.UH\IOLE'i' "'

./ne, em zi, Yvon , c'houi a \ Gant Ma~.mrin ha me, ha c'houi , Ft·ancès, P evar e Kerloïs ne vezint ket a re Vit servij m· beol'ien a deui da g·lask bara Aberz an Aotrou Doue, aberz Sanl cz .Anna.

Y \ '0:\

~J ad, chomm a t•in ganeoc'h, distng co va c'hnlon Dcuz pep tra.

KEIUOLET

Ha c'houi, Francès?

FnAXCÈ~

Me t•ai vcl Yvon . . Hak kredi s tat·t a ra n ne 'z euz nct1·a cbct Hag a dalfc kement hag eur vuez roet Da obe1· vad d'an oll, hep goulen g·obr ebet,

MATHURIN . . ::\lad eo, va mig·noned, ervez ma ~omprenhn C'hoant oc'h euz da ober em gouent nevez aman

\

Gant an Aotr. L E G A L L

Persoun ar Folgoa/

BREST · MO ULLE REZ AR C'HAZETENNOU KATO LII{

4 - Hu .111 C' u .ISTI·:r. - t,

1. 905

HANOI OU

ar re o deuz perz er 'h c oarj-man

An Aotrou KEnrou~T. MATHURIN me 1 1 F . ' ve coz an Aotrou Keriolet.

RANCEs, meveJ yaouank. y

VON, merer an Aolrou Keriolet.

PEn, mab Yvon, fillor an Aoti'Otl Keriolet. IzAAI<, ar sorcer.

Lors, { . BmL, bugale.

Aotrou Kure Pluvigner,

~:C:N~L 1 . , paoh ed yaouank euz ar c'llarter.

Jon,

Bugale ali.

·- ._._ __ . ·~ -:.

An Aotrou K E R 1 0 L ET

KENTA LODEN

Alloclen genta a zo tremenet etal !castel Kerloïs, ti an AotrJu Keriolet, an eiz a viz Guengolo 1635, cleiz pardon ltron Varia a Drugarez.

PEN~AD KENTA

M AT I-I U n. I N , F n AN C ÈS

Mat/turin azezet var eur slwbel 11ein, a la11ar he chapelet

I•' IIANCÈS

Ac'hanta , Mathu•·in, n'oc'h ket cat d'ar pardon ?

MA'l'II UfllN

Nan, Fanch, re icn co dcut da veza va c'halon Evit mont dâ gana, da zansal d'ai' festou, Evcl ma 'z can gucchall , pa oa ruz va chotou.

l•'fl ANd!S

C'houi zo bct koulsgoudc, g ncchall, cm· goall ganer, Ne gavet ket ho par tl'o-var-di'O cr c'hartcr.

MA'l'HUI\IN

la, ia, em iaouankiz 'rn euz gouezet fo1•z soniou Mes breman ne ouzoun nemet va fedennou.

FflANCi'S

Ar beden a zo kac•· d'ar re zo var an oad.

MA'I'II Ufl i N

Var teod a1· re yaouank ne 'z euz nctt·a ker mad Hag cm· c'hantik laoucn en enot· d'al' Verc'hez. Allaz! hor c'hantikou kaet• vel mouez an Elez, Den, va1· d1·o Ket·lois, ne g 1·cd mui ho lal'ct Rak aoun zo e kleffe an aott·ou kounal'et.

FflANC i·:S

Maman aott·ou, guechall, en amzet• ma veve A blije kalz d'ezhi klevet a 1· vugale Bodet vat· allctoun, val'lc,·c' h at· Gouspet·ou Aze, etal at· vczen, o ka na kantikou .

J

l

MA'J'H UilJ N

Mam an aot.rou, Francès , hounnez oa eut· zantez, J{ CI' mad ev1t an oll , ken dous, hag hi mes tre?. , Ken devot pa bede, ma kredan heb douetan:t Ez eo eat var eün da gaout he rckompanz.

l~IlANC k:S

Piou a c'helfe krcdi e dcuz eun ca l lect· g uen Maget gant karantez eun diaoul vat· he bad en !

MATIJ UniN

Eun diaoul, e g uii·ionez ; mes he vam ke1· zanlel, A bed kement 'vithan , ma teui da veza El.

FRA NC liS

Mathurin , mar d 'eo g ui1· a r pez a livi rit Me baeo kraon kelvez .. .

MA'l' II U !li N

0 va lh'on, pedit Evit ho mab, a zo ha nte1· gollet Pedit, euz bar an Env , evit Kerlolct . Guechall pa edo c'hoaz kraouadur b ianig Kous~e t en he gavel, ker koa nt Jltg mm clig , Me! s wul hag azezet etal kor n an oalc t He c'hlevc alies da Zoue o !aret : « Setu aze va mab , diouallit a nezhan, Rak guelloc'h ve ganên ve a1· ma J'O ganthan Eget ne ve tag et gant ar pec'het m:wvel » ......

Eun der vez ez oa dent ganeomp da lava1:e t At· bedon diouz a n noz a1·nog mont da gous ket, Hag· e la kcaz va dom en he dol'!l ha dousik E 1 .. ' ' ' ve pa VIJ e bet o komz ouz he mabik: « M.a thm·in, e~ezhi, hag he mouez a g rene, Kar1t va bugeltk, ha goulenni t ouz Doue At· pez a c'houlennan me va-unan bemdcz. Goulen petra, Itt·on ? Ma vo bclcg cun dez. ,, !f~g aboue me lavai·, bcmnoz va chapelet Vt t ma vezo beleg, eun dciz K cr iolc t.

I·'JIANC 1:;::;

Neuze oc'h cu?. labour gant ho chapelcdou, Rak me g1·ed e kolli t ha poan, ha pcdennou.

,.

-5-

MA 'I'II U II I N

Martezc, mai'tcze, J'a k piou c'hell lavaret Ar pcz a zo kuzet en amzer da zonet .

FII A:-<CÎ-:S

Guit• eo, ha koulsgoude, n'c mn ket c'hoaz em fcnn E !d evin cun dcrvez he gcntn oferen.

M.\T H U IIJ :-;

Aliez Doue n'enz g r·cat burzmlou bt·asoc'h c'h oaz, 'Vit lakad a r pec'hct· ela vcza eu t· zant bt·az.

FBAKCI::s l

Ia , ia , mes' deuz heman , n'oc'h ket ~ut c'hoaz a .benn Ke1·koulz vetre g uislca d 'an d iaoul cm· zoudanen !

)!A 'l'H U III :-;

Amzcr, Fmncès , amzet·, s pereL Kcriolct N'co ket c'hoaz, ma rteze, ke t• fnll ha ma krcdet.

FH.\ :-ICES

N' hell keL beza fa lloc'h !. .. lie g·ulon n'co ket aour , Gouzout J'a n ; koulsgoude, en euz evit a r p aour Eun Lamig karnntcz .

)I ATI·I CR I N

,\c'han ta ,

Jo' fi :\NC i·: S

Kant malloz Siounz ! g leve t• ga nthnn deuz ar mint in d'a n noz ; An c not· evitha n a zo eat e lu du lie gouna t· hag he ao ut· dcuz lazet at· vertu .... .A t· c' homzou louz a zao euz he galon d' he veg· Evel ma sao ar p l'i va t· e'hol'l'e nt· feunt eun Pa vez skl'abet ar fonz·. He g·alon a zo Jeun A bep scur t lous toni ; ha c'houi gred ro beleg An hini a ra goap ouz a n duel hagar zent ling· ouz 'noue ive pa he•· c'hav var he hcnt !

\.~\ n hi ui ne gren mui, zoken rak tU ' gurun 1Ia0' a, denn en En vou ! ra k n'euz aoun ouz nikun ,

·' Ao~n ebet ouz Satan, he v ig non milliget. Ife glcze g-aut n1· goad , re a licz l ' tt~ iet A tao a zo en noaz evi t eq em z ife n~

M A'rli UH J:\'

Evit en em zifen ? Ouz pi ou ·e.n cm zifen ?

1

~

..... __

-6-

FnANCÈS

Ouz Doue; rak den ali n'bell oulhan encbi !

MATHURIN

Kaout a raio he vam hng ar Vcrc'hez Vari !

FHANCÈS

Ar Verc'hez?

MATHURIN

Ar Vcrc'hez hag he mam benniget, Rak n'her gueler m01·se o vonct da gousket Heb lavaret bemnoz eun Ave M a1·ia Ha patronez he v am a zo San.tez Anna.

FRANCÈS

Ho douja ra marvad ? MATH URI:-1

llo c'haret co a ra.

FIIANCÈ S

Ho c'harct, :Mathurin, ker hrein m'co he galon! Nan, nan, n'anavez mui ar garantez guirion. Rak ne vag he galon nemet gant fallentez .... 'Vit me zo guell ganen beva er baourentez, Heb klevet an al'c'hant oc'h ober trouz em yalc'h ; Guelloc'h ez eo gancn, ker mintin hng a r voualc'h Krcgi em labour, s tart, kalet e pep amzer, Ha. kaout e korn a n tan , pa erruan cr ger , E leac'h friko re zmz, eun tarn bara zcgal Yod kerc'h pe pouloudig·, pc eun lam !dg sai Ha meur a vech t t·emen gant cm· banne zouben, Em· vech ar bloaz hebkcn kregi e t· bara guen, Eget beza euruz evelt.han er bed-man Ha daonet er bed ali da virviken g·anthan.

MATf:IUIHN

P iou 'oar ? Keriolet, hirio eun den ker· fall, C'hell beza eurusoc'h 'vidomp-ni cr bcd ali.

F'HANCi;s

Neuze, var va huez, ha n'oun kct c'hoaz goall goz, Lavaran vo guelet an diaoul ct· baradoz .

1 .

- 7 -

EIL PENNAD M.ATHURIN, F RAN CÈS, PER. (Fillol' Keriolet)

PEl\

Ohe ! Francès , ohe, deuit da s tag ar zaout 1'1\ANCi;S

Dioc'htu; _ ... Ne vank hini ? l'E H

Nan, hini, mes ar maout

En euz klasket kement mont e park ar guiniz .

t

Ma 'z oun fot·z da redeg, dcut da veza goall sk~tz. < ' (Franc ès a ta er meaz).

MAT H UR IN

Deuz aman em c'hichen, Pcr, azez var ar mean, Da c'ho rtoz ma sono a n heu l'da vont da goan Emberr t e gousko c'houcg pa vi en da vele.

PEH

la, Lon ton Mathul'Ïn , mes o l'edeg velse, Lennan ket aliez leor an Aotrou K~re: . Ha d'ober d'in ar skol, va rc'hoaz vm tm I?a zem Ne ouezin ket a r pez em euz bet da zcsln.

Mi\TII URIN

Mad eun dervez all, Per, Le labouro guelloc'h Gre~mp ervez hon nerz, ar·ahat mo~t ~elloc'h . Da dad zo eat, marvad, azalek ar mm t m D'ar pardon, her guelet em euz.

PER

la, ·Mathurin, Ha me bed ar Verc'hez da rei d'ezhan sklerder 'Vit ma lavaro d'in " lan, oc'h enuout et• ger .

MATli UI\1:<1

« la ,, 'vit pett·a ' ta, Per? PEf\

'Vit ma c'hellin eun dez

Dont da vez a beleg' ofercnna bemdez En ·enùr d'ar Verc'hez ha da Zantez Anna.

