6/19/2008
1
“Hayatta musiki lazım değildir.
Çünkü hayat musikidir...
Musikisiz hayat zaten mevcut olamaz.
Musiki hayatın neşesi, ruhu, süruru ve her
şeyidir...“
Mustafa Kemal ATATÜRK
MÜZĠK VE BEYĠN
Prof.Dr. Erol BELGĠN
HACETTEPE SAGLI
K BIL
IMLE
RI ENSTIT
USU
OGRENCI TEM
SILCIL
ER KONSEYI
6/19/2008
2
“Hayatta musiki lazım değildir.
Çünkü hayat musikidir...
Musikisiz hayat zaten mevcut olamaz.
Musiki hayatın neşesi, ruhu, süruru ve her
şeyidir...“
Mustafa Kemal ATATÜRK
Hayat, ıstırap ve keder
verirse sükuneti müzikte
arayınız.
Müzik gökle toprak
arasında bir ahenktir.
KONFİÇYÜS
HACETTEPE SAGLI
K BIL
IMLE
RI ENSTIT
USU
OGRENCI TEM
SILCIL
ER KONSEYI
6/19/2008
3
Daha üstünü olamaz…
Müzik yoluyla Tanrı’ya
yaklaşmak ve oradan
insanlığa seslenmek…
BEETHOVEN
MÜZİK NEDİR ?
• ĠĢitsel iletiĢimin artistik formu
• HoĢagiden sesler harmoniği
• Ritm,tını,melodi,harmoni bileĢimi
• Seslerin özel matematiksel dizilimi
HACETTEPE SAGLI
K BIL
IMLE
RI ENSTIT
USU
OGRENCI TEM
SILCIL
ER KONSEYI
6/19/2008
4
Müzik Matematiktir…
Ritmik olarak zamanın alt dilimleri ve
fonksiyonları içinde sunulur.
Müzik Tarihtir…
Çevresel ve zamansal yaratıcılıklar,kültür ve sosyal değerlerle donatılmıştır.
HACETTEPE SAGLI
K BIL
IMLE
RI ENSTIT
USU
OGRENCI TEM
SILCIL
ER KONSEYI
6/19/2008
5
Müzik Bilimseldir…
Kurallı, spesifik,doğru bir akustik.
Bunları; Frekans,ritm,volüm,melodi,
harmoni ve kontrollu zaman parametreleri
belirler.
• Müzik,sesin ve sessizliğin belirli bir zaman
aralığında ifade edildiği sanatsal bir formdur.
• Kelimelerle anlatılamayan duygu ve
düşüncelerin seslerle anlatılması sanatıdır.
HACETTEPE SAGLI
K BIL
IMLE
RI ENSTIT
USU
OGRENCI TEM
SILCIL
ER KONSEYI
6/19/2008
6
• Resim, renklerin
• Şiir, kelimelerin
• Müzik, seslerin,
duygu, düşünce ve heyecanımızı anlatmak
üzere belli bir estetik anlayışına göre seçilip
işlenmesinden oluşmaktadır.
NASIL İŞİTİYORUZ?
HACETTEPE SAGLI
K BIL
IMLE
RI ENSTIT
USU
OGRENCI TEM
SILCIL
ER KONSEYI
6/19/2008
7
BİR CYCLE
S
e
s
k
a
y
n
a
ğ
ı
HACETTEPE SAGLI
K BIL
IMLE
RI ENSTIT
USU
OGRENCI TEM
SILCIL
ER KONSEYI
6/19/2008
8
0 1 2 3 4 5-1
-0.8
-0.6
-0.4
-0.2
0
0.2
0.4
0.6
0.8
1
Time (msec)
Am
plit
ud
e
0 1 2 3 4 5-1
-0.8
-0.6
-0.4
-0.2
0
0.2
0.4
0.6
0.8
1
Time (msec)
Am
plit
ud
e
0 1 2 3 4 5-1
-0.8
-0.6
-0.4
-0.2
0
0.2
0.4
0.6
0.8
1
Time (msec)
Am
plit
ud
e
• Sine waves vary in frequency and amplitude increase in frequency = change in pitchincrease in amplitudes = increase in loudness
Sine waves
SESĠN FĠZĠKSEL PARAMETRELERĠ
• FREKANS
• ġĠDDETHACETTEPE SAGLI
K BIL
IMLE
