Bond ndashbond Powerfulless male figures Exaggeration Unreliability

French crown ndashFrench crown

Royalty non-royalty Formulalsquoif not a brsquo

Monarchy

Die ndashdie ace ndashass

Stagereal life world Directness Illogicalbehaviour

Faining ndashfeigning Soundpoor artistic quality Rhymingdiminutives

Poor qualityproducts

Wood ndashwood Patienceanxiety Repetition Individualism

23Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Proper name rendition strategies in MND

ST Transliteration (version) Translation (version)

QuinceBottom

Κουίνς (c)Μπόττομ

Κυδώνης (abd)Πάτος (bd)Σαίτας (a)

hellipyou are that shrewd and knavish sprite Callrsquod Robin Goodfellow

Nεράιδαhellipεσύ rsquoσαι το στοιχειό το πονηρόπου Ανασκελά τον λεν

Δαιμονhellipσυ rsquoσαι αυτό το σκανταλιάρικοζιζάνιο που σε φωνάζουν Καλογιάννοhellip

Ξωτικόhellipεσύ είσαι εκείνο το πανέξυπνο και δόλιο πνέμαhellipπου σε φωνάζουν Πουκ ή Ρομπέν το καλοσυνάτο δαιμονάκι

ΝεράϊδαΕσύ rsquoσαι ο Πακ ή Ρόμπιν που σε λένε κι Αγαθό μα δεν είσrsquo όνομα καιπράμαhellip

24Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

dual actualization of idiomatic expressions

QUINCE At the Dukersquos oak we meet Bottom Enough hold or cut bow-strings

ΚυδώνηςΘα σμίξουμε στου δούκα τη βελανιδιάΣαίταςΕίπαμε Βρέξει δε βρέξει ο Θεός θαπάω στrsquo αμπέλι

ΚυδώνηςhellipΣτη βαλανιδιά του άρχοντά μαςΠάτοςθrsquoανταμώσουμεΕίπαμε ο κόσμος να χαλάσει

ΚουίνςΚάτω απrsquo τη βασιλική δρυ συναντιό-μαστεΜπόττομΑρκετά είπαμε Ο λόγος μαςσυμβόλαιο ντροπή να τον πατήσουμε

ΚυδώνηςΈνα μίλι μες στο δάσος στη γριαβελανιδιάΠάτοςΆιντε ταrsquo παμε αυτά

25Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Phonemic resemblance as source of wordplay

ΤHISBEhellipO Pyramus arise Speak speak Quite dumb Dead dead A tombMust cover thy sweet eyes

These lily lipsThis cherry noseThese yellow cowslip cheeksAre gone are goneLovers make moan

Θίσβηhellip (version b)Ω σήκω Πύραμέ μου Δε μrsquo ακούς πως Νεκρός νεκρόςΜίλησε μίλησε καλέ μουΘα φάει το χώμα τrsquoωραίο σας χρώμαμάτια γλυκά χείλια κρινένιακαι μαγουλάκια σα λεμονάκιακι εσέ μυτίτσα κερασένιαΠάνε όλα πιαΚλαύτε παιδιάμάτια είχε πράσινα σαν πράσο hellip

Θίσβηhellip (version d)Πύραμε άντε σήκω και μίλησέ μου μίλησέ μου Έχασες τη φωνή σουΜήπως είσαι νεκρός κι αποθαμμένοςΚαι σε λίγο σrsquo έναν τάφοθα βρεθείς παραχωμένοςΑυτά τα μάτια τα γλυκάκαι χείλη μεταξένιαη μύτη η κερασένιακαι τα χλωρά σαν κόκκινο μήλοΜάγουλα φύγαν σβήσαν χαθήκανΩ εραστές θρηνήστε εσείςτα λαχανιά του μάτια

26Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Techniques for rendering idiom-based wordplay (Veisbergs 1997)

Equivalent Loan Analogue Substitution Extention Compensation

LYSAN Ay me For aught that I could ever readCould ever hear by tale or historyThe course of true love never did run smoothBut either it was different in blood HERMIA O cross too high to be enthrallrsquod to lowLYSAN Or else misgraffed in respect of years

b ΛΥΣΑΝ Ωιμένα απrsquo όσα στον καιρό μου έχω διαβάσει κι όσα έχω ακούσει παραμύθια κι ιστορίες ποτέ δεν έτρεξε ήσυχο το ρέμα της αγάπηςΕΡΜΙΑ βάσανο ο αϊτός να σκλαβωθεί στη λάσπηΛΥΣΑΝ Είτε πολύ παράταιρο στην ηλικία

LoanAnalogue

d ΛΥΣΑΝ Αγάπη μου δεν είνrsquo πρώτη φορά ούτε κι η τελευταίαπου ο έρωτας γυρεύει τη χαρά μα κάνει με βάσανα παρέαΕΡΜΙΑ Πανάκριβό μου νόμισμα που δεν σrsquo εξαργυρώνωΛΥΣΑΝ Ο χρόνος το πληθώρησε το έκανε φτηνό

SubstitutionSubstitution

27Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Reasons for variation in stage translationG

To

ury

19

95 Changing needs

and interests of receiving culture

The ldquosocial discourserdquo of target society

Suss

anB

assn

ett

19

98 Preference in

theatre tradition

The ldquoaesthetics of the receiving theatrerdquo

Mo

ira

Ingh

ille

ri2

01

1 ldquoindividualityrdquo

translatorsrsquo habitus

ldquoembodied dispositionsrdquo individualsrsquo social and biological trajectories

28Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Controlling acculturation

The translatorsrsquo and criticsrsquo role in controlling acculturation is highlighted in Lefevere (1998)

In examining three different types of rewritings of Bertolt Brechtrsquos Muumltter Courage in English (namely translations criticisms and entries in reference works) he claims that these types of rewriting ldquooperate in a symbiotic relationshiprdquo and that rewriters ldquooften operating with an agenda of their own play the most important part in the acculturationhelliprdquo (ibid 109)

29Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

In conclusion

Version (d) stands out for the variety of socio-culturally relevant semantic oppositions it draws on for humourgeneration in pun rendition Versions (a) (b) and (c) imitate Shakespearersquos techniques and employ devices (malapropisms offensiveness etc) which are assumed to be manifestations of the HIGHLOW stature semantic opposition in Raskinrsquos SSTH

Drawing consistently on socio-culturally relevant semantic oppositions for humour generation is assumed to manifest part of the translatorsrsquo habitus changing conventions in performance translation and an eloquent reflection of values relevant to aspects of target audience collective psychological make-up

Incongruous scripts triggering humorous effects have been individualismcollectivism anxietypatience poorgood quality artistic products unreliability or instability of intention royaltynon-royalty rural values consumerism

30Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Please view 12

Globe On Screen 2014 Trailer httpswwwyoutubecomwatchv=tQAb_-Jseis

A Midsummer Nights Dream (BBC Radio 3) httpswwwyoutubecomwatchv=SRZ2SmmyMC4

A Midsummer Nights Dream -Play by- William Shakespeare (Full) httpswwwyoutubecomwatchv=6cg7DV-Ytz4

A Midsummer Nights Dream Quoteshttpswwwyoutubecomwatchv=umfBZkdk40M

Midsummer Nights Dream Nijinska Theilade Korngold Rheinhardt 1935 httpswwwyoutubecomwatchv=P39Fh8JwqPw

A Midsummer Nights Dream 1999 Trailer YouTubehttpswwwyoutubecomwatchv=V0ILRvrBtMw

A Midsummer Nights Dream - OberonampTitaniahttpswwwyoutubecomwatchv=6hW15r1Io-8

19Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Explicit pun rendition 45

EGEUS hellipThou hast by moonlight at her window sungWith feigning voice verses of faininglove

Two occurrences of a single word(feigningfaining)

Αιγέαςhellipτραγούδησες τη νύχτα με φεγγάρικάτω απrsquo το παραθύρι της ερωτικάψευτόλογα με ψεύτικη φωνούλα

ΑιγέαςhellipΜε το φεγγάρι κάτω από το παράθυ-ρό της τραγούδησες με γλυκερή φωνή ψευτόλογα γιrsquo αγάπη

Αιγέαςhellipστο φεγγαρόφωτο κάτω απrsquo τοπαράθυρό της τραγούδησες με γλυκερή φωνή τραγούδια αγάπης πλανερά

ΑιγέαςΜες στη φεγγαράδακάτω απrsquo τα παραθυρά μουστήνεις τα βράδιαολονύχτια καντάδαΜε κάτι ανόητα στιχάκιαlaquoματάκιαraquo laquoφιλάκιαraquolaquoχαδάκιαraquo laquoχειλάκιαraquohellip

20Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Explicit pun rendition 55

DEMETR hellipThou toldrsquost me they were stolrsquon unto this woodAnd here am I and wood within this wood Because I cannot meet my Hermia

Two occurrences of a single wordwood (δάσος)wood)(τρελλός)

ΔημήτριοςhellipΜου είπες μαζί θα τόσκαγαν στοδάσος και να lsquoμαι εδώ τρελλός μέσαστα δέντρα που την Ερμία μου δενμπορώ να βρω

ΔημήτριοςhellipMου είπες εδώ στο δάσος τούτοείναι φευγάτοι Να lsquoμαι κι εγώ σανκούτσουρο μέσα στα δέντρα που δενμπορώ να σμίξω την Ερμία μουhellip

ΔημήτριοςhellipΜου είπες πως κλεφτήκανε κιήρθαν σrsquoαυτό το δάσος Και να lsquoμαιεδώ να τριγυρνώ στα όρη σαν τρελόςγιατί δεν μπορώ την Ερμία μου νασυναντήσω

ΔημήτριοςhellipΜου είπες πως το έσκασαν στοδάσος Θα τρελαθώ σου λέω δεν τους βρίσκω Πού είναι η Ερμία θέλω την Ερμία

21Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Translation strategies per instance of wordplay in MND

Symbolsstrategies ST script-switch trigger a b c d

IMPLICIT punning

Rendering Adamant loz loz loz

loz one meaning layer Points loz loz loz

both meaning layers Partition loz loz

Imitating ST technique Distemperature loz loz loz loz

EXPLICIT punning

― Omission Bond ndashbond

new wordplay French crown ndashFrench crown loz ―

Compensation Die ndashdie ace ndashass loz ―

Faining ndashfeigning

Wood ndashwood

22Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Humorous effects generated by the semantically opposed scripts

