cleof]hdf ;'wf/ m kmf}hbf/l gofosf] cfwf/ smarika...सम म लनक इसतह स ह द...

568
cleof]hdf ;'wf/ M kmf}hbf/L Gofosf] cfwf/ . dxfGofoflwjQmfsf] sfof{no, g]kfn sf7df8f}+

Upload: others

Post on 22-Jan-2021

6 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

  • cleof]hdf ;'wf/ M kmf}hbf/L Gofosf] cfwf/ .

    dxfGofoflwjQmfsf] sfof{no, g]kfn

    sf7df8f}+

  • cleof]hdf ;'wf/ M kmf}hbf/L Gofosf] cfwf/ .

    k|sfzs

    dxfGofoflwjQmfsf] sfof{no, g]kfn

    sf7df8f}+

  • ;+of]hs M gfoa dxfGofoflwjQmf >L ljZj/fh sf]O/fnf

    ;x;+of]hs M ;xGofoflwjQmf >L ;+hLj/fh /]UdL

    ;b:o M ;xGofoflwjQmf >L v]d/fh 1jfnL

    ;b:o M ;xGofoflwjQmf >L ;Gb]z >]i7

    ;b:o M pkGofoflwjQmf >L ;f]dsfGtf e08f/L

    ;b:o M pkGofoflwjQmf >L 6Lsfe"if0f l3ld/]

    ;b:o M pkGofoflwjQmf >L bz/y k+u]gL

    ;b:o M ;xfos GofoflwjQmf >L lzj jfUn]

    ;Dkfbg ;xof]u M— sDKo"6/ ck/]6/ >L gf/fo0f :j0f{sf/

    k|sfzs M— dxfGofoflwjQmfsf] sfof{no, g]kfn

    k|sfzg ;xof]u÷Joj:yfkg M— ;+:yfut ;'wf/ dfkm{t Gofodf kx'Fr clea[l4 kl/of]hgf -A2J/UNDP_

    k|sflzt ldlt M— @)&& kf}if

    k|sfzg ;+Vof M— !))) -Ps xhf/_ k|lt

    k|sfzg tyf sfo{kq ;Dkfbg ;ldlt

  • dfggLo dxfGofoflwjQmf >L clUg k|;fb v/]nHo"

    gfoa dxfGofoflwjQmf >L kb\d k|;fb kf08]o gfoa dxfGofoflwjQmf >L gf/fo0f k|;fb kf}8]n

    gfoa dxfGofoflwjQmf >L ljZj/fh sf]O/fnf gfoa dxfGofoflwjQmf 8f= >L 6]s axfb'/ l3ld/]

    gfoa dxfGofoflwjQmfHo"x?

  • dGtJo

    सरकारी वकीलहरुको राष्ट्रिय सम्मेलनमा प्रकाशित हनु ेस्माररकामा मन्तव्य लेख्न बससरहँदा म मैले कानून व्यवसाय गदाा सरकारी वकीलहरुसँग भएको साक्षात्कार सशम्िरहेको छु । त्यो समयमा वररष्ठ सरकारी वकीलहरुले अदालतमा बहस पैरवी गदाा देखाउन ुभएको ष्ट्रवषयगत ष्ट्रवज्ञता र व्यावसाष्ट्रयक प्रस्तसुत अव्वल दर्ााको हनुे गदाथ्यो ।केही सरकारी वकीलहरु न्यायाधीिमा सनयशुि भई राम्रा न्यायकमीको रुपमा पररशित हनु ुभएको र केही सरकारी वकीलहरु सेवा सनवतृ भएपसछ कानून व्यवसायमा स्थाष्ट्रपत हनु ुभएका उदाहरण पसन मैले नशर्कबाटै देखेको छु। म आफू कानून व्यवसायमा सष्ट्रिय रहँदा महान्यायासधविा र सरकारी वकीलको संवैधासनक तथा कानूनी शर्म्मेवारीका बारेमा सामान्यरुपमा मात्र पररशित सथए ँ । कानून व्यावसायीको रुपमा अभ्यास गदाा केही राम्रा सरकारी वकीलहरुसँग गररएको प्रसतद्वन्द्वात्मक बहसको अनभुव बाहेक मसँग महान्यायासधविाको कायाालयको संस्थागत अवस्था र व्यावसाष्ट्रयकताका बारेमा खासै धेरै र्ानकारी सथएन ।केही समय ष्ट्रवधाष्ट्रयकी र कायापासलकीय शर्म्मेवारीमा रहँदा भने थप केही र्ानकारी प्राप्त भयो ।संयोगले महान्यायासधविाको शर्म्मेवारीमा आएपसछ यो कायाालयको संवैधासनक एवम ्कानूनी शर्म्मेवारीको अभ्यासका बारेमा थप पररशित हनु ेअवसर प्राप्त भयो । महन्यायासधविाको यो शर्म्मेवारीमा आएपसछ असभयानको रुपमा संस्थागत सधुारका कायाहरु सम्पादन गने मौका समल्यो । योर्नाबद्धरुपमा सधुारका प्रयासहरु सञ्चालन गना सबै पक्षबाट सहयोग प्राप्त पसन भयो । यो अवसधमा महान्यायासधविाको कायाालयको व्यावसाष्ट्रयकता ष्ट्रवकास र संस्थागत सदुृढीकरणमा केशन्ित दोस्रो रणनीसतक योर्नाको कायाान्वयनलाई केन्िमा राखी सधुारका कायाहरु अगासि बढाइयो । सनरन्तरको प्रयासबाट भौसतक पूवााधारमा केही देशखन ेउपलशव्ध हाससल हनु सके । व्यावसाष्ट्रयकता ष्ट्रवकासका लासग सघनरुपमा प्रशिक्षण र क्षमता ष्ट्रवकासका कायािमहरु सञ्चालन गररयो । ष्ट्रवगतमा भएका सरकारी वकीलहरुको सम्मेलन र अनसुन्धानकताा प्रहरी र असभयोर्नकतााहरुको राष्ट्रिय सम्मेलनहरुले सरकारी वकीलहरुको काया सम्पादनमा सकारात्मक मागादिान गरेको हुँदा ती सम्मेलनहरुलाई सनरन्तरता प्रदान गररयो । समयिमसँगै महान्यायासधविाको कायाालय सरकारी वकीलहरुको तेस्रो राष्ट्रिय सम्मेलनको िरणमा आइपगेुको छ ।

  • सम्मेलनको इसतहास हेदाा "प्रभावकारी असभयोर्न, सदुृढ प्रसतरक्षा, व्यावसाष्ट्रयक सरकारी वष्ट्रकल हाम्रो प्रसतबद्धता" भन्न ेमूल नाराका साथ सरकारी वकीलहरुको पष्ट्रहलो राष्ट्रिय सम्मेलन 2073 साल पौष 8, 9 र १० गते भएको देशखन्छ । सो सम्मेलनले 30 बुदेँ घोषणापत्र र्ारी गदै सरकारी वकीलको व्यावसाष्ट्रयकता ष्ट्रवकासमा ष्ट्रविेष र्ोि ददएको र सबै सरकारी वकीलहरुले स्वासमत्वभाव समेत सलएको अवस्था देशखन्छ । सो सम्मेलनले सरकारी वकीलहरुलाई एक प्रकारले व्यावसाष्ट्रयक पष्ट्रहिान पसन ददन सफल भएको मूल्यांकन सम्बद्ध सरोकारवालाहरुबाट समेत प्रकट भएको पाइन्छ ।

    पष्ट्रहलो सम्मेलनले पारेको सकारात्मक प्रभावसमेतलाई दृष्ट्रिगत गरी सरकारी वकीलहरुको दोस्रो राष्ट्रिय सम्मेलन आयोर्ना गररयो । उि सम्मेलनभन्दा केही अगासि नेपालको कानून प्रणालीमा रुपान्तरण गने उदे्दश्यले 2075 साल भाि 1 गतेबाट लागू हनु ेगरी मलुकुी अपराध संष्ट्रहता, 2074, मलुकुी फौर्दारी कायाष्ट्रवसध संष्ट्रहता, 2074 र फौर्दारी कसूर (सर्ाय सनधाारण तथा कायाान्वयन) ऐन, 2074 समेतका ष्ट्रवसभन्न कानूनहरु र्ारी भएका सथए । संष्ट्रवधानमा व्यवशस्थत मौसलक हक कायाान्वयनसँग सम्बशन्धत कानूनहरु समेत कायाान्वयनमा आएका सथए । ती कानूनहरुले सरकारी वकीलको शर्म्मेवारी थप गरेको समेत सन्दभामा सरकारी वकीलहरुको दोस्रो राष्ट्रिय सम्मेलन केशन्ित रहेको सथयो । "वैज्ञासनक र वस्तसुनष्ठ असभयोर्न, अपराध संष्ट्रहताको प्रभावकारी कायाान्वयन" भन्न ेमूल नाराका साथ 2075 साल पौष ८, ९ र १० गते सम्पन्न भएको सो सम्मेलनले 30 बुदेँ घोषणापत्र र्ारी गरेको सथयो। यो सम्मेलनबाट र्ारी घोषणापत्रले पसन सरकारी वकीलहरुको कायासम्पादनमा सधुार, व्यावसाष्ट्रयकता ष्ट्रवकास र संस्थागत सदुृढीकरणमा र्ोि ददएको सथयो । उि दवैु सम्मेलनबाट पाररत घोषणापत्रहरुको कायाान्वयनको समीक्षाबाट पसन संस्थागत ष्ट्रवकासमा सकारात्मक योगदान पगेुको देशखएको छ ।खासगरी मलुकुी संष्ट्रहताहरुको कायाान्वयनमा महान्यायासधविाको कायाालयले देखाएको अग्रसरता र ती कानूनहरुको कायाान्वयनका लासग सलएको अपनत्वका लासग म यहाँहरु सबैमा हाददाक धन्यवाद ज्ञापन गदाछु । महान्यायासधविाको कायाालयबाट ष्ट्रवगत केही वषादेशख सरकारी वकीलहरुको प्रादेशिकस्तर तथा केन्िीयस्तरमा सरकारी वकीलको काया सम्पादनका बारेमा सनरन्तररुपमा ष्ट्रवसभन्न अनशुिक्षण कायािमहरु आयोर्ना गरी संस्थागत सधुार र व्यावसाष्ट्रयकता ष्ट्रवकासको लासग थप प्रयासहरु हुँदै आइरहेका छन।् प्रसतरक्षी कानून व्यवसायीहरुसँग प्रसतस्पधी हनु स्ने गरी सरकारी वकीलहरुको व्यावसाष्ट्रयकता ष्ट्रवकासका लासग ष्ट्रवसभन्न ष्ट्रवषयमा ष्ट्रवशििीकरण सम्बन्धी प्रशिक्षण प्रदान गररएको छ ।अब रिनात्मक अग्रसरताबाट संस्थाले राखेको अपेक्षा पूरा गनेतफा यहाँहरु