MATHU RIN

Da dad feil ket d'ezhan, vo lTez beleg eta?

'

-8 -

PEn

Nan, tonton l\Iathurin. Mes mc glco mouez Doue Lavaret a ra d'in rei d'ezhan va bue. ' Goulen ra. diganen labourat cv itha n ; Em c'halon her c'hleva n vel pa gomsfen gan th an.

MATHU nl:-<

Ncuze b~~ dizoursi, rak cun cl eiz pc eun ali Doue a zrgoro daoutagad a•· re zall, Da dad lavaro (( in » .... l\les pcleac'h co chommcL?

PEn Ar pardon, Mathurin, d'ezhan a zo plijet. Hag ar chist a zo mad.

~I ATIIURIN

Hag emberr en di s tro Var ho diveskcr sempl, kalz tud a vranskciio.

PEn

l\Iab Langroez, cllannec zo nevez t remenct En our gana. Hcnnez d'ar gcar en cuz kaset ~rem a skucl ciiat chi st; hag he c'hreg d 'euz guelet Va zad o komz gant an Aotrou Keriolet.

• )fATHUI11N (a gostez) Ev1t ar memes tru, divar benn he dachen.

l'ER

Klevit eur c'helou ali: Mevel Guigner Kcrlenn En euz lavaret d'in en euz ive g uelct Dec'h da noz, Izuak, ar sorser koz, azezet El humee var CUJ' mean ; krenchat a re en cr Ha lakad da iudal m· cl1 ass clr·c ar c'hartcr.

)L\'J'II UHIN

Ah ! Siouaz ! goaz a ze, ma tou Izuak en dro, Rak bezu vezo c'hoaz goaii eudou harz er vr·o .

PE R

C'houi a gred, Mathurin ? )fATH UR I :\'

la, r ak ne garan ket· GueleL en hor bro an den-ze mill.iget. LavMct ve zokcn : Pa dremen en hentchou Ar maro gant he falc' h a g·erz var he roudou .

PEn ( kroaj et lie :;aouarn) Diouaiiit ac'hanomp, o mam Santez Anna.

..

-9-

TREDE PE~NAD MAT IIUHIN, PBR, FHA:'\CÈS

F RANC ÈS

Staget cm euz a1· zaout ; mes an noz a ft•cska , Hng· heb dale, varnomp kou czo ar vrumcn noz, 1\farte:r.e, l\Iathurin , ez co pocn t d'eoè'h fenoz l{emeret, cr gegin , ho plus e lw rn an· tan.

MATII L' II It\"

In, mad co an avis , Frnncès , raktal cz an D'obet· vellivi1·it. Pa cm bon cvcldoc'h Gond tom em gonzicd hng eut· galon g rcnvoc'h , Ne dec'hen ket voise di rak our vrumennig, Mes an den koz zo sempl vol our c'lll'oundlll·ig .

PEVAHE PENNAD FHANC ÈS 1 lA. PEH.

1' 11.\N Ci·:i;

Ah ! paour kez ~lathmin , den kc•· mad , ke•· zanlcl ! Pedi 'ra 'vit ma teni he vcs tr da vcza El. Nag a chnpclcclou 'n cuz c'hoa z tla lav:wct Araog mn teui he vestt• ela vcza belcgc t ; Me gred e u'houlcn re , kalz re diganl Doue.

l'E II

Ar pez a c'houlcn hen, mc hel' go ul en ive. 'Vit beza s claouct me rofl'e va huc, Va goacL

FJI A :-/C I~S

Jin ! bugnlc, pesscurt knlon c' hf'tlz-c'houi ? 'Vi t cloarc c'houi n'oc'h kct g •·cat cvcl ma 'z omp-ni. C'houi mnk bez a breudclll' Elcz <11' Baraeloz,

' Pa 'z eo g·uir c c' helli t kn•·c t Lud a valloz, Karet Kcriolct ! C'houi ker g·Inn ha ke•· plll'.

\ ,4 PEn

Piou gar ket he bneron ? elen ebe t a clt·a zur . Fll ,\ )~C i;S

Eaz eo knrct eun tien pa vcv CI'VCz Doue, Mes cvit cun ha illoi.m ne roip kct va bu c, Zoken pa veffc reel , cvit ma vo salvet ; He blas, kreiz an ifcrn, g ant an diaoul zo gl'c t.

-10-

PEn

Pcoc'h, Francès, me ho peel, ne g-omzi~ kc~ velse ! Mar deuz tud fall e1· bcd, guell eo pcdi 'vi~hc, Rak cne an dud fall en cuz kous tct kcmcnt D'hor Zalver va1· m·· Groaz, hag cne kaer ar Zcnt. Setu pcrag, bemnoz goude koan mc a bed Hor mam Santez Anna evit Keriolet.

FRANCÈS

Mad, me lavat· d'coc'h, me, n'hcll ke~ Santez Anna Selaou ho pcdcnnou, nan, nan.

PEn

Pcrag ota?

FnANC ÈS

Diveza~oc'h , Perig, c'houi glevo 'vit pe~ra .... Ar pardon zo echu, an Aotrou cleu d'a t· ger. Lez ac'hanon d'ezha n da lavaret eu1· ger.

PEMPET PENNAD

FHANCÈS, IŒRIOLET

KERIOLET

P erag n'oc'h-hu kct dent d'am c'hlask m·aog an ~oz '1

FII A:-IC ÈS

Aot1·ou Keriolet, a rn an oann o c'h01·toz.

J(l:.;n JOLGT (drouk ennhan)

Ah! Ah ! abred oc' h enz echue~ ho labou•· ! Eun diaoul benag marvad a zo deut d'ho sikour, Da ziskar a1· g roaz koz evel 'm oa lavare~.

FJIA:-<CÈS

Da obe1· al labour oc'h cuz d'in kcmennct Ne 'z enz deut den, Aot•·ou, piou garfe h en ober? Rak diskar ar c'lll'oazion n'eo ket c'hoaz v a micher. Kroaz an hent koz a zo, a~ao soun en he za Ha biken va dorn-me ne rai d'czhi koueza , Hcn lavai'Iilt em euz, lare L ran a neve.

KGn!OLET

Malloz ruz, pion zesk d'coc'h komz evclsc d'in-me?

-11 -

Ha n'co kct me ar mestr , ha c' houi Fanch ar merer, Daoust ha n'oc'h ket d'in-me mevcl ha servicher

' Evit ober r aktal ar pez a lavaran d'eoc'h?

"

FRANci-:S

la, mes en Env ez euz CUI' meslr ail. kalz brasoc'h ·Eget mistri ar bed, hag hcnncr. a .z1fen über kement so fall a eneb he lezen.

KEJIIOLET

Hennez eo martcze a ro cleoc'h h o kob•·ou Pa 'z eo guir e Jo-edit clisprijout va c'homzou, Senti ouz he lezen ha terri va hini.

FRA NC ÈS

Vel ma lare ho mam, Aotrou, gucll co senti Euz ar m~str zo en Env, evit senti euz an den Rak pa zcui cvidomp ar m:11·e J n. dremen Goude ar vuez-man , bel'l' cvcl cun uvre, Me zonj mont da c'houlen d iganLhan al leve Gounezet embuez, rnksc ne glasknn kct Eveldoc'h en ifern beza eun dciz taolet.

KEI\ IOLE'I'

En ifern, en if cm ! Ah! pa ou•· kcuz den s pounLct , Er bed ali-ze ne 'z cuz na Doue na dinoulou .

F II.\:\CE.'

Ah! paoucziL, a otrou, da laosknl mallozio u • Pe varnoc'h cuz an Env kouczo a t· c'hui'Unou.

1\EIII OI.ET

Bah ! an ifcrn , an diaoul , [1·aou mad cvit bup:alc, 1\omzou, mad dn s pounla ;ure gTcd anczhc. Evidon-me hikcn ne grenin d ira zho.

FIU:\CÏ·:S

Aotrou Ke1·iolet, c'houi cun doiz a grcno. KEHIOLE'l'

Me krena, dirag· piou ? Ar gu run o ta t•za N'helllakad var va fenn eut· vlcven ela oja. Kredi rit mat·tC'zc c krcnfcn vcl CUI' c'had Ma velfcn eun dinoul diJ·ag va datmlagad. Mar deuz eta diaoulou , mc gal'fc ho guelet. Pell zo ho gortozan , mes lent int vol pcskcd.

1·

- 12-

Ohé, Satan, deuz 'ta ; ma•· dout skui z o leski, l\Jc a ia , mar kcr ez, d'as klask ha da dcl'l'i Da chadcnnou, deuz ' ta ! rak mc gru·fc gouzout Pc te zo cvidon pc mc zo e vidout. Rak vit bote vreman, n'em cuz ke t c'hoaz kavet Unan bcnag· pat· d 'in Ll'o va •· cli·o, drc m· bcù .. .. Ac'hanta, ne deuiL kct, h1·cman pa 'z oc'h gal vet ? Deui t eta da velet ! va c'hlczc zo lemmct; Va c'hleze n'e uz skuillct cpad va yaouankiz Gond aoualc'h 'vit liva ouspen kant do•· iliz. Ta s m· oun, lo·ciHl. •·it dirag Ke i'Ïolet ! Dirazhan en ho raog kalz •·c al! d 'c uz lo·cnct.

FH.\:\'CI::s

'l'avit, Aotrou, tavit, en han ' Doue mc ho peel (A goslez).

'Vit va TLI'on Anna, zo lwema n e n Envou, Peheuz anken klcvct ga nt. he mab 'scurt komzou !

KEIII O!.i;'l'

Etrc da zcnt, marmouz , pc ti'a levcrcz-tc ?

.-\otrou Keriolc t, pecli rau va Doue.

KEII IOLET

Amze•· aoualc'h o po ü'hcr pccli cl lann naz Pa vo g reat ho tabou•· ha cl iskal'c t a i' Groaz. Kerzit e la duhont r aktal da labourat, Kcrzit , mcvcl daonct; mc fel! d ' in , klcvit mad, Ile g uclct raog a n noz, a da mmou tl'nn doua r .... . -\.c'hanta , g levit ket? b•·eman cz oc' h bouzar ?

Aotrou , mc n 'oun kc t g•·cat cvit a llnbour-zc Rak, vel pep histen mad, mc 'm eu z doujanz Doue, Ha ne •·in kct tl.l' pcz a zife n he lezen.

KEH I OL ET (o tic'houina he gle~e)

Sent, histe n milliget, pc ra ktal deuz da benn l31·e maig goad a s t ri:1ko h ag ive a n rmpcnn.

-13-

FHA:-ICÈS

Skoit 'ta , kc'ntoc'h cz ii~ da velet v.a Doue. E glonr ar ba radoz velm h o mam 1vc .

KEHIOLET

Va mam, ah ! ia, va ma m !

l'HANC ÈS

~l'he gu el c'hoaz o pecli Dil·ag kroaz an ll ent-koz.

J\ IŒIOLET

Mad, vit plijout d 'ezhi, Evit douja d 'am mum, ne ch·euzin kct hi rio Ho korf gant va c' hlezc. ~l es ma feil d'coc'h chomm beo

' · 'fec'hit, t ec'hi t rakta 1, r ak Yai·c'hoaz marteze, Ma velan ac'hanoc'h, n'cm bo mui a cime, J(erzit da glask !about·, it da di eur most•· all .

