Transcript

248

Table des matièresPréface . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4

Prises de conscience dans l’existant . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6

Comment utiliser cet ouvrage. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21

Avertissements . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21

Cueillette : règles à observer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27

Produits de base pour les crèmes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29

Adjuvants pour les crèmes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29Crème grasse . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29Crème mi-grasse . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29

Produits de base pour les huiles . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29

Ingrédients de base pour crèmes et huiles . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29

Préparations de base traditionnelles . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30

Usage interne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30

Alcoolats . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30Teintures-mères . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30Inhalations . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30Sirops aux plantes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31Tisanes, décoctions. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31

Usage Externe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32

Crèmes grasses, pommades et onguents . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32Crèmes mi-grasses, crèmes de jour . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33Esprit formique. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33Huile formique . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33Huiles aux plantes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34Liniment blanc ou liniment du sportif . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35

Lexique : proprétés médicinales des plantes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36

Troubles de l’organisme et prévention . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40

Indications, contre-indications . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40

249

Abcès. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41Acide urique. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41Acné . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41Acidité de l’estomac . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41Acouphènes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41Aérophagie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42Allergie alimentaire . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42Allergie cutanée . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42Allergie respiratoire . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42Alzheimer. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42Aménorrhée . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42Amibes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42Amygdales . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42Anémie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43Angines et maux de gorge . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43Angine de poitrine . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43Angoisses . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43Aphtes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43Artériosclérose . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44Arthrite . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44Arthrose. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44Articulations. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44Asthénie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45Asthme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45Ballonnements . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45Bouche, inflammation de la … . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45Bourdonnements d’oreilles . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45Boutons . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45Bronchites . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46Brûlures . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46Calculs biliaires . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46Calculs rénaux et de la vessie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46Cataracte . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47

250

Cellulite . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47Cheveux, soins des…. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47Cholestérol. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47Circulation sanguine difficile et jambes lourdes . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48Cirrhose du foie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48Coliques venteuses. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48Cœur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48Concentration . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48Conjonctivite . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48Constipation . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49Contusions. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49Convalescence . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49Cors aux pieds . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49Coups & blessures . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49Coup de soleil . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49Couperose . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50Coupure. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50Crampes intestinales . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50Crampes musculaires . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50Crevasses. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50Crohn, maladie de . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50Cystite . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50Démangeaisons du cuir chevelu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51Dénutrition. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51Dépression . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51Dépuratif . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51Diabète . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51Diarrhée. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52Diurèse insuffisante . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52Digestion difficile . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52Diverticules digestifs et intestinaux . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52Dos, douleurs dorsales . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53Drainage organisme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53

251

Durillons . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53Dysménorrhée . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53Dyspareunie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53Ecorchures . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53Eczéma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54Engelures . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54Enrouement . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54Entérite . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54Entorse . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54Epilepsie et convulsion des enfants . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55Estomac. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55Extinction de voix . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55Fatigue. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55Fièvre. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56Flatulences. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56Foie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56Foulure . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56Fracture . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57Frigidité . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57Furoncle. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57Gastrite . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57Gencives . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57Gerçures . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57Gorge, maux de… . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58Goutte . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58Grippe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58Grossesse. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58Haleine fétide. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59Hématome . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59Hémorragie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59Hépatites . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59Hémorroïdes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59Hoquet. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59

252

Humeur, trouble de … . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59Hypotension. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60Hypertension . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60Impuissance . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60Immunité, baisse de l’…. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60Incontinence urinaire . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60Indigestion. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60Infection dentaire . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60Inflammation . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61Insectes, répulsif. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61Insomnie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61Leucorrhée . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61Lèvres gercée . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61Ligaments déchirés. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61Lumbago . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62Jambes fatiguées . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62Meinière, syndrome de… . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62Mémoire . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62Ménopause . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62Migraines, maux de tête . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63Nausées. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63Nerfs, dégénérescence nerveuse . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63Nervosité . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63Névralgies . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63Obésité . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64Œdème . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64Ongles incarnés . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64Oreilles, bourdonnements d’…. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64Orgelet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64Ostéoporose. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64Otite . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65Panaris. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65Pancréas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65

