poèmes amazighs (maroc, 2010)
DESCRIPTION
Tagziwin n Itran (Fatima Moutaouakil, 2010)TRANSCRIPT
1
Fatima Moutaoukil
faïima mutawakil
Tagziwin n itran
Tagziwin n itran
Recueil de poèmes en tamazight
2010
2
TarragtTarragtTarragtTarragt
- I tmvart tamazivt, avbalu n tayri d tussna tamazivt, talli yav iäufn tutlayt nv, tamagit d watign nv.
- I willi isfaskan s tudrt nnsn fad ad tddr tmazivt.
- I Rachid Afaw, Tanirt d Anir Nejjari.
- I baba d immi, d aytma.
- I tawja n ayt Moutaoukil d tawja n ayt Nejjari d tawja n ayt Bouaddi.
- I Mohamed Oussous d tawja ns, Brahim laasri Amaziv d tawja ns.
- I Lahoucine Mourabih, Bochra Alami, Farid Mohamed Zalhoud, Mohamed Bouzait, Reqia-tanirt Kadi d tiyyaä d
wiyyaä lli bdda si iflsn, awsn iyi ku yan s tvarast ns, fad ad bikksv i tirra s tmazivt, smunv isyafatn inu v tadla-ad inu tamzwarut.
3
TanmmirtTanmmirtTanmmirtTanmmirt
I mass Mohamed Oussous d massa
Aziza Nafia lli isgaddan tawckint ad,
awsn iyi gis, fkin as tizi nnsn, azzln fllas
aylliv æn inn tlkm.
4
TazwartTazwartTazwartTazwart
Tamdyazt ar tssfsay akud v tvawsiwin, ar
trwwi içllayn n tudrt, tals asn tsni tn s
tvarast ns irççan timyurin, tamdyazt täuç, ur
tt issgrd ufus, akud nna tgrd, ur sul tgi
tamdyazt!
Tamdyazt tga arraw n urmmaä, ar d ttnssis
zg içuran n tmmara, taddum d zg isttivn n
tinitin d ivasan n iman! ar ttgga aswingm
isddiqqisn, taguri irwln i isqquln d iskraf,
tawla ittamçn tafkka n wawal, adif ns ur
ifaw, iqqn, akud nna ifaw ar d t yaæz kuyan
ur ar sul ittgga ifr ns ala izgzawn, is ar d-
iïïar ig taguri yasusn zund takawt!
Tamdyazt tga ijiwjiwn d icihliln immimn,
tga avwrmi n talla, tga azwu lli s ncucncuä
v turin nv, mayann af ur ar ttmtat!
Timitar ad akæ n tmdyazt ar tnt inn nttafa
v izlan n massa Fatima, acku tga lal n
wawal ifulkin, tusi v ul ns imlluln kra n
tukmisin n tufrayin, tsmnuäu v tasa ns kra n
tukrisin n tguriwin ur ar ttilint amr dar
iårramn n izlan, tzäar ad av sisnt tara
titbirin n wawal, tijddigin n tguri, timaddin
5
n iswingimn, ar tnt naqqra ar av ttarunt v
unlli tizlfin n wamud ibuvlan, nals nvr tnt
arunt dav tadliwin n wammakn, kra s ar tnt
naqqra ar ttfrujjunt uggar, ig mkann anza n
uäriã imqqurn, aäris lli ak ur yakkan aylli
yusi s yat tikklt, ar k ittadja ad t tssarut, tkrz
tt, ku tiklt nna t tkrzt s tvri nk, ar ak
ittnurçum tiwa ns, ifk ak iclifn n taäfi d
iwlkan n tamimt d iålmimn n iklan, acku ar
ak issav laç n tguri, iskr ak fad n wawal s
usatti ns n isyafatn vwmanin s iklan n iman
isisn s uzwag, ittyagasn s tizza n tudrt d
isnnann n ussan!
Tamdyazt n Fatima tga ilmma tisit n ul ns,
tg agrä n tawtmt, tg tugga f waïïan n uzwag.
Tga tisit n tasa ns acku nzäar akæ ad nn
nåmi imvan d tuga d isnnann n iman ns zg
tsatmt n izlan ns: armmaä ns, inzgumn ns,
icrrign ns, inuraz ns, ingaçn ns, ijiwjiwn ns
ilsan addal yaäfutn idran immukrsn!