FH A:-ICÈS

Aotrou, kcit a ma kavin cun tam bara zeg·al Da Iakud cm g·inou, me lavaro bcnnoz D'ho mam ; ma t· d'oun c'hoaz bco, h i hcbkcn a zo kaoz .

C'HUEC'HYET PEKNA D

IΠIUOLE'I' (he unanj

Iüedi ran oc'h curuz, hi i'Îo va rna m garet, Evidoc'h oun chommct h cb ober cun t01·fct, Rak evit p lijout d'coc'h oz oun Let mael eut· .vech, Pa 'rn euz klcvc t ho moucz, oun chommet du·ebcch . At· vouez-sc agomz d'in, he a naout a ran mad , Alieze karfcn dont d 'he ankounac'had . Pa c'houlen digancn bcza mad el leac'h fall , Ez eo hirio ken dous, ken tcncr ha g uechall : « Va mab Per , cmczhi, dalc'h so nj mnd cm c'homzou P c Doue gas tizo nb•·ctl da bcc'ltcjou. " Doue! mar d 'euz unan, m'he r gortoz heb kt'CJW, Ha va oll do•·fejou, m'en dcuz c'hoant kastiza E kavo ac'hanon IIirio koulz ha varc'hoaz

' . '1 En hent a t· bl ijadur , t·ak n'oun ket •·e sklllz c 10az.

- 14-

SEISVET PENNAD

KERIOLET HAG IZAAK

IZAAK

Ah! setu eur gomz vad, Aott·ou Keriolet, Eur gomz vel ma ouzoc'h c'houi hebken lavaret , Uag a laka an diaoul en ifcrn da c'hoarzin.

KERIOLE1'

N'eo ket bet aliez tt·ist abalamour d'in Izaak. -A boue pcgoulz ez oc'h· c'houi dent en dt·o?

IZAAK

Abaoue dec'h da noz, Aott·ou ez oun er vt·o. Me zo dent d'ar pa rdon, vit dastum g ucneien, Va renk 'm euz kcmeret etouez an oll bcoricn A veler o pedi tro··var dt•o d'a.t· feunteun ; Mes siouaz d'in, va yalc'h n'co kct bet hanter leun. An dud ne dcuont mui da zelaou ar sorser, Mat'vad v ezo t•e t d 'in dilezel va michcr .

KEniOLET

N'enz ket c'hoaz pemp sizun 'm euz roet d'eoc'h kant skoct Eat int g·ant an avcl mat·vad ?

IZAAK

la, dispignet. Mes, Aotrou , c'houi oc'h euz peadra evit daou ! Ha n'oc'h euz ket c'hoaz d'in paeet va labout·ou ; Ma kat·fec'h adm·e rei d'in nebeut skocjou.

KERIOLET

Malloz ruz, arc'hant c'hoaz ?

IZAAK

. Goustadik, me ho ped Rak me n'oun kct bouzm·, ne g t·cdan kct vc red Komz d'in a houez a1· penn .

KERIOLE'l'

Komzomp eta s iouloc'h. Mes me garfe gouzout pctm dlean c'hoaz d'coc'h. ·

15

IZA AK

An eurusted, Aotrou.

KERIOLF.'l'

Penaoz c c'hclfen-mc Rei d'èoc'h c'houi , sorser koz, m· pcz a glaskan ive.

IZAAK

Evit beza euruz, Aotrou, ne c'houlcnn an Nemet eur sknbcllik en ho ti, ' kot·n _an tan. Rak eu1· scrvich cr koz pa n'h cll mm labourat ·A lezer da repos ; diskuizn a r a vad. Evel guechall , Aotrou, me c'hcllo mm·tcze Ho sikour da ober troiou kam aùarc.

KERIOLF. 'I'

. Nan, n'hellan kct roi d'eoc'h a1· pez a c'houlennit.

IZA ,\1\

Ha koulsgoude, Aoll'ou, me 'm cuz ben gounezet Evidoc'h 'm euz poaniet.

KER IOLE1'

la , ha paee t oc'h bet.

JZ,\ AK

Ne c'heÙci' ket, Aotrou , paca va labourou. Ha c'houi a c'hell zoken priza an danjerou Zo bet ken aliez skig net a zioc'h d'am fenn, Pa 'm euz lazct kemcnt euz hoc'h cncbourien . N'oc'h euz mui sonj marvad ez oun me bet s tlejet A dreuz leur gear Aul'ay evit beza krougct, Pa oa kavet maro merc'h ynouank 'l'oull-ar-goug Kredi ran c ma c'hoa:~. ar gorden em gouzoug. Ma ne vij e kct dcut an diaoul d'am di~taga E vijen bet breman en eun toull ~ VI'Cma ; 0 vreina en ho lec'h, Aotl'OU Kcn olet .

KERI OI, E'l'

Guir eo ia rei rin d'coc'h arc'hant, ...... aom· ma kare t. ' ' '

IZAAK

an, nan, ne c'houlcnnan diganeoc'h netr·a ken Nemet eve! ho ki, bcva en ho kichen . Pa viot cat cr· mcaz, mc ziouallo an ti Hag hini ne dostai pa velo bcg va fri.

KEIHOLE'f

N'hellan ket koulsg·oudc ho maga v it ne tra.

IZAAK

Me c'hell c'hoaz, ha me koz, evithoc'h meur a dra, An tr-aou n 'hellet· ober ncmed cpad an noz, Pa v ez ar g ri stenien o kerne r· ho repos. 'l'mou iskiz ha spountuz, a r a d 'an dud h ena Ha zoken d 'an dao ulin , a ra d 'czho koueza.

KEn tOLET

Mad, chommit, mes bevi t e peoc'h gan t Mathurin.

IZAAK

Gant piou ? KEniOT, E'l'

Gant Mathur·in , agar kement Doue, Hagen euz scrvichet va mam 'pad he bue.

I ZAAK

Bczit dincc'h , Aotrou , mc oar mad, pa vez ret Ken devot ha for·z p iou la r·et va chapele t.

K EniOLET

Faoz aoualc'h oc'h v it·se ; chommit e ta en ti . Boued vezo v idoc'h, lœi t ma vo vit ar c'hi .

IZAAK

Vit ho t rugar·ekad, e kom an tan, ama, Me lavaro 'vidoc'h, va chapelet ken ta .... Ne c'hoarzit kct, Aott·ou, kerkoulz hagar· re ail )[e bede ar Veec'hez a gl'ciz kalon g·uechall. i\Ieur a vech cz oun be t en he chape! duhont Etal allanncg· vraz, zo hnnnve t cc Lann a r· Mont. >>

He fedi em euz g r·eat vcl ma ouzoun pcd i, Lakeat em euz goulou cl ir•azhi da zcvi

- 17-

b. koaz ar· Yerc'hez ne deuz va zelaoue l. Mes tl! ' ' . • Ja da c'houde, peU zo, em euz he drlczet !.: . . 0} nn .,0 piou morse 'n eu z g·uelet ar \ cr·c hez ?

uspe " ' .. Evidon-mc lavar, aman, e gutnoncz, Ne gr·eda n nag cnnhi , na zoken c Doue. N'em cuz kredet mol'sc neme t en eut· roue ,

diaoul eo ar roue em euz bep red ka re t .... ~~ pez a lavaran ne blij ke t d 'eoc'h, me gred , P'eo guir e chommit mud, heb !are t gc t· cbet.

KEI\101\ET

. Kalz re hirr eo ho teod, e r vech-man , kos so r·scr·!

IZAA K

Ah ! 0 komz vcl ma ran, ne g lasken met obcr . . Eun tarn plijadur d 'eoc'h .. . me c'hell dont va r· va c hrz ....

KEn i O LE 'l'

Evit beza fur·oc'h, klevi t mad eun avis : Keit ma viot lojet ha bcvet e va zi , . . E.tifenn~m d'eoc'h komz dcuz ar· Vcrc' hez 'tll.' l'. Pc m'ho stlapo er meaz , mnlloz ruz, vcl eu t· c ht. J(levet oc'h euz, Iznuk ?

IZAAI\

lu, rak me g lev a bell. Hag c kt·ciz ho ],ulon e klevan un ~vc l 0 c'houezn a bep tu ; ho kalon zo dig'Ol' Da gement n d rcmcn , v el eur c'ho~ t i hcb dor. C'houi a zelaou !leman , s clnou n nt hcnncz, Selaou a ri t. a n d iaoul hag ive a r Verc'hcz. Hil'io c'houi zo mig-non d 'un dinoul h ag antt·onoz C'houi c'hnlvo d 'ho s ikour oll zcnt UI' btu·adoz. . Guechall m'her goar ; Aotrou , c'houi a oa kalr. l<l'cvoc h,

' 'Il 'h 1 E chapel ho k'llon ne oa nemet CUI' c 1 oc . Ne oa me t eun noter, Aotrou , vit an ofe r·cn. Aoter an d t·ouk sper·ed , roue du nn ifcl'll.

l\ E I\I OLET

. Kue r· o dcuz laboUl'nt , a n diaoul hag· a r· zc tü, ~l e zo mcsl t' d'tull e' ha lou, kel'lw ulz ha diagcnl,

2

- 18 -

Ha ne lakin ennhi , nag an di aoul nag he CÏIOaJ',

Xa sent ar baradoz, na Doue, m'hcn lavnr.

IZ.\ .\K

X'eo kct enz da g rcdi , ha dr·cist oll p'lto klcvcr· 0 komz dcuz n1· Yer·c'hez g-a nl k c> ment a zousde1·. Chommct oun sebcr.cL

KEni OLET

;\Juioc'h c vezot c'honz, Klevit: Kct·iolc t a lavat• bep minlin Hag a greiz he galon, stou0. t vnt· he zaou lin, Eun ((Ave :\Inria . " .

I Z,\A K

:\J all hraz co deoc 'h neuze , En eur goucnt benag mon t da v is lw eut· zac. ~e vo kc t c'hoa rzct kal z c mat·c· ha d ken ,. A ut·m· ~ Pa vezo kle'vet komz deuz nr mit•akl bmz-sc. ·

(1\"er iolf'l a : iûwues e ma o POlit ku ir. ) :\Ia r vnd ez iL bt·cman da hed i ho Kuct·c'hez Evidon-mc jommo eut• pen nad c'hoaz cr mc~ 'Vit g uelct ar stcrccl o linlTn n zioc'h ker: ~e 'z euz nc lrn kuze t da Iag·ad a t• so r·scr. Hen vol a t· pcz a vo hng a t• pcz a zo bot Varc'hoaz me lnt'O cl 'coc' h a1· pcz am bo g uclct.

KEI\ IOLET

Ne ouezi n ket araok ? n osvez vad d'eoc'h neuze.

IZAAK

Aotrou Kcriolet , nosvcz vad d'eoc' h ive.