RI ENSTIT
USU
OGRENCI TEM
SILCIL
ER KONSEYI
6/19/2008
9
SESĠN PSĠKOFĠZĠK PARAMETRELERĠ
• PĠTCH(TINI)
• LOUDNESS(GÜRLÜK)
FARKLI SESLERĠN DESĠBEL DEĞERLERĠ
• FISILTI 20 - 25 dB SPL
• NORMAL KONUġMA 50 - 70 dB SPL
• YÜKSEK SESLE KONUġMA 70 - 85 dB SPL
• TRAFĠK GÜRÜLTÜSÜ 90 - 100 dB SPL
• JET MOTORU 120- 150 dB SPLHACETTEPE S
AGLIK B
ILIM
LERI E
NSTITUSU
OGRENCI TEM
SILCIL
ER KONSEYI
6/19/2008
10
HACETTEPE SAGLI
K BIL
IMLE
RI ENSTIT
USU
OGRENCI TEM
SILCIL
ER KONSEYI
6/19/2008
11
HACETTEPE SAGLI
K BIL
IMLE
RI ENSTIT
USU
OGRENCI TEM
SILCIL
ER KONSEYI
6/19/2008
12
HACETTEPE SAGLI
K BIL
IMLE
RI ENSTIT
USU
OGRENCI TEM
SILCIL
ER KONSEYI
6/19/2008
13
HACETTEPE SAGLI
K BIL
IMLE
RI ENSTIT
USU
OGRENCI TEM
SILCIL
ER KONSEYI
6/19/2008
14
HACETTEPE SAGLI
K BIL
IMLE
RI ENSTIT
USU
OGRENCI TEM
SILCIL
ER KONSEYI
6/19/2008
15
HACETTEPE SAGLI
K BIL
IMLE
RI ENSTIT
USU
OGRENCI TEM
SILCIL
ER KONSEYI
6/19/2008
16
HACETTEPE SAGLI
K BIL
IMLE
RI ENSTIT
USU
OGRENCI TEM
SILCIL
ER KONSEYI
6/19/2008
17
MÜZİKALİTE NEDİR?
HACETTEPE SAGLI
K BIL
IMLE
RI ENSTIT
USU
OGRENCI TEM
SILCIL
ER KONSEYI
6/19/2008
18
Brodmann’ın alanları
Sagittal
HACETTEPE SAGLI
K BIL
IMLE
RI ENSTIT
USU
OGRENCI TEM
SILCIL
ER KONSEYI
6/19/2008
19
Farklı iĢitsel merkezlerdeki nöron sayıları
• cochlear nuclei=8,800
• inferior colliculus= 392,000
• medial geniculate body = 570,000
• auditory cortex = 100,000,000
(Northern, J.L. and Downs, M.P., Hearing in Children, 5th edition, Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins, 2002.)
HACETTEPE SAGLI
K BIL
IMLE
RI ENSTIT
USU
OGRENCI TEM
SILCIL
ER KONSEYI
6/19/2008
20
HACETTEPE SAGLI
K BIL
IMLE
RI ENSTIT
USU
OGRENCI TEM
SILCIL
ER KONSEYI
6/19/2008
21
Corpus callosum
Sagittal / MRI Coronal / MRI
HACETTEPE SAGLI
K BIL
IMLE
RI ENSTIT
USU
OGRENCI TEM
SILCIL
ER KONSEYI
6/19/2008
22
Corpus Callosum’un yedi yaş öncesi piyano
eğitimi alanlarda, yedi yaş sonrası eğitim
alanlara ve eğitim almayanlara göre daha
gelişkin olduğu saptanmıştır.
Corpus Callosumun daha gelişmiş olması her iki
yarım küre arasında bilgi aktarımının daha
etkin olmasına, beynin bütün alanlarının daha
koordineli çalışmasına imkân vermektedir.
HACETTEPE SAGLI
K BIL
IMLE
RI ENSTIT
USU
OGRENCI TEM
SILCIL
ER KONSEYI
6/19/2008
23
Profesyonel müzisyenlerde Corpus callasum
%15 daha kalındır.
HACETTEPE SAGLI
K BIL
IMLE
RI ENSTIT
USU
OGRENCI TEM
SILCIL
ER KONSEYI
6/19/2008
24
Beynin sol yarısı
• sağ elin kontrolü,
• konuĢma ve yazma dili,
• bilimsel ve sayısal yetenek,
• düĢünme,
• mantık ve çözümleme gibi motor alanlara
sahiptir.