  • ष्ट्रियािील हनु ु हनुेछ भन्न ेअपेक्षा राख्दछु । सरकारी वकीलको काम कारवाहीमा सधुार भई सकारात्मक रुपमा प्रसतष्ट्रवशम्बत हनु सके मात्र संस्थागत प्रयास साथाक हनु्छ भन्न े मेरो ठम्याइ रहेको छ ।

    "असभयोर्नमा सधुारः फौर्दारी न्यायको आधार" भन्ने मूल नाराका साथ आयोर्ना गररएको यस सम्मेलनको मूल उदे्दश्य सरकार वादी फौर्दारी मदु्दाको अनसुन्धान र असभयोर्नलाई थप प्रभावकारी बनाउन ुतथा मलुकुी संष्ट्रहताहरुका बारेमा समीक्षा गनुा नै हो । त्यसका अलावा ती कानूनहरुको कायाान्वयनमा एकरुपता कायम गनाका लासग असभयोर्नकतााको सािा धारणा ष्ट्रवकास गनुा समेत हो । यसका असतररि महान्यायासधविाको कायाालयको संस्थागत सधुार, र्निशि व्यवस्थापन र भौसतक पूवााधारको ष्ट्रवकासको समीक्षा गरी भावी योर्ना र कायािमका लासग मागादिान गनुा पसन हो । यो अवसरमा सरकारी वकीलबाट सम्पादन गररने काम कारबाही र ष्ट्रवतरण गररने सेवा प्रवाहलाई प्रभावकारी, र्नष्ट्रवश्वाससलो र भरोषायिु बनाउन आवश्यक उपायहरु पष्ट्रहिान गना र संष्ट्रवधान र कानूनले ददएका शर्म्मेवारीलाई भावकारी बनाउन प्रयहाँहरुले सम्मेलनबाट प्रसतबद्धता प्रकट गनुा हनुछे भन्ने अपेक्षा समेत प्रकट गदाछु। यस सम्मेलनबाट सरकारवादी मदु्दाको अनसुन्धान र असभयोर्नलाई थप वस्तसुनष्ठ र प्रभावकारी बनाउनका लासग कानूनी एवम ् कायाष्ट्रवसधगत सधुारका लासग सिुाव प्रस्ततु हनुेछ भन्न े अपेक्षा राख्दछु । मलुकुी संष्ट्रहताहरु र फौर्दारी कानूनहरुको कायाान्वयनका ष्ट्रवषयमा देशखएका समस्याहरु पष्ट्रहिान गरी समाधानका लासग रणनीसत तयार गना सम्मेलनमा यहाँहरु सष्ट्रिय हनु ुहनुेछ । महान्यायासधविाको कायाालयको दोस्रो रणनीसतक योर्नाको कायाान्वयनको अवस्थाको मूल्यांकन गरी तेस्रो पञ्चवषीय रणनीसतक योर्नामा समावेि हनु ेष्ट्रवषयहरु पष्ट्रहिान गने अवसरको रुपमा पसन यो सम्मेलनलाई सलन ष्ट्रविेष आग्रह गदाछु । सरकारी वकीलको पेिालाई व्यावसाष्ट्रयक बनाउनकुो कुनै ष्ट्रवकल्प छैन । यसका लासग सरकारी वकीलको अग्रसरता र एकरुपतापूणा दृष्ट्रिकोण सनमााण हनु ु अपररहाया हनु्छ । व्यशिगत स्वाथामा मात्र केशन्ित भएर बनाइन दृष्ट्रिकोण र गररने ष्ट्रटप्पणीले संस्थागत सधुार सम्भव हुँदैन । सम्मेलनको यो अवसरमा म यहाँहरुलाई पत्यारलायक रुपमा प्रस्ततु हनु र बस्तगुत यथाथामा उसभएर आनाना िासो र सरोकारहरु प्रकट गनाका लासग समेत हाददाक आह्वान गदाछु । सनश्चय नै यहाँहरुबाट प्रकट हनु ेप्रसतबद्धता आनानो काया सम्पादनमा सधुार ल्याउने ददिामा नै केशन्ित हनुेछ । मदु्दा तथा ररट सनवेदनको प्रसतरक्षालाई प्रभावकारी बनाउन सहयोग पगु्ने ,सरकारी वकीलहरुको काया सम्पादनमा एकरुपता ल्याई प्रभावकारी रुपले सेवा प्रवाह गने र पीसितलाई न्याय ददलाउन े सरकारी वकीलको कायालाई थप ष्ट्रवश्वाससलो बनाउन यो सम्मेलनबाट पाररत हनुे घोषणापत्रबाट मद्दत पगु्नेछ भन्न ेष्ट्रवश्वास सलइएको छु।

  • अन्तमा, यस सम्मेलन आयोर्ना गना सहयोग गनुा हनु े सम्बद्ध सबैमा हाददाक धन्यवाद ज्ञापन गदाछु । सम्मेलनमा प्रस्ततु हनु ेकायापत्र तयार गने ष्ट्रवद्वान लेखकहरु, सम्मेलनलाई सफल पाना ष्ट्रवसभन्न भसूमकामा रही काया सम्पादन गनुा हनुे सरकारी वकील तथा कमािारीहरु एवम ्सहयोगी सनकायहरु सबैलाई हाददाक धन्यवाद् ज्ञापन गदाछु। सम्मेलनले राशखएका उद्देश्यहरु पूरा गना यहाँहरु ष्ट्रियािील हनु ुहनुछे भन्ने अपेक्षा गरेको छु । सम्मेलनमा सहभागी, पयावेक्षक तथा ष्ट्रवज्ञ व्यशित्वबाट सघन छलफलपसछ पाररत हनु ेघोषणापत्रले सरकारी वकील र सरकारी वकीलको संगठन संरिना र कायाप्रणालीमा सधुारका लासग मागादिान गनेछ र सो घोषणापत्रको कायाान्वयनमा सबै पक्षबाट सहयोग प्राप्त हनु ेष्ट्रवश्वास व्यि गदाछु।

    धन्यवाद ।

    अशग्न प्रसाद खरेल महान्यायासधविा

    २०७७ पौष ८ गते

  • मन्तव्य

    फौर्दारी न्याय प्रिासनको सन्दभामा महान्यायसधविाको कायाालय, यस अन्तगातका सरकारी वकील कायाालयहरु र ती सरकारी वकील कायाालयहरु एवं अन्य सनकायमा कायारत सरकारी वकीलहरुको महत्वपूणा भसूमका रहेको छ। समार्को सबकासिममा सामाशर्क अवधारणा र सोँिमा आउने पररवतानले स्वभावत: कानून पररवतान गनुा पने अवस्थाको ससर्ाना हनु र्ान्छ। कानून कायाान्वयन गने असधकारीहरु पसन गसतिील कानूनको बहावसँगै गसतिील हनु नस्ने हो भने फौर्दारी न्यायको मकसद् परुा हनु संभव छैन। कानूनको यही गसतिीलतालाई पछ्याउनको लासग सरकारी वकीलहरुले आनानो ज्ञानलाई सनरन्तर सबस्तार गदै र सतखादै लान ुआवश्यक छ। यस्तो खािँो स्व:अध्ययन, तासलम, गोष्ठी, सेसमनार, सम्मेलन आददमा हनुे छलफल र्स्ता कुराहरुले परुा गदाछ। यो सत्यतालाई आत्मसात गदै महान्यासधविाको कायाालयले सबसभन्न स्तरमा छलफल तथा अनशुिक्षण कायािमहरु सञ्चालन गदै आएको छ भने २०७३ देशख हरेक दईु बषामा केन्िीय स्तरमा सरकारी वकीलहरुको सम्मेलन गदै आएको छ।

    सरकारी वकीलहरुको प्रत्येक सम्मेलनमा सरकारी वकीलसँग सम्बद्ध सबषयबस्तमुा कायापत्रहरु प्रस्ततु हनु,े ती कायापत्रहरुमासथ छलफल हनुे र अन्त्यमा सनश्कषाकारुपमा घोषणापत्र र्ारी गने गररएको छ। यस्ता कायापत्रहरुमा खासगरी सरकार बादी भै िल्ने मदु्दाहरुको अनसुन्धान, असभयोर्न, बहस पैरबी, पनुरावेदन, सनवेदन र्स्ता सबषयहरुमा बतामान कानून र देशखएका व्यबहाररक समस्या एवं ती समस्याको समाधान खोज्ने प्रयत्न गररन्छ। सम्मेलनको अन्त्यमा र्ारी गररने घोषणापत्र सरकारी वकीलहरुको कायासम्पादनका लासग मागादिान हनु ेभएकोले सबगत दईुवटा सम्मेलनबाट पाररत भएका घोषणापत्रहरुको कायाान्वयको अवस्था कस्तो रहेको छ भन्न ेसबषयमा पसन ससमक्षा गने बेला आएको हुँदा यो सम्मेलनमा यससँग सम्बशन्धत छुटै्ट कायापत्र प्रस्ततु हनुछे। यस्तो अभ्यासले व्यवहारमा देखा परेका समस्याहरुको हल गना हामीले खोरे्को समाधानका उपायहरु दठक सथए वा सथएनन ्भन्न ेकुराको ससमक्षा मात्र होइन हामीले गरेका सबगतका प्रसतवद्धताहरु कुन हदसम्म ईमान्दाररताका साथ परुा गर् यौ भनी आत्मससमक्षा गना समेत सहयोग समल्नेछ।

    यस बषा हनु गइरहेको सरकारी वकीलहरुको तेस्रो राष्ट्रिय सम्मेलन सबगतका सम्मेलनभन्दा सबशिि प्रकृसतको हनुेछ। ष्ट्रकनकी, पष्ट्रहलो त कोसभि–१९ ले पारेको सबषम ्पररशस्थतीमा सम्मेलनको ढाँिा (Modality) नै फरक छ। सबगतका सम्मेलनहरुमा सबै सरकारी वकीलहरु सिरीर (Physically) उपशस्थत भै छलफल गने गररएकोमा यसपटक थोरैमात्र सरकारी वकीलहरु सिरीर उपशस्थत हनुे र बाँकी धेरै सरकारी वकीलहरु सबद्यतुीय माध्यममा र्ोसिइ सम्मेलनमा भाग सलनेछन।् दोस्रो, यस सम्मेलनमा सबगतका सम्मेलनका सनश्कषाहरुको समेत ससमक्षा हनुेछ। तेस्रो, यो सम्मेलन महान्यायासधविा कायाालयको ७० औ ँस्थापना ददविको अबसरमा परेकोले यसको

  • छुटै्ट महत्व छ। िौथो, यो सम्मेलनको उद् घाटन ए्लो छैन, महान्यायासधविा कायाालयको नयाँ भवनको उद् घाटन पसन यससँगै र्ोसिएर आएको छ।

