by: nasser hafezi-motlaghn-hafezi.profcms.um.ac.ir/imagesm/1359/stories/...by: nasser hafezi-motlagh...
TRANSCRIPT
2By: Nasser Hafezi-Motlagh
.سیالکترومغناطیواجماعظیمطیفازجزئی:مرئینوروکنندمیاشغالرامترمیلییکازبزرگترهایموجطولقریباًتیوییرادامواجگاماواجاموایکسپرتوبنفش،فرامرئی،نور،فروسرخامواجترتیببههاآنازپس.ارنددقرار
.میکرون0/760تایکرونم0/380بینهایموجطول:مرئینورطیفواحدازهمندرتبهونانومترکوچکترواحدازنیزاهیگامواجینادموررد
صورتبهمختلفاثراتمتفاوتهایموجطول.شودمیاستفادهآنگسترومبهموجطولکاهشبا.کنندمیایجادچشمدرگوناگونهایرنگواحساس.شودمیاحساسچشمتوسطبنفشوآبیسبز،زرد،قرمز،هایرنگترتیب
5By: Nasser Hafezi-Motlagh
بهکهالکترومغناطیسیامواجوسیعازطیفکوچکیقسمتتنها:مرئینورایناثر.گذاردمیبیناییورنگتأثیرانسانچشمرویاستمعروفنورمرئی
حداکثرانسانچشمونیستیکسانبیناییاحساسایجاددرهاموجطولحساسیتهکرصورتید.داردمیکرون0/555موجدرطولراخودحساسیت
چشمبیسنحساسیتنیحمنکنیماختیارواحدبرابرموجطولینادرراچشم.استرسمقابلمختلفهایموجطولدرجذبچشمتوسطنیزنامرئیامواج:چشمرویرؤیتغیرقابلامواجاثرتشعشعاتازراچشماستالزملذا.کنندمیایجادآندرحرارتیاثروشوندمی
نبایدمیکروموجآنتنمقابلدرگاههیچمثالً.کردحفظرؤیتغیرقابلخطرناکچشمبرایکهزیراکردنگاهنبایدبرموجداخلبهمستقیماًیاوایستاد
.بسیارمضراست
8By: Nasser Hafezi-Motlagh
و0/51هایموجطولدروکندمیتغییرتندیبهموجطولباچشمحساسیتموجطولکهخورشیدتشعشعات.شودمینصفچشمحساسیتمیکرون0/61
انموجشطولکهتشعشاتیوازنالیهتوسطاست،میکرون0/29ازکمترهاآن.شوندمیجذبهواکربناکسیددیوآببخارتوسطاستمیکرون1/4ازبیشتر
یزندگمحیطباچشمتطبیقیتکاملدهندهنشانانسانچشمحساسیتمنحنیمنحنیکمبسیارهایروشناییشدتدر.استمتمادیسالیانطولدرانسان
استانداردمنحنیچپسمتدرنانومتر50اندازهبهکهآیدمیدستبهدیگری.است
9By: Nasser Hafezi-Motlagh
:رؤیتدراصلیعواملربیشتچشمازآنهفاصلیاوکوچکترجسمیاتئجزهرچه.جسماندازه:اولعامل.شودمیترمشکلؤیترشود،
واستآناطرافوجسمبینروشنیاختالفبهمربوطکه.کنتراست:دومعامل.شدخواهدترمشکلرؤیتشودکمتراختالفهرچهدنشکمباکهاستجسمازشدهساطعیاشدهمنعکسروشناییمیزان:سومعامل
.شودمیترمشکلرؤیتآن.استبهتررؤیتباشد،ترطوالنیچههرکهاسترؤیتزمان:چهارمعامل
کهاینبهنظر.استواتالکترومغناطیسیامواجتوانواحدچشمرویمختلف،هایموجطولبانوریامواجتأثیر
مختلفهایموجدرطولنوریتوانواتیکاست،متفاوتبرایتواندنمیواتلذاکند،میایجادمختلفبیناییاحساس
واحدیازبایدوگیردقراراستفادهموردنوریمحاسباتاشد،باستوارانسانچشمتوسطارزیابیاساسبرکهدیگر
.کرداستفاده
13By: Nasser Hafezi-Motlagh
14By: Nasser Hafezi-Motlagh
بهاویهزمقابلقوسنسبتبرابرمعمولیزاویهکهشکلیهمانبهنسبتبرابرفضاییزاویهاست،دایرهمرکزازفاصلهیاقوسشعاع.استکرهمرکزازسطحفاصلهمجذوریاشعاعمجذوربهسطحازکهتساییفضازاویهبرابرکهاستاسترادیانفضایزاویهواحد