Tga agrä n tawtmt acku tamdyazt ns tusi
tavlavalt n twargiwin n tawtmt tamazivt,
tarfufnt ns, amarg ns i tlelli d tdrfit d trçi n
iskraf lli mi sul ttbndaqn imnayn n tåccal n
6
trrugza yuffn s waäu n ikrkas izrin irkukan,
willi sul mi dln isasan n zik tawngimt
ggammin ad frkn i tafukt n tvrma mani tlkm
v uvrab!
Tga tugga f uzwag acku talalit n warra-ad
iga nit talalit n tskla n ayt uzwag, willi istin
nvd isti tn umuddu, zugn asin disn v ulawn
nnsn tussna nnsn d tayri n tmazirt nnsn d
içuran nnsn, willi d issmvin v ils nnsn
ijddign, ssgmun gis iålifn mad tn
issumumn gn tn d uslal n tirra nna rad yall
atig, tg uddur i tussna nnsn, acku massa
Fatima mqqar nn taggug f tmazirt s udvar,
mqqar tt isvar uãmmiä n Bariz, ar trqqa s
tguriwin n ils ns ilan aäu n uzuknni, taç d
bahra s ul ns lli ikkatn s udinan n tmagit ns,
acku tizi lli tzug, trba dis akæ akal ns d
tujjut ns, d tmqqa n unçar ns d ivwman n
taylgi ns d umdlfaw ns d tsgni ibrbcn s itran
v tillas ns, itran lli s tzäar ad av d tsslkm
tabrat nnsn acku ar disn ttnyilkim s ul ns n
umdyaz içrran aylli ur içrra kuyan!.
M.Oussous- Agadir Ass n 19/04/2010
7
Tarragt n twurgaTarragt n twurgaTarragt n twurgaTarragt n twurga
Tizi n tlalit Tizi n tmttant1 Tizi nttmckukuä takat
Irççan Agrä nk d winu Iëmin ammldi
Gr uznçum d wayyaä Nuls i tlalit
Nsbidd aäu F ifili n yat tguri Tnnit stt Nniv tt
Tsti aäan nv
Tkkis iwtta n umaäal
Tals i tkräa2 nv
1 Lmut. 2 La carte.
8
Nurar dis Tiwurga ircan v umzgun3 n unufl Nssalla tifawin Nssalla tudrt Nssalla ararad4
Naäu d Nanni nn taguri nv Ddaw uwrz n tmttant..
Paris, octobre 2009.
3 Théâtre 4 Avad mqqurn ijddrn.
9
Aviluf n udrarAviluf n udrarAviluf n udrarAviluf n udrar
Ssmdin ak Ay adrar n darnv Tavlavalt ikrrcn N tkndawt nnsn Lggmn ak timlillay Ad ur sllan tarwa nk I tvuri n tmagit Ittvirn f wafa nk Zzlfn asn timktit5 Ad ttun mad psan v tinml n uæba nk Kiyyin ar ttannayt Kiyyin ar tallat Kiyyin ur ar ttndudit Ar tn shlulluyn Ar tn snuhnnun S urarn ur igin wink Ar asn grrun ussan
5 Aylli s iktti ufgan (mémoire).
10
S ifili n yan umzruy Ur t yukz iman nk Amzruy nk nttan Ar sul ittmkilil Iggi n izikr n tidt Amr Ad injm i täuri Ad ur invd d ifil6 Zdin tavwrit d taäãa Rçmn adlis n ifcadn Skrn v tasutin tusdadin7 Sslsan ivd i iskkiln Tvamat-d ay adrar n darnv D utrs nk war amawas Nnan i tarwa nk Ams at i tmatarin s tillas Had ifis had iznæaä Maf ann za tggam tuggas? Nfln8 izmaz! Ssxsi at nn taäãa nnun v udis n umdduz Adrar n darnv
6 Zv fl : ddu tajjt t (abandon). 7 Minutes. 8 Badln
11
Ur ad as sul tsnntufm Iv t tsli tvwrit nnun Iglulan mnid ns Nttan izmmrn izzgrn Içuran nv i tasutin Gzi at akæ iwtta Ur sar tfsim azïïa Rbu yat ænnin Tisgni n usqsi Irbu udrar n darnv Timlli n tmrarut9..
Paris, janvier 2009.
