la sédation-analgésie cmq
Post on 05-Jan-2017
229 Views
Preview:
TRANSCRIPT
-
LA SDATION- ANALGSIE
04/2015LIGNESDIRECTRICES
-
Publication du Collge des mdecins
du Qubec
CollgedesmdecinsduQubec
2170,boulevardRen-LvesqueOuest
Montral(Qubec)H3H2T8
Tlphone:514933-4441ou
1888MDECIN
Tlcopieur:514933-3112
SiteWeb:www.cmq.org
Courriel:info@cmq.org
Coordination
Servicedescommunications
Graphisme
FrancisBernier
Rvision linguistique
OdetteLord
Cedocumentprconiseunepratique
professionnelleintgrantlesdonnes
scientifiqueslesplusrcentesau
momentdesapublication.Cependant,
ilestpossiblequedenouvellesconnais-
sancesscientifiquesfassentvoluerla
comprhensionducontextedcritdans
cedocument.
Leprsentdocumentestvalidedansla
mesureoaucunedispositionlgislative
ourglementaireleffetcontraireou
incompatiblenestsusceptibledele
modifieroudelaffecterdirectementou
indirectement,etce,dequelquefaon
quecesoit.
La reproduction est autorise condition
que la source soit mentionne.
Dptlgal:2etrimestre2015
BibliothqueetArchivesnationales
duQubec
BibliothqueetArchivesCanada
CMQ:ISBN978-2-9815140-0-4(PDF)
OIIQ:ISBN978-2-89229-654-9(PDF)
OPIQ:ISBN978-2-9815269-1-5(PDF)
CollgedesmdecinsduQubec,
Ordredesinfirmiresetinfirmiersdu
QubecetOrdreprofessionneldes
inhalothrapeutesduQubec,
avril2015
Note:Danscettepublication,lemasculin
estutilissansprjudiceetseulement
pourfaciliterlalecture.
2440
http://www.cmq.orgmailto:info@cmq.org?subject=
-
CMQ - OIIQ - OPIQ 03
Membres du groupe de travail pour la rdaction de lignes directrices conjointes en sdation-analgsie
COMIT DE RDACTION
SERGEDUPONT,M.D.,Directionde
lamliorationdelexercice,Collge
desmdecinsduQubec
SUZANNEDURAND,inf.,M.Sc.inf.,
DESS(biothique),directrice,Direction,
Dveloppementetsoutienprofessionnel,
Ordredesinfirmiresetinfirmiers
duQubec
MICHELGARNER,M.D.,urgentologue,Hpital
duSacr-CurdeMontral
CLINEGLINAS,inf.,M.Sc.,Ph.D.,professeure
agrge,coledessciencesinfirmiresIngram,
UniversitMcGilletchercheure,Centrede
rechercheensciencesinfirmiresetInstitut
LadyDavis,Hpitalgnraljuif
MARGARETJEANHAIG,M.D.,
anesthsiologiste,CHUSainte-Justine
FRANOISHBERT,inh.,HpitaldeLaSalle
LISEMORIN,M.D.,anesthsiologiste,Hpital
Pierre-Boucher
JRMEOUELLET,inf.,M.A.,infirmier-
conseil,Direction,Dveloppementetsoutien
professionnel,Ordredesinfirmireset
infirmiersduQubec
JOSEPARENT,M.D.,gastro-entrologue,
prsidentedelAssociationdes
gastro-entrologuesduQubec
MARISETTREAULT,inh.,M.A.,coordonnatrice
audveloppementprofessionnel,Ordre
professionneldesinhalothrapeutesduQubec
REMERCIEMENTS
Lecomitderdactionremercielespersonnes
suivantespourleurcontributionlaversion
prliminairedudocument.
NicoleBertrand,inh.,CHUSainte-Justine Maria-HelenaDias,chargeduprojetde
dploiementpourleprojetpilotePQDCCR,
CentreuniversitairedeSantMcGill,Hpital
gnraldeMontral
MichelDussault,inh.,CliniquedechirurgieesthtiqueYvanLarocque
FrdricGrondin,inf.M.Sc.,conseillercadreclinicien,ProgrammeclientleSoinsmdi-
cauxspcialiss,Centrehospitalieruniversi-
tairedeSherbrooke
milieLavalle,inf.M.Sc.,conseillreclini-cienneensoinsinfirmiers,DSIPSSS,associe
auprogrammeclientleSantdelafemme
etdelenfant
FrancineLeHouillier,inh.,CHUdeQubec MichleMarchand,M.D.,Directiongnrale,
CollgedesmdecinsduQubec
DanileNormandin,inf.M.Sc.,conseillreclinicienneensoinsinfirmiers,Soinsambu-
latoiresenmdecine,Directiondessoins
infirmiers,HpitalMaisonneuve-Rosemont
FranceSt-Jean,inh.,DESSenenseignement,CollgedeRosemont
JohanneSolari,inh.,CHUSainte-Justine
Ainsiquelesdiffrentsordresetassociations
consults.
-
Table des matires
06/Introduction
08/Chapitre 1 : Patient adulte
08/
1.1Dfinition,objectifset
clientlecible
11/Volet organisationnel
11/
1.2Comptences
professionnelles
11/
1.3Ressourcesmatrielles
15/Volet professionnel
15/
1.4Prsdation-analgsie
15/
Slectiondespatients
15/
valuationdespatients
17/
Consentement(rsum)
19/
Directivesetconseils
20/
1.5Persdation-analgsie
20/
Approchepharmacologique
25/
Surveillanceclinique
29/
1.6Postsdation-analgsie
30/
1.7Documentationdessoins
ettenuededossiers
32/Chapitre 2 : Patient
pdiatrique
32/
Prambule
32/
2.1Objectifsetclientle
cible
35/Volet organisationnel
35/
2.2Comptences
professionnelles
35/
2.3Ressourcesmatrielles
36/Volet professionnel
36/
2.4Prsdation-analgsie
36/
Slectiondespatients
37/
valuationdespatients
37/
Consentement(rsum)
37/
Directivesetconseils
38/
2.5Persdation-analgsie
38/
Approchepharmacologique
38/
Approchenon
pharmacologique
39/
Surveillanceclinique
43/
2.6Postsdation-analgsie
43/
2.7Documentationdes
soinsettenuededossiers
44/Conclusion
45/Annexe I Dfinition
de lanesthsie gnrale
et des niveaux de
sdation-analgsie selon
lAmerican Society of
Anesthesiologists (ASA)
46/Annexe II Information
complmentaire - lectures
dintrt
-
Table des matires
47/Annexe III Procdures,
protocoles ou algorithmes
48/Annexe IV valuation des
voies ariennes suprieures
au moyen du score de
Mallampati
49/
Annexe V Outil dvaluation de
lapne obstructive
du sommeil (AOS)
adapt la consultation
pranesthsique/sdation-
analgsie.
50/Annexe VI Anamnse :
aide mnmotechnique
51/Annexe VII Examen
physique : aide
mnmotechnique
53/Annexe VIII Le
consentement
57/Annexe IX- valuation de
lefficacit de la sdation
(exemples)
59/Annexe X valuation de
lefficacit de lanalgsie
(exemples)
61/
Annexe XI Fiche informative sur lutilisation
de la naloxone et du
flumaznil
63/Annexe XII Consignes
pour la surveillance
domicile au moment du
dpart
66/Rfrences
-
CMQ - OIIQ - OPIQ 06
INTRODUCTIONLesprsenteslignesdirectricesremplacentcellesduCollgedesmdecinsduQubec(Utilisation de la sdation-analgsie2009)etleguidedepratiquecliniquedelOrdreprofessionneldesinhalothrapeutesduQubec(La sdation-analgsie2009).EllesonttlaboresconjointementparleCollgedesmdecinsduQubec(CMQ),lOrdredesinfirmiresetinfirmiersduQubec(OIIQ)etlOrdreprofessionneldesinhalothrapeutesduQubec(OPIQ)etellesontpourobjectifdharmoniserlapratiquecliniquedelasdation-analgsie.
Ellesconcernentsurtoutlesinterventionsdiagnostiquesouthrapeutiqueseffectuessoussdation-analgsiedeniveauminimalmodrchezdespatientsclasssprincipalementdanslescatgoriesASAPhysicalStatus1et2etsouscertainesconditionsdecatgorieASAPhysicalStatus3et4.Lasdation-analgsiedeniveauprofondetlanesthsiegnralenefontpaslobjetdecettepublicationetdoiventtrepluttralisesdansdestablissementspossdanttouteslesinstallationsetlesressourcesprofessionnellesayantlexpertiserequisepourassurerunepriseenchargeoptimaleetscuritaire.
Ellesdcriventlensembledesconditionsexigeslorsquelonprocdeuneinterventiondiagnostiqueouthrapeutiquesoussdation-analgsiequecesoitpourunadulteouunenfant.Ellessontconuesdanslebutdoffrirdesrecommandationsvisantundegroptimaldescurit,notammentencequiconcernelvaluation,lasurveillanceclinique,ycomprislemonitorageetlamdication,peu importelendroitolasdation-analgsieesteffectue.Ellesdcriventgalementlescomptencesprofessionnellesncessairespourlaralisationdunesdation-analgsieoptimaleetscuritaire,lesressourceshumainesetmatriellesrequises,lamarchesuivre,lesprcautionsrelativesaubien-treetlascuritdupatient,ainsiqueleslmentsquidoiventtreinscritsaudossier.
Ellesonttconuespourquelesmembresdechacundesordrespuissentfacilementsyreconnatre,selonlesmodalitsquiencadrentlexercicedeleurprofessionrespective,dansuncontextedepratiqueinterprofessionnelle.
-
CMQ - OIIQ - OPIQ 07
Puisquelenfantpossdedescaractristiquesquiluisontpropres,unesectionparticulireluiestconsacre.
Entouttemps,nousdevonsrecourirlasdation-analgsieaveccirconspectionetprudence.Lvaluationdupatient,ladministrationdelamdicationetlasurveillancecliniquedoiventtreeffectuesaveclammerigueurquepourlanesthsiegnrale.
-
CMQ - OIIQ - OPIQ 08
Chapitre 1/ Patient adulte
1.1DFINITION,OBJECTIFSETCLIENTLECIBLE
Lasdation-analgsieestuneprocdurequisedfinitcommetantladmi-nistrationdemdicamentsoudesubstancesservantaltrerleniveaudeconsciencedunepersonne,saperceptiondeladouleuretsatolrancelen-vironnement,toutenluipermettantunerponselastimulationverbaleoutactileetlemaintiendunefonctioncardiaqueetventilatoireadquateentouspoints(OPIQ,2009).
Ellepermetdoncdemieuxtolreruneinterventiondiagnostiqueouthrapeu-tiquedefaonscuritaire.Certainspatientsrequerrontsurtoutunesdation,dautresuneanalgsieet,laplupart,lesdeuxlafois.Lesmdicamentsetlaprocdureutilissdpendrontprincipalementduniveaudesdationetdanal-gsiedsir,selonlanatureetladuredelinterventiondiagnostiqueouthra-peutiqueetselonlescaractristiquesdupatient.Dailleurs,lesbesoinsparticu-liersdupatientdoiventtreprisenconsidration.
Lesobjectifsvissparlasdation-analgsielorsduneinterventiondiagnos-tiqueouthrapeutiquesontdassurerlascuritetlebien-tredupatientetdepermettreuneinterventiondiagnostiqueouthrapeutiquedequaliten:
a. fournissantuneanalgsie,unesdationetuneamnsieadaptes;
b. contrlantlescomportementsmoteursnuisibleslinterventiondiagnostiqueouthrapeutique;
c. minimisantlesrponsespsychologiquesdfavorablesassociesauxinterventionsdiagnostiquesouthrapeutiquesdouloureusesouanxiognes.
Laslectiondespatientspourlasdation-analgsieestfondesurlvaluationcliniquedeleurtatdesant.cettefin,ilestrecommanddutiliserlaclassi-ficationdeltatphysiquedupatientquelontrouvedansletableaudelapagesuivante.
-
CMQ - OIIQ - OPIQ 09
Classification tatdesant
ASAPhysicalStatus1 Patientenbonnesant.
ASAPhysicalStatus2Patientatteintduneaffectionsystmiquelgre.
ASAPhysicalStatus3Patientatteintduneaffectionsystmiquegrave.
ASAPhysicalStatus4Patientatteintduneaffectionsystmiquegravequireprsenteunemenaceconstantepoursavie.
ASAPhysicalStatus5Patientmoribondquinesurvivrapasmoinsduneintervention.
ASAPhysicalStatus6Patientdclarentatdemortcrbraledontlesorganesonttprlevsdesfinsdedon.
Tableau 1Classification de ltat physique du patient selon lAmerican Society of Anesthesiologists (ASA) (ASA Physical Status Classification System), [En ligne] (Notre traduction)
Ainsi,lorsquelasdation-analgsieestraliseparunmdecin,sanslacolla-borationdirectedunmdecinayantuneformationreconnueenanesthsio-logieouenranimationcardiorespiratoireavance,lesinterventionsdiagnos-tiquesouthrapeutiquesdoiventtrerservesprincipalementauxpatientsclasssdanslacatgorieASAPhysicalStatus1ouauxpatientsatteintsduneaffectionsystmiquelgre,classsdanslacatgorieASAPhysicalStatus2.