253

Pellicules . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65Pertes blanches . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65Pieds, problèmes de… . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65Pieds et mains gercés . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66Plaie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66Pneumonie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66Poids, excès de…. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66Polyarthrite. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66Poumons . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67Prostate . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67Psoriasis. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67Rate. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67Refroidissement . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67Règles . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68Reins . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68Rétention d’eau . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68Rhumatismes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69Rhume . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69Rides . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70Sciatique . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70Sécheresse vaginale . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70Sécrétion lactée . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70Sénescence . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70Sexuel, baisse du tonus… . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70Sinusite . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71Sport, préparation à l’effort . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71Stress. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71Tachycardie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71Tendinite . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72Torticolis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72Toux et enrouement . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72Transpiration excessive . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72Transpiration des pieds . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72

254

Tuberculose . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72Ulcère de l’estomac . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73Ulcère variqueux. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73Urticaire. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73Varices . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74Verrues . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74Vers intestinaux . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74Vésicule biliaire . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74Vessie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75Visage, lifter naturellement le… . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75Voix . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75Yeux. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75Zona . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75

La santé est dans l’eau. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76

Le traitement avec l’eau . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76

Promenades dans l’herbe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76Promenades sur des dalles mouillées . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76Promenades dans la neige . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76La marche dans l’eau . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77Les bains de mains et de pieds . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77Bains de siège . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78Bains de siège pour futures mamans. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78Les bains dérivatifs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79Les bains Kuné . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79La chemise du grand-père . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79Le foulard . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79

Recettes traditionnelles . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80

Cataplasmes et compresses . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80

Les bases pour l’utilisation des cataplasmes et compresses . . . . . . . . . 80Température des cataplasmes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81Quelques généralités sur les cataplasmes et compresses . . . . . . . . . . . 82Différence entre compresse et cataplasme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 85Bain de pieds, bain de mains . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86

255

Usage des huiles essentielles . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 87

Cataplasmes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88

Cataplasme de terre d’argile . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88

Ingrédients et matériel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88Pour les douleurs gastriques, aigreurs et brûlures d’estomac . . . . . . . . 89Pour soulager les ulcères variqueux . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 89Pour soulager les troubles urinaires et la rétention d’eau . . . . . . . . . . 89Pour les douleurs rhumatismales, dorsales et de la nuque . . . . . . . . . . 90Pour soulager foie et vésicule biliaire . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90Contre une forte transpiration des pieds . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90

Cataplasme d’oignons . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 91

Ingrédients et matériel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 91Bronchite et maux de gorge . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 91Pour soulager une sinusite ou un rhume . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 92Troubles de la vessie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 92Douleurs des articulations, arthrose, rhumatismes . . . . . . . . . . . . . . . . 92Douleurs de la nuque et torticolis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 92En cas de fortes fièvres, sabots d’oignons . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93

Cataplasme de pommes de terre crues . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93

Les genoux, les coudes et les chevilles . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 94Les épaules, les hanches, les douleurs rhumatismales . . . . . . . . . . . . . 95Brûlures au premier degré . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 95Inflammations des articulations . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 95Cataplasme aux pommes de terre cuites . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 95Les douleurs rhumatismales, articulations douloureuses et enflées . . . 96Toux et bronches . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 96Rhume et sinusite . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 96

Cataplasme à la polentaet aux oignons crus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 96

Cataplasme de farine de lin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97

Cataplasme de feuilles de chou blanc frisé . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97

Pour les crises de foie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98Douleurs articulaires, ménisque . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 99

256

Douleurs rhumatismales et du dos . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 99

Cataplasme de feuilles de chou blanc frisé et de son. . . . . . . . . . . . . . . . . 99

Cellulite . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100Rhumatismes et goutte . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100Refroidissements, toux . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100Douleurs du foie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100

Cataplasme de son et lierre terrestre . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101

Cataplasme aux fleurs de foin ou aux plantes séchées . . . . . . . . . . . . . . 101

Cataplasme de plantes fraîches . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102

Plaies, furoncles, ulcères variqueux, brûlures au 1er degré . . . . . . . . 102

Compresses . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 104

Ingrédients et matériel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 104

Compresses chaudes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 104

Vessie et rétention d’urine . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 104Douleurs du foie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105Rhumatismes et goutte (articulations). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105