    महान्यायासधविाको कायाालयले यस बषालाई असभयोर्न सधुार बषाको रुपमा मनाउने घोषणा गरर त्यसलाई साकार पाना सबसभन्न कायािमहरु सञ्चालन गदै आएको छ। असभयोर्नमा देशखएका कसमकमर्ोरीहरु हटाई असभयोर्नलाई िसु्त बनाउँनको लासग यसरी घोषणा गरी त्यसका लासग सबसभन्न कायािमहरु सञ्चालन गररएको छ। यसै कुरालाई मध्यनर्र गरी यो सम्मेलनको मूल नारा सेमत "असभयोर्नमा सधुार: फौर्दारी न्यायको आधार" भन्न े राशखएको छ। महान्यायासधविाको कायाालयबाट सञ्चालन भएका सम्बद्ध कायािमहरु र यो सम्मेलनले हालको असभयोर्न प्रणालीमा सधुार हनुेछ भन्न ेअपेक्षा गररएको छ।

    असभयोर्न सधुारको सबषय केबल असभयोगपत्र लेखनमा मात्र सससमत छैन। असभयोगपत्रको आधार अनसुन्धान भएकोले अनसुन्धानलाई बैज्ञासनक र भौसतक प्रमाणमा आधाररत भै सनश्पक्ष बनाउन सष्ट्रकएन भन े यसबाट अनसुन्धान नै त्रषु्ट्रटपूणा हनुे र यसको पररणाम स्वभावत: असभयोर्न पसन त्रषु्ट्रटपणुा हनु र्ान्छ। यसका लासग अवको अनसुन्धान बयानमखुी र त्यसमा पसन सासबसतमखुी एवं साक्षीमखुीको सट्टा बैज्ञासनक र भौसतक प्रमाणमखुी बनाउन ुअपररहाया छ। यसका लासग सरकारी वकीलहरुले अनसुन्धानकतााहरुलाई उपयिु तररकाले ददिासनदेि गना स्न ुपदाछ। यसतफा यो सम्मेलनले सरकारी वकीलहरुको ध्यान आकृि गनेछ भन्नेमा मैले सबश्वास सलएको छु। सम्मेलन केबल औपिाररकताका लासग आयोर्ना गररएको होइन, नत यो बषु्ट्रद्धसबलासका लासग आयोर्ना गररएको हो। नत कसैलाई देखाउनका लासग वा सरकारी वकीलको सस्तो लोकष्ट्रप्रयताका लासग यो सम्मेलनको आयोर्ना गररएको हो। यो सम्मेलनको मखु्य उदे्दश्य सरकारी वकीलहरुको कामकारवाहीमा सधुार ल्याई फौर्दारी न्याय प्रणालीलाई अि सबश्वसनीय बनाउन ुहो।

    सरकारी वकीलहरुको यो तेस्रो राष्ट्रिय सम्मेलनले सरकारी वकीलहरुको कामकारवाहीमा देखा परेका व्यवहाररक समस्याको पष्ट्रहिान गरी सधुारका क्षेत्रहरु पष्ट्रहल्याउन, सरकारी वकीलको संस्थालाई गसतिीलता प्रदान गना, सबगतका संम्मेलनबाट पाररत भएका घोषणापत्र र तीसनहरुको ससमक्षा गना र सरकारी वकीलको कामकारवाहीमा सकारात्मक पररवतान गरी सरकारी वकीलले गने असभयोर्नमा थप सधुार ल्याउनेछ भन्ने अपेक्षा गररएको छ। यो सम्मेलनमा प्रस्ततु हनु े कायापत्रहरु लगायतका सम्मेलनका सामग्रीहरुको संगालोकोरुपमा प्रकािन भएको यो सबिेषाङ्क ती सामग्रीहरुको बसलयो दस्ताबेर् बनेर मात्र रहने छैन, यस सबषयमा अध्ययन गना िाहन े सरकारी वकील, अनसुन्धानकताा, प्राध्यापक, न्यायकताा, सबद्याथी एवं फौर्दारी न्याय प्रिासनमा िासो राख्न ेसबैका लासग महत्वपूणा प्रकािनकारुपमा रहनेछ भन्नेमा म आिाबादी छु।

  • अन्त्यमा, यो सम्मेलनको िममा कायापत्र प्रस्ततु गनुाहनुे प्रस्तोता एवं लेखक, अध्यक्षता ग्रहण गनुाहनु े सबशिि व्यशित्व, सम्मेलनका सहमागी लगायत सम्मेलन सफल पाना प्रत्यक्ष एवं अप्रत्यक्षरुपमा सहयोग गनुाहनु े सबै महानभुावहरुप्रसत महान्यायासधविाको कायाालयको तफा बाट हाददाक आधार एवं धन्यवाद प्रकट गना िाहन्छु।

    २०७७ पौष ८ ... ... ... ... ...

    पदम प्रसाद पाण्िेय )नायव महान्यायासधविा(

  • ljifo;"rL

    klxnf] v08 M kl/ro

    ljifoj:t' k]h g+=

    cjwf/0ff kq

    pb\3f6g ;df/f]x

    sfo{kq k|:t'lt / 5nkmn ;q

    ;dfkg ;df/f]x

    ;Dd]ngsf ;xefuL tyf ko{j]Ifsx?n] kfngf ug'{kg{] lgodx?

    ;d'x ljefhg

    bf];|f] v08 M k|:t't sfo{kqx?

    sfo{kq

    g+= !

    kmf}hbf/L s;"/ -;hfo lgwf{/0f tyf sfof{Gjog_ P]g, @)&$ sf]

    sfof{Gjogsf] cj:yf / ;'wf/sf If]qx¿

    sfo{kq

    g+= @

    d'n'sL ck/fw ;+lxtf, @)&$ sf] sfof{Gjogsf] cj:yf / ;'wf/sf If]qx?

    sfo{kq

    g+= #

    dxfGofoflwjQmfsf] sfof{nosf] t];|f] k~rjifL{o /0fgLlts of]hgf M

    cjwf/0ff / /0fgLlts ;'wf/sf If]qx?

    sfo{kq

    g+= $

    d'n'sL kmf}hbf/L sfo{ljlw ;+lxtf, @)&$ sf] sfof{Gjogsf] cj:yf

    / ;'wf/sf If]qx?

    sfo{kq

    g+= %

    ;/sf/L jsLnx?sf] k|yd tyf bf]>f] /fli6«o ;Dd]ngaf6 hf/L 3f]if0ffkq

    sfof{Gjogsf] cj:yf

    sfo{kq

    g+= ^

    cleof]hg gLlt / cleof]hg ;'wf/ jif{sf] ;DaGwdf ;/sf/L jsLnn]

    Wofg lbg'kg{] s'/fx?

    t];|f] v08 M sfo{kqx?

    sfo{kq M

    !

    cleof]hgsf] ljBdfg cj:yf / ;'wf/sf If]qx?

    ;+hLj/fh /]UdL

    sfo{kq M

    @

    d'n'sL ck/fw ;+lxtfdf hj/h:tL

    s/0fL ;DaGwL Joj:yfM Ps l6Kk0fL

    ;Gb]z >]i7

    sfo{kq M

    #

    df}lns xssf] sfof{Gjogdf Goflos ;lqmotf /

    cfTd;+odsf] l;4fGt M jf:tljstf

    df]xg ;fu/

    aZofn

  • sfo{kq M

    $

    ;jf{]Rr cbfntsf] k'g/fj]bg / bf]xf]¥ofpg]

    lgj]bg ;'Gg] clwsf/If]q

    ;f]dsfGtf e08f/L

    sfo{kq M

    %

    sfof{Gjogsf] s;Ldf a}+lsª s;"/;Da4 g]kfn

    sfg"g

    7fs'/k|;fb

    a:tfsf]6L

    sfo{kq M

    ^

    cleof]ukq n]vgdf b]lvPsf q'6Lx? / ;'wf/sf

    If]q

    xl/k|;fb hf]zL

    sfo{kq M

    &

    cleof]ukqdf k|df0fsf] ljZn]if0f /

    cleof]hg;Fu ;DalGwt cGo s]xL kIfx?

    nf]s/fh k/fh'nL

    sfo{kq M

    *

    k|efjsf/L cleof]hgsf nflu cg';Gwfgsf]

    qmddf cleof]hgstf{n] ljrf/ ug{' kg{] s'/fx?

    u+ufk|;fb kf}8]n

    sfo{kq M

    (

    cleof]hgdf ;/sf/L jsLnsf] e"ldsf

    df]gf l;+x

    sfo{kq M

    !)

    Juvenile Diversion: A step towards restorative

    prosecution in Nepal

    pd+u lg/f}nf

    sfo{kq M

    !!

    t]hfa cfqmd0f ;DaGwL s;"/ / g]kfn sfg"g lzj jfUn]

    sfo{kq M

    !@

    afn Gofodf lbzfGt/ ;DaGwL Joj:yf / ;/sf/L

    jsLnsf] e"ldsf

    ?sd]8f kf]v|]n

    sfo{kq M

    !#

    ck/fw cg';Gwfgsf] r/0fdf k|df0f ;+sng /

    k/LIf0fdf ;/sf/L jsLnsf] e"ldsf

    w|'js'df/ rf}xfg

    rf}yf] v08 M cg';"rL

    cg';"rL M ! g]kfnsf ;/sf/L jsLnx?sf] gfdfjnL

    cg';"rL M @ g]kfnsf ;/sf/L jsLnx?sf] klxnf] /fli6«o ;Dd]ngaf6 kfl/t

    3f]if0ff kqx?

    cg';"rL M #

    g]kfnsf ;/sf/L jsLnx?sf] bf];|f] /fli6«o ;Dd]ngaf6 kfl/t 3f]if0ff

    kqx?