-
CMQ - OIIQ - OPIQ 10
Notonsque,dansdessituationsparticuliresetjustifiesaudossiermdi-cal,lasdation-analgsiepeuttreeffectuechezlespatientsstablesdecatgorieASAPhysicalStatus3et,exceptionnellement,decatgorieASAPhysicalStatus4.Toutefois,elledoitltredansdestablissementsayantlesinstallationsrequises.Elledevraittreeffectueparunequipeayantlescomptencesncessairespourassurerunesurveillancecliniqueopti-male,unepriseenchargeventilatoireetuneranimationcardiorespira-toireavanceetrapidementdisponible.Deplus,cespatientsdoiventfairelobjetdunevaluationindividualiseetplusapprofondie.
Laprofondeurdelasdationetleniveaudanalgsierecherchensdation-analgsiedoiventcorrespondreauxniveauxpermettantlatteintedesobjectifsvissettremesurslaidedchellesstandardises,validesdeprfrenceetadaptesaucontexteetlaconditiondupatient.Lesniveauxdesdation-analgsievisstelsquedfinisdanslaclassificationdelASA(Adaptdel'AmericanSocietyofAnesthesiologists.ASAHouseofDelegate,2014a)(annexeI),doiventcorrespondentlunoulautredesdeuxniveauxsuivants(CMQ,2009):
sdationminimaleouanxiolyse,olapprhensiondupatientestdiminue,sanschangementdesonniveaudeconscienceetsansaltrerlapermabilitdesvoiesariennes,laventilationetlafonctioncardiovasculaire;
sdationmodre,olarponseauxstimuliverbauxoutactileslgersestvolontairesansaffecterlapermabilitdesvoiesariennes,laventilationspontaneetlafonctioncardiovasculaire.
Notonstoutefoisquelquipesoignanteparticipantlaprocduredoitconnatreleniveaudesdation-analgsiegnralementncessairepouruneinterventiondonne.Demme,elledoittreprparegrerlepassagemomentanunniveaudesdationsuprieurceluiquiatplanifi(cest--direplusprofondqueprvu),cequipeutsurvenirentouttempslorsdelinterventiondiagnostiqueouthrapeutique.
-
CMQ - OIIQ - OPIQ 11
Volet organisationnel
1.2COMPTENCESPROFESSIONNELLES
Considrantquelasdation-analgsiesinscritdansunepratiquedecollabo-rationentrelemdecinetdautresprofessionnelsdelasant(infirmiresetinhalothrapeutes),ilimportedeprciserquuneutilisationjudicieusedeleurscomptencesestdemisepourassurerlaqualitetlefficiencedessoins.Ainsi,tousdoiventavoirlesqualificationsrequisesdansledomainedelasdation-analgsie.
Deplus,lquipesoignantequiraliseuneinterventiondiagnostiqueouthra-peutiquesoussdation-analgsiedoit:
a. treenmesuredvalueradquatementlaconditiondesantdupatientetdenassurerlasurveillanceclinique;
b. connatreetutiliserjudicieusementlamdicationainsiquesesantagonistes;
c. possderlesconnaissancesetlescomptences1ncessairespourintervenirensituationdurgencetellequelaranimationcardiorespiratoire2(deprfrenceensoinsavancs);cest--dirematriserenprioritlestechniquesdelapriseenchargedelaventilation,dumassagecardiaqueetdelamdicationassocie;
d. avoirlexpertiserequise,selonlaclientleviseetlinterventiondiagnostiqueouthrapeutiqueraliser.
1.3RESSOURCESMATRIELLES
1/LOCAUX
Lamnagementdeslocauxdoitpermettrederaliserdefaonadquateetentouttempsuneranimationcardiorespiratoireainsiquunevacuationdurgence,lecaschant.Entreautres,lasuperficiedoitpermettreaupersonneldecircu-lerlibrement,lclairagedoittresuffisant,lematrieldurgence(p.ex.:derani-mation)doittrefacilementaccessibleetentreposdansunlieuconnudetous.
Selonlesmodalitsdefonctionnementetletypedinterventiondiagnostiqueouthrapeutiquepratiqu,ilestdusagededisposerdunesalledercupra-tionoudobservation.
1Onentendparconnaissancesetcomptencesquellessoientmisesjourselonlesrecommandationsenvigueur.2Onentendparcertificationenranimationcardiorespiratoirelesformationssuivantes: Ranimationcardiorespiratoiredebase:Soinsimmdiatsenranimation(SIR)pourprofessionnelsdelasantoulquivalent; Ranimationcardiorespiratoireavance:Soinsavancsenranimationcardiovasculaire(SARC)oulquivalent.
-
CMQ - OIIQ - OPIQ 12
Pourinformationcomplmentaire(annexeII):Procdures et interventions en milieu extrahospitalier(CMQ,2011).
2/QUIPEMENT(INTRAETEXTRAHOSPITALIER)
OBLIGATOIRE
Enplusdumatrieldirectementlilinterventiondiagnostiqueouthrapeu-tiquejustifiantlasdation-analgsie,ondoittrouverminimalementlquipe-
mentsuivant.
Danslasalle:
tabledexamen,civireoutabledechirurgie; tablepourlesinstruments; solutsetmatrielncessairepourlinstallationetlemaintiendunevoie
endoveineuse; saturomtre(oxymtredepouls);
Lemonitoragedelasaturationenoxygnepermetlvaluationdeloxy-gnation(dtectionprcocedunehypoxmie),maisilnepeutpasdtecterprcocementuneobstructiondesvoiesariennessuprieures(AmericanSocietyofAnesthesiologists,2012).
stthoscope; sphygmomanomtreouappareilautomatisnoninvasifpourlaprisedela
pressionartrielle; sourcedoxygnecomprim,enquantitsuffisantepourenpermettre
ladministrationundbitde15litresparminutependant60minutesetlematrielncessaireloxygnothrapie;
appareilaspirationpouvantgnrerunepressionngativede4060mmHgouunecapacitdeflotde100litresparminuteetlematrielncessairelaspiration;
lematrielncessairelapriseenchargeventilatoire,entreautresranimateurmanuelautogonflable(Ambubag),masque,canulesnasoetoropharyngesdetaillesvaries;
Ce matriel doit tre disponible porte de la main.
-
CMQ - OIIQ - OPIQ 13
appareildalimentationlectriquedesecourspourlefonctionnementdesquipementsdurgence.
Peuttrelextrieurdelasalle(maisfaciledaccsetrapidementdisponible):
armoirefermepourentreposersouscl,aubesoin,lematrieletlessubstancescontrles,ainsiquelesbenzodiazpines;
matrielncessairelintubationendotrachale,entreautres,sondesendotrachalesetlamesdelaryngoscopedetaillesvariesainsiquedesalternativeslintubationdifficile(p.ex.:outilsextraglottiquestelsquemasqueslaryngs);
dfibrillateurcardiaque(deprfrenceundfibrillateurexterneautomatis[DEA]);
pharmacie(trousseouchariot)contenantlesmdicamentsncessairesautraitementdessituationsdurgencetellesque:surdosageauxopiodesouauxbenzodiazpines,urgencecardiaque,ractionallergique,crisedasthme,criseconvulsive,chocvagal,hypoglycmie,etc.
RECOMMANDSELONLASITUATION
moniteurcardiaque:danscertainscasbiendfinis,lemonitoragecardiaquepeuttrerecommandouobligatoire(tableau3);
capnographe:danscertainscasbiendfinis,lemonitorageduCO2peuttre
recommandouobligatoire(tableau3).LemonitorageduCO
2permetdidentifierprcocementlescomplications
telleslasdationexcessive,lhypoventilationetlapne,enplusdepermettredemieuxcontrlerleniveaudesdationenfonctiondelinterventiondiagnostiqueouthrapeutiqueralise.Sonutilisationpermetgalementdesuivrelemonitorageventilatoire.Celaestparticulirementapproprilorsquilnexistepasdantagonisteslamdicationutilise(p.ex.:propofol).
OPTIONNEL
moniteurdetempratureetdispositifderchauffementdupatient,selonlepatientetladuredelintervention;
systmedantipollution(vacuationduprotoxydedazote),silyalieu; analyseurdoxygnelorsquunmlangeestutilis(p.ex.:O
2etprotoxyde
dazote); stthoscopeprcordialouprtrachalpourcouteencontinu.
-
CMQ - OIIQ - OPIQ 14
Lensembledecesquipementsdoittreadaptaupatient.Ilsdoiventtreentatdefonctionneretlesattestationsdesvrificationspriodiquesdoiventtreconservesdansunregistreprvucettefin.
Pendantlaprocduredesdation-analgsie,lesprofessionnelsdoiventrespecterlesrglesdeprventionetdecontrledesinfections.
Uneprocdurerelativeauxsituationsdurgence(annexeIII),laccsauxser-vicesdurgenceprhospitaliersetdetransfertselonuneententeintertablisse-mentsdoittrelabore,maintenuejour,facilementdisponible,enseignetoutlepersonneletfairelobjetdunrappelauprsdecederniersurunebase
priodique.
-
CMQ - OIIQ - OPIQ 15
Volet professionnel
1.4PRSDATION-ANALGSIE
SLECTIONDESPATIENTS
Laslectiondespatientsdoittenircomptenotammentdelvaluationdesvoiesariennesetdeltatdesantgnraldupatient,quiaurontmisenvi-dencelaprsenceoulabsencedindicateursdepossiblescomplicationslorsdelasdation-analgsie.Ilexistedeuxtypesderisquesensdation-analgsie:lesrisquesprvisibles(difficultpotentiellelielagestiondesvoiesariennesouinstabilitdupatient)etlesrisquesimprvisibles(incident/accident,erreurhu-maine,etc.).Unevaluationinitiale(histoire,examenphysique)adquateavantlinterventiondiagnostiqueouthrapeutiquediminuedetelsrisques.
partirdelensembledesvaluationseffectues,lemdecinslectionnelespatientsaptesrecevoirunesdation-analgsieselonnotamment:
lesfacteursderisqueidentifislasuitedelvaluation(cardiovasculaire,respiratoire,hpatique,neurologique),delapossibilitdegrossessechezlafemmeengedeprocreroudelinterventiondiagnostiqueouthrapeutiqueenvisage;
lvaluationdesvoiesariennessuprieures(annexeIV)afindeprciserlerisquedassistanceventilatoireetdintubationdifficile;
lesantcdentsanesthsiquesetchirurgicaux,afindidentifierlescomplicationspotentielles;
lescomorbidits,dontlestroublesrespiratoiresdusommeil(annexeV); lamdicationouautressubstances(prescritesouenventelibre)afin
didentifierlesrisquesdinteractionsaveclesmdicamentsutilisslorsdelinterventionoudelasdation-analgsie;
linterventiondiagnostiqueouthrapeutiquequipourraitncessiterunesdation-analgsiedunniveausuprieurceluidontilestquestiondansceslignesdirectrices;
lescaractristiquespropresaupatient(fonctionscognitives,isolementsocial,autonomie,etc.).
VALUATIONDESPATIENTS
Cettevaluationdoitsefairepeudetemps(moinsde3mois,enlabsencedechangementnotabledanslaconditioncliniquedupatient)avantlaprocduredesdation-analgsieetdoitnotammentprcisercequisuit.
-
CMQ - OIIQ - OPIQ 16
LANAMNSE:
Lerecoursuneaidemnmotechniquepeuttreutilisafindestructurer
lvaluationetdesassurerquecelle-cisoitcomplte(annexeVI).
raison(s)deconsultationethistoiredelamaladieactuelle; antcdents; ractionantrieurelasdation-analgsie,lanesthsieetlachirurgie; allergies; momentdudernieringesta(prciserletypeetlaquantit); mdicationetautressubstances(prescritesounon); prmdicationreue(p.ex.:administrationdemorphinechezunpatienten
attenteduneinterventiondiagnostiqueouthrapeutique); habitudesdevie(tabac,alcooloudrogues); troublerespiratoiredusommeiletlathrapieassocie.
LEXAMENPHYSIQUE:
Lexamenphysiquedesvoiesariennessuprieurescherchemettreenvi-dencecertainscritresreconnuspourtreassocisuneassistanceventila-toiredifficile,quipeutsurvenirdanslecasdunniveaudesdationpluslevqueceluivis.
Lerecoursuneaidemnmotechniquepeuttreutilisafindestructurerlvaluationetdesassurerquecelle-cisoitcomplte(annexeVII).
Lexamenphysiquedoittreadaptchaquepatientetporternotammentsurdeslmentstelsqueceux-ci:
prsencedobsit; tteetcou:
mobilitcervicalecompromise, coucourtoularge(circonfrence ), pathologieouanomaliedesvoiesariennessuprieures(p.ex.:masse
cervicale); bouche:
petiteouverture, dentition(p.ex.:bouchedente,dentsinstables,incisivesprominentes
ouappareildentaire,malocclusionimportante).
LescoredeMallampatimodifiestunoutilprivilgier(annexeIV).
-
CMQ - OIIQ - OPIQ 17
Unebonnevaluationdetouslesaspectsrelatifsaumaintiendelapermabilitdesvoiesariennesestessentielle.Deplus,chezlepatientsymptomatique(p.ex.:dyspne),cettevaluationdoittrecomplteparlauscultation cardiorespiratoire.Finalement,sidautresexamensdoiventtrefaits,leurchoixseraguidparlesproblmesmdicauxsous-jacents.
Bienquelasdation-analgsieneprvoitnormalementpasdepriseenchargecompltedelaventilation(assistanceventilatoireouintubationendotrachale),ilestimportantdeffectuercettevaluation,puisqutoutmomentdurantlaprocduredesdation-analgsie,uneventilationassisteavecousansintubationendotrachalepeutsavrerncessairesilarespirationestcompromise.