9 Zg irur i wawal (réponse).
12
Aqqayn n izAqqayn n izAqqayn n izAqqayn n izuççççuän än än än
Sawl iyi mad ur nenna
Taælt akæ f ma f a nalla
Dl isaragn n tmktit
S ifrawn-ad n umwan10
Lli rbiv, lli trbit
Dl akæ imirn s tagut
Amr win tlalit nk
Kiyyin a iwis n tfsut
Ad isaysa11 ujddig d tafukt
Zuzzfn f tayri asdl n tatut
Ig uzmz n waggas tarut12
Sawl iyi f ijli n unlli
Gr iskkiln13 n tillawt nk
Sawl iyi f tazzit n tguriwin
10 Tamnjuct (l’automne). 11 Irkz, ipuc (danser). 12 Le vide 13 Les lettres
13
Ismavn ul inu d ifssi nk
Tngä tmdyazt v ungi n idammn
Ggiglnt14 giv twargiwin
Ayl di ar ignwan
Ad gis nïïay gr itran
Aïïan n unamir d tanirt
Ng i tamunt nnsn inagan
Zuzzrn fllav tayri tamvlult15
Tayri tar iwtta tar imirn
Als iyi ddaw targant nv
Issuggan tagziwin16 n ulawn
Als iyi umiyn n idrarn
Tallasin ijdrn imarayn
Tayriwin isndudin ikaln
Ttirir iyi izlan n ilaln17
14 gujlnt, gant tigigilin. 15 Talli sar ur immutn 16 Ufurn, tuntilin (secrets), yat: tagzi. 17 yan : ill (mer).
14
Aklulu n umarg v tummnda
Rzzf iyi abaynu n itran
Aål iyi tazlagt n usafar
Ad tfruri tuwda nu
v tammnt n uslal
Ig ul nk i winu anmmal
Giv nn sik iman
Lliv tsgldit
Lli tzlluzzit
Sawl
Slla
Syafa
Kti
Iv iyi akæ tnvit
Mäl iyi
v ufra n içuran nk
Paris mars 2009.
15
Man tudrt? Man tudrt? Man tudrt? Man tudrt? Is d tudrt Ad ukan nsgriwil Izmaz n umzruy Gr iragån n iãiä Yiwln tiwurga nv Is d tudrt Ad ng igigiln N usqsi amllaççu Ar siv ittulluy Gr izrirign n turda18 Tfdaddi giv Tmçla n izuçuän Arun av izuçuän Naru izuçuän Njdr d ma nkkussa Ng ilmma tarragt I tanigt n ussan Is d tudrt Ad km ng a tagccult Issndun ingaçn
18 cckk (doute)
16
Tizi d ssmvayn inçran Iqwirn19 nv gr urtan Is d tudrt Ad sul ur ng amr Tagallit n waäan i ussan Mas rad llfn i tillas Ah a nkænin imugas! Ncca nswa tikrkas Rçann giv isnnann Sul nnan Ma fa za ukan tallam Max ur tddrm ?
Agadir, août 2008.
19 Inna irdln ixlu, ur sul ittwayzdav.
17
IfilIfilIfilIfil
Zv ifil ar ifil Ar ntgga avulid Ixf n tuzzalt imsadn Ar izli ur ismdn Ar iärfan n usurf Nkkis ilmawn ad Npnnc isæla igrsn Inqqan irafan Inqqan tayriwin Inqqan ikttayn Ur iwwutta uswingm Ur tuwwtta tuzzalt Ar ttmckukuän Man tasga rad sul utn Ar d iïïar wawal Ar d iïïar lluban Ar d iïïar umïïa Ng ifri n tuggra Nfrk i invlan nv
Nmmass dar ifil yaän
Paris, avril 2008.
