Öøïø øìøó÷Öøöî þ÷dì öðøÿ ìí ñú×Ü øÜó÷ïú...

Ref. code: 25595302036065NMURef. code: 25595302036065NMURef. code: 25595302036065NMURef. code: 25595302036065NMURef. code: 25595302036065NMURef. code: 25595302036065NMU

1

การบรหารทรพยากรมนษยทมประสทธผลของโรงพยาบาลเอกชน

โดย

นางสาวธญญานนท ศรธรรมนตย

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตร บรหารธรกจมหาบณฑต

คณะพาณชศาสตรและการบญช มหาวทยาลยธรรมศาสตร ปการศกษา 2559

ลขสทธของมหาวทยาลยธรรมศาสตร


2

EFFECTIVE HUMAN RESOURCE MANAGEMENT OF PRIVATE HOSPITAL

BY

MISS THANYANUN SRITHAMMANIT

A THESIS SUBMITTED IN PARTIAL FULFILLMENT OF THE REQUIREMENTS FOR THE DEGREE OF MASTER OF BUSINESS ADMINISTRATION

FACULTY OF COMMERCE AND ACCOUNTANCY THAMMASAT UNIVERSITY

ACADEMIC YEAR 2016 COPYRIGHT OF THAMMASAT UNIVERSITY


(1)

1

หวขอวทยานพนธ การบรหารทรพยากรมนษยทมประสทธผลของโรงพยาบาลเอกชน

ชอผเขยน นางสาวธญญานนท ศรธรรมนตย ชอปรญญา บรหารธรกจมหาบณฑต คณะ/มหาวทยาลย คณะพาณชศาสตรและการบญช

มหาวทยาลยธรรมศาสตร อาจารยทปรกษาวทยานพนธ อาจารย ดร. พรเศรษฐ ชมภมง ปการศกษา 2559

บทคดยอ

การศกษานมวตถประสงคเพอศกษาขอไดเปรยบในการแขงขนของธรกจโรงพยาบาลเอกชนในประเทศไทยเพอใหทราบถงศกยภาพในการด าเนนงาน โดยงานวจยนเปนการวจยเชงคณภาพ กลมตวอยางคอ โรงพยาบาลเอกชนทมนโยบายมงสการเปนเลศในการด าเนนงาน เครองมอทใชคอ แบบสมภาษณแบบมโครงสรางปลายเปด โดยการสมภาษณเชงลก (In depth Interview) ผบรหารระดบสงของโรงพยาลเอกชนทอยในเครอโรงพยาบาลกรงเทพ (BDMS) หรอ บรษท กรงเทพดสตเวชการ จ ากด (มหาชน) ซงเปนกลมธรกจโรงพยาบาลเอกชนทมขนาดใหญทสดแหงหนงของประเทศไทย โดยผวจยไดเขาสมภาษณผบรหารระดบสง จ านวน 3 แหง ประกอบดวย กลมโรงพยาบาลในกรงเทพมหานคร 2 แหง และโรงพยาบาลในจงหวดเชยงใหม 1 แหง น ามาวเคราะหเนอหา (Content Analysis) เพอหาขอไดเปรยบในการแขงขนโดยการวเคราะหวสยทศน พนธกจ และคานยมขององคกร รวมถงศกษากจกรรมการบรหารทรพยากรมนษยของโรงพยาบาล ความแตกตางระหวางโรงพยาบาลขนาดเลก-กลางและโรงพยาบาลขนาดใหญ ความแตกตางของโรงพยาบาลในกรงเทพและตางจงหวด และความแตกตางของบคลากรในสายวชาชพ (Clinic) และบคลากรสายสนบสนน (Non Clinic) เพอวเคราะหความมประสทธผลของการบรหารทรพยากรมนษยเพอใหเกดขอไดเปรยบในการแขงขนอยางมประสทธภาพ

ผลการวจยพบวาโรงพยาบาลเอกชนในประเทศไทยมขอไดเปรยบในการแขงขน โดยมจดแขงในดานบรการทมความแตกตาง 3 ประเดนหลกๆ คอ 1. คารกษาพยาบาลทคมคาเมอเทยบกบมาตรฐานการรกษาเดยวกนกบโรงพยาบาลในประเทศอนๆ เชน สงคโปร , มาเลเซย, อนเดย 2. คณภาพการรกษาพยาบาลของบคลากรทางการแพทยทมความเชยวชาญ 3. คณภาพในการใหบรการท


(2)

2

ดของไทย จากการวเคราะหกจกรรมการบรหารทรพยากรมนษยภายในเครอโรงพยาบาลกรงเทพ พบวาเครอโรงพยาบาลกรงเทพมขอไดเปรยบในการแขงขน ดงน

1. การสรรหาและคดเลอก โดยการใชเทคนคทหลากหลาย การใหความส าคญกบบคลากร การลงทนในในเทคโนโลยทางการแพทยมสวนชวยทางออมในการโนมนาวใหบคลากรทางการแพทย และมสวนจงใจใหแพทยไทยทท างานในตางประเทศกลบมาท างานทไทยมากขน และควรก าหนดนโยบายการจดหาแพทยและพยาบาลทมความเชยวชาญในแตละสาขาเพอสามารถใหบรการไดอยางครอบคลม

2. การฝกอบรมและพฒนา เทคโนโลยสารสนเทศมสวนส าคญ ชวยท าใหการแลกเปลยนเรยนรสามารถท าไดงายยงขน รวมทงระบบฐานขอมลและ Knowledge Portal ททนสมย การใช E-Learning ส าหรบหลกสตร Mandatory Training และควรพฒนาไปใชกบหลกสตรอนๆ ดวย

3. การธ ารงรกษาบคลากร มการเปดโอกาสใหบคลากรแสดงความคดเหนอยางเตมท การสรางแรงจงใจใหบคลากรอยางตอเนอง ท าใหบคลากรเกดส านกรกองคกร

ขอเสนอแนะจากผลการวจย หนวยงานภาครฐควรสงเสรมธรกจโรงพยาบาลในดานการผลตบคลากรทางการแพทยใหเพยงพอกบปจจบน และทบทวนนโยบายในดานการน าเขาบคลากรทางการแพทยเพอใหการรกษาพยาบาลในประเทศไทย ค าส าคญ: การบรหารทรพยากรมนษย, ขอไดเปรยบในการแขงขน


(3)

3

Thesis Title EFFECTIVE HUMAN RESOURCE MANAGEMENT OF PRIVATE HOSPITAL

Author Miss Thanyanun Srithammanit Degree Master of Business Administration Faculty/University Faculty of Commerce and Accountancy

Thammasat University Thesis Advisor Peraset Chompuming, Ph.D. Academic Year 2016

ABSTRACT

This study has the objective of finding competitive advantages of private hospital business in Thailand in order to know the potential in operation. This is a qualitative research and the sample group is private hospitals that have high tendency. The research tool used is in depth interview with chief executive of three private hospitals under BDMS chain or Bangkok Dusit Medical Services Public Company Limited, which is one of the largest groups of hospitals in Thailand, i.e. two Bangkok hospital group, and one Chiang Mai hospital group. There will be content analysis once the data has been collected to find out competitive advantages by analyzing the vision, mission and core value. Also, to study Human Resource Management Activities of the Hospital about the difference between small and medium-sized hospitals and large sized hospitals. Differences of hospitals in Bangkok and other provinces And the difference between the Clinic and the Non Clinic to analyze the effectiveness of human resources management. which will create a competitive advantage effectively.

The research found that Thai private hospitals that have competitive advantage have strength in terms of service with difference in 3 main aspects, which are 1. The medical fees are affordable when compared to other countries with same medical standards such as Singapore, Malaysia and India. 2. The quality of treatment


(4)

4

from professional personnel 3. Service quality of hospitals in Thailand. From the analysis of human resource management activities in the hospital group to find out the competitive advantage such as

1. Recruitment and selection strategy using various techniques and giving importance to employees. Also, investment in various medical technologies helps in motivating medical personnel indirectly and also inspires Thai doctors who work abroad to return back to Thailand for work.

2. Training and development strategy and information technology are also important for easier exchange of knowledge as well as modern database and knowledge portal. Also, usage of E-learning for mandatory training course should be developed for using with other sources as well.

3. Employee retention means to provide opportunity for employees to share their opinions and create motivations for employees on a continuous basis to facilitate organization awareness.

The recommendations from the result, the government should promote hospital business in terms of producing medical personnel to be adequate for present time and revise the policy for importing medical personnel to facilitate medical treatment in Thailand. Keywords: Human Resource Strategic, Competitive Advantage


(5)

5

กตตกรรมประกาศ

งานวจยครงนส าเรจลลวงไดดวยความกรณาอยางยงของ อาจารย ดร.พรเศรษฐ ชมภมง ทกรณาใหค าแนะน าและสละเวลา ในการตรวจสอบ ปรบปรง แกไข และใหขอเสนอแนะทเปนประโยชน ทงดานเนอหาและวธการด าเนนงาน เพอใหงานวจยครงนมความสมบรณ

ขอกราบขอบพระคณ อาจารย ดร.ธวช สดสาคร และ ผศ.ดร.ธนวต ลมปพาณชยกล ทไดใหเกยรตเปนคณะกรรมการ อกทงไดใหค าแนะน าอนมคายงในการปรบปรงแกไขเนอหาของงานใหค าปรกษาน เพอใหงานมความสมบรณและถกตองมากขน

ขอขอบพระคณ คณเปรมนทร สชาโต คณพมพกาญจน เหลองสวรรณ ผศ.นพ.วรยะ เภาเจรญ ผอ. โรงพยาบาลเปาโล รงสต ทใหการสนบสนนในการตดตอขอเขาสมภาษณผบรหาร และขอขอบพระคณ คณสภาพร บญชาจารรตน ผอ านวยการบรหารฝายทรพยากรมนษย เครอโรงพยาบาลพญาไทและเครอโรงพยาบาลเปาโล เมโมเรยล คณชยรตน นพโกวาท Head of Medical International Service โรงพยาบาลกรงเทพเชยงใหม คณชราน เชญอน ผชวยผจดการฝายทรพยากรบคคล โรงพยาบาลกรงเทพเชยงใหม ทใหการสนบสนนและกรณาสละเวลาอนมคาใหผวจยไดเขาสมภาษณ และอนเคราะหขอมลในการจดท าวทยานพนธฉบบนอยางดยง

ขอขอบพระคณคณาจารยทกทานทไดใหความรแกผวจย รวมถงเจาหนาทประจ าโครงการทกทานทอ านวยความสะดวกในการตดตอประสานงานเปนอยางด ขอขอบคณก าลงใจจากครอบครว และทกก าลงใจทคอยสนบสนนผวจยดวยดเสมอมา

สดทายน ผวจยหวงเปนอยางยงวา งานวจยฉบบนจะเปนประโยชนแกผอานทงในเชงวชาการและการน าไปประยกตใชกบธรกจโรงพยาบาลเอกชน หรอธรกจอนทเกยวของ ในการบรหารทรพยากรมนษยเพอสรางความไดเปรยบในการแขงขนตอไป

นางสาวธญญานนท ศรธรรมนตย


(6)

6

สารบญ

หนา บทคดยอภาษาไทย (1) บทคดยอภาษาองกฤษ (3) กตตกรรมประกาศ (5) สารบญตาราง (9) สารบญภาพ (10) บทท 1 บทน า 1

1.1 ความเปนมาและความส าคญของปญหา 1

1.2 ธรกจโรงพยาบาลเอกชนในประเทศไทย 3

1.2.1 ปจจยทท าใหชาวตางชาตเลอกใชบรการรกษาพยาบาลในประเทศไทย 5

1.2.2 บทบาทของโรงพยาบาลเอกชนทมตอระบบเศรษฐกจประเทศไทย 7

1.3 การบรหารทรพยากรมนษย 9

1.4 ความส าคญของการบรหารทรพยากรมนษยกบธรกจโรงพยาบาลเอกชน 11

1.5 ความส าคญของการศกษา 13

1.6 ค าถามวจย 13

1.7 วตถประสงค 14

1.8 ขอบเขตการวจย 14

1.8.1 ขอบเขตดานเนอหา 14

1.8.2 ผใหขอมลส าคญ (Key informants) 14

1.8.3 ขอบเขตระยะเวลา 14

1.9 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 15

1.10ขอจ ากดหรอปญหาทคาดวาจะเกดขน 15

1.11 นยามศพท 15


(7)

7

บทท 2 การทบทวนวรรณกรรม แนวคด ทฤษฏ และงานวจยทเกยวของ 17

2.1 การบรหารทรพยากรมนษย 17 2.1.1 แบบจ าลองมชแกน (Michigan Model) 18 2.1.2 แบบจ าลองฮารวารด (Harvard Model) 20

2.1.3 แนวคดการบรหารแบบมงผลสมฤทธ (Performance Management) 22

2.1.4 แนวคด Balanced Scorecard 24

2.2 งานวจยทเกยวของกบการบรหารทรพยากรมนษย (Strategic Human Resource Management) 25

2.3 ขอมลเกยวกบการประกอบกจการของโรงพยาบาลกรงเทพ 32

2.3.1 ประวตความเปนมา 32

2.3.2 วสยทศน พนธกจ 33

2.3.3 คานยมขององคกร 34

2.3.4 กระบวนการบรหารทรพยากรมนษยของโรงพยาบาลกรงเทพ 35

2.3.5 ดานความส าเรจของ โรงพยาบาลกรงเทพ 38

2.5 กรอบแนวคดงานวจย 45

บทท 3 ระเบยบวธวจย 46

3.1 เกณฑในการก าหนดผใหค าส าคญ 46

3.2 เครองมอทใชในการวจย 48

3.3 วธการด าเนนการวจย 50

3.4 กรอบระยะเวลาการท าวจย 51

3.5 สถตทใชในการวเคราะหขอมล 51

บทท 4 ผลการวจยและอภปรายผล 52

4.1 รายงานผลการเกบขอมล 52 4.1.1 การบรหารทรพยากรมนษยของโรงพยาบาลกรงเทพในภาพรวม 53 4.1.2 กจกรรมในการบรหารทรพยากรมนษยของโรงพยาบาลในเครอกรงเทพ 58 4.1.2.1 กจกรรมดานการสรรหาบคลากร (Recruiting) 58 4.1.2.2 กจกรรมการฝกอบรมและพฒนาบคลากร (Training & Developing) 63 4.1.2.3 กจกรรมการธ ารงรกษาบคลากร (Retaining) 69 4.1.3 การควบคมการบรหารทรพยากรมนษย 74


(8)

8

4.1.3.1 การควบคมการบรหารดานการสรรหาและคดเลอก 78 4.1.3.2 การควบคมการบรหารดานการฝกอบรมและพฒนา 79 4.1.3.3 การควบคมการบรหารดานการธ ารงรกษาบคลากร 80 4.2 การเปรยบเทยบความแตกตางของโรงพยาบาลใน เครอโรงพยาบาลกรงเทพใน 3 บรบท 81 4.2.1 เปรยบเทยบโรงพยาบาลขนาดกลางและโรงพยาบาลขนาดใหญ ในเครอโรงพยาบาลกรงเทพ 81

4.2.2 การเปรยบเทยบโรงพยาบาลทอยพนทในกรงเทพมหานคร กบโรงพยาบาลในตางจงหวด 82 4.2.3 เปรยบเทยบบคลากรสายวชาชพ (Clinic) และ บคลากรสายสนบสนน (Non clinic) 83

บทท 5 สรปผลการวจยและขอเสนอแนะ 87

5.1 สรปผลการวจย 87

5.1.1 ดานการสรรหาและคดเลอก 87

5.1.2 ดานการฝกอบรมและพฒนา 88

5.1.3 ดานการธ ารงรกษาบคลากร 88

5.2 การอภปรายผล 89

5.2.1 กลยทธการสรรหาและคดเลอก (Recruiting & Selecting) 89

5.2.2 กลยทธการฝกอบรมและพฒนา (Training & Developing) 90

4.2.3 กลยทธการธ ารงรกษาบคลากร (Retaining) 91

5.3 ขอจ ากดในการศกษางานวจย 92

5.4 ขอเสนอแนะส าหรบผบรหาร 92

5.5 ขอเสนอแนะในการท าวจยครงตอไป 93

รายการอางอง 94

ภาคผนวก 99

ประวตผเขยน 103


(9)

9

สารบญตาราง ตารางท หนา

1.1 เปรยบเทยบคาบรการทางการแพทยของประเทศตางๆ เปนอตราคาบรการ 5 โดยประมาณ ณ ป 2015

2.1 รายชอโรงพยาบาลในเครอโรงพยาบาลกรงเทพ 41 4.1 จ านวนบคลากรของบรษท และบรษทยอย ของโรงพยาบาลในเครอดสตเวชการ 58 4.2 ขอมลการฝกอบรมของบรษทและบรษทยอยในชวงป 2556-2558 58 4.3 กจกรรมดานการสรรหาและคดเลอก 63 4.4 กจกรรมดานการฝกอบรมและพฒนา 69 4.5 กจกรรมการธ ารงรกษาบคลากร 74 4.6 การควบคมดานการบรหารทรพยากรบคคล 76

4.7 การเปรยบเทยบความแตกตางใน 3 ดาน ของเครอโรงพยาบาลกรงเทพ 85


(10)

10

สารบญภาพ ภาพท หนา

1.1 ผลการส ารวจการวางแผนการลงทนของกลมธรกจชนน าในประเทศอเมรกา 10 1.2 แนวโนมการวางแผนในการลงทนของกลมธรกจในประเทศอเมรกาในป 2016 10 2.1 Michigan Model 19

2.2 Human Resource Cycle 19

2.3 แบบจ าลองฮารวารด (HARVARD MODEL) 20

2.4 HRM Business Process Model 21

2.5 ววฒนาการของการบรหารแบบมงผลสมฤทธ 23

2.6 Robert Kaplan & David Norton’s Balanced Scorecard 25

2.7 กรอบแนวคดในการวจย 45


1

1

บทท 1 บทน า

1.1 ความเปนมาและความส าคญของปญหา

ปจจบนการดแลสขภาพเปนปจจยหลกทมนษยตองค านงถง อนเนองมาจากโรคภยไขเจบใหมๆ หรอเชอโรคสายพนธใหมทเพมขนตามความเปลยนแปลงของยคสมยซงเปนไปในทศทางเดยวกนกบววฒนาการทางการแพทยทมการพฒนาอยางตอเนองและทนตอเหตการณเชนกน รวมไปถงเทคโนโลยทน ามาใช และการบรหารจดการทมประสทธภาพเพอตอบสนองความตองการของคนไขหรอผรบบรการ จะเหนไดวา พฤตกรรมการด าเนนชวตทใสใจสขภาพเปนแรงผลกดนทส าคญทท าใหโรงพยาบาลแตละแหงตองปรบกลยทธในการบรการโดยรวมในองคกรตามพฤตกรรมทเปลยนแปลงไป เนองจากธรกจทเกยวกบสขภาพ โดยเฉพาะโรงพยาบาลเอกชนซงมการแขงขนสงนน ความเชอถอและความเชอมนในการบรการเปนสงส าคญ การใชกลยทธดานผลตภณฑ จงมงเนนแนวทางการพฒนาบคลากร รวมทงการน าระบบคณภาพเขามาใชการด าเนนงาน ไดแก การรบรองมาตรฐาน ISO 9001: 2000 ระบบประกนคณภาพ HA (Hospital Accreditation) ระบบบรหารบรการระดบสากล Joint Commission International (JCI) เปนตน

องคประกอบส าคญของโรงพยาบาลในไทย ทดงดดใหผปวยในตางประเทศเขามารบการรกษา ไดแก คณภาพ ซงประเทศไทยมระบบมาตรฐานการแพทยทเขมแขง ขณะน มโรงพยาบาลในไทยทไดรบการรบรองมาตรฐาน JCIA (Joint Commission international Accreditation USA) ซงเปนมาตรฐานสากลของโรงพยาบาลโดยเฉพาะ เปนทรจก และยอมรบของทวโลกถง 28 แหง มากทสดในเอเชย ซงการบรการทางการแพทยในปจจบนมมาตรฐานเทยบเทากบในสหรฐอเมรกาหรอยโรปแตราคาและระยะเวลาการรอคอยการรกษานอยกวามาก ชาวตางชาตทเขามารบการบรการทางการแพทยจงมตงแตการตรวจรกษาเลกนอย การตรวจสขภาพประจ าปจนถงการผาตดใหญหรอแมกระทงการปลกถายหวใจ ซงการบรการทางการแพทยและเจาหนาทพยาบาลนบวนจะมมาตรฐานทสงขนเรอยๆ แตราคายงอยในระดบทต ากวาประเทศบานเกดของพวกเขาเอง นบวาเปนการรกษาพยาบาลระดบมาตรฐานสากลราคาไทย ซงเมอเปรยบเทยบเปนสดสวนแลวถกกวาสหรฐอเมรกาถง 5 เทา และถกกวาสงคโปร 30-40% และ การบรการในชวง 5 เดอนแรก (ม.ค.-พ.ค.) ของป 2555ชาวตางชาตทเขามารกษาในไทยมถง 7 แสนคน ทงปคาดวาจะอยท 2.53 ลานคน

ถามองโอกาสทางการตลาดมอยมาก จากตวเลขสดสวนประชากรผสงอายตอประชากรของประเทศ ในป 2558 สงคโปร เพมขน 17% และป 2603 เพมขนถง 40% สวนเวยดนาม ป 2558


2

2

เพมขน 8% ป 2603 เพมขน 35% และไทย ป 2558 เพมขน 11 -12% ป 2603 เพมขน 34% (ขอมลจากสหประชาชาต) ประเทศไทยมโอกาส มความไดเปรยบเชงการแขงขน เนองจากมพนฐานอยแลว เพยงแคพฒนาขนมา มแผนรองรบชดเจน ใชความโดดเดนของความเปนไทย วถไทย เปนตวขบเคลอน (วชย ทองแตง, 2555) โดยเชอมโยงกบการบรหารทรพยากรมนษย

หลายองคการไดมการน าการบรหารทรพยากรมนษยไปใช ซงผมสวนไดสวนเสยขององคกรมกจะมค าถามตางๆ เกยวกบการสรางคณคา (Value Creation) ของบคลากรตอองคการ เชน บคลากรเหลานนมสวนชวยใหองคการบรรลวตถประสงคและเปาหมายขององคการไดจรงหรอไม การวดผลจะใชวธใด รวมถงมวธการบรหารบคลากรอยางไรทจะท าใหบคคลเหลานนแสดงพฤตกรรมทสอดคลองกบการสรางคณคาตอองคการได การบรหารทรพยากรมนษยถอเปนหนวยงานหนงขององคกรเสมอนเฟองตวหนง หรอเครองจกรตวหนงทตองรวมสรางมลคาธรกจ (Value Creation) ใหองคกรเชนกน หรอทเรามกจะไดยนวาการสรางมลคาเพม (Value added) นนเอง หากทกหนวยงานในองคกรมความเข า ใจบทบาทหนาท ความรบผดชอบ รวมถ งการมส าน กรบผ ดชอบ (Accountability) มจตส านก (Conscious) ทด ยอมท าใหองคกรไดรบประโยชนสงสดแนนอนดงนน ทกหนวยงานจงตองแขงขนกนสรางคณคาทางธรกจใหองคการ และการแขงขนกนสรางมลคาธรกจ ตองสรางความไดเปรยบในการแขงขน การบรหารทรพยากรมนษยกคอหนวยธรกจในองคกรทตองแขงขนกบ ฝายงานดานการตลาด ทสรางมลคาทางธรกจใหองคกรดวยการสรางยอดขายใหบรรลเปา ฝายปฏบตการ สรางมลคาธรกจดวยการปฏบตงานอยางมประสทธภาพเพอใหมตนทนทเหมาะสม หรอฝายเทคโนโลยสารสนเทศ สรางมลคาธรกจดวยการจดฐานขอมลทถกตอง รวดเรวทนเวลาเพอชวยใหผบรหารสามารถตดสนใจไดอยางถกตอง และนโยบายทเหมาะสม สวนฝายบรหารทรพยากรมนษย สรางมลคาเพมใหธรกจไดดวยการสนบสนนใหทกหนวยงานในองคกรมระบบการปฏบตงานทด และใหความเหนตอการควบคมตดตามผลงานของหนวยงานตาง ๆ เพอทจะสรางมลคาธรกจใหองคกรไดอยางมประสทธภาพและยงยน จงเปนแรงจงใจใหผวจยศกษาเรองความมประสทธผลของการบรหารทรพยากรมนษย (Human Resource Management Effectiveness) ซงจะเชอมโยงเขากบความสามารถขององคการในการน ากลยทธไปปฏบตใหเกดผลจรง และความสามารถดงกลาวจะกอใหเกดความไดเปรยบเชงแขงขนขององคการ (Barney, 2001)

โดยงานวจยนมงศกษาการบรหารทรพยากรมนษยทมประสทธผลของโรงพยาบาลเอกชนในประเทศไทยซงผวจยมองวามความส าคญตอประเทศเนองจาก รฐบาลมการก าหนดยทธศาสตรการพฒนาประเทศไทยใหเปนศนยกลางการใหบรการดานสขภาพของเชยและประกาศเปนมตคณะรฐมนตร เมอวนท 29 มถนายน พ.ศ. 2547เนองจากประเทศไทยมความพรอมดานชอเสยงของแพทยไทยทเปนทยอมรบในระดบสากล ความพรอมดานทรพยากรการทองเทยวและ


3

3

ความพรอมดานวฒนธรรมไทยทเปนเอกลกษณประทบใจทกชนชาต (รายละเอยดปรากฏในแผนยทธศาสตรการพฒนาประเทศไทยเปนศนยกลางสขภาพของเอเชย (พ.ศ. 2547-2551) )

1.2 ธรกจโรงพยาบาลเอกชนในประเทศไทย

โรงพยาบาลเอกชนเกดขนมาเพราะความจ าเปน เนองจากโรงพยาบาลของรฐไมสามารถใหบรการรกษาพยาบาลไดอยางเพยงพอ และไดมการพฒนาจนกลายเปนกจการขนาดใหญ มการบรหารแบบมออาชพ แพทยและบคลากรดานสขภาพท างานเตมเวลา สามารถใหบรการรกษาพยาบาลโรคเฉพาะทางตลอด 24 ชวโมงมการฝกอบรมและผลตบคลากร มการวจยทางคลนกและไดรบมาตรฐานนานาชาต

ดานการใหบรการ

ส าหรบธรกจบรการดานการรกษาพยาบาลของประเทศไทย พบวา กรมสงเสรมการคาระหวางประเทศไดวางกลยทธไวสองแนวทางคอการเชญชวนใหผปวยเขามารกษาในไทย ซงตองมการเจรจาในเรองของประกนภย และสวสดการประกนสงคมใหตรงกน สวนอกแนวทางคอการเขาไปเปดสถานบรการในกลมประเทศเออซ โดยน าบคลากรของไทยเขาไปใหบรการหรอเขาไปลงทนตงสถานพยาบาล เพราะในเรองทางการแพทยไทยไดรบความเชอมนและไววางใจจากผรบบรการเปนอนดบตนๆของอาเซยน (หนงสอพมพฐานเศรษฐกจ,12 มกราคม 2556)

แผนงานการจดตงประชาคมเศรษฐกจอาเซยน มเรองทเกยวของกบการเปนศนยกลางสขภาพ (Medical Hub) อย 2 เรองคอการเคลอนยายบรการและการเคลอนยายแรงงานฝมออยางเสร การคาบรการ โดยทวไปม 4 รปแบบ

- รปแบบแรก เรยกวา Cross-Border Supply เปนการคาบรการผานทางอเลกทรอนกส โดยทผซอกบผขายไมตองพบกน เชน หากทราบวามแพทยเฉพาะทางเกยวกบปอดอยทสงคโปร เราสามารถไปเอกซเรยปอดจากในเมองไทย แลวน าผลสงไปใหทางสงคโปรชวยวนจฉย

- รปแบบทสอง เรยกวา Consumption Aboard คอ ผซอบรการเดนทางมารบบรการในประเทศของผขายโดยตรง เชน คนตางชาตเดนทางเขามาประเทศไทยเพอมารบบรการศลยกรรม

- รปแบบทสาม เรยกวา Commercial Presence คอ การคาทผใหบรการเขาไปลงทนตงสาขายอยในประเทศผรบบรการเอง เชน เมอแพทยไทยพบวามคนชาตใดเขามาท าศลยกรรมจ านวนมาก กอาจไปตงสาขาทประเทศนนเลย


4

4

- รปแบบสดทาย เรยกวา Movement of Natural Persons กคอผประกอบวชาชพบรการเปนผเดนทางไปใหบรการในประเทศผรบบรการเอง แพทย พยาบาล และทนตแพทย สามารถเคลอนยายแรงงานฝมออยางเสร (อภรด ตนตราภรณ ประธานบรหารสถาบนนานาชาตเพอเอเชยแปซฟกศกษามหาวทยาลยกรงเทพ, 2556)

ดานการแขงขน

ปจจบนมโรงพยาบาลเอกชน 326 แหง มเตยงใหบรการรวม 33,698 เตยง โดยมการจางงานประมาณ 200,000 คน กอใหเกดรายไดในอตสาหกรรมประมาณ 150,000 ลานบาทตอป ใหบรการผใชบรการประมาณ 55 ลานครง/ป มชาวตางชาตทตงใจมารกษา 1.5 ลานครงจาก 200 ประเทศทวโลก มสดสวนของทรพยากรหรอการใหบรการประมาณ 25-30% ของประเทศ

โรงพยาบาลเอกชนเปนทางเลอกอนดบตนๆ ของผจายคารกษา พยาบาลดวยตนเอง ผมประกนสขภาพเอกชน หรอ ผประกนตนของกองทนประกนสงคม โรงพยาบาลเอกชนเปนผมสวนส าคญในระบบบรการสาธารณสข ยงในระยะ 10 ปหลง ผลงานและชอเสยงกระจายไปทวโลกจนมชาวตางชาตมาใชบรการ โรงพยาบาลเอกชนจงกลายเปนผมบทบาทส าคญตอระบบบรการสขภาพและการพฒนาของประเทศทไมตองใชเงนรฐจากภาษอากร (ส านกวจยธรกจ สายงานบรหารความเสยง, 2556)

การแขงขนภายในประเทศ เพอดงผปวยทงคนไทยและชาวตางชาต โรงพยาบาลเอกชนขนาดใหญตองเผชญกบการแขงขนทรนแรงระหวางโรงพยาบาลเอกชนดวยกนเอง รวมทงการแขงขนกบโรงพยาบาลรฐบาลทหนมาพฒนาตวเองเพอแขงกบโรงพยาบาลเอกชนมากขน เชน การใหบรการคลนกพเศษในชวงหลงเวลาท างานปกต สงผลใหธรกจโรงพยาบาลเอกชนขนาดใหญมการปรบกลยทธในการแขงขน เชน การลดราคาคาหองพก และการจดแพคเกจรกษาในราคาประหยด หรอแบบเหมาจายในราคาพเศษ รวมถงการสรางธรกจในรปของเครอขายพนธมตรทางธรกจ โดยผานการซอหรอควบรวมกจการ เพอลดตนทนการด าเนนงาน ลดคาใชจายทซ าซอน และเพมโอกาสในการเขาถงกลมลกคาเปาหมายไดอยางมประสทธภาพ

การแขงขนระหวางประเทศ เพอดงผปวยชาวตางชาต ซงในปจจบนมหลายประเทศทมนโยบายสรางรายได โดยการสนบสนนธรกจบรการรกษาพยาบาลใหกบชาวตางชาต โดยเฉพาะโรงพยาบาลเอกชนของประเทศตางๆ ในเอเชย เชน สงคโปร ฮองกง มาเลเซย และอนเดย ซงตางกมงไปทคนไขชาวยโรป และเอเชย โดยเฉพาะญปน จน อาเซยนและตะวนออกกลางเชนเดยวกบ รฐบาลมการก าหนดยทธศาสตรการพฒนาประเทศไทยใหเปนศนยกลางการใหบรการดานสขภาพของเชย และประกาศเปนมตคณะรฐมนตร เมอวนท 29 มถนายน พ.ศ. 2547 เนองจากประเทศไทยมความพรอมดานชอเสยงของแพทยไทยทเปนทยอมรบในระดบสากล ความพรอมดานทรพยากรการ


5

5

ทองเทยว และความพรอมดานวฒนธรรมไทยทเปนเอกลกษณประทบใจทกชนชาต (รายละเอยดปรากฏในแผนยทธศาสตรการพฒนาประเทศไทยเปนศนยกลางสขภาพของเอเชย (พ.ศ. 2547-2551)

1.2.1 ปจจยทท าใหชาวตางชาตเลอกใชบรการรกษาพยาบาลในประเทศไทย

1. ประเทศไทยใหบรการทปลอดภย มผปวยชาวตางชาตมากกวาหนงลานคนตอป เดนทางเขามารบบรการจากโรงพยาบาลในประเทศไทย โรงพยาบาลในประเทศไทยนบวาเปนโรงพยาบาลแหงแรกในเอเชยทไดรบมาตรฐาน JCI จากอเมรกา เมอรวมกบเครองมอทางการแพทยและสงอ านวยความสะดวกตางๆ ทได มาตรฐานระดบหนงของโลก ท าใหผปวยจ านวนมากทเดนทางกลบบาน ภายหลงจากการรกษาทประสบความส าเรจ ไดพดถงการรกษาพยาบาลทดเลศ การบรการดแล และอาหารคณภาพเลศทท าใหรางกายฟนตวไดเรว

2. คารกษาพยาบาลทไดเปรยบในการแขงขน

ตารางท 1.1 เปรยบเทยบคาบรการทางการแพทยของประเทศตางๆ เปนอตราคาบรการโดยประมาณ ณ ป 2015

ทมา : http://medicaltourism.com/forms/price-comparison.aspx

3. สถานพยาบาลในประเทศไทย โดยเฉพาะโรงพยาบาลเอกชน มมาตรฐานสากล

เชน ไดรบรองมาตรฐานจาก Joint Commission International (JCI)


6

6

4. มหาวทยาลยทมคณะแพทยศาสตร มบทบาทเปนศนยกลางการแพทยเฉพาะทางทมชอเสยงและไดรบการยอมรบระดบนานาชาต และมผลงานโครงการวจยทางการแพทยทไดรบการ ยอมรบและไดรบความสนใจสงจากนกวชาการแพทยในระดบนานาชาต

5. มสถาบนการศกษาทมชอเสยงระดบนานาชาต ผลตบคลากรทางการแพทยทมมาตรฐานสอตสาหกรรมการแพทย

6. ประเทศไทยเปนแหลงทองเทยวชนน าอนดบตนแหงหนงในโลก การเดนทางมาประเทศไทยมความสะดวก มบรการดานการทองเทยว พรอมอ านวยความสะดวกดานการเดนทางใหแกนกทองเทยวจากประเทศตางๆ ทวโลก เชน สนามบนนานาชาตทเปนศนยกลางการเดนทางในภมภาค มเสนทางบนหลายเสนทาง และตารางการบนเดนทางมาประเทศไทยทกวนในหลายเสนทาง อกทงมโรงแรมทพกทมมาตรฐาน อตราคาเชาทพกสามารถแขงขนได รวมถงมสงอ านวยความสะดวก และแหลงทองเทยวทหลากหลาย

7. บรการและธรกจบรการดานการแพทยในประเทศไทย มความหลากหลาย และมแบบผสมผสานใหคนไขชาวตางประเทศเลอกใชบรการตามความตองการและเหมาะสม ภายใตการก ากบดแลของแพทยทมใบประกอบโรคศลปะ ทงการแพทยแผนปจจบน การแพทยแผน ไทยโบราณ การแพทยแผนไทยประยกต การแพทยแผนจน การแพทยธรรมชาต และอนๆ

8. มกจกรรมสงเสรมสขภาพและธรกจบรการทใหบรการกจกรรมสงเสรมสขภาพแบบองครวม (Integrative wellness center) ใหชาวตางประเทศเลอกใชบรการ เชน สปาไทย Destination spa, Medical spa นวดแผนไทย กจกรรมการดแลสขภาพ กจกรรมฟนฟสขภาพ การฟนฟผสงอาย การพ านกระยะยาวเพอการดแลสขภาพ (Long stay health care) อาหารเพอสขภาพ

9. ผลตภณฑสขภาพและสมนไพรไทยทมมาตรฐานดานคณภาพ สถานประกอบการไดรบมาตรฐานการผลต (Good manufacturing practice) และมองคการอาหารและยา (อย.) หนวยงานภายใตกระทรวงสาธารณสข ก ากบควบคมดแลใหเปนทนาเชอถอ ท าใหเกดความนยมใชมากขนภายใตกระแสการใสใจดแลรกษาสขภาพทวโลก

จะเหนไดวาประเทศไทยมปจจยตางๆ ทสนองตอบชาว ตางชาตทตองการแสวงหาทางเลอกในการมคณภาพชวตทดขนจากเหตของการเจบปวยจากโรคภยตางๆ ในขณะทบรการรกษาพยาบาลในประเทศของตนไมเพยงพอ หรอมปญหาดานมาตรฐานการรกษา พยาบาล หรอตองรอควนานจนไมมนใจในคณภาพชวตทมอย และตองการแสวงหาทางออกดวยการเลอกใชบรการรกษาพยาบาลในตางประเทศ ซงประเทศไทยมปจจยทเพมโอกาสในการสรางคณภาพชวตทดขนใหแกชาวตางชาตทตองการเขามารกษาพยาบาลในประเทศไทย


7

7

ภาพรวมของการใหบรการทางการแพทยทผปวยชาวตางชาตและนกทองเทยวเชงการแพทยไดรบจากการเดนทางมาใชบรการในประเทศไทยนน สวนใหญมความเชอมนและยอมรบในคณภาพของการรกษา พยาบาล ประทบใจในความสภาพออนโยนและความเอาใจใสของบคลากรทเกยวของในการใหบรการ

1.2.2 บทบาทของโรงพยาบาลเอกชนทมตอระบบเศรษฐกจประเทศไทย ม ดงน(คณะกรรมการสมาคมโรงพยาบาลเอกชนแหงประเทศไทย, 2555)

1. ใหการรกษาทมประสทธภาพและมคณภาพโรงพยาบาลเอกชนจะเนนบรการรกษาพยาบาลทสะดวกรวดเรวและมคณภาพ ปจจบนมโรงพยาบาลเอกชนได รบมาตรฐานประเทศไทย HA (Hospital Accredited) จ านวนมากและ มาตรฐานนานาชาต JCI Accredited Organizations กวา 20 แหง ในขณะทยงไมมโรงพยาบาลของรฐไดรบมาตรฐานนานาชาต JCI เลย บรการทสะดวกรวดเรวและมคณภาพของโรงพยาบาลเอกชนสามารถดงดดผปวยใชบรการปละประมาณ 55 ลานครง ทงๆมผปวยมทางเลอกทไมตองเสยคาใชจายถาเลอกไปใชจากโรงพยาบาลของรฐ รวมทงกรณกองทนประกนสงคมกปรากฏวา ผประกนตนกเลอกโรงพยาบาลเอกชนเปนโรงพยาบาลตนสงกดมากกวาโรงพยาบาลของรฐ ทงๆทโรงพยาบาลเอกชนมจ านวนนอยกวาภาครฐ

2. รายไดและมลคาเพมทางเศรษฐกจโรงพยาบาลเอกชนมรายไดรวม 80,654.7 ลานบาท (การส ารวจของส านกงานสถตแหงชาต พ.ศ. 2549) สามารถสรางมลคาเพม 28296.7 ลานบาท หรอคดเปน 35% ซงนบวาสงมากเมอเปรยบเทยบกบอตสาหกรรมผลตรถยนตปจจบนคาดวาโรงพยาบาลเอกชนมรายไดประมาณ150,000 ลานบาทตอป

3. เกดการจางงานและรายไดสครวเรอนโรงพยาบาลเอกชนมการจางงาน 141,699 คน (การส ารวจของส านกสถตแหงชาต พ.ศ. 2549) เปนพนกงานเตมเวลา 107,509 คน (75.9%) เปนบคลากรดานสขภาพ 74.4% เปนบคลากรอน 25.6% จายคาจางบคลากร 22,690.5 ลานบาท นอกจากนเปนแหลงรายไดเพมแกบคลากรดานสขภาพของรฐทใชเวลานอกราชการมาท างานประมาณ 40,000 คน ปจจบนคาดวาโรงพยาบาลเอกชนมการจางงานจ านวนประมาณกวา 200,000 คนขนไป