ST script-switch trigger

Semantic opposition Language device Target

Adamant Precious stonemagnet Idiomaticity ()

Points Individualism collectivism Understatement Individualism

Partition Inanimate entities Contradiction Poor qualityartistic products

Bond ndashbond Powerfulless male figures Exaggeration Unreliability

French crown ndashFrench crown

Royalty non-royalty Formulalsquoif not a brsquo

Monarchy

Die ndashdie ace ndashass

Stagereal life world Directness Illogicalbehaviour

Faining ndashfeigning Soundpoor artistic quality Rhymingdiminutives

Poor qualityproducts

Wood ndashwood Patienceanxiety Repetition Individualism

23Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Proper name rendition strategies in MND

ST Transliteration (version) Translation (version)

QuinceBottom

Κουίνς (c)Μπόττομ

Κυδώνης (abd)Πάτος (bd)Σαίτας (a)

hellipyou are that shrewd and knavish sprite Callrsquod Robin Goodfellow

Nεράιδαhellipεσύ rsquoσαι το στοιχειό το πονηρόπου Ανασκελά τον λεν

Δαιμονhellipσυ rsquoσαι αυτό το σκανταλιάρικοζιζάνιο που σε φωνάζουν Καλογιάννοhellip

Ξωτικόhellipεσύ είσαι εκείνο το πανέξυπνο και δόλιο πνέμαhellipπου σε φωνάζουν Πουκ ή Ρομπέν το καλοσυνάτο δαιμονάκι

ΝεράϊδαΕσύ rsquoσαι ο Πακ ή Ρόμπιν που σε λένε κι Αγαθό μα δεν είσrsquo όνομα καιπράμαhellip

24Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

dual actualization of idiomatic expressions

QUINCE At the Dukersquos oak we meet Bottom Enough hold or cut bow-strings

ΚυδώνηςΘα σμίξουμε στου δούκα τη βελανιδιάΣαίταςΕίπαμε Βρέξει δε βρέξει ο Θεός θαπάω στrsquo αμπέλι

ΚυδώνηςhellipΣτη βαλανιδιά του άρχοντά μαςΠάτοςθrsquoανταμώσουμεΕίπαμε ο κόσμος να χαλάσει

ΚουίνςΚάτω απrsquo τη βασιλική δρυ συναντιό-μαστεΜπόττομΑρκετά είπαμε Ο λόγος μαςσυμβόλαιο ντροπή να τον πατήσουμε

ΚυδώνηςΈνα μίλι μες στο δάσος στη γριαβελανιδιάΠάτοςΆιντε ταrsquo παμε αυτά

25Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Phonemic resemblance as source of wordplay

ΤHISBEhellipO Pyramus arise Speak speak Quite dumb Dead dead A tombMust cover thy sweet eyes

These lily lipsThis cherry noseThese yellow cowslip cheeksAre gone are goneLovers make moan

Θίσβηhellip (version b)Ω σήκω Πύραμέ μου Δε μrsquo ακούς πως Νεκρός νεκρόςΜίλησε μίλησε καλέ μουΘα φάει το χώμα τrsquoωραίο σας χρώμαμάτια γλυκά χείλια κρινένιακαι μαγουλάκια σα λεμονάκιακι εσέ μυτίτσα κερασένιαΠάνε όλα πιαΚλαύτε παιδιάμάτια είχε πράσινα σαν πράσο hellip

Θίσβηhellip (version d)Πύραμε άντε σήκω και μίλησέ μου μίλησέ μου Έχασες τη φωνή σουΜήπως είσαι νεκρός κι αποθαμμένοςΚαι σε λίγο σrsquo έναν τάφοθα βρεθείς παραχωμένοςΑυτά τα μάτια τα γλυκάκαι χείλη μεταξένιαη μύτη η κερασένιακαι τα χλωρά σαν κόκκινο μήλοΜάγουλα φύγαν σβήσαν χαθήκανΩ εραστές θρηνήστε εσείςτα λαχανιά του μάτια

26Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Techniques for rendering idiom-based wordplay (Veisbergs 1997)

Equivalent Loan Analogue Substitution Extention Compensation

LYSAN Ay me For aught that I could ever readCould ever hear by tale or historyThe course of true love never did run smoothBut either it was different in blood HERMIA O cross too high to be enthrallrsquod to lowLYSAN Or else misgraffed in respect of years

b ΛΥΣΑΝ Ωιμένα απrsquo όσα στον καιρό μου έχω διαβάσει κι όσα έχω ακούσει παραμύθια κι ιστορίες ποτέ δεν έτρεξε ήσυχο το ρέμα της αγάπηςΕΡΜΙΑ βάσανο ο αϊτός να σκλαβωθεί στη λάσπηΛΥΣΑΝ Είτε πολύ παράταιρο στην ηλικία

LoanAnalogue

d ΛΥΣΑΝ Αγάπη μου δεν είνrsquo πρώτη φορά ούτε κι η τελευταίαπου ο έρωτας γυρεύει τη χαρά μα κάνει με βάσανα παρέαΕΡΜΙΑ Πανάκριβό μου νόμισμα που δεν σrsquo εξαργυρώνωΛΥΣΑΝ Ο χρόνος το πληθώρησε το έκανε φτηνό

SubstitutionSubstitution

27Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Reasons for variation in stage translationG

To

ury

19

95 Changing needs

and interests of receiving culture

The ldquosocial discourserdquo of target society

Suss

anB

assn

ett

19

98 Preference in

theatre tradition

The ldquoaesthetics of the receiving theatrerdquo

Mo

ira

Ingh

ille

ri2

01

1 ldquoindividualityrdquo

translatorsrsquo habitus

ldquoembodied dispositionsrdquo individualsrsquo social and biological trajectories

28Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Controlling acculturation

The translatorsrsquo and criticsrsquo role in controlling acculturation is highlighted in Lefevere (1998)

In examining three different types of rewritings of Bertolt Brechtrsquos Muumltter Courage in English (namely translations criticisms and entries in reference works) he claims that these types of rewriting ldquooperate in a symbiotic relationshiprdquo and that rewriters ldquooften operating with an agenda of their own play the most important part in the acculturationhelliprdquo (ibid 109)

29Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

In conclusion

Version (d) stands out for the variety of socio-culturally relevant semantic oppositions it draws on for humourgeneration in pun rendition Versions (a) (b) and (c) imitate Shakespearersquos techniques and employ devices (malapropisms offensiveness etc) which are assumed to be manifestations of the HIGHLOW stature semantic opposition in Raskinrsquos SSTH

Drawing consistently on socio-culturally relevant semantic oppositions for humour generation is assumed to manifest part of the translatorsrsquo habitus changing conventions in performance translation and an eloquent reflection of values relevant to aspects of target audience collective psychological make-up

Incongruous scripts triggering humorous effects have been individualismcollectivism anxietypatience poorgood quality artistic products unreliability or instability of intention royaltynon-royalty rural values consumerism

30Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Please view 12

Globe On Screen 2014 Trailer httpswwwyoutubecomwatchv=tQAb_-Jseis

A Midsummer Nights Dream (BBC Radio 3) httpswwwyoutubecomwatchv=SRZ2SmmyMC4

A Midsummer Nights Dream -Play by- William Shakespeare (Full) httpswwwyoutubecomwatchv=6cg7DV-Ytz4

A Midsummer Nights Dream Quoteshttpswwwyoutubecomwatchv=umfBZkdk40M

Midsummer Nights Dream Nijinska Theilade Korngold Rheinhardt 1935 httpswwwyoutubecomwatchv=P39Fh8JwqPw

A Midsummer Nights Dream 1999 Trailer YouTubehttpswwwyoutubecomwatchv=V0ILRvrBtMw

A Midsummer Nights Dream - OberonampTitaniahttpswwwyoutubecomwatchv=6hW15r1Io-8

20Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Explicit pun rendition 55

DEMETR hellipThou toldrsquost me they were stolrsquon unto this woodAnd here am I and wood within this wood Because I cannot meet my Hermia

Two occurrences of a single wordwood (δάσος)wood)(τρελλός)

ΔημήτριοςhellipΜου είπες μαζί θα τόσκαγαν στοδάσος και να lsquoμαι εδώ τρελλός μέσαστα δέντρα που την Ερμία μου δενμπορώ να βρω

ΔημήτριοςhellipMου είπες εδώ στο δάσος τούτοείναι φευγάτοι Να lsquoμαι κι εγώ σανκούτσουρο μέσα στα δέντρα που δενμπορώ να σμίξω την Ερμία μουhellip

ΔημήτριοςhellipΜου είπες πως κλεφτήκανε κιήρθαν σrsquoαυτό το δάσος Και να lsquoμαιεδώ να τριγυρνώ στα όρη σαν τρελόςγιατί δεν μπορώ την Ερμία μου νασυναντήσω

ΔημήτριοςhellipΜου είπες πως το έσκασαν στοδάσος Θα τρελαθώ σου λέω δεν τους βρίσκω Πού είναι η Ερμία θέλω την Ερμία

21Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Translation strategies per instance of wordplay in MND

Symbolsstrategies ST script-switch trigger a b c d

IMPLICIT punning

Rendering Adamant loz loz loz

loz one meaning layer Points loz loz loz

both meaning layers Partition loz loz

Imitating ST technique Distemperature loz loz loz loz

EXPLICIT punning

― Omission Bond ndashbond

new wordplay French crown ndashFrench crown loz ―

Compensation Die ndashdie ace ndashass loz ―

Faining ndashfeigning

Wood ndashwood

22Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Humorous effects generated by the semantically opposed scripts

ST script-switch trigger

Semantic opposition Language device Target

Adamant Precious stonemagnet Idiomaticity ()

Points Individualism collectivism Understatement Individualism

Partition Inanimate entities Contradiction Poor qualityartistic products

Bond ndashbond Powerfulless male figures Exaggeration Unreliability

French crown ndashFrench crown

Royalty non-royalty Formulalsquoif not a brsquo

Monarchy

Die ndashdie ace ndashass

Stagereal life world Directness Illogicalbehaviour

Faining ndashfeigning Soundpoor artistic quality Rhymingdiminutives

Poor qualityproducts

Wood ndashwood Patienceanxiety Repetition Individualism

23Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Proper name rendition strategies in MND

ST Transliteration (version) Translation (version)