EISVED PE:\TKAD

IZAAK (he-unan)

la, sao da benn d'an neac'h, Izaak, at· sorser koz Sel! mad ouz a t• ste1·ed, a lint r e kreiz an noz. :\!ag a s tered hirio a velan 'zioc'h d 'am fenn Sctu an hini c'hlaz o tont da vcza gue11 . :\an, nan, ne 'z euz nc tm kuzct vit a t• so r,;c1· . , Ar pez ne t'a den ali, me a c'hell hen obc1' :

- 19-

Lenne Ieot• an ene lwg e kalon pep den , 0 velet pc scurt Iiou e dcuz he f'ter·edcn . Hini Keriole t a yeJan mad aze Siouaz dre Jupiter , chenchet e deuz doarc. Detcgen e lintt·e g·laz beprcd h eiz at~ noz, Hag hil'Îo en eun taol ez eo guen, mt! malloz. Unan benag ouzin a zo oc'h cnebi Hag a ra d 'he zonj.?u h~ d'he s!)ct·ed lrei. Mes a pa v c r et d m, vlt cchm va labour Gcr~el an oll diaoulou evi t r ei d'in s ikout·,

. Ar c'had ne decl w ke t digant ar chaseour. Ho. pa vcffc ret d 'in bcva c'hoaz pell amzet· 0 klask va boued bemdez hag o lounka mizcr , Me bromet d'eoc'h, Satan , cun deiz Ket·iolet E k1·eiz punz an ifct·n ganeoc'h vezo losket .

E IL LODE N

An dra ma n a d remen e • Lann ar ,lfont »,etal kroa::. ar Goz Jler. t

KE;\TA PEl\NAD

MATHURIN, PER. BJEL, LOIS (m essacrien)

)!ATIIGnl:o\ (a~c::.et 1•a r eur 111ean c lu·c h ar c•a nden )

la, va bu go.Ii gou , gueehall goz cz euz bc t, Ervez a t· pcz am euz clalc'hmad klcvet lat·et, Eur chapellik d istcr savct en eur mczou Bet ho.nvet gant an oll , a bell zo " nosennou ,, . Ma 'z it eun cl t·o bcnag beteg Santcz-Anna Vezo diskouezet d 'eoc'h a t· park el lcac'h ma oa. Hon tadou , bugale , a ie di niiez Da bedi Santez Anna, Rouanez bt·o Bre iz. Ar chape! a gouezaz s koet gant at· gos ni Velse Santcz Anna en cm gavaz heb Li. Ne on jommet nei ra met eun imaj kuze t En doua r, ; varnczhan at• ieod a on savet.

OI E!,

Mes, tonton :\.fathurin , an duel ne oui cnl ket Ez oa S nntcz Anna bct cvelsc kuze l ?

~-·

-20-

~IATHUI\1 :-<

.\n dud , va !Juga le, nan, ne ou ienL He lr:• ~Jcs eun dra burzuduz a dcue d'ho spou11tn.

l'El\

Petra ' ta , ~f a lhurin '? ' ) IATIIU1111\

Den ebet na c'hcll e Trem cn gm1 l an nra, iskiz eo kcmc nl:;c, nrc nll eac'h m 'on ~ayct chnpcl Sn nt cz Anna.

Llll::i

Den na r ' hel le ara t? Petra on b oz ela ?

Kaer d'oa an duel komz hrao pc ru s L ouz a llo(•ncd Pa zigouczent eno, atao chommcnt mouze t.

LOIS

Guelet c'heuz anezho o chomm velse a zav?

)JATII C III:\

:\an , n 'eo kelreL guelct evil kred i eun tlra . \l es her c' l,level nm euz gant a1· re d 'cuz gucle t.

I'Eil

Ha goude, ~Jalhurin, petra on digouezet -~

MATI-l Ulli:\

Goudeze, klevit mad , ha pell amzcr gvudc , En dachen leLoun-ze, hini ne dremene Heb obe1· s in a i' Groaz.

LOIS

Heb obcr sin a r Groaz!

MATI-l Ulli N

la, gant spount h a respet. Brcman ez euz dek vloaz, Eun den deuz Keranna, hannvet i'i ikolazig, Aliez a velaz, e kt'eiz -eur splander 'Haz Hor Mam, Santez Anna, ha g anLhi e klevaz E peleac'h oa kuzet he imnj benniget. Ha setu, bugale, p enaoz en euz ln!-vct Nikolazig imaj hor Patronez kn.ret.

- 21-

I'ETI

Ni garfe mont ive, eun dciz da bardoh n, Da velet an traou_lmer zo c Santez Annn . Rak ni gar anezhi hug on dcuz cu1· c'hnntik Great evit enori Itroun ~ikolazig. Ma ra plijadur d'eoc'h ni a in da ga na Ar c'hantik nevez great d'hor ~lam Santez Anna.

MATHUHI); •

Kanit, va bugale, plijadur rcot d 'in,. Meuli Santez Anna eo ped cn )lathui'lll.

KA=-<T IK

Dent omp, o :\lam Santez Anna . Rouanez ar Vretoned, D'ho pedi bete Keranna En h o ti bennige t. Deut omp du c'houlen cl iganeoc'h Pedi 'n Aotrou DotH' Vit ma c'hellimp hezn krenvoc'h En eh a1· fallen te . '

t' :-: .\ :\

Sa ntez Anna, o ~l am garel , )lam a1· vugaligou, Roit sklerijen d 'hor s pered Ha ne rz d 'hor c'h alonou. 1\reskit , o )Iam garanteztlZ, Kreski t ho t· c'ha1·an t.ez Evit ho' mab bihan J esus Epad hon oll vuez.

M.-\ TH U Rl );

Sellit, sell it. duhont. .... red varlet·c'h da zenvrcl. Biol, ha kc rs huhun , e maint oll o lamet. E pa rk at· g:uviniz.

Kerl 't.a .

PEn

la , ia, hag e park va zad ~

OL L (nssamblezl

BIF. L

Haktal , cat oun, ne l'ai nt ket r e g-ovad.

-22-

~l A T H UR!:\

'Vidoc'houi, bugale, kanit c'hoaz eur c'Jwuplat, Da c'hortoz ma vczo dis tro ho kamm·at. Livir·it ar c.'houplat zo eviL ar· pec'her, Vit ma veio Doue truezuz 'n h e g cve.r.

AR V!;GA!.E

0 Santez Anna, ni ho ped Evit m· bec'herien , Evit an cneou touelle t

· Gant hoc'h enehourien , 0 Mam, ou tho bezit 'tt·uo E maint vm· an hent fa ll , Koulsgoude inL ho pugalc Kerkoulz hag a r· r·o all .

EIL PENl\'AD

AR liiE,JEZ RE HA BIEL

DIEL

Ah! t onton :\lathUI'in , aman 'z euz goulen d'eoc'h ; E ma Keriol et o tont beteg ennhoc'h.

L OIS

Hein~ petra leverez ? e r:r-u Ker·iolet, )le ia pell ac'h alen, feil ket d'in h e velet.

BIE I.

Oh! na me kennebeut . ·

)! <\THt:Rl:\'

Ma ra va mestr aoun d 'eoc'h. N'oc'h cuz oll da obe r nemct tec'het pPlloc'h.

PER

~la karit, :\·fathu r·in, me jomm o ·n ho kiche n.

~!ATH CR 1:\'

Kan, nan , t e kennebeut, ket·z ganLho da c'hoari Guelloc'h eo beza kals v it obet· ar· bat·Li.

I'EII

~rad , tonton, kcnnYo.

~IAT II UR t :\

Tn , Ya rn nb, ke navo.

-23-

TREDE PEi\'. AD

MATH UIItX (hc-u/lall)

An Aotrou o rcdcg var va lerc'h ]\cr· mintin! Petr·a c'helfe bezu? petra lavaro d'in? Goal zonjou adaro a zo en he spe rcd !

' Aoun em enz, kroaz santcl vcc'h hirio diskarel !

PEVARE PE:\'~.AD

~1 A T Il U R I ::-1 F R A ~ C f; S

FHA:\ Ci·: S

Diskarcl, jfa lhuri n, petra c'hcuz lavaret ? Biken, t re ma vinn beo, d 'a n traon ne vo taolet.

~1.-\THUII I :\

Ah! Fl'ancès , c'houi aman?

FRA:\CES

la, tonton )lathurin , Aman vên niiez , da noz pc da Yintin, EviL diouall ar Groaz ez onr o klask diskn.r , Ha keit a ma Yezo dindan Ya zrcicl doua r Ne velot ke l nr Gt·oaz ])l'uzune t n dammo1t.

)fAT II Cn i :\

Ah! plij ndut• am cuz o !devet ho komzou : C'houi a z6 CUI' c'hris tcn , Francès, vel hon taclou , :\les goud c rna 'z oc'h be t, dcuz ar maner lcc'het, Livit·it d'i n. FJ·an cL·s, penaoz oc'h euz beveL ? KavcL oc'h ouz la bou r· ?

Ia , r ak vat• an douar, Allnbout• ne vank kct nemet d'an neb a gar. ~pep l<ear e kavan ha beYa nz ha labour, Rak br·eman, Mathu rin, me a zo dcvezour, Me ia a geat· da geat·, v a benveg va t· va skoaz; Hil'io e tr·oc'han lann e mereul'i Fanch ·vt•az, Pa 'm euz klevet k ana , ez oun deut da vele t Ha da r.'houl en onwc'h don re I<er·iolet.

·.

- - ---..._ ...

~IATH UnT :\

Bremaig en cm p:avo, Franci-s, ha ma knrel Go•·to1. , Kt·onz ar Go1.-Hent ne vo kct diskard

FllAJ\6:S

Gol'loz rin , :\fat hurin .

)!ATH l'Il l :>;

:\I ad.

F llANcf;S

la, mc a jommo. Bele g·uelc l at· Groaz.. . ha ncu1.c .... m'her lazo.

Oh! Francès. VIIA:"\C J·: ~

Yit a n dud 'n e m ;~,av cneb DouE' Hor c'halon e deuz bet atao r e a drue. He r c'hlevet ran o tont ; g·ucll ve dïn mar! eze Arnog vo digouezet mont cun tarn a p:os tc.

) JATHt;R I:\

la , Francès, mad a rit.

•

PE:\IPED PEXX:\D

MATHURIN, KER IOLET

l<F. IliO LET

Ah! paour kez :\fathu rin. Var ho lerc'h e t•ednn nzal eg HI' mintin , · Rak hit•io , c'houi lt cpken a c' hcll va c'honsoli! ,

)J ATI IU JII :>;

Petra zig·ouc;~, cli:t , pe tra 1.0 a nevez ? . ·\ olrou.

KER IO L~ ET

Eun d1·a iskiz ha nevez em buez, Ha d 'eoc'houi da genta feil d 'in hen lavare t. Rak c'houi dreist a r r e a li a gendalc'h d'am c'haret!

)!A'fH Uil l :"\

Ta va mestr, me ag-ar atao mah a r ;~,antez E dr uz hel evidon knmenl n vadclPz.

- 25-

KEJli O LF.T

l{]evit 'ta, :\[alhmin, nr pez so a n0ve1.: Abaoue hante•· noz , me agred e Dou n.

~ ATHUill:\

Ha kl evet mnd am cuz ·~ Livi rit adaJ'<'.

1\F.ni OLET

In , bt·eman koull. ha c' houi , me a gred e Doue.

MA'I'lii"Jll:"\

Oh ! pebeuz levenez em c' ha lon a zanlnn 0 klevcl ho komzou.

K El\Jf)J. ET

ra, ia , kred i a l'an.

)J ~TH l H I:\

Mes pcrag- e kreni l o larel ke mentst' ·?