Beynin sağ yarısı
• sol elin kontrolü,
• görme ve hayal,
• müzik ve sanat yeteneği,
• yüzlerin ve üç boyutlu Ģekillerin tanınması ve
algılanması/ tamamlanması gibi özelliklere sahip
motor alanlar bulunur. HACETTEPE SAGLI
K BIL
IMLE
RI ENSTIT
USU
OGRENCI TEM
SILCIL
ER KONSEYI
6/19/2008
25
Brain Map Brain Region Musical Activity
Area below the cortex and auditory cortices
Listening to music
Subsections of the frontal lobe and hippocampus for memory
recall Listening to familiar music
Cerebellum's timing circuits Tapping along with music
Frontal lobesfor planning, motor cortex for movement, and sensory cortex for tactile
feedback
Performing music
Occipital lobe - the visual cortex
Reading music
Language centres in the temporal lobe, fronta
lobe,Broca's and Wernicke's areas
Listening to or recalling lyrics
Cerebellar vermis and amygdala
Emotional response to music
HACETTEPE SAGLI
K BIL
IMLE
RI ENSTIT
USU
OGRENCI TEM
SILCIL
ER KONSEYI
6/19/2008
26
Sesteki özel matematiksel düzenleme
beyindeki alfa dalgalarını stimüle ederek
kiĢiyi sakinleĢtirir ve gevĢetir,bu durum
öğrenme kapasitesini artırır.
Müzik eğitiminde temel disiplin tonal
ve ritmik uyarıların birlikte verilmesidir.
-Şarkı söyleme
-Ritm tutma
-Vücutla eşlik
-Tonal ve ritmik patern
-Enstrüman çalma
-Müzik dinleme
HACETTEPE SAGLI
K BIL
IMLE
RI ENSTIT
USU
OGRENCI TEM
SILCIL
ER KONSEYI
6/19/2008
27
Ses uyarıları:
Selected Seçkin
Other Sıradan
General Noise Gürültü
Silence Sessizlik
• Müzikteki mutluluk ve hüzünlülük, sıklıkla iki
yapısal özellikle ilgilidir.
• tempo-ritim,
• makam
Tempo, birim zaman içindeki vuruş sayısını
ifade eder.
Makam ise belli bir diziye sahip olan sistemli
ses oluşumudur.
HACETTEPE SAGLI
K BIL
IMLE
RI ENSTIT
USU
OGRENCI TEM
SILCIL
ER KONSEYI
6/19/2008
28
• Hızlı tempolar mutluluk duygusunu,
yavaş tempolar hüzün duygusunu uyandırır.
• Benzer şekilde, majör makamlar mutluluk duygusunu, minör makamlar ise hüzün duygusunu uyandırır.
• Temponun ve makamın değişmesi farklı duyguların uyandırılmasına sebep olmaktadır
Araştırmalar, bebeklerin anne karnındayken
6. ve 7. aylardan itibaren seslere, özellikle de
müziğe tepki verdiklerini, anne karnındayken
dinledikleri müzikleri doğduktan sonra
dinlediklerinde hatırladıklarını
göstermektedir.HACETTEPE S
AGLIK B
ILIM
LERI E
NSTITUSU
OGRENCI TEM
SILCIL
ER KONSEYI
6/19/2008
29
Doğumdan üç ay öncesinden itibaren bebeğe
klasik müzik dinletmek onun zihinsel,
duygusal, fiziksel ve sosyal gelişimini olumlu
yönde etkiler, bilişsel zekânın, kulak ve dilin
gelişimine yardımcı olur.
Anne karnındaki bebek klasik müzik
dinleyince yumuşak hareketler yapar.
Rock türü müzikler tekmelerin şiddetini
artırmaktadır.
(Dr.Thomas Verny)HACETTEPE S
AGLIK B
ILIM
LERI E
NSTITUSU
OGRENCI TEM
SILCIL
ER KONSEYI
6/19/2008
30
Dr.Tomatis’e göre alçak frekanslı tonların
fazlaca bulunduğu Rock müzik kişiyi mekanik
olarak hareketlendirir ancak, mental ve fiziksel
enerjiyi deşarj eder.
Alçak frekanslı gürültüler
“Brain drain sounds”
olarak adlandırılır. Dr.Alfred
Tomatis bu tür sesleri beyin zehiri olarak
tanımlamıĢtır.HACETTEPE SAGLI
K BIL
IMLE
RI ENSTIT
USU
OGRENCI TEM
SILCIL
ER KONSEYI
6/19/2008
31
Türk müziği’nin zenginliği, batı müziğinin ünlü
bestekarlarından Mozart, Beethoven ve
Chopin’i musikimize hayran bırakmış, bazı
eserlerinde Türk motiflerini kullanmaktan
kendilerini alamamışlardır.
Buna en belirgin örnek'te Mozart'ın Türk
marşıdır.
Mozart’ın Türk MarĢı
HACETTEPE SAGLI
K BIL
IMLE
RI ENSTIT
USU
OGRENCI TEM
SILCIL
ER KONSEYI
6/19/2008
32
Beş yaşında menuet,
yedi yaşında konçerto
ve
sekiz yaşında senfoni
meydana getirdi.