QuinceBottom

Κουίνς (c)Μπόττομ

Κυδώνης (abd)Πάτος (bd)Σαίτας (a)

hellipyou are that shrewd and knavish sprite Callrsquod Robin Goodfellow

Nεράιδαhellipεσύ rsquoσαι το στοιχειό το πονηρόπου Ανασκελά τον λεν

Δαιμονhellipσυ rsquoσαι αυτό το σκανταλιάρικοζιζάνιο που σε φωνάζουν Καλογιάννοhellip

Ξωτικόhellipεσύ είσαι εκείνο το πανέξυπνο και δόλιο πνέμαhellipπου σε φωνάζουν Πουκ ή Ρομπέν το καλοσυνάτο δαιμονάκι

ΝεράϊδαΕσύ rsquoσαι ο Πακ ή Ρόμπιν που σε λένε κι Αγαθό μα δεν είσrsquo όνομα καιπράμαhellip

24Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

dual actualization of idiomatic expressions

QUINCE At the Dukersquos oak we meet Bottom Enough hold or cut bow-strings

ΚυδώνηςΘα σμίξουμε στου δούκα τη βελανιδιάΣαίταςΕίπαμε Βρέξει δε βρέξει ο Θεός θαπάω στrsquo αμπέλι

ΚυδώνηςhellipΣτη βαλανιδιά του άρχοντά μαςΠάτοςθrsquoανταμώσουμεΕίπαμε ο κόσμος να χαλάσει

ΚουίνςΚάτω απrsquo τη βασιλική δρυ συναντιό-μαστεΜπόττομΑρκετά είπαμε Ο λόγος μαςσυμβόλαιο ντροπή να τον πατήσουμε

ΚυδώνηςΈνα μίλι μες στο δάσος στη γριαβελανιδιάΠάτοςΆιντε ταrsquo παμε αυτά

25Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Phonemic resemblance as source of wordplay

ΤHISBEhellipO Pyramus arise Speak speak Quite dumb Dead dead A tombMust cover thy sweet eyes

These lily lipsThis cherry noseThese yellow cowslip cheeksAre gone are goneLovers make moan

Θίσβηhellip (version b)Ω σήκω Πύραμέ μου Δε μrsquo ακούς πως Νεκρός νεκρόςΜίλησε μίλησε καλέ μουΘα φάει το χώμα τrsquoωραίο σας χρώμαμάτια γλυκά χείλια κρινένιακαι μαγουλάκια σα λεμονάκιακι εσέ μυτίτσα κερασένιαΠάνε όλα πιαΚλαύτε παιδιάμάτια είχε πράσινα σαν πράσο hellip

Θίσβηhellip (version d)Πύραμε άντε σήκω και μίλησέ μου μίλησέ μου Έχασες τη φωνή σουΜήπως είσαι νεκρός κι αποθαμμένοςΚαι σε λίγο σrsquo έναν τάφοθα βρεθείς παραχωμένοςΑυτά τα μάτια τα γλυκάκαι χείλη μεταξένιαη μύτη η κερασένιακαι τα χλωρά σαν κόκκινο μήλοΜάγουλα φύγαν σβήσαν χαθήκανΩ εραστές θρηνήστε εσείςτα λαχανιά του μάτια

26Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Techniques for rendering idiom-based wordplay (Veisbergs 1997)

Equivalent Loan Analogue Substitution Extention Compensation

LYSAN Ay me For aught that I could ever readCould ever hear by tale or historyThe course of true love never did run smoothBut either it was different in blood HERMIA O cross too high to be enthrallrsquod to lowLYSAN Or else misgraffed in respect of years

b ΛΥΣΑΝ Ωιμένα απrsquo όσα στον καιρό μου έχω διαβάσει κι όσα έχω ακούσει παραμύθια κι ιστορίες ποτέ δεν έτρεξε ήσυχο το ρέμα της αγάπηςΕΡΜΙΑ βάσανο ο αϊτός να σκλαβωθεί στη λάσπηΛΥΣΑΝ Είτε πολύ παράταιρο στην ηλικία

LoanAnalogue

d ΛΥΣΑΝ Αγάπη μου δεν είνrsquo πρώτη φορά ούτε κι η τελευταίαπου ο έρωτας γυρεύει τη χαρά μα κάνει με βάσανα παρέαΕΡΜΙΑ Πανάκριβό μου νόμισμα που δεν σrsquo εξαργυρώνωΛΥΣΑΝ Ο χρόνος το πληθώρησε το έκανε φτηνό

SubstitutionSubstitution

27Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Reasons for variation in stage translationG

To

ury

19

95 Changing needs

and interests of receiving culture

The ldquosocial discourserdquo of target society

Suss

anB

assn

ett

19

98 Preference in

theatre tradition

The ldquoaesthetics of the receiving theatrerdquo

Mo

ira

Ingh

ille

ri2

01

1 ldquoindividualityrdquo

translatorsrsquo habitus

ldquoembodied dispositionsrdquo individualsrsquo social and biological trajectories

28Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Controlling acculturation

The translatorsrsquo and criticsrsquo role in controlling acculturation is highlighted in Lefevere (1998)

In examining three different types of rewritings of Bertolt Brechtrsquos Muumltter Courage in English (namely translations criticisms and entries in reference works) he claims that these types of rewriting ldquooperate in a symbiotic relationshiprdquo and that rewriters ldquooften operating with an agenda of their own play the most important part in the acculturationhelliprdquo (ibid 109)

29Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

In conclusion

Version (d) stands out for the variety of socio-culturally relevant semantic oppositions it draws on for humourgeneration in pun rendition Versions (a) (b) and (c) imitate Shakespearersquos techniques and employ devices (malapropisms offensiveness etc) which are assumed to be manifestations of the HIGHLOW stature semantic opposition in Raskinrsquos SSTH

Drawing consistently on socio-culturally relevant semantic oppositions for humour generation is assumed to manifest part of the translatorsrsquo habitus changing conventions in performance translation and an eloquent reflection of values relevant to aspects of target audience collective psychological make-up

Incongruous scripts triggering humorous effects have been individualismcollectivism anxietypatience poorgood quality artistic products unreliability or instability of intention royaltynon-royalty rural values consumerism

30Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Please view 12

Globe On Screen 2014 Trailer httpswwwyoutubecomwatchv=tQAb_-Jseis

A Midsummer Nights Dream (BBC Radio 3) httpswwwyoutubecomwatchv=SRZ2SmmyMC4

A Midsummer Nights Dream -Play by- William Shakespeare (Full) httpswwwyoutubecomwatchv=6cg7DV-Ytz4

A Midsummer Nights Dream Quoteshttpswwwyoutubecomwatchv=umfBZkdk40M

Midsummer Nights Dream Nijinska Theilade Korngold Rheinhardt 1935 httpswwwyoutubecomwatchv=P39Fh8JwqPw

A Midsummer Nights Dream 1999 Trailer YouTubehttpswwwyoutubecomwatchv=V0ILRvrBtMw

A Midsummer Nights Dream - OberonampTitaniahttpswwwyoutubecomwatchv=6hW15r1Io-8

21Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Translation strategies per instance of wordplay in MND

Symbolsstrategies ST script-switch trigger a b c d

IMPLICIT punning

Rendering Adamant loz loz loz

loz one meaning layer Points loz loz loz

both meaning layers Partition loz loz

Imitating ST technique Distemperature loz loz loz loz

EXPLICIT punning

― Omission Bond ndashbond

new wordplay French crown ndashFrench crown loz ―

Compensation Die ndashdie ace ndashass loz ―

Faining ndashfeigning

Wood ndashwood

22Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Humorous effects generated by the semantically opposed scripts

ST script-switch trigger

Semantic opposition Language device Target

Adamant Precious stonemagnet Idiomaticity ()

Points Individualism collectivism Understatement Individualism

Partition Inanimate entities Contradiction Poor qualityartistic products

Bond ndashbond Powerfulless male figures Exaggeration Unreliability

French crown ndashFrench crown

Royalty non-royalty Formulalsquoif not a brsquo

Monarchy

Die ndashdie ace ndashass

Stagereal life world Directness Illogicalbehaviour

Faining ndashfeigning Soundpoor artistic quality Rhymingdiminutives

Poor qualityproducts

Wood ndashwood Patienceanxiety Repetition Individualism

23Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Proper name rendition strategies in MND

ST Transliteration (version) Translation (version)

QuinceBottom

Κουίνς (c)Μπόττομ

Κυδώνης (abd)Πάτος (bd)Σαίτας (a)

hellipyou are that shrewd and knavish sprite Callrsquod Robin Goodfellow

Nεράιδαhellipεσύ rsquoσαι το στοιχειό το πονηρόπου Ανασκελά τον λεν

Δαιμονhellipσυ rsquoσαι αυτό το σκανταλιάρικοζιζάνιο που σε φωνάζουν Καλογιάννοhellip

Ξωτικόhellipεσύ είσαι εκείνο το πανέξυπνο και δόλιο πνέμαhellipπου σε φωνάζουν Πουκ ή Ρομπέν το καλοσυνάτο δαιμονάκι

ΝεράϊδαΕσύ rsquoσαι ο Πακ ή Ρόμπιν που σε λένε κι Αγαθό μα δεν είσrsquo όνομα καιπράμαhellip

24Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

dual actualization of idiomatic expressions

QUINCE At the Dukersquos oak we meet Bottom Enough hold or cut bow-strings

ΚυδώνηςΘα σμίξουμε στου δούκα τη βελανιδιάΣαίταςΕίπαμε Βρέξει δε βρέξει ο Θεός θαπάω στrsquo αμπέλι

ΚυδώνηςhellipΣτη βαλανιδιά του άρχοντά μαςΠάτοςθrsquoανταμώσουμεΕίπαμε ο κόσμος να χαλάσει

ΚουίνςΚάτω απrsquo τη βασιλική δρυ συναντιό-μαστεΜπόττομΑρκετά είπαμε Ο λόγος μαςσυμβόλαιο ντροπή να τον πατήσουμε

ΚυδώνηςΈνα μίλι μες στο δάσος στη γριαβελανιδιάΠάτοςΆιντε ταrsquo παμε αυτά

25Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Phonemic resemblance as source of wordplay

ΤHISBEhellipO Pyramus arise Speak speak Quite dumb Dead dead A tombMust cover thy sweet eyes

These lily lipsThis cherry noseThese yellow cowslip cheeksAre gone are goneLovers make moan