Lorsdesituationsparticuliresoucomplexes,lemdecindevraitconsulterunmdecinayantuneformationreconnueenanesthsiologieouenranimation
cardiorespiratoireavance.
CONSENTEMENT(RSUM)
LelecteurdoitserfrerlannexeVIIIpourletextecomplet.
SelonledroitenvigueurauQubec,ilestobligatoiredobtenirleconsentementdunpatientouduntiershabilitavanttouteintervention.
LeCode civil du Qubectablitdesrglesgnralesconcernantleconsentementauxsoins,quisappliquentquelsquesoientlelieuetlanaturedessoinsdispenss.Onyfaitcependantcertainesdistinctionsselonquelepatientestapteounonconsentir,etselonquelessoinssontrequisounon
parltatdesantdupatient.LaLoi sur les services de sant et les services sociaux (LSSSS)tablit,quantelle,lesrglesapplicablesentablissementenmatiredeconsentementauxinterventionschirurgicalesetlanesthsie.
LeCode de dontologie des mdecinsstipulequelemdecindoitobtenirunconsentementlibreetclairdupatientavanttouteintervention;ilestprcisquelemdecindoitsassurerquelinformationpertinenteattransmise,faciliterlaprisededcisiondupatientetlarespecter.LeCode de dontologie
des infirmires et infirmiersstipulequantluiquelinfirmireoulinfirmierdoitfournirauclienttouteslesinformationsrequiseslorsquelobligationdobtenirunconsentementlibreetclairincombelinfirmireoulinfirmier.IlnyapasdedispositiontouchantprcismentleconsentementdansleCode de
-
CMQ - OIIQ - OPIQ 18
dontologie des inhalothrapeutes du Qubec.Cependant,ilestprcisquenplusdesavisetdesconseils,linhalothrapeutedoitfournirsonclientlesexplicationsncessaireslacomprhensionetlapprciationdesservicesquilluirend.
Touslesprofessionnelssontvidemmenttenusderespecterlesdispositionslgalesexistantesincluantleurcodededontologierespectifetlesnormesdepratiquetabliesparleurordreprofessionnel.Toutefois,laquestionseposedesavoircommentcesexigencesdoiventsappliquermaintenantqueplusieursinterventionsralisesautrefoisentablissementsonteffectuesendehorsdeceux-cietquelesprofessionnelspartagentcertainesactivitsettravaillent
entroitecollaboration.
Mmesilaloinelexigepastoujours,ilestrecommand:
quelepatientdonneunconsentementcritlorsquilyasdation-analgsieetce,quelsquesoientlelieuetlanaturedessoinsprodigus;
queleconsentementportelafoissurlasdation-analgsieetsurlinterventiondiagnostiqueouthrapeutiquequecettedernirepermet;
quelinformationtransmiseaupatient,verbalementouparcrit,comprennelesrisquesdelasdation-analgsieetlesrisquesdelinterventionelle-mme;
quelemdecin,ouleprofessionnelquiilaconfilatcheverseaudossierdupatientunenoteexplicativesurlesinformationsfourniesetleconsentementobtenu.
Lobtentiondunconsentementlibreetclairdemeureuneobligationinhrentelinterventionmdicaleelle-mme.Ilrelvedoncdelaresponsabilitdumdecindesassurerdelatransmissiondelinformationpertinenteaupatientetdesacomprhensiondelanature,dubutetdesrisquesrelatifslintervention.Toutefois,latchedetransmettredelinformationcomplmentairepeuttreconfiedautresprofessionnelsetcellederecueillirlasignaturedunformulairedeconsentementdautresmembresdelquipedesoins.
-
CMQ - OIIQ - OPIQ 19
DIRECTIVESETCONSEILS
Avantdesubiruneinterventiondiagnostiqueouthrapeutiquesoussdation-analgsie,lepatientdoitrecevoirlesdirectivesncessaires,deprfrencedans
undocumentcontenant,entreautres,lesrecommandationssuivantes:
a. viterdeconsommertouteboissonalcoolise,drogueousubstanceenventelibre(moinsquellesoitprescrite)pouvantaltrerleniveaudeconscience24heuresavantetaprslinterventiondiagnostiqueouthrapeutique;
b. observerunepriodedejenequisappliquetoutgeauxcaslectifs(nonurgents)etselonlvaluationdurapportrisque/bnficepourlescasurgents;
c. suivrelesrecommandationsdumdecinquiprcisesilesmdicamentsprescritssurunebasergulirepeuventtreadministrscommelaccoutumeetquifaitpartdesexceptions(p.ex.:anticoagulant,psychotrope,etc.),silyalieu.
Unesdation-analgsielgreolesrflexesdeprotectiondesvoiesariennessontprservsestpeususceptibledinduireuneaspirationducon-tenugastriquecontrairementunesdationplusprofonde.Ilesttoutdemmeraisonnabledepenserquelerisquedaspirationestdiminulorsquelestomacestvideetquunepriodedejeneavantlinterventiondiagnostiqueouthra-peutiqueestprfrable.Toutefois,danstouslescas,lurgencedelinterventionetleniveaudsirdesdation-analgsiedoiventtresoupessauregarddesrisquesassocisunjeneinadquat.Ainsi,ledlaientrelheuredudernierrepasetlemomentdelablessure/accidentdoittreprisenconsidrationpourestimerltatdejene,etce,enraisondelilusrflexe.
Avantlasdation-analgsieduneinterventionnonurgente(lective),lepatientdoitrespecterlesdlaissuivants,selonlanatureetlaquantitingrede(Merchant,etcollab.,2014a):
liquideclair(p.ex.:eau,jusdefruit[sanspulpe],thetcafnoir):jenede2heures;
repaslger(p.ex.:paingrill+liquideclair):jenede6heures; repascomposdeviandeoudalimentsfritsougras:jenede8heures.
-
CMQ - OIIQ - OPIQ 20
1.5PERSDATION-ANALGSIE
APPROCHEPHARMACOLOGIQUE
Ladministrationdetoutmdicamentncessitelobtentionduneordonnance
faiteenvertudelarticle39.3duCode des professions du Qubec.Dailleurs,lameilleurefaondencadrerlapratiquedelinfirmireetdelinhalothrapeuteestladoptiondunprotocole/ordonnancecollectivecomprenantunventailthrapeutique,quilaisseplaceaujugementcliniquedesprofessionnels.Unteldocumentdoitparcontretreentrinparlesresponsablesmdicauxdeltablissement,quilsoitpublicoupriv.
Soulignonslimportancedunaccsveineuxfonctionnelquifaciliteraladmi-nistrationdesagentssdatifsetanalgsiquesainsiquelestraitementspharma-cologiquesdescomplications.
Lemdecin,linfirmireetlinhalothrapeutedoiventutiliserunemdicationquilsconnaissentetquiestreconnue.Rappelonsquilsdoiventtreenmesuredeprendreenchargetoutecomplicationpotentielle,ycomprislagestiondunpassagemomentanunniveaudesdation-analgsiesuprieurceluiquiatplanifi.
Lechoixdelamdicationpeutvarierselonlasituationcliniqueetlesfacteurspropresaupatient.Parexemple,certainspatientsnetolrentpaslesdosageshabituelsouprsententdescontre-indications.
Ilestimportantderetenirqueletitragedetoutemdicationdoittreprivilgietquesonadministrationdoitsefaireparpetitesdoses,defaonprogressive,jusqulobtentionduniveaudesdationetdanalgsiedsir,toutenlaissantscoulersuffisammentdetempsentredeuxdosespourquelemdicamentproduiseseseffets.
Lesmdicamentsutilissensdation-analgsieontuneffetsynergique.Parexemple,lassociationdunebenzodiazpineavecunopiodeaugmentelesrisquesdedpressionrespiratoire.Leurdosagedoitdonctreajustenconsquence.Silobstructiondesvoiesariennes,lapneetlhypotensionsontlescomplicationslesplusfrquentesensdation-analgsie,ilfautretenirquecertainescomplicationspeuventtreparticulireslamdicationutilise.Citonstitredexemplelassociationlaryngospasmeetktamine.
-
CMQ - OIIQ - OPIQ 21
Lorsquedesbenzodiazpinesoudesopiodessontadministrsparvoieintraveineuse,leursantagonistesrespectifs(p.ex.:flumaznil[Anexate],naloxone[Narcan])doiventtrerapidementdisponibles.Ilsserontutilissaumomentdunedpressionrespiratoireinduiteparlamdicationet non en prophylaxiechezlepatientstable.Ilesthabituellementprfrablederenverserdabordlagentsdatif,afindemaintenirintactleffetanalgsique.Silapermabilitdesvoiesariennesdemeurecompromise,ilseraalorsncessairederenverserleffetanalgsique.
Ilfautserappelerqueladuredactiondesantagonistesestbieninfrieureladuredactiondumdicamentdevanttreneutralis.Parconsquent,larapparitiondeleffetindsirableestsurveillerchezlepatientquireoitunantagoniste.
VoustrouverezuneficheinformativesurlutilisationdelanaloxoneetduflumaznillannexeXI.
Lesdirectivesnoncesdansceslignesdirectricesnontpaspourobjectifdedcriredansledtaillamdicationutiliseensdation-analgsie,leursagents
antagonistesetlesmdicamentsdurgence.Ilrevientaumdecindebienconnatrelamdicationetdechoisirunemdicationouunecombinaisondemdicamentsreconnue.Etilrevientauxprofessionnelsquilesadministrent
debienlesconnatregalement(lmentsdesurveillanceclinique,techniquedadministration,effetssecondaires,interactions,contre-indications,seuilstoxiques,etc.)etdemaintenirjourleursconnaissancesdanscedomaine.
PRINCIPALESCLASSESPHARMACOTHRAPEUTIQUESUTILISESENSDATION-ANALGSIE:
Lalistedesmdicamentsabordsci-dessousnestpaslimitative.
a. BenzodiazpinesProprits:anxiolytique,amnsique,hypnotique,relaxantmusculaireetanticonvulsivant.Ilfautprivilgierlesmolculescourtedemi-vie(p.ex.:midazolam[Versed]),enretenantquilfautajusterledosagechezcertainspatients(p.ex.:gsouaffaiblis)etlorsdelutilisationconcomitantedautresmdicamentsaffectantlesystmenerveuxcentral.Deplus,lademi-vie
-
CMQ - OIIQ - OPIQ 22
decesmdicamentspeuttreaugmentelorsdeleuradministrationenperfusioncontinue(context sensitive half-life).
b. OpiodesProprits:analgsiqueetsdative.Lamorphineconstitueunopiodedontlefficacitestreconnue.Cependant,ellefavoriselalibrationdhistamine,cequipeutcauserdupruritetdelhypotension.Unedysfonctionrnalesvreentranelaccumulationdesesmtabolitesactifs.
lefentanyl(Sublimaze)estunopiodesynthtiquepuissantetdecourteduredaction.Ilnedclenchepasdelibrationdhistamine(doncpeudeffethmodynamique).Ilfautcependantsemfierdesdoseslevesetdesinjectionsrapidesquipeuventprovoquerunerigiditmusculaireetunedpressionrespiratoire.
lhydromorphone(Dilaudid)estunopiodesemi-synthtiquedontlesmtabolitesconnussontrarementproblmatiques.Moinsutiliseensdation-analgsie,elleestaumoins5foispluspuissantequelamorphine,cequiestparfoissous-estim.
lampridine(Demerol)estunopiodesynthtiquepossdantunmta-boliteactifneurotoxique.Ellenesthabituellementpasrecommande.
c. Anesthsiques gnrauxLemdecinquiprocdeuneinterventionsoussdation-analgsieenutilisantunoudesanesthsiquesgnrauxdoittreexprimentensdation-analgsieetenranimationcardiorespiratoire.Danslecascontraire,ildoitsassurerdelacollaborationdunmdecinayantuneformationreconnueenanesthsiologieouenranimationcardiorespiratoireavance.Parailleurs,lemdecindoitentouttempstresoutenuparunoudesprofessionnelsqualifis.
propofol(Diprivan)Proprits:sdative,hypnotique,amnsique,anxiolytique.noterquilnaaucune proprit analgsique.
Ilpossdeunedemi-viecourte,peuttrecumulatifetnapas dantago-niste.Ilnestpasrecommandchezlafemmeenceinteouquiallaite.Enrglegnrale,etselonletypedinterventiondiagnostiqueouthrapeu-tique,ilpeuttreplusjudicieuxdeladministrereninfusionIVpluttquenbolus.Ilpeutrapidementcauserunediminutionmarqueduniveaudecon-scienceetunedpressionrespiratoirepouvantconduiremomentan-
-
CMQ - OIIQ - OPIQ 23
mentuneanesthsiegnralenondsire.Lesprofessionnelsenplacedoiventtreenmesuredeprendreenchargeunetellesituation.LASA(AmericanSocietyofAnesthesiologists.ASAHouseofDelegates,2004b[Notretraduction])recommande,notamment,quelepatientquilonadministredupropofolreoivedessoinsenlienavecunesdationpro-fonde(niveaunonvisdansceslignesdirectrices)etqueleprofessionnel(nonanesthsiologiste)administrantlepropofolpossdelaformationthoriqueetpratiquencessairelidentificationetlapriseenchargedesvoiesariennesetdeschangementscardiovasculaires,quisurvien-nentchezunpatientvoluantversuntatdanesthsiegnrale(niveaunonvisdansceslignesdirectrices).