  • cg';"rL M $

    ;/sf/L jsLn ;DaGwL lgodfjnL, @)&&

    cg';"rL M %

    cleof]hg gLlt tyf dfu{bzg{ -d:of}bf_

    cg';"rL M ^

    cleof]u kqdf ug{'kg{] ;'wf/ ;DaGwL lgb{]zg

    cg';"rL M &

    kLl8t /fxt sf]if lgodfjnL, @)&& sf] /fhkq

  • 1

    klxnf] v08 M kl/ro

    g]kfnsf ;/sf/L jsLnx¿sf] t]>f] /fli6«o ;Dd]ng, @)&&

    cjwf/0ff kq

    kl/roM

    æk|efjsf/L cleof]hg, ;'b[9 k|lt/Iff, Jofj;flos ;/sf/L jsLn xfd|f] k|lta4tfÆ eGg] d"n

    gf/fsf ;fy g]kfnsf ;/sf/L jsLnx¿sf] klxnf]] /fli6«o ;Dd]ng, @) ;fn kf}if *, ( / !)

    ut] sf7df08f}df ;DkGg ePsf] lyof] . o;} u/L æj}1flgs / j:t'lji7 cleof]hg, ck/fw

    ;+lxtfsf] k|efjsf/L sfof{GjogÆ eGg] d"n gf/fsf ;fy bf];|f] /fli6«o ;Dd]ng, @)&% ;fn kf}if

    *, ( / !) ut] sf7df8f}+df ;DkGg ePsf] lyof] . k|yd ;Dd]ngn] ;/sf/L jsLnsf] sfo{;Dkfbg

    / Jofj;flostf ljsf;df s]lGb|t eO{ #) a'Fb] Pj+ bf];|f] ;Dd]ngn] ;/sf/L jsLnsf]

    Jofj;flostf ljsf; / ;+:yfut ;'wf/df s]lGb|t eO{ #) a'Fb] 3f]if0ffkq ;d]t hf/L u/]sf] lyof] .

    pQm ;Dd]ngx?jf6 ;/sf/L jsLnsf] sfo{;Dkfbgdf Ps?ktf sfod ug{ / ;/f]sf/jfnf

    lgsfox? lar ;xof]u / ;dGjo sfod ug{ ;xhtf k'u]sf] 5 . o;} aLr @)&% ;fn efb| !

    ut]b]lv nfu" x'g] u/L d'n'sL ck/fw ;+lxtf ;d]tsf gofF sfg"gx¿ hf/L ePsf 5g\ . o;} u/L

    df}lns xs sfof{Gjog;+u ;DjlGwt sfg"gx? @)&% ;fn cflZjg @ ut] b]lv nfu" ePsf]

    cj:yf 5 . gofF ;+lxtfx¿ tyf kl/jlt{t sfg"gx?n] d'n'ssf] kmf}hbf/L sfg"g k|0ffnLdf

    ¿kfGt/0f, kl/dfh{g tyf cfw'lglss/0f u/]sf] cj:yf 5 . dxfGofoflwjQmfsf] sfof{noaf6

    cfof]hgf ul/Psf g]kfnsf ;/sf/L jsLnx?sf] /fli6«o ;Dd]ng tyf g]kfn k|x/Lsf] ;x

    cfof]hgfdf ;Grflnt g]kfnsf cg';Gwfgstf{ g]kfn k|x/L / cleof]hgstf{ ;/sf/L jsLnx?sf]

    /fli6«o ;Dd]ng / k|fb]lzs ;Dd]ng ;d]t cfof]hgf u/L ck/fw cg';Gwfg / cleof]hgnfO{

    j:t'lgi7 / k|efjsf/L agfpg, ;/sf/L d'2fdf k|efjsf/L k|lt/Iff ug{, ;/sf/L jsLnsf]

    Jofj;flostf ljsf;sf nflu ljleGg k|:tfjx¿ ;d]t kfl/t x'Fb} cfPsf] 5 . ;/sf/L

    jsLnx?nfO{ lbOPsf] ljifout ljlzi6Ls[t k|lzIf0fn] ;/sf/L jsLnsf] sfo{ ;Dkfbgdf lgv/tf

    Nofpb} u/]sf] 5 . k|yd /fli6«o ;Dd]ngn] k|To]s b'O{ jif{df ;/sf/L jsLnsf] /fli6«o ;Dd]ng ug]{

    u/L k|:tfj kfl/t u/] adf]lhd, @)&& kf}if *, (, / !) df h'd lel8of] ;+rf/ PlKns]zg -

    Zoom_ dfkm{t t];|f] /fli6«o ;Dd]ng cfof]hgf xF'b}5 . bf]>f] k~rjifL{o /0fgLlts of]hgfsf]

    sfof{Gjogsf] clGtd jif{nfO{ cleof]hg ;'wf/ jif{sf] ?kdf 3f]if0ff ul/Psf] lyof] . ;f] 3f]if0ff

    ;d]tnfO{ dWogh/ u/L dxfGofoflwjQmfsf] sfof{nosf] Joj:yfkg ;ldltaf6 ;Dd]ngsf nflu

    b]xfo adf]lhdsf] gf/f ;d]t :jLs[t ePsf] 5 M

    cleof]hgdf ;'wf/M kmf}hbf/L Gofosf] cfwf/ .

  • 2

    ;Dd]ng cfof]hgf ug'{sf] p2]ZoM

    d'n'sL ck/fw ;+lxtf ;d]tsf sfg"Gfx¿n] u/]sf gofF Joj:yf ;d]tsf ;Gbe{df ;/sf/L

    jsLnx¿ aLr x'g] 5nkmnaf6 ;femf b[li6sf]0f ljsf; u/L sfo{;Dkfbgdf Ps?ktf sfod ug]{,

    ;/sf/L jsLnx?sf] Jofj;flostf clej[l4 ug{ PJfd\ ;/sf/L jsLn sfof{nosf] ;+:yfut Ifdtf

    ljsf; ug{sf nflu of] ;Dd]ngsf] cfof]hgf ul/Psf] xf] . ;Dd]ng cfof]hgf ug'{sf ljlzi6

    p2]Zox¿ o;k|sf/ /x]sf 5g\ M

    s= cfly{s jif{ )&&.)&* nfO{ dxfGofoflwjQmfsf] sfof{non] cleof]hg ;'wf/ jif{ 3f]if0ff u/]sf]

    ;Gbe{df ;/sf/ jfbL d'2fsf] cg';Gwfg / cleof]hgnfO{ yk k|efjsf/L agfpg] af/]df

    ;/sf/L jsLnnfO{ cled'lvs/0f ug]{,

    v= d'n'sL ck/fw ;+lxtf, d'n'sL kmf}hbf/L sfo{ljlw ;+lxtf / kmf}hbf/L s;"/ -;hfo lgwf{/0f

    tyf sfof{Gjog_ P]g ;d]tsf gofF sfg"gL Joj:yfsf af/]df ;/sf/L jsLnx¿nfO{

    cled'vLs/0f ug'{ / tL sfg"gx¿sf] sfof{Gjogsf nflu ;femf wf/0ff ljsf; ug'{,

    u= dxfGofoflwjQmfsf] sfof{nosf] bf];|f] k~rjifL{o /0fgLlts of]hgfsf] sfof{Gjogsf] ;dLIff /

    t];|f] k~rjifL{o /0fgLlts of]hgf th'{df ubf{ ;dfj]; ug'{ kg]{ If]qx?sf] klxrfg ug]{,

    3= dxfGofoflwjQmfsf] sfof{nosf] ;+:yfut ;'wf/, hgzlQm Joj:yfkg tyf ef}lts k"jf{wf/sf]

    cj:yfsf] ;dLIff ub}{ efjL of]hgf / sfo{qmdsf nflu dfu{bz{g ug'{,

    ª= cbfntdf ;/sf/sf] tkm{af6 ul/g] k|ltlglwTjnfO{ k|efjsf/L agfpg cfjZos /0fgLltx?

    tof/ ug'{,

    r= ;/sf/L jsLnsf] Jofj;flostf clej[l4 u/L ;/sf/L sfof{noaf6 ;Dkfbg ul/g] ;]jf

    k|jfxnfO{ k|efjsf/L agfO{ hgljZjfl;nf] / e/f]zfo'Qm ;+:yfsf] ¿kdf ljsf; ug{ cfjZos

    pkfox¿ klxrfg ug'{,

    5= ljutdf ePsf /fli6«o ;Dd]ngn] kfl/t u/]sf 3f]if0ffkqsf] sfof{Gjogsf] cj:yf / tL

    3f]if0fkqsf] k|efjsf] d"Nof+sg ug]{ .

    ;Dd]ng ;~rfngsf] k|f¿kM

    tLg lbg;Dd ;~rfng x'g] pQm sfo{qmdsf] klxnf] lbg g]kfnsf ;DdfggLo k|wfgdGqLHo"af6

    ;Dd]ngsf] ;d'b\3f6g x'g]5 . pb\3f6g sfo{qmddf ;DdfggLo k|wfgGofofwLzHo", dfggLo

    dGqLHo"x?, /fli6«o k'glg{df{0f k|flws/0fsf k|d'v sfo{sf/L clws[tHo" ;d]tsf ljlzi6 kbflwsf/L

    ;lxt Gofo / sfg"g If]qsf ;/f]sf/jfnf lgsfosf pRr kb:y kbflwsf/Lx¿ ;d]tsf] ;d'l:ylt

    x'g]5 .

  • 3

    ;Dd]ngdf ;xefuL / ko{j]Ifsx?nfO{ ljleGg % ;d"xdf ljefhg ul/g] / k|To]s ;d"xdf ^ j6f

    ljifodf sfo{kq k|:t't ul/g] 5 .

    ;DDf]ngsf] clGtd lbg k"0f{ ;qdf ;Dd]ngdf 5nkmn ul/Psf sfo{kqsf] ;f/;+If]k / 5nkmndf

    p7]sf ljifox? ;dfj]z u/L PsLs[t k|ltj]bg k|:t't ul/g]5 . ;Dk"0f{ sfo{kq, 5nkmn / clt

    ljlzi6 JolQmTjx?sf] ;Daf]wg ;d]tnfO{ cfwf/ dfgL ;Dd]ngsf] 3f]if0ffkq hf/L ul/g]5 eg]

    cGTodf dfggLo u[x dGqLHo"sf] ty ljlzi6 kbflwsf/Lx¿sf] ;d'kl:yltdf ;dfkg ;df/f]x

    ;~rfng x'g]5 .

    ;d"xut 5nkmnsf ljifox¿M

    1. d'n'sL ck/fw ;+lxtfsf] sfof{Gjog / ;'wf/sf If]qx?,

    2. d'n'sL kmf}hbf/L sfo{ljlw ;+lxtfsf] sfof{Gjogsf] cj:yf / ;'wf/sf If]qx?,

    3. kmf}hbf/L s;"/ ;hfo lgwf{/0f tyf sfof{Gjog P]gsf] sfof{Gjogsf] cj:yf / ;'wf/sf

    If]qx?,

    4. dxfGofoflwjQmfsf] sfof{nosf] /0fgLlts of]hgfsf] sfof{Gjogsf] cj:yf / t]>f] of]hgf

    th'{df ubf{ ljrf/ ug'{ kg]{ s'/fx?,

    5. ;/sf/L jsLnsf] ;Dd]ngdf ePsf] ljutsf 3f]if0ffkqx?sf] sfof{Gjogsf] cj:yf,

    6. cleof]hg gLlt / cleof]hgdf cleof]hg ;'wf/ jif{sf] ;DjGwdf ;/sf/L jsLnn] Wofg

    lbg' kg]{ s'/fx? .