Θίσβηhellip (version b)Ω σήκω Πύραμέ μου Δε μrsquo ακούς πως Νεκρός νεκρόςΜίλησε μίλησε καλέ μουΘα φάει το χώμα τrsquoωραίο σας χρώμαμάτια γλυκά χείλια κρινένιακαι μαγουλάκια σα λεμονάκιακι εσέ μυτίτσα κερασένιαΠάνε όλα πιαΚλαύτε παιδιάμάτια είχε πράσινα σαν πράσο hellip

Θίσβηhellip (version d)Πύραμε άντε σήκω και μίλησέ μου μίλησέ μου Έχασες τη φωνή σουΜήπως είσαι νεκρός κι αποθαμμένοςΚαι σε λίγο σrsquo έναν τάφοθα βρεθείς παραχωμένοςΑυτά τα μάτια τα γλυκάκαι χείλη μεταξένιαη μύτη η κερασένιακαι τα χλωρά σαν κόκκινο μήλοΜάγουλα φύγαν σβήσαν χαθήκανΩ εραστές θρηνήστε εσείςτα λαχανιά του μάτια

26Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Techniques for rendering idiom-based wordplay (Veisbergs 1997)

Equivalent Loan Analogue Substitution Extention Compensation

LYSAN Ay me For aught that I could ever readCould ever hear by tale or historyThe course of true love never did run smoothBut either it was different in blood HERMIA O cross too high to be enthrallrsquod to lowLYSAN Or else misgraffed in respect of years

b ΛΥΣΑΝ Ωιμένα απrsquo όσα στον καιρό μου έχω διαβάσει κι όσα έχω ακούσει παραμύθια κι ιστορίες ποτέ δεν έτρεξε ήσυχο το ρέμα της αγάπηςΕΡΜΙΑ βάσανο ο αϊτός να σκλαβωθεί στη λάσπηΛΥΣΑΝ Είτε πολύ παράταιρο στην ηλικία

LoanAnalogue

d ΛΥΣΑΝ Αγάπη μου δεν είνrsquo πρώτη φορά ούτε κι η τελευταίαπου ο έρωτας γυρεύει τη χαρά μα κάνει με βάσανα παρέαΕΡΜΙΑ Πανάκριβό μου νόμισμα που δεν σrsquo εξαργυρώνωΛΥΣΑΝ Ο χρόνος το πληθώρησε το έκανε φτηνό

SubstitutionSubstitution

27Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Reasons for variation in stage translationG

To

ury

19

95 Changing needs

and interests of receiving culture

The ldquosocial discourserdquo of target society

Suss

anB

assn

ett

19

98 Preference in

theatre tradition

The ldquoaesthetics of the receiving theatrerdquo

Mo

ira

Ingh

ille

ri2

01

1 ldquoindividualityrdquo

translatorsrsquo habitus

ldquoembodied dispositionsrdquo individualsrsquo social and biological trajectories

28Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Controlling acculturation

The translatorsrsquo and criticsrsquo role in controlling acculturation is highlighted in Lefevere (1998)

In examining three different types of rewritings of Bertolt Brechtrsquos Muumltter Courage in English (namely translations criticisms and entries in reference works) he claims that these types of rewriting ldquooperate in a symbiotic relationshiprdquo and that rewriters ldquooften operating with an agenda of their own play the most important part in the acculturationhelliprdquo (ibid 109)

29Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

In conclusion

Version (d) stands out for the variety of socio-culturally relevant semantic oppositions it draws on for humourgeneration in pun rendition Versions (a) (b) and (c) imitate Shakespearersquos techniques and employ devices (malapropisms offensiveness etc) which are assumed to be manifestations of the HIGHLOW stature semantic opposition in Raskinrsquos SSTH

Drawing consistently on socio-culturally relevant semantic oppositions for humour generation is assumed to manifest part of the translatorsrsquo habitus changing conventions in performance translation and an eloquent reflection of values relevant to aspects of target audience collective psychological make-up

Incongruous scripts triggering humorous effects have been individualismcollectivism anxietypatience poorgood quality artistic products unreliability or instability of intention royaltynon-royalty rural values consumerism

30Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Please view 12

Globe On Screen 2014 Trailer httpswwwyoutubecomwatchv=tQAb_-Jseis

A Midsummer Nights Dream (BBC Radio 3) httpswwwyoutubecomwatchv=SRZ2SmmyMC4

A Midsummer Nights Dream -Play by- William Shakespeare (Full) httpswwwyoutubecomwatchv=6cg7DV-Ytz4

A Midsummer Nights Dream Quoteshttpswwwyoutubecomwatchv=umfBZkdk40M

Midsummer Nights Dream Nijinska Theilade Korngold Rheinhardt 1935 httpswwwyoutubecomwatchv=P39Fh8JwqPw

A Midsummer Nights Dream 1999 Trailer YouTubehttpswwwyoutubecomwatchv=V0ILRvrBtMw

A Midsummer Nights Dream - OberonampTitaniahttpswwwyoutubecomwatchv=6hW15r1Io-8

22Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Humorous effects generated by the semantically opposed scripts

ST script-switch trigger

Semantic opposition Language device Target

Adamant Precious stonemagnet Idiomaticity ()

Points Individualism collectivism Understatement Individualism

Partition Inanimate entities Contradiction Poor qualityartistic products

Bond ndashbond Powerfulless male figures Exaggeration Unreliability

French crown ndashFrench crown

Royalty non-royalty Formulalsquoif not a brsquo

Monarchy

Die ndashdie ace ndashass

Stagereal life world Directness Illogicalbehaviour

Faining ndashfeigning Soundpoor artistic quality Rhymingdiminutives

Poor qualityproducts

Wood ndashwood Patienceanxiety Repetition Individualism

23Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Proper name rendition strategies in MND

ST Transliteration (version) Translation (version)

QuinceBottom

Κουίνς (c)Μπόττομ

Κυδώνης (abd)Πάτος (bd)Σαίτας (a)

hellipyou are that shrewd and knavish sprite Callrsquod Robin Goodfellow

Nεράιδαhellipεσύ rsquoσαι το στοιχειό το πονηρόπου Ανασκελά τον λεν

Δαιμονhellipσυ rsquoσαι αυτό το σκανταλιάρικοζιζάνιο που σε φωνάζουν Καλογιάννοhellip

Ξωτικόhellipεσύ είσαι εκείνο το πανέξυπνο και δόλιο πνέμαhellipπου σε φωνάζουν Πουκ ή Ρομπέν το καλοσυνάτο δαιμονάκι

ΝεράϊδαΕσύ rsquoσαι ο Πακ ή Ρόμπιν που σε λένε κι Αγαθό μα δεν είσrsquo όνομα καιπράμαhellip

24Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

dual actualization of idiomatic expressions

QUINCE At the Dukersquos oak we meet Bottom Enough hold or cut bow-strings

ΚυδώνηςΘα σμίξουμε στου δούκα τη βελανιδιάΣαίταςΕίπαμε Βρέξει δε βρέξει ο Θεός θαπάω στrsquo αμπέλι

ΚυδώνηςhellipΣτη βαλανιδιά του άρχοντά μαςΠάτοςθrsquoανταμώσουμεΕίπαμε ο κόσμος να χαλάσει

ΚουίνςΚάτω απrsquo τη βασιλική δρυ συναντιό-μαστεΜπόττομΑρκετά είπαμε Ο λόγος μαςσυμβόλαιο ντροπή να τον πατήσουμε

ΚυδώνηςΈνα μίλι μες στο δάσος στη γριαβελανιδιάΠάτοςΆιντε ταrsquo παμε αυτά

25Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Phonemic resemblance as source of wordplay

ΤHISBEhellipO Pyramus arise Speak speak Quite dumb Dead dead A tombMust cover thy sweet eyes

These lily lipsThis cherry noseThese yellow cowslip cheeksAre gone are goneLovers make moan

Θίσβηhellip (version b)Ω σήκω Πύραμέ μου Δε μrsquo ακούς πως Νεκρός νεκρόςΜίλησε μίλησε καλέ μουΘα φάει το χώμα τrsquoωραίο σας χρώμαμάτια γλυκά χείλια κρινένιακαι μαγουλάκια σα λεμονάκιακι εσέ μυτίτσα κερασένιαΠάνε όλα πιαΚλαύτε παιδιάμάτια είχε πράσινα σαν πράσο hellip

Θίσβηhellip (version d)Πύραμε άντε σήκω και μίλησέ μου μίλησέ μου Έχασες τη φωνή σουΜήπως είσαι νεκρός κι αποθαμμένοςΚαι σε λίγο σrsquo έναν τάφοθα βρεθείς παραχωμένοςΑυτά τα μάτια τα γλυκάκαι χείλη μεταξένιαη μύτη η κερασένιακαι τα χλωρά σαν κόκκινο μήλοΜάγουλα φύγαν σβήσαν χαθήκανΩ εραστές θρηνήστε εσείςτα λαχανιά του μάτια

26Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Techniques for rendering idiom-based wordplay (Veisbergs 1997)

Equivalent Loan Analogue Substitution Extention Compensation

LYSAN Ay me For aught that I could ever readCould ever hear by tale or historyThe course of true love never did run smoothBut either it was different in blood HERMIA O cross too high to be enthrallrsquod to lowLYSAN Or else misgraffed in respect of years

b ΛΥΣΑΝ Ωιμένα απrsquo όσα στον καιρό μου έχω διαβάσει κι όσα έχω ακούσει παραμύθια κι ιστορίες ποτέ δεν έτρεξε ήσυχο το ρέμα της αγάπηςΕΡΜΙΑ βάσανο ο αϊτός να σκλαβωθεί στη λάσπηΛΥΣΑΝ Είτε πολύ παράταιρο στην ηλικία

LoanAnalogue

d ΛΥΣΑΝ Αγάπη μου δεν είνrsquo πρώτη φορά ούτε κι η τελευταίαπου ο έρωτας γυρεύει τη χαρά μα κάνει με βάσανα παρέαΕΡΜΙΑ Πανάκριβό μου νόμισμα που δεν σrsquo εξαργυρώνωΛΥΣΑΝ Ο χρόνος το πληθώρησε το έκανε φτηνό

SubstitutionSubstitution

27Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Reasons for variation in stage translationG

To

ury

19

95 Changing needs

and interests of receiving culture

The ldquosocial discourserdquo of target society

Suss

anB

assn

ett

19

98 Preference in

theatre tradition

The ldquoaesthetics of the receiving theatrerdquo

Mo

ira

Ingh

ille

ri2

01

1 ldquoindividualityrdquo

translatorsrsquo habitus

ldquoembodied dispositionsrdquo individualsrsquo social and biological trajectories

28Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Controlling acculturation

The translatorsrsquo and criticsrsquo role in controlling acculturation is highlighted in Lefevere (1998)

In examining three different types of rewritings of Bertolt Brechtrsquos Muumltter Courage in English (namely translations criticisms and entries in reference works) he claims that these types of rewriting ldquooperate in a symbiotic relationshiprdquo and that rewriters ldquooften operating with an agenda of their own play the most important part in the acculturationhelliprdquo (ibid 109)

29Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

In conclusion

Version (d) stands out for the variety of socio-culturally relevant semantic oppositions it draws on for humourgeneration in pun rendition Versions (a) (b) and (c) imitate Shakespearersquos techniques and employ devices (malapropisms offensiveness etc) which are assumed to be manifestations of the HIGHLOW stature semantic opposition in Raskinrsquos SSTH

Drawing consistently on socio-culturally relevant semantic oppositions for humour generation is assumed to manifest part of the translatorsrsquo habitus changing conventions in performance translation and an eloquent reflection of values relevant to aspects of target audience collective psychological make-up

Incongruous scripts triggering humorous effects have been individualismcollectivism anxietypatience poorgood quality artistic products unreliability or instability of intention royaltynon-royalty rural values consumerism

30Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Please view 12

Globe On Screen 2014 Trailer httpswwwyoutubecomwatchv=tQAb_-Jseis

A Midsummer Nights Dream (BBC Radio 3) httpswwwyoutubecomwatchv=SRZ2SmmyMC4

A Midsummer Nights Dream -Play by- William Shakespeare (Full) httpswwwyoutubecomwatchv=6cg7DV-Ytz4

A Midsummer Nights Dream Quoteshttpswwwyoutubecomwatchv=umfBZkdk40M

Midsummer Nights Dream Nijinska Theilade Korngold Rheinhardt 1935 httpswwwyoutubecomwatchv=P39Fh8JwqPw

A Midsummer Nights Dream 1999 Trailer YouTubehttpswwwyoutubecomwatchv=V0ILRvrBtMw

A Midsummer Nights Dream - OberonampTitaniahttpswwwyoutubecomwatchv=6hW15r1Io-8

23Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Proper name rendition strategies in MND

ST Transliteration (version) Translation (version)

QuinceBottom

Κουίνς (c)Μπόττομ

Κυδώνης (abd)Πάτος (bd)Σαίτας (a)

hellipyou are that shrewd and knavish sprite Callrsquod Robin Goodfellow

Nεράιδαhellipεσύ rsquoσαι το στοιχειό το πονηρόπου Ανασκελά τον λεν

Δαιμονhellipσυ rsquoσαι αυτό το σκανταλιάρικοζιζάνιο που σε φωνάζουν Καλογιάννοhellip

Ξωτικόhellipεσύ είσαι εκείνο το πανέξυπνο και δόλιο πνέμαhellipπου σε φωνάζουν Πουκ ή Ρομπέν το καλοσυνάτο δαιμονάκι

ΝεράϊδαΕσύ rsquoσαι ο Πακ ή Ρόμπιν που σε λένε κι Αγαθό μα δεν είσrsquo όνομα καιπράμαhellip

24Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

dual actualization of idiomatic expressions

QUINCE At the Dukersquos oak we meet Bottom Enough hold or cut bow-strings

ΚυδώνηςΘα σμίξουμε στου δούκα τη βελανιδιάΣαίταςΕίπαμε Βρέξει δε βρέξει ο Θεός θαπάω στrsquo αμπέλι

ΚυδώνηςhellipΣτη βαλανιδιά του άρχοντά μαςΠάτοςθrsquoανταμώσουμεΕίπαμε ο κόσμος να χαλάσει

ΚουίνςΚάτω απrsquo τη βασιλική δρυ συναντιό-μαστεΜπόττομΑρκετά είπαμε Ο λόγος μαςσυμβόλαιο ντροπή να τον πατήσουμε

ΚυδώνηςΈνα μίλι μες στο δάσος στη γριαβελανιδιάΠάτοςΆιντε ταrsquo παμε αυτά

25Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Phonemic resemblance as source of wordplay

ΤHISBEhellipO Pyramus arise Speak speak Quite dumb Dead dead A tombMust cover thy sweet eyes

These lily lipsThis cherry noseThese yellow cowslip cheeksAre gone are goneLovers make moan

Θίσβηhellip (version b)Ω σήκω Πύραμέ μου Δε μrsquo ακούς πως Νεκρός νεκρόςΜίλησε μίλησε καλέ μουΘα φάει το χώμα τrsquoωραίο σας χρώμαμάτια γλυκά χείλια κρινένιακαι μαγουλάκια σα λεμονάκιακι εσέ μυτίτσα κερασένιαΠάνε όλα πιαΚλαύτε παιδιάμάτια είχε πράσινα σαν πράσο hellip

Θίσβηhellip (version d)Πύραμε άντε σήκω και μίλησέ μου μίλησέ μου Έχασες τη φωνή σουΜήπως είσαι νεκρός κι αποθαμμένοςΚαι σε λίγο σrsquo έναν τάφοθα βρεθείς παραχωμένοςΑυτά τα μάτια τα γλυκάκαι χείλη μεταξένιαη μύτη η κερασένιακαι τα χλωρά σαν κόκκινο μήλοΜάγουλα φύγαν σβήσαν χαθήκανΩ εραστές θρηνήστε εσείςτα λαχανιά του μάτια

26Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Techniques for rendering idiom-based wordplay (Veisbergs 1997)

Equivalent Loan Analogue Substitution Extention Compensation

LYSAN Ay me For aught that I could ever readCould ever hear by tale or historyThe course of true love never did run smoothBut either it was different in blood HERMIA O cross too high to be enthrallrsquod to lowLYSAN Or else misgraffed in respect of years

b ΛΥΣΑΝ Ωιμένα απrsquo όσα στον καιρό μου έχω διαβάσει κι όσα έχω ακούσει παραμύθια κι ιστορίες ποτέ δεν έτρεξε ήσυχο το ρέμα της αγάπηςΕΡΜΙΑ βάσανο ο αϊτός να σκλαβωθεί στη λάσπηΛΥΣΑΝ Είτε πολύ παράταιρο στην ηλικία

LoanAnalogue

d ΛΥΣΑΝ Αγάπη μου δεν είνrsquo πρώτη φορά ούτε κι η τελευταίαπου ο έρωτας γυρεύει τη χαρά μα κάνει με βάσανα παρέαΕΡΜΙΑ Πανάκριβό μου νόμισμα που δεν σrsquo εξαργυρώνωΛΥΣΑΝ Ο χρόνος το πληθώρησε το έκανε φτηνό

SubstitutionSubstitution

27Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Reasons for variation in stage translationG

To

ury

19

95 Changing needs

and interests of receiving culture

The ldquosocial discourserdquo of target society

Suss

anB

assn

ett

19

98 Preference in

theatre tradition

The ldquoaesthetics of the receiving theatrerdquo

Mo

ira

Ingh

ille

ri2

01

1 ldquoindividualityrdquo

translatorsrsquo habitus

ldquoembodied dispositionsrdquo individualsrsquo social and biological trajectories

28Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Controlling acculturation

The translatorsrsquo and criticsrsquo role in controlling acculturation is highlighted in Lefevere (1998)

In examining three different types of rewritings of Bertolt Brechtrsquos Muumltter Courage in English (namely translations criticisms and entries in reference works) he claims that these types of rewriting ldquooperate in a symbiotic relationshiprdquo and that rewriters ldquooften operating with an agenda of their own play the most important part in the acculturationhelliprdquo (ibid 109)

29Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

In conclusion

Version (d) stands out for the variety of socio-culturally relevant semantic oppositions it draws on for humourgeneration in pun rendition Versions (a) (b) and (c) imitate Shakespearersquos techniques and employ devices (malapropisms offensiveness etc) which are assumed to be manifestations of the HIGHLOW stature semantic opposition in Raskinrsquos SSTH

Drawing consistently on socio-culturally relevant semantic oppositions for humour generation is assumed to manifest part of the translatorsrsquo habitus changing conventions in performance translation and an eloquent reflection of values relevant to aspects of target audience collective psychological make-up

Incongruous scripts triggering humorous effects have been individualismcollectivism anxietypatience poorgood quality artistic products unreliability or instability of intention royaltynon-royalty rural values consumerism

30Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Please view 12

Globe On Screen 2014 Trailer httpswwwyoutubecomwatchv=tQAb_-Jseis

A Midsummer Nights Dream (BBC Radio 3) httpswwwyoutubecomwatchv=SRZ2SmmyMC4

A Midsummer Nights Dream -Play by- William Shakespeare (Full) httpswwwyoutubecomwatchv=6cg7DV-Ytz4

A Midsummer Nights Dream Quoteshttpswwwyoutubecomwatchv=umfBZkdk40M

Midsummer Nights Dream Nijinska Theilade Korngold Rheinhardt 1935 httpswwwyoutubecomwatchv=P39Fh8JwqPw

A Midsummer Nights Dream 1999 Trailer YouTubehttpswwwyoutubecomwatchv=V0ILRvrBtMw

A Midsummer Nights Dream - OberonampTitaniahttpswwwyoutubecomwatchv=6hW15r1Io-8

24Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

dual actualization of idiomatic expressions

QUINCE At the Dukersquos oak we meet Bottom Enough hold or cut bow-strings

ΚυδώνηςΘα σμίξουμε στου δούκα τη βελανιδιάΣαίταςΕίπαμε Βρέξει δε βρέξει ο Θεός θαπάω στrsquo αμπέλι

ΚυδώνηςhellipΣτη βαλανιδιά του άρχοντά μαςΠάτοςθrsquoανταμώσουμεΕίπαμε ο κόσμος να χαλάσει

ΚουίνςΚάτω απrsquo τη βασιλική δρυ συναντιό-μαστεΜπόττομΑρκετά είπαμε Ο λόγος μαςσυμβόλαιο ντροπή να τον πατήσουμε

ΚυδώνηςΈνα μίλι μες στο δάσος στη γριαβελανιδιάΠάτοςΆιντε ταrsquo παμε αυτά

25Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Phonemic resemblance as source of wordplay