Lorsquelepropofolestadministr,unprofessionnelhabilitdoittreattitr exclusivementlasurveillancecliniquedupatient(tableau2).Deplus,lutilisationduncapnographeetdunmoniteurcardiaqueestobligatoire(tableau3).
ktamine(Ketalar)Proprits:sdativeetanalgsique.Utiliseenpdiatrieetchezladulte.Elleproduitaussiunebroncho-dilatationparfoissouhaitelorsdinterventionsdiagnostiquesouthra-peutiqueschezlespatientsasthmatiques.Ellesaccompagnedunelibra-tiondecatcholaminesetdeffetssympathomimtiques(augmentationdelasalivation).Ellepeutprovoquerdessymptmespsychotiquesoudescomportementsanormaux.Cessymptmespeuventnuirelvaluationdespatientssoussdation.Elleabaisseleseuilconvulsif.
Lorsquelaktamineestadministre,unprofessionnelhabilitdoittreattitr exclusivementlasurveillancecliniquedupatient(tableau2).Deplus,lutilisationduncapnographeetdunmoniteurcardiaqueestobligatoire(tableau3).
protoxydedazote(N2O)
Proprits:gazsdatifetanalgsique.Actionanalgsiquesemblablecelledelamorphine.Ilpotentialiselesanalgsiquescentrauxetlesagentshypnotiquesetpeutaussidiminuerlesrservesenoxygnedupatient.Utilisencombinaisonavecloxygne.Ilpeutpolluerlenvironnementdetravail(voirnormesCSST).Ilpeuttre
-
CMQ - OIIQ - OPIQ 24
utilisenpdiatrie,chezladulteetchezlafemmeenceinte(saufaupremiertrimestre).
Danslecasoleprotoxydedazoteestutilisencombinaisonavecunagentsdatifouunopiodeousilappareilutilispermetdemodifierlaconcentrationdoxygne,unprofessionnelhabilitdoittreattitr exclusivement lasurveillancecliniquedupatient(tableau2).
dexmdtomidine(PrcdexMC)(Agonistealpha2-adrnergique)Proprits:sdative,analgsiqueetanxiolytique.Ladexmdtomidineenperfusionintraveineusecontinueestindiquenotammentpourlasdationdepatientsnonintubs,avantet/oupendantuneinterventionchirurgicaleoudautrestypesdinterventions.Necauseaucunedpressionrespiratoire,maispeutcauserunebradycar-dieetunehypotension.
Lutilisationdedexmdtomidinedevraittrerserveaumilieuhospitalierouauxtablissementsayantlesinstallationsrequises.Elledevraittreadministreparunequipeayantlescomptencesncessairespourassurerunesurveillancecliniqueoptimale,unepriseenchargeventilatoireetuneranimationcardiorespiratoireavanceetrapidementdisponible.Lorsquedeladexmdtomidineestadministre,unprofessionnelhabilitdoittreattitr exclusivementlasurveillancecliniquedupatient(tableau2).Deplus,lutilisationduncapnographeetdunmoniteurcardiaqueestobligatoire(tableau3).
noterquilestobligatoiredetenirunregistredessubstancescontrlesetdesbenzodiazpinescomportantdessignatures.
-
CMQ - OIIQ - OPIQ 25
SURVEILLANCECLINIQUELasurveillancecliniquecomprendplusieurslmentsquiconcernentnotammentlessystmesrespiratoire,cardiaqueetneurologique.Elledoittenircompte,entreautres:
delaconditiondupatientavantetpendantlinterventiondiagnostiqueouthrapeutique;
delacomplexitdelinterventiondiagnostiqueouthrapeutiqueralise; delamdicationutilise(dose,dureetpicdaction,voieetvitesse
dadministration,combinaisonetantagonistes);
delassistanceapporteraumdecin.
Lemdecinquipratiqueuneinterventiondiagnostiqueouthrapeutiquechezunpatientsoussdation-analgsiedoitcomptersurlaprsencedaumoinsunautreprofessionnelhabilitdumilieudelasant(infirmire,inhalothrapeuteouautremdecin)(annexeII).Entroitecollaborationaveclemdecinrali-santlintervention,ceux-ciassurentlagestiondelasdationetdelanalgsie,qui comprend, entre autres, la surveillance clinique du patient,responsabilitlaquelleilsdoivententouttempsseconsacrerenpriorit.
Danscertainscas,leprofessionnelquiassure,en priorit,lasurveillancecliniquedupatientpeuttreappelassisterlemdecindanslaralisationdesonintervention.Cetteassistance,quidoitseffectuerdanslammepice,doittredetrscourtedure.Deplus,elledoitpouvoirtreinterrompuetoutmomentpourintervenirimmdiatementauprsdupatient,encasde
complicationsoudebesoin.
Parailleurs,lorsquecertainesinterventionsdiagnostiquesouthrapeutiquesncessitentuneassistancetechniquecontinuelleaumdecin,lajoutduntroisimeprofessionneldelasanthabilit(mdecin,infirmireouinhalothrapeute),attitr exclusivementlasurveillancecliniquedupatient,estrequis.
-
CMQ - OIIQ - OPIQ 26
Tableau 2 Tableau rcapitulatif du nombre de professionnels habilits requis en sdation-analgsie - Clientle adulte
Toutaulongdelaprocduredesdation-analgsie,lasurveillancecliniquedupatientdoittrecontinueetlacommunicationaveccelui-cimaintenue.
Procderlasurveillanceclinique,cestvaluer,qualitativementetquantitative-ment,defaonsoutenueetencontinulensembledesparamtressuivants(liste
nonlimitative)(tableau3):
mesuredelapressionartrielle,dupouls3etdelarespiration4; lecturedelasaturationcapillaireenoxygne;
Ilfautnoterquelatonalitdepoulsdoittreactiveentouttempsetsonniveaudoittreajustdefaontreentenduclairement.
valuationdelefficacitdelasdation(valuationdelasdation/agitationetduniveaudeconscience)(annexeIX);
valuationdelefficacitdelanalgsie(valuationdeladouleur),delanxitetdelaractiondupatientlinterventiondiagnostiqueouthrapeutique(annexeX);
valuationdeltat,delacolorationetdelatempraturedelapeau; valuationdelapermabilitdesvoiesariennes; niveaudO
2,deCO
2etmonitoragecardiaque,selonlecas.
3 Lepoulsdoittrevaluenfonctiondesafrquenceetdesonrythme.4 Larespirationdoittrevalueenfonctiondesafrquence,desonrythmeetdesonamplitudethoracique
et,danscertainscas,selonlersultatdelauscultationpulmonaire.
Nombredeprofessionnelshabilitsrequis
2 Nombremimimalrequis
3 Siutilisationdepropofol,ktamineoudedexmdtomidine
3 SiutilisationconcomitantedeN2Oetdunagentsdatifoud'unopiodeousiconcentrationdeN2Omodifiable
3 Sil'assistancetechniqueaumdecinestcontinuelle
-
CMQ - OIIQ - OPIQ 27
Tableau 3 Surveillance des paramtres cliniques en sdation-analgsie - Clientle adulte
Paramtredesurveillanceclinique
PatientNiveaudesdation
MdicationInterventiondiagnostiqueouthrapeutique
TA,RC5,RR6etsaturationdO
2
ObligatoireCheztouslespatients
Niveaude:-sdation/agitation/conscience-douleur
Obligatoire
Cheztouslespatients
NiveaudeCO2
Selonlescaractristiquestitredexemple(etsanssylimiter)
Selonleniveaudesdation
Selonlamdication
Selonladuredelintervention
Obligatoire
Accsindirectourestreintaupatient(p.ex.:IRM)
PropofolDexmdtomidineKtamine
Recommand
ASA3ApneobstructivedusommeilMaladierespiratoireObsitmorbide
Selonleniveaudesdation(p.ex.:valeur4surlchelledeRamsaymodifie*ouquivalent)
Monitoragecardiaque
Selonlescaractristiquestitredexemple(etsanssylimiter)
Selonleniveaudesdation
SelonlamdicationSelonladuredelintervention
ObligatoireASA3Maladiecardiaque
PropofolDexmdtomidineKtamine
Interventiondiagnostiqueouthrapeutiqueprolonge(effetcumulatifdelamdication)
Recommand
Selonleniveaudesdation(p.ex.:valeur4surlchelledeRamsaymodifie*ouquivalent)
*Ilnesagitpasdunelistelimitedessituationscliniques.DautressituationscliniquespeuventncessiterlemonitoragecardiaqueouduCO
2.Ilrevientauxprofessionnelsdejugerdelasituationenfonctiondechaque
patient.5 Lepoulsdoittrevaluenfonctiondesafrquenceetdesonrythme.6 Larespirationdoittrevalueenfonctiondesafrquence,desonrythmeetdesonamplitudethoracique
et,danscertainscas,selonlersultatdelauscultationpulmonaire.
-
CMQ - OIIQ - OPIQ 28
Lejugementcliniquedesprofessionnelsimpliqusestprimordial,etce,mmesilappareillageenplaceestcompletetfonctionnel.Unebonnecommunica-tionentrecesderniersestdoncessentielleafindebiencoordonnerlasdation
etlanalgsieaveclinterventiondiagnostiqueouthrapeutique.Les alarmes (audibles et visuelles) de chaque appareil doivent tre en fonction et les paramtres ajusts aux caractristiques du patient et sa condition clinique.
Ilfautsassurerdelatraabilitdelvaluationetdelasurveillancecliniqueeffectuesparunetenuededossiersconformeauxnormesenvigueur.Lesoutilsdvaluationutilissdoiventtresimples,standardiss,validsdeprfrenceetadaptsaucontexteetauxcaractristiquesdupatient,notam-mentpourlvaluationduniveaudesdation/agitation,deconscienceetdedouleur(annexesIXetX).
Lafrquencedelamesuredecesparamtresetleurenregistrementdoiventtredtermins,entreautres,enfonctiondelamdicationetdelaconditioncliniquedupatient.
Idalement,leprofessionneldoitlesdocumenter:
avantledbutdelaprocduredesdation-analgsie; aprsladministrationdunagentdesdation-analgsieoudunantagoniste; aupicdactiondechacundesagentsadministrs; intervallesrguliers(p.ex.:5minutes)durantlaprocduredesdation-
analgsie; intervallesplusrapprochslorsquelaconditioncliniquedupatientlexige; durantlapriodedercuprationetjusquauretourduniveaudeconscience
initiale,selonlaconditioncliniquedupatient; aumomentducong.
ILFAUTSAVOIRQUE...
LaSocitcanadiennedesanesthsiologistes(SCA)indiquequelesdirectivesgnralesdesoins(ycomprislemonitorage)pourlasdationconscientesontlesmmesquepourlesautresformesdanesthsie[...](Merchant,etcollab.,2014b).Deplus,elleindiquequelecapnographeestrequislorsdesdation-analgsiedeniveaupluslev(p.ex.:Ramsay4-6)(Merchant,etcollab.,2014a,op. cit.).
-
CMQ - OIIQ - OPIQ 29
1.6POSTSDATION-ANALGSIE
Lepatientestrisquededvelopperdescomplicationslasuitedelaprocduredesdation-analgsie,surtoutsicetteprocdureestdecourtedure(p.ex.:dpressionrespiratoire,hypotension).Eneffet,certainsmdicamentstelsquelemidazolametlefentanylneserontpascompltementliminssiladuredelinterventionestmoinsde30minutes.Dautresfacteurstelsquelemanquedestimulationoulabsorptionretardedunmdicament,peuventcontribuerunesdationprolongeourebond.
Unedpressionrespiratoirepeutsurvenirjusquliminationcompltedumdicament.
Parconsquent,jusqusondpart,lepatientdoittresouslasurveillancedunprofessionnelhabilitreconnatrelescomplicationsetintervenirrapidement,plusparticulirementpourmaintenirlapermabilitdesvoiesariennesetassurerlassistanceventilatoire.Lemdecinayantprocdlinterventionsoussdation-analgsieouunmdecindsigndoittredisponibleentouttempsafindepouvoirintervenirsansdlai,lecaschant.
Rappelonsquelesappareilsdemonitoragedoiventtreenfonction,maisenaucuntempsilsneremplacentlasurveillancedirectedupatientparleprofessionnel.
Lepatientdoitresterlasalledercuprationoudobservationpendant30minutesauminimumaprsavoirreuladerniredosedesdationoudanalgsieintraveineuse(Merchant,etcollab.,2014b,op cit.).
Siunemdicationantagonisteatadministre,lepatientseragardsousobservationletempsncessaire(letempsseraaugmentde2heures[Merchant,etcollab.,2014b,op cit.]enfonctiondeltatcliniquedupatient)poursassurerquilnyapasdesdationrebond.
Parmilescritresrespecteraumomentducong:
voiesariennespermablesetventilationadquate; stabilitcardiovasculaireadquate; niveaudeconsciencedupatientrevenusontatinitial; douleurrsiduelletolrable,absenteoucommesontatinitial;
-
CMQ - OIIQ - OPIQ 30
mobilitrevenuesontatinitial; peuoupasdevomissements; patientoupersonneresponsabledupatientpeutcomprendrelesdirectives
dedpart.
Cescritresdoiventtrerespectsdefaonsystmatique.