Mozart'ın iyi bir müzikçi olmak için doğuştan
olağanüstü özellikleri vardı;
• Kulağı bir kemanda bir notanın sekizde bir
kadar akort düşüklüğünü fark edecek derecede
hassastı,
• çirkin seslere, gürültülere karşı tepkisi ise
baygınlık geçirecek ölçüde
şiddetlenebiliyordu. HACETTEPE S
AGLIK B
ILIM
LERI E
NSTITUSU
OGRENCI TEM
SILCIL
ER KONSEYI
6/19/2008
33
Mozart effect nedir ?
Fransız tıp ve bilim akademileri üyesi
Dr. Alfred Tomatis’e göre,
Beyin hücrelerindeki elektriksel enerjinin
azalması konsantrasyonun bozulmasına ve
yorgunluğa sebep olmaktadır.
Bu durumda beynin piller gibi şarj edilmesi
gerekmektedir.
HACETTEPE SAGLI
K BIL
IMLE
RI ENSTIT
USU
OGRENCI TEM
SILCIL
ER KONSEYI
6/19/2008
34
• Tomatis, beynin enerjiyle şarj edilmesi yollarından
biri olarak 5000 ila 8000 Hz arasında yüksek
frekanslar içeren müziklerin dinlenmesinin olduğunu
saptamıştır.
• Yıllar süren analizlerden sonra Tomatis bu frekans
aralığındaki seslerin Mozart müziklerinde çok sayıda
mevcut olduğunu tespit etmiştir.
Mozart müziği sağ temporal lobu
güçlendirir ve uzaysal algıyı geliĢtirir.
HACETTEPE SAGLI
K BIL
IMLE
RI ENSTIT
USU
OGRENCI TEM
SILCIL
ER KONSEYI
6/19/2008
35
Mozart Etkisi (deney)
Deney önce üç gruba ayrılan fareler üzerinde yapılmış,
üçüncü grup farelere anne karnındayken ve
doğduktan sonraki iki ay boyunca aynı Mozart Sonat
(Mozart İki Piyano için Re Majör K. 448 no.’lu
Sonatı) dinletilmiş ve daha sonra labirentin içine
konulmuştur.
Mozart dinletilen fareler, “beyaz gürültü” dinletilen birinci gruptaki farelere ve Philip
Glass’ın müzikleri dinletilen ikinci gruba göre yollarını daha kolay bulmuşlardır.
(1993,USA)
HACETTEPE SAGLI
K BIL
IMLE
RI ENSTIT
USU
OGRENCI TEM
SILCIL
ER KONSEYI
6/19/2008
36
Alman klasik müzik bestecisi..
• Dokuz senfonisi,
• Beş piyano konçertosu,
• Bir keman konçertosu, bir piyano,
• Keman ve çello için üçlü konçerto,
• Otuz iki piyano sonatı ve birçok oda müziği eseri
bulunmaktadır. HACETTEPE S
AGLIK B
ILIM
LERI E
NSTITUSU
OGRENCI TEM
SILCIL
ER KONSEYI
6/19/2008
37
• 31 yaşında işitme kaybı başlamış,46 yaşında
işitmesini tamamen kaybetmiştir.
• 9. senfoniyi işitme kaybının olduğu döneminde
bestelemiştir.
Beethoven’ın cihazları
HACETTEPE SAGLI
K BIL
IMLE
RI ENSTIT
USU
OGRENCI TEM
SILCIL
ER KONSEYI
6/19/2008
38
9.senfoni
HACETTEPE SAGLI
K BIL
IMLE
RI ENSTIT
USU
OGRENCI TEM
SILCIL
ER KONSEYI
6/19/2008
39
HACETTEPE SAGLI
K BIL
IMLE
RI ENSTIT
USU
OGRENCI TEM
SILCIL
ER KONSEYI
6/19/2008
40
Moonlight Sonato
5.Senfoni 7.Senfoni
HACETTEPE SAGLI
K BIL
IMLE
RI ENSTIT
USU
OGRENCI TEM
SILCIL
ER KONSEYI
6/19/2008
41
Beethoven Türk Marşı
Fryderik Franciszek Chopin (1810-1849)
• Romantik dönemin önde
gelen Polonyalı piyanist
ve bestecisi.
HACETTEPE SAGLI
K BIL
IMLE
RI ENSTIT
USU
OGRENCI TEM
SILCIL
ER KONSEYI
6/19/2008
42
Chopin-piano/ Valldemossa
HACETTEPE SAGLI
K BIL
IMLE
RI ENSTIT
USU
OGRENCI TEM
SILCIL
ER KONSEYI
6/19/2008
43
Nocturne,
HACETTEPE SAGLI
K BIL
IMLE
RI ENSTIT
USU
OGRENCI TEM
SILCIL
ER KONSEYI
6/19/2008
44
5000 Polish Zloty (1982)
Türk BeĢleri…
• Ahmet Adnan Saygun
• Ulvi Cemal Erkin
• Cemal ReĢit Rey
• Hasan Ferit Alnar
• Necil Kazım AksesHACETTEPE SAGLI
K BIL
IMLE
RI ENSTIT
USU
OGRENCI TEM
SILCIL
ER KONSEYI
6/19/2008
45
Türk BeĢleri özellikle Türkiye Cumhuriyeti'nin
kuruluş döneminde eserleriyle kendilerinden söz
ettirmiş aşağıdaki beş Klasik Batı Müziği bestecisini
bir arada tarif etmek için kullanılan uluslararası bir
deyimdir.