4. สงเสรมอตสาหกรรมตอเนองโรงพยาบาลเอกชนมรายจาย (ไมรวมคาจางพนกงาน) 39,730 ลานบาท (การส ารวจของส านกงานสถตแหงชาตพ.ศ. 2549) เปนคายา/ เวชภณฑ 19,122 ลานบาท คาอาหาร 1,141 ลานบาท ซงเปนการสรางรายไดใหแกอตสาหกรรมเกยวของอนๆ

5. การลงทนภาคเอกชนชวยลดภาระการลงทนของรฐโรงพยาบาลเอกชนมคาเสอมราคาสนทรพยถาวร 6648.5 ลานบาท (การส ารวจของส านกงานสถตแหงชาต พ.ศ. 2549) คาเสอมราคาน สะทอนรายจายเงนลงทนของเอกชนทจายไปแตละป ถาจะใหบรการประชาชนไดจ านวน


8

8

เทาเดมโดยไมมเงนกอนนจากการลงทนเอกชน จะตองใชเงนลงทนจากรฐมาทดแทน จงเทากบเปนการชวยลดภาระการลงทนของรฐปละ 6.648.8 ลาน ถา 10 ปกจะเปนเงนมากกวา 66,488 ลานบาท

6. ชวยสนบสนนโครงการ/ นโยบายสขภาพของรฐบาล มโครงการนโยบายรกษาพยาบาลตางๆ ซงไดรบการสนบสนนเขารวมโครงการจากโรงพยาบาลเอกชนเปนอยางดเยยม

หนงในกลยทธทโรงพยาบาลใชในการแขงขน เนองจากธรกจดานสขภาพและชวต คอ กลยทธการตลาดบรการ (Service Marketing Strategy) สงส าคญทตองมงเนนคอ ความเชอถอ ความเชอมนในการบรการ การมงเนนแนวทางการพฒนาบคลากร และการน าระบบคณภาพเขามาใชในการด าเนนงาน เชน การรบรองมาตรฐาน ISO 9001:2000 ระบบประกนคณภาพ HA (Hospital Accreditation) ระบบบรหารบรการระดบสากล Joint Commission International (JCI) การบรหารโรงพยาบาลเอกชนในปจจบนจะมงเนนใหบรการแบบ “โรงพยาบาล + โรงแรม”หรอทโรงพยาบาลบ ารงราษฎรเรยกตวเองวาเปน Hospital คอการใหบรการดานรกษาพยาบาล ผสมผสานกบบรการดานความสะดวกสบาย ความรวดเรวของการบรการ เชนเดยวกบบรการทมงหวงจากโรงแรมทวไป เพอความสะดวกสบายของผปวยและญาตผปวย ซงสงอ านวยความสะดวกเหลานส าหรบผทมก าลงทรพยทตองการไดรบแตไมสามารถหาไดจากโรงพยาบาลรฐบาล

ลกษณะงานของการตลาดประกอบดวย - สามารถสรางความพงพอใจใหลกคา (Customer Satisfaction) ซงเปน

พนฐานเรมแรกของความจงรกภกดและสนบสนนองคกรตอไป - สามารถท าก าไรใหลกคาทกกลมได (Customer Profitability) คอผลจาก

การสามารถตอบสนองความพอใจของลกคาไดด ลกคากจะยนดและเตมใจจายเพอแลกกบสงทตองการ

- สามารถท าก าไรในทางการตลาด (Marketing Profitability) หมายถงสามารถไดรบผลก าไรจากการขายสนคาหรอบรการทชนะคแขงได เพราะประสทธภาพของกจกรรมทางการตลาดทเหนอกวา โดยเสยตนทนนอยกวาเมอเปรยบเทยบกนแลว

- การสรางลกคา (Create Customer) หรอ การหาตลาดเพอการพยายามท าใหการขยายโอกาสทางการขาย

ดงนน องคกรทมนโยบายมงการตลาด จงตองมหลกการด าเนนการดงตอไปน (ธงชย สนตวงษ, 2529) 1. ตองสรางลกคา 2. ตองใหความส าคญกบลกคา 3. ตองใหความส าคญกบเปาหมายขององคกรควบคกน 4. ตองมระบบการตลาดทมประสทธภาพ แตส าหรบรายละเอยดระดบปฏบตการจะแตกตางกน ซงแตละโรงพยาบาลจะก าหนดขนเองตามความเหมาะสมโดยดจากผรบบรการเปนหลก (ธงชย สนตวงษ, 2538)


9

9

1.3 การบรหารทรพยากรมนษย

การบรหารทรพยากรมนษยมผใหความส าคญมากขนตงแตป 1990 (Cascio 1995; Dessler 1994; Fisher, Schoenfeld, and Shaw 1993; Ivancevich 1995) โดยเฉพาะอยางยงเจาหนาทและผบรหารระดบสงขององคการทประสบความส าเรจจะไดรบการสนบสนนในการเชอมโยงแผนการบรหารทรพยากรมนษยไปสแผนยทธศาสตรขององคกร (Martell, Carroll, and Gupta 1992; Miles and Snow 1984; Schuler and Jackson 1987) มหลกฐานวาการบรหารทรพยากรมนษยมการน ามาใชมากทสดในทางปฏบตจนกลายเปนกลยทธ (Martell and Carroll 1995) สวนใหญจะเนนกลยทธและการปฏบตทถกรวบรวมอยในรปแบบของการวางแผนบรหารทรพยากรมนษยดวยแผนกลยทธ ซงในปจจบนมการน าการบรหารทรพยากรมนษยมาใชในหลายฟงกชน รวมไปถง การคดเลอกพนกงาน การใหรางวล การพฒนาบคลากร และการจดการประสทธภาพการปฏบตงานของบคลากร

บทบาทของการบรหารทรพยากรมนษยกบการแขงขน

บทบาททส าคญของงานบรหารทรพยากรมนษยตามแนวคดของ Dave Ulrich (1997) ใหแนวคดทจะเปลยนแปลงงานของหนวยงานบรหารทรพยากรมนษยจากการท างานตามหนาทเฉพาะดานทรบผดชอบมาเปนการท างานทค านงถงผลลพธสดทายของงานหลงจากนนจงก าหนดตวงาน หรอ กจกรรมทจะตองท าเพอใหไดผลงานนน ซง Dave Ulrich กลาวถงบทบาทของงานบรหารทรพยากรมนษยไว 4 บทบาท ไดแก

1. บทบาทการเปนหนสวนเชงกลยทธ (Strategic Partner Role) 2. บทบาทการเปนผเชยวชาญในหนาท (Administrative Expert Role) 3. บทบาทการเปนทพงของพนกงาน (Employee Champion Role) 4. บทบาทการเปนผกระตนการเปลยนแปลง (Change Agent Role) บทบาทของการบรหารทรพยากรมนษยตามแนวคดของ Dave Ulrich (อางถงใน ภศษ

นอยแสง, 2545) กลาววา เปนบทบาททชวยใหองคการเกดความไดเปรยบในการแขงขน และประสบความส าเรจอยางกาวหนาและยงยน เนองจากองคการสามารถใชประโยชนจากทนมนษยไดอยางเตมท ดวยเหตน นกบรหารทรพยากรมนษยจงจ าเปนตองปรบเปลยนบทบาทของตนเอง และเพมเตมบทบาทแบบใหมทเปนการท างานเชงกลยทธเนนทผลลพธของงานบรหารทรพยากรมนษย

จากผลส ารวจกลมธรกจชนน าในประเทศอเมรกา มองวาธรกจทมความทาทายมความสอดคลองกนกบการวางแผนการลงทนในป 2016 แมวาจะมคาใชจายในการจดการ การรกษาไวซงความไดเปรยบในการแขงขน การเปลยนแปลงกฎระเบยบและการเตบโตของรายได แตการไดมาซง


10

10

บคลากรทเกงและมคณภาพ แสดงใหเหนถง 2 สงทส าคญ คอ ความทาทายและการวางแผนในการลงทน ซงผตอบแบบสอบถามคอผเชยวชาญในการบรหารทรพยากรมนษยจ านวน 3,459 คนจากทวโลกตงแตธรกจขนาดเลกถงบรษทขนาดใหญ ผลจากการส ารวจดงน

- 65% ของผตอบแบบสอบถาม มการลงทนในป 2016 เพอเพมความสามารถในการสรรหาผสมครทมคณสมบตเหมาะสม

- 55% ของผตอบแบบสอบถาม กลาววาการธ ารงรกษาบคลากรท เกง และมความสามารถไวไดเปนความคดรเรมในอนดบตนๆของป 2016

- 53% ของผตอบแบบสอบถาม พบวา วาการสรรหา การธ ารงรกษาและพฒนาคนเกงยงคงอยในอนดบตนๆ ของความทาทายทางธรกจ ซงสอดคลองกบปทผานมา

- 22% ของผตอบแบบสอบถาม กลาววา การสรรหาและการรกษาขอไดเปรยบในการแขงขนมความส าคญอยางมนยส าคญ

ภาพท 1.1 ผลการส ารวจการวางแผนการลงทนของกลมธรกจชนน าในประเทศอเมรกา ทมา: HireRight Employment Screening Benchmark Report 2016

ภาพท 1.2 แนวโนมการวางแผนในการลงทนของกลมธรกจในประเทศอเมรกาในป 2016 ทมา: HireRight Employment Screening Benchmark Report 2016


11

11

ความเชอมโยงของการบรหารทรพยากรมนษยเพอสรางความไดเปรยบในเชงการ

แขงขน ท าใหผวจยสนใจศกษาวธการ และกระบวนการของการบรหารทรพยากรมนษยซงแตละองคกรอาจจะเลอกใชหลากหลายวธทจะท าใหองคกรสมฤทธผล โดยผวจยเลอกศกษาในองคกรทเปนโรงพยาบาลเอกชนชนน าในประเทศไทย เนองจากปจจบนโรงพยาบาลชนน าในประเทศไทยไดมการพฒนาและปรบเปลยนองคกรดวยนวตกรรมจนสามารถเปนแมเหลกดงดดใหลกคาตางชาตตองบนมารบการรกษาถงเมองไทย เพราะเมอเปรยบเทยบคาใชจายแลว การรกษาทเมองไทยนน แมจะรวมคาเครองบน คาทพก และคารกษาแลว กยงคงมคาใชจายทถกกวาการรกษาโดยเฉพาะการผาตดใหญๆ ในประเทศของเขาเอง รวมถงคณภาพของการรกษาพยาบาลนนสามารถเทยบเทากบมาตรฐานของโลก กลายมาเปนทมาของสงทเรยกวา Medical Tourism หรอ การทองเทยวเชงสขภาพ ซงสามารถตอบโจทยทงความตองการการบ าบดรกษาโรคภยทจ าเปน และการตอบสนองตอสนทรยภาพในดานการทองเทยวหรอการพกฟนตวหลงการรกษาหรอผาตด ญาตหรอผทตดตามมาดวยกสามารถใชเวลายามวางใหมความสขไดโดยการพกผอนหยอนใจและรวมกจกรรมสนทนาการทมาพรอมกนเปนแพคเกจ (ปรดา ยงสขสถาพร, 2554) การแขงขนในธรกจโรงพยาบาลเอกชนในปจจบน นอกเหนอจากจะมการแขงขนในเรองการปรบปรงคณภาพการใหบรการแลว การสรางชอเสยงของโรงพยาบาลและความเชยวชาญทางดานการแพทยเฉพาะทาง การจดหาเครองมอและอปกรณทางการแพทยททนสมย การปรบปรงอาคารสถานท รวมถงสงอ านวยความสะดวกตางๆ ส าหรบผรบบรการนนเปนสงส าคญทท าใหผประกอบการโรงพยาบาลเอกชนหลายรายหนมาด าเนนกลยทธรวมตวเปนเครอขายธรกจ มทงการเขาซอหรอควบรวมกจการโดยเขาเปนผถอหนในระดบทสามารถมสวนเขาไปตดสนใจดานนโยบายรวมไปถงการเขาถอหนเพยงบางสวนโดยไมเนนการเขารวมบรหารแตตองการเปนพนธมตรทางธรกจ ทงน กเพอใหบรรลเปาหมายการเตบโตอยางเขมแขงของเครอขายธรกจทงทางดานรายไดและผลก าไร (ศนยวจยกสกรไทย, 2 พฤศจกายน 2550) 1.4 ความส าคญของการบรหารทรพยากรมนษยกบธรกจโรงพยาบาลเอกชน

การดแลสขภาพถอเปนบรการทจ าเปนและระบบการรกษาพยาบาลทมประสทธภาพเปนสงส าคญส าหรบความเปนอยทดของทกชมชน ทผานมาไดมผใหความสนใจอยางมนยส าคญทงในหมนกวชาการและผบรหารในการน าการบรหารทรพยากรมนษยมาใชในสถานพยาบาลในประเทศทางตะวนตกโดยเฉพาะอยางยงในประเทศสหรฐอเมรกา (Aiken, Smith and Lake 1994; Khatri, Wells, McKune and Brewer 2006), the United Kingdom (Bach 2000; West, Guthrie,


12

12

Dawson, Borill and Carter 2006) and Australia (Bartram, Stanton, Leggat, Casimir and Fraser 2007; Bonias, Bartram, Leggat and Stanton 2010; Stanton, Young, Leggat and Bartram 2010) ผลการศกษาจากประเทศอเมรกา องกฤษ และออสเตรเลยไดแสดงใหเหนความเชอมโยงทแขงแกรงระหวางการบรหารทรพยากรมนษยและการพฒนาองคการจนไดผลก าไรทดรวมถงการเสยชวตของผปวยทลดลงและการพฒนาคณภาพในการดแลผปวย(Aiken, Havens and Sloane 2000; West et al. 2002; Bartram et al. 2007)

สอดคลองกบการบรหารโรงพยาบาลเอกชนสวนใหญในประเทศไทยซงจะเนนใหบรการแบบ “โรงพยาบาล+ โรงแรม” คอการใหบรการดานการรกษาพยาบาล ผสมผสานกบการใหบรการ อ านวยความสะดวกสบาย ความรวดเรวของการบรการ เพอตอบสนองความตองการของผปวยทมารบบรการและญาตของผมารบบรการ ซงเปนสงทผมก าลงทรพยตองการไดรบแตไมสามารถหาไดจากโรงพยาบาลของรฐ

สถานการณปจจบนธรกจโรงพยาบาลเอกชนนนมการแขงขนสง โดยเฉพาะในเขต กรงเทพฯ ปรมณฑล เนองจากมกลมผประกอบการและบคคลหลายฝายหนมาสนใจลงทนในธรกจ โรงพยาบาลมากขน เชน กลมแพทยหรอกลมบรษทพฒนาทดน ซงเหนวา ผลตอบแทนในธรกจนสงกวาธรกจพฒนาทดนรปแบบอนๆ และธรกจโรงพยาบาลจดเปนธรกจทมความเสยงต าเมอเทยบกบธรกจอนๆ ขณะเดยวกนโรงพยาบาลของรฐกพยายามปรบปรงการบรการใหมความทนสมย ทดเทยมกบโรงพยาบาลเอกชน จงเปนอกปจจยหนงทกระตนภาวะการแขงขนของธรกจนใหมมากขน ดงนน ผประกอบการจงจ าเปนตองหากลยทธในรปแบบตางๆ มาใช เพอดงดดใหมผมาใชบรการมากขน ไดแก

- การใหบรการดานการรกษาพยาบาล เปนสงทส าคญในสถานการณปจจบน โดยการสรางความประทบใจใหแกผมารบบรการ เชน การรกษาพยาบาลทครบวงจร การเอาใจใสของแพทยและพยาบาล การใหบรการรกษาดวยความสะดวกรวดเรว เปนตน

- ความพรอมดานบคลากรทางการแพทย โดยมบคลากรทมความร ความสามารถ เพยงพอตอความตองการของผเขามารบบรการ รวมถงแพทยเฉพาะทาง เพอสรางความนาเชอถอและการยอมรบจากผรบบรการ

- ชอเสยงของแพทย โรงพยาบาล และประสทธภาพในการรกษา รวมถงเครองมอทางการแพทยททนสมย

- ท าเล ทตง ความสะดวกสบายในการเดนทางโดยผรบบรการสามารถเดนทางมายงโรงพยาบาลไดหลายเสนทาง

- การก าหนดอตราคารกษาพยาบาลอยางมมาตรฐาน และยตธรรม


13

13

จากบทสรปและขอแนะน าของบทความใน American Hospital Association ไดกลาววา กลยทธในการธ ารงรกษาบคลากรใหอยกบโรงพยาบาล คอ

- การปรบเปลยนการออกแบบกระบวนการท างานและการแนะน าเทคโนโลยใหมเพอเพมประสทธภาพ ประสทธผลและเพมความพงพอใจของพนกงาน

- การธ ารงรกษาพนกงานทมอยรวมทงผทจะลาออกจากต าแหนงและดงดดคนรนใหมใหเขามาอยในองคการ

ความทาทายดานการบรหาร คอโรงพยาบาลตองมผน าท: - มความกระหายในการเปนผน าการเปลยนแปลง - รวมปลกฝงพนกงานใหมสวนรวม - มความยนดทจะรเรมน านวตกรรมมาใชในการปฏบตงานและยนดตอนรบคนรนใหม

ใหเขามารวมงานในองคการ

1.5 ความส าคญของการศกษา

การศกษาครงนผวจยไดมการสบคนงานวจยทใกลเคยงและทเกยวของ ไดแก 1. การบรหารทรพยากรมนษยเชงกลยทธโดยใชแนวคดเชงสมรรถนะ กรณศกษา :

โรงพยาบาล บ.แครเมดคอลเซนเตอร 2. การศกษาเปรยบเทยบปจจยทสงผลตอความมประสทธผลของการบรหารทรพยากร

มนษยเชงกลยทธ : กรณศกษาบรษทภายใต อตสาหกรรมทใชเทคโนโลยระดบต ากบอตสาหกรรมทใชเทคโนโลยระดบสง

3. กลยทธการตลาดบรการสขภาพของโรงพยาบาลเอกชนในประเทศไทย จากการสบคนดงกลาวท าใหผวจยทราบวายงไมเคยมผใดท างานวจยดานประสทธผล

ของการบรหารทรพยากรมนษยในโรงพยาบาลเอกชน ท าใหผวจยเกดความสนใจทจะท างานวจยในหวขอน เพอเปนประโยชนในการพฒนาองคความรในดานการบรหารทรพยากรมนษยแกผสนใจศกษาคนควาในประเดนดงกลาวตอไป

1.6 ค าถามวจย

1. การศกษาการบรหารทรพยากรมนษยจากแนวคดเดม สามารถสรางความรใหมๆ ทเปนประโยชนจากผลงานวจยในดานใดบาง


14

14

2. กจกรรมการบรหารทรพยากรมนษยของโรงพยาบาลเอกชนในประเทศไทยเปนอยางไร

3. แนวคดและกจกรรมของการบรหารทรพยากรมนษย มความสมพนธอยางไรกบผลการปฏบตงานของโรงพยาบาลเอกชนไทย

1.7 วตถประสงค

1. เพอศกษาวธการบรหารทรพยากรมนษยทมประสทธผลของโรงพยาบาลเอกชนไทย 2. เพอศกษากจกรรมการบรหารทรพยากรมนษยของโรงพยาบาลเอกชนในประเทศ

ไทย 3. เพอศกษาความสมพนธระหวางความมประสทธผลของการบรหารทรพยากรมนษย

และการมขอไดเปรยบในการแขงขน 1.8 ขอบเขตการวจย

เพอใหบรรลวตถประสงคของการวจยเรอง การบรหารทรพยากรมนษยทมประสทธผลของโรงพยาบาลเอกชน ผวจยไดก าหนดขอบเขตของการวจยดงน

1.8.1 ขอบเขตดานเนอหา

เนอหาทท าการศกษาครงน ไดแก ระบบการบรหารทรพยากรมนษย ทสงผลใหธรกจโรงพยาบาลเอกชนเกดความไดเปรยบในการแขงขน ไดแก ดานการคดเลอกสรรหาการฝกอบรมและพฒนา การธ ารงรกษาบคลากร และ ผลลพธดานคณภาพของโรงพยาบาลเอกชน

1.8.2 ผใหขอมลส าคญ (Key informants) ประชากรทศกษาครงน ไดแก ผบรหารระดบสงขององคการ ผบรหารฝาย

ทรพยากรมนษย ผบรหารฝายการตลาด และพนกงานโรงพยาบาล โดยศกษาเฉพาะโรงพยาบาลเอกชนในประเทศไทย ซงผวจยไดเลอกศกษาจากโรงพยาบาลกรงเทพและโรงพยาบาลในเครอ เปนกลมตวอยาง

1.8.3 ขอบเขตระยะเวลา ระยะเวลาในการด าเนนงานวจยตงแตเดอนสงหาคม พ.ศ. 2559 ถง เดอน

ธนวาคม พ.ศ. 2559และเกบขอมลในเดอนกมภาพนธ พ.ศ. 2560 ถงเดอนพฤษภาคม พ.ศ. 2560


15

15

1.9 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

การศกษาการบรหารทรพยากรมนษยทมประสทธผลของโรงพยาบาลเอกชน เพอสามารถน าคณลกษณะของผบรหารและพนกงานทเกยวของทไดจากการศกษาไปวางแผนเลอกปจจยในการบรหารกบธรกจโรงพยาบาลเอกชนไดอยางเหมาะสมและมประสทธภาพ ซงจะน าไปสผลสมฤทธในการด าเนนงานของโรงพยาบาลเอกชนในประเทศไทยและสามารถน าผลการวจยไปประยกตใชกบธรกจบรการสขภาพดานอนในอนาคตตอไป

1.10 ขอจ ากดหรอปญหาทคาดวาจะเกดขน

1. การวจยครงนไมไดก าหนดตวแปรควบคม เชน ขนาดขององคกร ขนาดของ

หนวยงานทท าหนาทบรหารทรพยากรมนษย อาจท าใหเกดความคลาดเคลอนของผลการวจยได 2. ขอมลทรวบรวมไดจากการสมภาษณอาจเปนมมมองเพยงดานเดยวจากระดบ

ผบรหารของโรงพยาบาล ซงเปนไปไดวาการสมภาษณพนกงานและผบรหารดานอนๆมากขนอาจเผยใหเหนความแตกตางมากยงขนในความคดเหนเกยวกบประเดนตางๆ ในการศกษาครงน

1.11 นยามศพท

การบรหารทรพยากรมนษย (Human Resource Management) หมายถง การจดการใน

ทกๆดานทเกยวของกบบคลากรในองคการนนๆ ใหสามารถปฏบตงานอยางมประสทธภาพ เตมความรความสามารถของแตละบคคลใหมากทสด ในขณะเดยวกนกเพมพนความร และความสามารถใหกบบคลากรนน เพอสรางขวญก าลงใจและความกาวหนาในการปฏบตงาน อนจะกอใหเกดผลส าเรจสงสดทงตอองคการและตวบคลากรนน ทงนรวมถงความสมพนธระหวางบคคลในองคการดวย จดเปนงานทมความส าคญและจ าเปนอยางยงในการด าเนนธรกจ ทเกยวของกบบคคลทมความหลากหลาย ตองเสรมสรางความสมรรถภาพการท างาน ตองลงทนทงระยะเวลาและคาใชจายเพอสรางทกษะและความช านาญ รวมไปถงการสรางสภาพแวดลอมในทท างานใหมบรรยากาศการท างาน และส าคญคอ จะตองรกษาบคลากรนนๆ ใหอยในองคการใหไดตลอดไป ซงหมายถงการใชคนใหถกวธ ใหเหมาะกบงาน ใหไดผลงานมากทสด และรกษาคนดใหอยในองคการใหนานทสด


16

16

โรงพยาบาลเอกชน (Private Hospitals) หมายถง สถานพยาบาลทสรางขนจากการรวมทนของกลมบคคล มการบรหารงานโดยมงหวงผลก าไร ใหบรการดานการรกษาพยาบาลแกประชาชนหรอผปวยทเขารบการรกษา ซงมเตยงรบผปวยไวคางคน (ส านกงานสถตแหงชาต, 2556)

ความไดเปรยบในการแขงขนขององคกร (Competitive Advantage) หมายถง คณสมบตพเศษทองคกรมเหนอคแขง ท าใหองคกรสามารถน าเสนอสนคาและบรการทมคณคาสงกวา ตอบสนองตอลกคาไดดกวา มตนทนสนคาและตนทนในการด าเนนงานทต ากวาคแขง


17

17

บทท 2 การทบทวนวรรณกรรม แนวคด ทฤษฏ และงานวจยทเกยวของ

การศกษาเรอง “การบรหารทรพยากรมนษยทมประสทธผลของโรงพยาบาลเอกชน”

ผวจยไดศกษาคนควารวบรวม แนวคด ทฤษฏและงานวจยทเกยวของกบการ การบรหารทรพยากรมนษย การบรหารธรกจของโรงพยาบาลเอกชน และจากเอกสาร ต ารา บทความ งานวจย และวทยานพนธทเกยวของ ดงน

2.1 การบรหารทรพยากรมนษย การบรหารทรพยากรมนษยไดเปลยนแปลงและพฒนามากขน ดงจะเหนไดจากแนวคดของการบรหารทรพยากรมนษยในศตวรรษท 20 ทเปนการบรหารตามแนวคดใหม เนนความเปนระบบโดนผบรหารหรอผเชยวชาญงานดานนจะตองเพมบทบาทหนาทในการบรหารจดการเชงกลยทธโดยถอวาการบรหารทรพยากรมนษยทด จะชวยเปนแรงผลกดนใหองคการมขอไดเปรยบในการแขงขน และมความกาวหนาตอไอยางมนคงทามกลาง สภาวะการเปลยนแปลงของโลกธรกจทนบวนจะรนแรงมากขน ดงนน เพอใหฝายบรหารและผเชยวชาญดานการบรหารทรพยากรมนษยสามารถปฏบตหนาททเพมขนไดอยางมนใจ จงจ าเปนตองพฒนาแนวคดหรอสมรรถนะใหมใหอยในกรอบทเสรมสรางวสยทศนใหมใหแกองคการโดยจะมงเนนบคลากรอยางเดยว แตจะมมมมองทกวางขนใหครอบคลมแนวคดในเรองตอไปน แนวคดดานธรกจ เปนมมมองทมงเนนสภาพแวดลอมทางธรกจ โอกาสทางตลาด ขอจ ากดในการแขงขน รวมถงความรเชงวเคราะหดานการเงน เทคโนโลย จดแขงจดออนขององคการ เพอแสวงหากลยทธทดในการด าเนนธรกจใหกาวหนา และสคแขงขนในโอกาสตางๆ ได แนวคดดานเทคนคการบรหารทรพยากรมนษย หมายถงเปนแนวคดทมงเนนความรอบรทางดานพฤตกรรมศาสตร สามารถบรหารกจกรรมตางๆ ไดอยางมเทคนคทสรางสรรคโดยเฉพาะในเรองของการวางแผนทรพยากรมนษย การจางงาน การฝกอบรมพฒนาบคลากร ก ารประเมนผลการปฏบตงาน การจายคาตอบแทนและประโยชนเกอกล รวมถงการพฒนากระบวนการบรหารทรพยากรมนษยตามแนวคดใหม แนวคดดานการบรหารการเปลยนแปลง หมายถงความสามารถในการพฒนาวสยทศนขององคการ ไปเปนกลยทธทน าไปสการบรหารเชงรกทกอใหเกดการเปลยนแปลงทเหมาะสม เพอแกปญหาและ


18

18

สนบสนนบคลากรใหมความร ความพรอมทจะปฏบตงานททาทายตลอดจนใหความส าคญตอการจดสรรทรพยากรใหเหมาะสมกบงานขององคการ และสภาพแวดลอมทเปลยนแปลงตลอดเวลา นอกจากจะทราบแนวคดพนฐานเกยวกบการบรหารทรพยากรมนษยตามทกลาวมาแลวเราจ าเปนตองค านงถงสภาพแวดลอม ซงเปนปจจยทสงผลกระทบตอการบรหารทรพยากรมนษยดวยเชนกน คอ 1.ปจจยภายในองคการ (Internal Factors) ไดแก สภาพฐานะทางการเงน การตลาด การผลต การศกษาคนควาวจยทรพยากรมนษย ระบบการบรหารขาวสารขอมลบทบาทหนาทความรบผดชอบขององคการ วฒนธรรม คานยม และระเบยบวนยขอปฏบตขององคการ เปนตน ทงนเพอเปนขอมลพนฐานในการบรหารทรพยากรมนษยใหมประสทธภาพยงขน 2.ปจจยภายนอกองคการ (External Factors) ไดแก บทบาทหนาทของรฐบาลความกาวหนาทางวทยาการ เทคโนโลย สภาพการแขงขน ในลกษณะเดยวกนสถานการณดานเศรษฐกจ สงคม การเมอง และปจจยอนๆ เชน ภยธรรมชาต ภาวะสงคราม เปนตน ทมผลกระทบตอการพฒนาทรพยากรมนษยใหมศกยภาพ และสามารถปฏบตงานใหบรรลผลส าเรจตามเปาหมายทก าหนดไว การบรหารทรพยากรมนษย มวตถประสงค เพอท าใหองคกรมเปนทศทางทกาวไปขางหนา แมจะมความผนผวนของสภาพแวดลอมทอยรอบตวองคการและบคลากรแตละคนยงคงตองด าเนนธรกจไดตามนโยบาย Lengnick-Hall (1990, อางถงใน อารมสตรอง, 2549) ซงเสนอแนะวาธรกจทงหลายจะไดเปรยบในการแขงขน กดวยการบรหารทรพยากรมนษยและเสรมวา การจดการกบคนเปนกญแจส าคญทน าไปสงการแขงขนทหาทเปรยบมได

Caker et al. (2003) และ อารมสตรอง (2549, น.19) ไดกลาวถงรปแบบของ การบรหารทรพยากรมนษยทมการอางองกนอยางแพรหลาย 2 รปแบบ ไดแก

2.1.1 แบบจ าลองมชแกน (Michigan Model) กลมนกวชาการของ Michigan School โดย Fombrun และคณะ (1984) กลาววา

รปแบบการบรหารทรพยากรมนษย (HRM Model) ประกอบดวยมมมองดานกลยทธ สภาพแวดลอมจากภายนอก และมมมองดานทรพยากรมนษย โดยเชอวา การบรหารทรพยากรมนษยดานตางๆ และโครงสรางองคการจะตองมทศทางเดยวกนยางสอดประสานกบกลยทธระดบองคการ โดยอธบายใหเหนถงผลกระทบจากแรงผลกในดานตางๆ เชน การเมอง เศรษฐกจและวฒนธรรม ซงสงผลกระทบตอกลยทธ โครงสรางองคการและการบรหารทรพยากรมนษยหรอ การบรหารทรพยากรมนษยแบบสอดประสาน (อารมสตอง, 2549)


19

19

ภาพท 2.1 Michigan Model ทมา: Caker et al. (2003)

มมมองเรองการบรหารทรพยากรมนษยแสดงใหเหนถงความสมพนธของการคดเลอกการประเมนผลและการบรหารผลการปฏบตงาน การใหรางวลและการพฒนา โดยบทบาทและหนาทของฝายทรพยากรมนษย จะตองเตรยมฐานขอมลดานตางๆ ใหกบผบรหารและจะตองมการประเมนคณคาและประโยชนทองคการไดจากฝายทรพยากรมนษย ทงระดบกลยทธ ระดบบรหาร และระดบปฏบตการ

ภาพท 2.2 Human Resource Cycle ทมา: ดดแปลงโดย Fombrun et al. (1984,อางถงใน Caker et al., 2003; อารมสตรอง, 2549)


20

20

2.1.2 แบบจ าลองฮารวารด (Harvard Model) กลมนกวชาการจาก Harvard School น าโดย Beer และคณะ (1984, อางถงในอาร

สตรอง, 2549) เชอวา การบรหารทรพยากรมนษยตองอยในความรบผดชอบของผบรหารตามสายงาน โดยผบรหารตองตดสนใจและด าเนนการ ซงมลกษณะส าคญ 2 ประการ คอ

1) ผบรหารตามสายงานตองรบผดชอบเพมมากขน โดยตองก าหนดนโยบาย ดานบคคลใหสอดคลองกบกลยทธในการแขงขน

2) ฝายทรพยากรมนษยมหนาทในการก าหนดนโยบายตางๆ ซงตองครอบคลมทงการพฒนาและด าเนนกจกรรมตางๆ ทจะท าใหเกดการเสรมแรงแกบคลากร

ภาพท 2.3 แบบจ าลองฮารวารด (HARVARD MODEL) ทมา: ดดแปลงจาก Beer และคณะ (1984, อางถงในอารมสตรอง, 2549)

แบบจ าลองฮารวารดมอทธพลตอทฤษฏ และวธปฏบตดานการบรหารทรพยากรมนษยเปนอยางมาก โดยเฉพาะการเนนใหเหนวาการบรหารทรพยากรมนษยใหความส าคญกบการบรหารโดยทวไปมากกวาหนาทดานบคคลโดยเฉพาะ รวมถงการค านงความสนใจของผทไดผลประโยชนจากองคการ


21

21

Caker (2003) ไดน าเสนอรปแบบของกระบวนการบรหารทรพยากรมนษย (HRM Process Model) ในมมมองวา กระบวนการบรหารทรพยากรมนษย (HRM Process) เปนกระบวนการสนบสนน (Support Process) กระบวนการอนๆ ภายในองคกรใหเกดประสทธภาพสงสดในการตอบสนองตอกลยทธองคกรและเปาหมายทางธรกจ เปนกระบวนการทตองมการด าเนนการวางแผน ปฏบต ประเมนผลและควบคมอยางตอเนอง โดยประกอบดวยกระบวนการยอยๆ 3 ขนตอน ไดแก

1. การก าหนดกลยทธการบรหารทรพยากรมนษย (Make HRM Strategy) 2. การด าเนนกลยทธการบรหารทรพยากรมนษย (Implement HRM Strategy) 3. ตรวจสอบผลกระทบตอผลของการด าเนนธรกจ (Monitor impact on business

result) โดยในแตละขนตอนจะประกอบไปดวยกจกรรมทหลากหลาย ซงจะตองสอดคลองกบ

กลยทธการบรหารทรพยากรมนษยและกลยทธขององคกรเพอใหบรรลวตถประสงคขององคกร

ภาพท 2.4 HRM Business Process Model ทมา: Caker et al. (2003)


22

22

2.1.3 แนวคดการบรหารแบบมงผลสมฤทธ (Performance Management)

เกรกเกยรต ศรเสรมโภค (2546, น.13) ไดกลาวถงแนวคดในการบรหารแบบมงผล สมฤทธ (Performance Management) ไววา “กระบวนการบรหารและจดองคการสมยใหมจะมงเนนทผลสมฤทธเปนส าคญ” ซงกระบวนการบรหารแบบมงผลสมฤทธไดถกพฒนามาเปนล าดบจนกระทงตนศตวรรษท 21 ไดถกพฒนาครงใหญหรออาจเรยกวาการปฏวตครงใหญกวาได จากเดมมองทเพยงมตทางการเงน คอ ผลสมฤทธ มตในการมองผลสมฤทธไดเพมขน กลาวคอ มการมองผลสมฤทธทไมใชการเงน เชนกลยทธ กจกรรมด าเนนการ กระบวนการภายใน และ ความสามารถของบคลากร เปนตน โดยมแนวคดทวาถาบคลากรมความสามารถมกลยทธทเหมาะสม กระบวนการภายในทมประสทธภาพ และ สามารถตอบสนองกบลกคาได ผลสมฤทธทางการเงนกจะตามมา ถาพจารณาจะพบวา มตการพจารณาผลสมฤทธจะม งเนนหลกการบรหารท เปนเชงรก (Leading indicators) มากขน เปนลกษณะของการบรหารเชงปองกน (Preventive Management) เครองมอในการบรหารผลสมฤทธในยคนกคอ ระบบการบรหารคณภาพโดยรวม (Total Quality Management TQM) การเทยบเคยงทางธรกจ (Benchmarking) การบรหารความสามารถเชงสมรรถนะ (Competency Management) ทฤษฎระบบสมดลการจดการ (Balanced Scorecard) และอนๆ เปนตน

สงทองคกรตองการ คอ การเตบโตหรอความยงยน (Growth and Sustainability) ซงหมายความวาองคกรตองด ารงอยอยางมนคงและกาวหนาอยางตอเนอง ดงนน ระบบการบรหารผลสมฤทธสมยใหม จะตองพฒนาการบรหารทมงเนนการสรางระบบคมกนองคกร (Organizational Immune System) กลาวคอ มองทงระบบองครวมและสรางเครอขายในการจดการแบบบรณาการ ในรปแบบทเรยกวา 7 Alpha Holistic Chain Management ดงภาพท 2.6


23

23

ภาพท 2.5 ววฒนาการของการบรหารแบบมงผลสมฤทธ ทมา: เกรกเกยรต ศรสมโภค (2546)

จากวฒนาการของการบรหารแบบมงผลสมฤทธ (Performance Management) สามารถจ าแนกออกเปน 4 กลมหลกๆ คอ

กลมท 1: การบรหารเชงกลยทธ เครองมอทนยมใชไดแก ทฤษฎระบบสมดลการจดการ (Balanced Scorecard), ดชนชวดผลสมฤทธ (Key Performance Indicators: KPIs), การบรหารความสามารถเชงสมรรถนะ (Competencies) เปนตน

กลมท 2: การประกนคณภาพ เครองมอทนยมใช ไดแก ISO 9000 หรอ European Foundation of Quality Management (EFQM) เปนตน

กลมท 3: การบรหารคณภาพ เครองมอทนยมใช ไดแก การบรหารคณภาพ โดยรวม (Total Quality Management), Six Sigma. การปรบปรงกระบวนการทางธรกจ (Business Process Re –Engineering) เปนตน


24

24

กลมท 4: การบรหารผลสมฤทธทางการเงน เครองมอทนยมใช ไดแก Activity Based Costing (ABC) และการบรหารงบประมาณแบบองผลสมฤทธ (Performance Based Budgeting System: PBBS) เปนตน

การบรหารแบบมงผลสมฤทธทจะประสบความส าเรจไดนนจะตองอางองกบการบรหารทรพยากรบคคลทมประสทธภาพ ซงจะเกยวของกบทรพยากรบคคลใน 4 มต ไดแก

มตท 1 การใหคณคาแกบคลากร หมายถง องคกรจะตองมความเชอมนวาบคลากรมศกยภาพสามารถพฒนาได

มตท 2 การพฒนาบคลากร หมายถง องคกรจะตองมกระบวนการ และแนวทางในการพฒนาบคลากรทเปนระบบ มทศทาง และสอดคลองกบความตองการขององคกร

มตท 3 การใหบคลากรมสวนรวม หมายถง องคกรตองเปดโอกาสใหบคลากรมสวนรวมในการบรหาร และการจดการ มอสระในการจดการงานของตนเองภายใตกตกาทยอมรบรวมกน

มตท 4 การจายคาตอบแทน หมายถง องคกรตองมการจายคาตอบแทนตามความสามารถ และ ผลงานอยางเปนธรรม และ เปนคาตอบแทนทจงใจตอการพฒนาผลสมฤทธในการปฏบตงาน

2.1.4 แนวคด Balanced Scorecard Balanced Scorecard เปนแนวคดทเกยวกบกลยทธการบรหารจดการ โดย

Professor Robert Kaplan อาจารยจากมหาวทยาลย Harvard และ Dr.David Norton ซงเปนทปรกษาดานการจดการ ไดใหค านยามของ Balanced Scorecard วาเปนเครองมอในดานการบรหารทชวยใหองคกรสามารถบรหารกลยทธโดยผานทางการวดผลปฏบตงาน ซงประกอบดวย 4 มมมองหลก ไดแก