    ;Dd]ngnfO{ ;xeflutfd"ns agfpgsf nflu ;Dd]ngdf k|:t't ul/g] sfo{kqx¿ ;/sf/L

    jsLnx?af6 tof/ u/L k|:t't ul/g] 5 . k|To]s ;qsf] cWoIftf ;jf]{Rr cbfntsf dfggLo

    Gofoflwz, dfggLo dxfGofoflwjQmf, gfoa dxfGofoflwjQmf, k"j{ dxfGofoflwjQmf Pjd\ ljlzi6

    kbflwsf/Laf6 x'g]5 .

    ;Dd]ngdf k|:t't x'g] sfo{Kfqx¿nfO{ ;Dkfbg u/L :dfl/sfsf] ?kdf k|sfzg ul/g] 5 .

    ;Dd]ngsf ;xefuLx¿M

    ;Dd]ngdf dfggLo dxfGofoflwjQmf, gfoa dxfGofoflwjQmf, ;xGofoflwjQmf, pkGofoflwjQmf,

    ;xfos GofoflwjQmfx¿ ;d]t hDdf #($ ;/sf/L jsLnx¿sf] ;xeflutf /xg]5 . ;/sf/L

    jsLnsf] sfo{;Dkfbg;Fu ;DalGwt ;/f]sf/jfnf lgsfosf &) hgfeGbf a9L k|ltlglwx¿

    ko{j]Ifssf] ¿kdf /xg]5g\ .

    ;Dd]ngsf ck]lIft pknlAwx¿M

    of] ;Dd]ngaf6 b]xfo adf]lhdsf pknlAw xfl;n x'g] ck]Iff ul/Psf] 5M

    ;/sf/ jfbL d'2fsf] cg';Gwfg / cleof]hg j:t'li7 / k|efjsf/L x'g]5 .

  • 4

    d'n'sL ck/fw ;+lxtf ;lxtsf gofF sfg"gx¿sf]] sfof{Gjogsf ljifodf ;/sf/L jsLnx¿sf]

    ;femf wf/0ffsf] ljsf; x'g]5 .

    dxfGofoflwjQmfsf] sfof{nosf] bf];|f] k~rjifL{o /0fgLlts of]hgfsf] sfof{Gjogsf] cj:yf /

    t];|f] k~rjifL{o /0fgLlts of]hgfdf ;dfj]z ug'[{ kg]{ ljifox? klxrfg x'g]5g\ .

    dxfGofoflwjQmfsf] sfof{no / dftxtsf ;a} ;/sf/L jsLn sfof{nox?sf ;d:of klxNofpFb}

    ;+:yfut ;'wf/sf] dfu{ klxrfg ug{ ;3fp k'Ug]5 .

    d'2f / l/6 lgj]bgsf] k|lt/IffnfO{ k|efjsf/L agfpg pko'Qm /0fgLltx? klxrfg x'g]5g\ .

    ;/sf/L jsLnsf] k]zfnfO{ Jofj;flos agfO{ k|efjsf/L ¿kn] ;]jf k|jfx ug{ / kLl8tnfO{

    Gofo lbnfpg] ;/sf/L jsLnsf] sfo{nfO{ yk ljZjfl;nf] agfpg d2t ug]{5 .

    ljutdf ePsf /fli6«o ;Dd]ngn] kfl/t u/]sf 3f]if0ffkqsf] sfof{Gjogsf] cj:yf /

    3f]if0ffkqn] kf/]sf] k|efjsf] d"Nof+sg u/L sfof{Gjog x'g jfFsL /x]sf 3f]if0ffx? sfof{Gjog

    ug{ ;xh x'g] .

  • 5

    æcleof]hgdf ;'wf/M kmf}hbf/L Gofosf] cfwf/Æ

    dxfGofoflwjQmfsf] sfof{nosf] gjlgld{t ejgsf] ;d'b\3f6g tyf ;/sf/L jsLnx?sf] t];|f] /fli6«o ;Dd]ng, @)&&

    pb\3f6g ;df/f]x ldltM @)&&.(.* ut]

    ;xefuLsf] cfudg / vfhf

    ! ah]b]lv @ ah];Dd

    @M))–@M!% ah] cf;g u|x0f ;efkltTj

    - dfggLo dxfGofoflwjQmf >L clUg k|;fb v/]nHo"

    k|d'v cltly - ;DdfggLo k|wfgdGqL >L s]=kL=zdf{ cf]nLHo" ljz]if cltly - ;DdfggLo k|wfg GofofwLz >L rf]n]Gb|| zd;]/ h=a=/f=Ho" cltlyx? - ;+ljwfg ;efsf cWoIf Pjd\ Joj:yflksf ;+;bsf k"j{ ;efd'vHo"

    - k|ltlglw ;efsf k"j{ ;efd'vHo" - ;+3Lo ;+;b /fli6«o ;ef, k|Tofof]lht Joj:yfkg tyf ;/sf/L cfZjf;g

    ;ldltsf dfggLo ;efkltHo" - /fli6«o of]hgf cfof]usf dfggLo pkfWoIfHo" - ;jf{]Rr cbfntsf dfggLo GofofwLzHo"x? - ;+j}wflgs c+usf dfggLo k|d'vHo"x? - Gofo kl/ifbsf dfggLo ;b:oHo"x? - ;jf{]Rr cbfntsf k"j{ dfggLo GofofwLzHo" - g]kfn sfg"g cfof]usf cWoIfHo" - /fli6«o k'glgdf{0f k|flws/0fsf k|d'v sfo{sf/L clws[tHo" - k"j{ dfggLo dxfGofoflwjQmfHo"x? - ;+3Lo ;+;b /fli6«o ;efsf dfggLo ;b:oHo" - /fli6«o Goflos k|lti7fg g]kfnsf dfggLo sfo{sf/L lgb{]zsHo" - pRr cbfntsf dfggLo d'Vo GofofwLzHo"x? - ;+3Lo ;+;b k|ltlglw ;efsf k"j{ dfggLo ;b:oHo"x? - g]kfn ;/sf/sf d'Vo ;lrjHo" - k|wfg;]gfkltHo"

  • 6

    - ;+3Lo ;+;bsf dxf;lrjHo" - ;jf{]Rr cbfntsf d'Vo /lhi6«f/Ho" - g]kfn ;/sf/sf ;lrjHo"x?, gfoa dxfGofoflwjQmfHo"x? - k"j{ gfoa dxfGofoflwjQmfHo"x? - g]kfn af/ Pzf]l;P;gsf cWoIfHo" - k|x/L dxflg/LIfsHo" - g]kfn af/ Pzf]l;P;gsfsf k"j{ cWoIfHo"x?, jl/i7 clwjQmfHo"x? - k|ToIf ?kdf pkl:yt tyf ljB'tLo dfWodaf6 cfa4 cfdlGqt cGo

    ;Dk"0f{ cltlyHo"x?, - ;Dd]ngsf ;xefuL ;Dk"0f{ ;/sf/L jsLnHo"x?, kqsf/Ho"x?, ko{j]Ifs /

    pkl:yt cGo dxfg'efjx? @M!% –@M@) ah] /fli6«o ufg

    @M@)–@M#) ah] :jfut dGtJo jl/i7td gfoa dxfGofoflwjQmf >L kb\d k|;fb kf08]oHo"

    @M#)–@M$) ah] k'glg{ld{t ejgsf] af/]df dGtJo

    /fli6«o k'glg{df{0f k|flws/0fsf k|d'v sfo{sf/L clws[t >L ;'zLn 1jfnLHo"

    /fli6«o k'glg{df{0f k|flws/0fsf k|d'vHo'af6

    gjlgld{t ejgsf] ;fFrf] x:tfGt/0f

    @M$)–@M$% ah] ;DdfggLo k|wfgdGqLHo"af6 dxfGofoflwjQmfsf] sfof{nosf] gjlgld{t ejgsf] ;d'b\3f6g Pjd\

    ;DdfggLo k|wfgdGqLHo"af6 kfg;df bLk k|HHjng u/L ;/sf/L jsLnx?sf] t];|f] /fli6«o ;Dd]ngsf] ;d'b\3f6g

  • 7

    @M$%–#M)) ah] z'esfdgf dGtJo z'esfdgf dGtJo k|x/L dxflg/LIfs >L z}n]; yfkf If]qLHo"

    z'esfdgf dGtJo g]kfn af/ Pzf]l;P;gsf cWoIf >L r08]Zj/ >]i7Ho"

    #M))–#M!) ah] z'esfdgf dGtJo ljz]if cltlysf] dGtJo ;DdfggLo k|wfg GofofwLz >L rf]n]Gb|| zDz]/ h=a=/f=Ho" #M!)–#M!% ah] k'/:sf/ ljt/0fM ;DdfggLo k|wfgdGqLHo"af6 ;jf]{Ts[i6 ;/sf/L jsLn -P6gL{ ckm lb

    Po/_ nfO{ k'/:sf/ ljt/0f

    #M!% ah]b]lv k|d'v cltlysf] ;Daf]wg ;DdfggLo k|wfgdGqL >L s]=kL= zdf{ cf]nLHo"

    dfggLo dxfGofoflwjQmfHo"af6 k|d'v cltlyHo" / ljz]if cltlyHo"nfO{ :d[ltsf] lrgf] k|bfg wGojfb ;lxt sfo{qmdsf] ;dfkg

    dfggLo dxfGofoflwjQmf >L clUg k|;fb v/]nHo"

    k|d'v cltlyHo", ljz]if cltlyHo" tyf cltlyHo"x?af6 dxfGofoflwjStfsf] sfof{nosf] ejgsf] cjnf]sg vfhf

    sfo{qmd ;~rfngM ;xGofoflwjQmf >L nf]s/fh k/fh'nL

  • 8

    ldltM@)&& k'if ( ut] ljlxjf/

    ;doM laxfg &M#)—*M))MM kl/ro÷ljifo k|j]z÷cg'zf;gsf lgodsf] hfgsf/L -;a} ;d"xdf_

    sfo{kq k|:t'lt / 5nkmn ;q

    ;d"x s M ;do sfo{kq sfo{kqsf] ljifo sfo{kq k|:t''lt cWoIftf

    *M))–(M#) sfo{kq

    ! M

    मलुकुी अपराध संहिता, २०७४ को कार्ाान्वर्नको अवस्था र सधुारका क्षेत्रिरु

    नार्ब मिान्र्ार्ाधधवक्ता श्री नारार्ण प्रसाद पौडेल

    उपन्र्ार्ाधधवक्ता श्री अर्ुान प्रसाद कोइराला

    माननीर् न्र्ार्ाधीश श्री दीपक कुमार

    काकी

    Vffgf !)M#)–!@M)) sfo{kq

    @ M

    अधिर्ोर्न नीधत र अधिर्ोर्न सधुार वर्ाका सम्बन्धमा सरकारी वकीलले ध्र्ान ददनपुने कुरािरु