18
Atrs nusi t Atrs nusi t Atrs nusi t Atrs nusi t
Atrs nusi t Tawargit tiwim tt Tzugm tvawlm Tamurt n itran
Atrs nusi t Ad ur tallat A tallast nv Tallast taznçumt Kmmin ismuttuln tiguriwin I tamiwin n unufl Kmmin issuturn s waïïan Amawal nm Ad gis tafuä Tguri n tbäit Tallast tigigilt Ad ur tallat Mqqar Rçant twinas nm
19
F iggi n ijarifn Inagan n tassast N imarayn
Atrs nusi t Ussan ar fssin S umarg nnun Nnuäan umiyn Uänn iswingimn S taggugt nnun Tçul tmktit nv
S twngimt Atrs nusi t Nzuçä aåmmay N wassav nnun Nzuçä urarn S uçawan nnun Nzuçä tudrt Gr urtan nnun Atrs nusi t Tawargit tiwim tt Ar nttikrir Tillawt igzi ugris
20
Ar t nddl Ad æn ur ibrri Usmammi ns Ad ur tallat A tallast illuzzan Talalit n uzmz Iælan s tayri nnsn Ar d ttaç Rad turrim Nsrs atrs Ndru tawargit Ngr km a tallast v tfilit n tvufi Islla yam akæ Umaäal...
Paris, mars 2009.
21
Aggu d trufin nsAggu d trufin nsAggu d trufin nsAggu d trufin ns
Mad iyi tpiylt Tavart- ad n täuri? Awi tt s darun vid Winu ad iga ! Tggalt ur d i tdrrut Tummit n ufra Tggalt ar d tsvrt Turtit-ad n tlila Tggalt a sar tssugst Tutlayt n baba Bidd nn v imriri nna!
Add ur ttaçt! Ad ur tggat Afus nk irkan S uzmumg n taylgi N tdrfit inu Ad ur ttasit s vid Isuraf n iäir20 Isttvn akal inu
20 Tiïïlçi, tamkrazt n ignwan (foudre).
22
Ad iyi ur tçult alln
S ubluç n uçddim21
Tssirimt22 iyi abukä Hann yuda k yuda iyi Nkkin ass ad mzazalv D tifawin n tidt Macc ur d dark ad d-kkant Dar tmayyurt ad d-kkant Nkæni vid Ur a nenqqa itran Da ndrru tagziwin Ini dav Awd itran Wink ad gan!
Tiznit, juillet 2008.
21 Injustice. 22 Espérer.
23
Tisit n iägTisit n iägTisit n iägTisit n iägam m m m
Nãka iägam Izuzf içri f umarg Yasi yav ar ifri nv Tamurt n tfsut Tagldit n tayri Nsswa gis ijddign Nrcm gis v umlal Tavufi n tmdyazin Ar gis ttirirn ulawn S mad ur nnant tguriwin Ar nzïïa s twargiwin Iglitn23 n imal Nrça v iägam Max tgit marur? Max tgit tarula? Tsllat i tnddra gr içuran Tnnit tavlavalt n uçawan
23 Yan igli : unck lli d iglin içri, idir (horizon).
24
Tçrit angi n waïïan Tnnit timqqa n inçran Nkkusa iägam Iznçarn inu Imzwag Irça umuddu nnsn Gr tillas n ul nk Ur sul çäarv Amr a kk ttmnidv Ddaw ifssi n tassast Ar kkrzv tayri Ssntlv izmuln Rglv ifri nv F uãmmiä n taggugt Ar gis ttmatarv Ikttayn nv….
Paris, février 2008.
25
Kmmin yusin amaäal!Kmmin yusin amaäal!Kmmin yusin amaäal!Kmmin yusin amaäal!