Ahmet Adnan Saygun (1907-1991)
• Klasik batı müziğinde yapıtlar vermiş bir Türk bağdarı, müzik eğitimcisi ve budun müzik bilimcisidir.
• İlk Türk operasının bestecisi de olan Saygun, devlet sanatçısı ünvanını alan ilk sanatçıdır.
• Cumhuriyet Dönemi Türk musikisinin en çok seslendirilen eserlerinden Yunus Emre orotoyosu en önemli yapıtıdır.
HACETTEPE SAGLI
K BIL
IMLE
RI ENSTIT
USU
OGRENCI TEM
SILCIL
ER KONSEYI
6/19/2008
46
Ulvi Cemal Erkin (1906-1972)
• Türk klasik müzik bestecisi
• Opera dışında hemen bütün formlarda duyarlıklı, incelikli yapıtlar vermiştir.
• Başlıca yapıtlarının plak ve CD olarak üretilmesi ve giderek artan oranda batı müzik dünyasında seslendirilmesi, yaratılarının kalıcılığını belgelemektedir.
Cemal ReĢit Rey(1904-1985)
• Cumhuriyet tarihinin ilk kuşak bestecilerinden, Türk Beşleri grubunun bir üyesi,
• Onuncu Yıl Marşı,
• Lüküs Hayat opereti gibi ünlü eserlerin yaratıcısı.
HACETTEPE SAGLI
K BIL
IMLE
RI ENSTIT
USU
OGRENCI TEM
SILCIL
ER KONSEYI
6/19/2008
47
Hasan Ferit Alnar (1906-1978)
• Dünya müzikçileri arasında
“geleneksel” müzikten
gelerek evrensel müziğe
geçen ve bu alanda
uluslararası başarılar elde
etmiş Türk
bestecilerindendir.
• Klasik Türk Müziği
öğeleriyle batı müziği
tekniklerini bağdaştırma
çalışmalarıyla tanınır.
Necil Kazım Akses(1908-1999)
• Türk klasik müzik
bestecisi.
• İlk kuşak bestecilerimiz
arasında öncü akımlara
ve yeni müzik
tekniklerine çok fazla
yakınlık göstermiştir.HACETTEPE SAGLI
K BIL
IMLE
RI ENSTIT
USU
OGRENCI TEM
SILCIL
ER KONSEYI
6/19/2008
48
• Laika Karabey’in isteği üzerine esinlenerek,
bestelediği HÜZZAM SAZ SEMAİSİ Nevres’in en
ünlü eseridir. (14 Mayıs 1926 )
Udi Nevres Bey (Orhon) (1873-1937)
• Teknik ile müzikaliteyi birleştirebilmiş bir udidir.
• Ve geçmişten kendi yaşadığı döneme kadar geçen süre içinde, hiçbir eğitimden geçmeden, tümüyle kendi çabası ve zekasıyla kendini yaratmış ilk ud virtiözümüzdür.
•HACETTEPE S
AGLIK B
ILIM
LERI E
NSTITUSU
OGRENCI TEM
SILCIL
ER KONSEYI
6/19/2008
49
MÜZĠK VE ZĠHĠNSEL
GELĠġĠM
Uygun olarak sunulan müzik
öğrenme fonksiyonuna yardımcıdır.
HACETTEPE SAGLI
K BIL
IMLE
RI ENSTIT
USU
OGRENCI TEM
SILCIL
ER KONSEYI
6/19/2008
50
Nitelikli müzik hafızaya yeni nöral
bağlantılar kazandırır.
MÜZĠK ;MATEMATĠKSEL
DÜġÜNCEYĠ ARTTIRIR…
HACETTEPE SAGLI
K BIL
IMLE
RI ENSTIT
USU
OGRENCI TEM
SILCIL
ER KONSEYI
6/19/2008
51
Hızlı ritimlerin ve majör makamların beynin sol ön bölgesinde alfa aktivitesinde azalma sağlayarak uyarılma (alfa azalması) yaptığı tespit edilmiş mutluluk duygusunda artış elde edilmiştir.
Yine aynı araştırmada yavaş ritimlerin ve minör makamların etkisi de incelenmiş ve bu sefer sağ ön bölgede uyarılma (alfa azalması) ve hüzün duygusunda artış saptanmıştır.