Compresses à froid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106

Les maux de tête . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106Les varices . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107Entorse de la cheville . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 108Compresses et cataplasmes pour animaux de compagnie . . . . . . . . . 109

Cures. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 110

Allergie cutanée . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 110Aphrodisiaque . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 110Bain de lune pour fortifier la vue. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 110Fortifiant du cœur, angine de poitrine . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 110Maux de tête, mauvaise digestion, foie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 111Mycoses des pieds . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 111Rétention d’eau, goutte et rhumatismes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 111Cure de glace (prévention pour l’état général et antistress) . . . . . . . . 112Cure de glace cellulite . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 112Cure de printemps et d’automne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113

257

Abricots secs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113Amoniaque anisée . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113

Mauvaise digestion. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113

En cas de fièvre . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 114

En cas de grippe. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 114

En cas de toux . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 114

En cas de trachéite . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 114

Sirop pour la toux. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 114

Baies de genièvre . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 114Cannelle . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 114Chlorure de magnésium . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 115Clous de girofle . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 115Compote de pomme et riz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 115Coquilles d’œufs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 115Figues ou de pruneaux secs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 116Radis noir. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 116Safran . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 116Terre d’argile . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 116

Nettoyage de l’intestin, constipation. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 118

Tendance à la constipation . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 118Pour vaincre la constipation . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 118Tisane laxative dite de Corinthe : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 118Nettoyage de l’intestin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 118Constipation et calculs biliaires. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 119Vermifuges. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 119

Elixirs. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 120

Elixir de longue vie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 120Elixir du montagnard . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 121Elixir au gingembre. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 121

Fortifiants . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 121

Antifatigue. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 121Cognac aux œufs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 122

258

Recette rapide . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 122

Foie et rate. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 122Mémoire . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 122Un bon remontant : «la Panarde». . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 123Personnes du troisième âge . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 123Poudre de racines ou de plantes et miel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 123Pression basse et anémie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 123Reminéralisant . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 124Vite fait . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 124

Fumigation . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 124

Rhume . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 124

Gargarismes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 125

Enrouement . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 125Maux de gorge, toux, angine . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 125

Huiles . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 125

Huile de beauté . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 125Huile de bruyère. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 125Huile de consoude . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 126Huile de fleur de lys . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 126Huile formique . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 126Jambes fatiguées . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 127Huile de Massage. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 127Huile de massage aux plantes. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 127Huile de millepertuis. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 128Huile miracle (buis). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 128

Lotions . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 128

Arnica-millepertuis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 128Arthrose. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 129Jambes fatiguées . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 129Liniment blanc ou liniment du sportif . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 129Pellicules et chute des cheveux . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 129Pellicules, chute des cheveux et démangeaisons . . . . . . . . . . . . . . . . 130Pieds douloureux . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 130

259

Pour conserver une belle voix . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 130Problèmes d’ouïe (s’il n’y a pas d’infection). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 130Tonique pour la peau . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 131Varices et jambes fatiguées. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 131Vinaigre des 4 voleurs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 131Yeux fatigués . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 132

Pommades et crèmes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 133

Pommade pour les articulations (spécialement les genoux) . . . . . . . . 133Pommade pour les bronches. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 133Pommade calmante pour tout le corps . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 133Pommade pour gerçures des talons et des pieds . . . . . . . . . . . . . . . . 134Pommade vite faite pour les bronches et contre les rhumatismes . . . . 134Pommade pour les plaies/furoncles/panaris, pour extraire une épine . 134Pommade la Totale . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 134Crème pour mains gercées et rugueuses, engelures. . . . . . . . . . . . . . 135Crème pour jambes et pieds fatigués . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 135Crème pour peaux délicates et couperose . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 135

Potions . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 136

Potion de base . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 136Dépression . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 136Fatigue et stress . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 136Fortifiante . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 136Drainage interne (cure de printemps) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 136Miel épicé, contre la mauvaise haleine et la toux des fumeurs . . . . . . 137Reminéralisante . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 137