Lesprofessionnelsdoiventsassurerque,quandlepatientquitteltablis-sement,ilestaccompagndunadulteresponsableetquundocumentrelatifaucongcomprenantdesconsignesclairespourlasurveillancedomicile(p.ex.:quoifaireencasdurgence)leursoitremisetexpliqu(annexeXII).
1.7DOCUMENTATIONDESSOINSETTENUEDEDOSSIERS
Commepourtouteautreintervention,lesmmesnormessappliquentpourlardactiondesnotesensdation-analgsie.
Enplusdeslmentsgnralementverssaudossier,celui-cidoitcontenirtouteslesinformationsrelativeslapriodepr,peretpostsdation-analgsie.Ainsi,leslmentssuivantsdoiventtredocumentsaudossierdupatient
(listenonlimitative):
1. lidentificationdesfacteursderisquelislinterventiondiagnostiqueouthrapeutiqueoulasdation-analgsie;
2. lheuredudbutetdelafindelaprocduredesdation-analgsie,lheuredarrivelasalledercuprationoudobservation(sidiffrente)etlheuredudpart;
3. lesordonnancesmdicalescompltes;4. lamdication:dosage,quantit,voie,vitesseetheuredadministration;5. laconcentrationouledbitdeloxygne(oudumlangegazeux)administr,
lecaschant;
6. lasurveillanceeffectue:a. lessignesvitauxaveclheuredeslectures,b. letauxdesaturationcapillaireenoxygneaveclheuredeslectures,c. leniveaudeCO
2,lecaschant,aveclheuredeslectures,
d. ladescriptionpriodiqueduniveaudesdation/agitationetdeconscience;lutilisationdunechelleestrecommande(annexeIX),
e. ladescriptionpriodiqueduniveaudedouleur;lutilisationdunechelleestrecommande(annexeX),
-
CMQ - OIIQ - OPIQ 31
f. ladescriptiondetouteractiondfavorable,lecaschant,g. ladescriptiondeltatdupatientlafindelaprocduredesdation-
analgsie,h. ladescriptiondeltatdupatientaumomentducongoularfrence
unprotocole(critresdecong);7. lemonitorage:appareil,alarme,emplacement,lecaschant;8. leconsentement;9. unecopiedesrecommandationscritesremiseaupatientaumomentdu
cong(annexeXII)oudfaut,unenoteattestantlaremisedecedocumentstandardis,dontunecopieestconserve;
10. leprotocoleopratoire;11. lanotededpart;12. touteautreinformationjugepertinente(p.ex.:rsultatdauscultation,
complication).
Enfin,touslesprofessionnelsimpliqusdoiventsassurerdurespectdeleurrglementationounormesrespectivesenmatirededocumentationdessoinsetdetenuededossiers.
-
CMQ - OIIQ - OPIQ 32
Chapitre 2/Patient pdiatrique
PRAMBULE
Puisquelenfantpossdedescaractristiquesquiluisontpropresetquivoluentenfonctiondesonstadededveloppement,ilestdoncopportundtablirdeslignesdirectricesparticulirescetteclientle.
Ceslignesdirectricesvisentlesenfantsgsdeplusde3ans.
Unesdation-analgsierussieamliorelaqualitdesexamensdemands,diminuelancessitderecourirdescontentionsphysiques,amliorelacollaborationetlaconfiancedelenfantetdesparentsquantauxsoinsprodigusetauxinterventionsdiagnostiquesouthrapeutiquesralises.
Lasdation-analgsie(tousniveaux)enpdiatriedoittrerserveaumilieuhospitalierouauxtablissementsayantlesinstallationsrequises.Elledevraittreeffectueparunequipeayantlescomptencesnces-sairespourassurerunesurveillancecliniqueoptimale,unepriseenchargeventilatoireetuneranimationcardiorespiratoirepdiatriqueavanceetrapidementdisponible,etce,enraisonduniveaudesdationpluslevquiestgnralementncessaire.Ellecomportedesrisquessrieux,peuimporteltatdesantdelenfant.Lescomplicationslesplusfrquentessontlobstructiondesvoiesariennes,lapne,laspirationdescrtionsetlesvomissements.
2.1OBJECTIFSETCLIENTLECIBLE
OBJECTIFS
Outrelesobjectifsdesdation-analgsiedfinispourlaclientleadulte(p.8),
lasdation-analgsiepourlaclientlepdiatriquevisegalement:
viteruntraumatismepsychologique; diminuerlanxitetlapeurdelenfantetdesparents; obtenirlacollaborationdelenfant.
-
CMQ - OIIQ - OPIQ 33
CLIENTLECIBLE
Enpdiatrie,leniveaudesdationrequisesttributairedelge,dustadededveloppement,delacapacitcognitiveetdelacollaborationdelenfant.Ainsi,chezlenfantde:
36ans:unesdation-analgsiedeniveaumodrsavrerarementsuffisante.Laplupartdesinterventionsdiagnostiquesouthrapeutiquesncessitentunniveauprofond(voireuneanesthsiegnrale).
713ans:unesdation-analgsiedeniveaumodrsavregnralementsuffisante.Toutefois,certainesinterventionsdiagnostiquesouthrapeutiquespeuventncessiterunniveaudesdation-analgsieprofond.
14ans:unesdation-analgsiedeniveaulgeroumodrsavresuffisante.Toutefois,certainesinterventionsdiagnostiquesouthrapeutiquespeuventncessiterunniveaudesdation-analgsieprofond.
Chezlenfantdemoinsde3ansoudanslecasdunesdationprofondevise,lemdecindoitsassurerdelacollaborationdunmdecinayantuneformationreconnueenanesthsiologieouenranimationcardiorespira-toirepdiatriqueavance.
Deplus,ilestrecommanddutiliserlaclassificationdeltatphysiquedupatientquelontrouvedansletableaudelapagesuivante.
-
CMQ - OIIQ - OPIQ 34
Tableau 4 Classification de ltat physique du patient selon lAmerican Society of Anesthesiologists (ASA) (ASA Physical Status Classification System [En ligne]) (Notre traduction)
Classification tatdesant
ASAPhysicalStatus1 Patientenbonnesant.
ASAPhysicalStatus2Patientatteintduneaffectionsystmiquelgre.
ASAPhysicalStatus3Patientatteintduneaffectionsystmiquegrave.
ASAPhysicalStatus4Patientatteintduneaffectionsystmiquegravequireprsenteunemenaceconstantepoursavie.
ASAPhysicalStatus5Patientmoribondquinesurvivrapasmoinsduneintervention.
ASAPhysicalStatus6Patientdclarentatdemortcrbraledontlesorganesonttprlevsdesfinsdedon.
-
CMQ - OIIQ - OPIQ 35
Volet organisationnel2.2COMPTENCESPROFESSIONNELLES
Outrelescomptencesprofessionnellesmentionnespourlepatientadulte(p.11),touslesprofessionnelsdelasant(mdecin,infirmireetinhalothra-peute)quiprocdentunesdation-analgsieauprsdepatientspdiatriquesdoiventpossder:
a. lesconnaissancesetlescomptences73ncessaireslaranimationcardiorespiratoirepdiatrique84(deprfrenceensoinsavancs),cest--dirematriserenprioritlestechniquesdelapriseenchargedelaventilation,dumassagecardiaqueetdelamdicationassocie;
b.uneexpertisecliniquespcifiquelinterventiondiagnostiqueouthrapeu-tiqueraliser.
2.3RESSOURCESMATRIELLES
Silesressourcesmatriellesdebaseetlemplacementsontessentiellementlesmmesquechezladulte(p.11),celles-cidoiventtoutefoistreadaptesau
patientpdiatrique(cest--diretaille,poidsetparticularits).
titredexemple(listenonlimitative):
capteurdusaturomtredemodlepdiatrique; ranimateurautogonflant(Ambubag)etmasquesdediffrentestailles; lamesdelaryngoscope,sondesendotrachales(avecousansballonnet)de
taillesdiffrentes; canulesoro/nasopharyngesdediffrentestailles; tubuluresolutdetypemicrogouttesavecousansburette; outilssupraglottiques(p.ex.:masquelaryng)dediffrentestailles; dfibrillateuraveclectrodespdiatriques; stthoscopedetaillepdiatrique(prcordialouprtrachalpourcouteen
continue,silyalieu); appareilaspirationpouvantgnrerunepressionngativede4060mm
Hgouunecapacitdeflotde100litresparminuteetlematrielncessairedetailleadapte.
7 Onentendparconnaissancesetcomptencesquellessoientmisesjourselonlesrecommandationsenvigueur.
8 Onentendparcertificationenranimationcardiorespiratoirelesformationssuivantes: Ranimationcardiorespiratoiredebase:Soinsimmdiatsenranimation(SIR)pourprofessionnelsdelasantoulquivalent; Ranimationcardiorespiratoireavance:Soinsavancsenranimationpdiatrique(SARP)oulquivalent.
-
CMQ - OIIQ - OPIQ 36
Volet professionnel2.4PRSDATION-ANALGSIE
SLECTIONDESPATIENTS
Siuneslectionrigoureusedespatientsdoittrefaiteaveclammeattentionquechezladulte(p.15),certainesparticularitspropreslenfantdoivent
toutefoistreprisesencompte.
Lorsdesituationsparticuliresoucomplexes,aprslvaluationdupatient,lemdecindevraitconsulterunmdecinayantuneformationreconnueenanesthsiologieouenranimationcardiorespiratoirepdiatriqueavance.Citons,titredexemple,maissanssylimiter:
prsencedecertainssyndromesdontlatrisomie21; anomaliedesvoiesariennes; anomaliecranio-faciale; infectionrespiratoire,asthme; maladieneuromusculaire; maladiecardiaque; troublerespiratoiredusommeiletlathrapieassocie; obsitimportante; refluxgastro-sophagien; tatdeconsciencealtr; troubleenvahissantdudveloppement(p.ex.:autisme).
Demme,toutcommechezladulte,lesinterventionseffectuessoussdation-analgsiedoiventtrerservesprincipalementauxpatientsclasssdanslacatgorieASAPhysicalStatus1ouauxpatientsatteintsduneaffection
systmiquelgre,classedanslacatgorieASAPhysicalStatus2.
Notonsque,lorsquec'estjustifiaudossiermdical,lasdation-analgsiepeuttreeffectuechezlespatientsstablesclasssdanslacatgorieASAPhysicalStatus3,etexceptionnellementdanslacatgorieASAPhysicalStatus4.Toutefois,elledoitltredansdestablissementsayantlesinstallationsrequises.Elledevraittreeffectueparunequipeayantlescomptencesncessairespourassurerunesurveillancecliniqueoptimale,unepriseenchargeventilatoireetuneranimationcardiorespiratoirepdiatriqueavanceetrapidementdisponible.Deplus,cespatientsdoivent
fairelobjetdunevaluationindividualiseetplusapprofondie.VALUATIONDESPATIENTS
-
CMQ - OIIQ - OPIQ 37
VALUATIONDESPATIENTS
Siunevaluationrigoureusedespatientsdoittrefaiteaveclammeatten-tionquechezl'adulte(p.15),cettevaluationdoitaussiinclure,sanssylimiter,lge,lataille,lepoids,lestadededveloppement,lacapacitcognitive,lesallergies,lesproblmesmdicauxoufamiliauxpertinents,lesmdicaments(ouautresubstancenonprescrite)prisrgulirementourcemmentetlheuredudernieringestaainsiqueletypeetlaquantitconsomme.
Lerecoursuneaidemnmotechniquepeuttreutilisafindestructurerlvaluation(anamnseetexamenphysique)etdesassurerquecelle-cisoitcomplte.
CONSENTEMENT(RSUM)
LelecteurdoitserfrerlannexeVIIIpourletextecomplet.
Toutcommechezladulte,ilestobligatoireauQubecdobtenirleconsente-mentlibreetclairdupatientouduntiershabilitavanttouteintervention.Celadit,pourlaclientlepdiatrique,ilfautajouteruneprcisionextraitedu
Code civil du Qubec:Silessoinsnesontpasrequisparltatdesantdupatient(traitementsdemdecineetdechirurgieesthtique,exprimentationetdonsdorganes),lepatientdoittreinformdetouslesrisquespossibles,mmesilssontrares,etleconsentementdoittredonnparcrit.
Unepersonnemineurede14ansetplus(14ans)peutconsentirseulemoinsquilsagissedesoinsnonrequisetcomportantdesrisques.
Pourunepersonnemineuredemoinsde14ans(
-
CMQ - OIIQ - OPIQ 38
pr-interventiondiagnostiqueouthrapeutiquenonurgente(lective),ilfautajouterceci(Merchant,etcollab.,2014a, op. cit.):
liquideclair(p.ex.:eau,jusdefruit[sanspulpe]):jenede2heures; laitmaternel*:jenede4heures; formuleslactesnonhumanisesouprparationscommercialespour
nourrissons:jenede6heures.*Aucunajoutnestpermisaulaitmaterneltir.
2.5PERSDATION-ANALGSIE
APPROCHEPHARMACOLOGIQUE
Silamdicationgnralementutiliseestlammequechezladulte(p.20),ladosedoittreadapte,notamment,enfonctiondupoidsetdelacondi-tioncliniquedelenfant.Parailleurs,ilfautretenirquelapharmacocintiqueetlapharmacodynamiquedesagentsdesdation-analgsiesontinfluencesparlgedupatient.titredexemple,pourunenfantgdeunsixans,laclairancedesagentsdesdation-analgsieestsuprieurecelledeladulte.Ilfaudradoncajusterlesdoseschezunenfantdgeprscolaire(Saunder,et
collab.,2008).