1. มมมองดานการเงน (Financial Perspective) 2. มมมองดานลกคา (Customer Perspective) 3. มมมองดานกระบวนการภายใน (Internal Business Process) 4. มมมองดานการเรยนรและการเจรญเตบโต (Learning and Growth)


25

25

ภาพท 2.6 Robert Kaplan & David Norton’s Balanced Scorecard ทมา: http://www.valuebasedmanagement.net/methods_balancedscorecard.html

ทง 4 มมมองน จะเชอมโยงกบวสยทศนและกลยทธจากองคกร โดยในแตละมมมองจะประกอบดวยจดประสงค ตววดผล เปาหมาย และโครงการ เพอใหบรรลถงเปาหมายทองคกรก าหนดและจะเชอมโยงกนโดยใชกลกการของเหตและผล (Cause and effect ) โดยเรมจากเปาหมายขององคกร คอการอยรอดและการท าก าไร (มมมองทางดานการเงน) ซงจะเปนไปไดกตอเมอลกคามความพงพอใจและใชสนคาหรอบรการขององคกร (มมมองทางดานลกคา) ซงจะเปนไปไดโดยองคกรจะตองมกระบวนการภายในทเอออ านวย(มมมองทางดานกระบวนการภายใน) ซงจะเกดมาจากการพฒนาและการเรยนรเพอการเจรญเตบโตขององคกร (มมมองดานการเรยนรและการเจรญเตบโต) (นภดล รมโพธและมนวกา ผดงสทธ, 2552) 2.2 งานวจยทเกยวของกบการบรหารทรพยากรมนษย (Strategic Human Resource Management)

จตรลดา อมรวฒนา (2553) ศกษาเปรยบเทยบปจจยทสงผลตอความมประสทธผลของการบรหารทรพยากรมนษยเชงกลยทธ กรณศกษาบรษทภายใตอตสาหกรรมทใชเทคโนโลยระดบต ากบอตสาหกรรมทใชเทคโนโลยระดบสง ไดก าหนดความหมายของความมประสทธผลของการบรหารทรพยากรมนษยเชงกลยทธไวดงนวา การบรรล เปาหมายหรอวตถประสงคตางๆ ขององคการโดย


26

26

อาศยสถาปตยกรรมการบรหารทรพยากรมนษย (ฝายบรหารทรพยากรมนษย ระบบการบรหารทรพยากรมนษย และพฤตกรรมของพนกงาน) ไดจ าแนกปจจยทสงผลตอความมประสทธผลของการบรหารทรพยากรมนษยเชงกลยทธได 3 ประการ ดงน

1. ปจจยทเกยวของกบฝายบรหารทรพยากรมนษย (Human Resource Department)

2. ปจจยทเกยวกบระบบการบรหารทรพยากรมนษย (Human Resource System) 3. ปจจยทเกยวกบผลของการบรหารทรพยากรมนษย (Human Resource

Outcomes) ธนชพร สวางแจง และ กญญดา ประจศลปะ (2557) ศกษาการบรหารทรพยากร

มนษยขององคการพยาบาล โรงพยาบาลสงกดกรมแพทยทหารเรอ ในชวงพทธศกราช 2555 -2559 ผลการศกษาพบวาการบรหารทรพยากรมนษยขององคการพยาบาล โรงพยาบาลลงกดกรมแพทยทหารเรอ ในชวง พ.ศ. 2555-2559 ประกอบดวย 6 ดาน ไดแก 1) ดานการวางแผนการ บรหารทรพยากรมนษย เชน การก าหนดเปาหมาย กลยทธ การวเคราะหแนวโนมในอนาคต การจดการบคลากรทมศกยภาพสง 2) ดานการสรรหา/คดเลอกบคลากรพยาบาล เชน ใชวธการสรรหามากกวาหนงวธ ปรบปรงวธการเขาสต าแหนงผบรหาร 3) ดานการพฒนาบคลากรพยาบาล เชน พฒนาแหลงการเรยนร วางแผนรวมกบสถาบนการศกษา 4) ดานการประเมนผลการปฏบตงานบคลากรพยาบาล เชน ใชเทคโนโลยสารสนเทศในการเกบและวเคราะหขอมล ประเมนผลการปฏบตงานดวยผลตภาพของงาน 5) ดานการธ ารงรกษาบคลากรพยาบาล เชน ใหความส าคญกบคณภาพชวต, มกลยทธในการสรางความยดมนผกพน และ 6) ดานความกาวหนาทางวชาชพของบคลากรพยาบาล เชน ก าหนดบนไดความกาวหนาในวชาชพ การเลอนต าแหนงโดยผลงาน ความสามารถมากกวาความอาวโส

คนงนจ อณหโชค (2546) ศกษาการบรหารทรพยากรมนษยของกลมงานการพยาบาลโรงพยาบาลรฐบาลในชวงพทธศกราช 2550-2554 ผลการศกษาเปนความคดเหนทสอดคลองกนของผเชยวชาญ 21 ทาน ผลการวจยพบวา แนวโนมการบรหารทรพยากรมนษยของกลมงานการพยาบาลโรงพยาบาลรฐบาลในชวงพทธศกราช 2550-2554 สรปได 6 กระบวนการ ดงน 1. การวางแผน ใชหลกการความมสวนรวมของทกฝาย แผนมลกษณะเปนแผนกลยทธทมระยะแผนสน โดยเนนคนเปนศนยกลางใหมประสทธภาพ 2. การคดเลอก ใชกระบวนการในการคดเลอกหลายกระบวนการอยางเสมอภาคมการประสานงานกบสถานศกษาในการคดเลอก 3. การพฒนาบคลากร เสรมสรางแรงจงใจใหบคลากรพฒนาตนเอง สงเสรมใหเกดการเรยนรอยางตอเนอง และพฒนาความสามารถดวยการใหโอกาสในการปฏบตงานตาง ๆททาทาย 4. การประเมนผล ประเมนผลการปฏบตงานใชแบบ 360 องศา มการพฒนาเครองมอในการประเมนผลและบนทกผลการประเมนอยาง


27

27

ตอเนอง 5. ใหรางวล มการมอบหมายงานทพงพอใจ และใหโอกาสพฒนาเพอความกาวหนาทางสายอาชพ ระบบ การใหรางวลทยตธรรมตามผลการปฏบตงานรายบคคล 6. ธ ารงรกษา มการสรางบรรยากาศทมความเคารพซงกนและกนอยางเทาเทยมเพอเสรมสรางความพงพอใจในงาน สง เสรมกจกรรมแรงงานสมพนธ จดสวสดการสภาพแวดลอมทปลอดภย

Julia Christensen Hughes Evelina Rog (2008) ไดศกษาเกยวกบกลยทธในการพฒนาศกยภาพของพนกงาน โดยการสรรหา การธ ารงรกษา และความผกพนในองคกร ของโรงพยาบาลในประเทศแคนาดา พบวานโยบายการบรหารทรพยากรมนษยสามารถยกระดบบทบาทของผประกอบการซงมประโยชนตอการจดการดานการบรหารคนเกงอยางมประสทธภาพ โดยใชกลยทธการปรบปรงคณภาพการสรรหาและการธ ารงรกษาบคลากรมผลท าใหความผกพนของพนกงานเพมขนสงผลใหประสทธภาพดานการเงนขององคการดขน

จากบทความงานวจย White Paper | The most valuable and scarce asset for healthcare providers จาก www.siemens.com/thought2action เรอง แนวทางสความส าเรจของการบรหารทรพยากรมนษยเชงกลยทธในธรกจการดแลสขภาพ “Approaches for a successful HR strategy in healthcare” ซงไดกลาวถง โอกาสและความทาทายในการสรรหาและการธ ารงรกษาผเชยวชาญทางการแพทย พบวา ผประกอบการดานสขภาพทวโลกตองดนรนในการจดหาบคลากรทมคณภาพ โดยเฉพาะผเชยวชาญทางการแพทย เชน แพทย และ พยาบาล การดงดดบคลากรทมความสามารถและการธ ารงรกษาบคลากรเปนความทาทายอยางหนงของผประกอบการดานสขภาพทวโลก ผลผลตและคณภาพของการใหบรการขนอยกบความสามารถขององคการในการจดการทรพยากรมนษย นอกเหนอไปจากการสรรหาและการธ ารงรกษาบคลากร ทงสองกจกรรมจะอางองไปถง การประเมนผล การฝกอบรม การบรหารคาตอบแทนและการสรางแรงจงใจ ในบทความวจยกลาวสรปความทาทายดานแรงงานในอตสาหกรรมดานสขภาพ ดงน

1. ตลาดแรงงานมความตงตวในอตสาหกรรมดานสขภาพและมความทาทายในการทจะธ ารงรกษา และการดงดดบคลากรทมความเชยวชาญซงมความส าคญตอชอเสยง ภาพลกษณของธรกจน ดงนน ผประกอบการจงเสนอใหมการพฒนาคนเกง โดยใหการศกษาในสถาบนทมชอเสยง และสภาพแวดลอมทท าใหเกดการท างานทมประสทธภาพ โดยมการปฏบตจรงกบบคลากรทางการแพทยทกระดบ ซงจะตองพสจนไดในอนาคต ทงทกษะการเปนผน าและระดบการศกษาทสงขนตามทผประกอบการคาดหวง

2. การปฏบตงานทมความยดหยนของบคลากรมความเกยวของกบการบรหารจดการเปนหลก ซงจะชวยเพมประสทธภาพและเกดสภาพแวดลอมทดตอพนกงาน แตจะตองมการสรางเงอนไข และกระบวนการทเหมาะสม รวมถงการจดการความรและเทคโนโลย


28

28

3. โรงพยาบาลตองสรางรปแบบการท างานใหมเพอเพมประสทธภาพและความพงพอใจของพนกงาน มาตรการทเปนระบบลดการท างานมากเกนไปทจะรบมอกบอตราการลาออกทสงและลดการขาดงานของพนกงานซงเปนบทบาททส าคญ

4. ประสทธภาพของบคลากรท โรงพยาบาลก าหนดโดยสวนใหญคอ ความรวดเรวและการเขาถงทครอบคลมเกยวกบขอมลของผปวย นอกเหนอจากความตองการพนฐาน คอ กระบวนการ การน าเสนอขอมลทส าคญ ดงนนการจดการดานการสอสารมความส าคญมากเพอความรวดเรวและความถกตองในการตดสนใจจากเจาหนาทของโรงพยาบาล

5. สภาพสตรทเปนผเชยวชาญทางการแพทยทปรากฏอยทวโลก ผประกอบการโรงพยาบาลจะตองมความรบผดชอบในการปรบการท างานใหเขากบความตองการเฉพาะของแรงงานหญงเพอทจะสามารถใชประโยชนจากศกยภาพทส าคญมากขน

จากขอมลอางองทไดศกษาในบทความนพบวากลมธรกจชนน าในประเทศอเมรกา ไดใหความส าคญกบการไดมาซงบคลากรทเกงและมคณภาพ โดยผลจากการส ารวจดงน

- 65% ของผตอบแบบสอบถาม มการลงทนเพอเพมความสามารถในการสรรหาผสมครทมคณสมบตเหมาะสม

- 55% ของผตอบแบบสอบถาม กลาววาการธ ารงรกษาบคลากรทเกง และมความสามารถไวไดเปนความคดรเรมในอนดบตนๆของป 2016

- 53% ของผตอบแบบสอบถาม พบวา วาการสรรหา การธ ารงรกษาและพฒนาคนเกงยงคงอยในอนดบตนๆ ของความทาทายทางธรกจ ซงสอดคลองกบปทผานมา

- 22% ของผตอบแบบสอบถาม กลาววา การสรรหาและการรกษาขอไดเปรยบในการแขงขนมความส าคญอยางมนยส าคญ

ผวจยไดน างานวจยนมาเปนแนวทางในการเขยนกรอบแนวคดเนองจากมความสอดคลองกบในดานความไดเปรยบในการแขงขนของโรงพยาบาลโดยมกจกรรมส าคญ ไดแก การสรรหาและคดเลอกบคลากร การพฒนาบคลากรใหมความเชยวชาญและการธ ารงรกษาบคลากร

กลยทธการบรหารทรพยากรมนษยในอตสาหกรรมการบรการในประเทศโรมาเนย

Valahia University, Târgovişte, Romania, (2012) ท าการศกษาเรอง แนวโนมใหมของการบรหารทรพยากรมนษยในอตสาหกรรมการบรการ พบวา ความทาทายในการบรหารทรพยากรมนษยและแนวโนมใหม ๆ ในอตสาหกรรมการบรการ ซงจะมการเปลยนแปลงทรวดเรว การจดการทรพยากรมนษยตองเผชญกบความทาทายหลายอยาง ดงตอไปน


29

29

มความแตกตางระหวางเจนเนอเรชนกบโครงสรางบคลากรในอตสาหกรรมการบรการ โดยแตละเจนเนอเรชนมทศนคตทแตกตางกนในการท างาน

การฝกอบรมพนกงานความถนดและคณภาพการบรการในอตสาหกรรมการบรการ

ซงมความส าคญมาก การพฒนาเทคโนโลยอยางรวดเรวและก าลงแรงงานในอตสาหกรรมการบรการ

ประสทธภาพของการบรหารทรพยากรจะดขน สามารถลดตนทน ลดเวลาในการท างาน แตมผลกระทบจากการน าระบบมาใชท าใหบคลากรไมมอสระในการท างาน พนกงานมความเครยด และลดความสนใจลกคาลงเนองจากตองท าตามทระบบก าหนด

การบรหารทรพยากรมนษย ความส าคญในการน าการบรหารทรพยากรมนษยไปใชในอตสาหกรรมการบรการ มการมงเนนในเรองดงตอไปน

1. การสรางสถานะทางสงคมทดในงานดานบรการ

2. การเสนอรปแบบทางเลอกของการทดลองงาน

3. การจดการอยางมประสทธภาพดานโครงสรางบคลากรทมความแตกตางของ

เจนเนอเรชนโดยการดงดดเยาวชนและพนกงานสงอาย

4. การเปดโอกาสใหพนกงานซกถามหรอการจดกจกรรมรวมกนกบผบรหาร

ระดบสง

5. การปรบปรงการท างานของพนกงานใหมความสมพนธกนระหวางเนองานและ

ความถนดของพนกงาน

6. มการจดงบประมาณและมาตรการสงเสรมกระบวนการดานการสรรหาและ

คดเลอกอยางมประสทธภาพ

7. การเนนบทบาทของกลยทธทท าใหอตราการเกบรกษา (การธ ารงรกษา) ของ

พนกงานภายในองคกรเพมขน ตวอยางเชน

- การสงเสรมความสมดลในการท างาน (Work Life Balance)

- วฒนธรรมในสถานทท างาน - บทบาทและการออกแบบงาน - การจดการและการควบคม - การปฏบตงานทยดหยน

- กจกรรมการพฒนาบคลากร


30

30

การใชทรพยากรบคคลภายนอกองคกรเพอท ากจกรรมภายในการจางบคลากรภายนอกเพอลดตนทน แตบคลากรไมเกดความผกพนในองคกร และท าใหผบรหารมสวนรวมในการบรหารนอยลงเนองจากบคคลภายนอกไมใชพนกงานของบรษท

บรษททส าคญหลายแหงมวธการบรหารการจดการทไมเหมอนกน ท าใหนกบรหารทรพยากรมนษยตองใหความส าคญกบการธ ารงรกษาบคลากรทมความสามารถโดยการหาวธในการพฒนาความกาวหนาในอาชพ ซงจะตองปฏบตอยางตอเนองเพอสนบสนนความกาวหนาในอนาคตและพยายามใหพนกงานมสวนรวมในกจกรรม รวมถงความมสวนรวมจากลกคาเพอตอบสนองความพงพอใจของลกคาดวย การคนหาบคลากรทไดรบการฝกอบรมมาเปนอยางดซงมจ านวนคอนขางจ ากดในตลาดแรงงาน ผจดการฝายทรพยากรบคคลในอตสาหกรรมการบรการจงตองใสใจกบกจกรรมตางๆ ดงน

1. การดงดดแรงงานทไดรบการฝกอบรมมาเปนอยางดโดยเสนอสภาพแวดลอมการท างานทมคณภาพผลประโยชนทนาสนใจและโอกาสในการกาวหนาในอาชพ

2. การกระตนพนกงานโดยใชเครองมอสรางแรงจงใจตางๆเพอใหไดผลงานทมประสทธภาพสง

3. การพฒนาบคลากรเพอพฒนาทกษะทจ าเปนโดยการประเมนความตองการการฝกอบรมและการเลอกวธการฝกอบรมทมประสทธภาพมากทสดโดยมงเนนทพนกงานอยางตอเนอง

4. การรกษาคนทมพรสวรรคดวยนโยบายการธ ารงรกษาและมาตรการปองกนการโยกยายไปยงบรษทคแขง

ผวจยไดใชงานวจยนเปนแนวทางในการก าหนดกรอบแนวคดเนองจากมความสอดคลองกบในดานความไดเปรยบในการแขงขนของโรงพยาบาลโดยมกจกรรมส าคญ ไดแก การสรรหาและคดเลอกบคลากร การพฒนาบคลากรใหมความเชยวชาญและการธ ารงรกษาบคลากรเพอปองกนการยายไปปฏบตงานในบรษทคแขง

แนวคดดานนวตกรรมการบรหารทรพยากรมนษยในโรงพยาบาลในประเทศสหรฐอเมรกา

Platonova, Elena A, PhD; Hernandez, S Robert, DrPH; Moorehouse, R Brett, FACHE, (2013) ท าการศกษาเรอง นวตกรรมการบรหารทรพยากรมนษยในประเทศสหรฐอเมรกากรณศกษาเชงประจกษ พบวา องคกรทมความไดเปรยบในการแขงขนอยางยงยน คอ 80% ขององคกรทใหความส าคญกบสนทรพยทไมมตวตน ซงประกอบไปดวย ทนมนษย ความร


31

31

ความความเชยวชาญของบคลากร และกจกรรมทส าคญทท าใหเกดนวตกรรมในการบรหารทรพยากรมนษยมอย 3 ดาน คอ

1. การสรรหาบคลากรทมความร ความสามารถ 2. กระบวนการการคดเลอกบคลากรใหตรงกบวฒนธรรมองคกร และคานยม

ขององคกร 3. การก าหนดคาตอบแทน (Compensation) รายบคคล และรายทมโดย

มงเนนท เปาหมายขององคกรเปนหลก โดยโรงพยาบาลทใชการบรหารทรพยากรมนษยทมประสทธภาพคอการน านวตกรรมการบรหารทรพยากรมนษยไปใช การเลอกใชนวตกรรมการบรหารทรพยากรมนษยในอตสาหกรรมโรงพยาบาลเนองจากเปนอตสาหกรรมดานสขภาพมความรพนฐาน(Knowledge-based) ทมคณคาและการสงมอบบรการทสามารถสรางการเตบโตใหกบองคกรได ซง นวตกรรมการบรหารทรพยากรมนษย (Innovation HR Practices) ประกอบไปดวย การสรรหาและคดเลอก การฝกอบรมและพฒนาบคลากร การท างานเปนทมและการแกปญหา การโยกยายสบเปลยนต าแหนงงาน การเลอนต าแหนงงาน การประเมนผลปฏบตงานโดยพจารณาเปนรายบคคลซงจะสงผลถงประสทธภาพขององคกร จากการศกษานวตกรรมการบรหารทรพยา กรมนษย Innovative HR Practices กบ การปฏบตงานขององคกรดานสขภาพพบวา การใชนวตกรรมการบรหารทรพยากรมนษยท าใหพนกงานมความพงพอใจในระดบทสงขน ท าใหตนทนในการบรการผปวยต าลง ดงนน นวตกรรมของระบบการปฏบตงานในสถานพยาบาลมเปาหมายคอการปรบปรงความตอเนองในการดแลและผลลพธการใหบรการทางการแพทยโดยจะท าใหพนกงานสามารถใหบรการแกผปวยไดดขน ซงเปนปจจยส าคญตอการด าเนนงานขององคกร จากการวเคราะหการปฏบตงานดานทรพยากรบคคลในโรงพยาบาลทจดทะเบยนใน Fortune's 100 บรษท ทดทสดในการปฏบตงานและระบแนวทางปฏบตดานทรพยากรบคคล 6 รายการทใชกนอยางแพรหลายในโรงพยาบาลทประสบความส าเรจ ดงน

- มนวตกรรมการจางงานและการธ ารงรกษา - การฝกอบรมเนนความกาวหนาในอาชพและการสงเสรมจากภายในองคกร - การจดตารางเวลาแบบยดหยน - การประเมนผลการปฏบตงานสอดคลองกบเปาหมายขององคกร - การจายคาตอบแทนตามผลการปฏบตงาน - วฒนธรรมการดแลพนกงานทด ท าให อตราการลาออกของพนกงานในโรงพยาบาลลดลง ต ากวาคาเฉลยของ

อตสาหกรรมเดยวกนถง 60 เปอรเซนต


32

32

ผวจยไดใชแนวคดดานนวตกรรมการบรหารทรพยากรมนษยของโรงพยาบาลในประเทศสหรฐอเมรกามาเปนแนวทางในการก าหนดกรอบแนวคดเนองจากเปนแนวทางปฏบตทท าใหโรงพยาบาลในประเทศสหรฐอเมรกาประสบความส าเรจ จงถอเปนขอไดเปรยบในการแขงขนโดยผวจยไดสรปกจกรรมใน 6 รายการ คอ การมนวตกรรมการจางงานการธ ารงรกษา การฝกอบรมทเนนความกาวหนาในอาชพและการสงเสรมภายในองคกร การจดตารางแบบยดหยน การประเมนผลการปฏบตงานทสอดคลองกบเปาหมายองคกร การจายคาตอบแทนตามผลการปฏบตงาน วฒนธรรมการดแลพนกงานทด ซงผวจยวเคราะหแบงกลมไดเปน 3 กจกรรมหลกๆ คอ 1. การสรรหาและคดเลอกบคลากรทมความสามารถ 2. การฝกอบรมและพฒนาบคลากรใหเกดความเชยวชาญและสอดคลองกบเปาหมายองคกร 3. การธ ารงรกษาพนกงานเพอใหพนกงานเกดความผกพนกบองคกร เกดความจงรกภกดตอองคกร และเกดวฒนธรรมองคกรทด

2.3 ขอมลเกยวกบการประกอบกจการของโรงพยาบาลกรงเทพ

โรงพยาบาลหลายแหงในประเทศไทยมการด าเนนงานทเปนสากลมากขน ทงดานการ

บรการและการบรหารงาน เพอรองรบกบสถานการณการแขงขนโดยพยายามน าเสนอความหลากหลายในการใหบรการทสอดคลองกบการรกษาพยาบาล เชน บรการดานเสรมความงาม ศนยพฒนาสขภาพแผนไทย และศนยดแลผสงอาย ซงสามารถเพมรายไดและท าก าไรใหแกโรงพยาบาลเอกชนไดดอกทางหนง กจกรรมทกลาวมาขางตนจ าเปนตองอาศยการบรหารทรพยากรมนษยทมประสทธภาพถอเปนตวแปรทส าคญทชวยใหองคการไดเปรยบในเชงการแขงขนอยางมนยส าคญ ซงผวจยจะขอกลาวถงโรงพยาบาลเอกชนทใชกลยทธทเกยวของกบการบรหารทรพยากรมนษยในการขบเคลอนองคกร โรงพยาบาลกรงเทพ เปนหนงในโรงพยาบาลเอกชนทผวจยสนใจและไดมการคนควาขอมลเบองตนดงน

2.3.1 ประวตความเปนมา บรษทกรงเทพดสตเวชการกอตงในป 2512 เพอด าเนนธรกจโรงพยาบาลเอกชน

ภายใตชอโรงพยาบาลกรงเทพ บรษทเปนผน าธรกจในฐานะผประกอบการโรงพยาบาลเอกชนรายใหญทสดในประเทศดวยเครอขายตราสญลกษณโรงพยาบาลทแขงแกรง ปจจบนมโรงพยาบาลในเครอทงหมด 37 แหงภายใตตราสญลกษณโรงพยาบาลทเปนทรจกในประเทศจ านวน 5 ตรา ภายใตตราสญลกษณโรงพยาบาลตางประเทศ 1 ตรา และภายใตตราสญลกษณโรงพยาบาลอน ๆ ในประเทศอก 3 ตรา โดยตราสญลกษณ โรงพยาบาลหลก คอโรงพยาบาลกรงเทพ (18 แหง) โรงพยาบาลสมตเวช (4 แหง) โรงพยาบาลบเอนเอช (1 แหง) โรงพยาบาลพญาไท (5แหง) และ โรงพยาบาลเปาโล (3 แหง)


33

33

ตราสญลกษณเหลานเปนทรจกอยางดในกลมคนไทย สวนโรงพยาบาล 3 แหงในประเทศกมพชาด าเนนงานภายใตชอ Royal International Hospital นอกจากน ยงม โรงพยาบาลอก 3 แหง ทด าเนนงานภายใตตราสญลกษณโรงพยาบาลทองถนคอ โรงพยาบาลสนามจนทร โรงพยาบาลเทพากร และ โรงพยาบาลภเกตอนเตอรเนชนแนล ณ สนเดอนมถนายน 2557 บรษทมความสามารถในการใหบรการผปวยในทงสน 4,707 เตยง ฐานลกคาครอบคลมกลมคนไขระดบกลางถงระดบบน ทงน โรงพยาบาลในเครอจ านวน 13 แหงและคลนกอก 1 แหงของบรษทไดรบการรบรองมาตรฐานจาก Joint Commission International (JCI)

2.3.2 วสยทศน พนธกจ ผน าระดบสงก าหนดพนธกจ วสยทศน คานยม ผน าระดบสงถายทอดพนธกจ

วสยทศน คานยมผานระบบการน าไปยงบคลากรทกคน และคพนธมตรส าคญ เพอน าไปปฏบต การปฏบตตนของผน าระดบสงสะทอนถงความมงมนตอคานยมขององคกร

การด าเนนงานของศนยการแพทยโรงพยาบาลกรงเทพ (BMC) อยภายใตการดแลสงสดจากคณะปกครองสมาชกหลกของคณะปกครองประกอบดวยคณะกรรมการจากบรษท กรงเทพดสตเวชการ (Bangkok Dusit Medical Services: BDMS) ซงเปนผมความรบผดชอบสงสดของโรงพยาบาล ผบรหารเหลานจะเปนผเลอกประธานบรหารของโรงพยาบาล (Chief Executive Committee: CEO) ประธานคณะจะเปนหวหนาของคณะปกครอง ซงมหนาทใหความมนใจวาผปวยนนจะไดรบการดแล อยางดและปลอดภยทสด คณะปกครองจะมการประชมรวมกนอยางเปนทางการ อยางนอยทกไตรมาส เพอพจารณาดานการเงน คณภาพและผลการปฏบตงาน และจะท าการอนมตสงตางๆ เหลานทกปและในการประชมประจ าปมการทบทวน พนธกจ วสยทศนคานยม. โดยการวเคราะหปจจยภายใน ปจจยภายนอก ศกยภาพขององคกร และปรชญา คณคาหลกในการท าธรกจ โดยมงเนนผรบผลงาน ซงหมายความรวมถง ผรบบรการ ผมสวนไดสวนเสย ผรบผลงาน ตลอดจนแพทยและพนกงาน ทกคนในองคกร ผน าระดบสงถายทอดพนธกจ วสยทศนคานยม สการปฏบตผานระบบการน าไปยงบคลากรทกคนและหนวยงานส าคญทท างานรวมกน โดยการสอสารทกชองทางทงทางตรง ทางออม ตลอดจนน าสการก าหนด Core Competency ขององคกร การก าหนดเปนหวขอหลกในการด าเนนงานในกจกรรมหลกขององคกร การฝกอบรม และพฒนา เชอมโยงสการวดผลงานของทงภาพรวมองคกร การประเมนผลงานประจ าปรายแผนก และรายบคคล ตามระบบบรหารจดการผลงาน

โรงพยาบาลในเครอโรงพยาบาลกรงเทพดสตเวชการ หรอ Bangkok Dusit Medical Service (BDMS) มการก าหนดวสยทศน พนธกจ ดงน


34

34

วสยทศน คอ ““ศนยการแพทยโรงพยาบาลกรงเทพจะเปนสถานบรการทางการแพทยในระดบตตยภมทเปนเลศทมมาตรฐานสงดวยคณภาพในระดบสากล เ พอความไว ว า ง ใจและพงพอใจของผรบบรการ”

พนธกจ คอ "เรามงมนทเปนผน าในการใหบรการทางการแพทยทไดรบการยอมรบในระดบมาตรฐานสากลโดยใชเทคโนโลยทเหมาะสมและทนสมย การบรหารธรกจทมเครอขายอยางมประสทธภาพ บคลากรทมความสามารถ ยดมนเชดชมาตรฐานและจรยธรรมแหงวชาชพ มงพฒนาคณภาพและบรการอยางตอเนอง เพอประโยชนและความพงพอใจสงสดของผรบบรการ ดวยความรบผดชอบตอชมชนสงคม”

2.3.3 คานยมขององคกร แนวคดหลกของคานยมของศนยการแพทยโรงพยาบาลกรงเทพมาจากปรชญา

องคกร วสยทศน พนธกจ และน าสการปฏบต โดยองคกรมการรวบรวมและทบทวนเพอใหสามารถปฏบตไดจรง และมงหวงใหเจาหนาทสามารถน าไปใชในการปฏบตงาน เปน Core Competency ขององคกร คอ “TRICC”

T: Team Work ทมงานเปนหลก หมายถง ท างานประสานกนอยางเปนทมเพอใหบรรลเปาหมายขององคกรรวมกน

R: Result Oriented ผลงานมงไวหมายถงความมงมนใหผลงานบรรลเปาหมาย โดยรกษาระดบใหสงกวามาตรฐาน

I: Continuous Improvement: พฒนาตอเนอง หมายถง การใชความร ความคดสรางสรรคการผสมผสาน และคนควาเพอน าไปสสงทดกวาในอนาคต

C: Effective Communication สอสารเขาใจ หมายถง สอสารขอมลและความคดในทกชองทางเพอใหเกดความเขาใจอยางชดเจน

C: Customer Focus ใสใจลกคา หมายถง การมงเนนใหบรการลกคาอยางมคณคาทงเชงรกและเชงรบ

มมมองของผบรหารในการบรหารทรพยากรมนษยของโรงพยาบาลกรงเทพ “คน” ถอเปนทรพยากรทมคา หรอเปน “สนทรพย” หรอ “Asset” ทสามารถ

น าไปยงประโยชนแกองคการอยางมหาศาล หากไดรบการจดการและพฒนาอยางตอเนองและถกวธ โดยการจดการหรอการใชทรพยากรมนษยใหเกดประโยชนสงสดตอองคการดวย โดยเรมตงแต การก าหนดคณสมบตของบคลากรทโรงพยาบาลตองการ ไดแก

1. เปนคนด ซอสตย นาเชอถอ 2. เปนคนเกงทงงานและเกงทงการเขากบคน


35

35

3. เปนคนทเหนแกประโยชนสวนรวมมากกวาประโยชนสวนตน 4. เปนคนทมศกยภาพในการท างาน

2.3.4 กระบวนการบรหารทรพยากรมนษยของโรงพยาบาลกรงเทพ แบงออกเปน 5 สวน ดงน 1. การสรรหาและคดเลอก (Recruiting) โดยการก าหนดการรบสมครคนเขา

ท างานโดยมอตราสวน 1:25 กลาวคอ “ถามต าแหนงเปด 1 ต าแหนง ตองมผสมครงานอยางนอย 10-15 คน แตทดทสดคอ ควรมอตราสวน 1:25 เพราะถามผสมครนอยเทากบเรามตวเลอกนอย โดยการดงดดใหผสมครมาสมครงานเพอใหมตวเลอกใหไดคนดและคนเกงนน โรงพยาบาลกรงเทพ ใชการจายคาตอบแทนในอตราทสงๆ และเนนการอบรมพฒนา เพอใหไดผลงานทดและสามารถรกษาคนทท างานดไวได ซงโรงพยาบาลกรงเทพจะพจารณาบคคลทด และเปนคนเกง สามารถท างานรวมกบผอนได ซงมความส าคญมากกวาความรเพราะการท างานของโรงพยาบาลกรงเทพนน เนนการท างานเปนทม”

2. การจดโครงสรางองคการ (Organizing) เปนแบบ Flat Organization คอเปนการจดโครงสรางองคการแบบมล าดบชนนอย โดย นายแพทยพงษศกดฯ ใหความเหนวา ขอเสยของการจดโครงสรางองคการแบบมล าดบชนของโครงสรางมาก ท าใหเกดการแบงกลม แบงพรรค แบงพวกไดงายกวาการท าใหเปนแบบแนวราบ นอกจากนการจดการบคลากรยงใชวธ Staffing Criteria (Best-Job-Fit Approach) คอ พจารณาความเหมาะสมของคนกบงาน

3. การฝกอบรมและพฒนา (Training and Development) การพฒนาบคลากรของเครอโรงพยาบาลกรงเทพ ม 4 ดาน คอ ความร ทศนคต ภาวะผน า และประสบการณ ซงกระบวนการนนท าดวยการฝกอบรม และการเรยนร ทงดานการพฒนาทกษะและความรในสาขาอาชพ ตลอดจนการพฒนาบคลกภาพและทศนคตตอการใหบรการ ซงเหนไดจากนโยบายใหน าเงน 1% ของเงนรายไดทงหมดไปใชเพอการพฒนาทรพยากรมนษย นนคอ ปจจบนเงนไมต ากวา 100 ลานบาทตอป ถกน าไปใชเพอการฝกอบรมพฒนาทกษะและใหความรแกบคลากรไมวาจะเปนแพทย พยาบาล พนกงานทกสวนงาน ในโรงพยาบาลกรงเทพและโรงพยาบาลในเครอทงหมด ซงกา รวดประสทธภาพการท างานประการหนงของหนวยงานพฒนาทรพยากรมนษย คอ การใชเงนทจดไวเพอการพฒนาบคลากรทงหมด โดยมนโยบายใหบคลากรทกคนในโรงพยาบาลพฒนาตนเองโดยการเขารบการฝกอบรม และพฒนาทกษะดานวชาชพ และใหบรการทดแกลกคาโดยพนกงานใหมจะตองเขารบการฝกอบรมอยางนอย 100 ชวโมงตอป และพนกงานเกาตองเขารบการฝกอบรมอยางนอย 80 ชวโมงตอป โดยมการจดการหลายรปแบบ เชน


36

36

- การเชญวทยากรมาพดใหความรแกแพทย และพยาบาล ในดานวทยาการทางการแพทย

- จดใหมการดงานนอกสถานทหรอตามโรงพยาบาลตางๆ ทงในเครอ และนอกเครอ เพอใหเกดการแลกเปลยนและพฒนาความรดานวชาชพอยางตอเนอง

- การลงทนเพอการพฒนาบคลากรทางการบรหารใหแกผน าขององคการใหมความพรอมและเขมแขง โดยแบงการพฒนาบคลากรดานบรหารออกเปน 3 กลมดงน

กลม A คอกลมบคคลทไดรบเลอกใหมาเปนผบรหารระดบสง ซงจะตองเขารบการฝกอบรมหลกสตร การบรหารธรกจหรอหลกสตรการบรหารจดการและการพฒนาทรพยากรมนษยจากมหาลยชนน าของโลก ไดแก Harvard, Stanford, Wharton และ Kellog เปนตน

กลม B คอกลมทเปนผบรหารระดบรองลงมา ซงจะตองเขารบการอบรมหลกสตรการบรหารจดการจากสถาบนศศนทร (SASIN)

กลม C คอกลมผทเปนผบรหารระดบหวหนาฝาย โดยจะตองเขารบการอบรมหลกสตร Advance Management Program ทท ารวมกบมหาวทยาลย ABAC

โดยการลงทนในการพฒนาบคลากรของโรงพยาบาลกรงเทพนน เปนการลงทนแบบใหเปลา ไมมการท าสญญาวาจะตองกลบมาท างานใชทน ซงกอใหเกดความผกพนและความจงรกภกดตอองคการจากบคลากร โดยวดไดจากบคลกรทไปศกษาตอจนส าเรจจะกลบมาท างานตอ ยงไมมใครทไมกลบมาท างานตอหรอลาออกจากโรงพยาบาลกรงเทพ

นอกจากการใหความส าคญกบการพฒนาบคลากรดานวชาชพแลว โรงพยาบาลกรงเทพยงใหความส าคญกบเรองอนๆ ทเกยวของกบบคลากร ไดแก

- การบรหารลกคาสมพนธ (Customer Relationship Management) หลกส าคญของ CRM คอการทตองเขาใจวา อะไรบางทลกคายนดทจะจายเพอซอสนคาและบรการของเราไมวาจะเปนคณคาทางดานจตใจ คณคาทางดานเศรษฐศาสตร และคณคาทางดานการใชงาน และเนองจากโรงพยาบาลกรงเทพเปน Super-Tertiary Case Hospital ดงนนกลมเปาหมายลกคาคอ ผทมฐานะ ซงในการบรหารลกคาสมพนธ (CRM) จะตองทราบวา ลกคาของโรงพยาบาลกรงเทพตองการสนคาหรอบรการอะไรทท าใหเขารสกวา การจายเงนนนคมคา

- การใหความส าคญตอคณคาทางจตใจ ท าใหบคลากรของโรงพยาบาลกรงเทพทกคนตองเรยนรวธการใหบรการทด สรางความประทบใจใหแกลกคา เชน การไดรบบรการพเศษจากบคลากรทกคน ไมวาจะเปนพนกงานตอนรบ พนกงานขบรถ เวชระเบยน พยาบาล เปนตน โดยบคลากรเหลานจะตองเขารบการฝกอบรมหลกสตร “Excellence Service Behavior หรอ


37

37

ESB” นอกจากนยงมการสรางความเขาใจและหาความร และยนดจะฝกฝน จนกลายเปนทกษะทปฏบตไดอยางเปนธรรมชาต

4. การประเมนผลการปฏบตงาน (Performing and Evaluation) โดยสงทโรงพยาบาลคาดหวงคอ การไดเหนพนกงานทกระดบเปน High Performance Employee คอ เปนพนกงานทมความสามารถสง มความรบผดชอบสง และไดรบคาตอบแทนสง เชนกน

การประเมนผลการปฏบตงานของบคลากรในโรงพยาบาลกรงเทพนนท าไดทงระดบรายบคคลและรายกลม โดยการใหคะแนนนนพจารณาทงผลการปฏบตงานและความประพฤตด และผลการใหคะแนนแบงเปน 3 กลม คอ

กลม A คอ คนหรอกลมทไดรบการประเมนอยในเกณฑด กลม B คอ คนหรอกลมทไดรบการประเมนอยในเกณฑพอใช กลม C คอ คนหรอกลมทไดรบการประเมนอยในเกณฑทตองปรบปรง

5. การใหรางวล (Reward) คาตอบแทนทโรงพยาบาลกรงเทพใหแกบคลากร พจารณาจากการแขงขนทางการตลาดโดยเปน Competitive Rate ตลอดจนพจารณาจากประสบการณและความสามารถ จงท าใหผลตอบแทนทไดเปนแบบ Progressive Scale ซงแตกตางกนออกไป

สาธต วทยากร ผชวยกรรมการผอ านวยการใหญ บรษท กรงเทพดสตเวชการ จ ากด(มหาชน) ผบรหารโรงพยาบาลกรงเทพ กลาววา กระบวนการในการสรางภาพลกษณของโรงพยาบาลกรงเทพใหโดดเดน และประสบความส าเรจ มาจากการสรางความผกพนทเหมอนกนทงพนกงานภายในองคกร และลกคาภายนอกทเขามาใชบรการ

เปาหมายใหญของการสรางภาพลกษณองคกร นอกจากพงเปาไปทการใหบรการทดทสดแกผมาใชบรการแลว ยงเปนการสรางแมเหลกดงดดคนดคนเกงเขามารวมงานกบองคกร

การเรมตนหาแบรนดขององคกรตงแตการท าความเขาใจในจดยนขององคกร ท าความเขาใจกบผบรหาร ท าการประเมนพนกงานโดยใช KPI Competency ซงเปนการวดผลแบบเชคตาราง ถาลกนองมตวแดงคอ ไมผานคณภาพมาตรฐาน บรษทกจะน ามาปรบปรงการท างาน เมอประเมนผลแลวกพฒนา