    सिन्र्ार्ाधधवक्ता श्री लोकरार् परार्लुी

    उपन्र्ार्ाधधवक्ता श्री पणु्र् प्रसाद पाठक

    माननीर् न्र्ार्ाधीश श्री ईश्वर प्रसाद

    खधतवडा

    !@M!%M!#M$% sfo{kq

    # M

    सरकारी वकील सम्मेलनमा िएका हवगतका घोर्णापत्रिरुको कार्ाान्वर्नको अवस्था

    सिन्र्ार्ाधधवक्ता श्री संर्ीवरार् रेग्मी

    पूवा मिान्र्ार्ाधधवक्ता श्री रमन कुमार शे्रष्ठ

    !$M))M!%M#) sfo{kq

    $ M

    मिान्र्ार्ाधधवक्ताको कार्ाालर्को पञ्चवर्ीर् रणनीधतक र्ोर्नाको कार्ाान्वर्नको अवस्था र तेस्रो रणनीधतक र्ोर्ना तर्ुामा गदाा हवचार गनुापने कुरािरु

    नार्ब मिान्र्ार्ाधधवक्ता श्री हवश्वरार् कोइराला

    उपन्र्ार्ाधधवक्ता श्री प्रकाश गौतम

    माननीर् न्र्ार्ाधीश श्री िररप्रसाद फुर्ाल

    ;d"x v M ;do sfo{kq sfo{kqsf] ljifo sfo{kq k|:t''lt cWoIftf

    *M))–(M#) sfo{kq

    ! M

    मलुकुी फौर्दारी कार्ाहवधध संहिता, २०७४ को कार्ाान्वर्नको अवस्था र सधुारका क्षेत्रिरु

    नार्ब मिान्र्ार्ाधधवक्ता डा. श्री टेकबिादरु घघधमरे

    उपन्र्ार्ाधधवक्ता श्री गरुुप्रसाद वाग्ले

    माननीर् न्र्ार्ाधीश श्री हवश्वम्िर प्रसाद

    शे्रष्ठ

    Vffgf !)M#)–!@M)) sfo{kq

    @ M

    मलुकुी अपराध संहिता, २०७४ को कार्ाान्वर्नको अवस्था र सधुारका क्षेत्रिरु

    सिन्र्ार्ाधधवक्ता श्री ध्रवुकुमार चौिान

    सिार्क न्र्ार्ाधधवक्ता श्री ददव्र्ाकुमारी िट्टराई

    माननीर् न्र्ार्ाधीश डा. श्री आनन्दमोिन

    िट्टराई

    !@M!%M!#M$% sfo{kq

    # M

    अधिर्ोर्न नीधत र अधिर्ोर्न सधुार वर्ाका सम्बन्धमा सरकारी वकीलले

    सिन्र्ार्ाधधवक्ता श्री खेमरार् ज्ञवाली

    उपन्र्ार्ाधधवक्ता श्री मोना धसंि

    माननीर् न्र्ार्ाधीश श्री मीरा खड्का

  • 9

    ध्र्ान ददनपुने कुरािरु !$M))M!%M#) sfo{kq

    $ M

    सरकारी वकील सम्मेलनमा िएका हवगतका घोर्णापत्रिरुको कार्ाान्वर्नको अवस्था

    सिन्र्ार्ाधधवक्ता श्री िररप्रसाद र्ोशी

    सिार्क न्र्ार्ाधधवक्ता श्री घशव वाग्ले

    पूवा माननीर् न्र्ार्ाधीश

    श्री बलराम के सी

    ;d"x u M ;do sfo{kq sfo{kqsf] ljifo sfo{kq k|:t''lt cWoIftf

    *M))–(M#) sfo{kq

    ! M

    फौर्दारी कसूर (सर्ार् धनधाारण तथा कार्ाान्वर्न) ऐन, २०७४ को कार्ाान्वर्नको अवस्था र सधुारका क्षेत्रिरु

    नार्ब मिान्र्ार्ाधधवक्ता श्री पद्म प्रसाद पाण्डेर्

    माननीर् न्र्ार्ाधीश श्री सपना प्रधान मल्ल

    Vffgf !)M#)–!@M)) sfo{kq

    @ M

    मलुकुी फौर्दारी कार्ाहवधध संहिता, २०७४ को कार्ाान्वर्नको अवस्था र सधुारका क्षेत्रिरु

    सिन्र्ार्ाधधवक्ता श्री उद्धव प्रसाद पडुासैनी

    माननीर् न्र्ार्ाधीश श्री प्रकाशमान धसंि राउत

    !@M!%M!#M$% sfo{kq

    # M

    मलुकुी अपराध संहिता, २०७४ को कार्ाान्वर्नको अवस्था र सधुारका क्षेत्रिरु

    नार्ब मिान्र्ार्ाधधवक्ता श्री नारार्ण प्रसाद पौडेल उपन्र्ार्ाधधवक्ता श्री सोमकान्ता िण्डारी

    नेपाल कानून आर्ोगका अध्र्क्ष

    श्री माधव प्रसाद पौडेल

    !$M))M!%M#) sfo{kq

    $ M

    अधिर्ोर्न नीधत र अधिर्ोर्न सधुार वर्ाका सम्बन्धमा सरकारी वकीलले ध्र्ान ददनपुने कुरािरु

    सिन्र्ार्ाधधवक्ता श्री सूर्ारार् दािाल

    सिार्क न्र्ार्ाधधवक्ता श्री संगीता थोकर

    न्र्ार् पररर्दका माननीर् सदस्र्

    श्री लक्ष्मी बिादरु धनराला

    ;d"x 3 M

    ;do sfo{kq sfo{kqsf] ljifo sfo{kq k|:t''lt cWoIftf

    *M))–(M#) sfo{kq

    ! M

    मिान्र्ार्ाधधवक्ताको कार्ाालर्को पञ्चवर्ीर् रणनीधतक र्ोर्नाको कार्ाान्वर्नको अवस्था र तेस्रो रणनीधतक र्ोर्ना तर्ुामा गदाा हवचार गनुापने कुरािरु

    सिन्र्ार्ाधधवक्ता श्री श्र्ामकुमार िट्टराई

    सिार्क न्र्ार्ाधधवक्ता श्री आश्मा खड्का

    माननीर् न्र्ार्ाधीश श्री धबनोद शमाा

    Vffgf !)M#)–!@M)) sfo{kq

    @ M

    फौर्दारी कसूर (सर्ार् धनधाारण तथा कार्ाान्वर्न) ऐन, २०७४ को कार्ाान्वर्नको अवस्था र सधुारका क्षेत्रिरु

    सिन्र्ार्ाधधवक्ता श्री गोपाल प्रसाद ररर्ाल सिार्क न्र्ार्ाधधवक्ता श्री रोशी िण्डारी

    माननीर् न्र्ार्ाधीश श्री हकरण पौडेल

  • 10

    !@M!%M!#M$% sfo{kq

    # M

    मलुकुी फौर्दारी कार्ाहवधध संहिता, २०७४ को कार्ाान्वर्नको अवस्था र सधुारका क्षेत्रिरु

    सिन्र्ार्ाधधवक्ता श्री गंगाप्रसाद पौडेल

    माननीर् न्र्ार्ाधीश श्री प्रकाश कुमार

    ढंुगाना

    !$M))M!%M#) sfo{kq

    $ M

    मलुकुी अपराध संहिता, २०७४ को कार्ाान्वर्नको अवस्था र सधुारका क्षेत्रिरु

    सिन्र्ार्ाधधवक्ता श्री ध्रवुकुमार चौिान

    माननीर् न्र्ार्ाधीश श्री कुमार रेग्मी

    ;d"x ª M

    ;do sfo{kq sfo{kqsf] ljifo sfo{kq k|:t''lt cWoIftf

    *M))–(M#) sfo{kq

    ! M

    सरकारी वकील सम्मेलनमा िएका हवगतका घोर्णापत्रिरुको कार्ाान्वर्नको अवस्था

    सिन्र्ार्ाधधवक्ता श्री संर्ीवरार् रेग्मी

    मखु्र् रघर्ष्ट्रार श्री नपृध्वर् धनरौला

    Vffgf !)M#)–!@M)) sfo{kq

    @ M

    मिान्र्ार्ाधधवक्ताको कार्ाालर्को पञ्चवर्ीर् रणनीधतक र्ोर्नाको कार्ाान्वर्नको अवस्था र तेस्रो रणनीधतक र्ोर्ना तर्ुामा गदाा हवचार गनुापने कुरािरु

    सिन्र्ार्ाधधवक्ता श्री श्र्ामकुमार िट्टराई

    घर्ल्ला न्र्ार्ाधधवक्ता श्री केशवप्रसाद पन्त

    माननीर् मखु्र् न्र्ार्ाधीश

    श्री धतलप्रसाद शे्रष्ठ

    !@M!%M!#M$% sfo{kq

    # M

    फौर्दारी कसूर (सर्ार् धनधाारण तथा कार्ाान्वर्न) ऐन, २०७४ को कार्ाान्वर्नको अवस्था र सधुारका क्षेत्रिरु

    सिन्र्ार्ाधधवक्ता श्री िररप्रसाद रेग्मी

    घर्ल्ला न्र्ार्ाधधवक्ता श्री उमाकान्त पौडेल

    माननीर् न्र्ार्ाधीश श्री टेकप्रसाद ढंुगाना

    !$M))M!%M#) sfo{kq

    $ M

    मलुकुी फौर्दारी कार्ाहवधध संहिता २०७४ को कार्ाान्वर्नको अवस्था र सधुारका क्षेत्रिरु

    नार्ब मिान्र्ार्ाधधवक्ता डा. श्री टेकबिादरु

    घघधमरे उपन्र्ार्ाधधवक्ता श्री गरुुप्रसाद वाग्ले

    माननीर् न्र्ार्ाधीश श्री टेक नारार्ण

    कुुँ वर

    ldltM@)&& k'if !) ut] z'qmaf/

    sfo{kq k|:t'lt / 5nkmn ;q ;d"x s M

    ;do sfo{kq sfo{kqsf] ljifo sfo{kq k|:t''lt cWoIftf

    *M))–(M#) sfo{kq

    % M

    फौर्दारी कसूर (सर्ार् धनधाारण तथा कार्ाान्वर्न) ऐन, २०७४ को कार्ाान्वर्नको अवस्था र सधुारका

    नार्ब मिान्र्ार्ाधधवक्ता श्री पद्म प्रसाद पाण्डेर्

    माननीर् न्र्ार्ाधीश श्री अधनल कुमार धसन्िा

  • 11

    क्षेत्रिरु vfgf

    !)M#)–

    !@M))

    sfo{kq

    ^ M

    मलुकुी फौर्दारी कार्ाहवधध संहिता २०७४ को कार्ाान्वर्नको अवस्था र सधुारका क्षेत्रिरु