ΤHISBEhellipO Pyramus arise Speak speak Quite dumb Dead dead A tombMust cover thy sweet eyes

These lily lipsThis cherry noseThese yellow cowslip cheeksAre gone are goneLovers make moan

Θίσβηhellip (version b)Ω σήκω Πύραμέ μου Δε μrsquo ακούς πως Νεκρός νεκρόςΜίλησε μίλησε καλέ μουΘα φάει το χώμα τrsquoωραίο σας χρώμαμάτια γλυκά χείλια κρινένιακαι μαγουλάκια σα λεμονάκιακι εσέ μυτίτσα κερασένιαΠάνε όλα πιαΚλαύτε παιδιάμάτια είχε πράσινα σαν πράσο hellip

Θίσβηhellip (version d)Πύραμε άντε σήκω και μίλησέ μου μίλησέ μου Έχασες τη φωνή σουΜήπως είσαι νεκρός κι αποθαμμένοςΚαι σε λίγο σrsquo έναν τάφοθα βρεθείς παραχωμένοςΑυτά τα μάτια τα γλυκάκαι χείλη μεταξένιαη μύτη η κερασένιακαι τα χλωρά σαν κόκκινο μήλοΜάγουλα φύγαν σβήσαν χαθήκανΩ εραστές θρηνήστε εσείςτα λαχανιά του μάτια

26Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Techniques for rendering idiom-based wordplay (Veisbergs 1997)

Equivalent Loan Analogue Substitution Extention Compensation

LYSAN Ay me For aught that I could ever readCould ever hear by tale or historyThe course of true love never did run smoothBut either it was different in blood HERMIA O cross too high to be enthrallrsquod to lowLYSAN Or else misgraffed in respect of years

b ΛΥΣΑΝ Ωιμένα απrsquo όσα στον καιρό μου έχω διαβάσει κι όσα έχω ακούσει παραμύθια κι ιστορίες ποτέ δεν έτρεξε ήσυχο το ρέμα της αγάπηςΕΡΜΙΑ βάσανο ο αϊτός να σκλαβωθεί στη λάσπηΛΥΣΑΝ Είτε πολύ παράταιρο στην ηλικία

LoanAnalogue

d ΛΥΣΑΝ Αγάπη μου δεν είνrsquo πρώτη φορά ούτε κι η τελευταίαπου ο έρωτας γυρεύει τη χαρά μα κάνει με βάσανα παρέαΕΡΜΙΑ Πανάκριβό μου νόμισμα που δεν σrsquo εξαργυρώνωΛΥΣΑΝ Ο χρόνος το πληθώρησε το έκανε φτηνό

SubstitutionSubstitution

27Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Reasons for variation in stage translationG

To

ury

19

95 Changing needs

and interests of receiving culture

The ldquosocial discourserdquo of target society

Suss

anB

assn

ett

19

98 Preference in

theatre tradition

The ldquoaesthetics of the receiving theatrerdquo

Mo

ira

Ingh

ille

ri2

01

1 ldquoindividualityrdquo

translatorsrsquo habitus

ldquoembodied dispositionsrdquo individualsrsquo social and biological trajectories

28Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Controlling acculturation

The translatorsrsquo and criticsrsquo role in controlling acculturation is highlighted in Lefevere (1998)

In examining three different types of rewritings of Bertolt Brechtrsquos Muumltter Courage in English (namely translations criticisms and entries in reference works) he claims that these types of rewriting ldquooperate in a symbiotic relationshiprdquo and that rewriters ldquooften operating with an agenda of their own play the most important part in the acculturationhelliprdquo (ibid 109)

29Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

In conclusion

Version (d) stands out for the variety of socio-culturally relevant semantic oppositions it draws on for humourgeneration in pun rendition Versions (a) (b) and (c) imitate Shakespearersquos techniques and employ devices (malapropisms offensiveness etc) which are assumed to be manifestations of the HIGHLOW stature semantic opposition in Raskinrsquos SSTH

Drawing consistently on socio-culturally relevant semantic oppositions for humour generation is assumed to manifest part of the translatorsrsquo habitus changing conventions in performance translation and an eloquent reflection of values relevant to aspects of target audience collective psychological make-up

Incongruous scripts triggering humorous effects have been individualismcollectivism anxietypatience poorgood quality artistic products unreliability or instability of intention royaltynon-royalty rural values consumerism

30Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Please view 12

Globe On Screen 2014 Trailer httpswwwyoutubecomwatchv=tQAb_-Jseis

A Midsummer Nights Dream (BBC Radio 3) httpswwwyoutubecomwatchv=SRZ2SmmyMC4

A Midsummer Nights Dream -Play by- William Shakespeare (Full) httpswwwyoutubecomwatchv=6cg7DV-Ytz4

A Midsummer Nights Dream Quoteshttpswwwyoutubecomwatchv=umfBZkdk40M

Midsummer Nights Dream Nijinska Theilade Korngold Rheinhardt 1935 httpswwwyoutubecomwatchv=P39Fh8JwqPw

A Midsummer Nights Dream 1999 Trailer YouTubehttpswwwyoutubecomwatchv=V0ILRvrBtMw

A Midsummer Nights Dream - OberonampTitaniahttpswwwyoutubecomwatchv=6hW15r1Io-8

25Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Phonemic resemblance as source of wordplay

ΤHISBEhellipO Pyramus arise Speak speak Quite dumb Dead dead A tombMust cover thy sweet eyes

These lily lipsThis cherry noseThese yellow cowslip cheeksAre gone are goneLovers make moan

Θίσβηhellip (version b)Ω σήκω Πύραμέ μου Δε μrsquo ακούς πως Νεκρός νεκρόςΜίλησε μίλησε καλέ μουΘα φάει το χώμα τrsquoωραίο σας χρώμαμάτια γλυκά χείλια κρινένιακαι μαγουλάκια σα λεμονάκιακι εσέ μυτίτσα κερασένιαΠάνε όλα πιαΚλαύτε παιδιάμάτια είχε πράσινα σαν πράσο hellip

Θίσβηhellip (version d)Πύραμε άντε σήκω και μίλησέ μου μίλησέ μου Έχασες τη φωνή σουΜήπως είσαι νεκρός κι αποθαμμένοςΚαι σε λίγο σrsquo έναν τάφοθα βρεθείς παραχωμένοςΑυτά τα μάτια τα γλυκάκαι χείλη μεταξένιαη μύτη η κερασένιακαι τα χλωρά σαν κόκκινο μήλοΜάγουλα φύγαν σβήσαν χαθήκανΩ εραστές θρηνήστε εσείςτα λαχανιά του μάτια

26Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Techniques for rendering idiom-based wordplay (Veisbergs 1997)

Equivalent Loan Analogue Substitution Extention Compensation

LYSAN Ay me For aught that I could ever readCould ever hear by tale or historyThe course of true love never did run smoothBut either it was different in blood HERMIA O cross too high to be enthrallrsquod to lowLYSAN Or else misgraffed in respect of years

b ΛΥΣΑΝ Ωιμένα απrsquo όσα στον καιρό μου έχω διαβάσει κι όσα έχω ακούσει παραμύθια κι ιστορίες ποτέ δεν έτρεξε ήσυχο το ρέμα της αγάπηςΕΡΜΙΑ βάσανο ο αϊτός να σκλαβωθεί στη λάσπηΛΥΣΑΝ Είτε πολύ παράταιρο στην ηλικία

LoanAnalogue

d ΛΥΣΑΝ Αγάπη μου δεν είνrsquo πρώτη φορά ούτε κι η τελευταίαπου ο έρωτας γυρεύει τη χαρά μα κάνει με βάσανα παρέαΕΡΜΙΑ Πανάκριβό μου νόμισμα που δεν σrsquo εξαργυρώνωΛΥΣΑΝ Ο χρόνος το πληθώρησε το έκανε φτηνό

SubstitutionSubstitution

27Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Reasons for variation in stage translationG

To

ury

19

95 Changing needs

and interests of receiving culture

The ldquosocial discourserdquo of target society

Suss

anB

assn

ett

19

98 Preference in

theatre tradition

The ldquoaesthetics of the receiving theatrerdquo

Mo

ira

Ingh

ille

ri2

01

1 ldquoindividualityrdquo

translatorsrsquo habitus

ldquoembodied dispositionsrdquo individualsrsquo social and biological trajectories

28Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Controlling acculturation

The translatorsrsquo and criticsrsquo role in controlling acculturation is highlighted in Lefevere (1998)

In examining three different types of rewritings of Bertolt Brechtrsquos Muumltter Courage in English (namely translations criticisms and entries in reference works) he claims that these types of rewriting ldquooperate in a symbiotic relationshiprdquo and that rewriters ldquooften operating with an agenda of their own play the most important part in the acculturationhelliprdquo (ibid 109)

29Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

In conclusion

Version (d) stands out for the variety of socio-culturally relevant semantic oppositions it draws on for humourgeneration in pun rendition Versions (a) (b) and (c) imitate Shakespearersquos techniques and employ devices (malapropisms offensiveness etc) which are assumed to be manifestations of the HIGHLOW stature semantic opposition in Raskinrsquos SSTH

Drawing consistently on socio-culturally relevant semantic oppositions for humour generation is assumed to manifest part of the translatorsrsquo habitus changing conventions in performance translation and an eloquent reflection of values relevant to aspects of target audience collective psychological make-up

Incongruous scripts triggering humorous effects have been individualismcollectivism anxietypatience poorgood quality artistic products unreliability or instability of intention royaltynon-royalty rural values consumerism

30Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Please view 12

Globe On Screen 2014 Trailer httpswwwyoutubecomwatchv=tQAb_-Jseis

A Midsummer Nights Dream (BBC Radio 3) httpswwwyoutubecomwatchv=SRZ2SmmyMC4

A Midsummer Nights Dream -Play by- William Shakespeare (Full) httpswwwyoutubecomwatchv=6cg7DV-Ytz4

A Midsummer Nights Dream Quoteshttpswwwyoutubecomwatchv=umfBZkdk40M

Midsummer Nights Dream Nijinska Theilade Korngold Rheinhardt 1935 httpswwwyoutubecomwatchv=P39Fh8JwqPw

A Midsummer Nights Dream 1999 Trailer YouTubehttpswwwyoutubecomwatchv=V0ILRvrBtMw