Ma rad yara assav nm Ad ur yafuä Ku ass iv ar t rragn D izrfan nm Ma rad yara tudrt nm Da zuzzurn d waäu Taddum tqqar tär d Am agris igzzin ul nm Ar t tssat imik s imk S tmqqa n uggany Tadallit mu km ssmradn
Iriyn mu tzziäirt N ulåmaä amllaççu Da km issiwidn vas s tdakka ns Iv tsawlt tnnit Giv afgan! Tmunt d ifssi n tsgåin Tad mu km ka ifka uäar Tjdr am izmuççal Ar asa n wanu idran Ur tnjmt i tguäi d waïïan Ur tunft i ufran n ufgan Alulluy gr umlil d usggan Ku ass ar ttggat
26
Anvmis n tatut Invubu dis yafuä Uzgn n umaäal Man tutlayt as rad Nsuvl izrfan nm Ad asn frkn Ismgan n unlli ibgan Issavn tirrugza s umïïa nm Izddmn tammara nm Gin am i uswingm ifrgan Mäln am ussan Gr iqwirn n ifil Mmass a ultma mmass Had tifawin n wass Rad-d agåint f izmuln nm Mullint dim anfassay N tgallit irkukan Issumgn iman nm Tibäit d tinnuzva N imksawn n ibaäan Ara assav nm Ara tudrt nm
Ara amzruy nv S urv n ul nm S iskkiln n tlelli
Paris, décembre 2008
27
Isæla n tguriwin Isæla n tguriwin Isæla n tguriwin Isæla n tguriwin
Max iga yav unaruz Amallay abukaä Naggug nit tanzruft Max timitar n fad Max tawargit n igran Tasus v imndi Ilin ulawn v ufrdu Ar tn tmzzi tguäi Tavuyyit igzin içuran Islla umaäal i iggig ns Nnuäant v ifssi n ifran Zuzänt abrid s ul nk Max azkka nv trçit-t v iägam dik ur nddr Tikããaä n umuddu v tmktit Amud ur imvi ur imgr
28
Ifrd utrs v iwaliwn Gan imadavn n izlallayn Igigiln v tillas izaliwn Ijlan v iglitn yattuyn Uäan d v umuddu n ingaçn Aäu n tarut gr ifassn Ur yad mmutn s waggas nnsn Ur islla ul nk i usmammi nnsn
Paris, juin 2008.
29
Tamazirt inuTamazirt inuTamazirt inuTamazirt inu
Ur sul ssnv is rbiv
Alulluy n waäan
Ur sul ssnv is uålv
Tazlagt n isasan
Ur sul ssnv is gurziv
Stvev tizlit n itran
Ur sul ukzv tifras inu
Is lsant asirm imdan
Ur sul unniv içngign
Is iyi mgrn ussan
Ur sul syafav s uncuä
N twurga nu irkukan
Ur sul dulv s izmuççal
Is äfrn abrid iälan
Ur sul ktiv taddart inu
Is tt iãka umawal n umwan
Macc ass ad ssnv
Ssnv ur rad ttuv
A tamazirt inu
30
Is d tilila nm ad iånnan
Icrrign n uzwag inu yallan
Is d aåmmay nm ad irban
Asurf n ussan d ivaman
Is d akal nm av nn ççan
Asafar inu igguran
Paris, janvier 2008.
31
AmargAmargAmargAmarg
Nkkin Tamarayt n isuliln Kiyyin Amnay n ilaln Tayri nura tt S tguri d ssukfn iznçarn v umawal n tumrt Slulluynt ijawwan n tudrt Ar afatn n idrarn Akal n umarg war fad Lli nffav isgåasn ayad Tayri nrcm tt S unufl ittyagaln Gr taäãa d imïïawn Tiddi n yan uzmumg Ittpucn v ulawn Tayri nrrzf tt I usnti n umuddu v umiy n ilaln Isgldin f tasutin Sar igåiz ikaln Tayri nsdrf tt
32
v usarag lliv lluzzan Ikttayn irkukan Nzznza nn gis Iägam amagus Nsva d gis Taäfi n uslal Anza n imal
Paris, mars 2008.
33
Aåmmaä ann yaänAåmmaä ann yaänAåmmaä ann yaänAåmmaä ann yaän
Ur k unnin Iv a tkkrzt tiswak
S iäuäan Ur ak frkn Iv a ttpllilt s uzmumg Tavuyyit n laç Da yak ibrrin adan Ur dik llan tizi ttnvubu tffilla nk
Gr tiwwa n iä Ssutln ak itran
Afaggu n usmmiä Ig umïïa nk tissi
S ar sduhdun aäan nnsn
Usuf24 nk d ubukÄ nnsn Ammuärs N tifawin n wass
24 La solitude
34
v ugundu n inuraz Idammn n iqburn Amïïa n tazzanin As ak ttãkun Ddaw adida n ifssi Imal iflujjan I tmazirt nk
Agadir, août 2008.
35
Izlallayn n usurf Izlallayn n usurf Izlallayn n usurf Izlallayn n usurf
Tffi taylgi n urv
Ifssi n iggig n wawal
Tdl asif s usyya
Irgagi f waman indudi
Uswingm ann ijdrn
S ukttay n uncuä nk
Max gr iyi dik
Ar ittivzif ubrid
v uzïïa n iãiä
Nrçm i usttay
Annaz25 ur a ittannay
Nnan artum26!