    सिन्र्ार्ाधधवक्ता श्री गंगाप्रसाद पौडेल सिार्क न्र्ार्ाधधवक्ता श्री रघिता पोखरेल

    पूवा मिान्र्ार्ाधधवक्ता श्री द्रोणरार् रेग्मी

    !@M!%–!#M)) ;fd'lxs 5nkmn / k|ltj]bg tof/L

    ;d"x v M

    ;do sfo{kq sfo{kqsf] ljifo sfo{kq k|:t''lt cWoIftf

    *M))–(M#) sfo{kq

    % M

    मिान्र्ार्ाधधवक्ताको कार्ाालर्को पञ्चवर्ीर् रणनीधतक र्ोर्नाको कार्ाान्वर्नको अवस्था र तेस्रो रणनीधतक र्ोर्ना तर्ुामा गदाा हवचार गनुापने कुरािरु

    नार्ब मिान्र्ार्ाधधवक्ता श्री हवश्वरार् कोइराला उपन्र्ार्ाधधवक्ता श्री

    प्रकाश गौतम

    माननीर् न्र्ार्ाधीश श्री िररकृष्ण काकी

    vfgf

    !)M#)–!@M)) sfo{kq

    ^ M

    फौर्दारी कसूर (सर्ार् धनधाारण तथा कार्ाान्वर्न) ऐन, २०७४ को कार्ाान्वर्नको अवस्था र सधुारका क्षेत्रिरु

    सिन्र्ार्ाधधवक्ता श्री गोपाल प्रसाद ररर्ाल

    माननीर् न्र्ार्ाधीश श्री मिेश शमाा पौडेल

    !@M!%–!#M)) ;fd'lxs 5nkmn / k|ltj]bg tof/L

    ;d"x u M

    ;do sfo{kq sfo{kqsf] ljifo sfo{kq k|:t''lt cWoIftf

    *M))–(M#) sfo{kq

    % M

    सरकारी वकील सम्मेलनमा िएका हवगतका घोर्णापत्रिरुको कार्ाान्वर्नको अवस्था

    सिन्र्ार्ाधधवक्ता श्री ज्ञानप्रसाद िरु्ाल

    पूवा मिान्र्ार्ाधधवक्ता श्री सशुील कुमार पन्त

    vfgf

    !)M#)–!@M)) sfo{kq

    ^ M

    मिान्र्ार्ाधधवक्ताको कार्ाालर्को पञ्चवर्ीर् रणनीधतक र्ोर्नाको कार्ाान्वर्नको अवस्था र तेस्रो रणनीधतक र्ोर्ना तर्ुामा गदाा हवचार गनुापने कुरािरु

    नार्ब मिान्र्ार्ाधधवक्ता श्री हवश्वरार् कोइराला

    घर्ल्ला न्र्ार्ाधधवक्ता श्री केशवप्रसाद पन्त

    पूवा मिान्र्ार्ाधधवक्ता प्रा.डा.श्री र्वुरार्

    संग्रौला

    !@M!%–!#M)) ;fd'lxs 5nkmn / k|ltj]bg tof/L

    ;d"x 3 M

  • 12

    ;do sfo{kq sfo{kqsf] ljifo sfo{kq k|:t''lt cWoIftf

    *M))–(M#) sfo{kq

    % M

    अधिर्ोर्न नीधत र अधिर्ोर्न सधुार वर्ाका सम्बन्धमा सरकारी वकीलले ध्र्ान ददनपुने कुरािरु

    सिन्र्ार्ाधधवक्ता श्री लोकरार् परार्लुी

    पूवा मिान्र्ार्ाधधवक्ता श्री बाबरुाम कुुँ वर

    vfgf

    !)M#)–!@M)) sfo{kq

    ^ M

    सरकारी वकील सम्मेलनमा िएका हवगतका घोर्णापत्रिरुको कार्ाान्वर्नको अवस्था

    सिन्र्ार्ाधधवक्ता श्री चन्द्रकान्त खनाल

    सघचव श्री धनरार् ज्ञवाली

    !@M!%–!#M)) ;fd'lxs 5nkmn / k|ltj]bg tof/L

    ;d"x ª M

    ;do sfo{kq sfo{kqsf] ljifo sfo{kq k|:t''lt cWoIftf

    *M))–(M#) sfo{kq

    % M

    मलुकुी अपराध संहिता, २०७४ को कार्ाान्वर्नको अवस्था र सधुारका क्षेत्रिरु

    नार्ब मिान्र्ार्ाधधवक्ता श्री नारार्णप्रसाद पौडेल

    उपन्र्ार्ाधधवक्ता श्री सोमकान्ता िण्डारी

    प्रा.डा. श्री रघर्तिक्त प्रधानाङ्ग

    vfgf

    !)M#)–!@M)) sfo{kq

    ^ M

    अधिर्ोर्न नीधत र अधिर्ोर्न सधुार वर्ाका सम्बन्धमा सरकारी वकीलले ध्र्ान ददनपुने कुरािरु

    सिन्र्ार्ाधधवक्ता श्री खेमरार् ज्ञवाली

    उपन्र्ार्ाधधवक्ता श्री पणु्र्प्रसाद पाठक

    प्रिरी मिाधनरीक्षक श्री शैलेस थापा क्षेत्री

    !@M!%–!#M)) ;fd'lxs 5nkmn / k|ltj]bg tof/L

    सबै समिु !#M#)–!$M@) समूिगत प्रस्तधुत ५ वटा

    समूिद्धारा ८ धमनेटका दरले -

    माननीर् मिान्र्ार्ाधधवक्ता श्री अघग्न प्रसाद खरेल

    !$M@)–!$M$) घोर्णापत्र प्रस्तधुत gfoa dxfGofoflwjQmf

    >L gf/fo0f

    k|;fb kf}8]n

    माननीर् मिान्र्ार्ाधधवक्ता श्री अघग्न प्रसाद खरेल

  • 13

    æcleof]hgdf ;'wf/M kmf}hbf/L Gofosf] cfwf/Æ

    ;/sf/L jsLnx?sf] t];|f] /fli6«o ;Dd]ng, @)&&

    ;dfkg ;df/f]x

    -lbp;f] #=)) ah]b]lv_

    ldlt @)&&.(.!) ut]

    sfo{qmd M

    cf;g u|x0f #=))–#M!% ah]

    ;efkltTj M dfggLo dxfGofoflwjQmf >L clUg k|;fb v/]nHo"

    k|d'v cltly M dfggLo u[xdGqL >L /fdaxfb'/ yfkfHo"

    ljz]if cltly M sfg"g, Gofo tyf ;+;bLo dfdLnf dGqL dfggLo 8f= >L lzjdfof t'DafxfDkm]Ho"

    M ;jf{]Rr cbfntsf jl/i7td dfggLo GofofwLz >L bLks s'df/ sfsL{Ho"

    cltlyx? M g]kfn af/ Pzf]l;P;gsf dxf;lrj >L lnnfdl0f kf}8\ofnHo"

    #M!% –#M@) M /fli6«o ufg

    #M@)–#M#) 3f]if0ffkqsf] hfgsf/L M

    jl/i7td gfoa dxfGofoflwjQmf >L gf/fo0f k|;fb kf}8]nHo"

    #M#)–#M$) pTs[i6 sfo{;Dkfbg ug{] ;/sf/L jsLn tyf sd{rf/Lx?nfO{ k'/:sf/ ljt/0f

    #M$)–$M)) dGtJo M

    k'/:s[t dWo]af6 ! hgf

    ;xefuL ;/sf/L jsLnx?dWo]af6 @ hgf

    ko{j]IfsdWo]af6 ! hgf

    $M))–$M#) cltlysf] dGtJo M

    g]kfn af/ Pzf]l;P;gsf dxf;lrj >L lnnfdl0f kf}8\ofnHo"

    ;jf{]Rr cbfntsf jl/i7td dfggLo GofofwLz >L bLks s'df/ sfsL{Ho"

    sfg"g, Gofo tyf ;+;bLo dfldnf dGqL dfggLo 8f= >L lzjdfof t'DafxfDkm]Ho"

    $M#)–$M$% k|d'v cltlysf] ;Daf]wg M

    dfggLo u[xdGqL >L /fdaxfb'/ yfkfHo"

    $M$%–$M%) dfggLo dxfGofoflwjQmfHo"af6 k|d'v cltly / ljz]if cltlynfO{ ;Dd]ngsf] lrgf] k|bfg

    $M%)–%M)) wGojfb ;lxt sfo{qmdsf] ;dfkg M

    dfggLo dxfGofoflwjQmf >L clUg k|;fb v/]nHo"af6

    sfo{qmd ;~rfngM ;xfos GofoflwjQmf >L lzj jfUn]

  • 14

    सम्मलेनमा सििागी तथा पर्ावेक्षकिरुले पालना गनुापने धनर्मिरु

    नेपालका सरकारी वकीलिरुको तेस्रो राहष्ट्रर् सम्मेलनमा सििागी तथा पर्ावेक्षकिरुले पालना गनुापने धनर्मिरु धनम्न बमोघर्म तोहकएको छ ।

    सत्रको लाधग तोहकएको समर्िन्दा १५ धमनेट अगावै virtual classroom मा उपघस्थत िनुे । धनधााररत कार्ाक्रम सम्पन्न निई लगआउट िनु ुिनुेछैन ।

    सम्मेलनमा सििागी िुुँदा कार्ाालर्को औपचाररक पोशाक लगाउनिुनुेछ । सत्र अवधधिर आफ्नो धिधडर्ो चाल ुराख्न,े बोल्नपुदाा मात्र माइक्रोफोन On गने, पालैपालो आफ्नो कुरा राख्न ेर

    अरु बेला माइक्रोफोन MUTE राघखराख्न।ेबोलेर सििाधगता र्नाउन अनकूुल निएको अवस्थामा आफ्नो हवचार,

    धारणा र प्रश्निरुमात्र CHAT BOX मा राख्न सहकन्छ । CHAT BOX मा नमस्कार, स्वागत लगार्तका शब्दिरु लेख्न ुिनुेछैन ्।

    सििागीिरुले कार्ाक्रम कार्ाताधलका अनरुुप सञ्चालन िनुे िुुँदा आफ्नो कार्ाालर्को घर्म्मेवारी र सेवाग्रािीसुँगको िेटघाट सोिी अनरुुप व्र्वस्थापन गने र सम्मेलनका समर् धसकाइमै केघन्द्रत रिने ।

    सम्मेलनमा स्थान चर्न गदाा आफ्नो कार्ाालर्को कार्ाकक्ष, घरको अध्र्र्न/बैठक कक्ष वा उपर्कु्त स्थान चर्न गने र क्र्ामेरामा देघखने पषृ्ठिधूम सादा र कार्ााक्रम सिुाउुँदो िनुपुनेछ ।

    अनलाइन सेसन चधलरिेको बखत घचर्ा हपउने, खाना खार्ा खाने, फोनमा कुराकानी गने र्स्ता कार्ािरु र अनावश्र्क रुपले ध्र्ानाकर्ाण िनुे खालका हक्रर्ाकलाप नगने ।