1\EII l O LET

Oh ~ in , kre nn a rnn. ha pi ou ali ne g-renfe fla c'houi ive em lcc'h , c 'houi o pcfTe lnenPt, 0 velet , kreiz an noz , ar pe1. ·m eu7. ·111E' g-uelet. la , krena aran cï10az hng a tao me g reno 1\en a ouezin e rvad Doue am fm·dono. ·

)!ATH CRJ;>;

N'o pet douetanz ebet, Aolrou , var g·ementse : Rak rci at' pa rdon co miche r· 'n Aotrou Doue Mes livit·it , m'ho p ed , at· pez oc'h euz guelet. Li\•it·il d'in pe na01. Donc 'n cm ho s ponnl et.

1\.El\ IOLET

Oh ! ~la th ut·in , a n noz a b e1. 'm em trc menel E gou r lcd an ife rn. c mesk nr re zaonct .

~!AT!I Cill:\

Hng a n diaoulou, Aotrou , n'o deuz kc t ho lalc"het?

KERfOLET

~an, )fathurin . )J AT HU RI;\

~euze un an benng krenvoc'h Egct Hn oll diaou lon a zn a du gancor'h. ' .

. j~·.

'

- 26-

Santez Anna, ma rvad, e deuz ho tiouallet . Ah! mil bennoz d 'czhi ha d'he merc'h bennigel. ~les kontit d'in, ma r· plij, a n uvre oc'h euz bet.

KER IOLET

Ar pez a m euz g uelet n'eo ke t en eun uvre, Mathurin ... Eat e oa n e koulz mad d'a m ()'uele

b ' Ha var dro hanter noz mc 'n em zant o tis ken Ker buhan a ma kouez ar g lao deuz a r goabr·en, En eun toul doun ha s tr iz eve! eur punz, ha tenval Vel eun nosvez c'hoan pa n 'euz ket a s ler ed . Disken ran velse, a bez, kor·f ha s pered Va daoulagad spounte t, digor e kreiz a~ noz, Hag heb gouzout, siouaz ! petm 'rn oa da c'hort.oz.

~IATH IJ HI!'\

0 va Zalver J esus .

K F. RIOLET

Ket·kent en em gavan Eta l dor an ifer·n, ha va rnhi e velan Gant lizerennou tan ar· c'homzou-m an sh ivet · « Lezit pep esper·anz, pa 'z oc'h aman lounket. , Guelet ran eun toul str·iz evel g inou eur· forn

. 1 ' Dw ua let gant a n d iaoul. eur· fo re'h hil'l' en he zorn . Kaset, en despet d'in , doun eba rz en toul-zc, Kreiz an denvalij en a bep tu me vele Aered louz ha prenved var a r fank o ru zn. Ha touseged varnon a bep tu o sailla. Me gerze en ho mes k heb klevet trouz ebet

' C'hoant em boa da gria l ha krial n'hellen ket : Gant ar moget flel'iuz cz oa n pres t da vou O'a

b ' Eun tan beo dre va c'hor·f rede hep ehana, Bete mel va eske1'11 a zà ntcn o virvi ·

' Klevet a rean eur vouez, a tao memez hini : Ped heur· a zo sonet ? ... E ternite ... .. Hag an oll dud daonet ker·kent a m'ber· c'hlevcnt ~·em laken da iudal ha da s krig na ho dent , ' Ha me, ouz ho c'hleve t a lavare ive : Setu.a ze va lod vi t a n e temite, Daonet oun eveltho, daonet da virviken, Ha va c'halon em c'hr·eiz a oa leun n anken !

- 2ï -

~I ATHUHI :-;

Pennoz oc'h cuz gall et t cc'hct deu z a lleac'h-sc?

IŒII IOL ET

Oc'h ober· s in a r gr·oaz, o !a ret ada r~ . Va « Ave Mar·ia •·, ha s ur· oun, a r \ cre hez Euz Iein ar Ba radoz dem: klevct va mouez ; Rak kerkent em gucle ez oun en em g~vet Beo mad d re e'hras .Doue ha da vad dtfunet. Mez piou a lavaro pebeu z s pount ha.g anken A zo var va s pcrcd! nan , den na c'Iw ll komprcn . Pa velan a r· hern fa ng a zo vat· va c'hnlon , Ah ! paoUt' kez ~ [ alhurin, pcnao:r. gou lcn pat·don '? Penaoz c'helfc Doue ouzin ober· cm· zcll ?

1 Koue~a a ra d 'an daoulin dirag ar Groa :; ).

0 Jesus va Zalvel' , d ir·a.g ho K roaz s ante!, ' . Pec'her· ma ' :r. oun! karg et a hcc'heJOU mezuz , Me 'n em da.ol d'an daoulin, hag ho ped, o Jesus, Dizamit va cne deuz bec'h he bcc'hejou, Ha goalc'hit anez'han e gond ho kouliou .

Fizianz, f1 zianz, Aot.rou, pennoz r'helfc Doue Chomm heb dont d 'ho selaou pa bcdit c\·els f' ?

K ER IOLF.T

~lathurin , me zo bet ker fa ll beteg hi1·io ~

) f.H II C R J:-;

An den c'hell chench a tao, epa.d ma ' z eo c'hoa1. beo.

K E RIO I. ET

Betegen n'cm eur. gr·eat nemct hada goalllouzou .

~f ATH t:RJ:-;

)les c'houi c'hell ho leski e lan ar ver tuziou.

KE RIOL ET

Em c'halon-me ne ' r. euz met fa nk ha loustoni ~

Gnnt cun tnol skuhelen , c'houi H net ai an ti.

•

. '. ·'·

- 28-

KERI OL ET

Evit he goalc'hi mad me rai ar pez so ret , .\les goude, Mathut·in , goude ma vezo goalc'het Vit va oll fec'hejou, penaoz e'hellin paea ?

) IAT H URI X

Doue a ziskuezo an hent c'heuz da heulia .

KEI\IOLE1'

Evit eur pec'her bl'az, siouaz, vel ma 'z oun-me Ne 'z euz nemet eun hent da vont da gaout Doue.

MATHUl\1:\

Guir lividt, Aott·ou , ne 'z cuz nemet eun hent. )'les an hent-se a gass d'an envou kalz a zent, An hent-se zo hannvet hent s tl'iz ar hinijen . Kemerit anezhan, na r.is troit ket ho penn Da zellet var ho lerc'h, dalc' hit mad , da c'hortoz )!a plijo gant Doue rei d'eoc'h he Varadoz.

KF.liiO J, ET

Vit ober pinijen, me lez va feadt·a. En eur gouent benag, me fel\ d'in ·n em drnna . )!athurin ; ha raktal evit se 'm euz sonjet )font da c'houlen digot• da di ar Cha t·treuzed.

~! ATHU fiJ;o.;

Ah! perag eo maro ho mam , an ilron vad. Daelou a levenez vije 'n he daoulagad , · 0 velet h e mab Pe ro kemeret an hent A ziskoueze d' ezhan . l a , kerzit d'ar gouent , Eno, hed ho puez, c'houi a rai pinijcn . Heb dale hoc'h cne deui da veza ker guen )la chommo an Elez souezet ouz he vele t .

( Kievet a rer ar vugale o kana an tre<le kouplat} .

KE RIO LET

D'ar Zent ha d'at' Ver c'hez o d'euz ya diouallet D'eomp breman, Mathurin, da lavaret bennoz.

C'HUEC' HVET PENNAD FRANCÈS (he-una n)

Adreg ar c'harz edon o selaou anezho . l<levet nm euz at• pez layarent etrer.ho.

-29-

s ouezet meurbed ez oun ! ~e 'z euz ket eun heur c' hoaz )le am bij c roct gounidegez cm· bloaz D'an hini vije deut da t·ci d'anaout d'in 'l'lie Keriolet d'an diaoulou lrei kein . Chommet oun scbezet ... . An teodou zai en dro, Hn sur oun, dizamant an oll a lavaro : 'N Aotrou Keriolet a rea goap ouz Doue, Divar güust an ifcm hag an diaoul e c'hoarze! Ah! ah ! Lezet en deuz m· r.on-ze a gostcz, Obet· rai pinij en ar rest euz h e v ucz. Guell aze velato, ma touj breman Doue .... Gant ma chommo atao eün var an hent-se ! .Mes klev~t a ran trouz.

la , Frnncès .

S EI S VET P E N :\ A 0

FRANCÈS, IZAAK

FllA:">C ÈS

C'houi , Izaak, ken abred 9

Daoust ma 'z eo erru koz, eur e'hi mad A gor c'hoaz avechou redeg va l'lerc' h til' c'had.

JZAAK

Mn n'oc'h euz ket Lraou all bravoc' h da la rel d' in .. ...

FRA:\CÈS

Ah ! mezaoun ne 'z oc'h ket var ho lu da vintin, Ret e vezo marvad komz d'eoe'h vat· an daoulin .. ... Mes .. ... ma komzan brao d'eoc'h , c'houi laro mat·teze Pet·ag ez oc'h ama n ken abred o valc ? ...

IZA AK

lüedi ran e c'hellan, evel an oll g ristenien Dont aman ' tai at· Groaz, da obcr va feden . J:lag ous pen, klevit mad, eur marmouz veldoc'houi Ne zifenno ket d'in mont er meaz euz va zi, Evit dont, m'am euz c'hoant , di rag kroaz ho1· 7.nlver Da laret bep min tin ha bemnoz va <• f'a tcr » .

(.

-30-

1'1\A!\CI:;f;

Ho! ho! va c'hendcrv brao, chcnchct oc'h cuz micher ~ Mar d'co o pedi Doue trem~nit hoc' h amzer . Klevet m'euz lavaret e teu d'an den spe1·cd Pa deu koz ..... Kamarad , c'houi a zo g·oall gosect .

lZA AK

Tavit ho farserez, Francès, rak mc n 'otm ket Var va zu da c'hoarzin hirio vel ma velet.

FRANCÙS

Me em boa koulsgoude eur c'helou da rci d'eoc'h , Eur c'helou braz .....

IZAAK

Ah ! pe seurt kelou zo ganeoc'h ?

F RANC È S

Eur c'helou hag a rai d'cm· c'h1·i s ten vel mn 'z ocït Eu1· blijadur dispar.

IZAAK

Komzit eta buhnn , Hak n'em euz ket amzer da goll gancoc'h aman.

FRA!\CÈS

Selaouit mad, Izaak, va c'henderv , selaouit, Hag evit klevet gucll va c 'helou, digot·it Ho skouarn deo kcrkoulz hag ho s koual'l1 glciz ; N'oc'h euz mui da zrailla pedennon aleiz Evit ho mestr, nn Aotrou Kcriolcl.

TZ!'.AK

Ah ! Den ebet n'hell eta dont d 'he gonverti ssa? Ha koulsgoude bemdez me bede aouallac'h Vit ma vije eun deiz deut da veza manac'h.

I'RA:"'C ÈS

Ho peden da Zoue vit doare zo plij et. , Rak en noz-man zoken ez eo bet selnouct.

IZAAK

Ila ! F RANCÈS

Ia , Keriolet, spountet cire eun uvre, Abaoue an noz-man a g t·ed en eun l>our ,

-31-

Hag heb da le , hirio zoken, 'z a da c'houlen Eur plas en cur gouent da obel' pinijen.

IZAAK

Ha gouzout a dt-hu varzu pelcac'h cz a?

FHA:\CÎ' S

Da di. ar Cha1·trcuzed; c'hoant oc'h euz d'hen heulia ? Eur c'hi mad ha firl cl a heuil he vestr beprcd, Setu aze a n hent. , it ive ma kat·c t.