Man azmz a rad fsiv
Sar lkmv walli riv
25 La chance 26 Destin
36
Azmz nssa tayri s tmqqa
Tusdadt lli gis yurun taäãa
Aåmnt d gis ulawn
Iwiz n tvufiwin
Max isti k umïïa
Tgt urar ig uzzal
Ad nn tççum aäan inu
Gr içngign d tawda
Rçin rufun v tmda
Gin iyi d invlan ayda
Ma rad isfaska s itran
A iyi tssdrf tguäi n uzwag
Ad k inn lkmv d tmqqa n inçran
Amarg içilliä nnig nk
Içri asaka s uduhdu
S ijli v uzmumg nk
N tansa d udvar
Awliwl ad ur trragt tiçiäar
Mqqar tëmit i uggany timuttal
Tiddi nk asmammi illuçn
37
Isdlfun ul ns ad nn gis iqqar
Tallast nv
alulluy n udrval
n umdlu n iä iälan
Gr tillawt nk d tinu
Isslsan insifaän
I usirm açrwal
Mad ufiv ngarav d usklu nu
Iãka uviluf ignna nu
Asurf asttiv v iglitn
Uraw-ad n twurga
Nkk d ul inu
Nrzzff ak tn..
Paris, avril 2009.
38
Izlan n unçar Izlan n unçar Izlan n unçar Izlan n unçar
kti d a yançar Izlan n tudrt Ttirirt iv ar d teïïart F iåzman n idrarn Lli yav d sul ivaman Timqqit s tmqqit As ar tslayt iskkiln N twngimin Iyi igudin f ul Tsvust aåmmay Iççln f ivd ikrmn Inivi n yat twargit Isfuruän27 f tifrt Timqqit s tmqqit As swant tguriwin taguäi n ifssi Arant f udm nk Aflujju n irafan
27 Ittfrfiän, ar ittmtat
39
Timqqit s tmqqit As ar nqqan v umaäal ad Ulawn n imdyazn Imurig n inirn Gin tarula Ng aggu Avanib v ufus n wiyyaä Ssngfn tamdyazt War tavwrit I urtum n uhiyyaä…
Paris, mai 2008.
40
Talatin Talatin Talatin Talatin
Tzuçä ad tanf i imnaën n talatin Tg tannkfrt28 n tudrt Ityagaln v tifrt n utbir
Tzuçä ad tfsi d tagziwin Ittals ill i ijarifn Tizi ttnvubu Tafukt n tiwwudc Mrad is tufa
Ad ttaç tamayyurt
Iv ar itnuddum iä Ddaw aïïan ns Taåm d asunfu n umarg Gr tifras ns Tssns nn gisnt asrvu n tvufi iktin v tzïwin ns
28 Promesse
41
Mrad is as ur Ttmmrkasn izmuççal Aæln as f iswingimn Ittulluyn gr targanin Mrad Ikut Is rad ilal Ass ann lli rad tettu Tugmimt n tumrt Lli f as iggal Ass lli rad sul ur ttalm Ifrkkan n isæla ns Tibratin n ul ns Ifalan n tudrt ns Ass lli rad tmyadas29 d ufra v twrrayt30 n tmttant
Islumn içuzuän ns Islumn itrsan ns Tnvubu d uklalu N wayyur infrn31 S ursÄ n tmktit ns…
Paris, décembre 2009.
29 Tmyaçç 30 Cercle 31 Souillé
42
Ass ann…Ass ann…Ass ann…Ass ann…
Ass ann Ass war anaw Yan ifili n uzmz Av nnzwin iælan Ssilin km id a tumrt S tagåatin Ass ann… Nnucgn ulawn Ivmu uzwu aduhdu äfrn Akud ann açrwal War assav… adrval Ar tiwwa n tmçla Ma innan tawargit Rad giv tussr? Ma yufa umarg Ass ann Ar ismrara tiguriwin Kjjrnt32 nn Ddaw targagit
32 Kjjr : se raidir.
43
Zuçänt abddad Umnid ns! Ass ann… Mad-d çman ignwan D isafarn n itran Kcmn s tmqqa Gr içuran Frurint tiggas ssntant Amuddu igguran Ass ann… Mad-d uåmn wagiwn D ikttayn d-ilsan Asurf n tudrt Zugn izmuççal mlallin Ikrrn asklu n unlli Ar imriri n unufl Ass ann... Ass yiwl uvlul33 tayri Arun av Yamu yav akæ Upbu n itran…
Agadir, juillet 2009.