Lutilisationdunepommadeanalgsique(p.ex.:lacrmeEMLA)peuttreavantageusepourcontrerladouleurassocielaposeduncathterintra-veineux,parexemple(letempsdattentede6090minutesdoittreprisenconsidration).
APPROCHENONPHARMACOLOGIQUE
Pourlenfantquinebnficiequeduneanalgsie(aucunesdation),ilfautretenirqueladistraction(attirerlattentionversquelquechosedepositif)pen-dantunsoindouloureux(ouquiinquite)peutsavrerunmoyenefficacepourdiminuersonanxitetlaperceptiondesadouleur(AssociationSparadrap[Enligne]).
titredexemple,etsanssylimiter:
discuteraveclenfantouladolescentdesesprfrences; utiliserunjouet,chanterunechansonouraconterunehistoirelenfant
plusjeune; laprsenceetlacollaborationdunparentpeuventtrepertinentes.
-
CMQ - OIIQ - OPIQ 39
SURVEILLANCECLINIQUE
Lasurveillancecliniquecomprendplusieurslmentsquiconcernentnotam-mentlessystmesrespiratoire,cardiaqueetneurologiqueetelledoittenircompte,entreautres:
delaconditiondupatientavantetpendantlinterventiondiagnostiqueouthrapeutique;
delacomplexitdelinterventiondiagnostiqueouthrapeutiqueralise; delamdicationutilise(dose,dureetpicdaction,voieetvitesse
dadministration,combinaisonetantagonistes); delassistanceapporteraumdecin.
Lemdecinquipratiqueuneinterventiondiagnostiqueouthrapeutiquechezunenfantsoussdation-analgsiedoitcomptersurlaprsencedaumoinsunautreprofessionnelhabilitdumilieudelasant(infirmire,inhalothrapeuteouautremdecin)(annexeII).Entroitecollaborationaveclemdecinrali-santlintervention,ceux-ciassurentlagestiondelasdationetdelanalgsie,
qui comprend, entre autres, la surveillance clinique de lenfant,responsabilitlaquelleilsdoivententouttempsseconsacreren priorit.
Danscertainscas,leprofessionnelquiassure,en priorit,lasurveillancecliniquedelenfantpeuttreappelassisterlemdecindanslaralisationdesonintervention.Cetteassistance,quidoitseffectuerdanslammepice,doittredetrscourtedure.Deplus,elledoitpouvoirtreinterrompuetoutmomentpourintervenirimmdiatementauprsdelenfant,encasdecomplicationsoudebesoin.
Parailleurs,lorsquecertainesinterventionsdiagnostiquesouthrapeutiquesncessitentuneassistancetechniquecontinuelleaumdecin,lajoutduntroisimeprofessionneldelasanthabilit(mdecin,infirmireouinhalothra-peute),attitr exclusivementlasurveillancecliniquedelenfant,estrequis.
-
CMQ - OIIQ - OPIQ 40
Tableau 5 Tableau rcapitulatif du nombre de professionnels habilits requis en sdation-analgsie - Clientle pdiatrique
Toutaulongdelaprocduredesdation-analgsie,lasurveillancecliniquedupatientdoittrecontinueetlacommunicationaveccelui-cimaintenue.
Procderlasurveillanceclinique,cestvaluer,qualitativementetquanti-tativement,defaonsoutenueetencontinulensembledesparamtressui-vants(listenonlimitative)(tableau6):
mesuredelapressionartrielle,dupouls95etdelarespiration10;6 lecturedelasaturationcapillaireenoxygne;
Latonalitdepoulsdoittreactiveentouttempsetsonniveaudoittreajustdefaontreentenduclairement.
valuationdeltat,delacolorationetdelatempraturedelapeau; niveaudO
2,deCO
2etmonitoragecardiaque,selonlecas.
Enplusdesparamtresdemonitorageclinique(mentionnsprcdemment),lasurveillancecliniquedupatientpdiatriquedoitcomprendre:
lvaluationdelapermabilitdesvoiesariennes(p.ex.:bradycardiehypoxiqueprcoce,siobstruction);
lapportliquidien; lapertedechaleur(selonladuredelaprocduredesdation-analgsie);
9Lepoulsdoittrevaluenfonctiondesafrquenceetdesonrythme.10Larespirationdoittrevalueenfonctiondesafrquence,desonrythmeetdesonamplitudethoraciqueet,danscertainscas,selonlersultatdelauscultationpulmonaire.
Nombredeprofessionnelshabilitsrequis
2 Nombremimimalrequis
3 Siutilisationdepropofol,ktamineoudedexmdtomidine
3 SiutilisationconcomitantedeN2Oetdunagentsdatifoud'unopiodeousiconcentrationdeN2Omodifiable
3 Sil'assistancetechniqueaumdecinestcontinuelle
-
CMQ - OIIQ - OPIQ 41
lvaluationdelefficacitdelanalgsieetdelasdationlaidedoutilsadaptslaconditionetlgedelenfant(annexesIXetX);
lapositiondupatientetlespointsdappui(compression).
Tableau 6 Surveillance des paramtres cliniques en sdation-analgsie - Clientle pdiatrique
Paramtredesurveillanceclinique
PatientNiveaudesdation
MdicationInterventiondiagnostiqueouthrapeutique
TA,RC11,RR12etsaturationdO
2
Obligatoire
Cheztouslespatients
Niveaude:-sdation/agitation/conscience-douleur
Obligatoire
Cheztouslespatients
NiveaudeCO2
Selonlescaractristiquestitredexemple(etsanssylimiter)
Selonleniveaudesdation
Selonlamdication Selonladuredelintervention
Obligatoire Accsindirectourestreintaupatient(p.ex.:IRM)
PropofolDexmdtomidineKtamine
Recommand ASA3ApneobstructivedusommeilMaladierespiratoireObsitmorbide
Selonleniveaudesdation(p.ex.:valeur4surlchelledeRamsaymodifie*ouquivalent)
Monitoragecardiaque
Selonlescaractristiquestitredexemple(etsanssylimiter)
Selonleniveaudesdation
Selonlamdication Selonladuredelintervention
Obligatoire ASA3Maladiecardiaque
PropofolDexmdtomidineKtamine
Interventiondiagnostiqueouthrapeutiqueprolonge(effetcumulatifdelamdication)
Recommand Selonleniveaudesdation(p.ex.:valeur4surlchelledeRamsaymodifie*ouquivalent)
* Ilnesagitpasdunelistelimitedessituationscliniques.DautressituationscliniquespeuventncessiterlemonitoragecardiaqueouduCO
2.Ilrevientauxprofessionnelsdejugerdelasituationenfonctionde
chaquepatient.
11 Lepoulsdoittrevaluenfonctiondesafrquenceetdesonrythme.12 Larespirationdoittrevalueenfonctiondesafrquence,desonrythmeetdesonamplitudethoracique
et,danscertainscas,selonlersultatdelauscultationpulmonaire.
-
CMQ - OIIQ - OPIQ 42
ILFAUTSAVOIRQUE...
LaSocitcanadiennedesanesthsiologistes(SCA)indiquequelesdirectivesgnralesdesoins(ycomprislemonitorage)pourlasdationconscientesontlesmmesquepourlesautresformesdanesthsie[...](Merchant,etcollab.,2014b,op.cit.).Deplus,elleindiquequelecapnographeestrequislorsdesdation-analgsiedeniveaupluslev(p.ex.:Ramsay4-6)(Merchant,etcollab.,2014a,op. cit.).
Lejugementcliniquedesprofessionnelsimpliqusestprimordial,etce,mmesilappareillageenplaceestcompletetfonctionnel.Unebonnecommunica-tionentrecesderniersestdoncessentielleafindebiencoordonnerlasdationetlanalgsieaveclinterventiondiagnostiqueouthrapeutique.Les alarmes (audibles et visuelles) de chaque appareil doivent tre en fonction et les paramtres ajusts lge et la condition clinique de chaque enfant.
Ilfautsassurerdelatraabilitdelvaluationetdelasurveillancecliniqueeffectuesparunetenuededossiersconformeauxnormesenvigueur.Lesoutilsdvaluationutilissdoiventtresimples,standardiss,validsdeprfrenceetadaptsaucontexteetauxcaractristiquesdupatient,notam-mentpourlvaluationduniveaudesdation/agitation,deconscienceetdedouleur(annexesIXetX).
Lafrquencedelamesuredecesparamtresetleurenregistrementdoiventtredtermins,entreautres,enfonctiondelamdicationetdelacondition
cliniquedupatient.
Idalement,leprofessionneldoitlesdocumenter:
avantledbutdelaprocduredesdation-analgsie; aprsladministrationdunagentdesdation-analgsieoudunantagoniste; aupicdactiondechacundesagentsadministrs; intervallesrguliers(p.ex.:5minutes)durantlaprocduredesdation-
analgsie; intervallesplusrapprochslorsquelaconditioncliniquedupatientlexige; durantlapriodedercuprationetjusquauretourduniveaudeconscience
initial,selonlaconditioncliniquedupatient; aumomentducong.
-
CMQ - OIIQ - OPIQ 43
2.6POSTSDATION-ANALGSIE
Commepourlepatientadulte(p.29),lasurveillancecliniquedoittrecons-tanteetrigoureusetoutaulongdelapriodepostsdation-analgsie,etce,jusquauretourdeltatinitialdelenfant,enfonctiondesonstadededvelop-pement.
Rappelonsquelesappareilsdemonitoragedoiventtreenfonction,maisenaucuntempsilsneremplacentlasurveillancedirectedupatientparleprofessionnel.
Lapriodedobservationentablissementdoittresuffisammentprolongepourprvenirlesproblmespendantetauretourlamaison.Comptetenudesongeetdesacondition,lenfantdoittrecapabledesasseoir,deboire,deparleretdemarcheravecuneaideminimale.
Selonladistanceparcourirauretour,ilpeuttrejudicieuxdeprolongerlapriodedobservation.
Undocumentrelatifaucongcomprenantdesconsignesclairespourla
surveillancedomiciledoittreremisetexpliquauxparents(annexeXII).
2.7DOCUMENTATIONDESSOINSETTENUEDEDOSSIERS
Latenuededossiersdoittrefaiteaveclammerigueuretlammeprcisionquechezladulte(p.30).Certainesinformationspropreslenfantdoiventtreajoutes,notamment:
siprsencedunparent; lepoidsetlgedelenfant; latailleoulIMC,silyalieu.
-
CMQ - OIIQ - OPIQ 44
CONCLUSION
Lasdation-analgsievisealtrerleniveaudeconscience,ainsiqusoulagerlanxitetladouleurdunpatientaucoursduneinterventionthrapeutiqueoudiagnostique.Cetteprocdure,bienquefrquemmentutilise,comportecependantcertainsrisques.
On doit y recourir de faon scuritaire pour le patient et en tout temps prvenir et reconnatre les complica-tions lies la sdation-analgsie afin deffectuer rapidement et efficace-ment les manuvres ncessaires.
Lerespectdeslignesdirectricesnoncesdanscedocumentaideralesprofessionnelsmeneradquatementcetteprocdure.Ceux-cidemeurenttoutefoisresponsablesdelamisejourdeleursconnaissancesetdudveloppementdeleurscomptencesrespectives.
Parailleurs,lestablissementsdesantetlescliniquesoucabinetsprivsdevraientsinspirerdeceslignesdirectricespourlaborerdesprocduresrelativeslasdation-analgsieetenassurerlvaluationpriodiquedelaqualit.
-
CMQ - OIIQ - OPIQ 45
Annexe
ANNEXEIDFINITIONDELANESTHSIEGNRALEET
DESNIVEAUXDESDATION-ANALGSIESELONLAMERICANSOCIETYOF
ANESTHESIOLOGISTS(ASA)(AMERICANSOCIETYOFANESTHESIOLOGISTS.
ASAHOUSEOFDELEGATE,2014A,OP. CIT.)(NOTRETRADUCTION)
Sdationminimaleanxiolyse
Sdation-analgsiemodre(consciente)
Sdation-analgsieprofonde
Anesthsiegnrale
Rponse Rponsenormalelastimulationverbale
Rponsevolontaire*lastimulationverbaleoutactile
Rponsevolontaire*suivantunestimulationrpteoudouloureuse
Nonveillable,mmeavecstimulusdouloureux
Voiesariennes
Nonaffectes Pasdinterventionrequise
Interventionpeuttrerequise
Interventionsouventrequise
Ventilationspontane
Nonaffecte Adquate Peuttreinadquate
Frquemmentinadquate
Fonctioncardio-vasculaire
Nonaffecte Gnralementmaintenue
Gnralementmaintenue
Peuttrecompromise
*Lerflexederetraitlasuitedunestimulationdouloureusenestpasconsidrcommeunerponsevolontaire.
Rappelonsquelasdation-analgsieprofondechezladulteetlanesthsiegnrale(adulteetpdiatrique)nefontpaslobjetdecettepublication.
-
CMQ - OIIQ - OPIQ 46
Annexe
ANNEXEIIINFORMATIONCOMPLMENTAIRE-LECTURESDINTRT
COLLGEDESMDECINSDUQUBEC(CMQ)
Procdures et interventions en milieu extrahospitalier (2011). Code de dontologie des mdecins(2015).
ORDREDESINFIRMIRESETINFIRMIERSDUQUBEC(OIIQ)
diteurofficielduQubec, Code de dontologie des infirmires et infirmiers (2014).