Frontal EEG Responses as a Function of Affective Musical Features. C. D. Tsang, L. J. Traınor, D. L. Santesso, S. L. Tasker, And L. A.
Schmıdt.,2001,KANADA
Bir fonksiyonel MR çalışmasında polifonik müzikle istirahat eden bireylerde frontal, temporal,
pariyetal loblarda kan akımı artışı olduğu ve sonuçta dikkat, hafıza, anlamlandırma ve hedefe
yönelme fonksiyonlarının arttığı gözlenmiştir.
Listening to polyphonic music recruits domain-general attention and working memory circuits. Janata P, Tillmann B, Bharucha JJ. Cogn Affect Behav Neurosci. 2002
Jun;2(2):121-40.
HACETTEPE SAGLI
K BIL
IMLE
RI ENSTIT
USU
OGRENCI TEM
SILCIL
ER KONSEYI
6/19/2008
52
Bu araştırmanın bir diğer önemli bulgusu beyincik
hacminde de bir artışın gözlenmesidir.
Beyincik hareket koordinasyonu ve dengede etkin bir
beyin bölümüdür.
Hareketin, duygulanımın, düşüncenin, davranışların,
konuşmanın dengeli olmasını sağlamaktadır.
Beyin haritalama tekniği (PET) çalışmalarında ses,
ritim, melodi, vurgu ve armoninin beynin sağ
yarımküresinde; frekans ve ses şiddetindeki
değişmelerle birlikte müzikle ilgili düşünce
kalıplarının beynin sol yarımküresine kaydedildiğini
gösteriyor. HACETTEPE SAGLI
K BIL
IMLE
RI ENSTIT
USU
OGRENCI TEM
SILCIL
ER KONSEYI
6/19/2008
53
• Zihinsel gelişimin %85’i 8 yaşına kadar, beyin gelişiminin ise %80’i 3 yaşına kadar tamamlandığından yapılan araştırmalar bu süreçte müziğin çok önemli bir rol oynadığını,
• zekâ ve beyin gelişimini ilk aylarda beslenmeden sonra olumlu etkileyen en önemli faktörün müzik olduğunu göstermektedir.
MÜZĠK VE ENDOKRĠN
SĠSTEM
HACETTEPE SAGLI
K BIL
IMLE
RI ENSTIT
USU
OGRENCI TEM
SILCIL
ER KONSEYI
6/19/2008
54
Müzik endorphin salgısını arttırır.
Beynin doğal bir
kimyasalıdır,salgılanması doğal bir
rahatlık ,güzel duygular,emosyonel
zenginlik sağlar.
Endorphin(Endojen morfin);
Beyinde özel lokalizasyonu olan
hücrelerin salgıladığı uyuĢturucu tipte
nörotransmitterlerdir.
Ağrı inhibe eden nöronları aktive ederlerHACETTEPE S
AGLIK B
ILIM
LERI E
NSTITUSU
OGRENCI TEM
SILCIL
ER KONSEYI
6/19/2008
55
Endorphin;
Fiziksel egzersizlerlede açığa çıkarak,
-Emosyonel rahatlık sağlar
-Ġmmün sistemi güçlendirir
-Ağrıyı azaltır
-Stresi azaltır
-YaĢlanma prosesini yavaĢlatır
Yükselen endorphin düzeyi vücudun doğal
anestetik maddesi ve immün fonksiyon
desteğidir.
HACETTEPE SAGLI
K BIL
IMLE
RI ENSTIT
USU
OGRENCI TEM
SILCIL
ER KONSEYI
6/19/2008
56
Nitelikli müzik dinlemenin Spinal anestezide
sedatif ihtiyacını azalttığını bildirmiĢlerdir.
Lapage C.ve ark.(Monreal)
Strese bağlı tansiyon yüksekliği yaşayan
hastalarda müziğin etkili olduğu birçok
araştırmada gösterilmiştir.
Music can facilitate blood pressure recovery from stress. Chafin S, Roy
M, Gerin W, Christenfeld N. Br J Health Psychol. 2004 Sep;9(Pt
3):393–403.
HACETTEPE SAGLI
K BIL
IMLE
RI ENSTIT
USU
OGRENCI TEM
SILCIL
ER KONSEYI
6/19/2008
57
15 dakikalık nitelikli müzik dinleme
sonucu,önerilen dozun yarısı kadar
anestetik maddenin yeterli olduğunu
belirlemiĢtir.
Dr.Paul Robertson(Kingston Üniv.)
Melodiler beyni yiyecek ve diğer
faktörlerden daha üst düzeyde uyarırlar.
HACETTEPE SAGLI
K BIL
IMLE
RI ENSTIT
USU
OGRENCI TEM
SILCIL
ER KONSEYI
6/19/2008
58
Müzik koruyucu ruh sağlığı açısından da
önemli etkilere sahiptir.