Sirops . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 138

Sirop aux bourgeons de sapin et/ou bourgeons de genévrier . . . . . . . 138Sirop aux épices . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 138Sirop aux herbes. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 138Sirop aux petits fruits . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 139Sirop au vinaigre de pommes et miel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 139

PH urinaire . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 139

Sirop calmant . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 140

260

Sirop dépuratif . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 141Sirop désintoxiquant. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 141Sirop fortifiant . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 141Sirop pectoral bronchite, toux . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 141Sirop pectoral au chou rouge . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 142Sirop pectoral aux plantes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 142Sirop pectoral aux raves, oignon ou radis noirs . . . . . . . . . . . . . . . . . 143Sirop reminéralisant . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 143Sirop sédatif. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 143

Teintures Mères et Alcoolats. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 143

Teinture d’ail . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 143Teinture ou alcoolat d’angélique / impératoire. . . . . . . . . . . . . . . . . . 144Teinture ou alcoolat de bourse-à-pasteur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 144Teinture ou alcoolat de plantes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 145Teinture d’oignons . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 145Teinture de myrtilles . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 145Alcoolat d’arnica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 146Alcoolat de sureau hièble . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 146Alcoolat de sureau noir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 146Alcoolat pour désinfecter les plaies . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 146Esprit formique. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 147

Tisanes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 148

Ce qu’il faut savoir. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 148

Acné . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 148Bouffées de chaleur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 148Bronchite . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 148Calmante . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 149Cholestérol. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 149Constipation . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 149Circulation sanguine. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 149Cystite . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 149Dépuratif (foie). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 149Dépuratif (rein). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 150

261

Diabète . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 150Diarrhée. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 150Diurétique . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 150Estomac et flatulences . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 150Fatigue. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 151Fièvre. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 151Flatulences, maux de ventre . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 151Foie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 151Fortifiant . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 151Goutte . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 152Hypertension . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 152Hypotension. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 152Incontinence . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 152Maux d’estomac. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 152Maux de gorge. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 152Mémoire . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 152Ménopause . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 153Nausées. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 153Poids, excès . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 153Prostate . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 153Reminéralisant . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 153Rhumatismes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 153Rhume . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 154Sédative. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 154Stress. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 154Tonique – stimulant . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 154

Thés . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 155

Thé aux oignons. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 155

Vins. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 156

Vin accès de toux . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 156Vin antigrippe (cure d’automne pour adultes) . . . . . . . . . . . . . . . . . . 156Vin apéritif . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 156Vin apéritif « l’eau du skieur » . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 157

262

Vin apéritif « le guignolet » . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 157Vin bonne-nuit (calmant) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 157Vin bouffées de chaleur (ménopause) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 158Vin cholestérol . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 158Vin circulation du sang . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 158Vin dent-de-lion . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 159Vin dépuratif . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 159Vin désinfectant . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 159Vin digestif. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 159Vin euphorisant (dépression) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 160Vin fortifiant. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 160Vin fortifiant des nerfs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 160Vin de gingembre ou de gentiane . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 161Vin hypocras, vin de dessert . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 161Vin de millepertuis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 161Vin nausées . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 161Vin d’oignons. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 162Vin de persil (fortifiant du cœur) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 162Vin de prêle (diurétique) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 162Vin rééquilibrant. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 163Vin de reine-des-prés (sédatif et diurétique) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 163Vin de sauge (désintoxiquant). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 163

Propriété des plantes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 164

Plantes régionales et leur emploi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 168

Absinthe Artemisia absinthium L. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 168Achillée millefeuille Achillea millefolium L . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 169Aigremoine Agrimonia eupatoria L.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 170Ail des ours Allium ursinum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 171Alchémille Alchemilla vulgaris L. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 172Angélique Angelica archangelica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 173Anis cultivé Pimpinella anisum L. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 174Anthéricum à fleur de lys Anthericum liliago L. . . . . . . . . . . . . . . . . . 175Armoise Artemisia vulgaris L. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 176

263

Arnica Arnica montana L. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 177