เมอพฒนากลมพนกงานทอยภายในบรษทใหเกงแลว หากไมสามารถท าใหพนกงานอยตดกบบรษทไดนาน กเทากบวาการสรางแบรนดงใหพนกงานไมประสบความส าเรจ ดงนนจงตองหาวธทจะท าใหเกดความผกพนระหวางพนกงาน โดยเพมกจกรรมตางๆ ใหมากขน จงเกดเปน


38

38

สญญาทางใจวา ทกคนมโอกาสกาวหนาในหนาทการงาน จากค ามนสญญาจงกลายเปนแบรนดง เมอท าอยางนแลวองคกรจะเจรญเตบโตและคนกจะโตตามไปดวย

"เมอเราสญญาอะไรกบลกคาอยางไร เรากตองสญญากบพนกงานเชนนน และปฏบตในสงเดยวกน เมอบรษทสามารถดงลกคาใหใชบรการของบรษทไดนาน กตองท าใหพนกงานอยกบองคกรไดนานเชนกนโดยทพนกงานรสกองคกรม ความหวงใยพวกเขา สงทจะสะทอนออกมาไดดทสด คอบรการทใหกบลกคากจะดตามไปดวย แตเมอใดกตามทบรษทฝกพนกงานใหเกงแลวพวกเขาออกไป ถอวาเปนการสญเสยทยงใหญขององคกรเชนกน"

ทง 4 โมเดลลวนแลวแตมาจากตางวธคด ทจะใหสอดคลองกบวสยทศนธรกจ อยางไรกด สงทเหมอนกนบนความตางกคอ การหนมาใสใจคนดวยการเอาใจมา "สมผส" กบใจในฐานะความเปนมนษยมากขน

2.3.5 ดานความส าเรจของ โรงพยาบาลกรงเทพ ประธานคณะผบรหารศนยการแพทยกลมโรงพยาบาลกรง เทพ ไดแก

โรงพยาบาลกรงเทพ โรงพยาบาลสมตเวช และโรงพยาบาล BHN มแนวคดและวธการปฏบตในการน าพาองคกรผานสถานการณตาง ๆ จนประสบผลส าเรจเปนองคกรดานบรการทมชอเสยงของประเทศไทย

กรณท 1 การท าใหมนใจวา พนกงานปฏบตตามแผนทองคกรก าหนดขน จนสามารถบรรลผลตามเปาหมายได เรมจาก ผบรหารทรและเขาใจถงเปาหมายของแผน จดหาทมงานเฉพาะ (Core Team/Champion Team/จจทม) เพอเปนตวแทนผบรหาร ด าเนนกจกรรม กระตนหรอจจใหทกคนปฏบตตามแผน และตดตามผลทเกดขน ทมงานนตองไดรบการสนบสนนโดยตรงจากผบรหาร จากนนผบรหารตองบรหารจดการและสนบสนนใหทกสวนงานด าเนนการตามแผนไปพรอม ๆ กน พรอมทงตรวจสอบ ตดตามผล เพอทวนสอบการด าเนนงานเปนระยะ ๆ รวมถงตองใหการชนชมหรอใหผลตอบแทนแกพนกงาน เพอใหพนกงานมขวญก าลงใจดในการท างาน จนสามารถพฒนางานประจ าใหดขนและประสบความส าเรจได สวนองคกรทมผเชยวชาญเฉพาะทาง ตวอยางเชน แพทย นน การจะท าใหผเชยวชาญซงมความสามารถสงกลมนปฏบตตามแผนได จ าเปนตองแจงแผนใหทราบกอน แตใหเรมปฏบตตามภายหลงจากทมงานสวนอน ๆ สามารถด าเนนกจกรรมตามแผนไดแลว เนองจากทมผเชยวชาญกลมนสามารถเขาใจสงตาง ๆ ไดอยางรวดเรวและปฏบตตามไดอยางมประสทธภาพ

กรณท 2 การปรบเปลยนพฤตกรรมทไมพงประสงคของพนกงานในองคกร ตวอยางเชน “มกคดวาสงทท าในปจจบนดอยแลวไมจ าเปนตองปรบปรงอะไร” ความคดนสงผลใหการปรบเปลยนของพนกงานชะงกงน และเมอเราหยดปรบเปลยน ในขณะทโลกเรายงคงเปลยนแปลง


39

39

ตลอดเวลา นนเทากบเราก าลงถอยหลง ดงนนหากเราตองการประสบความส าเรจ เราตองคดทจะกาวไปขางหนา อยางไรกตามขนาดองคกรไมไดเปนปจจยหลก แตขนอยกบความไวในการปรบปรงเปลยนแปลง สงส าคญในการปรบเปลยนพฤตกรรมเชนน ตองเรมจากการท าใหทกคนในองคกรรวา ก าลงจะมการเปลยนแปลงในอนาคต ซงการจะท าใหพนกงานตระหนกถงการเปลยนแปลง จ าเปนตองแสดงใหเหนวาเปนการเปลยนแปลงทเกดขนจรง เนนย าสงทพนกงานท าอยนนไมใชเปนสงไมด แตเพราะสงทท าอยนนด ท าใหการเปลยนแปลงตองเกดขน และหากเราไมเปลยนแปลงจะท าใหเกดปญหาได และถาเราเตรยมตวกอนการเปลยนแปลงจะมาถง จะยงชวยใหปญหาอปสรรคทอาจจะเกดขนนนลดลงได และเมอพนกงานทกคนเกดความตระหนก มทศนคตทด และพรอมทจะท า กตองมการวางแผนการเปลยนแปลงทงองคกร โดยพจารณาจดทสามารถเปลยนแปลงไดงายทสด เพอท าเปนโครงการตวอยาง ใหทกคนเหนความส าเรจทเกดขนได และมการจดงานฉลองเพอใหพนกงานทราบถงความส าเรจทเกดขน จากนนเรมเปลยนแปลงทงองคกร สงส าคญคอ “อยากใหพนกงานท าสงใด ผบรหารตองท ากอน” หลงจากเกดความส าเรจแลวตองยกยองชมเชย หรอใหรางวลอยางเหมาะสม เชน การสรางความภาคภมใจทเกดจากบคลากรขององคกรและครอบครวของพนกงานเอง ใหกบพนกงานทเรมปรบเปลยนหรอพฒนาใหดขนไดแมเพยงเลกนอย เปนตน

กรณท 3 การสรางบรรยากาศใหองคกรมความยงยน - ท างานใหบรรลวตถประสงคเชงกลยทธตาง ๆ ขององคกร เรมจากพฒนาคน

ใหเปนมออาชพ โดยสนบสนนตามความถนดของแตละคนใหดขน จากนนใหพนกงานมองไปขางหนา มองถงอนาคตทตองการ และสรางนสยการท างานทด โดยการท าซ าหรอท าอยางตอเนอง รวมถงการเอาใจใสกบเรองส าคญกอนทจะสนใจเรองเลกนอยอน ๆ

- การปรบปรงผลการด าเนนงานใหดขน (Performance Improvement) เรมจากผน าตองมงมน คอยด าเนนการ และตรวจตดตามสอดสองอยางใกลชดและตอเนอง สรางความเอาจรงเอาจงขนมาใหได สงส าคญคอ สรางจากตวผบรหารเองกอน รวมถงตองซอใจพนกงานใหได (Engagement) และไมเพยงแตพดเทานน ยงตองวดผลโดยมออาชพอกดวย หากเกดปญหาขน ทกปญหาตองไดรบการแกไข และเมอเกดการปรบเปลยนทดขน หรอมแนวโนมทดขนแมเพยงเลกนอยกตองชนชม องคกรจะประสบความส าเรจหรอเปนเลศอยางยงยนไดจ าเปนตองท าใหองคกรมวฒนธรรมทเปนเลศดวย

กรณท 4 แมวาองคกรจะมงสการเปลยนแปลงไดส าเรจแลว ยงมสงทเปนประเดนรอใหจดการในอนาคต ไดแก

1) พฒนาผน าของโรงพยาบาล การสอสารระหวางโรงพยาบาลในเครอ และมาตรฐานของโรงพยาบาลในเครอ


40

40

2) ท าใหองคกรเตบโตยงขน ดวยการพฒนาพนกงานใหเปนมออาชพ และเพมชองทางการตลาด

ความส าเรจของโรงพยาบาลกรงเทพ คอ บทบาทการบรหารเครอโรงพยาบาลกรงเทพของ ผอ านวยการใหญ บมจ. กรงเทพดสตเวชการ ดวยนโยบาย “ไลซอ” หนโรงพยาบาลอน จนกลายเปน โรงพยาบาลเอกชนทใหญทสดในประเทศไทย และใหญเปนอนดบสามในเอเชยแปซฟก ปจจบนมมลคารวม ประกอบไปดวยกลมโรงพยาบาลกรงเทพ กลมโรงพยาบาลสมตเวช โรงพยาบาลบเอนเอช กลมโรงพยาบาลรอยล กลมโรงพยาบาลพญาไท กลมโรงพยาบาลเปาโล กลมโรงพยาบาลทลงทนถอหนใหญแตไมไดมสวนรวมในการบรหารอก 4 แหง ไดแก โรงพยาบาลรามค าแหง โรงพยาบาลกรงธน โรงพยาบาลบ ารงราษฎร และ โรงพยาบาลเอกอดร โดยอางองจากขอมลการด าเนนงาน ณ ธนวาคม 2559 ดงน


41

41

ตารางท 2.1 รายชอโรงพยาบาลในเครอโรงพยาบาลกรงเทพ

รายชอโรงพยาบาล ด าเนนการโดย ขนาด

(เตยง)

อตราการ

ถอหน

กลมโรงพยาบาลกรงเทพ

โรงพยาบาลกรงเทพ บรษท กรงเทพดสตเวชการ จ ากด (มหาชน) 343

โรงพยาบาลหวใจกรงเทพ บรษท กรงเทพดสตเวชการ จ ากด (มหาชน) 97

โรงพยาบาลวฒโนสถ บรษท กรงเทพดสตเวชการ จ ากด (มหาชน) 48

โรงพยาบาลกรงเทพไชนาทาวน บรษท กรงเทพดสตเวชการ จ ากด (มหาชน) 59

โรงพยาบาลกรงเทพหวหน บรษท กรงเทพดสตเวชการ จ ากด (มหาชน) 60

โรงพยาบาลกรงเทพพระประแดง บรษท โรงพยาบาลกรงเทพพระประแดง จ ากด 60 84.0%

โรงพยาบาลกรงเทพสนามจนทร บรษท โรงพยาบาลกรงเทพสนามจนทร จ ากด 200 100%

โรงพยาบาลกรงเทพพทยา บรษท โรงพยาบาลกรงเทพพทยา จ ากด 400 97.3%

โรงพยาบาลกรงเทพระยอง บรษท โรงพยาบาลกรงเทพระยอง จ ากด 220 100%

โรงพยาบาลกรงเทพจนทบร บรษท วฒนเวช จ ากด 170 99.7%

โรงพยาบาลกรงเทพตราด บรษท โรงพยาบาลกรงเทพตราด จ ากด 114 99.8%

โรงพยาบาลกรงเทพราชสมา บรษท โรงพยาบาลกรงเทพราชสมา จ ากด 180 91.4%

โรงพยาบาลกรงเทพปากชอง บรษท โรงพยาบาลกรงเทพราชสมา จ ากด 31 91.4%

โรงพยาบาลกรงเทพอดร บรษท กรงเทพดสตเวชการ จ ากด (มหาชน) 120 100%

โรงพยาบาลกรงเทพขอนแกน บรษท โรงพยาบาลกรงเทพขอนแกน จ ากด 140 100%

โรงพยาบาลกรงเทพพษณโลก

โรงพยาบาลเดกรตนเวช บรษท โรงพยาบาลกรงเทพพษณโลก จ ากด 195 100%

โรงพยาบาลกรงเทพเชยงใหม บรษท โรงพยาบาลกรงเทพเชยงใหม จ ากด 181 100%

โรงพยาบาลกรงเทพสมย บรษท โรงพยาบาลกรงเทพสมย จ ากด 52 100%

โรงพยาบาลกรงเทพภเกต บรษท โรงพยาบาลกรงเทพภเกต จ ากด 266 99.7%

โรงพยาบาลกรงเทพหาดใหญ บรษท โรงพยาบาลกรงเทพหาดใหญ จ ากด 200 98.8%

กลมโรงพยาบาลสมตเวช

โรงพยาบาล สมตเวช สขมวท บรษท สมตเวช จ ากด (มหาชน) 275 95.8%

โรงพยาบาลสมตเวช ศรนครนทร บรษท สมตเวช จ ากด (มหาชน) 400 95.8%

โรงพยาบาลสมตเวช ศรราชา บรษท สมตเวช ศรราชา จ ากด 184 69.8%

โรงพยาบาลสมตเวช ธนบร บรษท ธนบร เมดเคล เซนเตอร จ ากด (มหาชน) 150 63.5%

โรงพยาบาลสมตเวช ชลบร บรษท สมตเวช ชลบร จ ากด 220 100%

โรงพยาบาลบเอนเอช บรษท บ เอนเอช เมดเคล เซนเตอร จ ากด 144 91.5%


42

42

ตารางท 2.1 รายชอโรงพยาบาลในเครอโรงพยาบาลกรงเทพ (ตอ)

รายชอโรงพยาบาล ด าเนนการโดย ขนาด

(เตยง)

อตราการ

ถอหน

กลมโรงพยาบาลรอยล

Royal Angkor Pisith Angkor Pisith Co., Ltd. 30 80.0%

Royal Phnom Penh Phnom Penh Medical Services Co., Ltd. 100 100%

กลมโรงพยาบาลพญาไท

โรงพยาบาลพญาไท 1 บรษท โรงพยาบาลพญาไท 1 จ ากด 350 100%

โรงพยาบาลพญาไท 2 บรษท โรงพยาบาลพญาไท 2 จ ากด 260 99.2%

โรงพยาบาลพญาไท 3 บรษท โรงพยาบาลพญาไท 3 จ ากด 240 98.2%

โรงพยาบาลพญาไท นวมนทร บรษท ศนยการแพทยไทย จ ากด (มหาชน) 140 99.8%

โรงพยาบาลพญาไทศรราชา บรษท โรงพยาบาลศรราชานคร จ ากด (มหาชน) 350 74.4%

กลมโรงพยาบาลเปาโล

โรงพยาบาลเปาโล พหลโยธน บรษท เปาโลเมดค จ ากด 300 100%

โรงพยาบาลเปาโล สมทรปราการ บรษท เปาโล สมทรปราการ จ ากด 200 93.6%

โรงพยาบาลเปาโล โชคชย 4 บรษท การแพทยสยาม จ ากด 148 85.7%

โรงพยาบาลเปาโล รงสต บรษท เปาโลเมดค จ ากด 150 100%

กลมโรงพยาบาลทองถน

โรงพยาบาลสนามจนทร บรษท โรงพยาบาลกรงเทพสนามจนทร จ ากด 200 100%

โรงพยาบาลเทพากร บรษท โรงพยาบาลเทพากร จ ากด 100 44.5%

โรงพยาบาลสรโรจน บรษท โรงพยาบาลกรงเทพภเกตอนเตอรเนชนแนล จ ากด 151 100%

โรงพยาบาลเมองเพชร บรษท โรงพยาบาลกรงเทพสนามจนทร จ ากด 255 100%

โรงพยาบาลศรระยอง บรษท โรงพยาบาลกรงเทพระยอง จ ากด 195 100%

โรงพยาบาลดบก บรษท โรงพยาบาลกรงเทพภเกต จ ากด 100 100%

โรงพยาบาลเมองราช บรษท โรงพยาบาลกรงเทพเมองราช จ ากด 125 100%

จ านวนเตยงทงหมด 7,703

กลมโรงพยาบาลทลงทนถอหนแตไมไดมสวนรวมในการบรหาร

โรงพยาบาลเอกอดร บรษท อดรพฒนา (1994) จ ากด

(ถอหนทางตรงรอยละ 15.3 และทางออม รอยละ 9.8%) 350 25.1%

โรงพยาบาลรามค าแหง บรษท โรงพยาบาลรามค าแหง จ ากด (มหาชน) 300 38.2%

โรงพยาบาลบ ารงราษฎร บรษท โรงพยาบาลบ ารงราษฎร จ ากด (มหาชน) 538 23.9%


43

43

โรงพยาบาลกรงเทพ มแผนบกตลาดอาเซยนอยางเตมตว ภายใตการบรหารของนายแพทยปราเสรฐ แตเพยงผเดยวโดยมเปาหมายชดเจนทจะยดตลาด “อาเซยนสวนบน” ประกอบไปดวยกลมประเทศ CLMV ไดแก กมพชา ลาว พมา และ เวยดนาม โดยประเทศไทยจะเปน “พใหญ” รบคนไขมาจากประเทศเหลาน โดยเฉพาะอยางยงสงท รพ. กรงเทพมองไกลมากกวาอาเซยนคอ “ตลาดจนตอนใต” แมวาตอนนจะมความรวมมออาเซยนบวกสามบวกหกกตาม นายแพทยปราเสรฐ ปราสาททองโอสถ ถอไดวาประสบความส าเรจในธรกจทสรางขนมาอยางนาพอใจ ซงมหลกการท างานอยบนพนฐานการวางแผนอยางถกตองรดกม ถกวธ มหลกการ

จากการทบทวนวรรณกรรมผวจยไดวเคราะหแนวคดและทฤษฏทเกยวของกบกลยทธการบรหารทรพยากรมนษยพบวา มกลยทธหลกๆ อย 3 ดาน ในการบรหารทรพยากรมนษย คอ

1. ดานการสรรหาและคดเลอก คอ การสรรหา การคดเลอก การบรรจ การจางงาน หรอกจกรรมทสามารถท าใหไดบคลากรทมคณภาพเขามาปฏบตงานกบองคกร

2. ดานการฝกอบรมและพฒนา คอ การปฐมนเทศ การฝกอบรม รวมไปถงการประเมนผลและการพฒนาบคลากรซงสงผลไปถงการธ ารงรกษาบคลากร โดยใหสอดคลองกบวฒนธรรมองคกร และเปาหมายขององคกร

3. ดานการธ ารงรกษา คอ การใหผลตอบแทน การใหรางวลหรอผลประโยชน การใหพนกงานมสวนรวมในการบรหาร รวมไปถงการโยกยายสบเปลยนบคลากรซงสงผลถงความกาวหนาในอาชพของบคลากร

เมอไดศกษาจากแนวคดและทฤษฏท เกยวของแลวพบวามความสอดคลองกบ Michigan Model คอ เปนมมมองเรองการบรหารทรพยากรมนษยทแสดงถงความสมพนธของการสรรหาและคดเลอก การประเมนผล การพฒนา และการใหรางวลโดยจะตองสอดคลองกบกลยทธระดบองคกร ระดบธรกจและระดบปฏบตการ ทฤษฏของ HRM Business Process Model ของ Caker et.al. (2003) ภาพท 2.5 หนา 32 ไดแสดงใหเหนถงการก าหนดกลยทธซงจะมการวางแผน การสรรหาและคดเลอก การฝกอบรมและพฒนา การประเมนผลและการสบเปลยนหรอโยกยาย การบรหารแบบมงผลสมฤทธ (เกรกเกยรต ศรสมโภค, (2546) ไดสรปเกยวกบการบรหารทรพยากรมนษยทมประสทธภาพเปน 4 มต คอ 1. การใหคณคาแกบคลากร หมายถง องคกรจะตองมความเชอมนวาบคลากรมศกยภาพสามารถพฒนาได ซงเกยวของกบกระบวนการสรรหา คดเลอก 2. การพฒนาบคลากร หมายถง องคกรจะตองมกระบวนการ และแนวทางในการพฒนาบคลากรทเปนระบบ มทศทาง และสอดคลองกบความตองการขององคกร 3. การใหบคลากรมสวนรวม หมายถงองคกรตองเปดโอกาสใหบคลากรมสวนรวมในการบรหาร และการจดการ มอสระในการจดการงานของตนเองภายใตกตกาทยอมรบรวมกน 4. การจายคาตอบแทน หมายถง องคกรตองมการจายคาตอบแทนตาม


44

44

ความสามารถและผลงานอยางเปนธรรม และเปนคาตอบแทนทจงใจตอการพฒนาผลสมฤทธในการปฏบตงาน แนวคด Balance Scorecard ไดกลาวถง 4 มมมอง โดยจะเชอมโยงกบวสยทศนและกลยทธขององคกรเพอใหบรรลถงเปาหมายทองคกรก าหนด ซงจะมความเกยวของกบการบรหารทรพยากรมนษย ทงมมมองดานการเงน มมมองดานลกคา มมมองดานกระบวนการภายใน และมมมองดานการเรยนรและการเจรญเตบโต ทง 4 มมมองจะมประสทธผลกตอเมอบคลากรมความเชยวชาญในหนาทซงจะตองอาศยการจดการดานการบรหารทรพยากรมนษยรวมอยในกระบวนการทกมต

จากการศกษาวจยทเกยวของเพอเปนแนวทางการการก าหนดกรอบแนวคดในครงนผวจยไดศกษาผลงานทเกยวกบการบรการทรพยากรมนษยซงทงในอตสาหกรรมโรงพยาบาลและอตสาหกรรมอนๆ เชน อตสาหกรรมบรการ หรอการศกษาเปรยบเทยบระหวางอตสาหกรรมทใชเทคโนโลยระดบต ากบอตสาหกรรมทใชเทคโนโลยระดบสง การศกษาการบรหารทรพยากรมนษยขององคการพยาบาล โรงพยาบาลสงกดกรมแพทยทหารเรอ การศกษาการบรหารทรพยากรมนษยของกลมโรงพยาบาลรฐบาลในชวงพทธศกราช 2550-2554 โดยยดแนวทางการบรการทรพยากรมนษย ลวนแตมจดมงหมายเพอยกระดบผลการปฏบตงานของพนกงานทวทงองคกร ซ งกลมของกจกรรมครอบคลมตงแตการสรรหาวาจาง การพฒนาบคลากร การประเมนผลงาน การธ ารงรกษาบคลากร ซงผลการวจยขางตนมความสอดคลองกน และเมอไดเปรยบเทยบจากงานวจยเรอง แนวทางสความส าเรจของการบรหารทรพยากรมนษยในธรกจดานการดแลสขภาพ พบวา โอกาสและความทาทายในการสรรหาและการธ ารงรกษาผเชยวชาญทางการแพทย รวมถงการฝกอบรมและพฒนาบคลากร เปนสงส าคญทกลมธรกจชนน าในอเมรกามการวางแผนลงทนในกจกรรมดงกลาวเพอใหมขอไดเปรยบในการแขงขนอยางมนยส าคญ (Siemens Healthcare GmbH, 2015) ซงมผลสอดคลองเชนเดยวกนกบกลยทธการบรหารทรพยากรมนษยในอตสาหกรรมบรการในประเทศโรมาเนยของ Valahia University, Târgovişte, Romania, (2012) ซงบรษททส าคญหลายแหงมวธการบรหารจดการทไมเหมอนกน ท าใหนกบรหารทรพยากรมนษยใหความส าคญในดานการดงดดแรงงานทมความเชยวชาญ การพฒนาบคลากรโดยการสรางแรงจงใหใหพนกงานมผลการปฏบตงานทมประสทธภาพสง และการธ ารงรกษาบคลากรรวมถงการปองกนการโยกยายของบคลากรทเชยวชาญไปยงบรษทคแขง และเมอผวจยไดทบทวนแนวคดดานนวตกรรมของการบรหารทรพยากรมนษยในประเทศสหรฐอเมรกา พบวาองคกรทมขอไดเปรยบในการแขงขนอยางยงยนสวนใหญในประเทศสหรฐอเมรกา (80%) ใหความส าคญกบกจกรรมทท าใหเกดนวตกรรมในการบรหารทรพยากรมนษย ซงไดสรปแนวทางการปฏบตดานทรพยากรมนษยทใชกนอยางแพรหลายในโรงพยาบาลทประสบความส าเรจ คอ การมนวตกรรมการจางงานซงเกยวของกบการสรรหาและคดเลอก การฝกอบรมและการพฒนาบคลากรใหสอดคลองกบ


45

45

เปาหมายขององคกร ซงจะเนนความกาวหนาในอาชพ และการธ ารง รกษาบคลากรโดยการสรางวฒนธรรมองคกรทดใหกบพนกงาน ซงจากผลการวจยพบวา อตราการลาออกของพนกงานในโรงพยาบาลลดลง ต ากวาคาเฉลยในอตสาหกรรมเดยวกนถงรอยละ 60 ซงผลการศกษางานวจยและแนวคดในการบรหารทรพยากรมนษยทกลาวไปขางตน มความสอดคลองกน จงท าใหผวจยสามารถสรปเปนกรอบแนวคดงานวจย โดยม 3 กลยทธหลกๆทสามารถท าใหโรงพยาบาลมขอไดเปรยบในการแขงขน ดงภาพท 2.7

2.5 กรอบแนวคดงานวจย

ภาพท 2.7 กรอบแนวคดในการวจย


46

46

บทท 3 ระเบยบวธวจย

การวจยครงนเปนการวจยเชงคณภาพ (Qualitative Research) โดยผวจย

ท าการศกษาโดยการสมภาษณเชงลกกบกลมผบรหารและผปฏบตงาน ในโรงพยาบาลเอกชน เพอรบทราบแนวคดในการบรหารองคการ ความคาดหวงจากระบบบรหารทรพยากรมนษยของโรงพยาบาล จากนนด าเนนการวเคราะหเนอหา (Content analysis) เพอใหทราบกระบวนการ วธการวามความสอดคลองกบกลยทธ เพอน าไปสระบบการบรหารทรพยากรมนษยทมประสทธผลตอโรงพยาบาลเอกชน ทมศกยภาพและมความไดเปรยบเชงการแขงขน

ขนตอนในการวจยมดงน 3.1 เกณฑในการก าหนดผใหค าส าคญ 3.2 เครองมอในการวจย 3.3 วธการด าเนนการวจย 3.4 กรอบระยะเวลาการท าวจย 3.5 การเกบรวบรวมขอมล

3.1 เกณฑในการก าหนดผใหค าส าคญ

ประชากรทใชในการศกษาครงน ผวจยไดก าหนดผใหขอมลส าคญ (Key Informants) คอผบรหารระดบสง โรงพยาบาลเอกชนทมศกยภาพในการรองรบผปวยทงชาวไทยและชาวตางชาต โดยศกษาจากเครอโรงพยาบาลกรงเทพดสตเวชการ หรอ Bangkok Dusit Medical Service (BDMS) เปนเครอขายโรงพยาบาลทรวมตวกนของ 6 กลมโรงพยาบาลชนน าของประเทศไทย ซงประกอบดวยโรงพยาบาลกรงเทพ โรงพยาบาลสมตเวช โรงพยาบาลบเอนเอช กลมโรงพยาบาลพญาไท กลมโรงพยาบาลเปาโล เมโมเรยล และ กลมโรงพยาบาลรอยล จนกลายเปนเครอขายโรงพยาบาลทใหญทสดในประเทศไทย และถอวาใหญทสดในภมภาคตะวนออกเฉยงใต ดวยจ านวนโรงพยาบาลมากกวา 40 สาขา กระจายทวประเทศไทยและภมภาค ซงปจจบนมจ านวนทงสน 43 โรงพยาบาล (ขอมลจากโรงพยาบาลกรงเทพ ณ ธนวาคม 2559)

โครงสรางธรกจโรงพยาบาลเอกชนของไทย แบงไดเปน 3 กลมตามจ านวนเตยง ซงเปนเครองชความสามารถในการใหบรการผปวยในของโรงพยาบาลประกอบดวย


47

47

• โรงพยาบาลขนาดใหญ (มจ านวนเตยงผปวยมากกวา 200 เตยง) มกตงอยในกรงเทพฯ และปรมณฑลและหวเมองหลก ซงเปนพนททมการกระจกตวของประชากรทมก าลงซอปานกลาง-สง ทงผปวยคนไทยและตางชาต ปจจบนมจ านวน30 แหง หรอคดเปนสดสวนประมาณ 10% ของจ านวนโรงพยาบาลเอกชนทงหมด แตโรงพยาบาลกลมนมจ านวนเตยงผปวยรวมถง 28% ของจ านวนเตยงทงหมด หรอมจ านวนประมาณ 9,500 เตยง บงชถงความสามารถในการใหบรการผปวย และโอกาสการรบรรายไดทสง

• โรงพยาบาลขนาดกลาง (มจ านวนเตยงผปวย 31-200 เตยง) มจ านวนประมาณ240แหง (สดสวน 72%) มจ านวนเตยงรวมประมาณ 23,500 เตยง (สดสวน 70%)

• โรงพยาบาลขนาดเลก (มจ านวนเตยงผปวย 1-30 เตยง) มจ านวนประมาณ 60 แหง มจ านวนเตยงประมาณ 1,100เตยง (สดสวน 17.6% และ 3.2% ตามล าดบ) (ปยะนช สถาพงศภกด, 2559)

ผวจยไดสมภาษณผบรหาร 2 ทานหลกๆ คอ 1. ผอ านวยการสายทรพยากรบคคล ซงดแลกลมโรงพยาบาล 2 กลมในเขต

กรงเทพมหานครมทงหมด 9 โรงพยาบาล โดยแบงเปนกลมโรงพยาบาลท 1 จ านวน 5 โรงพยาบาล และกลมโรงพยาบาลท2 จ านวน 4 โรงพยาบาล

2. ผชวยผอ านวยการฝายทรพยากรมนษย ของโรงพยาบาลท 3 ซงอยในจงหวดเชยงใหม

โดยการศกษาประวตความเปนมา และขอมลทวไป จากแหลงขอมลทตยภม เชน เวบไซต รายงานประจ าป วทยานพนธงานวจยทเกยวของ โดยผวจยใชวธสมภาษณผบรหารระดบสง ผบรหารฝายทรพยากรมนษย และผปฏบตการดานทรพยากรมนษย

• กลมโรงพยาบาลท 1 เปนโรงพยาบาลในเครอโรงพยาบาลกรงเทพในเขตกรงเทพมหานครมจ านวนโรงพยาบาลทงหมด 5 แหง โดยจะจ าแนกตามจ านวนเตยงดงน

1. โรงพยาบาลขนาดกลาง จ านวน 1 แหง มจ านวนเตยง 140 เตยง 2. โรงพยาบาลขนาดใหญ จ านวน 4 แหง แตละแหงมจ านวนเตยงคอ 240 เตยง,

260 เตยง, 350 เตยง, 350 เตยง ตามล าดบ • กลมโรงพยาบาลท 2 เปนโรงพยาบาลในเครอโรงพยาบาลกรงเทพในเขต

กรงเทพมหานคร มจ านวนโรงพยาบาลทงหมด 4 แหง โดยจะจ าแนกตามขนาดจ านวนเตยงดงน 1. โรงพยาบาลขนาดกลาง จ านวน 3 แหง คอ 148 เตยง,150 เตยง, 200 เตยง 2. โรงพยาบาลขนาดใหญ จ านวน 1 แหง คอ 250 เตยง

• โรงพยาบาลท 3 เปนโรงพยาบาลในเครอโรงพยาบาลกรงเทพ ในจงหวดเชยงใหม


48

48

1. โรงพยาบาลขนาดกลาง มจ านวนเตยง 181 เตยง

3.2 เครองมอทใชในการวจย

เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลในการวจยครงน เปนแบบสมภาษณแบบมโครงสรางปลายเปด ประกอบดวยขอค าถามจ านวน 20 ขอ โดยมจดมงหมายเพอใหผใหขอมลส าคญ (Key Informants) แสดงความคดเหนเกยวกบการบรหารทรพยากรมนษยทมประสทธผลของโรงพยาบาลเอกชน โดยมขนตอนการสรางเครองมอ ดงน

1. ศกษาแนวคด ทฤษฏท เกยวของกบการด าเนนธรกจ การบรหา รจดการของโรงพยาบาล แนวโนมระบบบรการสขภาพ จาก วารสาร อนเตอรเนต เอกสารวชาการ วทยานพนธและงานวจยทเกยวของทงในและตางประเทศ เพอน าขอมลทไดมาเปนกรอบแนวคดเบองตน และนยามเชงปฏบตการ ส าหรบใชประกอบการสรางแบบสอบถามในการสมภาษณผใหขอมลส าคญ (Key Informants)

2. ผวจยไดน าแบบสมภาษณ เสนออาจารยทปรกษาวทยานพนธตรวจสอบความชดเจน ความถกตองเชงเนอหา (Content validity) กอนน าไปรวบรวมขอมลจากผใหขอมลจากผใหขอมลส าคญ (Key informants)

3. เคาโครงของแบบสมภาษณ เปนขอค าถามเกยวกบเนอหาทตองการศกษาโดยใหผใหขอมลส าคญ (Key informants) ไดใหความคดเหนอยางเสร กรอบค าถามในการสมภาษณเชงลก จ านวน 20 ค าถาม ดงตอไปน

สวนท 1 ความสามารถในการบรหารจดการทรพยากรมนษย 1. ฝายทรพยากรมนษยมสวนรวมในการประชมผบรหารระดบสงและการบรหาร

ทรพยากรมนษยหรอไม ถาม องคการของทานมงเนนในเรองใดมากทสด 2. ฝายทรพยากรมนษยไดมการเปลยนแปลงทส าคญอะไรบางทสอดคลองกบกล

ยทธขององคการ 3. จดเดนของบคลากรของโรงพยาบาลในสวนงานตางๆ ในการเตรยมพรอมเพอ

รองรบผปวยชาวตางชาต มอะไรบาง ฝายทรพยากรมนษยมสวนผลกดนอยางไร 4. มการเชอมโยงกนระหวางวฒนธรรมขององคกรและการปฏบตงานของฝาย

ทรพยากรมนษยอยางไรบาง อยางไร 5. ฝายทรพยากรมนษยมแนวทางการพฒนารปแบบการบรหารจดการของ

โรงพยาบาลในอนาคตเพอรองรบผปวยชาวตางชาตอยางไร


49

49

6. การบรหารทรพยากรมนษยสามารถวดประสทธผลไดจากอะไร และมการกระบวนการควบคมภายในของการบรหารทรพยากรมนษยหรอไม

7. การขอยมตวแพทยในกรณเรงดวนหรอกรณพเศษทจ าเปนตองใชแพทยเฉพาะทางสามารถท าไดอยางไร

สวนท 2 รปแบบกจกรรมการบรหารทรพยากรมนษย การสรรหาและคดเลอก 8. ทานมกลยทธในการสรรหาและคดเลอกบคลากรทเกง มความสามารถ และเปน

ทตองการขององคการอนเชนกน ท าอยางไรเพอดงดดใหบคลากรเปาหมายเหลานนเลอกองคการของทานและเตมใจทจะรวมงานกบองคการของทานในระยะยาว

9. ใชวธการใดเพอดงดดใจผสมครทมคณสมบตทตองการใหเขามาท างานในองคการ

10. ในการสรรหาบคลากรจากตางประเทศ ทมความหลากหลายดานภาษา ฝายทรพยากรมนษยจ าเปนตองมทกษะดานภาษาทหลากหลายหรอไม ถาไมจ าเปน ท าอยางไร

11. ในการสรรหาบคลากรในระดบสง ฝายทรพยากรมนษยมสวนรวมในการสรรหาหรอไม อยางไร

การฝกอบรมและพฒนา 12. ทานมการก าหนดแนวทางและแผนการฝกอบรมทชดเจนเพยงใด สวนใหญเปน

การฝกอบรมรปแบบใด 13. แผนการอบรมสามารถเชอมโยงระหวางการฝกอบรมกบงานบรหารทรพยากร

มนษยดานอนๆ ไดหรอไม เชน การประเมนผลการปฏบตงาน การปรบเงนเดอน การเลอนต าแหนงงาน เปนตน

14. การพฒนาบคลากรในองคการของทานมงเนนในระดบใดเปนพเศษหรอไม ถาม ท าอยางไร

15. ฝายทรพยากรมนษยมการสนบสนนใหหวหนางานแจงผลการประเมนผลปฏบตงานมากนอยเพยงใด

16. หลงจากทมการแจงผลการประเมนผลการปฏบตงานแลว ไดมการน าผลการประเมนการปฏบตงานมาใชในการบรหารทรพยากรมนษยดานอนๆ หรอไม และมการบนทกหรอตดตามผลหรอไม

17. ผประเมนผลการปฏบตงานมความรความเขาใจในการประเมนผลการปฏบตงานมากนอยเพยงใด


50

50

การธ ารงรกษาบคลากร 18. ระบบการบรหารคาตอบแทนสามารถธ ารงรกษาพนกงานเกงๆ ใหอยกบ

องคการตอไปไดหรอไมและสามารถดงดดใจใหบคคลภายนอกอยากเขามารวมงานมากนอยเพยงใด 19. องคการมการวางแผนการธ ารงรกษาบคลากรทมความรความสามารถทโดด

เดนอยางไร เพอใหอยกบองคการของทานในระยะยาว 20. การสรางสภาพแวดลอมทด เปนสวนหนงในการธ ารงรกษาบคลากร องคการได

ปรบเปลยน พฒนา หรอท ากจกรรมอะไรบางเพอเปนการสรางสภาพแวดลอมทดดงกลาว 3.3 วธการด าเนนการวจย

การวจยนมงศกษาประสทธผลของการบรหารทรพยากรมนษยของโรงพยาบาลเอกชน โดยใชเทคนคการสมภาษณเชงลก (In-depth interview) จากผบรหารระดบสงและผทปฏบตงานในดานการบรหารทรพยากรมนษย แบงเปน 5 ขนตอน ดงน

ขนตอนท 1 ผวจยขอหนงสอจากโครงการบรหารธรกจ เพอขอความอนเคราะหไปยงโรงพยาบาลเอกชนทไดรบคดเลอกเปนกลมตวอยาง เพอขออนญาตผบรหารระดบสงและก าหนดวน เวลา ในการสมภาษณ

ขนตอนท 2 ผวจยน าแบบสมภาษณปลายเปด แบบมโครงสรางทผานการตรวจสอบความเหมาะสมจากอาจารยทปรกษาแลวไปใหผใหขอมลส าคญ (Key Informants) ไดศกษากอนด าเนนการสมภาษณ เอกสารทน าไปให ม 2 ชด ไดแก 1) โครงรางวทยานพนธ 2) แบบสมภาษณแบบมโครงสราง เปนค าถามปลายเปด จ านวน 20 ขอ

ขนตอนท 3 ผวจยสมภาษณผใหขอมลส าคญ (Key Informants) ดวยเทคนคการสมภาษณเชงลก (In-depth interview) เพอรวบรวมความคดเหนทไดจากการสมภาษณผใหขอมลส าคญ (Key Informants) โดยมการจดบนทกขณะสมภาษณและขออนญาตผใหขอมลส าคญ (Key Informants) ในการบนทกเสยงการสมภาษณ โดยการสมภาษณจะไมถามค าถามชน า และสมภาษณตามเคาโครงแบบสอบถามทก าหนดไว 20 ขอ ดงน

สวนท 1 รปแบบการบรหารทรพยากรมนษย จ านวน 7 ขอยอย สวนท 2 รปแบบกจกรรมการบรหารทรพยากรมนษย โดยผวจยจ าแนกได 3 ดาน กจกรรมท 1 การสรรหาและคดเลอก จ านวน 4 ขอยอย กจกรรมท 2 การฝกอบรมและพฒนา จ านวน 6 ขอยอย กจกรรมท 3 การธ ารงรกษาบคลากร จ านวน 3 ขอยอย


51

51

ขนตอนท 4 ผวจยรวบรวมความคดเหนของผใหขอมลส าคญ (Key informants)

ด าเนนการวเคราะหเนอหา (Content analysis) โดยพจารณาเนอหาทรวบรวมไดและน ามาจ าแนกตามกรอบแนวคดในการวจย