A Midsummer Nights Dream - OberonampTitaniahttpswwwyoutubecomwatchv=6hW15r1Io-8

26Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Techniques for rendering idiom-based wordplay (Veisbergs 1997)

Equivalent Loan Analogue Substitution Extention Compensation

LYSAN Ay me For aught that I could ever readCould ever hear by tale or historyThe course of true love never did run smoothBut either it was different in blood HERMIA O cross too high to be enthrallrsquod to lowLYSAN Or else misgraffed in respect of years

b ΛΥΣΑΝ Ωιμένα απrsquo όσα στον καιρό μου έχω διαβάσει κι όσα έχω ακούσει παραμύθια κι ιστορίες ποτέ δεν έτρεξε ήσυχο το ρέμα της αγάπηςΕΡΜΙΑ βάσανο ο αϊτός να σκλαβωθεί στη λάσπηΛΥΣΑΝ Είτε πολύ παράταιρο στην ηλικία

LoanAnalogue

d ΛΥΣΑΝ Αγάπη μου δεν είνrsquo πρώτη φορά ούτε κι η τελευταίαπου ο έρωτας γυρεύει τη χαρά μα κάνει με βάσανα παρέαΕΡΜΙΑ Πανάκριβό μου νόμισμα που δεν σrsquo εξαργυρώνωΛΥΣΑΝ Ο χρόνος το πληθώρησε το έκανε φτηνό

SubstitutionSubstitution

27Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Reasons for variation in stage translationG

To

ury

19

95 Changing needs

and interests of receiving culture

The ldquosocial discourserdquo of target society

Suss

anB

assn

ett

19

98 Preference in

theatre tradition

The ldquoaesthetics of the receiving theatrerdquo

Mo

ira

Ingh

ille

ri2

01

1 ldquoindividualityrdquo

translatorsrsquo habitus

ldquoembodied dispositionsrdquo individualsrsquo social and biological trajectories

28Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Controlling acculturation

The translatorsrsquo and criticsrsquo role in controlling acculturation is highlighted in Lefevere (1998)

In examining three different types of rewritings of Bertolt Brechtrsquos Muumltter Courage in English (namely translations criticisms and entries in reference works) he claims that these types of rewriting ldquooperate in a symbiotic relationshiprdquo and that rewriters ldquooften operating with an agenda of their own play the most important part in the acculturationhelliprdquo (ibid 109)

29Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

In conclusion

Version (d) stands out for the variety of socio-culturally relevant semantic oppositions it draws on for humourgeneration in pun rendition Versions (a) (b) and (c) imitate Shakespearersquos techniques and employ devices (malapropisms offensiveness etc) which are assumed to be manifestations of the HIGHLOW stature semantic opposition in Raskinrsquos SSTH

Drawing consistently on socio-culturally relevant semantic oppositions for humour generation is assumed to manifest part of the translatorsrsquo habitus changing conventions in performance translation and an eloquent reflection of values relevant to aspects of target audience collective psychological make-up

Incongruous scripts triggering humorous effects have been individualismcollectivism anxietypatience poorgood quality artistic products unreliability or instability of intention royaltynon-royalty rural values consumerism

30Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Please view 12

Globe On Screen 2014 Trailer httpswwwyoutubecomwatchv=tQAb_-Jseis

A Midsummer Nights Dream (BBC Radio 3) httpswwwyoutubecomwatchv=SRZ2SmmyMC4

A Midsummer Nights Dream -Play by- William Shakespeare (Full) httpswwwyoutubecomwatchv=6cg7DV-Ytz4

A Midsummer Nights Dream Quoteshttpswwwyoutubecomwatchv=umfBZkdk40M

Midsummer Nights Dream Nijinska Theilade Korngold Rheinhardt 1935 httpswwwyoutubecomwatchv=P39Fh8JwqPw

A Midsummer Nights Dream 1999 Trailer YouTubehttpswwwyoutubecomwatchv=V0ILRvrBtMw

A Midsummer Nights Dream - OberonampTitaniahttpswwwyoutubecomwatchv=6hW15r1Io-8

27Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Reasons for variation in stage translationG

To

ury

19

95 Changing needs

and interests of receiving culture

The ldquosocial discourserdquo of target society

Suss

anB

assn

ett

19

98 Preference in

theatre tradition

The ldquoaesthetics of the receiving theatrerdquo

Mo

ira

Ingh

ille

ri2

01

1 ldquoindividualityrdquo

translatorsrsquo habitus

ldquoembodied dispositionsrdquo individualsrsquo social and biological trajectories

28Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Controlling acculturation

The translatorsrsquo and criticsrsquo role in controlling acculturation is highlighted in Lefevere (1998)

In examining three different types of rewritings of Bertolt Brechtrsquos Muumltter Courage in English (namely translations criticisms and entries in reference works) he claims that these types of rewriting ldquooperate in a symbiotic relationshiprdquo and that rewriters ldquooften operating with an agenda of their own play the most important part in the acculturationhelliprdquo (ibid 109)

29Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

In conclusion

Version (d) stands out for the variety of socio-culturally relevant semantic oppositions it draws on for humourgeneration in pun rendition Versions (a) (b) and (c) imitate Shakespearersquos techniques and employ devices (malapropisms offensiveness etc) which are assumed to be manifestations of the HIGHLOW stature semantic opposition in Raskinrsquos SSTH

Drawing consistently on socio-culturally relevant semantic oppositions for humour generation is assumed to manifest part of the translatorsrsquo habitus changing conventions in performance translation and an eloquent reflection of values relevant to aspects of target audience collective psychological make-up

Incongruous scripts triggering humorous effects have been individualismcollectivism anxietypatience poorgood quality artistic products unreliability or instability of intention royaltynon-royalty rural values consumerism

30Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Please view 12

Globe On Screen 2014 Trailer httpswwwyoutubecomwatchv=tQAb_-Jseis

A Midsummer Nights Dream (BBC Radio 3) httpswwwyoutubecomwatchv=SRZ2SmmyMC4

A Midsummer Nights Dream -Play by- William Shakespeare (Full) httpswwwyoutubecomwatchv=6cg7DV-Ytz4

A Midsummer Nights Dream Quoteshttpswwwyoutubecomwatchv=umfBZkdk40M

Midsummer Nights Dream Nijinska Theilade Korngold Rheinhardt 1935 httpswwwyoutubecomwatchv=P39Fh8JwqPw

A Midsummer Nights Dream 1999 Trailer YouTubehttpswwwyoutubecomwatchv=V0ILRvrBtMw

A Midsummer Nights Dream - OberonampTitaniahttpswwwyoutubecomwatchv=6hW15r1Io-8

28Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Controlling acculturation

The translatorsrsquo and criticsrsquo role in controlling acculturation is highlighted in Lefevere (1998)

In examining three different types of rewritings of Bertolt Brechtrsquos Muumltter Courage in English (namely translations criticisms and entries in reference works) he claims that these types of rewriting ldquooperate in a symbiotic relationshiprdquo and that rewriters ldquooften operating with an agenda of their own play the most important part in the acculturationhelliprdquo (ibid 109)

29Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

In conclusion

Version (d) stands out for the variety of socio-culturally relevant semantic oppositions it draws on for humourgeneration in pun rendition Versions (a) (b) and (c) imitate Shakespearersquos techniques and employ devices (malapropisms offensiveness etc) which are assumed to be manifestations of the HIGHLOW stature semantic opposition in Raskinrsquos SSTH

Drawing consistently on socio-culturally relevant semantic oppositions for humour generation is assumed to manifest part of the translatorsrsquo habitus changing conventions in performance translation and an eloquent reflection of values relevant to aspects of target audience collective psychological make-up

Incongruous scripts triggering humorous effects have been individualismcollectivism anxietypatience poorgood quality artistic products unreliability or instability of intention royaltynon-royalty rural values consumerism

30Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Please view 12

Globe On Screen 2014 Trailer httpswwwyoutubecomwatchv=tQAb_-Jseis

A Midsummer Nights Dream (BBC Radio 3) httpswwwyoutubecomwatchv=SRZ2SmmyMC4

A Midsummer Nights Dream -Play by- William Shakespeare (Full) httpswwwyoutubecomwatchv=6cg7DV-Ytz4

A Midsummer Nights Dream Quoteshttpswwwyoutubecomwatchv=umfBZkdk40M

Midsummer Nights Dream Nijinska Theilade Korngold Rheinhardt 1935 httpswwwyoutubecomwatchv=P39Fh8JwqPw

A Midsummer Nights Dream 1999 Trailer YouTubehttpswwwyoutubecomwatchv=V0ILRvrBtMw

A Midsummer Nights Dream - OberonampTitaniahttpswwwyoutubecomwatchv=6hW15r1Io-8

29Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

In conclusion

Version (d) stands out for the variety of socio-culturally relevant semantic oppositions it draws on for humourgeneration in pun rendition Versions (a) (b) and (c) imitate Shakespearersquos techniques and employ devices (malapropisms offensiveness etc) which are assumed to be manifestations of the HIGHLOW stature semantic opposition in Raskinrsquos SSTH

Drawing consistently on socio-culturally relevant semantic oppositions for humour generation is assumed to manifest part of the translatorsrsquo habitus changing conventions in performance translation and an eloquent reflection of values relevant to aspects of target audience collective psychological make-up

Incongruous scripts triggering humorous effects have been individualismcollectivism anxietypatience poorgood quality artistic products unreliability or instability of intention royaltynon-royalty rural values consumerism

30Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Please view 12

Globe On Screen 2014 Trailer httpswwwyoutubecomwatchv=tQAb_-Jseis

A Midsummer Nights Dream (BBC Radio 3) httpswwwyoutubecomwatchv=SRZ2SmmyMC4

A Midsummer Nights Dream -Play by- William Shakespeare (Full) httpswwwyoutubecomwatchv=6cg7DV-Ytz4

A Midsummer Nights Dream Quoteshttpswwwyoutubecomwatchv=umfBZkdk40M

Midsummer Nights Dream Nijinska Theilade Korngold Rheinhardt 1935 httpswwwyoutubecomwatchv=P39Fh8JwqPw

A Midsummer Nights Dream 1999 Trailer YouTubehttpswwwyoutubecomwatchv=V0ILRvrBtMw

A Midsummer Nights Dream - OberonampTitaniahttpswwwyoutubecomwatchv=6hW15r1Io-8

30Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Please view 12

Globe On Screen 2014 Trailer httpswwwyoutubecomwatchv=tQAb_-Jseis

A Midsummer Nights Dream (BBC Radio 3) httpswwwyoutubecomwatchv=SRZ2SmmyMC4

A Midsummer Nights Dream -Play by- William Shakespeare (Full) httpswwwyoutubecomwatchv=6cg7DV-Ytz4