    सििागीिरुले आफू तोहकएको समूििन्दा बािेकको समूिमा िएको कुनै धनघित हवर्र्को छलफलमा िाग धलन चािेमा आफ्नो समूिको संर्ोर्क माफा त सम्बघन्धत समूिसुँग समन्वर् गरी मात्र र्ान सक्निुनुेछ ।

    सििागीिरूले र्स सम्मेलनको प्रर्ोर्नको लाधग उपलब्ध गराइएका सबै अनलाइन सामग्रीिरू अध्र्र्न गरी आउन ुिनुेछ ।

    सििागीिरूले छलफलमा िाग धलुँदा समर् व्र्वस्थापनमा सिर्ोग पगु्ने कुरालाई हवशेर् ध्र्ान ददन ुिनुेछ । छलफललाई अपराध अनसुन्धान र अधिर्ोर्नको कार्ा सम्पादनमा सधुार ल्र्ाउने हवर्र्मा केघन्द्रत गनुा पनेछ।

    सम्मेलनका सििागीिरूलाई तत्काल कुनै समस्र्ा परेमा संर्ोर्न समूि माफा त धनकासा धलई आवश्र्क धनणार् धलन ुिनुेछ । सामान्र् अवस्थामा कुनै पधन कारणले आफूलाई तोहकएको कार्ाक्रमबाट बाहिररन ुिनुेछैन ।

    सम्मेलनका सििागीिरूले अनशुासन र आचरणका आधारितू धनर्मिरूको पालना गनुािनुेछ । घशष्ट र मर्ााददत व्र्विार गनुा िनुेछ । सम्मेलनलाई सफल बनाउन रचनात्मक सिर्ोग गनुािनुेछ ।

    उघल्लघखत धनर्मिरूका अधतररक्त अन्र् व्र्वस्था सम्बघन्धत संर्ोर्न समूिले धनधाारण गरे बमोघर्म िनुेछ ।

  • 15

    g]kfnsf ;/sf/L jsLnx?sf] t];|f] /fli6«o ;Dd]ngsf ;xefuLx?sf]

    ;d"x ljefhg

    समूि (क)

    धस.नं. पद नाम थर िाल कार्ारत कार्ाालर्

    1 नार्व मिान्र्ार्ाधधवक्ता श्री पद् मप्रसाद पाण्डेर् मिान्र्ार्ाधधवक्ताको कार्ाालर्, धसंिदरबार। २ सिन्र्ार्ाधधवक्ता श्री गोपालप्रसाद ररर्ाल अघख्तर्ार दरुुपर्ोग अनसुन्धान आर्ोग, टंगाल ३ सिन्र्ार्ाधधवक्ता श्री रमादेवी परार्लुी वैदेघशक रोर्गार न्र्ार्धधकरण काठमाण्डौ ४ सिन्र्ार्ाधधवक्ता श्री ध्रबुकुमार चौिान मिान्र्ार्ाधधवक्ताको कार्ाालर्, धसंिदरबार। ५ सिन्र्ार्ाधधवक्ता श्री ज्ञानप्रसाद िसुाल उच्च सरकारी वकील कार्ाालर्, हवराटनगर

    ६ उप-न्र्ार्ाधधवक्ता श्री नारार्णबिादरु थापा सम्पघि शदु्धीकरण अनसुन्धान हविाग

    ७ घर्ल्ला न्र्ार्ाधधवक्ता श्री टेकबिादरु काकी घर्ल्ला सरकारी वकील कार्ाालर्, धसन्धलुी ८ घर्ल्ला न्र्ार्ाधधवक्ता श्री प्रकाश कोईराला घर्ल्ला सरकारी वकील कार्ाालर्, म्र्ाग्दी ९ घर्ल्ला न्र्ार्ाधधवक्ता श्री मिेन्द्रबिादरु थापा घर्ल्ला सरकारी वकील कार्ाालर्, बारा

    १० घर्ल्ला न्र्ार्ाधधवक्ता श्री नारार्ण ररमाल घर्ल्ला सरकारी वकील कार्ाालर् सनुसरी ११ उप-न्र्ार्ाधधवक्ता श्री कमलरार् पन्थी मिान्र्ार्ाधधवक्ताको कार्ाालर्, धसंिदरबार। १२ घर्ल्ला न्र्ार्ाधधवक्ता श्री शघुशल देवकोटा घर्ल्ला सरकारी वकील कार्ाालर्, दाङ १३ घर्ल्ला न्र्ार्ाधधवक्ता श्री रामचन्द्र शमाा घर्ल्ला सरकारी वकील कार्ाालर् तनिुुँ १४ उप-न्र्ार्ाधधवक्ता श्री उधमाला दािाल हवशेर् सरकारी वकील कार्ाालर्, काठमाडौँ

    १५ उप-न्र्ार्ाधधवक्ता श्री ऋहद्धनाथ धनरौला मिान्र्ार्ाधधवक्ताको कार्ाालर्, धसंिदरबार। १६ उप-न्र्ार्ाधधवक्ता श्री सन्तोर् शमाा अघख्तर्ार दरुुपर्ोग अनसुन्धान आर्ोग

    १७ उप-न्र्ार्ाधधवक्ता श्री धनमाला शमाा सबेुदी आन्तररक रार्स्व हविाग

    १८ उप-न्र्ार्ाधधवक्ता श्री बहुद्धलाल शे्रष्ठ मिान्र्ार्ाधधवक्ताको कार्ाालर्, धसंिदरबार। १९ उप-न्र्ार्ाधधवक्ता श्री सरेुन्द्ररार् काफ्ले उच्च सरकारी वकील कार्ाालर् िेटौडा २० घर्ल्ला न्र्ार्ाधधवक्ता श्री चन्द्रबिादरु धसंर्ाली घर्ल्ला सरकारी वकील कार्ाालर् नवलपराधस

    पघिम २१ घर्ल्ला न्र्ार्ाधधवक्ता श्री िीमप्रसाद ितेुल घर्ल्ला सरकारी वकील कार्ाालर्, काठमाण्डौ

    २२ उप-न्र्ार्ाधधवक्ता श्री कृष्णचन्द्र पाण्डे मखु्र् न्र्ार्ाधधवक्ताको कार्ाालर्, बाग्मती प्रदेश, िेटौडा

  • 16

    २३ घर्ल्ला न्र्ार्ाधधवक्ता श्री िररिर पौडेल घर्ल्ला सरकारी वकील कार्ाालर्, पाल्पा

    २४ उप सघचव श्री श्र्ामसनु्दर चौधरी मखु्र् न्र्ार्ाधधवक्ताको कार्ाालर्,प्रदेश नं.५,वटुवल

    २५ घर्ल्ला न्र्ार्ाधधवक्ता श्री डम्बरप्रसाद काफ्ले घर्ल्ला सरकारी वकील कार्ाालर्, रुपन्देिी २६ घर्ल्ला न्र्ार्ाधधवक्ता श्री वासदेुव शमाा घर्ल्ला सरकारी वकील कार्ाालर्, बाके

    २७ उप-न्र्ार्ाधधवक्ता श्री मिुम्मद मनु्ना उच्च सरकारी वकील कार्ाालर्, बीरगि

    २८ घर्ल्ला न्र्ार्ाधधवक्ता श्री कैलाश दािाल घर्ल्ला सरकारी वकील कार्ाालर्, सप्तरी

    २९ उप-न्र्ार्ाधधवक्ता श्री नरेन्द्र देवकोटा उच्च सरकारी वकील कार्ाालर्, वटुवल ३० उप-न्र्ार्ाधधवक्ता श्री रहव न्र्ौपाने मिान्र्ार्ाधधवक्ताको कार्ाालर्, धसंिदरबार। ३१ उप-न्र्ार्ाधधवक्ता श्री कृष्णबिादरु ओली उच्च सरकारी वकील कार्ाालर् तलुधसपरु ३२ उप-न्र्ार्ाधधवक्ता श्री शान्ती प्र. लइुटेल मिान्र्ार्ाधधवक्ताको कार्ाालर्, धसंिदरबार। ३३ स.घर्.न्र्ा.व. श्री रार्न िमाल उच्च सरकारी वकील कार्ाालर् र्नकपरु ३४ सिार्क न्र्ार्ाधधवक्ता श्री कमला काफ्ले अघख्तर्ार दरुुपर्ोग अनसुन्धान आर्ोग

    ३५ सिार्क न्र्ार्ाधधवक्ता श्री गर्रार् घघधमरे मिान्र्ार्ाधधवक्ताको कार्ाालर्, धसंिदरबार।

    ३६ स.घर्.न्र्ा.व. श्री रमेश िट्टराई घर्ल्ला सरकारी वकील कार्ाालर्, खोटाङ

    ३७ स.घर्.न्र्ा.व. श्री श्र्ामिरर अधधकारी घर्ल्ला सरकारी वकील कार्ाालर्, र्मु्ला

    ३८ सिार्क न्र्ार्ाधधवक्ता श्री िगवती देवी गौतम उच्च सरकारी वकील कार्ाालर्, ओखलढुङ्गा

    ३९ स.घर्.न्र्ा.व. श्री सधुार्ोगी के.सी. घर्ल्ला सरकारी वकील कार्ाालर्, गलु्मी

    ४० सिार्क न्र्ार्ाधधवक्ता श्री कणाबिादरु मित उच्च सरकारी वकील कार्ाालर्, तलु्सीपरु

    ४१ स.घर्.न्र्ा.व. श्री केदारनाथ उपाध्र्ार् घर्ल्ला सरकारी वकील कार्ाालर्, कास्की

    ४२ स.घर्.न्र्ा.व. श्री श्रीकला पौडेल घर्ल्ला सरकारी वकील कार्ाालर्, म्र्ाग्दी

    ४३ स.घर्.न्र्ा.व. श्री श्रीराम खनाल घर्ल्ला सरकारी वकील कार्ाालर्, सोलखुमु्ब ु

    ४४ सिार्क न्र्ार्ाधधवक्ता श्री िररप्रसाद घघधमरे उच्च सरकारी वकील कार्ाालर् वटुवल

    ४५ सिार्क न्र्ार्ाधधवक्ता श्री स्वतन्त्र न्र्ौपाने उच्च सरकारी वकील कार्ाालर् पोखरा

    ४६ सिार्क न्र्ार्ाधधवक्ता श्री घर्तप्रसाद लईुटेल मिान्र्ार्ाधधवक्ताको कार्ाालर्, धसंिदरबार।

    ४७ सिार्क न्र्ार्ाधधवक्ता श्री सीताराम राउत उच्च सरकारी वकील कार्ाालर् र्मु्ला

    ४८ स.घर्.न्र्ा.व. श्री लक्ष्मण खनाल घर्ल्ला सरकारी वकील कार्ाालर्, दाच ुाला