33 Eternité.
44
AfAfAfAffa n usagåmfa n usagåmfa n usagåmfa n usagåm
Tummnda n uzëu As näuf izlan n iä Ittwargan s tdrfit Ad ur afuän tafuä Am imjlan Izgarn i tudrt Fsin d tvuyyit Ad ur sslkamn Inçran izgåavn I tfsut taqburt Yav isdusn asklu Yav yurun iwaliwn Ad av sul ajjin Kra v ifalan n uzmz Nssukf asn askiwn Ad tvli tafukt Ad sul ur nttbbi s umïïa Tafkka yad ikrmn N twargit nv
Paris, février 2009.
45
Nkkin d tiggas inuNkkin d tiggas inuNkkin d tiggas inuNkkin d tiggas inu
valv Is ænt zznziv A tiggas inu
I ubukä n ussan
Taäumt d Tgimt i tansa nu
Iwtta imuäan Ul ad anafal Imatr ditunt Imriri n tarut Inna iælan Inna urtan Ival is innal
Turrut n umaäal Tnfimt as imal Rbuv Tummaçt ns n ixsan Ar t smkililv Nslv d iæfsan N ivrban n umzruy Tmdi yav taylgi Tssfrs iãiä
46
Tjdr tafukt
Timdyazin n iä Tznçrmt a tiggas I tfugla n tguäi Nffav azmz…
Agadir, août 2009.
47
AsAsAsAswingm anabaywingm anabaywingm anabaywingm anabay
Asayrur f a nttaywal Ad av iswan Tarula s mani Yaggug bdda ubrid S upbu n tafukt Yav ilupn f tsgåin N tiswak n mççiy Urta ikka uäar Aduhdu s wayyaä Ar nttrwal s twlafin Iëmin aslili34 Nsrs ixfawn f umalu Namç tasga n twargit Urta ijdr umuddu Ma rad ig imal N yan iran abddad F tfdnin n ukärur Ivawl aswingm anabay
34 Lavage.
48
Ur yumi ignna Iæfsan n urfufn As rad nvus Ng imkkasan n umzruy Da d izwarn amzruy
Paris, février 2009.
49
Gr iGr iGr iGr iyi dikyi dikyi dikyi dik
Gr iyi dik Taçuri insan N twlaft ann vwman izmuln Tizi mmrwin iælan Xmjn35 ifssi n tusdadt Lli yav gis ismunn Gr iyi dik Tiçrmin n ikttayn Illugman Invuban d umalu v talatin n usagåm Tarçgi Issigsn ajjig nv Urta t ççan iäuäan Gr iyi dik Tisiwav36 n iägam Isslmadn Tawada n uglulu
35 Xbcn (griffer). 36 Obstacles
50
S isuraf n usirm Tsvar tafukt n unbdu Gr iyi dik Alluzzu N urar n targanin Ddaw iqwirn n tmktit Urar yav islumn Ccän gis ulawn D umïïa n tsamfunit Gr iyi dik Izlan n tmdyazin Ikkrkän S ubuvlu n invlan Akfay n twargiwin Ad tnt isgusman Gr iyi dik Tallast Tar assav Izrirign n yan umiy Iluln v tdiklt n irafan Urta t tåmmi tudrt Urta t yuls yan.. Tiznit, août 2009.
51
InvlanInvlanInvlanInvlan
Afgan Taåmat tasus
Mad as issilin tismmi Ismd as tisgni Igli-tt ar asmäl
Ipuc gis I tmttant ns
Afgan
Tiddukkla tbri v uzrg n tnafut
Tzri Ar ttikrir s waïïan Tidmi ittamumn v uqccab irkukan
Tsri
Afgan Tayri trba
Asirm ixsin Tga imil urar n tillawt
Aåln as tarçgi Bikksn as s tndra Ssngfn tt i unvubu Tg i tkndawt takna
52
Afgan
Mad tgam? Timqqa n tidt Tugt n “irwas”
Agufsu ar avurmi Imndi n tkrkas
Afgan
Ar anva n tillas Av ad ttarsm tiddas
Ssudunt tiwrvi n uzmumg Sfalkint tifras
Nval is av tram Ng nn tuggas
Immi urta d lulv
Lliv am sul v usirw Akud nna d lulv Satl iyi a immi
S tayriwin n itran pawlilla inu tidiklt n wayyur
Asglf yattuyn F ijawan n ufgan
Paris- janvier 2009
53
Insifaän Insifaän Insifaän Insifaän
Tizi mälv tawlaft nk v uncuä igguran n iä Av a tsdlfu tallast nk Ikçuçn s iskraf Tnna tvawl ul Asglf ns amvlul Ur t sul igi! Izwa iqqar zund Açru n gar annaz Awd kiyyin Ur sul tgit Ayyur ns! Issntl k uvanim Ass d yavul umwan S usagur n wamud N uwliwl37 Ittawnn Gr udrar nk d uzavar inu Tuççumt n iä ad Ar ttnnzwaym