A Midsummer Nights Dream Quoteshttpswwwyoutubecomwatchv=umfBZkdk40M

Midsummer Nights Dream Nijinska Theilade Korngold Rheinhardt 1935 httpswwwyoutubecomwatchv=P39Fh8JwqPw

A Midsummer Nights Dream 1999 Trailer YouTubehttpswwwyoutubecomwatchv=V0ILRvrBtMw

A Midsummer Nights Dream - OberonampTitaniahttpswwwyoutubecomwatchv=6hW15r1Io-8

31Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Please view 22

A Midsummer Nights Dream - 1935 Puck Oberons Servant

httpswwwyoutubecomwatchv=vjSg2BVeCMs

Ιορδανίδης Γιάννης - Όνειρο καλοκαιρινής νύχτας A midsummer nights dream - Εθνικό Θέατροhttpswwwyoutubecomwatchv=wSXA8MUBz2k

EΘΝΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ Ψηφιοποιημένο αρχείο httpwwwnt-archivegrplayMaterialaspxplayID=399

32Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Unit 3 hashellip

bull enhanced translator traineesrsquo awareness of types of factors affecting stage translation practice

bull raised awareness of the importance of translatorsrsquo interfering with incongruous scripts to generate humour appealing to a target audience

33Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Texts

bull Shakespeare William 19511971 ldquoA Midsummer Nightrsquos Dreamrdquo In Alexander P (Ed) William Shakespeare ndash The Complete Works London Collins

bull Σαίξπηρ Ουίλλιαμ 1999 Όνειρο Καλοκαιρινής Νύχτας Αθήνα Εθνικό Θέατρο ndash Σκηνή Κοτοπούλη-Ρεξ [Μετάφραση Δημήτρης Παπαδημητρίου amp Απόστολος Δοξιάδης]

bull mdash 1997 Όνειρο Καλοκαιρινής Νύχτας Αθήνα Επικαιρότητα [Μετάφραση Βασίλης Ρώτας]

bull mdash 1952 Όνειρο Καλοκαιριάτικης Νύχτας [Μετάφραση παράστασης Γιάννης Οικονομίδης] National Theatre Archive Athens

bull mdash 1991 Όνειρο Θερινής Νύχτας [Μετάφραση παράστασης Κωστής Κολότας] National Theatre Archive Athens

34Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Unit 3 Video spot

35Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

bull Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στo πλαίσιo του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα

bull Το έργο laquoΑνοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Πανεπιστήμιο Αθηνώνraquo έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού

bull Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος laquoΕκπαίδευση και Δια Βίου Μάθησηraquo και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους

Χρηματοδότηση

36Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Σημειώματα

37Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Σημείωμα Ιστορικού Εκδόσεων Έργου

Το παρόν έργο αποτελεί την έκδοση 10

Έχουν προηγηθεί οι κάτωθι εκδόσεις

bull --

38Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Σημείωμα Αναφοράς

Copyright Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών Μαρία Σιδηροπούλου laquoΜετάφραση και Θέαμαraquo Έκδοση 10 Αθήνα 2014 Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση httpopencoursesuoagrcoursesENL3

33Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Texts

bull Shakespeare William 19511971 ldquoA Midsummer Nightrsquos Dreamrdquo In Alexander P (Ed) William Shakespeare ndash The Complete Works London Collins

bull Σαίξπηρ Ουίλλιαμ 1999 Όνειρο Καλοκαιρινής Νύχτας Αθήνα Εθνικό Θέατρο ndash Σκηνή Κοτοπούλη-Ρεξ [Μετάφραση Δημήτρης Παπαδημητρίου amp Απόστολος Δοξιάδης]

bull mdash 1997 Όνειρο Καλοκαιρινής Νύχτας Αθήνα Επικαιρότητα [Μετάφραση Βασίλης Ρώτας]

bull mdash 1952 Όνειρο Καλοκαιριάτικης Νύχτας [Μετάφραση παράστασης Γιάννης Οικονομίδης] National Theatre Archive Athens

bull mdash 1991 Όνειρο Θερινής Νύχτας [Μετάφραση παράστασης Κωστής Κολότας] National Theatre Archive Athens

34Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Unit 3 Video spot

35Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

bull Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στo πλαίσιo του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα

bull Το έργο laquoΑνοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Πανεπιστήμιο Αθηνώνraquo έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού

bull Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος laquoΕκπαίδευση και Δια Βίου Μάθησηraquo και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους

Χρηματοδότηση

36Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Σημειώματα

37Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Σημείωμα Ιστορικού Εκδόσεων Έργου

Το παρόν έργο αποτελεί την έκδοση 10

Έχουν προηγηθεί οι κάτωθι εκδόσεις

bull --

38Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Σημείωμα Αναφοράς

Copyright Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών Μαρία Σιδηροπούλου laquoΜετάφραση και Θέαμαraquo Έκδοση 10 Αθήνα 2014 Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση httpopencoursesuoagrcoursesENL3

34Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Unit 3 Video spot

35Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

bull Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στo πλαίσιo του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα

bull Το έργο laquoΑνοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Πανεπιστήμιο Αθηνώνraquo έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού

bull Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος laquoΕκπαίδευση και Δια Βίου Μάθησηraquo και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους

Χρηματοδότηση

36Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Σημειώματα

37Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Σημείωμα Ιστορικού Εκδόσεων Έργου

Το παρόν έργο αποτελεί την έκδοση 10

Έχουν προηγηθεί οι κάτωθι εκδόσεις

bull --

38Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Σημείωμα Αναφοράς

Copyright Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών Μαρία Σιδηροπούλου laquoΜετάφραση και Θέαμαraquo Έκδοση 10 Αθήνα 2014 Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση httpopencoursesuoagrcoursesENL3

35Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

bull Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στo πλαίσιo του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα

bull Το έργο laquoΑνοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Πανεπιστήμιο Αθηνώνraquo έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού

bull Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος laquoΕκπαίδευση και Δια Βίου Μάθησηraquo και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους

Χρηματοδότηση

36Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Σημειώματα

37Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Σημείωμα Ιστορικού Εκδόσεων Έργου

Το παρόν έργο αποτελεί την έκδοση 10

Έχουν προηγηθεί οι κάτωθι εκδόσεις

bull --

38Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Σημείωμα Αναφοράς

Copyright Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών Μαρία Σιδηροπούλου laquoΜετάφραση και Θέαμαraquo Έκδοση 10 Αθήνα 2014 Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση httpopencoursesuoagrcoursesENL3

36Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Σημειώματα

37Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Σημείωμα Ιστορικού Εκδόσεων Έργου

Το παρόν έργο αποτελεί την έκδοση 10

Έχουν προηγηθεί οι κάτωθι εκδόσεις

bull --

38Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Σημείωμα Αναφοράς

Copyright Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών Μαρία Σιδηροπούλου laquoΜετάφραση και Θέαμαraquo Έκδοση 10 Αθήνα 2014 Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση httpopencoursesuoagrcoursesENL3

37Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Σημείωμα Ιστορικού Εκδόσεων Έργου

Το παρόν έργο αποτελεί την έκδοση 10

Έχουν προηγηθεί οι κάτωθι εκδόσεις

bull --

38Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Σημείωμα Αναφοράς

Copyright Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών Μαρία Σιδηροπούλου laquoΜετάφραση και Θέαμαraquo Έκδοση 10 Αθήνα 2014 Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση httpopencoursesuoagrcoursesENL3

38Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Σημείωμα Αναφοράς

Copyright Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών Μαρία Σιδηροπούλου laquoΜετάφραση και Θέαμαraquo Έκδοση 10 Αθήνα 2014 Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση httpopencoursesuoagrcoursesENL3

39Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Σημείωμα ΑδειοδότησηςΤο παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 40 [1] ή μεταγενέστερη Διεθνής Έκδοση Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων πχ φωτογραφίες διαγράμματα κλπ τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό και τα οποία αναφέρονται μαζί με τους όρους χρήσης τους στο laquoΣημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτωνraquo

[1] httpcreativecommonsorglicensesby-nc-sa40

Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήσηbull που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου για

το διανομέα του έργου και αδειοδόχοbull που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση

στο έργοbull που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος

(πχ διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο

Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση εφόσον αυτό του ζητηθεί

40Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Διατήρηση Σημειωμάτων

Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή διασκευή του υλικού θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει

το Σημείωμα Αναφοράς

το Σημείωμα Αδειοδότησης

τη δήλωση Διατήρησης Σημειωμάτων

το Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (εφόσον υπάρχει)

μαζί με τους συνοδευόμενους υπερσυνδέσμους

41Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Το Έργο αυτό κάνει χρήση των ακόλουθων έργων

ΕικόνεςΣχήματαΔιαγράμματαΦωτογραφίες

Εικόνα 1 Book cover Sidiropoulou Maria 20122013 Translating Identities on Stage and Screen ndash Pragmatic perspectives and discoursal tendencies Newcastle-upon-Tyne Cambridge Scholars Copyright copy 2015 Cambridge Scholars Publishing All rights reserved httpwwwcambridgescholarscomtranslating-identities-on-stage-and-screen-18

Βίντεο 1 Sidiropoulou Maria 2014 Translation and spectacle Unit 3 Άδεια χρήσης Creative Commons Αναφορά Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 40 [1] ή μεταγενέστερη Διεθνής Έκδοση

Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων

41Translation and Spectacle_Μετάφραση και Θέαμα Unit 3

Το Έργο αυτό κάνει χρήση των ακόλουθων έργων

ΕικόνεςΣχήματαΔιαγράμματαΦωτογραφίες

Εικόνα 1 Book cover Sidiropoulou Maria 20122013 Translating Identities on Stage and Screen ndash Pragmatic perspectives and discoursal tendencies Newcastle-upon-Tyne Cambridge Scholars Copyright copy 2015 Cambridge Scholars Publishing All rights reserved httpwwwcambridgescholarscomtranslating-identities-on-stage-and-screen-18

Βίντεο 1 Sidiropoulou Maria 2014 Translation and spectacle Unit 3 Άδεια χρήσης Creative Commons Αναφορά Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 40 [1] ή μεταγενέστερη Διεθνής Έκδοση

Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων