"penser, dire, prendre en charge la fin de vie", 5 mai 2009 : synopsis

6
  ^aksar `ira prak`ra ak emdrha cd lik `a via ^rfoaetifk / @iseussifk Qka rédcisdtriea ? Gd`y Prdk, C’Dctarkdtiva  Qk pmicfsfpma ? ^iarra-Makri Pdvficcft, ^micfsfpmia `as âhas `a cd via Qk mfgga `a técévisifk at `a efggukiedtifk ? Marvé Huarik (efksaiccar `a prfhrdggas raspfksdbca `as `feugaktdiras seiakea, sdkté, akvirfkkagakt, dkigdciar î Lrdkea 1) Qk prflassifkkac `a cd sdkté ? ca @fetaur Oadk-Gdria Hfgds Uykfpsis `u prfoat Ca ^micfsfpma `dks cd Eité

Upload: laura-mai-gaveriaux

Post on 13-Jul-2015

964 views

Category:

Documents


0 download

DESCRIPTION

Discussion organisée par Le Philosophe dans la Cité le 5 mai 2009 à la SCAM

TRANSCRIPT

5/12/2018 "Penser, dire, prendre en charge la fin de vie", 5 mai 2009 : Synopsis - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/penser-dire-prendre-en-charge-la-fin-de-vie-5-mai-2009-synopsis 1/6

 

¦¦¦¦

¦¦

¦Vbgxb}, aj}b , v}bga}b bg hci}nb `i o jg ab jb

V}elbhqjeg % Ajxhrxxjeg

Rgb }êi`jxiq}jhb < Diaz Q}ig, @‚I`qb}giqjb  

Rg vcj`exevcb < Vjb}}b$Cbg}j Qiej``eq, Vcj`exevcjb abx ínbx ab `i jb 

Rg ceddb ab qê`êjxjeg bq ab heddrgjhiqjeg < Cb}ê Nrb}jg #hegxbj``b} ab v}en}iddbx}bxvegxim`b abx aehrdbgqij}bx xhjbghb, xigqê, bgj}eggbdbgq, igjdi`jb} æ O}ighb 2*

Rg v}eobxxjeggb` ab `i xigqê < `b Aehqbr} Lbig$Di}jb Nedix

Xzgevxjx ar v}elbq

@b Vcj`exevcb aigx `i Hjqê 

5/12/2018 "Penser, dire, prendre en charge la fin de vie", 5 mai 2009 : Synopsis - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/penser-dire-prendre-en-charge-la-fin-de-vie-5-mai-2009-synopsis 2/6

 

@b v}evex

@i ojg ab jb bxq `‚emlbq a‚rg di`ijxb bq a‚rg bgxbdm`b ab geg$ajqx aigx `i xehjêqê o}igîijxb' Qb` rg

}boer`ê, j` oijq xr}oihb }ênr`jã}bdbgq aigx `b aêmiq vrm`jh, æ `‚ehhixjeg a‚cjxqej}bx jgajjarb``bxq}injyrbx bq dêajiqjxêbx' @b aêmiq bg yrbxqjeg, qb` yr‚j` i êqê vexê vbgaigq `egnqbdvx, gb v}bgijqvix bg hedvqb `i qeqi`jqê abx qb}dbx ar v}em`ãdb' J` xb }êxrdijq æ `‚i`qb}giqjb xrjigqb < }bga}b`êni`b er geg `‚brqcigixjb' Abvrjx yrb`yrbx qbdvx, j` xbdm`b yr‚rgb iqqbgqb xb digjobxqb yrb `baêmiq xejq ivv}eoegaj' Dijx gerx xeddbx bghe}b `ejg a‚rgb }êo`bsjeg yrj bgn`emb}ijq `i yrbxqjegab `i ojg ab jb aigx xeg bgxbdm`b'

J` z i xbvq igx, Diaz Q}ig i heddbghê æ q}iij``b} xr} rg oj`d, @‚I`qb}giqjb , yrj ime}abher}inbrxbdbgq hbqqb yrbxqjeg' B``b vi}qijq irs Vizx$Mix ver} vi}`b} ab `‚brqcigixjb, b``b }bjbgqibh rg oj`d xr} `i ojg ab jb bq v`rx bghe}b, rg oj`d xr} `i jb' Hb oj`d xb}i ajoorxê aigx yrb`yrbxdejx xr} O}ighb 2' I hb ler}, h‚bxq `b xbr` aehrdbgqij}b `egn #2= djgrqbx* ab hb qzvb yrj v}êxbgqb`b v}em`ãdb xerx hbq ign`b'

 I `‚cbr}b eú `bx ve`jqjyrbx }bv}bggbgq `b aexxjb}, j` gerx vi}içq gêhbxxij}b yrb `b aêmiq xejq ê}jqim`bdbgq xehjêqi`b bq dbqqb æ hegq}jmrqjeg qerqbx `bx hedvexigqbx ab `i xehjêqê < abx

ixxehjiqjegx ir xhjbgqjojyrbx, abx jgqb``bhqrb`x irs i}qjxqbx' H‚bxq ver}yrej gerx er`egx z hegq}jmrb} bg oijxigq aji`enrb} rgb }êi`jxiq}jhb, ler}gi`jxqb xvêhji`jxqb abx yrbxqjegx ab xehjêqêx æ`‚êhcb``b br}evêbggb, rg vcj`exevcb izigq }êo`êhcj irs ajooê}bgqx ínbx ab `i jb bq rg dêabhjghego}egqê æ `i }êi`jqê êhrb ab hbqqb yrbxqjeg' Ir$ab`æ ar qêdejnginb, `.emlbhqjo ab hb oj`d bxqa.bgnbga}b} rg aêmiq xi`rqij}b xr} `i de}q bq `i ojg ab jb aigx `i xehjêqê o}igîijxb' Yr.bxq hbyr.rgb meggb de}q irler}a.crj 5 Heddbgq der}j} 5 Heddbgq bxq v}jx bg hci}nb #er geg* hbdedbgq ab `i jb vi} `b heddrgirqê 5 Hb yrj bxq o}ivvigq bg O}ighb, h.bxq `b vbr ab oe}diqjegabx v}eobxxjeggb`x #dêabhjgx, jgoj}djã}bx'''* æ hbqqb yrbxqjeg < heddbgq vi}`b} ab `i de}q 5Heddbgq ihhedvingb} rg der}igq bq xi oidj``b 5 Yrb aj}b 5 Yriga 5 Heddbgq 5 Yrbv}evexb} 5 Xigx erm`jb} `‚êqiq ab aê`im}bdbgq abx dijxegx ab }bq}ijqbx o}igîijxbx, `‚êvjxeabcegqbrs ab `i higjhr`b bq rgb xe`jqrab ihh}rb abx vb}xeggbx ínêbx #g‚izigq vix oe}hêdbgq

a‚êyrji`bgq aigx a‚irq}bx hr`qr}bx br}evêbggbx*, yrj qêdejngbgq ar digyrb a‚erqj`x heghbvqrb`xæ ajxvexjqjeg aigx geq}b vizx, ver} vbgxb} `b ab}gjb}x ínbx ab `i jb'

5/12/2018 "Penser, dire, prendre en charge la fin de vie", 5 mai 2009 : Synopsis - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/penser-dire-prendre-en-charge-la-fin-de-vie-5-mai-2009-synopsis 3/6

 

@b oj`d

@‚I`qb}giqjb < rg oj`d ab Diaz Q}ig

Heddbgq vi}`b} ab `i ojg ab jb 5 Heddbgq oj`db} `bx ab}gjb}x ler}x, `bx ab}gjã}bx cbr}bx a‚rgìq}b crdijg 5 Heddbgq `bb} `b ej`b xr} hb qbdvx a‚iigq `i de}q, hb qbdvx a‚iqqbgqb yrb gerx}baerqegx qerx #bg vi}qjhr`jb} `e}xyrb hb qbdvx a‚iqqbgqb xbdm`b v}en}iddê vi} `i di`iajb* 5

Xrlbq qimer bg O}ighb, xbr`bx `bx « iooij}bx » a‚brqcigixjb dbqqbgq `i ojg ab jb ir hŘr} a‚rg vxbrae aêmiq xr} `b a}ejq er geg æ `‚brqcigixjb, bqehhr`qbgq `b }bxqb ) Ver}qigq, gerx xeddbx ab v`rx bg v`rx gedm}brs æder}j} abx « xrjqbx a‚rgb `egnrb di`iajb »' 926 666, =66 666 viqjbgqx bqoidj``bx ioo}egqbgq hciyrb iggêb `i de}q bg oihb'

@b qbdvx ab `‚czveh}jxjb g‚bxq$j` aegh vix }êe`r 5 Gb vbrq$eg vix }bni}ab}`i de}q bg oihb, `‚ihhedvingb} heddb gerx ihhedvingegx `i bgrb irdegab a‚rg bgoigq 5

H‚bxq `i yrbxqjeg yrb vexb Diaz Q}ig ibh hb oj`d, @‚I`qb}giqjb ' Ojaã`b æ xbx bgninbdbgqx, b``b ihcejxj ab aeggb} æ ej} bq æ vbgxb} hbqqb ojg ab jb aigx xi }êi`jqê `i v`rx jddêajiqb, dijx irxxj `iv`rx lrxqb, vi}hb yrb }êxe`rdbgq vrajyrb'

H‚bxq irs Vizx$Mix yr‚b``b i vexê xbx hidê}ix, bg mig`jbrb ab ]eqqb}aid, æ Igqegjrx Jxxb`degab,`‚rgb abx jgnq dijxegx ab xejgx dêajhi`jxêbx, xvêhji`jxêbx bg xejgx vi``jiqjox' Xj `b `ênjx`iqbr}gêb}`igaijx i irqe}jxê `‚brqcigixjb, h‚bxq irxxj `b vizx yrj i aêb`evvê `bx xejgx vi``jiqjox heddbgr``b vi}q ij``br}x bg Br}evb'

Jhj eg gb nrê}jq vix, eg xejngb' Eg xejngb `‚ignejxxb bq `i aer`br} ; eg v}bga xejg abx viqjbgqx bqabx oidj``bx, ab `br}x vbjgbx bq ab `br}x vbr}x, ab `br} hŘr} bq ab `br} he}vx' Eg v}bga `b qbdvxdìdb xj `b qbdvx bxq hedvqê' Ibh rg xbr` h}bae < yrb hcihrg vrjxxb der}j} ajngbdbgq xigx

xeroo}ighb bq bg vijs'

Hb oj`d gerx bgq}ijgb aegh æ `i }bghegq}b abx dêabhjgx, ab xejngigqx, a‚jgoj}djã}bx, abqcê}ivbrqbx yrj v}iqjyrbgq `bx xejgx vi``jiqjox abvrjx `egnqbdvx ; dijx irxxj ab der}igqx #bq erj, `bdeq bxq `íhcê* bq ab `br}x oidj``bx' Degxjbr} Aedjgnb|, Diaidb M}ebab}x bq `bx irq}bx gerxeoo}bgq `br}x ab}gjb}x ler}x' Hegobxxjegx, xêighbx ab dixxinb, jxjqbx oidj`ji`bx  lrxyr‚ir ab}gjb}xeroo`b' Rgb `bîeg ab jb'

Xiga}jgb Vjhegb

5/12/2018 "Penser, dire, prendre en charge la fin de vie", 5 mai 2009 : Synopsis - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/penser-dire-prendre-en-charge-la-fin-de-vie-5-mai-2009-synopsis 4/6

 

@b `j}b

Vcj`exevcjb abx ínbx ab `i jb , bg he``ime}iqjeg ibh B}jh Abxhciiggb #Vi}jx, N}ixxbq,

=66>*

Vjb}}b$Cbg}j Qiej``eq bq B}jh Abxhciiggb vi}qbgq a‚rg hegxqiq xjdv`b < `i drqiqjegaêden}ivcjyrb yrj i mer`bb}xê `‚êhcb``b abx ínbx' J` ivvi}içq aãx `e}x gêhbxxij}b ab }bvbgxb} `bxínbx ab `i jb, bg }bni}a ab ar oijq yrb `i lbrgbxxb xb v}e`egnb bq `i jbj``bxxb bxq ab v`rx bg v`rx `b

qbdvx ihqjo ab `‚êvigerjxxbdbgq' ]bxqb, hb}gê bgq}b `bx abrs, `‚ínb iar`qb <hb`rj abx ignejxxbx, abx xerhjx, abx }bxvegximj`jqêx'

@bx irqbr}x dbqqbgq bg êjabghb `b }ñ`b ab `‚jgajjari`jxdb aigx hbqqb}byri`jojhiqjeg abx ínbx ab `i jb, h‚bxq$æ$aj}b `‚jgajjar ab `‚ã}b `jmê}i`b <hb`rj yrj gijq `jm}b bq êni` bg a}ejq æ qerq irq}b' @br} jgbxqjniqjeg oijq qerq

irqigq ivvb` irs qbsqbx h`ixxjyrbx yr‚irs v`rx }êhbgqbx }bhcb}hcbx bg xhjbghbx xehji`bx ver}}bhegxq}rj}b `bx ínbx ab `i jb' I hbqqb ojg, j` bxq jdve}qigq ab xb vexb} `i yrbxqjeg ab xiej}heddbgq hedv}bga}b `bx ínbx ab `i jb êhrx'

Eg q}erb geqiddbgq aigx hbq er}inb rgb êqrab oe}q aêqij``êb xr} `‚bgoighb bq `‚iae`bxhbghb' @ilbrgbxxb bxq `b qbdvx ab `i oe}diqjeg, geg ab `i }bhegarhqjeg ab `‚jabgqjyrb' Bg ihhêaigq æ`‚êarhiqjeg, `bx jgajjarx ningbgq bg boobq `i vexxjmj`jqê a‚êhcivvb} æ rg ibgj} q}ihê a‚iighb' @bxirqbr}x z jgxjxqbgq < }jbg g‚bxq v`rx ajoojhj`b yrb ab abbgj} rg jgajjar, h‚bxq$æ$aj}b a‚rg iar`qb'

Eg hedv}bga yrb hbqqb }êo`bsjeg vbrq ijab} æ vbgxb} ab n}igax bglbrs ve`jqjyrbx irler}a‚crj < `iyrbxqjeg ar q}iij`, abx }bq}ijqbx bq aegh, ab `i ojg ab jb' H‚bxq geq}b heghbvqjeg ab `‚bsjxqbghbdeab}gb #deab}gjqê hedv}jxb aigx `b xbgx ab `‚êe`rqjeg irs deabx ab jbx, æ hciyrb êveyrb*,yrj aejq jhj ìq}b jgqb}}enêb'

5/12/2018 "Penser, dire, prendre en charge la fin de vie", 5 mai 2009 : Synopsis - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/penser-dire-prendre-en-charge-la-fin-de-vie-5-mai-2009-synopsis 5/6

 

@b dêabhjg

 Ighjbg dêabhjg nêgê}i`jxqb V}iqjhjbg Cexvjqi`jb} ]bxvegxim`b ab `‚Rgjqê aer`br} hc}egjyrb bq ar Hbgq}b ab Xejgx Vi``jiqjox ab `‚cñvjqi` Xijgqb$Vê}jgb #IV$CV* æ 

Vi}jx 

Dêabhjg nêgê}i`jxqb ab oe}diqjeg, `b A} Nedix x‚bxq xvêhji`jxê ir oj` ar qbdvx aigx `i v}jxb bghci}nb ab `i aer`br} bq abx xejgx vi``jiqjox' J` i he$oegaê bg 9::6 `i v}bdjã}b rgjqê ab xejgxvi``jiqjox ab `‚IV$CV æ `‚cñvjqi` Vir` M}erxxb bq jgjqjê `b AR ab Xejgx Vi``jiqjox æ `‚Rgjb}xjqê abVi}jx SJ'

He$oegaiqbr} ab `i Xehjêqê O}igîijxb a‚Ihhedvingbdbgq bq ab xejgx Vi``jiqjox#XOIV* bg 9:3:, `b A} Lbig$Di}jb NEDIX i hegq}jmrê bg xi yri`jqê a‚bsvb}q,lrxyr‚bg =661, æ `i }êaihqjeg er æ `i }b`bhqr}b ab `i dilbr}b vi}qjb abx qbsqbxeoojhjb`x bq }ên`bdbgqij}bx aigx `b aedijgb ab `i aer`br} bq abx xejgx vi``jiqjox#IGABD, IGIBX, BIVH, Hj}hr`ij}bx, CIX *'

@b A} Lbig$Di}jb NEDIX i boobhqrê v`rxjbr}x oe}diqjegx rgjb}xjqij}bx aegqrg hr}xrx ab hi}aje`enjb #9:3=* rgb oe}diqjeg ab Highê}e`enjb #9:32*, rg hr}xrxvxzhcigi`zqjyrb # 9::6* ; j` bxq qjqr`ij}b a‚rgb Hivihjqê ab Q}ijqbdbgq ab `i Aer`br} #=669*, a‚rgAJR ab Xejgx Vi``jiqjox #=662*, a‚rgb hivihjqê ab Nê}jiq}jb # =663*'

J` aj}jnb abvrjx 9::2 `b Hbgq}b jgqên}ê aer`br} hc}egjyrb bq xejgx vi``jiqjox ab `‚cñvjqi` IV$CV abXijgqb$Vê}jgb æ Vi}jx' Vi} ij``br}x, j` bxq bsvb}q jxjqbr} # B_* ver} `i hb}qjojhiqjeg abxêqim`jxxbdbgqx ab xigqê aigx `b hia}b ab `i Cirqb Irqe}jqê ab Xigqê #CIX* bq ojnr}b xr} `i `jxqbgiqjegi`b abx dêabhjgx êi`riqbr} bsqê}jbr} # DBB* ver} b̀x djxxjegx a‚in}êdbgq abxBi`riqjegx abx v}iqjyrbx v}eobxxjeggb``bx'

J` bxq `‚irqbr} a‚rgb hbgqijgb ab vrm`jhiqjegx, ab abrs `j}bx aegq `b v}bdjb} `j}b degaji` xr} `bxxejgx vi``jiqjox æ aedjhj`b êh}jq vi} rg nêgê}i`jxqb #`j}b v}jdê bg 9:3:* , bq i he``ime}ê æ rgb

aj|ijgb a‚er}inbx xr} `bx xejgx vi``jiqjox bq `bx xejgx æ aedjhj`b' J` bxq }ênr`jã}bdbgq jgjqêheddb jgqb}bgigq `e}x ab hegn}ãx xvêhji`jxêx bg O}ighb er æ `‚êq}ignb}' @b A} L$D Nedixbgxbjngb êni`bdbgq abvrjx jgnq igx bg Oihr`qê ver} `bx AJR, AR bq Hivihjqê

5/12/2018 "Penser, dire, prendre en charge la fin de vie", 5 mai 2009 : Synopsis - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/penser-dire-prendre-en-charge-la-fin-de-vie-5-mai-2009-synopsis 6/6

 

@b aê}er`bdbgq ab `i xej}êb

Gerx v}êezegx ab heddbghb} `i xej}êb vi} `i v}êxbgqiqjeg vrjx `i v}elbhqjeg ar oj`d #2=

djgrqbx*'

Gerx era}jegx bgxrjqb yrb `i v}elbhqjeg xejq xrjjb a‚rgb ajxhrxxjeg ibh rg vcj`exevcb, aboiîeg æ hb yrb `b }bni}a ab hb`rj$hj, xejq hego}egqê ir }bni}a ab `i }êi`jxiq}jhb, hb``b yrj i

 ê}jqim`bdbgq r, `i }êi`jqê êhrb ab `i ojg ab jb' Gerx iqqbgaegx a‚b Cb}ê Nrê}jg yr‚j` gerxêh`ij}b xr} `i ajoojhr`qê æ q}ijqb} hb xrlbq æ `i qê`êjxjeg o}igîijxbbq ar A} Nedix, yr‚j` gerx bsv`jyrb hb yrb xegqhegh}ãqbdbgq, `bx xejgx vi``jiqjox bq `bx m`ehinbx æ `br}aêb`evvbdbgq bg O}ighb'

Gerx gb er`egx vix oij}b ab hbqqb xej}êb rg aêmiq, dijx rg

êhcignb < geq}b mrq g‚bxq vix v}êxbgqb} abrs vejgqx ab rbevvexêx, mjbg oe}dêx, h`ex bq qer}gigq xr} brs$dìdbx' Gerx er`egx yrb `i vcj`exevcjb bq `b aehrdbgqij}b ab xehjêqê

x‚jgqb}}enbgq `‚rg `‚irq}b xr} hb yr‚j`x vbrbgq ivve}qb} æ `i }êo`bsjeg ve`jqjyrb' Geg vix `ive`jqjyrb v}jxb bg rg xbgx vi}qjxig, dijx `i ve`jqjyrb bg qigq yrb xb}jhb vrm`jh, dj}ej} bq deqbr}a‚rgb hb}qijgb xehjêqê'

Gerx ijdb}jegx h`ñqr}b} `i xej}êb vi} rg hehkqij`, hi} gerx ijdb}jegx, æ hbqqb ehhixjeg, `ighb}eoojhjb``bdbgq geq}b ixxehjiqjeg, @b Vcj`exevcb aigx `i Hjqê bq v}êxbgqb} geq}b hedjqê ab vi}}ijginb'J` gerx xbdm`b yrb `i aêdi}hcb ab hbqqb xej}êb bxq bdm`êdiqjyrb ab geq}b mrq bq xjbavi}oijqbdbgq æ `i v}êxbgqiqjeg ab geq}b ixxehjiqjeg bq ab xbx ihqjjqêx'

 ~~~'}brbabdegab'e}n < « @b aêmiq hjqezbg, `‚bsidbg h}jqjyrb abx jaêbx )

Hegqihq <

@ir}i$Diå NI_B]JIRS, v}êxjabgqb ar Vcj`exevcb aigx `i Hjqê`dnib}jirsF}brbabdegab'e}n ¦