ขนตอนท 5 การสรปและอภปรายผล ตามกรอบแนวคดการวจย

3.4 กรอบระยะเวลาการท าวจย

3.5 การเกบรวมรวมขอมล

ผวจยน าขอมลทรวบรวมได ด าเนนการดงน 1. ถอดเทปการสมภาษณ ท าการวเคราะหเนอหา (Content analysis) โดยการ

สงเคราะหขอมลทไดจากเอกสารการวจย (Documentary research) และขอมลจากการสมภาษณผใหขอมลส าคญ (Key informants) เพอวเคราะหหาประสทธผลในการบรหารทรพยากรมนษยของเครอโรงพยาบาลกรงเทพดสตเวชการ

2. จดกลมขอมล เรยบเรยงขอมล และจดล าดบเนอหาทตองการศกษาตามแนวคดและทฤษฏทเกยวของ


52

52

บทท 4 ผลการวจยและอภปรายผล

ผลจากการสมภาษณผใหขอมลส าคญ (Key Performants) จากผบรหารระดบสง

ไดแก ผอ านวยการฝายทรพยากรมนษยของโรงพยาบาล ผชวยผจดการฝายทรพยากรมนษยของโรงพยาบาล และ Head of International Medical Service ของโรงพยาบาลเอกชนทเปนกลมตวอยาง จ านวน 3 โรงพยาบาล ซงเปนโรงพยาบาลทอยในเครอโรงพยาบาลกรงเทพ ภายใตบรษท ดสตเวชการ จ ากด (มหาชน) โดยใชแบบสมภาษณทมโครงสรางปลายเปด 2 สวน จ านวน 20 ขอ ไดแก (1) รปแบบความสามารถในการบรหารจดการดานทรพยากรมนษย จ านวน 7 ขอ (2) รปแบบกจกรรมการบรหารทรพยากรมนษย จ านวน 13 ขอ โดยแบงออกเปน 3 ดาน ไดแก ดานการสรรหาและคดเลอก ดานการฝกอบรมและพฒนา และดานการธ ารงรกษาบคลากร

4.1 รายงานผลการเกบขอมล

ผลการสมภาษณเชงลกของโรงพยาบาลกลมตวอยาง ผวจยไดสมภาษณผบรหารจ านวน 2 ทานหลกๆ คอ

1. ผอ านวยการสายทรพยากรบคคล ซ งดแลกลมโรงพยาบาล 2 กลมในเขตกรงเทพมหานครมทงหมด 9 โรงพยาบาล โดยแบงเปนกลมโรงพยาบาลท 1 จ านวน 5 โรงพยาบาล และกลมโรงพยาบาลท2 จ านวน 4 โรงพยาบาล

2. ผชวยผอ านวยการฝายทรพยากรมนษย ของโรงพยาบาลท 3 ซงอยในจงหวดเชยงใหม

กลมโรงพยาบาลท 1 เปนโรงพยาบาลในเครอโรงพยาบาลกร ง เทพในเขตกรงเทพมหานครมจ านวนโรงพยาบาลทงหมด 5 แหง โดยจะจ าแนกตามจ านวนเตยงดงน

1. โรงพยาบาลขนาดกลาง จ านวน 1 แหง มจ านวนเตยง 140 เตยง 2. โรงพยาบาลขนาดใหญ จ านวน 4 แหง แตละแหงมจ านวนเตยงคอ 240 เตยง, 260

เตยง, 350 เตยง, 350 เตยง ตามล าดบ กลมโรงพยาบาลท 2 เปน โรงพยาบาลในเคร อโรงพยาบาลกร ง เทพในเขต

กรงเทพมหานคร มจ านวนโรงพยาบาลทงหมด 4 แหง โดยจะจ าแนกตามขนาดจ านวนเตยงดงน 1. โรงพยาบาลขนาดกลาง จ านวน 3 แหง คอ 148 เตยง,150 เตยง, 200 เตยง 2. โรงพยาบาลขนาดใหญ จ านวน 1 แหง คอ 250 เตยง


53

53

โรงพยาบาลท 3 เปนโรงพยาบาลในเครอโรงพยาบาลกรงเทพ ในจงหวดเชยงใหม โรงพยาบาลขนาดกลาง มจ านวนเตยง 181 เตยง โดยผวจยจะท าการวเคราะหการบรหารทรพยากรมนษยของโรงพยาบาลในภาพรวม

และวเคราะหกจกรรมของการบรหารทรพยากรมนษยทเชอมโยงกบขอไดเปรยบในการแขงขน รวมถงวธการควบคมและตดตามผลการบรหารทรพยากรมนษยของเครอโรงพยาบาลกรงเทพเพอใหทราบถงความมประสทธผลในการด าเนนงาน ใชวธการเปรยบเทยบประสทธภาพการด าเนนการของการบรหารทรพยากรมนษยในเครอโรงพยาบาลกรงเทพ ทอาจมความแตกตางในบรบท ดงน

1. เปรยบเทยบจากขนาดของโรงพยาบาลวามผลตอประสทธภาพการบรหารทรพยากรมนษยมากนอยเพยงไร ระหวางโรงพยาบาลขนาดใหญและขนาดกลาง

2. เปรยบเทยบจากภมภาคของโรงพยาบาลวามผลตอประสทธภาพการบรหารทรพยากรมนษยมากนอยเพยงไร ระหวางโรงพยาบาลทอยในเขตกรงเทพ กบ โรงพยาบาลทอยในตางจงหวด

3. เปรยบเทยบจากบคลากรของโรงพยาบาลวามผลตอประสทธภาพการบรหารทรพยากรมนษยมากนอยเพยงไร ระหวางกลมท clinic และ บคลากรในกลม Non clinic

4.1.1 การบรหารทรพยากรมนษยของโรงพยาบาลกรงเทพในภาพรวม มการจดระบบการบรหารจดการทรพยากรมนษยทชดเจน โดยอางองมาตรฐานการ

ประเมนทเปนสากล มหนวยงานและบคคลากรผมความรทสามารถปฏบตหนาทไดอยางเปนรปแบบ มการวางแผนทรอบคอบ มกระบวนการพฒนาทรพยากรมนษยทมประสทธภาพ และเกดนวตกรรมใหมๆ จากองคความรขององคกรซงไดจากกระบวนการตดตามสนบสนนและประเมนผล

ขอมลสนบสนนจากผบรหารโรงพยาบาลกรงเทพในการบรหารโรงพยาบาลใหประสบความส าเรจ “การบรหารโรงพยาบาลใหประสบความส าเรจตองอาศย 3 องคประกอบดวยกน ไดแก 1. Leadership ของผบรหารโรงพยาบาล 2. บคลากร และระบบ 3. Innovation” "สงทผบรหารโรงพยาบาล ตองเรงพฒนา คอ การพฒนาคน การสรางความสมพนธเครอขายซงกนและกน ไมวาจะเปนการเขาไปตางประเทศ หรอสรางพนธมตรกบตางประเทศทก าลงจะเขามา ผมมองวาตรงนคอสงส าคญทจะท าใหวงการโรงพยาบาลไทยสามารถพฒนาศกยภาพตอไปได” (นายแพทยพงษศกด ตงคณา,2557)

โรงพยาบาลกรงเทพ มการใชเครองมอ ตามแนวทางมาตรฐานสากลมาใชในการด าเนนงาน สรปไดดงน


54

54

การทองคกรจะกระท าภารกจหลกใหบรรลวตถประสงคและมประสทธภาพนน หนวยงานจ าเปนจะตองมบคลากรทมคณภาพในปรมาณทเหมาะสมกบงาน ดงนนการบรหารทรพยากรมนษย จงจดเปนปจจยทส าคญอยางหนงในการบรหารงาน เพราะบคลากรเปนผจดหาและใชทรพยากรบรหารอนๆ ไมวาจะเปนเงน วสดอปกรณและการจดการซงถาองคการเรมตนดวยการมบคลากรทด มความสามารถ ปจจยดานอนๆกจะดตามมา ดงนนการบรหารทรพยากรมนษยจงมความส าคญตอการพฒนาองคการการบรหารทรพยากรมนษย เปนการด าเนนการทเกยวกบบคคลทถอวา เปนทรพยากรทมคาทสดขององคการเพอใหสามารถปฏบตงานไดส าเรจตามวตถประสงคขององคการ พรอมทงด าเนนการธ ารงรกษาและพฒนาใหทรพยากรมนษยขององคการมคณภาพชวตในการท างาน โดยมภารกจหลก ไดแก การวางแผนทรพยากรมนษยการก าหนดงานหรอออกแบบงาน การวเคราะหงาน การสรรหา การคดเลอก การประเมนผลพนกงาน การฝกอบรมและพฒนา คาตอบแทน สขภาพและความปลอดภย การพนจากงานของพนกงาน ดงนน จงเปนหนาทของผบรหารทกระดบทจะตองรบผดชอบตอการจดการทรพยากรมนษย (เอกรตน จนทรวนเพญ,2555)

วตถประสงคของการจดการทรพยากรมนษยเพอสรรหาและคดเลอกบคลากรทมความรความสามารถเขามาท างานในองคการ (Recruitment and Selection) เพอใชคนใหเกดประโยชนส งสด (Utilization) เ พอบ าร งร กษาพนกงานท ม ความสามารถใหอย กบองคการนานๆ (Maintenance) เพอพฒนาใหมความรความสามารถ (Development)

ความส าคญของการจดการทรพยากรมนษย ชวยใหบคคลทปฏบตงานในองคการมขวญและก าลงใจในการปฏบตงาน เกดความจงรกภกดตอองคการทตนปฏบตงาน ชวยพฒนาใหองคการเจรญเตบโต เพราะการจดการทรพยากรมนษย เปนสอกลางในการประสานงานกบแผนกตางๆ เพอแสวงหาวธการใหไดบคคลทมคณสมบตเหมาะสมเขามาท างานในองคการใหเกดประโยชนสงสดท าใหองคการเจรญเตบโตและพฒนายงขน ชวยเสรมสรางความมนคงแกสงคมและประเทศชาต ถาการจดการทรพยากรมนษย ด าเนนการอยางมประสทธภาพแลว ยอมไมกอใหเกดความขดแยงระหวางองคการและผปฏบตงานท าใหสภาพสงคมโดยสวนรวมมความสข ความเขาใจทดตอกน

กระบวนการบรหารทรพยากรมนษย ประกอบดวย(1) การออกแบบการวเคราะหและการวเคราะหเพอจดแบงต าแหนงงาน(task specialization process) (2) การวางแผนทรพยากรมนษย (human resource planning) (3) การสรรหาและการคดเลอกพนกงาน (recruitment and selection process) (4) การปฐมนเทศบรรจพนกงานและการประเมนผลการปฏบตงาน(induction or orientation and appraisal process) (5)การฝกอบรมและการพฒนา(training and development process) (6) กระบวนการทางดานสขภาพ ความปลอดภย และแรงงานสมพนธ(health, safety maintenance process and labor relation) (7) การใชวนยควบคมตลอดจน


55

55

การประเมนผล (discipline control and evaluation process) การก าหนดงานหรอการออกแบบงาน (Job designs)

นโยบายการพฒนาทรพยากรบคคลของโรงพยาบาลกรงเทพเครอดสตเวชการ 1. โรงพยาบาลค านงถงความส าคญของพนกงานในฐานะทนมนษย (Human Capital)

ซงเปนปจจยส าคญทสดทจะผลกดนใหองคกรบรรลสเปาหมายได จงก าหนดใหมแผนงานและมการจดสรรงบประมาณในแตละปไวอยางชดเจน และมการจดระดบการพฒนาทรพยากรบคคลไวหลายระดบ ไดแก

1.1 การปฐมนเทศพนกงานใหม เพอเปนการแนะน าองคกร และชวยใหผเขารวมงานใหมเขาใจในวฒนธรรมองคกร โครงสรางการบรหารและการจดการ ผานการเรยนรรวมกบกลมผบรหารและพนกงานปจจบน ทงน เพอใหพนกงานมความรและความเขาใจในหนาทรบผดชอบเบองตน ซงจะชวยพฒนาและดงศกยภาพสวนตวใหพรอมส าหรบการท างานในองคกรตอไป

1.2 การพฒนาอาชพของพนกงาน (Career Development) ไดก าหนดเสนทางความกาวหนาในสายอาชพ (Career Path) และก าหนดหลกเกณฑการเลอนต าแหนง/ปรบระดบต าแหนง (Promotion Path) ทชดเจนใหกบพนกงาน รวมถงมการก าหนดชวโมงการฝกอบรมทางการบรหาร ส าหรบกลมทจะขนด ารงต าแหนงทางการบรหารในแตละระดบไว และในการจดเตรยมพนกงานเพอกาวสการเปนผบรหารและเตบโตทางสายอาชพ โรงพยาบาลไดด าเนนการพฒนาพนกงานผานโครงการ Advanced Management Program (AMP) ส าหรบผบรหารระดบสง, โครงการ BDMS Excellent Management Program (BEMP) และ Mini-MBA in Healthcare Management ส าหรบผบรหารระดบกลางหรอผจดการฝาย , โครงการ BDMS Development Program (BLDP) และ Mini-MBA in Healthcare Management ส าหรบผบรหารระดบตนหรอหวหนาแผนก, โครงการ BDMS Introduction to Healthcare Management Program (BIMP) ส าหรบหวหนาใหม เปนตน

1.3 การฝกอบรมและพฒนาความสามารถพนกงาน (Training Development) บรษทไดก าหนดแนวทางการพฒนาโดยใชกรอบของความสามารถ (Competency Base Training) ประกอบกบผลส ารวจความจ าเปนในการฝกอบรม (Training Need) โดยมวธการพฒนาทงในสวน ของการสงฝกอบรมภายนอก (Public Training) และจดฝกอบรมภายใน (In-house Training) ทครอบคลมทงดานการพฒนาความร(Knowledge Development) การพฒนาทศนคต (Attitude Development) และการพฒนาทกษะ (Skill Development) เชน หลกสตร Effective Feedback Skills เปนตน (รายงานประจ าป 2559)


56

56

โรงพยาบาลไดจดท าหลกสตรการฝกอบรมทสมพนธและสงเสรมคานยมขององคกร (BDMS Values) และสมรรถนะภาวะผน า (Leadership Competencies) โดยก าหนดใหพนกงานและผบรหารเขารบการฝกอบรมเพอปพนฐานความรเพอสมพนธกบ Brand องคกร “BDMS” โดยไดก าหนดแผนและการฝกอบรมบคลากรใหสอดคลองกบกลยทธ BDMS Values 4 ประการ และ Leadership Competencies 3 ประการ ซงไดแก

กลยทธดานคานยมหลกขององคกร (BDMS Values) ประกอบดวย - B = Beyond Excellence ซงจดฝกอบรมหลกสตร Mini-MBA in Healthcare

ส าหรบผจดการฝายและหวหนาแผนก เปนหลกสตร 120 ชวโมง เพอพฒนาความรและศกยภาพในเรองภาวะผน าและทกษะการบรหารงานในเชงธรกจ ซงหลงจากผานการฝกอบรมแลว บรษท จะจด Recurrent Training อกครง โดยเปนกจกรรมการแบงปนความรในองคกร (Knowledge Sharing) เพอตดตามประเมนผลและใหความรใหมๆ ไดแกการบรรยายพเศษในหวขอเรอง Blue Ocean Leadership, Entrepreneur Leadership,และ Critical Thinking

- D = Deep Empathy เปนการจดฝกอบรมในหลกสตร “Empathy Communication” เพอใหการสอสารทงองคกรเปนไปดวยความเขาใจและเหนอกเหนใจผอน - M = Moral Commitment บรษท จดหลกสตรฝกอบรมทสอดคลองกบหลกการก ากบดแลกจการทดทไดเคยแถลงไวตอคณะกรรมการก ากบหลกทรพยแหงประเทศไทย (กลต.)ไดแก หลกสตร Employee Code of Conduct โดยไดจดฝกอบรมใหกบพนกงานและผบรหารทกคนในองคกรและท าการประเมนการรบรของพนกงานทงเครอ

- S = Service with Thai Hospitality บรษทจดหลกสตร Effective English for Healthcare และ Burmese Camp and Culture เพอใหพนกงานสามารถใหบรการลกคาไดอยางเขาใจผานการเรยนรดานภาษาและวฒนธรรมของลกคา กลยทธดานสมรรถนะภาวะผน า (Leadership Competencies) ประกอบดวย Drive with Strategy, Lead with Passion, Persuade with Partnership ซงท าการฝกอบรมในหลกสตร “Coaching for Executives” เพอเสรมสรางศกยภาพดานภาวะผน าใหกบผบรหารระดบอ านวยการ นอกจากน มการฝกอบรมทครอบคลมดานการบรหารคาใชจายบคลากรใหมประสทธภาพสงสดดานการบรหารทรพยากรมนษย ในหลกสตร Full-time Equivalent Management (FTE)

2. บรษท ใหความส าคญกบการสรางความผกพน (Engagement) ของพนกงานในองคกร มาอยางตอเนอง โดยจดใหมกจกรรมตางๆ เชน กจกรรมสงสรรคปใหม กจกรรมประกวดรองเพลงเครอขาย กจกรรมงานกฬาเครอขายกจกรรมรวมท าบญใสบาตรประจ าเดอนเกด สวสดการ


57

57

ตรวจสขภาพพนกงาน และ กจกรรมท าดในเดอนเกดโดยการไปท าบญทวดและมอบตยาใหกบโรงเรยนตางๆ เปนตน

3. การพฒนาดานความรบผดชอบตอสงคม นอกจากการพฒนาฝกอบรมทกษะในการท างานและสายอาชพแลว บรษทยงมงเนนพฒนาพนกงานใหเปนคนเกงและคนดของส งคม โดยปลกฝงในการสรางความส านกในการ รบผดชอบตอสงคมอยางตอเนอง (Corporate Social Responsibility - CSR) ใหกบพนกงาน เพอเปนไปตามวสยทศนขององคกร เชน การเปดโอกาสใหผบรหารระดบกลางเขารวมในกจการอบรมความรเกยวกบความรบผดชอบตอสงคมของตลาดหลกทรพยฯ อยางตอเนอง เพอน าโครงการและความรตาง ๆ มาสานตอกจกรรมภายในองคกร นอกจากนบรษทยงสนบสนนใหพนกงานและผบรหารสามารถใชเวลาในงานเขารวมในโครงการชวยเหลอสงคมตาง ๆ โดยไมถอเปนวนลา เพอเปนการปลกจตส านกทางสงคมใหแกพนกงาน เชนโครงการ Green Health โครงการออกหนวยเพอรกษาพยาบาลชมชนผยากไร การชวยเหลอกจกรรมรกษาพยาบาลของสงคมเมอเกดภยพบตสาธารณะตาง ๆ โครงการปรบปรงอาคารสถานทเพอการประหยดพลงงาน และโครงการเลยงอาหารกลางวนใหเดกรวมกบมลนธเวชดสต เปนตน

4. นอกจากน บรษทยงใหความส าคญเกยวกบความปลอดภยและสขอนามยในสถานทท างาน โดยการใหความรขาวสารผานสอตางๆในองคกร และจดใหมกจกรรมการฝกซอมดบเพลงและฝกซอมหนไฟ รวมทงจดใหมการอบรมในหลกสตร "คณะกรรมการความปลอดภยอาชวอนามยและสภาพแวดลอมในการท างาน"

5. การพฒนาบคคลากรดานการก ากบดแลกจการทด ในป 2558 ฝายทรพยากรบคคลกลางของบรษทไดก าหนดใหหลกสตรการอบรมดานการก ากบดแลกจการทด ทบรษทไดประกาศใชเขาอยในหลกสตรการอบรมพนกงานของบรษท และบรษทในเครอ ดงน

- จรรยาบรรณของบรษท - นโยบายการเปดเผยขอมลและสารสนเทศ - นโยบายการควบคมการใชขอมลภายใน - นโยบายการปองกนและตอตานการทจรตคอรรปชน - นโยบายและแนวปฏบตเกยวกบสทธมนษยชน - นโยบายการไมลวงละเมดทรพยสนทางปญญาและลขสทธ


58

58

ตารางท 4.1 จ านวนบคลากรของบรษท และบรษทยอย ของโรงพยาบาลในเครอดสตเวชการ ณ วนท 31 ธนวาคม 2558

หมายเหต แพทยประจ า หมายถง แพทยทท างานกบบรษทตงแต 40 ชวโมงตอสปดาหขนไป แตแพทยดงกลาวไมถอวาเปนพนกงานของบรษท ทมา: รายงานประจ าป 2558 ตารางท 4.2 ขอมลการฝกอบรมของบรษทและบรษทยอยในชวงป 2556-2558

ทมา: รายงานประจ าป 2558

4.1.2 กจกรรมในการบรหารทรพยากรมนษยของโรงพยาบาลในเครอกรงเทพสามารถสนบสนนใหโรงพยาบาลมขอไดเปรยบในการแขงขน โดยมกจกรรมหลกๆ อย 3 กจกรรม คอการสรรหาและคดเลอก การฝกอบรมและพฒนา การธ ารงรกษาบคลากร ดงผลรายงานตอไปน

4.1.2.1 กจกรรมดานการสรรหาบคลากร (Recruiting) กจกรรมสามารถแบงแยกตามหนาทได 3 หนวยงาน กลาวคอ (1) ดงดด (Attract) สมภาษณ และวาจางบคลากร (2) รกษาประวตบคลากรและดแลโปรแกรมตางๆ หลงการวาจาง และ (3) คอยสอดสองใหโรงพยาบาลปฏบตตามกฎหมายขอบงคบตางๆ

การปฏบตตามแผนงานควบคมต าแหนงงาน (Position control) เปนเครองมอของฝายบรหารในการควบคมอตราก าลงคน เทยบเทาจ านวนคนท างานเตมเวลา (Full-time

ประเภทพนกงานประจ า/

แพทยประจ า (Full time)

พนกงานชวคราว/

แพทยทปรกษารวม

พยาบาล 9,015 1,639 10,654

พนกงานทวไป 19,433 3,369 22,802

รวมพนกงานทงส น 28,488 5,008 33,456

แพทย 1,418 8,192 10,610

2558 2557 2556

จ านวนพนกงานทเขา

อบรมในแตละป 8,325 8,819 7,424

จ านวนชวโมงฝกอบรม

ในแตละป 568,960 458,742 381,056


59

59

equivalent: FTE) ในการจายคาจาง (Payroll) ตามทไดจดสรรงบประมาณไว นยามของ FTE คอจ านวนชวโมงทคนท างานเตมเวลา ใน 1 ป หรอ 2,080 ชวโมง ซงหกจ านวนชวโมงวนหยดเสาร-อาทตย แลวแตยงไมนบวนลาพกรอน ลากจ และวนนกขตฤกษ

ในการสรรหาบคลากร จะท าประกาศ หรอลงโฆษณาในหนงสอพมพ วารสาร หรอออนไลน รวมทงเวบไซตของโรงพยาบาลเอง เพอดงดดผสมครงาน รวมทงพจารณาใบสมครเกา ผทมคณสมบตเหมาะสมจะไดรบเชญใหมาสมภาษณ เพอคดกรอง (Screen) ใหหวหนาแผนกหรอหนวยงานทเกยวของโดยตรงไดสมภาษณ และตดสนใจคดเลอกในทสด

หลงการตดสนใจของหวหนาแผนกหรอหนวยงานทเกยวของโดยตรงแลว แผนกทรพยากรบคคล ท าหนาทรบผสมครเขางานอยางเปนทางการตามกฎหมาย เรมเปดแฟมประวตของบคลากร แลวก าหนดการปฐมนทศน (Orientation) เพอใหบคลากรใหม ไดรบขอมล (Background information) ของโรงพยาบาลในเรองพนธกจ วสยทศน ปรชญา คานยม ฯลฯ และเพอใหทราบถงนโยบายและขนตอนปฏบตในคมอ รวมทงผลประโยชน อนไดแก สวสดการตางๆ อาท การประกนชวตและการประกนสขภาพ รปแบบการปฐมนเทศมกเปนการบรรยาย ตอบขอซกถาม และน าชมทวทงโรงพยาบาล (ดร.วทยา มานะวาณชเจรญ, 2557)

ผวจยสามารถสรปไดวาการสรรหาและคดเลอกบคลากรของเครอโรงพยาบาลกรงเทพนนมกลยทธในการดงดดผสมครใหสนใจท าใหมผสมครเขามาในปรมาณทมากดวยภาพลกษณทดขององคกร การจายคาตอบแทนทนาสนใจ สวสดการทดงดดใหผสมครง านสนใจ และความกาวหนาในอาชพของบคลากรในองคกร ซงจะมการกรองคณสมบตทตงไวในแตละต าแหนงงานเพอใหตรงกบคานยมหลกขององคกร (BDMS Values) คอ Beyond Excellence, Deep Empathy, Moral commitment, Service with Thai hospitality ซงในภายใตคานยมในหวขอ “Beyond Excellence (เหนอความเปนเลศ)”ท าใหโรงพยาบาลจดใหความรกบผบรหารทรพยากรบคคลของโรงพยาบาลและบรษทในเครอขายเกยวกบการบรหารคาใชจายบคลากร หลกสตร Full-time Equivalent Management (FTE) เพอใหการค านวณและการวางแผนอตราก าลงทใชในการบรหารงานทรพยากรบคคลเปนไปอยางมประสทธภาพ นอกจากน หากจ านวนพนกงานในหนวยงานใดไมเพยงพอตอปรมาณงานทเพมขน บรษท กจะจดจางพนกงานทเหมาะสมกบต าแหนงงานเพมเตม เพอใหปรมาณงานในหนวยงานสอดคลองกบจ านวนพนกงานและสรางคณภาพชวตทดในการ ท างานแกพนกงาน (รายงานความยงยน, 2556) ซงมความสมพนธกนผลการสมภาษณ ดงน

“การวางแผนอตราก าลงคน มการวางแผน 3 ระยะ ระยะยาว 3 ป ระยะปานกลาง คอ 1 ป ระยะสน ครงป ใน 1 ป จะมการ review กนทกๆ ครงป อตราก าลงส ารอง ทาง BDMS ทางโรงพยาบาลจะม Nursing pool สามารถยมตวกนขามเครอขายไดโดยมการระบในสญญา


60

60

ในใบสมครวาสามารถไปชวยเครอขายได โดยท าการตกลงกนตงแตรบเขาท างาน เมอมการวางแผนอตราก าลงรายปมา ฝายทรพยากรมนษยจะท าการแจงใหผบงคบบญชาของแตละแผนกวาในปนนๆ ไดอตราก าลงจ านวนเทาไหร ซงจะสามารถ review แผนได เชนถามลกคาเพมขน อาจจะตองเพมจ านวนอตราก าลง มการ update ทกเดอนในเรองของ Turn Over rate อตราพนกงานเขา-ออก อตราคงคางทควรจะตอง fill มการจดท า Monthly Report” (ผชวยผอ านวยการฝายทรพยากรบคคล โรงพยาบาลท 3 จงหวดเชยงใหม วนท 26 พ.ค. 2560)

“ถามต าแหนงเปด 1 ต าแหนง ควรจะมอตราสวน 1:10 เพราะถามผสมครนอยเทากบเรามตวเลอกนอย สวนคณสมบตของแตละต าแหนงจะเหมอนกนทกเครอ ในการดงดดใหผสมครมาสมครงานเพอใหมตวเลอกใหไดคนดและคนเกงนน โรงพยาบาลกรงเทพ เนนการอบรมพฒนา เพอใหไดผลงานทดและสามารถรกษาคนทท างานดไวได ซงโรงพยาบาลกรงเทพจะพจารณาบคคลทด และคนเกง สามารถท างานรวมกบผอนได ซงมความส าคญมากกวาความรเพราะการท างานของโรงพยาบาลกรงเทพนน เนนการท างานเปนทม” (ผชวยผอ านวยการฝายทรพยากรบคคล โรงพยาบาลท 3 จงหวดเชยงใหม วนท 6 พ.ค. 2560)

“ขนตอนในการสรรหาจะมการทดสอบภาษาองกฤษในทกต าแหนงและมการสอบสมภาษณไมต ากวา 2 ครง ส าหรบครงท1 จะสมภาษณโดยฝายทรพยากรบคคล ส าหรบครงท 2 จะสมภาษณโดยตนสงกดของฝายนนๆรวมกบฝายทรพยากรบคคล ซงขนอยกบต าแหนงงานวาตองสอบอะไรบาง เชน ต าแหนงทรพยากรบคคลจะมการท าแบบทดสอบทศนคต หรอการสมภาษณเพอทดสอบทศนคตใหตรงกบคานยมของโรงพยาบาล ส าหรบระดบปฏบตการจะมการให ดงานและทดสอบการปฏบตงานกอนเรมงาน” (ผชวยผอ านวยการฝายทรพยากรบคคล โรงพยาบาลท 3 จงหวดเชยงใหม วนท 6 พ.ค. 2560)

“การสรรหาและคดเลอกในธรกจโรงพยาบาลจะแบงบคลากรออกเปน 2 สวน คอ Clinic และ Non clinic ส าหรบสวนของ Clinic จะเปน พยาบาล นกรงส เภสชกร ทนตกรรม สวน Non clinic คอ HR บญช IT จดซอ ในการสรรหากลม Non clinic จะไมมความแตกตางจากธรกจอน เพราะเราสามารถจะหาไดโดยการสรรหาปกต แตส าหรบกลมทเปนในธรกจโรงพยาบาลจะแบงออกเปน 2 สวน คอ Clinic และ Non clinic ส าหรบสวนของ Clinic จะเปน พยาบาล นกรงส เภสชกร ทนตกรรม สวน Non clinic คอ HR บญช IT จดซอ ในการสรรหากลม Non clinic จะไมมความแตกตางจากธรกจอน เพราะเราสามารถจะหาไดโดยการสรรหาปกต แตส าหรบกลมทเปน Clinic จะมการแขงขนสงในการสรรหา ปจจบนเราจะใชวธการใหทนในการเรยน และเมอเรยนจบแลวกจะไดคนมาท างาน นอกจากนนกจะมการแนะน าจากบคคลภายใน เรยกวา Friend get friend และให


61

61

รางวลเปนการตอบแทน เนองจากคอนขางจะหายาก” (ผอ านวยการสายทรพยากรบคคล กลมโรงพยาบาลท 1 และ 2 ในเขตกรงเทพมหานคร สมภาษณ วนท 1 มนาคม 2559)

“ในการสรรหาและคดเลอกบคลากรระดบแพทยหรอพยาบาลในต าแหนงทคอนขางหายากจะมการใหทนโดยจะพจารณาใหสงตอบแทนทดขน เชน การเสนอต าแหนงทสงขน หรอคาตอบแทนทสงขน หรอสวสดการทพเศษกวา โดยจะตองผานการพจารณาจากผอ านวยการกอนสวนในระดบปฏบตการ อาจจะมการไปออก campus เชน ทมหาวทยาลยเชยงใหมซงจะจดเปน Job Fair หรอ Hot Job และแตกรณ” (ผชวยผอ านวยการฝายทรพยากรบคคล โรงพยาบาลท 3 จงหวดเชยงใหม)

“ในกรณทมการจด campus กจะใหระดบผจดการแผนกเขาไป เพอประชาสมพนธ วาท างานอยในองคกรมขอดอะไรบาง ฉะนนเวลาทไปจะไมไดไปแคแผนก Recruit เทานน เราจะพาระดบผจดการตนสงกดไปดวยไมวาจะไปตางจงหวดตางๆ เพอไปแชรประสบการณใหกบผทสนใจจะเขามาท างานกบเรา เพอจะสามารถตอบค าถามใหกบผทสนใจไดตรงประเดน ท าใหเคารสกถงพนองรวมสถาบนไดคยกน” (ผอ านวยการสายทรพยากรบคคล กลมโรงพยาบาลท 1 และ 2 ในเขตกรงเทพมหานคร สมภาษณ วนท 1 มนาคม 2559) “การคดเลอกบคลากรทแตกตางจากทอน ของโรงพยาบาล เรยกวา “Hot Job”, “REP” ,โครงการเพอนแนะน าเพอนซงจะมขนตอนในการใหรางวล เชน หากคนทพนกงานทแนะน าใหมาท างานตรงตามความตองการขององคกรเปนจะไดรางวล โดยอาจจะไดเปนกอนแรกไปกอน หลงจากบรรจแลวคอยพจารณาใหรางวลในขนตอนตอไป” (ผชวยผอ านวยการฝายทรพยากรบคคล โรงพยาบาลท 3 จงหวดเชยงใหม วนท 17 มนาคม 2560) “การน าเขาแพทยและพยาบาลจะมขอจ ากดในดานของกฎหมายไทยเนองจากตองมการสอบดานภาษาไทย และตองมความรดานวฒนธรรมไทย เพราะหากไมมการรบรองจากแพทยสภา จะไมสามารถท าการรกษาคนไขได แตท าไดแคใหค าปรกษา ใหความรในดานการรกษาพยาบาลไดเทานน เราจงท าโครงการแลกเปลยนกบประเทศสหรฐอเมรกา Oregon Health & Science University (OHSU) ซงขณะนสงทงระดบผจดการวชาชพไปดงานทอเมรกา ซงจะมการก าหนดเปาหมายวาแตละเครอขายจะสงไปกคน เพอกลบมาพฒนางานซงท ามานานแลว” (ผชวยผอ านวยการฝายทรพยากรบคคล โรงพยาบาลท 3 จงหวดเชยงใหม วนท 6 พ.ค. 2560) “ปญหาเกยวกบบคลากรทพบมากทสดในขณะนสวนใหญเปนขอจ ากดของการผลตในตลาดทเกยวกบ สหวชาชพทหายาก เกดความขาดแคลน การแขงขนสง ซงจะตองมสมพนธทดกบสถาบนตางๆ” (ผชวยผอ านวยการฝายทรพยากรบคคล โรงพยาบาลท 3 จงหวดเชยงใหม วนท 6 พ.ค. 2560)


62

62

“การสรรหาแพทยจะมการแนะน าจากแพทยภายในองคกร และสมภาษณโดยผบรหารระดบสง เนองจากตองคยดานเทคนคทางการแพทย และฝายบคคลยงไมมความรในดานการแพทยเพยงพอทจะพจารณาคดเลอกแพทย ส าหรบ ต าแหนงแพทย ฝายทรพยากรบคคลจะไมไดเขารวมสมภาษณเลยทางผอ านวยการจะเปนฝายสมภาษณเองโดยตรง เพราะในต าแหนงแพทยบางสวนจะไมไดท าสญญาเปนบคลากรของโรงพยาบาลโดยตรง เนองจากเปนวชาชพอสระ โดยการสมภาษณแบงเปน 2 สวน ในการสมภาษณระดบปฏบตการฝายทรพยากรบคคล (Recruit Auditor) จะเปนฝายสมภาษณ และในระดบบรหาร จะเปนผชวยหรอผจดการฝายบคคลสมภาษณเอง ในกรณการหาบคลากรระดบบรหาร จะมการคดเลอกจากบคลากรภายในกอนถาในองคกรภายในไมสามารถหาคนได เราจะหาคนจากในเครอขายกอน เพอใหองคกรมนใจวาคนทพนกงานแนะน ามานนจะอยกบองคกรแนๆ อกอยางทเราแตกตางคอ พนกงานสามารถขอกลบภมล าเนาได เนองจากเครอขายของเรามหลายท ในกรณทตองการบคลากรในต าแหนงงานทขาด เรามเครอขายเปนกรป Line HR หรอสามารถสงแจงผานอเมลล การออกแคมปส จะไปกนไปเปนหมคณะ จะมสวนรวมกบโรงพยาบาลอนในเครอโรงพยาบาลกรงเทพ เชน โรงพยาบาลบเอนเอช โรงพยาบาลสมตเวช” (ผชวยผอ านวยการฝายทรพยากรบคคล โรงพยาบาลท 3 จงหวดเชยงใหม วนท 6 พ.ค. 2560) ผลจากการศกษาขอมลโดยรวมสามารถสรปไดวาโรงพยาบาลไดใหความส าคญตงแตกระบวนการสรรหา ในการสรรหา1 ต าแหนงจะตองมอตรา 1: 10 เชนการเปดรบสมครต าแหนงพยาบาล 1 ต าแหนง จะตองมผสมครอยางนอย 10 คน โดยจะก าหนด ลกษณะของวฒการศกษา ประสบการณ ความเชยวชาญ และขอก าหนดอนๆ ของแตละต าแหนงงาน อยางชดเจน เพอทจะไดเลอกสรรอยางถกตองและเหมาะสม ซงคณสมบตแตละต าแหนงจะระบเหมอนกนทงเครอโรงพยาบาลกรงเทพ (BDMS) ทงน จะพจารณาพนกงานภายใน เปนอนดบแรก เพอใหโอกาสในการพฒนาความกาวหนาในการท างาน หากไมมผใดเหมาะสมจงจะพจารณาคดเลอกจากบคคลภายนอก นอกจากนพนกงานใหมทกคนจะไดเขารบการอบรมปฐมนเทศ เพอชวยใหพนกงานไดทราบถงกระบวนการและขนตอนการท างานของฝายตางๆ ในองคกร จงท าใหพนกงานสามารถวางแผนและปฏบตงานไดตรงตามวตถประสงค การสรรหาและคดเลอกของโรงพยาบาลในเครอโรงพยาบาลกรงเทพ จะมการทดสอบผสมครโดยมเกณฑในการทดสอบดานภาษาองกฤษ และทดสอบทศนคต เพอคดกรองผสมครใหไดบคลากรทมคณภาพตงแตขนตอนการสรรหา มการใชกลยทธทใกลเคยงกน ทงในเรองของการออก campus การใชเทคนค เพอนชวนเพอน การใหทนการศกษาในต าแหนงทหายาก จะเหนไดวาการบรหารทรพยากรมนษยของโรงพยาบาลทงเครอโรงพยาบาลกรงเทพ หรอ กลมโรงพยาบาลในเครอทอยภายใต บรษท ดสตเวชการ จ ากด (มหาชน)(BDMS) มการวางแผนการบรหารทรพยากรมนษยทชดเจน เปนไปในทศทางเดยวกน รวมถงการท างานเปนทม สงเสรมในดาน


63

63

ความสามคคระหวางองคกรทมงสเปาหมายเดยวกน ในการไปออก campus ทมการรวมมอกนกบโรงพยาบาลอนในเครอ โรงพยาบาลกรงเทพ ท าใหเหนการด าเนนงานทมประสทธภาพในการสรรหาและคดเลอกรวมถงการบรรจงานทมขนตอนทรดกมโดยการทดสอบการปฏบตงานกอนเรมงานเพอใหมนใจวาบคลากรจะสามารถปฏบตงานกบโรงพยาบาลไดอยางแนนอน ดงตารางท 4.3

ตารางท 4.3

กจกรรมดานการสรรหาและคดเลอก การดงดดผสมครงาน การด าเนนงาน

เพอนชวนเพอน

ประกาศใหพนกงานทราบถงต าแหนงทตองการและหากมการแนะน าผสมครจากพนกงานจะมคาตอบแทนใหโดยมขนตอนในการใหคาตอบแทน เชน ถาไดบคลากรทมคณสมบตตามทตองการ พนกงานทแนะน าจะไดคาตอบแทนในขนตอนแรก และหากบคลากรทรบเขามาผานการทดลองงานจะไดรบคาตอบแทนในขนตอนท 2 เปนตน

การออก campus

ทางโรงพยาบาลจะพจารณาเลอกมหาวทยาลยทจะไปท ากจกรรม ซงในแตละครงจะมระดบผจดการแตละแผนกไปรวมกจกรรมกบฝายทรพยากรบคคลดวย ทงในกรงเทพและตางจงหวดเพอแชรประสบการณใหกบผทสนใจเขามารวมงาน และเพอสามารถตอบค าถามใหกบผทสนใจไดตรงประเดน ท าใหเคารสกถงพนองรวมสถาบนไดคยกน

การใหทนการศกษาส าหรบกลมวชาชพ แพทย พยาบาล เภสชกร เปนตน

โรงพยาบาลจะพจารณาใหทนการศกษาแกผทเรยนด เพอสนบสนนการศกษา และเมอจบจากการศกษาแลวจะไดบคลากรมาปฏบตงานในโรงพยาบาล

การยมตวแพทยในเครอขาย BDMS

แพทยในโรงพยาบาลสามารถด าเนนการเองไดเลยเนองจากเนองจากวชาชพแพทยจะค านงถงผปวยเปนหลกกอน หรอหากเปนกรณขอค าปรกษา จะสามารถด าเนนการไดโดย Teleconference

การดงดดแพทยโดยการแนะน าจากแพทยในโรงพยาบาล

ในการดงดดแพทยใหเขามาปฏบตงานในโรงพยาบาลจะใชวธการโดยการตดตอแนะน าโดยแพทยในโรงพยาบาล และสมภาษณโดยผบรหารระดบสงเนองจากฝายทรพยากรบคคลจะไมมความรดานเทคนคการแพทย และต าแหนงแพทยจะไมใชพนกงานของโรงพยาบาล

4.1.2.2 กจกรรมการฝกอบรมและพฒนาบคลากร (Training & Developing) จากการทบทวนวรรณกรรม พบวา องคกรทประสบความส าเรจในประเทศไทยและในตางประเทศลวนใหความส าคญกบกจกรรมการฝกอบรมและพฒนาบคลากรเพอใหเกดประสทธภาพในการด าเนนงาน เกดความเชยวชาญจนเกดเปนนวตกรรมสามารถสรางขอไดเปรยบในการแขงขนได


64

64

ผลจากการศกษาขอมล ผวจยพบวา เครอโรงพยาบาลกรงเทพ ใหความส าคญกบการฝกอบรมและพฒนาบคลากรเชนกน เพอเสรมสรางศกยภาพดานภาวะผน าใหกบผบรหารระดบผจดการฝายและหวหนาแผนก โดยโรงพยาบาลไดรวมกบคณะพาณชยศาสตรและการบญช จฬาลงกรณมหาวทยาลย จดหลกสตร “Mini-MBA in Healthcare” ฝกอบรม 120 ชวโมง โดยเปนหลกสตรทมงเนนองคความรดานการบรหารธรกจและการบรหารจดการองคกรบรการดานสขภาพ เพอพฒนาความรและศกยภาพในเรองภาวะผน า และทกษะการบรหารงานโรงพยาบาลและธรกจบรการดานสขภาพ การสนบสนนงบประมาณในการพฒนาบคลากรอยางตอเนอง โดยมนโยบายการน าเงน 1% ของเงนรายไดทงหมดไปใชเพอการพฒนาทรพยากรมนษย กลาวคอ การน าเงนรายไดไมต ากวา 100 ลานบาทตอป ไปใชในการฝกอบรมบคลากรทกสวนงาน โดยเฉพาะพนกงานใหมจะตองเขารบการฝกอบรมอยางนอย 100 ชวโมงตอป และพนกงานเกาตองเขารบการฝกอบรมอยางนอย 80 ชวโมงตอป (รายงานประจ าป 2559) นอกจากน ผวจยพบวา มการแบงกลมการพฒนาบคลากรออกเปน 3 กลมหลก คอ กลมบคคลทไดรบเลอกใหมาเปนผบรหารระดบสง ซงจะตองเขารบการฝกอบรมหลกสตร การบรหารธรกจหรอหลกสตรการบรหารจดการและการพฒนาทรพยากรมนษยจากมหาลยชนน าของโลก กลมทเปนผบรหารระดบรองลงมา ซงจะตองเขารบการอบรมหลกสตรการบรหารจดการจากสถาบนศศนทร (SASIN) และ กลมผทเปนผบรหารระดบหวหนาฝาย โดยจะตองเขารบการอบรมหลกสตร Advance Management Program ทท ารวมกบมหาวทยาลย ABAC และ ผชวยกรรมการผอ านวยการใหญ บรษท กรงเทพดสตเวชการ จ ากด (มหาชน) ไดใหสมภาษณวา “เมอพฒนากลมพนกงานทอยภายในบรษทใหเกงแลว หากไมสามารถท าใหพนกงานอยตดกบบรษทไดนาน กเทากบวาการสรางแบรนดงใหพนกงานไมประสบความส าเรจ ดงนนจงตองหาวธทจะท าใหเกดความผกพนระหวางพนกงาน โดยเพมกจกรรมตางๆ ใหมากขน จงเกดเปนสญญาทางใจวา ทกคนมโอกาสกาวหนาในหนาทการงาน จากค ามนสญญาจงกลายเปนแบรนดง เมอท าอยางนแลวองคกรจะเจรญเตบโตและคนกจะโตตามไปดวย”(สาธต วทยากร, 2549) และจากการสมภาษณผบรหารในเครอโรงพยาบาลกรงเทพ ไดใหสมภาษณถงความส าคญในกจกรรมการฝกอบรมและการพฒนาบคลากร ซงมผลตอการด าเนนงาน การปฏบตงานของพนกงาน และการประเมนผลการปฏบตงาน รวมถงความกาวหนาในอาชพ ดงน ในดานการฝกอบรม “ในทกปมการก าหนดงบประมาณทชดเจน และฝายบคคลจะมทมในการท า Training need survey เขาไปในทกๆ โรงพยาบาลเพอเขาไปสมภาษณผบรหารระดบสงในองคกรวาในแตละหนวยงานมความตองการการพฒนาในรปแบบไหน หลงจากนนเราจะน าขอมลนนมาดภาพรวมและวเคราะหกอนวาอะไรทตองการเหมอนๆ กน เราจะจดใหเปน corporate plan ถามเฉพาะบาง


65

65

โรงพยาบาลอาจจะจดเปน Public สวนอะไรทเราจดเปน In house ไดเราจะท า ฉะนนเราจะม Training Year Plan ทชดเจน วาหลกสตรของเรามอะไรบาง แลวสงกลบไปใหแตละโรงพยาบาลเลอกหลกสตรวาจะใหใครอบรมเรองอะไร การอบรมหลกสตรตางๆ ถอเปนการเตรยมความพรอมเพอเปนโอกาสในความกาวหนาทจะเลอนต าแหนงเพราะเวลาทองคกรจะขยายกจะตองพจารณาจากคนขางในกอน” (ผอ านวยการสายทรพยากรบคคล กลมโรงพยาบาลท 1 และ 2 ในเขตกรงเทพมหานคร สมภาษณ วนท 1 มนาคม 2559) “การปฐมนเทศโดยทวไปใชเวลาในการปฐมนเทศ ต าแหนงทวไปใชเวลา 3 วน ถาเปนต าแหนงเฉพาะทางใชเวลา 10 วน ใชเวลาการทดลองงาน 3 เดอน โดยแบงเปนพนกงานทวไป และ Pre Scepter (พนกงานวชาชพ) จะมพเลยงเพอประกบคในการประเมนผล มการให feedback ในขอดและขอเสย และจะมการประเมนผลจากหวหนางาน สงตอสายบงคบบญชาเพอรบรองผล และสงตอมายงฝายทรพยากรบคคลโดยการประเมนผลนน บคลากรจะตองรบทราบตงแตแรกเขาวามรายละเอยดงานอยางไรบาง ซงจะมรายละเอยดของ competency ในแตละฟงกชน โดยดจาก OJT (On the job training) ตามหวขอในแตละต าแหนงงาน” (ผชวยผอ านวยการฝายทรพยากรบคคล เครอโรงพยาบาลกรงเทพ จงหวดเชยงใหม วนท 26 พ.ค. 2560) “ปญหาในดานการจดฝกอบรมมบาง เนองจากถาจะเลอกใหทใดเปน Center จะมปญหาเรองการเดนทาง เรองบคลากรในการจดเวร มเรองเวลาเขามาเกยวของเชน ชวงไฮซซน โลวซซน จะตองวางแผน ซงอาจไมเปนไปตามแผน ชวงไหนทไฮซซน กจะจดหลกสตรการฝกอบรมแบบทไมมภาคบงคบ ถาเปนชวงโลวซซนกจะมงท าการพฒนาพนกงานของเรา เพราะทกคนตองม mandatory ทเหมอนกนทง BDMS” (ผชวยผอ านวยการฝายทรพยากรบคคล เครอโรงพยาบาลกรงเทพ จงหวดเชยงใหม วนท 6 พ.ค. 2560) “โรงพยาบาลมการอบรมผประเมน ในการท า KPI จะอบรมหวหนางานกอนทจะประเมนลกนอง เพราะหากไมเขาใจ จะท าใหผลการประเมนผดพลาด เกดผลเสยในภาพรวม ฉะนนการออกแบบการประเมนมความส าคญ เกยวกบขอค าถามเพอใหเกดความชดเจนในการประเมนเพอใหผประเมนตดสนใจไดดขน ทาง BDMS ใชระบบ KPI ซงใหตามผลงานทได การตรวจสอบแบงเปน 2 สวน คอ ระบบ KPI กบ Behavior ทมาจาก core value ของ BDMS มการเรยกคยกบพนกงานทกคนในการอธบายผลของ score ทได เพอใหพนกงานยอมรบ ซงมตวชวดทชดเจน และไดมการน าผลการประเมนมาใชในการพฒนาบคลากรตอไป โดยโรงพยาบาลมโครงสรางเงนเดอนอยแลว หากพนกงานทานใดมความสามารถและอายงานทเหมาะสมจะพจารณาใหขนไปในต าแหนงและเงนเดอนทอยในกระบอกทสงขนตอไป” (ผชวยผอ านวยการฝายทรพยากรบคคล เครอโรงพยาบาลกรงเทพ จงหวดเชยงใหม วนท 6 พ.ค. 2560)


66

66

“มการจดท าฐานขอมลการฝกอบรมซง โปรแกรมของโรงพยาบาลเรยกวา Triple Soft โดยจะแบงเปน 2 สวน คอ HRM และ HRD ซงจะมการบนทกประวตบคลากรตงแตแรกเขา ในระบบ HRM รวมถงการโอนยายกจะมการดงขอมลจากระบบไปเนองจากใชระบบเดยวกนทงเครอ ส าหรบระบบการอบรมจะถกบนทกในสวนของ HRD โดยโปรแกรมการฝกอบรมทางฝายทรพยากรบคคลจะ Launch ไปกอน ใหพนกงานแจงความจ านงวาตองการ เขารวมหลกสตรใดบาง ฝายทรพยากรบคคลจะบนทกขอมลวาพนกงานทานนนๆ จะเขารวมหลกสตรจรงโดยการใหพนกงานเซนชอรบทราบ หากเขาไปเรยนจรงระบบจะโชว status วา completed ซงเปนการ Update ทนท” (ผชวยผอ านวยการฝายทรพยากรบคคล เครอโรงพยาบาลกรงเทพ จงหวดเชยงใหม วนท 26 พ.ค. 2560) “มการวดผลการประเมนโดยหลงจากฝกอบรมไปแลวนอกจากจะมใบรบรองการฝกอบรมแลว จะดวาถาเกดกรณขนมาสามารถแกปญหาหรอปฏบตงานไดหรอไม แตถาเปนหลกสตรของแตละแผนกจะมการตรวจสอบในสวนของ competency ซงจะมการวด competency ทกปวาความสามารถของพนกงานมครบตามทฝกอบรมมาหรอไม หรอมการปรบการท างานใหสอดคลองกน ถาพนกงานสอบผานเกณฑการทดสอบจะไดรบการเลอนต าแหนง ซงจะมcompetency ในทกต าแหนงวชาชพ” (ผชวยผอ านวยการฝายทรพยากรบคคล เครอโรงพยาบาลกรงเทพ จงหวดเชยงใหม วนท 26 พ.ค. 2560) ในดานการพฒนาบคลากร “การ Development สวนใหญประสทธผลทเราวดไดมาจาก performance ของพนกงานโดยรวมทดขนดวย ฉะนนใน 1 ป performance จะมผลออกมาซงเปนสวนหนงในการวดผล อกสวนหนงกคอ การวดผลจาก engagement score จากการท า engagement survey วาผลของ engagement เพมขนหรอไม พนกงานมความสขหรอไม และในแบบสอบถาม 60 ขอค าถาม ซงจะสามารถตอบโจทยของเราไดวาพนกงานรสกไมดกบสวนไหน และในเรองความพงพอใจของพนกงาน เราท าโครงการตางๆ ใหกบพนกงาน และดผลตอบรบจากโครงการ เชนการสอนลกของพนกงาน เปนตน ฉะนนเราจะสามารถวดผลได โดยการวดจาก Turnover rate และมการถายทอดผาน HR Operation ในสายนน แตอาจจะไมรอยเปอรเซนต บางโรงพยาบาลอาจจะมปจจยบางอยางทท าใหถายทอดไมไดทงหมด แตถอวายงสามารถด าเนนการตอไปได ซงเราจะม HR Meeting โดยมการประชมเรอง performance ซงแรกๆ ท าเปนรายเดอน ตอมาเราท าเปนรายไตรมาส แตถาในระหวางเดอนมปญหาอะไร เราจะเรยกประชมนอกรอบ ซงการประชมในแตละครงเราจะมารวมกนทง 9 โรงพยาบาล วาในแตละโรงพยาบาลมปญหาอะไร โดยจะไมมการปดบงกน เพอจะไดเกดการแบงปนความรกน แตส าหรบนอกรอบจะเปนการประชมภายในของแตละโรงพยาบาลในแตละแผนกของฝายทรพยากรมนษย เชน Training, Recruitment, Compensation จะประชมภายในกนเอง”


67

67

(ผอ านวยการสายทรพยากรบคคล กลมโรงพยาบาลท 1 และ 2 ในเขตกรงเทพมหานคร สมภาษณ วนท 1 มนาคม 2559) “เรามการท าโครงการแลกเปลยนกบประเทศสหรฐอเมรกา Oregon Health & Science University (OHSU) ซงขณะนสงทงระดบผจดการวชาชพไปดงานทอเมรกา ซงจะมการก าหนดเปาหมายวาแตละเครอขายจะสงไปกคน เพอกลบมาพฒนางานซงท ามานานแลว” (ผชวยผอ านวยการฝายทรพยากรบคคล เครอโรงพยาบาลกรงเทพ จงหวดเชยงใหม วนท 6 พ.ค. 2560) นอกจากนผวจยยงพบวามขอมลทสอดคลองกบผลการสมภาษณดงกลาว คอ มการประสานความรวมมอทางการแพทยรวมมอกบสถาบนทมชอเสยง (Medical collaboration and research) เพอพฒนาศกยภาพทางการรกษา และการวจยใหมประสทธภาพ เพอประโยชนของผปวยเปนส าคญ อาท การจบมอศลยแพทยสมองชอดงของโลก นพ. คธ แอล แบลค ผอ านวยการสถาบนศลยกรรมระบบประสาทแมกซน ดนนทซ แหงซดาร -ไซไนน เมดคล เซนเตอร ลอสแองเจลส สหรฐอเมรกา เปนพนธมตรในการวจยและพฒนาเพอเพมศกยภาพและขดความสามารถการรกษาโรคทางสมองและระบบประสาทน ารองดานการรกษาเนองอกและมะเรงในสมองใหมประสทธภาพทยงขน เพอชวยใหโรงพยาบาลกาวสการเปนสถาบนการรกษาดานสมองและระบบประสาท (Neuroscience) ททนสมยในภมภาคเอเชยแปซฟก ความรวมมอพฒนาการดแลกลมลกคาในสาขาอาชวอนามยรวมกบมหาวทยาลยโอเรกอน Oregon Health & Science University (OHSU) ประเทศสหรฐอเมรกา ประสานความรวมมอกบมหาวทยาลยนาโกยา ประเทศญปน เพอยกระดบมาตรฐานการศกษาและพฒนาศกยภาพและแลกเปลยนความรดานวชาการและเทคโนโลยทางการแพทยในดานการแลกเปลยนบคลากรในการฝกอบรมดานการแพทย ในดานการแลกเปลยนบคลากรในการฝกอบรมดานการแพทยระหวางองคกร การแลกเปลยนเทคโนโลยการรกษาททนสมย การสงตอผปวยเพอรกษาระหวางองคกร”(รายงานประจ าป 2559) “การเตรยมพรอมในดานบคลากรเพอรองรบชาวตางชาตโรงพยาบาลมการเตรยมตวตงแตกอน AEC แลว คอต าแหนงทมความเกยวของคอ พยาบาล ฝายการตลาดตางประเทศเพอตอนรบ โดยปกตโรงพยาบาลมลามอยแลว แตพอม AEC ทางเรากมการวางแผนไวกอนประมาณ 3 ป โดยมการสรรหาต าแหนงพยาบาลจากประเทศฟลปปนสมาเปน Nurse Educator ใหพยาบาลคนไทยไดเรยนรจากเคา โดยใชวธการฝกท างานรวมกน ซงจะไดฝกภาษาองกฤษไปดวย และทางองคกรกไดมการจดหาสถาบนสอนภาษาองกฤษเขามาสอนพนกงาน นอกจากนกม พยาบาลจากประเทศกมพชา เนองจากผปวยจากประเทศกมพชาเรมเขามาใชบรการในบางสวน จงตองใหพนกงานทมสวนเกยวของในการใหบรการชาวกมพชาจะตองเลอกมาเพอเรยนภาษากมพชา และคาดวาจะเพมหลกสตรสอนภาษาจน เนองจากเรมมจนเพมมากขน ซงฝายบคคลจะตองทราบวาจะตองฝกอบรม


68

68

อะไรบาง และตองจดอบรมใหตรงกบกลมเปาหมายวา โรงพยาบาลไหนมชาวตางชาตสญชาตอะไรเขามาบางในกลมของโรงพยาบาล ซงจะมทงหมด 9 โรงพยาบาล” (ผอ านวยการสายทรพยากรบคคล กลมโรงพยาบาลท 1 และ 2 ในเขตกรงเทพมหานคร สมภาษณ วนท 1 มนาคม 2559) นอกจากการสมภาษณผบรหารผวจยไดศกษาขอมลเพมเตมในดานการฝกอบรมและพฒนาบคลากรของโรงพยาบาลกรงเทพโดยเปนขอมลจากงานวจยและบทความทเกยวของกบการฝกอบรมและพฒนาบคลากรของโรงพยาบาลกรงเทพไดดงน เครอโรงพยาบาลกรงเทพมเปาหมายชดเจนในการทจะกาวขนเปน 1 ใน 3 โรงพยาบาลชนน า หรอผใหบรการทางการแพทยในเอเชยแปซฟค ทใหบรการทางการแพทยอยางมคณภาพและมาตรฐานระดบโลกแกชาวไทยชาวตางชาต โดยการพฒนาและเสรมสราง 4 องคประกอบตามแผนงานหลก คอ 1. Good Doctors การมแพทยทด มจรยธรรม เปนแพทยทเกง มความร ความสามารถ รวมถงการมแพทยผเชยวชาญในการรกษาโรคเฉพาะทางทกสาขา 2. Good Nurses การมพยาบาลทเกง มความเขาใจในความตองการของผปวย และมประสบการในการดแลผปวยเปนอยางด 3. Good Services + Thai Hospitality การใหบรการทมาจากใจ บรการแบบไทย โดยการดแลผปวย เหมอนสมาชกในครอบครว 4. Good Technology การใชเทคโนโลยททนสมยในการตรวจและรกษาผปวย รวมถงการใชเทคโนโลยเพอปรบปรงกระบวนการท างานและรกษาผปวย รวมถงการใชเทคโนโลยเพอปรบปรงกระบวนการท างานและวธการท างานใหมประสทธภาพและประสทธผลซงน ามาส Good Referral Hospitals มการสงตอผปวยทรวดเรวมประสทธภาพและครอบคลมในภมภาค โดยการประเมนผลงานของพนกงาน โรงพยาบาลมการประเมนความรความสามารถของพนกงานในการปฏบตงาน โดยมการก าหนดเกณฑในการประเมนพนกงานทกระดบอยางชดเจนและเปนธรรม โดยจะประเมนจากความสามารถ ศกยภาพ และสมรรถนะของพนกงานใน 4 สวน คอ ทกษะ (Skill) ความร (Knowledge) คณสมบต (Attributes) และผลการปฏบตงาน (Performance) และไดมการสอสารเกณฑตางๆในการประเมนใหพนกงานทราบลวงหนาอยางทวถง (รายงานความยงยน,2556)

จากการวเคราะหขอมลโดยรวมสามารถสรปไดวาโรงพยาบาลมนโยบายการพฒนาทรพยากรบคคล โดย ค านงถงความส าคญของพนกงานในฐานะทนมนษย (Human Capital) ซงเปนปจจยส าคญทสดทจะผลกดนใหองคกรบรรลสเปาหมายได จงก าหนดใหมแผนงานและมการจดสรรงบประมาณในแตละปไวอยางชดเจน การใชระบบ Triple Soft ในการจดท าฐานขอมลการฝกอบรม ซงเปนระบบเดยวกนทง BDMS สามารถเชอมโยงกนไดทกเครอขายในเครอโรงพยาบาลกรงเทพ และมการจดระดบการพฒนาทรพยากรบคคลไวหลายระดบไดแก การปฐมนเทศพนกงานใหม ในการปฐมนเทศส าหรบพนกงานทวไปใชเวลา 3 วน และส าหรบพนกงานวชาชพ ใชเวลา 10 วน การพฒนา


69

69

อาชพของพนกงาน (Career Development) การฝกอบรมและพฒนาความสามารถพนกงาน (Training Development) โดยโรงพยาบาลมการท า Training need survey จนได Training Year Plan ทชดเจน สงไปใหแตละโรงพยาบาลเลอก รวมถงความชดเจนในการประเมนผลการปฏบตงานเพอน ามาใชในการพฒนาบคลากร ซงมผลตอความกาวหนาในอาชพของบคลากรในทกต าแหนง

ตารางท 4.4 กจกรรมดานการฝกอบรมและพฒนา

กจกรรมฝกอบรมและพฒนา การด าเนนการ การปฐมนเทศ การปฐมนเทศโดยทวไปใชเวลาในการปฐมนเทศต าแหนงทวไปใชเวลา 3 วน ถา

เปนต าแหนงเฉพาะทางใชเวลา 10 วน ซงจะมระบบพเลยงคอยใหค าแนะน าหลงจากปฐมนเทศ ในระยะทดลองงาน

การวางแผนฝกอบรมทชดเจน 1. การท า Training need survey จนได Training Year Plan ทชดเจน 2. พนกงานใหมจะตองเขารบการฝกอบรมอยางนอย 100 ชวโมงตอป และพนกงานเกาตองเขารบการฝกอบรมอยางนอย 80 ชวโมงตอป

การใชเทคโนโลยในการสรางนวตกรรมในการพฒนาบคลากร

1. การใช E-Learning ในการอบรมหลกสตรพนฐาน (Mandatory Program) กบพนกงานทกคน 2. การจดท าฐานขอมลการฝกอบรมซงเปนระบบทใชทง BDMS เรยกวา Triple Soft โดยจะแบงเปน 2 สวน คอ HRM และ HRD ซงสามารถบนทกขอมลประวตพนกงาน การฝกอบรม และการโอนยายขอมลระหวางเครอขายได

การเสรมสรางศกยภาพดานภาวะผน าใหกบผบรหารระดบผจดการฝายและหวหนาแผนก

จดหลกสตร “Mini-MBA in Healthcare” ฝกอบรม 120 ชวโมง โดยเปนหลกสตรทมงเนนองคความรดานการบรหารธรกจและการบรหารจดการองคกรบรการดานสขภาพ เพอพฒนาความรและศกยภาพในเรองภาวะผน า

การท าโครงการแลกเปลยนบคลากรทางการแพทยกบตางประเทศ

โครงการแลกเปลยนบคลากรกบประเทศสหรฐอเมรกา Oregon Health & Science University (OHSU) ซงขณะนสงผบรหารสายวชาชพไปดงานทอเมรกา ซงจะมการก าหนดเปาหมายวาแตละเครอขายจะสงไปกคน เพอกลบมาพฒนางาน

การประเมนผลหลกการฝกอบรม 1. มใบรบรองผานการฝกอบรม มการตรวจสอบวาสามารถแกปญหาในดานทฝกอบรมไปแลวไดหรอไมปฏบตงานไดหรอไม 2. การตรวจสอบโดยวด competency ทกปวาความสามารถของพนกงานมครบตามทฝกอบรมมาหรอไม


70

70

4.1.2.3 กจกรรมการธ ารงรกษาบคลากร (Retaining) ในการพจารณาก าหนดคาตอบแทนแกพนกงาน นอกจากจะค านงถงผลการประกอบการขององคกร และสถานการณทางเศรษฐกจในแตละปแลว ผลการประเมนกเปนสวนส าคญในการพจารณาก าหนดคาตอบแทนแกพนกงาน ซงการจดใหมระบบการประเมนผลงานของพนกงานและการพจารณาก าหนดคาตอบแทนแกพนกงานตามผลการประเมนน จะสงผลใหพนกงานสามารถท างานและพฒนาศกยภาพอยางมประสทธภาพและประสทธผล มการส ารวจความพงพอใจของพนกงาน เพอใหทราบถงความพงพอใจหรอความสขในการปฏบตหนาทของพนกงานแตละคน โรงพยาบาลได ก าหนดใหมการส ารวจขอคดเหนและขอเสนอแนะตางๆ ของพนกงานทกระดบ ซงขอมลทไดรบมา นนจะสามารถน ามาปรบปรงแกไขขอบกพรองในการบรหารจดการองคกรและทรพยากรทงในระยะสนและระยะยาว รวมทงยงไดก าหนดระเบยบปฏบตวาดวยการยนค ารองทกขเพอใหพนกงานไดใชในการยนเรองราวรองทกข เพอเปนแนวทางในการแกไขขอคบของใจในการท างานของพนกงานอยางเสมอภาคและเปนธรรม ดานวฒนธรรมการดแลพนกงานทด องคกรใหความส าคญของคณภาพชวตทดของพนกงาน ซงจะชวยสงเสรมใหพนกงานท างานอยางเตมทและมประสทธภาพ ดงนน โรงพยาบาลจงเอาใจใสดแลรกษาสถานทท างานใหมความปลอดภยและ ถกสขลกษณะ เพอสวสดภาพทดและสขพลานามยทสมบรณของพนกงาน โดย ไดจดใหมการ ตรวจสขภาพแกพนกงานเปนประจ าทกป นอกจากนหากจ านวนพนกงานในหนวยงานใดไม เพยงพอตอปรมาณงานทเพมขน บรษท กจะจดจางพนกงานทเหมาะสมกบต าแหนงงานเพมเตม เพอใหปรมาณงานในหนวยงานสอดคลองกบจ านวนพนกงานและสรางคณภาพชวตทดในการท างานแกพนกงาน (รายงานความยงยน, 2556) ผลจากการสมภาษณผบรหาร ผวจยพบวาผบรหารของโรงพยาบาลใหความส าคญกบการธ ารงรกษาพนกงานในมตทหลากหลาย มการถายทอดพนธกจ วสยทศน คานยมสการปฏบต ผานระบบการน าไปยงบคลากรทกคนและหนวยงานส าคญทท างานรวมกนโดยการสอสารทกชองทางทงทางตรงและทางออมตลอดจนการน าไปสการก าหนด Core Competency สงผลใหเกดความแขงแกรงดานความสามคคในองคกร มความรความเขาใจไปในทศทางเดยวกน ดงน ดานคาตอบแทน “ส าหรบคาตอบแทนในเชงคลนกเราพยายามจะ Benchmark กบธรกจทใกลเคยงกบเราดวย แตในขณะเดยวกนเรากตองค านงถงความสามารถในการจายขององคกรดวย ส าหรบแนวทางเราจะเลอกวาเราจะแขงกบใครขนอยกบบรบทของเราดวย เพราะเราพบวาบางครงคนทเงนเดอนเยอะแคไหนกออกได หมายความวาถาองคกรนาอยกจะเปนกระบวนการภายในทสามารถดงดดใหคนอยกบเราได การมบรรยากาศทดในการท างานส าคญมาก สวนแพทยตองแยกออกไป


71

71

เนองจากเปน DF (Doctor Fee) สวนคณหมอทอยในเชงบรหารจะเกยวของกบการ Recruit ของ HR ฉะนนคาตอบแทนจะเปนไปในทศทางเดยวกนกบตลาด” (ผอ านวยการสายทรพยากรบคคล เครอ รพ.กรงเทพ ในเขตกรงเทพมหานคร วนท 1 มนาคม 2559) นอกจากนผวจยไดศกษาขอมลเพมเตม พบวา การบรหารขอมลสารสนเทศดานการบรหารทรพยากรบคคล มการจดท ารายงานใหกบผบรหารเปนรายปเพอใชในการพจารณาปรบเงนเดอนและจายโบนสใหกบพนกงาน ประกอบดวย ขอมลเงนเดอนเดม ผลการประเมนผลการสอบ ประวตการขาด ลา มาสาย หากผบรหารตองการขอมลเพมเตมกจะจดท าส าหรบครงนนๆ เนองจากขอมลทใชรายงานสวนใหญเปนขอมลทใชส าหรบการพจารณาจายผลตอบแทน (รายงานประจ าป 2559) ดานสวสดการ ดานวฒนธรรมการดแลพนกงานทด องคกรใหความส าคญของคณภาพชวตทดของพนกงาน ซงจะชวยสงเสรมใหพนกงานท างานอยาง เตมทและมประสทธภาพ ดงนน บรษท จงเอาใจใสดแลรกษาสถานทท างานใหมความปลอดภยและ ถกสขลกษณะ เพอสวสดภาพทดและสขพลามยทสมบรณของพนกงาน โดย ไดจดใหมการ ตรวจสขภาพแกพนกงานเปนประจ าทกป (รายงานความยงยน, 2556) สอดคลองกบขอมลการสมภาษณจากผบรหาร ดงน “ในดานสวสดการทางโรงพยาบาลมการสนบสนนหลายสวน เชน หอพกใหกบกลมพนกงานทจะตองขนเวร เรองยนฟอรม คารกษาพยาบาล ซงสวสดการแตละทจะขนอยกบพนทนนๆ เนองจาก culture ไมเหมอนกน สวสดการจะมประกาศทชดเจนพนกงานจะมการรบทราบและยอมรบตงแตตน เชน สวสดการคารกษาพยาบาลทเปนตวเงนจะมวงเงนทชดเจน และถาเกนจากนนจะมสวนลดใหทเทาไหร จะไดสวนลดในสดสวนทมากกวาลกคาทวไป ในกรณ IPD แตถาเปน OPD ให 100% ไมจ ากดจ านวนครง” (ผชวยผจดการฝายทรพยากรมนษยเครอ รพ.กรงเทพ จงหวดเชยงใหม วนท 1 พฤษภาคม 2560) “ส าหรบความพงพอใจของพนกงานดานสวสดการเราจะมการจดท าsurveyความตองการของพนกงาน ตองการความชวยเหลอดานไหน จะมการกระจายความชวยเหลอ ถาในดานสวสดการ HRจะดแลสามารถทจะปรบเปลยนไดหรอไม เราจะมแพลนเรองสวสดการทพนกงานสามารถเลอกได เชนพนกงานทไมไดใชสวสดการคลอดลกเนองจากโสด ทาง HR จะพจารณาสวสดการอนๆ ใหเลอก ซงเปนโครงการในอนาคต ซงมาจากความตองการของพนกงานมาแกปญหา แตจะไมสามารถตอบโจทยไดทกคนเนองจากมความหลากหลาย” (ผชวยผจดการฝายทรพยากรมนษยเครอ รพ.กรงเทพ จงหวดเชยงใหม วนท 1พฤษภาคม 2560) การสรางสภาพแวดลอมทด


72

72

“ในการถายทอดวฒนธรรมองคกร มตงแตป 52 วฒนธรรมองคกรจะตองมการท า workshop กบผบรหาร ซงใชเวลาหลายเดอนกวาจะไดออกมาเปน We before me คอสวนรวมตองมากอนสวนตว แลวเราจงมาสรางวฒนธรรมยอยๆ ภายใต We before me ซงจะมอก 6ตว1. We opened คอพดอยางเปดเผยตรงไปตรงมา 2.We can คอไมมอะไรทเราท าไมได 3. We change คอ เราพรอมทจะปรบเปลยนตวเองทกสถานการณ 4. We Served คอ เราตองรจกใสใจผอน เอาใจเขามาใสใจเรา 5. We own คอ ตองมความเปนเจาของ เชนเวลาเหนอะไรไมถกตอง อยาคดวาธระไมใช ตองพรอมชวยเหลอ 6. We happy คอ มความสขและสนกกบสงทท า ฉะนน ในทกๆ ป พนกงานทเขาใหมจะถกถายทอดวฒนธรรม 100% ซงทกๆ เราจะจด culture birthday ซงตรงกบวนท 12 กมภาพนธ ซงทกโรงพยาบาลจะจดพรอมๆ กน เปนการรณรงคโดย HR จะเปนฝายทจดหาทงหมด ในการจดเตรยมเคกวนเกด เชน คพเคก ซงจะเปดโอกาสใหพนกงานไดเรยนท าเคกกนขนอยกบความสมครใจ โดยจะรองเบรดเดยรวมกน โดยจะดวาใน ร.พ. มบคลากรเทาไหร กจดท าใหทวถง” (ผอ านวยการสายทรพยากรบคคล เครอ รพ.กรงเทพ ในเขตกรงเทพมหานคร วนท 1 มนาคม 2559) “โรงพยาบาลจะม Morning brief ทกเชา จ-อา เพอทราบสถานการณและแกปญหาใหเรวทสด สวน Monthly Meeting จะเปนระดบ Management มนโยบายตางๆ ทจะท าใหพนกงานตอไป สวนชองทางในการสอสารในระดบพนกงานจะมระดบหวหนา สวนในภาพใหญจะมระดบผบรหาร และ CEO ถง พนกงาน ไตรมาสละครง โดยใหถามค าถามในทประชมเพอตอบขอสกถามไดในทประชมเพอใหพนกงานรบรทศทางขององคกร ในสวนการสอสารระหวางองคการจะแบงเปนภาคสวน ซงจะม Network ทกวชาชพ เชน ในสวนของ HR จะม HR Network สวน Nurse จะม Nurse Network รวมกนทงเครอมประชมทงป แลวแตวาปไหนจะมกครง ในการรกษาพยาบาลของแพทยหรอพยาบาลจะมการ consult ทาง Teleconference ไดตลอด ปญหาการสอสารระหวางองคกรจะมในเรองการสอสารไมทวถงบาง การทพนกงานลาไปนาน อาจมขอมลลาช า แตไมใชประเดนใหญ สามารถจะปด Gap ได เชน ใช intranet ในการสอสารขอมล สามารถดขอมลยอนหลงได ไมวาจะเปน นโยบาย กฎระเบยบ เบอรโทรศพทของพนกงาน มบรการดานไหนบาง” (ผชวยผจดการฝายทรพยากรมนษยเครอ รพ.กรงเทพ จงหวดเชยงใหม วนท 1พฤษภาคม 2560) “การ Maintain พนกงาน ทางฝายทรพยากรบคคลจะมกจกรรมอยางสม าเสมอในการสรางแรงจงใจในการท างาน การสรางขวญและก าลงใจใหพนกงาน ใหความส าคญกบบคลากร มการวางแผนความกาวหนาในอาชพ ใสใจในสภาพการท างาน การสรางสภาพแวดลอมทดใหกบองคกร ท าใหพนกงานเกดความพงพอใจในองคกร รวมถงสวสดการทเพยงพอตอการด ารงชวตของพนกงานทก


73

73

ระดบ เนองจากองคกรใหพนกงานมากกวาทอน วดไดจาก Turnover ของโรงพยาบาลทไมเกน 5%” (ผชวยผจดการฝายทรพยากรมนษยเครอ รพ.กรงเทพ จงหวดเชยงใหม วนท 1พฤษภาคม 2560) “มการให Reword &recognition ในเรองของคาตอบแทนตางๆ แตส าหรบกระบอกเงนเดอนจะเปนไปตามโครงสรางขององคกรอยแลว สวน Retention จะมคณะกรรมการ 2 สวน คอ EWC (Employee Wellness Committee) จะดเรองความผาสกของพนกงาน โดยการ Survey เพอหากจกรรม โดยผานหลายชองทาง เชน อเมล แบบสอบถาม หรอการประชม แลวแตสถานการณเพอสนองความตองการของพนกงาน รวมทงการท า Engagement น าผล Engagement survey มาพฒนา ซงกจกรรมดงกลาวจะมการด าเนนการทงเครอBDMS ไมวาจะเปน Healthcare หรอ Non Healthcare ในการใหรางวลจะมทงการประกาศเกยรตคณ และการมอบรางวลส าหรบพนกงานทท าด แตส าหรบพนกงานทท าไมดจะไมมการลงโทษแตเราจะพฒนาเคา” (ผชวยผจดการฝายทรพยากรมนษยเครอ รพ.กรงเทพ จงหวดเชยงใหม วนท 26 พฤษภาคม 2560) ดานการประเมนผลเพอความกาวหนาในอาชพ “มหลกเกณฑการประเมนผลการเลอนขนและการประกาศหลกเกณฑทก าหนดไวทกป ซงการประเมนผลจะม 2 ระบบ ในครงปแรกเราจะประเมนผลเพอพฒนา โดยจะท าการพดคยกนระหวางหวหนากบลกนองวามเรองใดทตองพฒนาเพมเตมเพอในอกครงปหลงจะปฏบตในทศทางใด โดยไมเอามาเปนเกณฑในการตดสนการใหโบนสหรอเงนเดอน จะดจากทศนคต การพดคยแลกเปลยนกนมากกวา ซงเปนการใหโอกาสซงกนและกนระหวางหวหนากบลกนอง ส าหรบปลายปจะมการประมวลผล KPI ซงจะมการก าหนด KPI ตงแตระดบ Hospital Director จนถงระดบพนกงาน วาแตละต าแหนงจะตองรบKPI อะไรบาง โดยจะท าการประกาศทชดเจน วาในปนนๆ จะประเมนผลดวย KPI อยางไรบาง ชแจงทศทางองคกรใหทกคนรบทราบและน าไปปฏบตและมการ Monitor ทกเดอนวาสามารถปฏบตไดตามเปาหมายหรอไมในปลายป โดยการท า KPI จะครอบคลมทงสวนทเปนคณภาพของโรงพยาบาล ทงดานการพฒนาและดานลกคา และการเรยนร ซงเปนมมมองทง 4 ดาน” (ผชวยผจดการฝายทรพยากรมนษยเครอ รพ.กรงเทพ จงหวดเชยงใหม วนท 26 พฤษภาคม 2560) “โรงพยาบาลจะมการก าหนดผรบผดชอบในการก าหนดหลกเกณฑการปรบเลอนต าแหนง โดยการตงคณะกรรมการ ซงคณะกรรมการจะมาจากการเลอกบคลากรจากทกวชาชพมาเปนคณะกรรมการโดยมทานผอ านวยการโรงพยาบาลเปนกรรมการ การก าหนดระยะเวลาในการพจารณาเลอนระดบต าแหนงขนอยกบต าแหนงทงภายในและภายนอก ซงบางต าแหนงตองมการปพนฐาน เชนต าแหนงทเปนสายวชาชพจะมการก าหนดขนต าของอายงานในต าแหนงวากปขนไปจงจะ


74

74

ปรบเลอนได ซงเปนไปตาม competency ของต าแหนงทจะปรบดวย” (ผชวยผจดการฝายทรพยากรมนษยเครอ รพ.กรงเทพ จงหวดเชยงใหม วนท 26 พฤษภาคม 2560) ผวจยจงสามารถสรปไดวาการธ ารงรกษาบคลากรของโรงพยาบาลกรงเทพ คอ การทผน าระดบสงมการถายทอดพนธกจ วสยทศน คานยมสการปฏบต ผานระบบการน าไปยงบคลากรทกคนและหนวยงานส าคญทท างานรวมกนโดยการสอสารทกชองทางทงทางตรงและทางออมตลอดจนการน าไปสการก าหนด Core Competency สงผลใหเกดความแขงแกรงดานความสามคคในองคกร มความรความเขาใจไปในทศทางเดยวกน มการท างานรวมกนเปนทมของหนวยงานและการประสานงานระหวางเครอขาย สวสดการทมการประกาศทชดเจน กจกรรมทสร างความสมพนธกบหนวยงาน องคกร และเครอขาย การสอสารทมประสทธภาพในองคกรเชน ระดบผบรหาร และ CEO ถง พนกงาน ไตรมาสละครง มการสรางสภาพแวดลอมทด การสรางขวญก าลงใจใหพนกงาน โดยการใหรางวล และส าหรบพนกงานทผลงานไมด จะไมมการลงโทษแตจะพฒนาใหดขนเปนตน ซงผวจยสรปวา ทท าใหเกดความรกความสามคคในองคกร กอใหเกดความผกพน ความจงรกภกดตอองคกร ตารางท 4.5 กจกรรมการธ ารงรกษาบคลากร

กจกรรม การด าเนนงาน การพจารณาคาตอบแทน 1. มหลกเกณฑการประเมนผลการเลอนขนและการประกาศหลกเกณฑทก าหนดไวทก

ป ซงการประเมนผลจะม 2 รอบ ในครงปแรกจะประเมนผลเพอพฒนาและปลายปจะมการประมวลผล KPI ปรบคาตอบแทนตามผลการปฏบตงาน 2. ส าหรบกระบอกเงนเดอนในแตละต าแหนงจะเปนไปตามโครงสรางขององคกร

การใหรางวลแกพนกงานทมผลงานด

1. การใหรางวลจะมทงการประกาศเกยรตคณ และการมอบรางวลส าหรบพนกงานทท าด แตส าหรบพนกงานทท าไมดจะไมมการลงโทษแตจะพฒนาใหดขน

การสรางสภาพแวดลอมทดในการท างาน การจดหาสวสดการทด

1. โรงพยาบาลจะมคณะกรรมการ 2 สวน คอ EWC (Employee Wellness Committee) จะดเรองความผาสกของพนกงาน โดยการ Survey เพอหากจกรรม โดยผานหลายชองทาง เชน อเมล แบบสอบถาม หรอการประชม 2. การท า Engagement น าผล Engagement survey มาพฒนา ซงกจกรรมดงกลาวจะมการด าเนนการทงเครอโรงพยาบาล(BDMS)

การก าหนดความกาวหนาในอาชพ

1. ในการพจารณาเลอนระดบต าแหนงขนอยกบต าแหนงทงภายในและภายนอก ซงบางต าแหนงตองมการปพนฐาน เชนต าแหนงทเปนสายวชาชพจะมการก าหนดขนต าของอายงานในต าแหนงวากปขนไปจงจะปรบเลอนได ซงเปนไปตาม competency ของต าแหนงทจะปรบดวย


75

75

4.1.3 การควบคมการบรหารทรพยากรมนษย ตามการรายงานของคณะกรรมการตรวจสอบแบบประเมนความเพยงพอของระบบการ

ควบคมภายใน ตามการรายงานของคณะกรรมการตรวจสอบ สรปไดวาจากแบบประเมนทใชในการบรหารงานและควบคมภายใน ดานตางๆ 5 สวน คอ การควบคมภายในองคกร (Control Environment) การประเมนความเสยง (Risk Assessment) การควบคมการปฏบตงาน (Control Activities) ระบบสารสนเทศและการสอสาร(Information & Communication) และระบบการตดตาม (Monitoring Activities) คณะกรรมการบรษท กรงเทพดสตเวชการ จ ากด (มหาชน) มความเหนวา มระบบควบคมภายในทเพยงพอและเหมาะสมตามสภาพปจจบนของกจกาก การด าเนนงานโดยรวม มความโปรงใสและมการก ากลบดแลกจการทดสามารถตรวจสอบได

การควบคมคณภาพของกจกรรมทง 3 ดานตามกรอบแนวคดการวจย คอ ดานการสรรหาและคดเลอก ดานการฝกอบรมและพฒนา ดานการธ ารงรกษาบคลากร จากทผวจยไดสมภาษณกลมผบรหารทรพยากรมนษย พบวา เครอโรงพยาบาลกรงเทพ มการวางแผนและมการปฏบตตามแผนทวางไว ผลการด าเนนงานเปนไปตามเปาหมายทก าหนด ซงในแตละกระบวนการจะมการทบทวนแผนและปรบปรงแผนใหเปนไปตามความเหมาะสม ซงในแตละกจกรรมจะมหลกเกณฑในการควบคมคณภาพเพอใหเกดประสทธภาพในการด าเนนงาน ผวจยจะใชตารางการควบคมดานการบรหารทรพยากรมนษยเปนเครองมอในการวดประสทธภาพของเครอโรงพยาบาลกรงเทพเพอใหทราบถงการด าเนนงานทมประสทธภาพอยางชดเจน ดงตารางท 4.6


76


การควบคมดานการบรหารทรพยากรบคคล

ขนตอนการด าเนนงาน

สภาพแวดลอมการควบคม ปจจยเสยง กจกรรมการควบคม สารสนเทศและการสอสาร การตดตามและ

ประเมนผล

การสรรหาและการ คดเลอก

1. การก าหนดนโยบาย ระเบยบ และแนวทางการปฏบตงานเกยวกบการสรรหา การเลอกสรร การคดเลอก และการทดลองปฏบตงาน 2. การก าหนดคณสมบตของผสมคร

1. การเผยแพรประชาสมพนธขาวสารการรบสมครไมทวถง 2. การก าหนดคณสมบตของผสมครในประกาศรบสมครไมชดเจน 3.การด าเนนการคดเลอกทไมใชระบบคณธรรมอยางแทจรง 4.ขอสอบและวธการสอบไมไดมาตรฐาน

1. การมรปแบบของการสรรหาอยางชดเจนตามแนวปฏบตทวไป 2. ก าหนดหลกเกณฑและแผนอตราก าลงส ารองเพอรองรบการเปลยนแปลง 3. ก าหนดหลกเกณฑและมาตรการในการสรรหา บรรจ และแตงตงบคลากรในหนวยงานใหชดเจนและเปดเผย

1. เผยแพรขอมล ขาวสาร ทางสอมวลชนและระบบ Internet 2.ท าความเขาใจกบผบรหารในเรองกระบวนการสรรหาและการคดเลอกพนกงาน

1. ประเมนผลการสรรหา เลอกสรร และการ คด เลอกอยางตอเนอง

การฝกอบรมและพฒนา

1 . น โ ย บ า ย ก า ร บ ร ห า รทรพยากรบคคล 2. แผนพฒนาบคลากรของหนวยงาน 3. หลกสตรฝกอบรม/สมมนา บคลากรในหนวยงาน

1. มแผนงานและโครงการพฒนาและฝกอบรมทไมตรงกบความตองการอยางแทจรง 2. การคดเลอกบคคลทไมเหมาะสมเขารบการพฒนาหรอรบทนตาง ๆ

1 . ก าหนดแผนการพฒนาบ คลากรและเปาหมายการฝกอบรมประจ าปโดยใหพนกงานมสวนรวมในการจดฝกอบรม 2.จดใหมการจดท าฐานขอมลประวตขอมลบคลากร และประวตการไดรบการฝกอบรมในหนวยงานใหทนสมยอยเสมอ 3. ก าหนดเปาหมาย หลกเกณฑ และวธการในการพฒนาบคลากรในหนวยงานใหชดเจน

1. ประชาสมพนธแผนพฒนา บคลากรของหนวยงานให ทกฝายรบทราบ 2.จดใหมการแลกเปลยนขอคดเหนเกยวกบการพฒนาบคลากรจากเจาหนาททกระดบในหนวยงาน

1. วเคราะหผลการพ ฒ น า ห ร อฝกอบรมเปนระยะ 2 . ต ด ต า ม แ ล ะป ร ะ เ ม น ผ ล ก า รปฏบตงานหลงการฝกอบรม


77


การควบคมดานการบรหารทรพยากรบคคล (ตอ) ขนตอนการด าเนนงาน

สภาพแวดลอมการควบคม

ปจจยเสยง กจกรรมการควบคม สารสนเทศและการ

สอสาร การตดตามและ

ประเมนผล

4. ระบบสารสนเทศเกยวกบการพฒนาบคลากร 5. ทศนคตของผปฏบตงาน

4. จดใหมระบบการสบเปลยนหมนเวยนบคลากรในหนวยงานเพอใหเกดการเรยนรการปฏบตงานในหลายๆ ดาน 5. จดใหมระบบการวดหรอประเมนผลการปฏบตงาน

3. เผยแพรระบบสารสนเทศเกยวกบการพฒนาบคลากรใหทกฝายทราบ

การธ ารงรกษาบคลากร

1. นโยบายคาตอบแทนและสวสดการตางๆ ภายในหนวยงาน 2 ห ล ก เ ก ณ ฑ ก า ร ใ หคาตอบแทนและสวสดการตางๆ 3. นโยบายการบรหาร ทรพยากรบคคล 4 มาตรการสรางขวญและก าลงใจใหแกบคลากร 5. วฒนธรรมของหนวยงานและทศนคตของผปฏบตงาน

1 . ก า ร ก า ห น ด ร ะ เ บ ย บเ ก ย ว ก บ ส ว ส ด ก า ร แ ล ะประโยชนเกอกลไมครอบคลม ไมเหมาะสม 2. ความไมเขาใจของพนกงานทรบผดชอบ 3. การใชหลกฐานเทจในการขอเบกสวสดการ

1. ปรบปรงหลกเกณฑการใหคาตอบแทนใหเหมาะสมเปนธรรมอย เสมอ รวมทงก าหนดดชนช วดผลการด าเนนงานเพอประโยชนในการประเมนผลงานและตอบแทน 2. จดใหมหวหนาผควบคมงานเขารวมในการประเมนผลการปฏบตงานเพอพจารณาเลอนขนเงนเดอน 3. ก าหนดหลกเกณฑการประเมนผลและการเลอนขนเงนเดอน และประกาศหลกเกณฑทก าหนดโดยเปดเผย 4. มก าหนดแนวทางการธ ารงรกษาบคลากรในหนวยงาน 5. จดใหมการประกาศเกยรตคณหรอมอบรางวลใหแกเจาหนาทอาวโสและมความสามารถ 6. จดใหมผรบผดชอบก าหนดหลกเกณฑและระยะเวลาในการพจารณาเลอนระดบและต าแหนง

1. ประชมชแจงนโยบายและหลกเกณฑหรอสทธป ร ะ โ ย ช น ร ว ม ท งสวสดการตางๆ ใหทกฝายทราบทวกน 2 . ป ร ะ ก า ศ ผ ล ก า รประเมนการพจารณาการเ ล อ น ข น เ ง น เ ด อ น ใ นภาพรวมใหทราบทวกน 3. ชแจงนโยบายและหลกเกณฑตางๆในการธ ารงรกษาบคลากรให ทกฝายรบทราบทวกน

1. ประเมนผลนโยบายหรอมาตรการตางๆ ในการธ ารงรกษาบคลากรทมความ สามารถไวในหนวยงาน 2. ประเมนผลการปฏบตงานของเจาหนาท เพอประโยชนในการปรบปรงหลกเกณฑหรอมาตรการตางๆในการธ ารงรกษาบคลากรทมความ สามารถไวในหนวยงาน


78

78

4.1.3.1 การควบคมการบรหารดานการสรรหาและคดเลอก ดานการสรรหาและคดเลอก การควบคมเพอใหเกดประสทธผล คอ ม

รปแบบของการสรรหาอยางชดเจนตามแนวปฏบตทวไป ก าหนดหลกเกณฑและแผนอตราก าลงส ารองเพอรองรบการเปลยนแปลง ก าหนดหลกเกณฑและมาตรการในการสรรหา บรรจ และแตงตงบคลากรในหนวยงานใหชดเจนและเปดเผย มการประเมนผลการสรรหา เลอกสรร และการคดเลอกอยางตอเนอง ผลจากการสมภาษณผบรหารเกยวกบมาตรฐานการสรรหาและคดเลอกของเครอโรงพยาบาลกรงเทพ มขอมลการควบคมดงน

1. มการวางแผนอตราก าลงรายป มการ review ทกครงป

2. ฝายทรพยากรบคคลจะท าการแจงจ านวนอตราก าลงใหผบงคบบญชา

ของแตละแผนกในปนนๆ ทราบ

3. มการท า Monthly Report แจงเกยวกบTurn Over rate อตรา

พนกงานเขา-ออก อตราคงคางทจะตองสรรหาทดแทนหรอเพมเตม

4. การวางแผนอตราก าลงส ารอง ของ BDMS คอ โรงพยาบาลจะม

Nursing pool สามารถยมตวกนขามเครอขายไดโดย มตกลงกบผสมครงาน โดยการระบในสญญา

และ ในใบสมครวาสามารถไปชวยเครอขายได

5. การรบพนกงาน 1 ต าแหนง จะมการก าหนดสดสวน 1:10 เชน

เปดรบสมครต าแหนงพยาบาล 1 ต าแหนง ตองมผสมครอยางนอย 10 คน

6. การก าหนดคณสมบตของแตละต าแหนง โดยก าหนดคณสมบต

เหมอนกนทงเครอโรงพยาบาลกรงเทพ

7. หลกเกณฑในการสรรหา บรรจ มขนตอน คอ มการสมภาษณเชง

พฤตกรรม และมคณะกรรมการในการสมภาษณเพอคดกรอง(Screen)

8. มการประเมน KPI ของฝายบคคล ในการสรรหา โดยเปรยบเทยบ

อตราทรบเขามา และอตราทผานการทดลองงาน สาเหตทออกคออะไร ถาออกเนองจากขาด

คณสมบตจะนบเปน Turnover rate ถาออกโดยสาเหตอนเชน พอแมปวย หรอสาเหตทไมใชการท

คนไมเหมาะสมกบงาน จะไมนบเปน Turnover rate

9. การตรวจสอบในกระบวนการ 2 ฝาย คอ 1.ตรวจสอบหนวยงานวาม

การฝกอบรมพนกงานใหมไดดหรอไม ท างานไดตามทก าหนดหรอไม 2. ตรวจสอบฝายทรพยากร

บคคล วาสามารถรบคนไดตามทก าหนดใน competency หรอไม


79

79

10. มการตรวจสอบจ านวนของการคดเลอกบคลากรในแตละหนวยงาน

และการหาผสมครทนเวลาหรอไม และใชงบประมาณไปเทาไหร

11. มการวดผลจาก KPI ทก าหนดในดานการสรรหา ในแตละต าแหนง

มต าแหนงเรงดวนกต าแหนง และไดคนตามก าหนดวนทระบหรอไม ถาไมไดจะตองไปดทสาเหตวา

เกดอะไรขน เพอหาทางแกปญหา โดยอาจจะท าการเพมอตรา recruiter หรอ ปรกษากนในทมเพอ

หาทางแกปญหาตอไป

4.1.3.2 การควบคมการบรหารดานการฝกอบรมและพฒนา การควบคมการบรหารดานการฝกอบรมและพฒนาทมประสทธผลตองม

การก าหนดแผนการพฒนาบคลากรและเปาหมายการฝกอบรมประจ าปโดยใหพนกงานมสวนรวมในการจดฝกอบรม จดใหมการจดท าฐานขอมลประวตขอมลบคลากร และประวตการไดรบการฝกอบรมในหนวยงานใหทนสมยอยเสมอ มการก าหนดเปาหมาย หลกเกณฑ และวธการในการพฒนาบคลากรในหนวยงานใหชดเจน ประชาสมพนธแผนพฒนาบคลากรของหนวยงานใหทกฝายรบทราบ จดใหมการแลกเปลยนขอคดเหนเกยวกบการพฒนาบคลากรจากเจาหนาททกระดบในหนวยงาน วเคราะหผลการพฒนาหรอฝกอบรมเปนระยะ ตดตามและประเมนผลการปฏบตงานหลงการฝกอบรม ผลจากการสมภาษณผบรหารเกยวกบมาตรฐานการฝกอบรมและพฒนาบคลากรของเครอโรงพยาบาลกรงเทพ มขอมลการควบคมดงน

1. มการวางแผนทกป และมการ review ทกครงป

2. มการรายงานผลวาใชงบประมาณไปเทาไหร เปนไปตามแผนหรอไม

3. มการก าหนดโดย KPI วาพนกงานไดรบการอบรมโปรแกรมพนฐาน

mandatory ในภาคบงคบ ตามขอก าหนดของโรงพยาบาลหรอไม โดยแบงการฝกอบรมเปน 2

หลกสตรใหญๆ คอ Hospital Mandatory เปนภาคบงคบส าหรบพนกงานทกคน และ หลกสตร

Department KPI โดยในแตละแผนกจะมหลกสตรเพอพฒนาในแตละฟงกชน

4. มการใชระบบโปรแกรม Triple Soft จดท าฐานขอมลการฝกอบรม

ซงเปนระบบทใชทง BDMS โดยจะแบงเปน 2 สวน คอ HRM และ HRD ซงจะมการบนทกประวต

บคลากรตงแตแรกเขา ในระบบ HRM และหากมการโอนยายจะมการดงขอมลจากระบบไปยง

เครอขายทพนกงานทานนยายไป ส าหรบระบบการอบรมจะถกบนทกในสวนของ HRD


80

80

5. มการเสนอโปรแกรมฝกอบรมโดยฝายทรพยากรบคคลจะ Launch

ไปกอน ใหพนกงานแจงความจ านงวาตองการเขารวมหลกสตรใดบาง ผานโปรแกรม จนถงขนตอน

การเขาอบรมจรงของพนกงานนนๆ

6. ในดานการสบเปลยนงาน (Rotate) จะม 2 Module คอ Recruit

&Training เชน บคลากรทตองการเปลยนงานเนองจากตงครรภ จะขอโยกยายไปอกต าแหนงหนง

สามารถโยกยายไดถาบคลากรทานนนสอบผานตามเกณฑ competency ของต าแหนงนนๆ แตถาไม

ถงจะตองสงไปฝกอบรมเพมเตม จงจะไปท าในต าแหนงทตองการได

7. มการวดผลโดยการประเมนหลงไดรบการฝกอบรม นอกจากจะม

ใบรบรองผานการฝกอบรมแลว จะมการตรวจสอบวาถาเกดกรณขนมาสามารถแกปญหาหรอ

ปฏบตงานไดหรอไม แตถาเปนหลกสตรของแตละแผนกจะมการตรวจสอบโดยการวด competency

วาความสามารถของพนกงานมครบตามทฝกอบรมมาหรอไม หรอมการปรบใชในการท างานให

สอดคลองกน ถาพนกงานสอบผานเกณฑการทดสอบจะไดรบการเลอนต าแหนง

4.1.3.3 การควบคมการบรหารดานการธ ารงรกษาบคลากร การควบคมการบรหารดานการธ ารงรกษาบคลากร เพอใหเกด

ประสทธผล คอ การปรบปรงหลกเกณฑการใหคาตอบแทนใหเหมาะสมเปนธรรมอยเสมอ รวมทงก าหนดดชนชวดผลการด าเนนงานเพอประโยชนในการประเมนผลงานและตอบแทน จดใหมหวหนาผควบคมงานเขารวมในการประเมนผลการปฏบตงานเพอพจารณาเลอนขนเงนเดอน ก าหนดหลกเกณฑการประเมนผลและการเลอนขนเงนเดอน และประกาศหลกเกณฑทก าหนดโดยเปดเผย มก าหนดแนวทางการธ ารงรกษาบคลากรในหนวยงาน จดใหมการประกาศเกยรตคณหรอมอบรางวลใหแกเจาหนาทอาวโสและมความสามารถ จดใหมผรบผดชอบก าหนดหลกเกณฑและระยะเวลาในการพจารณาเลอนระดบและต าแหนง มการชแจงนโยบายและหลกเกณฑหรอสทธประโยชนรวมทงสวสดการตางๆ ใหทกฝายทราบทวกน ประกาศผลการประเมนการพจารณาการเลอนขนเงนเดอนในภาพรวมใหทราบทวกน ชแจงนโยบายและหลกเกณฑตางๆในการธ ารงรกษาบคลากรใหทกฝายรบทราบทวกน ประเมนผลนโยบายหรอมาตรการตางๆ ในการธ ารงรกษาบคลากรทมความสามารถไวในหนวยงาน ประเมนผลการปฏบตงานของเจาหนาทเพอประโยชนในการปรบปรงหลกเกณฑหรอมาตรการตางๆในการธ ารงรกษาบคลากรทมความสามารถไวในหนวยงาน ผลจากการสมภาษณผบรหารเกยวกบมาตรฐานการฝกอบรมและพฒนาบคลากรของเครอโรงพยาบาลกรงเทพ มขอมลการควบคมดงน


81

81

1. มหลกเกณฑการประเมนผลการเลอนขนและการประกาศหลกเกณฑท

ก าหนดไวทกป ซงการประเมนผลจะม 2 รอบ ในครงปแรกเราจะประเมนผลเพอพฒนา ส าหรบ

ปลายปจะมการประมวลผล KPI เพอพจารณาปรบคาตอบแทน

2. มการให Reword &recognition การใหรางวลจะมทงการประกาศ

เกยรตคณ และการมอบรางวลส าหรบพนกงานทท าด แตส าหรบพนกงานทท าไมดจะไมมการลงโทษ

แตจะพฒนาตอไป

3. มการคณะกรรมการดานการธ ารงรกษาบคลากรไว 2 สวน คอ (1) EWC

(Employee Wellness Committee) รบผดชอบเรองความผาสกของพนกงาน โดยการ Survey

เพอหากจกรรมผานหลายชองทาง เชน อเมล แบบสอบถาม หรอการประชม แลวแตสถานการณเพอ

สนองความตองการของพนกงานและ (2) การท า Engagement น าผล Engagement survey มา

พฒนา ซงจะมการด าเนนการทงเครอโรงพยาบาล

4. โรงพยาบาลจะมการก าหนดผรบผดชอบในการก าหนดหลกเกณฑในการ

ปรบเลอนต าแหนง โดยการตงคณะกรรมการ ซงคณะกรรมการจะมาจากการเลอกบคลากรจากทก

วชาชพมาเปนคณะกรรมการโดยมทานผอ านวยการโรงพยาบาลเปนกรรมการ การปรบเลอนต าแหนง

มการก าหนดระยะเวลาขนต าของอายงานในต าแหนงตองด ารงต าแหนงงานกปขนไปจงจะปรบเลอน

ได ซงเปนไปตาม competency ของต าแหนงทจะปรบดวย บางต าแหนงตองมการปพนฐานกอน

เชนต าแหนงทเปนสายวชาชพ (ผชวยผจดการฝายทรพยากรมนษยเครอ รพ.กรงเทพ จงหวดเชยงใหม วนท 26 พฤษภาคม 2560)

4.2 การเปรยบเทยบความแตกตางของโรงพยาบาลในเครอโรงพยาบาลกรงเทพ ใน 3 บรบท โดยการเปรยบเทยบความแตกตางของขนาดโรงพยาบาลในเครอกรงเทพ และความแตกตางของทตงระหวางกรงเทพกบตางจงหวด และ ความแตกตางในการบรหารบคลากรทเปนสายวชาชพ (Clinic) กบสายการสนบสนน (Non Clinic) วามผลกระทบตอการด าเนนงานในการบรหารทรพยากรมนษยหรอไม

4.2.1 เปรยบเทยบโรงพยาบาลขนาดกลางและโรงพยาบาลขนาดใหญในเครอโรงพยาบาลกรงเทพ

ดานการสรรหาและคดเลอกระหวางโรงพยาบาลขนาดกลางและโรงพยาบาลขนาดใหญทอยในเครอโรงพยาบาลกรงเทพ มการใชระบบการบรหารแบบเดยวกน การ


82

82

สรรหาบคลากรโดยใชเกณฑการสรรหาเหมอนกนทงเครอ จากทสมภาษณผบรหารพบวาขนาดของโรงพยาบาลไมมความแตกตางกนในดานของการสรรหา ซงจะพจารณาจากบคลากรภายในกอนโดยการขออาสาสมครภายในเครอขายเดยวกนใหไปท างานในโรงพยาบาลอกพนทหนง ซงอาจเปนภมล าเนาของบคลากรภายในอยแลว อกสวนหนงจะเปนบคลากรทขอใหยายไปโดยระบชวงระยะเวลาในการโยกยายไปเพอทจะฝกบคลากรใหมใหสามารถปฏบตงานไดเหมอนกนกอน ส าหรบการดงดดผสมครจะมการปฏบตแบบเดยวกน คอ ออก campus เพอนชวนเพอน เปนหลก

ดานการฝกอบรมและพฒนาระหวางโรงพยาบาลขนาดเลกและโรงพยาบาลขนาดใหญในสวนของหลกสตรพนฐาน (Mandatory Program) จะเปนมาตรฐานเดยวกนทงหมดทกโรงพยาบาลในเครอ แตจะมการฝกอบรมในเรองวฒนธรรมองคกรของแตละทองถนทจะไมเหมอนกน เชน ภาคเหนอ ภาคอสาน และภาคใต ทมวฒนธรรมแตกตางกน ส าหรบโรงพยาบาลขนาดใหญจะมการฝกอบรมแยกการฝกอบรมออกเปนกลมผเชยวชาญอยางชดเจน แตโรงพยาบาลขนาดเลกจะไมไดแยกเนองจากบคลากรใน 1 คน อาจจะตองท าหนาทหลากหลายเปน Multifunction ซงขนอยกบบรบทของโรงพยาบาลและ competency ทมความแตกตางอยในแตละโรงพยาบาล

ดานการธ ารงรกษาระหวางโรงพยาบาลขนาดเลก และโรงพยาบาลขนาดใหญ พบวา ไมมความแตกตางกน เนองจากทงโรงพยาบาลขนาดเลกและโรงพยาบาลขนาดใหญ มการท า Engagement Survey เหมอนกนทกโรงพยาบาล แต Engagement Score ในแตละขนาดโรงพยาบาลจะไมเหมอนกน ในดานทมคะแนนทใกลเคยงกนจะมการแจงให CEO ของแตละโรงพยาบาลทราบวา หวขอ Engagement ของปนนๆ มเรองอะไรบาง เพอน าประเดนในแตละหวขอไปพฒนาตอ ส าหรบหวขอเดยวกนจะสามารถน ามาก าหนดกจกรรมรวมกนได แตส าหรบบางเรองทตางกน ทม Engagement Score ต า ทางฝายทรพยากรมนษยจะเนนจดเปนกลม เพราะแตละกลมมความตองการไมเหมอนกน

4.2.2 การเปรยบเทยบโรงพยาบาลทอยพนทในกรงเทพมหานครกบโรงพยาบาลในตางจงหวด

ดานการสรรหาและคดเลอกระหวางโรงพยาบาลทอยพนทกรงเทพมหานครกบโรงพยาบาลในตางจงหวด การสรรหาของทงเครอโรงพยาบาลมอย 2 วธ คอ 1. การออกแคมปสทเปนสวนกลาง ถาเปนดานวชาชพ เชนพยาบาล จะมการสรางทมโดยการน าของ Vice President ในสวนของพยาบาลของแตละโรงพยาบาล เพอประชาสมพนธในภาพรวมเพอแจงใหทราบวาในแตละโรงพยาบาลเปดรบผสมครจ านวนเทาไหร เพอใหผสนใจระบความจ านงวาตองการรวมงานทโรงพยาบาลพนทไหน ซงเปนมาตรฐานของโรงพยาบาลทผสมครสามารถเลอกพนทได 2. การลงประกาศผานหนาเวปไซดของโรงพยาบาล หรอผาน Facebook ของแตละโรงพยาบาล หรอชองทาง


83

83

อน เชน การ Launch email ไปยงสวนกลาง เปนตน เพราะบางต าแหนงไมสามารถสรรหาจากการออก campus ไดเนองจากบรบทของแตละองคกรไมเหมอนกน ความเรงดวนของการสรรหาของในต าแหนงนนๆ ทตองท าทนทโดยไมตองรอการสรรหาจากสวนกลาง

ดานการฝกอบรมและพฒนาบคลากร ระหวางโรงพยาบาลในกรงเทพมหานคร และโรงพยาบาลในตางจงหวด พบวา มการใชมาตรฐานในการฝกรมบคลากรในหลกสตรพนฐานทเปนมาตรฐานเดยวกนทงเครอโรงพยาบาลกรงเทพ (BDMS) มการจดท าฐานขอมลการฝกอบรมซง เปนโปรแกรมของโรงพยาบาลเรยกวา Triple Soft โดยโปรแกรมการฝกอบรมทางฝายทรพยากรบคคลจะ Launch ไปในระบบกอน เพอใหพนกงานแจงความจ านงวาตองการ เขารวมหลกสตรใดบาง ซงเปนระบบทใชทง BDMS

ดานการธ ารงรกษาบคลากรระหวางโรงพยาบาลในกรงเทพมหานคร และโรงพยาบาลในตางจงหวดจะไมแตกตางกนเนองจากบคลากรทกพนทโรงพยาบาลมความส าคญตอองคกรเหมอนกน เนองจากกจกรรมทจดขนเพอความผาสกของพนกงานเปนกจกรรมในภาพรวมเปนมาตรฐานเดยวกน มการท า Engagement Survey ทกโรงพยาบาล แตคะแนน Engagement Score ในแตละพนทจะไมเหมอนกน เชนโรงพยาบาลในกรงเทพมหานครมคาตอบแทนสง แตไมมความสมดลในการท างาน (Work life balance) แตโรงพยาบาลในพนทตางจงหวดบางพนทมการจดกจกรรมส าหรบพนกงานสงแตคาตอบแทนต า จงจะตองพจารณาในดานคาตอบแทนทเปนสวนของโบนส ทงนจะตองพจารณาจากบรบทวาพนกงานในแตละพนทตองการความผาสกแบบไหน ในแตละปจะไมเหมอนกนขนอยกบบรบทในปนนๆ ดวย เชน ในปนผลEngagement Score คอตองการวนหยด ปหนาอาจจะตองการเปนคาตอบแทนทมากขน เปนตน

4.2.3 เปรยบเทยบบคลากรสายวชาชพ (Clinic) และบคลากรสายสนบสนน (Non clinic)

การสรรหาและคดเลอกบคลากรในสวนของบคลากรวชาชพ (Clinic) เชน พยาบาล เภสชกร จะมการแขงขนสง จากการสมภาษณผบรหารการสรรหาของทงเครอโรงพยาบาลมอย 2 วธ คอ

1. การออก campus ทเปนสวนกลาง ถาเปนดานวชาชพ เชนพยาบาล จะมการสรางทมโดยการน าของ Vice President ในสวนของพยาบาลของแตละโรงพยาบาล เพอประชาสมพนธในภาพรวมเพอแจงใหทราบวาในแตละโรงพยาบาลเปดรบผสมครจ านวนเทาไหร เพอใหผสนใจระบความจ านงวาตองการรวมงานทโรงพยาบาลพนทไหน ซงเปนมาตรฐานของโรงพยาบาลทผสมครสามารถเลอกพนทได


84

84

2. การลงประกาศผานหนาเวปไซดของโรงพยาบาล หรอผาน Facebook ของแตละโรงพยาบาล หรอชองทางอน เชน การ Launch email ไปยงสวนกลาง เปนตน เพราะบางต าแหนงไมสามารถสรรหาจากการออกแคมปสไดเนองจากบรบทของแตละองคกรไมเหมอนกน ความเรงดวนของการสรรหาของในต าแหนงนนๆ ทตองท าทนทโดยไมตองรอการสรรหาจากสวนกลาง

ส าหรบในดานการดงดดแพทยใหเขามารวมงานในเครอโรงพยาบาลกรงเทพ ซงจะไมไดอยในสวนรบผดชอบของฝายทรพยากรมนษย ผบรหารระดบสงจะพจารณาจาก 2 วธ คอ

1. การแนะน าจากแพทยของเครอโรงพยาบาลกรงเทพในการดงตวแพทยจาก

ทอนซงจะไมผานระบบการสรรหาของฝายทรพยากรมนษย แตจะมการแนะน าจากแพทยใน DBMS

และดวยชอเสยงของโรงพยาบาล จงท าใหมโอกาสสงในการไดตวแพทยมารวมงานในองคกร

2. โดยการยมตวแพทยในเครอขายเดยวกนแบบชวคราว หรอการก าหนด

ระยะเวลา 3 เดอน หรอ 6 เดอน หรออาจจะนานกวานน ซงทางฝายทรพยากรมนษยจะท าการ

ประกาศเพอขอความชวยเหลอแบบอาสาสมครจากแพทยภายใน BDMSการสรรหาและคดเลอกบคลากรในสวนของบคลากรสายสนบสนน (Non clinic) เชน ฝายทรพยากรมนษย ฝายบญชการเงน ฝายการตลาด จะ

ท าการสรรหาแบบปกตทวไป เนองจากบคลากรทตองการมจ านวนมากกวาสายวชาชพทางการแพทย การสรร

หาจะใชวธ ประกาศหลายชองทาง เชน ประกาศผานเวปไซดของโรงพยาบาล การลงโฆษณาผาน Job

Advertising เปนตน ซงจะมความไดเปรยบในดานชอเสยงของโรงพยาบาล สวสดการตางๆ และความกาวหนา

ในอาชพ ทสามารถดงดดผสมครงานใหสนใจเขามารวมงานกบเครอโรงพยาบาลกรงเทพ

การฝกอบรมและพฒนาบคลากรในสวนของบคลากรสายวชาชพ (Clinic) และบคลากรสายสนบสนน (Non Clinic) จะไดรบการฝกอบรมในหลกสตรพนฐานทเหมอนกน (Mandatory Program) สวนหลกสตรเฉพาะทางของแตละแผนกจะแตกตางกนไปตามสายอาชพ และการก าหนด competency ของแตละต าแหนง ซงหลกสตรในดานวชาชพทเปนหลกสตรเฉพาะทางจะมมากกวาหลกสตรทเปนสวนของบคลากรสายสนบสนน ซงการฝกอบรมจะมทงภายในและภายนอกเพอใหพนกงานมความรความสามารถตรงตามทก าหนด

การธ ารงรกษาบคลากร โรงพยาบาลจะไดไมแบงแยกตามบทบาทหนาทรบผดชอบเนองจากบคลากรทกระดบมความส าคญตอองคกรเหมอนกน เนองจากกจกรรมทจดขนเพอความผาสกของพนกงานเปนกจกรรมในภาพรวมเปนมาตรฐานเดยวกน ดงนนจงไมมความแตกตางกนระหวางบคลากรสายวชาชพ (Clinic) และบคลากรในสวนทวไป (Non clinic)


85

ตารางท 4.7 การเปรยบเทยบความแตกตางใน 3 บรบท ของเครอโรงพยาบาลกรงเทพ

กลยทธ โรงพยาบาลขนาดเลก-กลาง และโรงพยาบาลขนาดใหญ

โรงพยาบาลในเขตกรงเทพ และโรงพยาบาลในตางจงหวด

บคลากรในสายวชาชพ (Clinic) และ บคลากรในสายสนบสนน (Non clinic)

การสรรหาและคดเลอก

ไมแตกตางเนองจากมการใชระบบการสรรหาและคดเลอกเปนมาตรฐานเดยวกนทงเครอโรงพยาบาล (BDMS) โดยใช KPI เปนเครองมอวดประสทธภาพ

มความแตกตางคอบคลากรในกรงเทพทมจ านวนมากกวา ผสมครจะมใหเลอกมากกวา แตวธการสรรหาใชระบบเดยวกน ซงสวนใหญจะพจารณาจากคนภายในทอยในเครอขาย BDMS กอน เนองจากตองมความรดานเทคนค และวฒนธรรมองคกร

มความแตกตาง คอ บคลากรสายวชาชพจะมการแขงขนสง ตองใชเทคนคในการสรรหาทเขมขน สวนบคลากรสายสนบสนนจะใชวธการสรรหาแบบปกตทวไปซงมขอไดเปรยบในดานความมชอเสยงของโรงพยาบาล

การฝกอบรมและพฒนา

มความแตกตางในเรองหลกสตร Department Program จะมหลกสตรเฉพาะส าหรบบคลากรเพอเนนความเชยวชาญในโรงพยาบาลขนาดใหญ ไมมใน รพ.ขนาดกลางและขนาดเลก แตจะใชหลกสตรทเปน Multi ในสวนของหลกสตรพนฐาน (Mandatory Program) จะเปนมาตรฐานเดยวกนทงหมดทกโรงพยาบาลในเครอ

ไมมความแตกตางกนในการฝกอบรมและพฒนาบคลากรในแตละพนท เนองจากโรงพยาบาลใชระบบการฝกอบรมเดยวกน โดยใชโปรแกรม Triple soft เหมอนกน ทงเครอขาย ทงหลกสตรพนฐาน(Mandatory Program) และหลกสตร Department Program ทเปนหลกสตรเฉพาะของแตละแผนก

มความแตกตางคอบคลากรสายวชาชพจะฝกอบรมทเปนหลกสตรเฉพาะทางเพอเนนความเชยวชาญทางการแพทย และบคลากรสายสนบสนนจะเนนการฝกอบรมในดานการใหบรการเปนหลก แต หลกสตรพนฐาน (Mandatory Program) จะไดรบการฝกอบรมเหมอนกนทกต าแหนง

การธ ารงรกษาบคลากร

มความแตกตางกน โดยการจดกจกรรมจะวดจาก Engagement Score ทแตกตางกนและไดคะแนนต า จะเนนจดกจกรรมเฉพาะกลม และบางขอทมความคลายกนในแตละโรงพยาบาลจะสามารถจดกจกรรมรวมกนได

มความแตกตางกน โดยกจกรรมจะวดจาก วฒนธรรมในพนท และผล Engagement Score ทแตกตางกนและไดคะแนนต า จะเนนจดกจกรรมเฉพาะกลม และบางขอทมความคลายกนในแตละโรงพยาบาลจะสามารถจดกจกรรมรวมกนได

ไมมความแตกตาง เนองจากกจกรรมทจดขนเพอความผาสกของพนกงานเปนกจกรรมในภาพรวมเปนมาตรฐานเดยวกน


86

86

จากผลการวจยท าใหเหนวา เครอโรงพยาบาลกรงเทพมการบรหารทรพยากรมนษยทเปนมาตรฐานเดยวกนทงเครอ แตจะมความแตกตางในบรบทของโรงพยาบาลอยในพนทตางจงหวดจะมความแตกตางในดานวฒนธรรมของพนทนนๆ ทตองปรบกจกรรมใหเหมาะสมกบบคลากรในพนทนนๆ ซงผวจยไดสรปเปรยบเทยบความแตกตางออกเปน 3 ดาน ในการสรรหาและคดเลอกบคลากร ในสวนของหลกเกณฑและวธการด าเนนการจะไมมความแตกตางกนเนองจากใหมาตรฐานในการสรรหาและคดเลอกเหมอนกนทงเครอโรงพยาบาล แตจะมความตางกนในดานพนทตางจงหวดจะมผสมครมากและนอยแตกตางกนในแตละพนท ส าหรบบคลากรทเปนสวนของสายวชาชพ (Clinic) จะมการแขงขนสง จงตองใชเทคนคในการบรหารการสรรหาและคดเลอกคอนขางมาก ในดานการฝกอบรมและพฒนาใชระบบเดยวกนทงเครอโรงพยาบาล พนกงานทงหมดจะตองไดรบการฝกอบรมและพฒนาในสวนของ Mandatory Program ทกคนเหมอนกน ในสวนของหลกสตรเฉพาะทางจะมความแตกตางทเกดจากขนาดของโรงพยาบาลซงการฝกอบรมในโรงพยาบาลขนาดใหญจะมหลกสตรเฉพาะทางมากกวาโรงพยาบาลขนาดกลางและขนาดเลก ส าหรบดานการธ ารงรกษาบคลากร จะมการสรางสงแวดลอมทดใหกบพนกงาน โดยการก าหนดกจกรรมเพอความผาสกใหกบพนกงานเปนกจกรรมในภาพรวมเปนมาตรฐานเดยวกนทงเครอโรงพยาบาลกรงเทพ ในดานของสวสดการหลกๆ จะเหมอนกน แตจะแตกตางกนเลกนอยเนองจากวฒนธรรมทแตกตางกนในแตละพนท ซงจะสะทอนใหเหนถงประสทธภาพในการบรหารทรพยากรมนษยในมตทมความแตกตาง ทงในดานความตางของขนาด ความตางของวฒนธรรมในแตละพนท ความตางของบคลากรทเปนสายวชาชพ (Clinic) และ บคลากรสายสนบสนน (Non clinic)