Beyni ve bedeni strestesin etkilerine karşı
korumaktadır.
28 sağlıklı kişi üzerinde müzikterapi öncesinde ve sonrasında duygudurum ve kortizol seviyelerinin
ölçüldüğü bir araştırmada, 13 haftalık bir uygulamadan sonra duygudurum olumlu yönde etkilenmiş ve kortizol
seviyesi düşmüştür
• Effects of guided imagery and music (GIM) therapy on mood and cortisol in healthy adults. McKinney CH, Antoni MH, Kumar M, Tims FC, McCabe PM. Health Psychol. 1997
Jul;16(4):390-400.
HACETTEPE SAGLI
K BIL
IMLE
RI ENSTIT
USU
OGRENCI TEM
SILCIL
ER KONSEYI
6/19/2008
59
• Lokal anestezi ile ameliyat edilen kişilerde kendi
seçtikleri müziğin dinletilmesi sonrasında daha az
sıkıntı, daha iyi bir kalp hızı ve kan basıncı
saptanmışken müzik dinletilmeyenlerde aynı etki elde
edilememiştir.
Effects of music on patient anxiety. Mok E, Wong KY. AORN J. 2003
Feb;77(2):396–7, 401–6, 409–10.
ġarkı söylemek beynin duĢudur…
HACETTEPE SAGLI
K BIL
IMLE
RI ENSTIT
USU
OGRENCI TEM
SILCIL
ER KONSEYI
6/19/2008
60
ġarkı hayatın gerçek tadıdır.
Nasıl söylediğiniz önemli değil!
Blessed by God Himself
Sing whenever and wherever
you can…
HACETTEPE SAGLI
K BIL
IMLE
RI ENSTIT
USU
OGRENCI TEM
SILCIL
ER KONSEYI
6/19/2008
61
Müzik dinlemek temporal lobları aktive ve
stimüle eder,ruhunuza barıĢ ve huzur
getirir…
MÜZĠK
VE
OKUMA BECERĠSĠHACETTEPE SAGLI
K BIL
IMLE
RI ENSTIT
USU
OGRENCI TEM
SILCIL
ER KONSEYI
6/19/2008
62
• Hurwitz, Wolf, Bertrick ve Kokos adlı dört psikolog müziğin okuma performansına etkilerini
araştırmışlardır.
• Bunun için seçilen öğrenciler iki gruba ayrılmıştır. Birinci gruba haftanın 5 günü müzik dersleri verilirken diğer gruba müzik dersi verilmez.
• Bir yıl sonra iki grup karşılaştırıldığında ders
almayan grubun başarısı %72 iken diğer grupta
başarı %88’dir.
• Bu %16’lık fark müziğin okuma öğrenme
performansını artırdığını göstermektedir.
• Daha iyi müzik kulağı olanların daha erken okumaya
başladıkları anlaşılmıştır.
HACETTEPE SAGLI
K BIL
IMLE
RI ENSTIT
USU
OGRENCI TEM
SILCIL
ER KONSEYI
6/19/2008
63
• Beyin kanaması geçiren 54 hasta kurayla üç gruba ayrıldı.
• Gruplardan birine istedikleri lirik müzikler, diğer gruba ise sesli kitaplardan bölümler dinletildi.
• Beyin kanamasından üç ay sonra sözel belleğin, müzik dinleyen hastalarda % 60 iyileştiği gözlemlendi.
• Bu oran kitap dinleyenlerde % 18’de kaldı..
MÜZĠK EĞĠTĠMĠ
VE
ENSTRUMANHACETTEPE SAGLI
K BIL
IMLE
RI ENSTIT
USU
OGRENCI TEM
SILCIL
ER KONSEYI
6/19/2008
64
Okul öncesi çocuklarda müzik eğitimi;
görsel,uzaysal algıları diğer çocuklara
kıyasla % 36 oranında arttırmaktadır.
(Rauscher&Stam-Univ.of California)
4 ay gibi kısa bir süre alınan müzik derslerinin beynin gelişiminde belirgin bir gelişme sağladığını
belirlenmiştir.
• Bu çalışmada müzik dersleri alan 4-6 yaş arasında bir grup çocuk bir yıl boyunca izlendi.
• Bu süre içinde çocukların beyinlerindeki nöron faaliyetleri ölçüldü.
• Toronto'da Rotman AraĢtırma Enstitüsü ve McMaster Üniversitesi
HACETTEPE SAGLI
K BIL
IMLE
RI ENSTIT
USU
OGRENCI TEM
SILCIL
ER KONSEYI
6/19/2008
65
• Bilim adamları bu gençleri kontrol grubu ile karşılaştırdıklarında müzik dersi alan çocukların
beyinlerinin farklı bir şekilde geliştiğini fark ettiler.