Astragale pois chiche Astragalus cicer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 178Aubépine Crataegus oxyacantha L. et C. monogyna Jacq. . . . . . . . . . 179Bardane commune Arctium lappa L. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 180Benoîte commune Geum urbanum L. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 181Bleuet Centaurea cyanus L.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 182Bouillon-blanc Verbascum thapsus L. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183Bourdaine Frangula alnus Miller . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 184Bourrache Borago officinalis L. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 185Bourse-à-pasteur Capsella bursa-pastoris (L.) Medikus . . . . . . . . . . . 186Bruyère Erica herbacea L. ( = E. carnea L. ) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 187Busserolle Arctostaphylos uva-ursi L.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 188Camomille Matricaria recutita L. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 189Centaurée des bois Centaurea nemoralis Jordan . . . . . . . . . . . . . . . . 190Cerisier Prunus cerasus L. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 191Chélidoine Chelidonium majus L. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 192Chiendent Agropyron repens (L.) P. Beauv.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 193Consoude Symphytum officinalis L. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 194Cumin des prés Carum carvi L. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 195Dent-de-lion Taraxacum dens leonis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 196Epilobe Epilobium angustifolium L. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 197Epine-vinette Berberis vulgaris L. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 198Euphraise Euphrasia rostkoviana Hayne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 199Fenouil Fœniculum vulgare Miller . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 200Fenugrec Trigonella fœnum-graecum L. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 201Fleur de foin. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 202

Fraisier des bois Fragaria vesca L. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 203Framboisier sauvage Rubus idaeus L. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 204Gaillet jaune Galium verum L.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 205

Génépis Artemisia sp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 206Genévrier Juniperus communis L. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 207

Gentiane jaune Gentiana lutea L. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 208

264

Germandrée petit-chêne Teucrium chamaedrys L. . . . . . . . . . . . . . . . 209Houblon Humulus lupulus L. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 210Impératoire Peucedanum ostruthium (L.) Koch. . . . . . . . . . . . . . . . . . 211Iva Achillea erba-rotta All. (=A. moschata Wulfen). . . . . . . . . . . . . . . 212Joubarbe des toits Sempervivum tectorum L.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 213Lamier blanc et rose Lamium album L. et L. purpureum L. . . . . . . . . . 214Lichen d’Islande Cetraria islandica L.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 215Lotier corniculé Lotus corniculatus L.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 216Marguerite Leucanthemum vulgare aggr. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 217Mauve commune Malva neglecta Wallr. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 218Menthe poivrée Mentha piperita L. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 219Millepertuis Hypericum perforatum L. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 220Myrtille Vaccinum myrtillus L. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 221Origan (marjolaine sauvage) Origanum vulgare L. . . . . . . . . . . . . . . . 222Ortie dioïque Urtica dioica L.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 223Pensée des champs Viola calcarata L. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 224Pensée éperonnée Viola calcarata L. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 225Pensée sauvage Viola tricolor L. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 226Pimprenelle sanguisorbe Sanguisorba minor Scop.. . . . . . . . . . . . . . . 227Plantain Plantago lanceolata L. et P. major L. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 228Potentille ansérine Potentilla anserina L. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 229Prêle des champs Equisetum arvense L.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 230Pulmonaire Pulmonaria officinalis L. et P. obscura Dumort.. . . . . . . . . 231Reine-des-prés Filipendula ulmaria (L.) Maxim. . . . . . . . . . . . . . . . . . 232Romarin Rosmarinus officinalis L. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 233Sauge Salvia officinalis L. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 234Scabieuse succise Succisa praemorsa (Gilib.) Aschers. . . . . . . . . . . . . 235Serpolet (thym sauvage) Thymus vulgaris L., . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 236Souci Calendula officinalis L.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 237Sureau noir Sambucus nigra l.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 238Sureau hièble Sambucus ebulus L. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 239Tanaisie Tanacetum vulgare L.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 240Tilleul Tilia cordata Miller et T. platyphyllos Scop. . . . . . . . . . . . . . . . . 241

265

Trèfle blanc Trifolium montanum. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 242Tussilage Tussilago farfara L. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 243Valériane Valeriana officinalis l.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 244Verge d’or Solidago virgaurea L. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 245Vipérine Echium vulgare L. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 246


Top Related