37 Solitude.
54
v udis n insifaän Ar æn id tettaru Taylgi n tatut Tffavm ul inu Mqqar ivzzif urmmaä! Rad nbdd Nsfruri azmz Ng iåmäan N uglulu ns amvlul Ivama yak d Ukärur N wassav inu Tazuvi n ignwan S takat n umiyn Tagldit nv ijlan Kkusuv nkkin Taäuri n itran Talalit n izlan F ilm n tiggas Asnti n tmqqa N tdrfit..
Paris, octobre 2009.
55
Tudrt inu.. tinm!Tudrt inu.. tinm!Tudrt inu.. tinm!Tudrt inu.. tinm!
Rad km ttiniv S ijiwwi s iggig s itran
S udrar s tuga s inçran S akæ mad yaggugn gr tswak n tssumga Tasutin n uvzu Rad km ttarav S umarg açrwal S usirm38 azgzaw S unufl awrav S umïïa azgåav S akæ initn39 d inuraz
Da ur tssnäar tafukt Ra km ttiriv Ar tamiwin n fad Ddrv km ar tarnnawt
S ingaçn d urmmaä Issnfadn tudrt S tvuyyit n tnnufra40
38 Anaruz (espoir) 39 Iklan, iv
wman (couleurs).
56
Ar d aruv Arraw nm d winu Mad ittinin azkka S ugrä n tifawin Amaziv ad giv!
Paris, octobre 2007.
40 Arbbu, irw (accouchement).
57
IsttiIsttiIsttiIsttivvvvnnnn
Urta syafav Is d ku iä ar d tlalav Gr turawin n usirm Iv iwra41 umaäal Ig umya nu mççiyn Tizlit isaddum iwriv Tvama d kiyyin Ar iyi ttmnid Targagit inu tmatr Isufa nk ifdaddin F igli da ittasusn Iv tngarat d uswingm inu Igli d ismdn awwujdu42 Uncuä ns n umttin43 Ar iyi d ittrus F ignzi n iman Urta syafav Gr unlli d unlli Tuzlin msadnin Issukufn tudrt
41 ixwa 42 Errance 43 Walli immutn (mort).
58
Isvwritn I täuri nu Urta syafav Is iyi turit S uvanib n uviluf N uzwag izwarn Ur sul giv amr Asagur n titrit Irban v usmmaql Iqwirn n umïïa igrsn Igrru utbir umlil Zund adfl iddaln Tivssiwin44 n inavan v igran n imnvi Urta syafav Is si ur tsyafat Manza k Manza iyi Had tiggas inu Ml iyi tink…
Paris, septembre 2009
44 Yat tvssa (ossature).
59
Sommaire Tarragt n twurga 7
Aviluf n udrar 9
Aqqayn n izuçuän 12
Man tudrt ? 15
Ifil 17
Atrs nusi t 18
Aggu d trufin ns 21
Tisit n iägam 23
Kmmin yusin amaäal 25
Isæla n tguriwin 27
Tamazirt inu 29
Amarg 31
Aåmmaä ann yaän 33
Izlallayn n usurf 35
Izlan n unçar 38
Talatin 40
Ass ann 42
Affa n usagåm 44
Nkkin d tiggas inu 45
Aswingm anabay 47
Gr iyi dik 49
60
Invlan 51
Insifaän 53
Tudrt inu…tinm 55
Isttivn 57
Dépôt légal: 2010 MO 1325
Conception : Aziza Nafia.
Imprimerie: Al Aqlam – Agadir.
1èreEdition: 2010