TZAAK

~fil malloz l'U:I.! kanfart , c'houi n'oc'h cuz ken mi che1· Nemet flemma 'r l'C ail ha lav::u·et geie1·. Diouallit ne gouesfe varnoc'h malloz Doue.

F'RA:-ICÈS

~·em euz laYnt·et d 'eoc'h nemet tlJ' virione J:..:nak.

IZA ,\ K

ln, ia, ha mc a lava i' j,·e d 'eoc'h .\la c'hoarzit hirio d'in , ne c' hoa t·z ot mui pellot: ït. \'arc'hoaz ma t·tezc .. ..

FR ,\ :-\CÈS

Oh! klask a rit va spounta ! ~·eo JœL c'houi, koulsgoud e am lakai da grena . Ha pa 'z co g-ui1· n'en deuz aman ncmct hon dnou, Me ho peel da zelaou hag heb trouz va c'homzou. Pell zo m'oc'h anavez, Izaak , ha g a bell zo E c'houzoun nag a Zl'oug oc'h cuz g t·eat dre at· v ro, Ho blasphcmou spountuz eneb Doue savet, An torfejou mezuz ha kemcnt tra c'hcuz gt·et.

IZAAK Aoualc'h .

FRANC ÈS ( oc'h ober d 'ezhan chomm).

Oh! gortozit, c'hoaz ' rn euz da lavaret. Hirio, aman zoken, ervez em euz klevet , Ez oa evidoc'hui a n dm·vez da ober Eun dra, a ra hebken an dud deuz ho micher. Eun dt·a ken divalo, ma ne 'z cuz nemetoc' h Goes t d 'heu ober .

IZAAK

.\Iar p lij , evit komz d'eomp pelloc'h.

" '

' 't

1

1 1

1

l'

- 32-

FIIAl\ l:ÈS

.\"on pas, komzomp aman, loen l'a li ha kos sor tie1· ~

.-\mane kreiz a l lann, di1·ag kroaz hor Zalver . A1· Groaz savet pell zo vit hon dioual bepred Hag a glaskit diskal', ia, c' houi den millig c t.

.Me diskar eur groaz ! Ah ! sc tu c'hoaz eur c' helou ! Ne 'z euz ket cu1· c'hris ten s tnrtoc'h 'n h e greansou. ~an, nager barrez-man , nag clleac'h all t1·o-v;u·-dro .

FIHNCÈ::i

C'houi clr c' lll·is ten? Siouaz! ia, eun diaoul clcut cr vro Vit hada en hon touez pep seurt fa llagricz. Deuz ar mintin d'an noz, petl'a l'i t-hu bcmclcz -~

IZAAK

Laret va chapeled, F 1·ancès, pedi Doue.

FRA:\CÈS

l a, en deiz ma 'z oc'h deut da vcva d'ar maner, Ha me, gant hoc'h Aotl'OU , kaset kuit vel eullaer , C'houi oc'h euz g1·eat a n neuz, Izaak , da chench buc. Vur an he nt hag er park pep-hini ho ku ele Gant eur c'hos chapelet en ho torn o va le. .Mes ar bleiz n'en deuz g reat nemet chench he g 1·oc'hen, Vit golo a r zae du, c'houi laka unan venn ; Mes kamarad, pell zo, F1·ancès hoc'h anavez ; Ho lagad a luger n dindan ho tok nevez. Eun den eveldoc'houi a c'hell chench guis kamant, Evel ma c'hell an diaoullakad dillat eur zant. Tro pe dro koulsgoude e vele r bcg he fri ! Hag ·hi rio va c'hendet·v 'm euz g·uelet hoc'h hi ni . Hennez ne chench ket liou vet ma ra ar s te1·ed, He anaout mad a rel' pa vez CUl' vech g uelet.

IZ.-I.AK

~·Iad, pa 'z eo guir oc'h euz dizoloet va c'hal' to u D'ho tro breman ive da zelaou va c' homzou. Ia, me zo deut hirio d'allanncg da obe1· Eul labour gol'tozet abaouc pell amzer. Deut oun evit diskal' bournan, kroaz a r Goz-Hent. ~·[es perag cz oc'h-c'hui 'n eni gavnl Y<ll' vn lie nt ·~

FI\A:\CÈS

Abet·z Doue oun deut cvit ho kas tiza! Ho tcod , den milliget , a dletren d 'eoc'h t1·oc'ha llo teod ampoezonet evel hini eun a er ' llag a daol var a 1· VI' O a 1' fnnk hag ar· gcie1•

A zo en ho kalon. Pcrag n'oc'h kct mai'O

-

P ell zo ? C'houi tol'fetour ha drouk spct·ecl a r vro? An clud ke t' full ha c'houi ha dle trc beza !azet, Ne v efl'e ke t kement a fallagricz cr bed.

Oh! Francôs, me n'oun kct ker faU ha ma sonjit.

FHA:\Cl'S

Km· fall! se rTit ho peg·, n'oc' h ncme t eun toueller C'houi zo cm· gaouia t koz, cun den vil , eut· so1·se;. Ha zoken , poli a zo e t lcfl'ec' h bezu hot ' Euz eut' pen nad· k01·dcn s tage t be l'l' i1a kt-ouget ! ....

· Mad , e ma dcut an heur hag oz it da baea Evit kement to l'fed oc'h euz g 1·cat er vt·o-ma. V~r ho taolin , sors er , dirag a r Groaz sa nte! ; Du'ag Salver ar bed, p legit ho p enn, izel.

IZAA K

D'in-me dirag cu•· mean lari t plcga va fcnn! Nan, nan , dit·ag cur gro~u~, plcga va fcnn, bikcn!

FIUNCi:S

Mad , goaz aze 'vidoc'h . liola, klevit paott'cd D . ' · CUit aman ela velet ru· c 'hos sot'::iCJ' claone t .

EISVED PE.\"~AD

FHANCÈS, IZAAK, YVO?-l' , YANN, MICHEL.

Pc tnt zo ' ta Francès ? Fl1A:\CES

Sell Yvon.

YVO:\

At• SOl'S Cl' EJ.o mp o ldas k paka abaouc kei t amz cr.

3

Ah ! sOI·sei' milliget, digoueze t eo ho lro Da baea kement drouk c'heuz great eba1·z a r vro .

MIG UEL

:\ 'eo ket c'houi c'heuz roe t d'n m zonton dcuz l(erval Louzou ampoezOJwt ?

YA!\N

Ha d'am mmn kemcnt ali ! .\! a r d'co maro Ya mam , o s01·scr millige l, Brrman ez cuz tri blonz , c'houi oc' h euz he laznt!

Fli .\:O.:CÈf; (da l::.aak)

Hef';pontit ' ta brcrnan .

Ya zud-mc zo Cl' Lez. Ha e'hou i co a zo k noz, lad at' fullng 1·icz!

FRANGÉS

P iou a c'helfe kounta torfejou an den-malt ? Rak n'cm; kct goall bell c'hoaz cz ou mestr Cl' VI'O-lllaq .

.\Jes , hirio, sorsc•· koz, n'oc'h euz den ù'ho tifen. Allo! deuit, paot•·ed , dig·asit ~?ur go•·dcn , Stagomp al labouz-man huc! 'bcg a•· vczen.

. . . . . . . . ( lann a denn eur gord en deu::. he zac'h /.

YA :O.:N

Houman am bon prenet cvit s taga vn zaoul , Guelloc'h implij vithi , n'helfen bikcn k n011l.

FTl..I:O.:CÈS (da h ank ).

Ua Zoue ha d'an dud pctt·a c' heuz da larel '? Araog mo nt d'an irern da gnout ho konsoi·ted.

IZAAK

Goulen truez ouzoc'h ne dai ket kalz a r bonn Rnk ho kalon a zo ken kalet hagar mea n. Eun dra zo koulsgoudc hag a d le ffec'h rei d'in : Lezel c'hoaz ac' hanon beteg varc'hoaz vintin.

( Lakad a ra eur c'h lin d 'an dou(t /' } .

FTlANCÈS

Ho! ho! konsort, r e bell oc'h euz dij a bevet ; Guelloc'h laza ar bleiz kerkcnt ma 'z eo paket.

1 1 -----

-35 -

En ho sov .... ('' houi pnotred , s koulrnit mad m· gorden.

IZAAK

Ah ! rnunll'el', l'a gouezo a r g urun vat· ho penn (1nnl vn malloz.

I•'TlAKCÈS

Allo ! paotred, hastomp buan Iüouga ar sorser-man, rag me g rcd e klevan Bugale, o Lostad .

Ll.:S :\

la , 'ma int erru aman.

:\A VED PE:\fr\AD AH B.-\O'l'Hl!:D, AOTHOU KUHE PLU VI GNEH

..1.:0.: AOTROC 1\ t.: HE

D~ 1 ·vez mad d'eoc'h, paotred .

Ah ! a n Au trou Kut·e !

A:-.1 AOTHOC Kt.:llE

Ta, me eo, mes heman a sLlej il evelse Piou c' helfe beza?

n·o:-.~

Mad, Aotrou K ut·c, ::>ell'et , Guelloc'h e ve be t d'eoc'h ne Yij ec'h ket guelct Ken ab1·ecl el lanneg- .

.~:0.: AOT II OU 1\ t.: RE

Perag. va mignoned '!

n·o:-.:

Hak vat· dt·o ar sorse•· edomp o laboura t

.l.:->1 AOTI\OU KUI\E

Izaak a zu ganeoc'h ? he anaout a ran mad.

FTlA:\GÈS

Ez eomp d'hen lakad eun tamik da zansal En ear, cvit gouzout ma oar ober ar bal Kerkoulz n ma ouie laza tud gant louzou.

Y\'0:-.1

:\i a ill d ' l1 e g rouga evit he dorfej ou .

-36 -

AK AOT.ROU KURE

~Jad, selaouit, paotred , eul labour fall a ret , Araog laza eun den , e rank bezu hm·nct.

Y\"0:-1

Hcman a zo hnrn el gant oll dud ar c'hartc1', Hag c pep ti, Aotrou , he varo c'houlcnncr.

Ah! ne vo ket guelct kalz a dud o ouela En dr iz-ma vo kaset d'ar vcred da loja.

A:-1 AOTriOU KU HE

Koulsgoude, mi gnoned, kacr o po lavaret, Hci a1· maro d 'cun den , cvclse n'helier ket.

FnANd:S

Mad , ni ia. koulsg·oude, d'cher outhan dioc'hLu , Rak varc'hoaz martezc ne ga.vimp kct nn tu D'cher d'ezhan paca.

AN AO'l'flOU KUflE

Da bion en euz lam·et?

AH PEVAR ASSAMOLEZ

D'eomp-ni .... FHANCÈS

Kaset en euz mam Yvon d'ar vered.

MICHEL '

I-Ièn eo zo knoz mar d'e•) va breur mac'hagnet.

JO!l ( erruel varlerc' lt ar re ali).

Va c'hoar-me zo maro, hèn en deuz he lazet ! Lazet da ugcnt vloaz, e kl'ciz he yaouankiz Eun deiz ma oa o tont cuz cur fe st er Ginkiz .

FRAKCÈS

N'euz ket val' an douar eun all ke1· fall hag hèn.

A:-; AOTROU KUriE

Ne domp-ni ket ive paour keaz pec'herien ? Ha Doue koulsgoude a. lez ganeomp huez. Ar c'hristen a bardon atao gant madelez.