Le champ dexercice et les activits rserves des infirmires(2013),2ed. Mosaque des comptences cliniques de linfirmire. Comptences initiales.
(2009),2ed. Les obligations dontologiques de linfirmire et le consentement aux soins
(2005).
ORDREPROFESSIONNELDESINHALOTHRAPEUTESDUQUBEC(OPIQ)
Profil national des comptences.Lalliancedesorganismesderglementationenthrapierespiratoire(2011).
Les notes au dossier dans le secteur de lassistance anesthsique et de la sdation analgsie-Guidedepratique(2008).
Comptences relatives lentre dans la pratique (2003). Rglement sur les dossiers, les autres effets, les cabinets et la cessation
dexercice des membres de lOrdre professionnel des inhalothrapeutes du Qubec(2002).
Code de dontologie des inhalothrapeutes du Qubec.
-
CMQ - OIIQ - OPIQ 47
ANNEXEIIIPROCDURES,PROTOCOLESOUALGORITHMES
Danstousleslieuxosepratiquelasdation-analgsiedesfinsdiagnos-tiquesouthrapeutiques,lemdecinresponsabledoitlaborer,encollabora-tionaveclesmembresdesonquipesoignante,lesprocdures,protocolesou
algorithmesconcernantnotammentlessujetssuivants:
PARMILESPROCDURESOUPROTOCOLES(ADULTEETPDIATRIQUE):
allergieaulatex/chocanaphylactique; antagoniste; bradycardie; critrescliniquesdecong; hypertensionmaligne; sdation-analgsie; transfertdurgence.
PARMILESALGORITHMES(ADULTEETPDIATRIQUE):
gestiondesvoiesariennesdifficiles(ventilation/intubation); ranimationcardiorespiratoire.
ILFAUTPENSER...
Laffichagedesprocdures,protocolesoualgorithmesdurgencequipermettradyavoiraccsrapidementencasdurgenceetdelesconsulterrgulirementparlammeoccasion.
Llaborationdunprogrammepriodiquedexercice(p.ex.:simulation)quipermettraderevoirlesdiffrentesprocduresenplaceavectouslesmembresdelquipesoignanteetdinitierlenouveaupersonnel,assurantainsiunemeilleurerelve.Demme,mettreleplanenpratiquepermetdoptimiserlarapiditetlaprcisiondesgestesposesetdidentifierdesproblmespotentiels(avecdelquipementparexemple)etce,avantquilyaiturgencedagir.
Annexe
-
CMQ - OIIQ - OPIQ 48
ANNEXEIVVALUATIONDESVOIESARIENNESSUPRIEURESAU
MOYENDUSCOREDEMALLAMPATI(DIEMUNSCH,ETCOLLAB.,2008)
(titreinformatifseulement)
Objectif: valuerlavisibilitdesstructuresoropharyngesetlataille
delalangue.
Les4classesdeMallampatimodifies(SamsoonandYoung)sont:
ClasseI:luette,piliersduvoiledupalais,palaismou,palaisdur; ClasseII:piliersduvoiledupalais,palaismou,palaisdur; ClasseIII:palaismou,palaisdur; ClasseIV:palaisdurseul.
LesclassesIetIIprsagentduneintubationapriorifacile,lesclassesIIIetIVduneintubationdifficile.
ClassesdeMallampatimodifies(Jmarchn,[Enligne])
LinsuffisancedelaclassificationdeMallampatiatspcifiquementmon-trechezlobse.Ellenepeuttreconsidrecommeunprdicteurisol-mentsuffisantdeladifficultdelalaryngoscopieou,afortioridelintuba-tiondifficile.
Annexe
-
CMQ - OIIQ - OPIQ 49
ANNEXEVOUTILDVALUATIONDELAPNEOBSTRUCTIVEDUSOMMEIL
(AOS)ADAPTLACONSULTATIONPRANESTHESIQUE/SDATION-
ANALGSIE(ADAPTDECHUNG,ETSEET,2010)(NOTRETRADUCTION)
(titreinformatifseulement)
Annexe
Exempledequestionnairestop-bang
Question Rponse
Snore Prsencederonflement?Vosronflementssont-ilsbruyants(suffisammentpourtreentendustraversuneporteferme)?
OuiouNon
Tired,fatigueorsleepy Prsencedesomnolenceoufatigue?Voussentez-voussouventfatigu,puisousomnolentpendantlajourne?
OuiouNon
Observedapnea Apneobserve?Quelquuna-t-ildjobservquevousarrtiezderespirerendormant?
OuiouNon
Pressure PrsencedHTA?Avez-vousoutes-voustraitpourunetensionartrielleleve?
OuiouNon
BMI IMC>35kg/m2? OuiouNon
Age ge>50ans? OuiouNon
Neck Circonfrenceducou>40cm OuiouNon
Gender Sexemasculin? OuiouNon
INTERPRTATIONCLINIQUE
-
CMQ - OIIQ - OPIQ 50
ANNEXEVIANAMNSE:AIDEMNMOTECHNIQUE
(titreinformatifseulement)
Objectif:Cetoutildaidemnmotechniquesertstructurerlafaondontonprocdelacollectesommairedesdonnesdanslecadredelvaluationclinique.
Lerecoursuneaidemnmotechniquefacilitelacomprhensionetlaralisationdelanamnsechezladulteetlenfant.
SAMPLE(AdaptdeAlton,etcollab.,2007[Notretraduction])(ouvariante)
S:Signesetsymptmes
A:Allergiesetraction
M:Mdicamentsetautressubstances(prescritsounon)ettraitement
P:Passmdical/familial
L:Lastmeal/lunch(dernierrepas)
E:Environnement/vnement
Annexe
-
CMQ - OIIQ - OPIQ 51
ANNEXEVII-EXAMENPHYSIQUE:AIDEMNMOTECHNIQUE
(titreinformatifseulement)
Objectif: Lexamenphysiquedesvoiesariennessuprieurescherchemettreenvidencecertainscritresreconnuspourtreassocisuneassis-tanceventilatoiredifficile,quipeutsurvenirdanslecasdunniveaudesdationpluslevqueceluivis,parexemple.
Lerecoursuneaidemnmotechniquefacilitelacomprhensionetlaralisationdelexamenphysiquerelativementauxvoiesariennesdeladulte.
1.Indicateursdunepossibleventilationdifficile*(MOANS[AdaptdeWalls,etMurphy,2012][Notretraduction]ouvariante)
M:mask seal(tanchitdumasque):tanchitcompromiseenraisondunebarriremcanique(barbefournie,traumatismefacial,etc.).
O:obsit/obstruction:patientdontlIMCest>25(kg/m2),femmeenceinte>6mois(2etrimestre),angio-dme,abcs,etc.
A:ge:patient55ans(variableselonlesauteurs)enraisonnotammentdelapertedlasticitdestissus.
N:no teeth(dent):difficultlorsdelassistanceventilatoire.
S:stiff(rigidit):pathologiesconsquencessurlacomplianceetlarsistancepulmonaire(asthme,MPOC,pneumoniedestadeavanc,etc.).
*Ventilationdifficile(masqueououtilextraglottiquetelquemasquelaryng)(AdaptdelAmericanSocietyofAnesthesiologists,2013[Notretraduction]).Impossibledeffectueruneventilationdefaonadquateenraisondeluneet/oudelautredessituationssuivantes:
a.Mauvaisetanchitdumasqueoudeloutilextraglottique;b.Fuitedegazexcessive;c.Rsistanceexcessivelinspirationoulexpiration.
Annexe
-
CMQ - OIIQ - OPIQ 52
2.Indicateursdunepossiblelaryngoscopie**ouintubationdifficile***(LEMON[Walls,etMurphy,2012,op.cit.][Notretraduction]ouvariante).
L:look externally(apparencephysique):micrognathie,macroglossie,denti-tionirrgulire,circonfrenceducou,grossesse,etc.
E:valuation:rgledu3-3-2(variantepossibleselonlesauteurs)-
considrationsgomtriques(laidedesdoigtsdupatient)3: ouverturedebouche:insertionde3desesdoigts.3: tailledularynx(longueurmandibulaire):3doigtssouslementon
(boutdesonmentonjusqulajonctionducou,auniveaudeloshyode).
2: positiondularynx:2desesdoigtsentrelajonctioncou-menton(oshyode)etlecartilagethyrode.
M:Mallampati(annexeIV)O:obsit/obstruction:IMC#,dmedularynx,noplasiedelasphre
ORL,compressionextrinsqueparhmatomecervical,difficultavaler,dyspne.
N:neck mobility(mobilitcervicale):immobilisationaumoyenduncol-
liercervical,prsencedunepathologieoudunesituationcliniqueconsquencesurlassistanceventilatoireoudelintubation(p.ex.:arthroseouarthriteimportante,trisomie21,etc.).
** Lanryngoscopiedifficile:impossibilitdevisualisernimportequellepartiedescordesvocalesaprsdemultiplestentativesavecunlaryngoscopeconventionnel(Adaptdel'AmericanSocietyofAnesthesiologists,2013,op. cit.[Notretraduction]).
***Intubationendotrachaledifficile:intubationquirequiertdemultiplestentatives,enprsenceouenlabsencedunepathologietrachale(Adaptdel'AmericanSocietyofAnesthesiologists,2013,op. cit.[Notretraduction]).
IlfautnoterquelinsuffisancedelaclassificationdeMallampatiatspcifiquementmontrechezlobse;ellenepeuttreconsidrecommeunprdicteurisolmentsuffisantdeladifficultdelalaryngoscopieou,afortioridelintubationdifficile.
Annexe
-
CMQ - OIIQ - OPIQ 53
ANNEXEVIII-LECONSENTEMENT
Selonledroitenvigueur,ilestobligatoireauQubecdobtenirleconsentementlibreetclairdupatientouduntiershabilitavanttouteintervention.
LeCode civil du Qubec tablitdesrglesgnralesconcernantleconsente-mentauxsoins,quisappliquentquelsquesoientlelieuetlanaturedessoins.Onyfaitcependantcertainesdistinctions,selonquelessoinssontrequisounonparltatdesantdupatientetselonquelepatientestapteconsentirounon.
Silessoinsnesontpasrequisparltatdesantdupatient(traitementsdemdecineetdechirurgieesthtique,exprimentationetdonsdorganes),lepatientdoittreinformdetouslesrisquespossibles,mmesilssontrares,etleconsentementdoittredonnparcrit.Habituellement,ilnepeuttredonnqueparunpatientapteetgde14ansetplus,parlemandataire,letuteuroulecurateurdunepersonneinapteouparletitulairedelautoritparentaledunepersonnedemoinsde14ans.Lautorisationdelacourestenoutrencessairesilessoinsprsententunrisquesrieuxpourlasantdecespersonnesousilspeuventcauserdeseffetsgravesetpermanents.Unepersonnemineurede14ansetpluspeutconsentirseulemoinsquilsagissedesoinsnonrequisetcomportantdesrisques.
Silsagitdesoinsrequisparltatdesantdupatient,lobligationdinformercrotenfonctiondelaprvalenceetdelagravitdescomplications.Silepatientestinapteetquilnestpasreprsentparunmandataire,untuteurouuncura-teur,leconsentementpeuttredonnparunconjointoudfautduconjoint,parunprocheouunepersonnequidmontreunintrtparticulierpourlaper-sonneinapte.Ilnyapasdobligationcequececonsentementsoitdonnparcrit.Leconsentementauxsoinsrequisparltatdesantdunepersonnemi-neureestdonnparletitulairedelautoritparentaleouletuteur.Unepersonnemineurede14ansetpluspeutconsentirmaisnepeutpasrefuserseuledessoinsquiseraientjugsrequis.Encasdurgence,leconsentementauxsoinsmdicauxnestpasncessairelorsquelapersonneousonintgritestmenaceetqueleconsentementnepeuttreobtenutemps.
LaLoi sur les servicesdesantetlesservicessociaux(LSSS)tablit,quantelle,certainesrglesenmatiredeconsentementauxinterventionschirurgicalesetlanesthsie.
Annexe
-
CMQ - OIIQ - OPIQ 54
Seloncetteloi,leconsentementuneanesthsieouuneinterventionchirurgi-caledoittreattestparundocumentcrit,signparlepatientousonreprsen-tantetcedocumentdoitfairetatdesinformationsappropries,concernantnotammentlesrisquesouleseffetspossibles.Cetcritdoittrecontresignparlemdecinouledentistetraitantetconservdansledossierdupatient.Ledossierdoitcontenirundocumentattestantleconsentementpourlessoinsetlesservicesdispenssdansuncentrehospitalier(CH),uncentredhbergementetdesoinsdelonguedure(CHSLD)etuncentrelocaldeservicescommunau-taires(CLSC).
Cesdispositionsnesappliquentquauxsoinsdispenssentablissement.Maintenantqueplusieursinterventionsautrefoisrservesauxtablissementspeuventtreeffectuesendehorsdeceux-ci,laquestionseposetoutefoisdesavoirsilesmmesexigencesdevraientsappliquerpartout.
Quenest-ilparexempledelasignaturedunformulairedeconsentement?Enpratiqueetlusage,ilsestavrquunformulairedeconsentementdmentsignnepeut,luiseul,prouverqueleconsentementatlibreetclair.Unecourtenoteverseaudossier,rsumantlesinformationstransmisesetleschangesauxquelsellesontdonnlieu,estprsentementjugebeaucouppluspertinentecetgard.Leformulairedeconsentementcompltelesrenseigne-mentsfournisverbalement.Ilsagitdunajoutlinformationverbaletransmise
etnondunemesurevisantlaremplacer.
LeCode de dontologiedes mdecinsprciselesobligationsdesmdecins
quantauconsentement:
Article 28Le mdecin doit, sauf urgence, avant dentreprendre un examen, une investiga-tion, un traitement ou une recherche, obtenir du patient ou de son reprsentant lgal un consentement libre et clair.
Article 29Le mdecin doit sassurer que le patient ou son reprsentant lgal a reu les explications pertinentes leur comprhension de la nature, du but et des consquences possibles de lexamen, de linvestigation, du traitement ou de la recherche quil sapprte effectuer. Il doit faciliter la prise de dcision du patient et la respecter.
Annexe
-
CMQ - OIIQ - OPIQ 55
Danssesguidesdexerciceportantsurlatenuedesdossiers,leCollgeestimedailleursqueledossierdunpatientdoitcontenirunenoteattestantquelesin-formationsncessairesuneprisededcisionclaireontttransmisesparlemdecinetcomprisesparlepatientousonreprsentantlorsquelachoseestjugepertinente,afortiori,lorsquilsagitduneinterventionchirurgicale,duneinterventionchirurgicalesoussdation-analgsie,danesthsiergionaleougnrale.
DansleCode de dontologie des infirmires et infirmiers,onprvoitque:
Article 40 Linfirmire ou linfirmier doit fournir son client toutes les explications nces-saires la comprhension des soins et des services quil lui prodigue.
Article 41Lorsque lobligation dobtenir un consentement libre et clair incombe lin-firmire ou linfirmier, ce dernier doit fournir au client toutes les informations
requises
LeCode de dontologie des inhalothrapeutes du Qubecnecontientpasde
dispositiontouchantprcismentleconsentement.Onprcisecependantque:
Article 13En plus des avis et des conseils, linhalothrapeute doit fournir son client les explications ncessaires la comprhension et lapprciation des services quil
lui rend.
Encomplment,danssesnormesdepratiqueportantsurlatenuedesdossiers,lOrdreprofessionneldesinhalothrapeutesduQubecdemandequeledos-sierdunpatientcomporteunementiondessoinsetdesservicesprodigussongard.ceteffet,touteactivitexerceparlinhalothrapeute,tellequelinformationtransmiseaupatienteugardlasdation-analgsie,doittreinscriteaudossierdupatient,etce,aufuretmesurequelesactivitssontexerces.
Ensomme,laloiexigeunconsentementcritsilessoinsnesontpasrequisparltatdesantdupatientainsiquepourlesanesthsies,lesinterventionschirurgicalesetlessoinsdispenssentablissement.Danssesguidesportantsurlesprocduresetinterventionsenmilieuextrahospitaliernotamment,leCollgerecommandetoutefoisquelemdecinverseunenoteexplicativeaudossieretobtienneunconsentementcritpourtouteinterventionmdicaleou
Annexe
-
CMQ - OIIQ - OPIQ 56
chirurgicaleeffractive,quellesoiteffectuedansunbutdiagnostic,thrapeu-tiqueouesthtique.Lorsqueleconsentementportelafoissurlasdation-analgsieetsurlinterventiondiagnostiqueouthrapeutique,linformationtrans-misedoitinclurelesrisquesdelinterventionetceuxdelasdation-analgsie,celle-cipouvantcomporterdesrisquesimportantsmmesilinterventionestmineure.
Lobtentiondunconsentementlibreetclairdemeureuneobligationinhrentelinterventionmdicaleelle-mme.Ilrelvedoncdelaresponsabilitdumdecindesassurerdelatransmissiondelinformationpertinenteaupatientetdesacomprhensiondelanature,dubutetdesrisquesrelatifslintervention.Toutefois,latchedetransmettredelinfor-mationcomplmentaireoudefairelenseignementauxpatientspeuttreconfiedautresprofessionnelsetcellederecueillirlasignaturedunformulairedeconsentementdautresmembresdelquipedesoins.
Annexe
-
CMQ - OIIQ - OPIQ 57
Annexe
ANNEXEIX-VALUATIONDELEFFICACITDELASDATION*(EXEMPLES)
(Listenonlimitative)
1. chelle de sdation de Ramsay modifie(Adapt de Merchant, et collab., 2014b, op. cit.)
Instruction Description/dfinition Valeur
Observerlepatient.veill:lepatientestanxieuxetagitounerveux,oulesdeux. 1
Observerlepatient.Lepatienttablit-iluncontactvisueletrpond-ilauxordres?
veill:lepatientestcoopratif,orientetcalme 2
Parleraupatient.Lepatienttablit-iluncontactvisueletrpond-t-ilauxordres?
veill:lepatientrpondseulementauxordres. 3
Stimulerphysiquementlepatientenagitantsonpauletoutenparlantfort.Lepatientragit-ildansles10secon-des?
Endormi:lepatientragitparunerponsevivelastimulationdelagla-belleouunstimulusauditifintense. 4
Stimulerphysiquementlepatientenagitantsonpauletoutenparlantfort.Lepatientragit-ilaprs10secondes?
Endormi:lepatientragitparunerponsefaiblelastimulationdelaglabelleouunstimulusauditifintense
5
Utiliserdesstimulidouloureux.Aucuneraction.
Endormi:lepatientneragitpasladouleur. 6
* Peuimportelchelleutilise,celle-cidoittrechoisieselonlaclientleetlecontextedonn.Demme,sonutilisationdoittreuniformeetstandardiseauseindunemmequipe.
Cettechellepeuttreutilisechezlenfant.Toutefois,elleseradavantageutiledanslecadredunevaluationpostsdation(soinspostprocdures),carilpeuttrecliniquementinappropridestimulerphysiquementunenfantsoussdationprofonde.
-
CMQ - OIIQ - OPIQ 58
2. chelle de vigilance-agitation de Richmond (Richmond Agitation Sedation Scale - RASS) (Tir et adapt de Chanques, et collab., 2006)
Latraductionfranaisedecettechelleafaitlobjetdunevalidationdesareproductibilitinterobservateur.
Annexe
Instruction Description/Dfinition Niveau
Observerlepatientsansfairedebruit
Silmanifesteuneactivitmotricespon-tane,quantifierleniveaudagitation:
Combatif:dangerimmdiatenverslquipe + 4Trs agit:tire,arrachetuyauxoucathterset/ouagressifenverslquipe + 3Agit:mouvementsfrquentssansbutprciset/oudsadaptationaurespirateur + 2Ne tient pas en place:anxieuxoucraintif,maismouvementsorients,peufrquents,nonvigoureux,nonagressifs
+ 1
Silestcalme,etrpondounonauxordressimples:
veill et calme:calmeetlesyeuxouvertsConscient:RASS0+rpondauxordressimples
0
Silestcalme,lesyeuxferms:quan-tifierleniveaudhypovigilance(oudendormissement)ensadressantaupatientparsonnomsansletoucher,enutilisantunevoixdeplusenplusforteetdautantplusfortequelepatientestsusceptibledtresourd(sujetg,sjourprolongenranimation:bouchondecrumen,toxicitdesantibiotiquesetdufurosmide):
Somnolent:pascompltementveill,maisresteveillaucontactvisuellappel(>10s)
- 1
Diminution lgre de la vigilance:resteveillbrivementaveccontactvisuellappel(
-
CMQ - OIIQ - OPIQ 59
ANNEXEX-VALUATIONDELEFFICACITDELANALGSIE*(EXEMPLES)
(Listenonlimitative)
Selonlgedupatient,saconditionetlecontexteclinique,deuxstratgiesdva-luationpeuventtreutilises,soitlauto-valuation(pardesmots,deschiffresoudesdessins)oulhtro-valuationcomportementale.Celadit,silauto-valuationestprivilgier,cesttoutefoislgedupatient(patientpdiatrique)etsacapacitcognitivequiguiderontlechoixducliniciendanslaslectiondumeilleuroutil.
Pourlepatientnayantpaslacapacit(p.ex.:habilitverbaleoucognitivelimite)dvaluerlui-mmelintensitdeladouleur,unerponseverbale(oui/non)ougestuelle,signifiantlaprsenceoulabsencededouleur,constitueuneformedauto-valuationacceptableenpratiquecliniqueauprsdecertainespopulationstellesquelejeuneenfant,lepatientdmentouceluivivantavecunedficienceintellectuelle(McCaffery,citdansHerr,etcollab.,2011[Notretraduc-
tion]).
* Peuimportelchelleutilise,celle-cidoittrechoisieselonlaclientleetlecontextedonn.Demme,sonutilisationdoittreuniformeetstandardiseauseindunemmequipesoignante.
ADULTE-AN
AUTO-VALUATION(DOULEURAIGU)
chellenumrique(010)(EN) chelleverbalesimple(EVS) chellevisuelleanalogique(EVA)
HTRO-VALUATIONCOMPORTEMENTALE(DOULEURAIGU)
ALGOPLUS:personnegeprsentantdestroublesdelacommunicationverbale)
PACSLACouPACSLAC-F:personnegeprsentantunecapacitlimitecommuniquer
PAINAD(anglais):personnegeprsentantunedmenceouautretroublecognitifetquinepeutcommuniquerdemanirefiable
Les hyperliens concernant ces chelles sont fournis titre informatif seulement.
Annexe
http://www.institut-upsa-douleur.org/iudtheque/outils-evaluation-de-la-douleur/echelles-adultes/echelle-numeriquehttp://www.institut-upsa-douleur.org/iudtheque/outils-evaluation-de-la-douleur/echelles-adultes/echelle-verbale-simplehttp://www.institut-upsa-douleur.org/iudtheque/outils-evaluation-de-la-douleur/echelles-adultes/echelle-visuelle-analogiquehttp://www.institut-upsa-douleur.org/iudtheque/outils-evaluation-de-la-douleur/echelles-seniors/echelle-algoplushttp://www.pacslac.org/http://www.geriatricpain.org/Content/Assessment/Impaired/Pages/PAINADToolInstructions.aspx
-
CMQ - OIIQ - OPIQ 60
CLIENTLEPDIATRIQUE
AUTO-VALUATION(DOULEURAIGU)
chellevisuelleanalogique(aveccurseur)(EVA):partirde46ans chellenumrique(010)(EN):partirde810ans chelleverbalesimple(EVS):partirde4ans chelledesvisagesrvise(Wong-Baker):partirde4ans
HTRO-VALUATIONCOMPORTEMENTALE:
FLACC(douleurprovoqueparunsoinoudouleurpostop):de018ans,maisvalideauprsdes2mois7ansUneversionmodifieestgalementdisponiblepourlenfanthandicap.
chelleCHEOPS(douleurlieunsoinpost-op):de17ans EVENDOL:(servicedesurgences):de07ans
Les hyperliens concernant ces chelles sont fournis titre informatif seulement.
POURPLUSDINFORMATION:
InstitutUPSAdeladouleur Pdiadol-Ladouleurdelenfant
Annexe
http://pediadol.org/Echelle-Visuelle-Analogique-EVA.htmlhttp://pediadol.org/Echelle-numerique-EN.htmlhttp://pediadol.org/Echelle-verbale-simple.htmlhttp://pediadol.org/Echelle-des-visages-FPS-R.htmlhttp://pediadol.org/FLACC-Face-Legs-Activity-Cry.htmlhttp://pediadol.org/Echelle-CHEOPS-Children-s-Hospital,187.htmlhttp://pediadol.org/EVENDOL-echelle-pour-evaluer-la.htmlhttp://www.institut-upsa-douleur.org/http://pediadol.org/
-
CMQ - OIIQ - OPIQ 61
Annexe
ANNEXEXI-FICHEINFORMATIVESURLUTILISATIONDELANALOXONE
ETDUFLUMAZNIL
NALOXONE(ANTAGONISTEDESOPIACS)
Cemdicamentpeuttreadministrparvoieintraveineuse(deprfrence),sous-cutane,intramusculaireetintratrachale.
Ildoittreutilisavecprudencechezlespatientsquisouffrentdemaladiescar-diovasculairesouquiprennentdesmdicamentsayantdeseffetscardiovascu-laires.Ilpeutprovoquerunsevragechezlespatientsayantunedpendanceauxopiacs.
Lutilisationproposeicicorrespondunesituationdedpressionrespiratoiresecondaireauxopiacslorsdunesdation-analgsieetnonauxcasdesurdosagedauxopiacsolesdosesdenaloxonepeuventvarier.Lutilisationduneperfusioncontinuepeutsavrerncessaire.
FICHETECHNIQUEDELANALOXONE(NARCAN)
Prsentation*:hydrochloruredenaloxone,solutionaqueuse0,4mgou1mg/ml
Dose initiale chez ladulte*:0,1-0,2mgRptertoutesles23minutesjusquleffetdsir.
Dose initiale chez lenfant*:0,005-0,01mg/kg(max:0,1mg)Rptertoutesles23minutesjusquleffetdsir.
Dbut daction*: 12minutes
Dure daction*: 1560minutesIV
Serappelerqueladuredactiondelanaloxoneestpluscourtequecelledelaplupartdesnarcotiquesetquedesdosesrptestoutesles2060minu-tespeuventsavrerncessaires.Ondoitprocderunesurveillancesoutenueetlepatientseragardsousobservationletempsncessaire(letempsseraaugmentde2heures,enfonctiondeltatcliniquedupatient[Merchant,etcollab.,2014b,op. cit.])poursassurerquilnyapasdeffetrebond.
*Cesdonnessontvariabl
top related