87

87

บทท 5 สรปผลการวจยและขอเสนอแนะ

การศกษาเรอง การบรหารทรพยากรมนษยทมประสทธผลของโรงพยาบาลเอกชน ม

วตถประสงคเพอน าเสนอความมศกยภาพในการบรหารทรพยากรมนษยทสามารถขบเคลอนองคกรทงดานการบรหารและการบรการของโรงพยาบาลอยางสอดคลองเพอรองรบผปวยทเปนลกคาระดบพรเมยม และเปนทยอมรบของชาวตางชาตเพอใหเกดความมนใจในการเขารบบรการ โดยใชรปแบบการสมภาษณเชงลกจากผบรหารของโรงพยาบาลเอกชนในการบรหารงานทรพยากรมนษย ทงหมด 3 แหง โดยสรปความมประสทธผลในแตละดานตามกรอบแนวคดไดดงตอไปน 5.1 สรปผลการวจย

ผวจยสรปผลการวจยตามวตถประสงคของงานวจยจากแนวทางการด าเนนงานของ

โรงพยาบาลเอกชนสการเปนโรงพยาบาลทมประสทธภาพ จากผลการศกษาดงกลาว สามารถสรปความมประสทธผลของการบรหารทรพยากรมนษย ดานการสรรหาและคดเลอก ดานการฝกอบรมและพฒนา และดานการธ ารงรกษาบคลากร โดยมรายละเอยดดงตอไปน

5.1.1 ดานการสรรหาและคดเลอก โรงพยาบาลมขอไดเปรยบจากการมเครอขายมากและความเปนปกแผนของ

โรงพยาบาลในเครอ ท าใหเกดความรวดเรวในการหาต าแหนงทดแทนของแตละโรงพยาบาลโดยใชวธการทหลากหลาย ทนอกเหนอจากการสรรหาจากการประกาศงานผาน Job Advertising หรอ Website ของโรงพยาบาลเองแลว ยงมชองทางอน เชน

1. เพอนชวนเพอน โดยผานทางพนกงาน ซงมการตงรางวลส าหรบผทแนะน า โดยก าหนดขนตอนในการใหรางวล

2. การใหทนการศกษาแกผทผลการเรยนด ซงเมอจบการศกษากจะไดมาเปนพนกงานของโรงพยาบาล

3. การจด Campus ทมหาวทยาลยตางๆ โดยใชวธพชวนนองรวมสถาบน มการน าเสนอภาพลกษณของโรงพยาบาล สทธประโยชนตางๆ ทได ความกาวหนาในอาชพ และในการจด Campus ในแตละครง นอกจาก เจาหนาทในการสรรหาคดเลอกแลว จะมเจาหนาทของโรงพยาบาลไปดวย เชน ผจดการตนสงกด เพอไปแชรประสบการณใหกบผทสนใจจะเขามารวมท างาน และเพอ


88

88

จะสามารถตอบค าถามใหกบผทสนใจไดตรงประเดน ท าใหผทสนใจรสกถงพนองรวมสถาบนไดคยกน รวมถงเจาหนาทดานเทคนคตางๆดวย

4. การขอยมตวแพทย สามารถท าไดหลายวธ เชน การตดตอใหแพทยมาจากโรงพยาบาลอนดวยตวเอง หรอการใหค าปรกษาทาง Tele conference ทางแพทยสามารถด าเนนการไดเองเลยเนองจากมองคกรแพทยรองรบอยแลว และเปนวชาชพอสระ ซงจะค านงถงผปวยเปนหลก

โดยในแตละขนตอนจะมการควบคมตรวจสอบผลการด าเนนงานโดยใชดชนชวดผลการปฏบตงาน KPI และ Competency ซงเปนเกณฑทก าหนดใหสอดคลองกบ BDMS Value ของทงเครอโรงพยาบาลกรงเทพ

5.1.2 ดานการฝกอบรมและพฒนา เครอโรงพยาบาลกรงเทพมแผนในการอบรมและพฒนาบคลากร Road Map ไว

เปนพนฐานอยแลว มการท า Training need survey เพอวเคราะหความตองการของแตละโรงพยาบาล สวนหวขอใดทสามารถจดเปน In house Training ได ทางฝายทรพยากรมนษยจะน าเสนอใหอยในแผนดวย และสงไปยงตนสงกดเพอเลอกหวขอทตองการจะพฒนาบคลากรในแตละหนวยงาน เพอท าเปน Training Year Plan ทชดเจน ซงกจกรรมนถอเปนการสรางความแขงแกรงใหกบองคกร เนองจากเปนการเตรยมความพรอมใหกบพนกงานในองคกรเพอเปนโอกาสในการสรางความกาวหนาในอนาคตพจารณาการเลอนต าแหนงซงจะเชอมโยงไปสการธ ารงรกษาบคลากรใหอยกบองคกรตอไป เพราะในกรณทองคกรมการขยายจะพจารณาบคลากรจากภายในกอนจะท าการสรรหาและคดเลอกบคลากรจากภายนอก จงท าใหเปอรเซนต Turn over ขององคกรอยในระดบต า และสามารถสราง Employee Royalty ได ส าหรบแพทยทตองการจะเปลยนมาดดานงานบรหารกจะสามารถอบรมและพฒนาเพอมาดแลงานดานบรหารไดเชนกน

5.1.3 ดานการธ ารงรกษาบคลากร จะมเกยวของกบคาตอบแทน สทธประโยชนทใหกบพนกงาน ความพงพอใจใน

งาน รวมไปถงสภาพแวดลอมในการท างาน ซงโรงพยาบาลกรเทพ จะค านงถงพนกงานในทกดานทกลาวมา ในการค านงถงคาตอบแทนนนโรงพยาบาลมการเทยบกบธรกจทใกลเคยง และในขณะเดยวกนกจะตองค านงถงความสามารถในการจายขององคกรดวย ซงคาตอบแทนอาจไมใชปจจยหลกทจะท าใหสามารถรกษาบคลากรไวได แตสงส าคญทสามารถรกษาบคลากรไวไดคอ “การสรางขวญและก าลงใจทด การสรางบรรยากาศทดในการท างาน” ซงการจดกจกรรมตางๆ ในองคกร เพอสรางบรรยากาศทด จงเปนสวนหนงทองคกรใหความส าคญ รวมไปถงการใหทนเพอศกษาตอ การ


89

89

เสนอต าแหนงทสงกวา การเสนอคาตอบแทนทสงกวา ถอเปนกลยทธทผบรหารจะพจารณาน ามาใช ขนอยกบสถานการณ

5.2 การอภปรายผล

ผลจากการวเคราะหกจกรรมในการบรหารองคกรและการบรหารทรพยากรมนษย สามารถสรปกลยทธในการบรหารทรพยากรมนษย ดงน

5.2.1 กลยทธการสรรหาและคดเลอก (Recruiting & Selecting) จากการเปรยบเทยบใน 3 ดานในดานขนาดของโรงพยาบาลทมขนาดเลก-กลาง และขนาดใหญใชระบบการสรรหาและคดเลอกทเปนมาตรฐานเดยวกน ไมมความแตกตาง วธการดงดดผสมครทเหมอนกน คอ เพอนชวนเพอน การออก campus และการใหทนการศกษากบผทมผลการเรยนด ทงน ในกรณต าแหนงทเปดรบสามารถสรางความกาวหนาในอาชพใหพนกงานจากภายในไดจะพจารณาบคลากรภายในกอน รวมถงใหโอกาสในการโยกยายสบเปลยนงานเพอกลบภมล าเนาเดม ซงจะตองผานกระบวนการตรวจสอบความสามารถใหเหมาะสมกบต าแหนงทจะยายไปใหตรงตาม competency ของต าแหนงนนๆ ในกรณท าแบบทดสอบผานจะสามารถเลอนต าแหนงหรอโยกยายไปยงต าแหนงใหมในภมล าเนาเดมได หากท าแบบทดสอบไมผานจะตองเขารบการฝกอบรมในสวนทขาดเพอใหมความรความสามารถครบตาม competency ทก าหนด การเปรยบเทยบการสรรหาและคดเลอกของโรงพยาบาลทอยในเขตกรงเทพและตางจงหวด พบวา มความแตกตางกนเนองจากผสมครในเขตกรงเทพมหานครมผสมครในปรมาณทมากกวา แตขนตอน เกณฑในการสรรหาและคดเลอกจะเปนมาตรฐานเดยวกนทงเครอโรงพยาบาล แตดวยความทมเครอขายมากจงไมท าใหมปญหาในเรองการสรรหาและคดเลอกในโรงพยาบาลทอยในตางจงหวดเนองจากบคลากรทงเครอสามารถสบเปลยนโยกยายไปในเครอขายเดยวกนได ชวคราว โดยมการตกลงตงแตขนตอนแรกโดยการระบในใบสมครงานและระบในสญญาวาจาง การเปรยบเทยบการสรรหาและคดเลอกบคลาการทเปนสายอาชพ (Clinic) และสายสนบสนน (Non clinic) จะมความแตกตางกนเนองจากในสวนของแพทยและพยาบาลมการแขงขนสงจงท าใหตองใชเทคนคในการสรรหาทดงดดผสมคร แตส าหรบแพทยจะไมอยในกระบวนการสรรหาและคดเลอกของฝายทรพยากรมนษย จะท าการสรรหาและคดเลอกโดยผบรหารระดบสงหรอผอ านวยการของโรงพยาบาล โดยการแนะน าจากแพทยดวยกนเอง แตส าหรบต าแหนงพยาบาล เภสชกร และต าแหนงทท าดานคลนกอน ทางฝายทรพยากรมนษยจะท าการดงดดผสมครโดยสวนใหญเปนการจด Campus กบมหาลยตางๆ โดยจดเปนภาพรวมสวนกลาง ผสนใจสามารถเขยนเลอก


90

90

ไดวาตองการรวมงานทโรงพยาบาลใดในเครอขายของโรงพยาบาลกรงเทพ ซงฝายทรพยากรมนษยจะประชาสมพนธใหทราบวาโรงพยาบาลใดตองการรบสมครต าแหนงใด จ านวนเทาไหร ซงจะน าทมโดย VP ของฝายพยาบาล ฝายทรพยากรมนษยรวมกบผจดการในแผนกอน เพอประชาสมพนธใหตอบขอสกถามกบผสนใจ รวมถงการถายทอดประสบการณทดใหกบผทสนใจไดรบทราบ สวน Non Clinic จะสามารถใชการสรรหาและคดเลอกโดยวธทวไป เชน ลงประกาศผานเวปไซดของโรงพยาบาล เปนตน

5.2.2 กลยทธการฝกอบรมและพฒนา (Training & Developing) จากการเปรยบเทยบความแตกตางของการฝกอบรมและพฒนาของโรงพยาบาลเลก-ขนาดกลางกบโรงพยาบาลขนาดใหญ พบวา มความแตกตางในเรองหลกสตรอบรมในสวนของ Department Program จะมหลกสตรเฉพาะทางส าหรบบคลากรทางการแพทยเพอเนนความเชยวชาญในโรงพยาบาลขนาดใหญมากกวา โรงพยาบาลขนาดกลางและขนาดเลก เนองจากจะหลกสตรทเปน Multifunction ตามบรบทของโรงพยาบาล ดวยความทเปนโรงพยาบาลขนาดเลก-ขนาดกลางผปวยจะมปรมาณทนอยกวา ดงนนบคลากรจะตองสามารถปรบตวเพอท าหนาทไดมากกวา1งาน จงตองปรบหลกสตรในการฝกอบรมใหเหมาะสมกบบรบทของโรงพยาบาล แต ในสวนของหลกสตรพนฐาน (Mandatory Program) จะเปนมาตรฐานเดยวกนทงหมดทกโรงพยาบาลในเครอ การ เปร ยบ เท ยบการฝ กอบรมและพฒนาของ โ ร งพยาบาลท อย ใ นกรงเทพมหานครกบโรงพยาบาลทอยในตางจงหวดจะไมมความแตกตางกน เนองจากโรงพยาบาลใชระบบการฝกอบรมเดยวกน โดยใชโปรแกรม Triple soft เหมอนกน ทงเครอขาย ทงหลกสตรพนฐาน(Mandatory Program) และหลกสตร Department Program ทเปนหลกสตรเฉพาะของแตละแผนก การเปรยบเทยบการฝกอบรมและพฒนาบคลากรในสวนของสายอาชพ (Clinic) และสายสนบสนน (Non clinic) มความแตกตางคอบคลากรสายวชาชพจะฝกอบรมทเปนหลกสตรเฉพาะทางเพอเนนความเชยวชาญทางการแพทย มการการท าโครงการแลกเปลยนทงภายในประเทศและนอกประเทศโดยการสงพนกงานเขาไปเรยนรในโรงเรยนแพทยภายในประเทศและโรงเรยนแพทยทตางประเทศ เชนโครงการแลกเปลยนกบประเทศสหรฐอเมรกา Oregon Health & Science University (OHSU) เพอใหพนกงานสามารถปฏบตงานไดอยางมประสทธภาพ ส าหรบบคลากรสายสนบสนนจะเนนการฝกอบรมในดานการใหบรการเปนหลก แต หลกสตรพนฐาน (Mandatory Program) จะไดรบการฝกอบรมเหมอนกนทกต าแหนง ซงมการควบคมตรวจสอบกระบวนการฝกอบรมและพฒนาท าใหบคลากรมประสทธภาพในการปฏบตงานตรงตามทก าหนด และหากพบวา


91

91

บคลากรมความสามารถไมครบตามทก าหนดใน competency ของต าแหนงนนๆ จะมการสงไปฝกอบรมเพมความรในสวนทขาดและวดผลการอบรมเพอวางแผนความกาวหนาในอาชพตอไป

5.2.3 กลยทธการธ ารงรกษาบคลากร (Retaining) จากการเปรยบเทยบความแตกตางของธ ารงรกษาบคลากรของโรงพยาบาลเลก-ขนาดกลางกบโรงพยาบาลขนาดใหญ พบวา มความแตกตางกนในดานการจดกจกรรมซงจะวดจาก Engagement Score ในขอทมความแตกตางกนและไดคะแนนต า ฝายทรพยากรมนษยจะเนนจดกจกรรมเฉพาะกลมโรงพยาบาลนนๆ และบางขอทมความคลายกนในแตละโรงพยาบาลจะสามารถจดกจกรรมรวมกนได การ เปร ยบ เท ยบการ ธ า ร งร กษาบ คลากรของ โ ร งพยาบาลท อย ใ นกรงเทพมหานครกบโรงพยาบาลทอยในตางจงหวด พบวา มความแตกตางกน ในดานของวฒนธรรมในพนทนนๆ และผล Engagement Score ในขอทแตกตางกนและไดคะแนนต า จะเนนจดกจกรรมเฉพาะกลมโรงพยาบาลนนๆ และบางขอทมความคลายกนในแตละโรงพยาบาลจะสามารถจดกจกรรมรวมกนได การเปรยบเทยบการธ ารงรกษาบคลากรในสวนของสายอาชพ (Clinic) และสายสนบสนน (Non clinic) ไมมความแตกตาง เนองจากกจกรรมทจดขนเพอความผาสกของพนกงานเปนกจกรรมในภาพรวมเปนมาตรฐานเดยวกน ซงการสรางบรรยากาศในการท างานทด โดยการจดกจกรรมใหกบพนกงานและสวสดการ มการให Reword & recognition ในเรองของคาตอบแทนตางๆ การธ ารงรกษาบคลากรของเครอโรงพยาบาลกรงเทพ จะมคณะกรรมการ 2 สวน คอ EWC (Employee Wellness Committee) จะดเรองความผาสกของพนกงาน โดยการ Survey เพอหากจกรรม โดยผานหลายชองทาง เชน อเมล แบบสอบถาม หรอการประชม แลวแตสถานการณเพอสนองความตองการของพนกงาน รวมทงการท า Engagement น าผล Engagement survey มาพฒนา ซงกจกรรมดงกลาวจะมการด าเนนการทงเครอโรงพยาบาล ไมวาจะเปน Healthcare หรอ Non Healthcare มการใชชองทางการสอสารทด โดยจะม Morning brief ทกเชา จ-อา เพอทราบสถานการณและแกปญหาใหเรวทสด สวน Monthly Meeting จะเปนสอสารในระดบ Management มเรองนโยบายตางๆ ทจะท าใหพนกงานตอไป สวนชองทางในการสอสารในระดบพนกงานจะมสารสอสารผานระดบหวหนา ในภาพรวมจะมระดบผบรหาร และ CEO สอสารถง พนกงาน ไตรมาสละครง โดยใหถามค าถามในทประชมเพอตอบขอสกถามไดในทประชมเพอใหพนกงานรบรทศทางขององคกร


92

92

อาจกลาวไดวา บคลากรเปนตวแปรส าคญในการพจารณาถงความเชอมนขององคกร ดวยการยอมรบนบถอจากตางประเทศซงมลกคาชาวตางชาตเขามารบบรการจ านวนมากท าใหผบรหารตองสนบสนนใหพนกงานมความพรอมในทกดาน โดยเฉพาะความพรอมดานการรกษาพยาบาล การสรรหาบคลากรทางการแพทยจงมสวนส าคญทจะสรางคณคาการรกษาพยาบาลใหเปนทยอมรบของผใชบรการ แตโรงพยาบาลจะสามารถตอบสนองความตองการของแพทยและพยาบาลไดจ าเปนตองมเครองมอทางการแพทยททนสมย มการสนบสนนสงเสรมใหเรยนรวทยากรใหมๆ ในตางประเทศ มการสรางแรงจงใจในคาตอบแทนและระยะเวลาในการปฏบตงาน มฐานขอมลททนสมย รวดเรว ตอบสนองตอการใชงานไดทนสถานการณ มศกยภาพในการจดสรรงบประมาณเพอจดจางบคลากรตางประเทศทมความสามารถเฉพาะทางมาเปนแมแบบในการร กษาผปวยทมคณภาพ กลยทธส าคญในการบรหารทรพยากรมนษย คอ การสรางสงจงใจในการดงตวบคลากรทางวชาชพ ทงแพทย พยาบาล และเจาหนาทเทคนค ทมศกยภาพ มความพรอมทงความร ประสบการณ และมจตบรการอยางแทจรง โดยผบรหารตองมกลยทธทางการตลาดในการสรรหาบคลากรเหลาน เชน การแลกเปลยนบคลากรทางการแพทยระหวางโรงพยาบาลในประเทศกบตางประเทศ การน าบคลากรทางการแพทยไปเปนนกวชาการดานการแพทย พยาบาล ในสถานบนการศกษาตางๆ และเปดรบนกศกษาทจบใหมในสถานบนทมชอเสยงหรอมคณภาพ การท าสญญาวาจางแกบคลากรในระยะยาว การใหทนการศกษาแกบคคลทสนใจทจะปฏบตงานกบโรงพยาบาลกรงเทพ เปนตน ซงปจจยทงหมดนจะส าเรจไดจ าเปนตองไดรบการสนบสนนจากผบรหารบรษท กรงเทพดสตเวชการ จ ากด (มหาชน) อยางจรงจงและตอเนอง

5.3 ขอจ ากดในการศกษางานวจย

1. การเขาถงเพอสมภาษณผบรหารของโรงพยาบาลคอนขางตองใชเวลา เนองจากผบรหารไมสะดวกในการใหสมภาษณ และระยะเวลาในการใหสมภาษณไมมากนก

2. ระยะเวลาในการเกบขอมลทอาจจะนอย ท าใหจ านวนกลมตวอยางไมมากพอ 3. ธรกจโรงพยาบาลเอกชนทเปนธรกจเฉพาะอาจท าใหผบรหารไมสามารถเปดเผย

ขอมลเชงลกไดมากนก ซงอาจมผลกระทบตอการวเคราะหผลการวจยทอาจจะคลาดเคลอนไปบาง

5.4 ขอเสนอแนะส าหรบผบรหาร


93

93

1. ผบรหารควรสนบสนนใหฝายทรพยากรมนษยมสวนรวมในการวางแผนกลยทธธรกจมากขน เพอใหสามารถเขาไปมบทบาทในการเปนพนธมตรธรกจใหมากขนในทกระดบขององคกร

2. ผบรหารฝายทรพยากรมนษยควรผลกดนและเปนสอกลางใหบคลากรทกระดบใหเกดความเปนธรรมในองคกร เพอกระตนใหเกดการพฒนาตนเอง ชวยเหลอซงกนและกน มความจงรกภกดตอองคกร อนจะท าใหองคกรมความไดเปรยบในการแขงขนกบประเทศอนๆ

5.5 ขอเสนอแนะในการท าวจยครงตอไป

1. ควรมการศกษาวจยกลมตวอยางโรงพยาบาลเอกชนโดยเปรยบเทยบความแตกตาง

ของโรงพยาบาลทไมใชเครอเดยวกน 2. ควรศกษาเพมเตมในดานการใหบรการ และการแขงขนดานเทคโนโลย ความ

ทนสมย และความทดเทยมกบประเทศอนในเอเชย 3. ควรศกษาเพมเตมในกลมผรบบรการชาวตางชาตเพอใหทราบความตองการทแทจรง

เกยวกบความตองการดานบรการ เพอใหไดขอมลเชงลก


94

94

รายการอางอง หนงสอและบทความในหนงสอ เกรกเกยรต ศรเสรมโภค. (2546). การพฒนาความสามารถเชงสมรรถนะ. กรงเทพฯ: บรษท โกลเบล

คอนเซรน จ ากด. จตรลดา อมรวฒนา. (2553). การศกษาเปรยบเทยบปจจยทสงผลตอความมประสทธผลของการ

บรหารทรพยากรมนษยเชงกลยทธ : กรณศกษาบรษทภายใต อตสาหกรรมทใชเทคโนโลยระดบต ากบอตสาหกรรมทใชเทคโนโลยระดบสง. กรงเทพฯ: โรงพมพมหาวทยาลยธรรมศาสตร.

ธงชย สนตวงษ. (2538). กลยทธและนโยบายธรกจ. กรงเทพฯ: ไทยวฒนาพานช. พกตรผจง วฒนสนธ, และ พส เดชะรนทร. (2542). การจดการเชงกลยทธและนโยบายธรกจ. พมพ

ครงท 2. กรงเทพฯ: โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย. เยาวภา ปฐมศรกล. (2523). กลยทธการตลาดบรการสขภาพของโรงพยาบาลเอกชนในประเทศไทย.

กรงเทพฯ: โรงพมพมหาวทยาลยธรรมศาสตร. วชต ออน. (2542). การจดการเชงกลยทธ. กรงเทพฯ : SR Printing. วทยา ดานธ ารงกล. (2526). การบรหาร. กรงเทพมหานคร: เธรดเวฟ. สมยศ นาวการ. (2539). การบรหารเชงกลยทธและนโยบายธรกจ. พมพครงท 3. กรงเทพฯ: น าอกษร

การพมพ. อารมสตรอง, ไมเคล. (2549). การบรหารทรพยากรมนษยเชงกลยทธ. แปลโดย อรจรย ณ ตะกวทง.

กรงเทพฯ: เอกซเปอรเนท. บทความ ธนชพร สวางแจง, กญญดา ประจศลป. (2556). การบรหารทรพยากรมนษยขององคการพยาบาล

โรงพยาบาลสงกดกรมแพทยทหารเรอ ในชวงพทธศกราช 2555-2559. วารสารพยาบาลศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย.


95

95

วทยานพนธ คนงนจ อณหโชค. (2546). การบรหารทรพยากรมนษยของกลมงานการพยาบาล โรงพยาบาลรฐบาล

ในชวงพทธศกราช 2550-2554. วทยานพนธมหาบณฑต.พยาบาลศาสตร (การบรหารการพยาบาล). จฬาลงกรณมหาวทยาลย. บณฑตวทยาลย.

ฉววงศ บวรกรตขจร. (2554). แบบจ าลองธรกจในการจดการนวตกรรมของสถานพยาบาลเอกชนเพอเปนศนยกลางสขภาพของเอเชย. วทยานพนธวทยาศาสตรมหาบณฑต วทยาลยนวตกรรม มหาวทยาลยธรรมศาสตร

บรษท ซ เอ อนเตอรเนชนแนล อนฟอรเมชน จ ากด. (2553). “การศกษาสถานภาพและความสามารถในการแขงขนของธรกจโรงพยาบาลในประเทศไทย ส านกบรหารการประกอบธรกจของคนตางดาว กรมพฒนาธรกจการคา”

พระนนทภทร แสนณรงค, (2552). การศกษาประสทธผลของสถานพยาบาล ส านกงานคณะกรรมการสงเสรมสวสดการและสวสดภาพครและบคลากรทางการศกษา (สกสค.) ตามแนวคด Balanced Scorecard

สภาว โฆศรกล, ภทรยา คะลลวน, สขวรยา สขสเพม. (2551). การบรหารทรพยากรมนษย เชงกลยทธโดยใชแนวคดเชงสมรรถนะ กรณศกษา : โรงพยาบาล บ.แครเมดคอลเซนเตอร

สออเลกทรอนกส กรงเทพธรกจ. (2014) “HMTDI ตดอาวธนกบรหารโรงพยาบาล” สบคนเมอวนท 11 ตลาคม 2557,

จาก http://www.bangkokbiznews.com/home/detail/business/mba/20140512/581856/HMTDI.html

ขาวสารอาเซยน.2016. “ยทธศาสตร 10 ป ไทยเปนศนยกลางสขภาพนานาชาต (Medical Hub)” สบคนเมอวนท 28 เมษายน 2560, http://www.aseanthai.net/ewt_news.php?nid=6276&filename=index

ณฐพล วฒรกขจร.2559, “ประเทศไทยกบการพฒนาเปน MEDICAL HUB OF ASIA” สบคนเมอวนท 28 เมษายน 2560, https://www.gsb.or.th/getattachment/

ไทยรฐ. (2556) “โรงพยาบาลกรงเทพน ารองเวลดคลาส ศนยกลาง"เมดคล ฮบ” สบคนเมอวนท 17 พฤศจกายน 2557, จาก http://www.thairath.co.th/content/365662


96

96

ไทยแลนดอนดสตรดอทคอม. (2009) “การบรหารทรพยากรมนษยเชงกลยทธ อกหนงยทธวธแหงความส าเรจขององคกร” สบคนเมอวนท 1 ตลาคม 2557, จาก http://www.thailandindustry.com/guru/view.php?id=10112&section=9&rcount=Y

ปยะนช สถาพงศภกด. 2559, “ธรกจโรงพยาบาลเอกชน” สบคนเมอวนท 28 เมษายน 2560, https://www.krungsri.com/bank/getmedia/c1c6a542-0fad-440f-bd4b-2bad5501378d/IO_Hospital_2016_TH.aspx

ผจดการ 360 รายสปดาห.2555 คอลมน กลยทธการตลาด: “AEC กบเมดคลฮบของไทย ประมาทไมไดเลย” สบคนเมอวนท 30 เมษายน 2560, https://suchons.wordpress.com

โรงพยาบาลดบก. (2559) “BDMS SOUTHERN GROUP จบมอ 8 องคกร เยยมชม INTELLIGENT HOSPITAL” สบคนเมอวนท 22 เมษายน 2560, จาก http://dibukhospital.com/bdms-southern-group

ศนยวจยกสกรไทย. (2553). “ฮบสขภาพแหงเอเชย:สรางโอกาสทองของธรกจการแพทยไทย” สบคนเมอวนท 20 เมษายน 2556, จาก http://www.ksmecare.com/Article/82/24738

สมาคมโรงพยาบาลเอกชน.2558, “ADVERTORIAL “เทคโนโลยทางการแพทย” ...กาวทกลาลงทน ยกระดบโรงพยาบาลเอกชนไทยสสากล, http://www.posttoday.com/social/health/368928

สยามมเดย.2016. “การพฒนาประเทศไทยใหเปนศนยกลางสขภาพนานาชาต “Medical Hub” นโยบายส าคญของรฐบาลไทย” สบคนเมอวนท 28 เมษายน 2560, http://live.siammedia.org/index.php/article/chit-chat-health/9739

Advanced Business Magazine. (2015) “เปดท าเนยบสดยอดนกบรหารแหงป 2558 : นายแพทยปราเสรฐ ปราสาททองโอสถ” สบคนเมอวนท 8 มกราคม 2559, จาก https://www.facebook.com/advancedbusinessmagazine/posts/393783870817714:0

BrandBuffet Team.2014. “เครอรพ. กรงเทพฯ ผนกรวม 6 กลมรพ.แถวหนาไทย “เครอขายใหญทสดในเอเชยตะวนออกเฉยงใต” ประกาศศกดาลยตลาด “เอเชย”สบคนเมอวนท 28 เมษายน 2560, จาก http://www.brandbuffet.in.th/2014/11/bangkok-dusit-medical-ads/


97

97

CSR Report.2013. “รายงานความยงยนขององคกร” สบคนเมอวนท 28 เมษายน 2560, http://bdms-th.listedcompany.com/misc/CSR/20140320-BGH-CSRreport2013-TH-02.pdf

HireRight. (2016) “HireRight Employment Screening Benchmark Report 2016” http://www.hireright.com/assets/uploads/files/HireRight2016BenchmarkingReport.pdf

HR to Thai.com. (2015) “4 โมเดลธรกจ 4 วธคดผกใจคน” สบคนเมอวนท 8 มกราคม 2559, จาก http://www.hrtothai.com/Articles/Index/380

Marketeer. (2013), “NO.1 RAND : โรงพยาบาลกรงเทพ” สบคนเมอวนท 24 ตลาคม 2557, จากhttp://marketeer.co.th/2014/08/10065/

Your Trusted Healthcare Network. (2016) “ขอมลบรษท กรงเทพดสตเวชการ จ ากด (มหาชน)” สบคนเมอวนท 22 เมษายน 2560, จาก http://bdms-th.listed company.com/profile.html

Books Barney, B. 2001, Is the resource based “view” a useful perspective for strategic

management research? Yes”, Academy of Management Review, vol. 26, January, pp. 41-56.

Devanna, A; Frombrun, J.; Tichy, M. and Warren, K. 1982, “Strategic planning and human resources management, Human resource Management, vol. 21, Spring, pp. 11-18.

Articles Anne Vo & Timothy Bartram.2012, “The adoption, character and impact of strategic

human resource management: a case study of two large metropolitan Vietnamese public hospitals”


98

98

Elvira Nica,2013 “The Importance of Human Resources Management to the Health Care System” Economics, Management, and Financial Markets Volume 8(4), pp. 166–171

HR strategy in healthcare, www.siemens.com/thought2action INTERNATIONAL CONFERENCE of SCIENTIFIC PAPER AFASES. 2012, “NEW TRENDS IN

HUMAN RESOURCE MANAGEMENT IN THE HOSPITALITY INDUSTRY” pp.185-190. Julia Christensen Hughes Evelina Rog, (2008),"Talent management", International

Journal of Contemporary Hospitality Management, Vol. 20 Iss 7 pp. 743-757 Permanent link to this document: http://dx.doi.org/10.1108/ 09596110810899086

Naresh Khatri, Jack Wells, Jeff McKune & Mary Brewer.2006 “Strategic Human Resource Management Issues in Hospitals: A Study of a University and a Community Hospital”

Platonova, Elena A, PhD; Hernandez, S Robert, DrPH; Moorehouse, R Brett, FACHE. 2013, “Innovative Human Resource Practices in U.S. Hospitals: An Empirical Study”,vol.58, pp. 290-301.

Siemens Healthcare GmbH, (2015), “White Paper”, Approaches for a successful Syi Su, Mei-Chi Lai and Hao-Chen Huang. 2007, “Healthcare industry value creation

and productivity measurement in an emerging economy” The Service Industries Journal Vol. 29, No. 7, July 2009, 963 –975

VIOLETA FRÂNCU, OVIDIU FRÂNCU. 2013, “HUMAN RESOURCES MANAGEMENT AT THE LEVEL OF A SINGLE-SPECIALITY PUBLIC HOSPITAL” AMT, v. II, no. 1, pp. 202-206


99

ภาคผนวก


100

100

ขอมลการสมภาษณเพมเตมอยางไมเปนทางการ บทสมภาษณ ผชวยผอ านวยการฝายทรพยากรบคคล รพ. กรงเทพเชยงใหม เมอวนท 6 พ.ค. 2560 1. การตดสนผลงานของบคลากรมความชดเจนเทยงตรงอยางไร มการตรวจสอบผลการประเมน

การปฏบตงานอยางไร ทาง DBMS ใชระบบ KPI จะใหตามผลงานทได การตรวจสอบเปน 2 สวน คอ ระบบ

KPI กบ Behavior ทมาจาก core value ของ DBMS

2. เคยเกดการรองเรยนระหวางพนกงานดวยกนหรอไม มการวางระบบตดสนปญหาอยางไร ไมเคยมการรองเรยนเรองการประเมนผลเนองจากจะมการเรยกคยกบพนกงานทกคน

ในการอธบายผลของ score ทได เพอใหพนกงานยอมรบ ซงมตวชวดทชดเจน สวนเรองสวสดการไมเคยมขอรองเรยนใดๆ เนองจากองคกรใหพนกงานมากกวาทอน 3. มการสนบสนนสวสดการพนกงานดานใดเปนพเศษ และมปญหาสวสดการอยางไร มการสนบสนนหลายสวน เชน หอพกใหกบกลมพนกงานทจะตองขนเวร เรองยนฟอรม คารกษาพยาบาล ซงสวสดการแตละทจะขนอยกบพนทนนๆ เนองจาก culture ไมเหมอนกน ไมเคยมปญหาเนองจากมประกาศทชดเจนเพราะพนกงานจะมการรบทราบและยอมรบตงแตตน เชน สวสดการคารกษาพยาบาลทเปนตวเงนจะมวงเงนทชดเจน และถาเกนจากนนจะมสวนลดใหทเทาไหร จะไดสวนลดในสดสวนทมากกวาลกคาทวไป ในกรณ IPD แตถาเปน OPD ให 100% ไมจ ากดจ านวนครง 4. การวางระบบสอสารภายในขององคกรและระหวางองคกรอยางไร ประสบปญหาในลกษณะ

ใดบาง จะม Morning brief ทกเชา จ-อา เพอทราบสถานการณและแกปญหาใหเรวทสด สวน

Monthly Meeting จะเปนระดบ Management มนโยบายตางๆ ทจะท าใหพนกงานตอไป สวนชองทางในการสอสารในระดบพนกงานจะมระดบหวหนา สวนในภาพใหญจะมระดบผบรหาร และ CEO ถง พนกงาน ไตรมาสละครง โดยใหถามค าถามในทประชมเพอตอบขอสกถามไดในทประชมเพอใหพนกงานรบรทศทางขององคกร ในสวนการสอสารระหวางองคการจะแบงเปนภาคสวน ซงจะม


101

101

Network ทกวชาชพ เชน ในสวนของ HR จะม HR Network สวน Nurse จะม Nurse Network รวมกนทงเครอมประชมทงป แลวแตวาปไหนจะมกครง ในการรกษาพยาบาลของแพทยหรอพยาบาลจะมการ consult ทาง Teleconference ไดตลอด ปญหาการสอสารระหวางองคกรจะมในเรองการสอสารไมทวถงบาง การทพนกงานลาไปนาน อาจมขอมลลาชา แตไมใชประเดนใหญ สามารถจะปด Gap ได เชน ใช intranet ในการสอสารขอมล สามารถดขอมลยอนหลงได ไมวาจะเปน นโยบาย กฎระเบยบ เบอรโทรศพทของพนกงาน มบรการดานไหนบาง 5. ผบรหารมนโยบายดานทรพยากรดานสวสดการตามความตองการของพนกงานหรอไม

เราจะมการจดท าsurveyความตองการของพนกงาน ตองการความชวยเหลอดานไหน จะมการกระจายความชวยเหลอ ถาในดานสวสดการ HR จะดแลสามารถทจะปรบเปลยนไดหรอไม เราจะมแพลนเรองสวสดการทพนกงานสามารถเลอกได เชนพนกงานทไมไดใชสวสดการคลอดลกเนองจากโสด ทาง HR จะพจารณาสวสดการอนๆ ใหเลอก ซงเปนโครงการในอนาคต ซงมาจากความตองการของพนกงานมาแกปญหา แตจะไมสามารถตอบโจทยไดทกคนเนองจากมความหลากหลาย 6. ปญหาเกยวกบบคลากรทพบมากทสดในขณะนคอเรองอะไร และมแนวทางแกไขอยางไร

สวนใหญเปนขอจ ากดของการผลตในตลาดทเกยวกบสหวชาชพทหายาก เกดความขาดแคลน การแขงขนสง ซงจะตองมสมพนธทดกบสถาบนตางๆ

7. มการน าเขาพยาบาลและแพทยเขามาเพอรกษาพยาบาลหรอไม

การน าเขาแพทยและพยาบาลจะมขอจ ากดในดานของกฎหมายไทยเนองจากตองมการสอบดานภาษาไทย และตองมความรดานวฒนธรรมไทย เพราะหากไมมการรบรองจากแพทยสภา จะไมสามารถท าการรกษาคนไขได แตท าไดแคใหค าปรกษา ใหความรในดานการรกษาพยาบาลไดเทานน เราจงท าโครงการแลกเปลยนกบประเทศสหรฐอเมรกา Oregon Health & Science University (OHSU) ซงขณะนสงทงระดบผจดการวชาชพไปดงานทอเมรกา ซงจะมการก าหนดเปาหมายวาแตละเครอขายจะสงไปกคน เพอกลบมาพฒนางานซงท ามานานแลว 8. อปสรรคในการฝกอบรม มอะไรบาง

มอปสรรอยบาง เนองจากถาจะเลอกใหทใดเปน Center จะมปญหาเรองการเดนทาง เรองบคลากรในการจดเวร มเรองเวลาเขามาเกยวของเชน ชวงไฮซซน โลวซซน จะตองวางแผน ซง


102

102

อาจไมเปนไปตามแผน ชวงไหนทไฮซซน กจะจดแบบทไมมภาคบงคบ ถาเปนชวงโลวซซนกจะมงท าการพฒนาพนกงานของเรา เพราะทกคนตองม mandatory ทเหมอนกนทง BDMS

9. การจดตารางเวลางานมความยดหยนอยางไรบาง มการ Rotate งานอยางไรบาง

มความยดหยนในการจดตารางงานส าหรบพนกงานทตองเขาเวร จะมการจดวนท างาน 5 วนหยด 2 วน สามารถสลบวนท างานไดตามโอกาส ในการ Rotate งานสวนใหญจะเปนการใหระดบทสงกวาไปท าหนาทแทนในระดบทต ากวาได หรอการโยกยายไปท างานแทนชวคราวในเครอขายโรงพยาบาลทอยตางจงหวดในกรณขาดบคลากรในต าแหนงเดยวกน

10. ในดานการ Promote พนกงานภายในหรอการหาบคลากรภายนอกเพอทดแทนต าแหนง

ระดบสง ทางเครอโรงพยาบาลจะระบ Competency ในแตละต าแหนงไวชดเจน โดยสวนใหญ

ทางฝายบคคลจะพจารณาบคลากรภายในกอน และประเมนวาบคคลนนๆ ขาดอะไร จงจะสงไปฝกอบรมในเรองนนๆ เพอใหมความสามารถครบตามทก าหนด ส าหรบการพจารณาจากบคลากรภายนอกกจะตองมาเรยนรวฒนธรรมองคกรกอนเชนกน


103

103

ประวตผเขยน ชอ นางสาวธญญานนท ศรธรรมนตย วนเดอนปเกด วฒการศกษา

12 กมภาพนธ 2520 ปการศกษา 2545: บรหารธรกจบณฑต (บรหารการจดการทรพยากรมนษย) มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลพระนคร

ต าแหนง ประสบการณท างาน

ผจดการฝายทรพยากรมนษย บรษท ดซซ จ ากด 2558-ปจจบน: ผจดการฝายทรพยากรบคคล บรษท ดซซ จ ากด 2556-2557: ผชวยผจดการฝายทรพยากรบคคล บรษท เพาเวอร โซลชน เทคโนโลย จ ากด (มหาชน) 2554-2555: ผชวยผจดการฝายทรพยากรบคคล

บรษท ดเอชซ (ประเทศไทย) จ ากด

Öøïø øìøó÷Öøöî þ÷dì öðøÿ ìí ñú×Ü øÜó÷ïú...

Documents