-37-

Sellit adreg ho kein, guelit piou hor zelaou, Jesus ! a zo maro evit hor pec'hejou. Hor Zalvel' he-unan, a c'houlen dreizoun-me Diganeoc'h, mignoned, pm·doni d'an den-ze.

FriAI\CÈS

Mad, evel hor Zalver, pardonomp our vech c'hoaz.

Ac-! OLI, ASSA~IRLEZ

la, Frnncès. FnA:o;CÈS

Pm·donomp aman dirng ar Groaz. Ah! sorser , c'houi n c'helllavaret tl'ugare D'hor Zalver J esus-Chris t ha d'an Aot1·ou Kure.

IZAAK

Eur bedennig benag livil'in evithc.

FRA~CÈS

Bl'eman e c'helli t mont ; it, mes araog pellad, )Je ho ped da zclaou cul' g·er c'hoaz ; ldcvit mad Izaak , tec'hit hil'io da vad deuz a1· c'hartel' , Tec'hit pell deuz ar vro , gant aoun ma l'teze Ne vemp ket evidoc'h ken truezuz bemde; It d'eui' yro benag ali da velet ar s te1·ed.

IZAA K

Klevet 'm el!z ; mnrteze c'hcllimp c'hoaz 'n em velet.

FnA;.;CÈS

Goaz a ze cl 'coc'h ncuze.

IZAAK (el r e he ::.ent ).

~Je garfc c kouesf'r \ ·al'lloe.' h malloz nu dinoul ha va mall'oz ive. 1 An Aotron Ko re hag at• baotr•ed daoulincl dirag ar Groa~ a la var)

" P:u·donit d 'comp hon oO'ansou cvel mn panlonomp d'm• re o deuz hon offansct. »

A:-; AOTROU KURE

Paot1·ed, mad oc' h euz g1·eut pardoni d 'ar sorser, B1·cman e c'hcllit mont gant jo:1, curuz d'ar ger, Euruz vel kris tenien, o dcuz g reat ho elever .

~. , ... . ···

- :1R-

YVO:\"

Kenavo d'eoc'h eta, Aotrou, ha dervez mad , ~i a ia da zistJ·ei d'ar park da labourat.

A" .\OTR Ol" Kl"RF.

\f ad a rit, mignonPd.

Kenavo.

AH BAQTilED

Kenavo deoc'h, .-\otrou.

.\~ .WTHOl; Kl"IŒ

FIIANCÈ!-i

Ha mc in d'allann Jeun a bikou.

DEGVED PE:\TNAT>

. \:--1 AOTHOL KUBE {he unan j

Yn Doue, mad 'm euz gl'cat h e denna a zanjer, \Incl em euz great heulin gout•c'hcmen va Zalvcr. Guelloc'h eve bet d 'in ho lezel marteze Da gass ar sorser fall dirag· an Aotrou Doue. G1·eat en euz et· vro-man d'an duel kement a zroug .\!a lavare an oll c verite ar groug. Er v ech kenta ne vo ti·uez ebet outhan. \-les luedi ran em oun o ko}l amzer a man , \ 7a skolaëi' ne zeu ket ; koulsgoude peurvuia E tigouez ai·aozotm aman da stuclia He gentelliou ; he boan a lak da labomat, Spered en cleuz, me gred e I'ai eur beleg mad, Setu aman he zaout hag he zenved, mat·vad ~e jommo ket goall bell varlere'h he vanclennnt. Pi er. Pier.

EUNNEGVED PE~NAD

( Pier a d eu harpet var breac'lz F'rancès ).

FRANCES

Talvezout ra m· boan , Aott·ou, da gaout true!

A:\ AOTROU Kt;RF.

Petnt. zo digouezct ? FIU"C ÉI'

Sellit, Aotl'ou K111'e !

(

\ '""-- 3!"l

.,

Setu penaoz e pac ar sorse 1· ar pardon On deuz, b alamour d'eoc' h, ni oll roet d 'ezhan. Eun taol kountel 'n euz be t., paour keaz Pier, diganthan.

AN AOTROU KU HE

Eun taol kountel? P eleac'h ?

FBANCÈS

Guelit, en he galon.

AN AOTROU KURE

Ha possubl ve, va mnb! Ah, sOI·ser milliget Mont da skei CUI' bugel ha ne rea dt·oug ebet ! Ret eo veffc an diaoul e kalon an den-ze Pa cleu var eui' bugel d'en em v cnji velse .

PIER (a vec'h ma c'hell komz l .

:\oti·ou Kure, ha c'houi Fl'ancès, ne ouelit ke t; :\fervcl vit va faeroun pel! zo ' m enz goulennet, Vit ma vezo salvcL ~· ·o pet ket keuz, Ft·ancès Da veza pardonet, rnk noue eun dervez Bm·dono deoc' h ive.

FBA'iCES

0 kl'aouadui' zante\

A'i AOTROt: KURE

It. FrancP.s, ha dioc' htu , e r e'harter da c'het'vP-1 An dud , a1· mcdis in ; me redo d'an lliz Vit a1· gommunirm ... Va mab . c'houi a zo skuiz.

PI ETl

~·hellan mni chomm cm za .... chommit e va c' hiehen Livil'il cvidon ... da Zoue ... eut· bedcn ... Lakit ac'hanon ... e tal ar Groaz ..... .. D'am zad cïwui lavaro , Ft•ancès ... 'm bo sonj outhan Et· Ba1·adoz .... o c'hortoz anezhan.

A" AOTROU KURE

Great e· vezo, va mah , et·vez ho polonte.

Pt EH

~fet·vel. ... rankan .... Kenn.vo .... ..\(ltJ'Oll Knre .

TREDE LODEN (E bali kas t e l K er l o is)

JŒNTA PENNAD

) f A 'f H u n 1 :-< (he-tman)

Allas ! Allas ! pern g n'oun kct maro ken toc'h! Et• bez da v iana 'm bije kavet at· peoc'h !. .. Marvet vijen curuz en deiz ma 'm euz g ucle t Va mestr karet o vont da di ar Ch art reu zed . Ha d'he vam en envou cm bijc lavaret: « Ah! va itroun Anna , aoualc'h oc'h euz pcdet

B . >

>> ezlt euruz, ho mab a cleuio d 'ho kichen » R ak eat eo d' ar gouent ela ober pinijen. ')) Allas ! ki mi z goude ez eo lammet er mez Da veva en he r oll , goas oc'h eget j a mez. ' He vuez 'vH an oll, oa cur vez da velet E pep lwrn deuz an ti ganeomp vijc ld~vet 0 toui , bl asphcmi a encb :11' Yc r·c'hcz ling a cncb Dou e, nr Zc11 t lw g nn Elez. Ankounnc'Jwn t gnnllwn nn uvrc en d 'on brt, Dremnn e lavare ne 'z cuz Doue cbct. 0 va Doue ! pe rag n'oun kct lllnrvct kcnt oc'h.

E I L PEKl\'AD

MATH U fii N , Y V ON

)I ATH URI :-1

C'houi zo aze, Yvon , ra vo a 1· p coc'h ga n~oc'h . Y\'0:\'

PCJ·ag e komzit d 'in dcuz nt· pcoc'h , :\J a thurin ? Kollet em cuz nr p ooc.'h , bikcn ne dcuio d 'in! Va hleo zoken zo deut r nldnl da vczn guen Goude m'cm cuz koll ct a n hini a garien.

) JAT H U III :-1

Paour keaz tad , kompren r nn ho poa n, cu1· bonn clispar, Koll a t· pcz a gn1'C I' mui a vnr a n doua r A zo kale t, dreis t-oll pa cleu ar gonlcut·- zc Goude ka lz a re ail! Poani us co kcments c! Sav it ho taoula gacl b1·cma n n trw a n Ec , C'houi velo ne 'z oc'h !\c t ankonn a c' heat ganthc.

1

YVON

Ah ! s iou az , .Mnthur in , va unan oun er bed N'em bo mui cm huez ta m. plijadur ebet , Tenn e kavan 1\osacl heb cun tam karantcz, Va mah P ier ken ka l'et, \ra merc'h h a va maouez Zo het c t1·ivac'h miz gant a r maro s ammct . Va c'h alon b aoul' em c'hl'ciz n zo cvcl ranne t. Pcrng eo bet Dou e ken kalct cvidon ?

)1.\ 'l' II C Ri l\

Dl'c ma ho Jwr mui oc'h 'vit a1· re ali , Yvo n. N'co kct mad cvidoc'h , chomm a tao da zonj al E n ho stad hoc'h-unan , o pet sonj er re ali , Er r e zo ga nt Doue; sonjit cz int cun1 r. lia ne anlw ueo nt kc t ho zad knrantezuz; Kementse a ra vacl , ha n'co ket g·ui r, Yvon ?

YV0:-1

;\lathurin , ho lw mzou a J'a vad d'a m c'halon. Evel ma kouez nt· gino va •· nr pa rk d izec'het E Iw uPzont cm c' halon g anl nt· glnc' hn•· rannct. f\ oul sgoudc, ) lnLhurin , ne vi n kPL konsolct Ken am hezo ka vPt at· mnh nm cuz kollc t.

) I ATII CII I :-<

;\ lad , Yvon, cun dra ·m cur. c'hoaz da lavaret cl'eoc'h: Doue n'cuz goulcnnc t ho mab P ic1· diganeoc'h Evit bezu belcp;, c'houi oc'h cu z refusc t. Livirit clin hre n1an pc 'z co gui1· pc n'co ket.

Y\' 0:\

l a s iouaz , :\Ia thnrin . MATH U H I :\

Doue n 'enz kemcret

At· pc:t: a oa d'czh an . \'\' 0 .:\

~·em boa morse sonj et

E kementse. B t·eman velan e guirione Perak oun beL skoe t ga nt a n .-\o ti'OU Doue ! ~· cm cu z ken da obe r nemet plcg·a va fcm1.

) 1 AT IHJnl:\

Brcma n klcvan ganeoc'·h komzou .eur gu ir g·ris tcn.

l .l

• YVOX

la! Nag a bec'herien a velan koulsgoude Hag· a zeblant euruz ha deut mad da Zoue Ken euruz ma klever ar t·e ail o )aret. ' Ra ket Doue atao evel ma 'z eo dleet. Pion en euz great biskoaz muioc'h a fallenter. Eget Keriolet penn-da-benn he vuez ? Ha koulsgoude piou zo eurusoc'h egethan? Karet raiTen guelet, ha zoken er bed-man Doue o kastiza at· pec'her kaledet.

MATHU RIN

Peoc'h, en han Doue, arabat lavaret Traou velse; kement tra ra Doue zo .great mad , Doue zo etemel, he1· gouzout a l'it mad, Hag an oll diganthan o d'eo gant largente7. E1·vez an oberon gt·eat epacl ho buez. .-\balamour da ze em euz poan o h edi C'helfe hiken va mes tl' en he nt mael distrei. Gonde semt buez ! .. .

YVO?\

la , s iouaz , pell a zo E ma Keriolet dre oll o redeg bt·o.

~lA THU R!:''

Varc'hoaz e vezo bloaz m'en dcuz hon dilezet Evit mont da heulia relijion an Tmked. Hag abaoue, Yvon, dalc'h-mad pedan Doue Da ober evithan ervez he volonte.