• Müzik derslerinin, beyindeki dikkat ile ilgili bilgi işleme merkezini geliştirdiğini gördüler.
• Bu çocukların bellek kapasitesi yaşıtlarından farklı olarak bir yıl içinde belirgin bir gelişme göstermişti.
Hangi yaĢta olursa olsun enstrüman
çalmak temporal lob nöronlarını önemli
ölçüde geliĢtirmektedir…
HACETTEPE SAGLI
K BIL
IMLE
RI ENSTIT
USU
OGRENCI TEM
SILCIL
ER KONSEYI
6/19/2008
66
HACETTEPE SAGLI
K BIL
IMLE
RI ENSTIT
USU
OGRENCI TEM
SILCIL
ER KONSEYI
6/19/2008
67
HACETTEPE SAGLI
K BIL
IMLE
RI ENSTIT
USU
OGRENCI TEM
SILCIL
ER KONSEYI
6/19/2008
68
Enstrüman çalarken korteks’te fizyolojik
değiĢiklikler,çok sayıda nöral aktivite göze
çarpar.
Enstrüman dersi alan okul öncesi çocuklarda
Spatial-Temporal test skorlarının müzik
eğitimi almayanlardan % 34 daha fazla
bulunmuĢ.
(Ünv.of California)
HACETTEPE SAGLI
K BIL
IMLE
RI ENSTIT
USU
OGRENCI TEM
SILCIL
ER KONSEYI
6/19/2008
69
• Yedi yaşından önce piyano eğitimi alan çocuklar incelenmiş, hareket becerileri ile ilgili beyin bölgelerinde ve sinir damar sayısında artma tespit edilmiştir.
• Bu çocukların kas ve hareket gelişimi güçlü, kanlanma artışı sayesinde de dikkat, konsantrasyon, anlama, kavrama, planlama gibi bilişsel kabiliyetleri daha fazla gelişmiştir
The brain of musicians. A model for functional and structural adaptation. Schlaug G. Ann N Y Acad Sci. 2001 Jun;930:281–99.
• Okul öncesi çocuklardan bir gruba 6 ay piyano eğitimi verilmiş
ve eğitim verilmeyen bir grup çocukla kıyaslanmıştır.
• Eğitim alan çocuklarda matematik (özellikle aritmetik) öğrenme
ve analitik dil metotlarını kavrama yeteneğinin daha çok geliştiği
görülmüştür.
• Aynı araştırmada müzik eğitiminin zaman ve mekân
kavramlarıyla ilgili beyin alanlarını da geliştirdiği gözlenmiştir.
• Effects of music training on the child's brain and cognitive development. Schlaug G, Norton A,
Overy K, Winner E. Ann N Y Acad Sci. 2005 Dec;1060:219–30.
HACETTEPE SAGLI
K BIL
IMLE
RI ENSTIT
USU
OGRENCI TEM
SILCIL
ER KONSEYI
6/19/2008
70
Müzik performansı beyin aktivasyonunu etkilemektedir.
Enstruman çalmaya hazırlanma, çalma ve çaldığını hayal etme esnasında beynin ön bölgelerinde etkinlik
artışı gözlenmiştir.
• Activation of cortical areas in music execution and imagining: a high-resolution EEG study. Kristeva R, Chakarov V, Schulte-Mönting J, Spreer J. Neuroimage. 2003
Nov;20(3):1872–83.
HACETTEPE SAGLI
K BIL
IMLE
RI ENSTIT
USU
OGRENCI TEM
SILCIL
ER KONSEYI
6/19/2008
71
• Bir müzik aletini çalmayı öğrenen çocukların
matematiksel yeteneklerinin ve toplam
IQ'larının arttığını görülmüştür.
• Beklendiği şekilde, çocuklar bu dersleri ne
kadar uzun süre alırsa beyin kapasiteleri de
aynı oranda gelişmektedir.
Anket Sorusu: Bir Müzik Aleti Olmak İsteseniz?
(Toplam: 230) 100%
• Keman: 54 (23%)
• Piyano: 40 (17%)
• Bağlama/Saz: 38 (17%)
• Gitar: 24 (10%)
• Klarnet: 24 (10%)
• Ney: 22 (10%)
• Ud: 10 (4%)
• Bateri | Davul : 5 (2%)
• Diğer: 13 (6%)
HACETTEPE SAGLI
K BIL
IMLE
RI ENSTIT
USU
OGRENCI TEM
SILCIL
ER KONSEYI
6/19/2008
72
TESEKKUR EDERIM…
HACETTEPE SAGLI
K BIL
IMLE
RI ENSTIT
USU
OGRENCI TEM
SILCIL
ER KONSEYI