Y\'0:\

~lad a rit, ~fathurin. 1 Kle vet a rer ka11a, a bell).

Sautez Anna , mam a garantez Taolit v arnomp eut· zell a ' dt·u ez.

YVO:\

Ah! An! pelel'ined, 0 tist1·ei d"euz pal'don Santez Anna Vened .

~IATHUHI:\

Francès a zo gantho, anaout a 1·an he vouez Sklear vel hi ni ar voualc'h pa gan e beg· at· gonez.

. - --- ~ -· ... -1.. .. - - --·

)· \

4~ -

TREDE PE~K AD

:\IATHURTN, YVON. FRANCÈS

MATH URIX

Digouewt oe'h , Fr;mcès '?

FHANCÜ

In, ~Iathurin.

Y VO:'\

Petra

C'hem ~·uele l a nevez duhont e Km·anna ?

F'R.\ :\CÈS

J( ement. a draou. Yvon, ma vo ret d'in gortoz Evit ho e'honta cl' r.or'h ma vezo deut an noz.

Y \'0:\

Knlz tnd a oa r.110 ·~

la , lncl a va ndennou Denz kement bro a zo, ka tz a viskamanehou. An hcntchou a on Jeun , bi skoaz n'em cuz guele l En r ur {:!'e;tr l<P r bian , kcmcnt. a duel bode t.

)f.-\ T H t: RI :S

Sn ntPz Anna. marvncl, a zo konta11t neu ze ~ ~l es n'oc'h ct;z ket , Ft.'ancôs, klevet cno donre Ket·iolet ? Etoucz eur vanden duel velse E c'hr, ller meur a vech k\eyet ouz he geiOtl.

FfiANCF.~

:\an. ~lalhurin , diez eo heuli n h e roudon ~l es , ma karit gol'toz, eu1· paour am euz kavet Var an hent, hag a zcu da Gerlois da gousket. Gant hennez, martcze, kl evot ar c'heloiou, Ar beorien niiez, oar kalz a neven ti ou.

YVO:S

C'houi oc'h cuz he bedel da zont beteg aman·)

FR.~NCÈS

~l'cuz ket~ E kichen a1· feunteun e Kcrannn \le am euz he velet evit a1· vech kenta .

- 4lt-

He zillad dislivet, e pep kol'l1 penseliet • Ha goloet a funk er c'hreier dastumet, A verke mad d'an oll oa braz he zienez; Ne gaver ket paom·oc'h, an oll o d'ou truez. Ne c'houlen koulsgoude digant den aluzen, Vel ma ra peurvuia ha drc oll Ul' beorien ... Goudeze m'her guelaz a nevez en Iliz, En he gichen edon penn da benn an ofiz. Biskoaz n'cm euz guelet den ebet o pedi Ker kaloneg hag hên. Zoken, huanadi Rea ive bep mare, hag euz he zaoulagad Savet varzu an Env, me am euz guelet mad Daelou puill o koueza ; c'hoant em boa da c'houlen A beleac'h e teue varnhan ker braz anken.

Y\'0~

Pm·ag n'oc'h euz ket great?

Fl\A l\CÈ S

~an, n'em cuz ket kl'edet. N'euz ket c'hoaz eur c'hart hclll' me am euz he velet Var an hent; dont a ra goustad, gant kalz a boan, )farvad 'ncuz c'hoant beza aman da vare koan.

~!A THU RIN

Guelloc'h e ve bet d'eoc'h, Francès, chomm d'her gortoz.

Fl\ANCÈS

Diskouezet em euz d'ezhan an hent ; araog an noz E vezo digouezet.

MA'I'HU I\1 ~

Vidomp-ni , Bretoncd , Eur paour a zo eu1· brem·, vit he zigemercl Roe1· a tao d'ezhan guella tam zo en ti. )la karit ez eomp d'hen diambrouk hon tri .. .

Y V OZ>;

D'aimp ket pell, l\{athurin, e ma el'l'U aman.

------~~

\ ' ". o'

-45-

PEV ARE PENN AD MATHURIN, FRANCÈS, YVON. IŒ RIOLET (goloet

a druillou)

KEl\iOLE'I'

Ra vczo hor Zalvcr e pep leac'h bennigct. AR RE AI.L

Hag e pep amzcl' he hano zantel meulet. )!.~THURIN

Pocnt oa deoc'h digouezout , ezom c'heuz da goania .

KEI\IO I.F.'l'

Ta, 1·ak skuiz ma1·o oun , n'hellan mui n'cm stlejn Ha poan vraz em euz bet o tont beleg aman.

MATHURIN

)'{a1·tcze n'oc'h ket bet beteghen er vro-man ? Livirit d'eomp, mar plij , euz peseurt bro ez oc'h ?

KEI\IOLE'I'

E•· v1·o-man pella zo ne deuan ket pelloc'h. Ha buan vez ankoueet an nep ne veler ket .

FlUNCÈS

E. Keranna hirio me am euz ho kuelet E.vit a1· vech kenta . (A gostez) . Anaout aran a1· vouez.

KERIOLE'l'

)le am euz ho kuelet, ha meur a vech , F1·ancès .

F l\Al\CÈS

Ah! \'\'ON

Ah! KERIOLE'l'

Ankounac'heat oc'h euz kroaz ar Goz-Hent?

MATHURIN (oc 'h ober sin ar Groaz j

Ah! ma Doue, hèn eo. FRANCÈS hag YVON

Hèn eo, Keriolet.

·- . 1

- '46-

K EHIOJ.WI'

Ia, hèn eo he-unan. FRANCÈS

Ar paour am euz guele t, E kichen ar feunteun ?

~lA'l'H un L\'

Ha possubl e vefl'e Ez eo c'houi, va Aott·ou a velan er stad-se? C'houi, guechall ker kempenn , ken neat va1· ho tillad, C'houi eo a zo aze dirag va dnoulagnd ?

KERI OLE'l'

la, mc eo, Mathurin , me eo ar· ma b prodig, :\fe eo Keriolet en eur s tad rcuzeudig. Ne gnvot m.ui ennhon Keriolct gucchall.

~IATH U HI!':

Ma vc g·uir kemcntse! Marteze klevan fall .

Ah ! ia, ma ve fl'e gu ii· !

KER IOLET

Beteg fin va buez, Va c'halon' 'm euz roet da Zouc, d'ar Vet·c'hez. Va madou, va buez, kement, 'm cuz w d'ezhn .

)IA'l'f-IIJH I:-\

Ah! Guerc'hez bennig·et, kavel oc'h e uz ho t1·o. Digant an d1·ouk spered ha deuz he g·,·abanou, Euz a n ifern zoken c' houi denn an encou. Bennoz d'eoc'h.

KE RIOLE T

Mathurin, ia mil benno:~: d'ezhi. Hak digaset e deuz an diaoul d'am zave lE'i. ·

YVO:"'

An diaoul ?

~onj oc'h cuz, Aott·ou, penaoz g uechaH E komzec'h a Zoue ha deuz a t· ~re ,·Nl fall ·)

. '

/ 47-

C'houi c'halve anezhan evit dont dirazoc'h Hag an diaoul spountet a dec'he pell ouzoc'h .

KEHIOLET

l a, siouaz, me neuze oa falloc'h egethan ! Ha g·ouzout mad a ran tleffen beza gantho.n 0 Jeski en ifern !

FRANC ÈS

Me zonj veldoc'h ive.

KERI OLET

Ar Verc'hcz koulsgoudc e deuz bet c'hoaz truc Diouzin, pcc'het· paour, bt·asa pec'her zo bet! Ha vo hano J),)uc e pep an1Zet· meulct .

AH HE ALL (assamblez ·

Ra vo hano :\'i a ri gant an oll benniget.

MA'l'Hü lll. '

).1 a n'oc'h ket c'hoaz re skuiz, Aotrou, kent mont en ti E rafl'ec'h, me a gred, plijadm· d'eomp hon t1·i, )fa karfec'h kounta d'comp penaoz hag e pe bro Oc'h cuz kave l, Aotrou , an h ent da zont en dro 9

KER IOL ET

He hit•r vetre d'in kounta d'eoc'h va his toar , Hag an hcol a velan dij a tost d'a n douar, Koulsgoude em euz mail da gounta va huez Yit meuleudi Doue hag enor at· Verc'hez. Edon o veaji, n'euz ket ouspenn tri miz . JI ag o tremen Loudun, etal dor an I liz, Ha me o klevet trouz a d1·euz ar moget·iou , An diaoul a oa eno oc'h ober he ardou

· Ervcz ma lavaraz neuze d'in eur v aouez.

FRANC ÈS

An diaoul e ti Doue ! KERt OL E'l'

l a, r e vir eo, Francès ! Oll e c'houzoc'h e c'hell an diaoul beza lojet Kerkoulz e kol'f eun den hag e korf al loened, E korf an dud sante! vel e korf ar re fall. Mad, en Iliz eta, e Loudun e bro C'hall

_l

. . '

.An dinoul a re knlz f1·euz, ha zoken euz ar mez ~l'hcr c'hlcvc o iudul, hag oll chass ar ba l'l'OZ 0 c'hnrsnl assamblcz, sur oun ne raf\'cnt kct l{ement a doduon hng am euz-me klevct ... . Setu me en Iliz ... . Biskoaz var an douar N'em boa klcvet kement a drouz hag a safn r ! Me velaz dirazon eur sœurcz pJsscdel , En he c'horf, vel er geur, edo an d1·ouk-spercd . Oh! guelet a run c'hoaz he bizaj clistronkct, Eonen en he ginou, me vel he dent skri gnet . He bleo dispaket oll a nije var he fcnn , Var lcur·en an Iliz e ruille diskernpcn. He daoulagad spountet a li oc' he vel goulo.u . .. A vcac'h em boa laket va zroad var an trcujo\1 An diaoul a oa ennhi t•aktal n'enz va guclct, Setu hen da iudal kalz muioc'h cget jamcz : Ah\ Ah \ Keriolet , te co, buhan cr met. , Da betra dont aman, te vec'her hcb he bar ? Ne 'z euz ket unan all ker goaz var an douar ; Pe1·ag e chommes-te, aman vit va zelaou ? Evit ldevet marvad, histoar da hcc' hejou \ Mad , selaou ' ta va breur .. .. Koumr.n'l. a ra ncuzc Da laret kement tra oa kuzct cm huc, An traoulouz ha mezuz , pep tru l avare cl'in Ha me he zell\oue var ber\llOU va daoulin . Ha goude pep tm·fet , hèn d'in a lavare : '' Br eman e veler mael a jus t ez éo Doue \ An Elez a zo bet taolet da vit·vikcn E tan flamm an ifern vit eur pec'hct hehkcn ; Malloz da gement so ! h l\ Done a andur Ac'hanoc'h-c'houi ev el cun tad he grouachu·. »

Goudeze lavaraz ez oa deut a1· Verc'hez D'am zenna deuz ar fank, d'obel' d' in chench bucz En eur lavaret d'in ez oa va f\as merket E kreiz punz an ifern etouez ar re daonet ; Ha n1a tlien eun deiz en env beza salvet

•

Ez oa dre vadelez ar Verc'hcz benniget. Ketnentse oa aoualc'h vit ranna va c'halon. Raktal digant Doue me a c' houlcn pardon. Vel S.ant Per , va fatron, v il.l' lein menez !{alvar , Me ouelaz va fec'hejou gl\nk keuz ha go nt glac'har!