جداعمترمربیکطحسیکمتر،یکشعاعبهایکرهطحسسطحیککهفضاییزاویهکهاستروشنبیترتاینبه.دسازمی
4pبابرابردهدمیتشکیلبستهنامنظمسطحهریابستهکروی
.استاسترادیان
نشانرامختلفزوایایدرشدهساطعنورقوتنور،شدت.دهدمیگرفت،میقراراستفادهموردروشناییبرایشمعکهابتدادر
دواحعنوانبهافقصفحهدراستانداردشمعیکنورشدت.شدمیمشخصKباکهقرارگرفتاستفادهموردنورشدت
المللیبینشمعوهفنرشمع:بعدیاستانداردهای
16By: Nasser Hafezi-Motlagh
باطورعمدهبهنورشدتIکاندالآنواحدوشودمیدادهنشان(cd)ورینشدتازاستعبارتکاندالیکتعریفطبق.است
مساحتباسیاهجسمیکازکه1
60دمایدرمربعسانتیمتر
کیفشاردرو(پالتینفلزگدازدمای)گرادسانتیدرجه1768شدت.گیردفرامیراسرچشمهاطرافکرهیکشکلبهاتمسفر
-.استکاندالیکبامعادلطورتقریبیبهشمعیکنور
17By: Nasser Hafezi-Motlagh
The Candela is the luminous intensity, ina given direction, of a source that emitsmonochromatic radiation of frequency540×1012 hertz and that has a radiantintensity in that directionof 1 ⁄683 watt per steradian.
18By: Nasser Hafezi-Motlagh
یکنواختنورشدتدارایجهاتهمهدرکهنورمنبعیککهاینفرضباارشیانورمیزانگیرد،قرارکرویمختصاتیکمرکزدر،ستااندالکیک
یکیانوریشارواحدشودمیخارجفضاییزاویهاسترادیانهرازکهرانوری4pبستهطحسهربهمربوطییفضازاویهچون.نامندمی(Lumen)لومن
در.ندکمیتولیدلومن4pبرابرارنوریشکلدرمنبعایناست،استرادیانبهمحاسبرایوستنیانکسیجهاتهمهدرمنابعنورشدتعملیدمواراغلب.بگیریمگرالانتفضاییزاویهرویارنورشدتاستالزمنوریشار
19By: Nasser Hafezi-Motlagh
20By: Nasser Hafezi-Motlagh
حرارتبهشدهگرفتهتوانازایمالحظهقابلمقدارالکتریکیهایالمپدرکهشودمیتبدیلالکترومغناطیسیتشعشعبهآنازمقداریوشدهتبدیلنورانیاثراتدارایآنمختلفهایموجطولوداردوسیعینسبتاًطیف
اثرالکترومغناطیسیشاردرموجودهایموجطولازهریک.هستندگوناگونموجطولردنورانیشاربهالکترومغناطیسیتوانتبدیل.داردمتفاوتینورانیهکدهدمینشانشزمایآوشودیمانجامصورتمؤثرترینبهمیکرون0/555
تولیدورانینشارلومن683موجطولایندرناطیسیغالکترومتوانواتهر683تبدیلنسبتایندیگرهایموجطولدر.ندکمی V(l)درهکتساردزیرصورتبهنورانیشارو.استانسانچشمنسبیحساسیتV(l)آن:آیدمی
21By: Nasser Hafezi-Motlagh
برحسبونامندمیالمپنوریبهرهراالمپورودیتوانبهنورانیشارنسبت.کنندمیبیانواتبرلومن
(680تقریبیشکلهب)683برابرنوریبهرهمقدارحداکثرکهاستبدیهیههمونداردتلفاتگونههیچکهیفرضالمپیکازکهاستواتبرنملو
در.آیدمیتسدبهدیرگمیتروصمیکرون0/555موجطولدرآنتشعشعبرایوات،برلومن20تا8ازنوریبهرهعملیالتهابیهایالمپموردتاایهجیوهایپالمبرایوات،برلومن90حدودتانتسفلورهایپالم
برلومن100ازتربیشتامیدسبخارهایپالمبرایوواتبرلومن50حدود.تساوات
22By: Nasser Hafezi-Motlagh
برتوابرحسبخروجینوریتواننسبتصورتبهراالمپالکتریکیبهره.کنیممیتعریفواتبرحسبالکتریکیورودیتوان
23By: Nasser Hafezi-Motlagh
بریدهتابنوریتوانمیزانسطحیکروشناییشارچگالییاروشناییشدتلومننآواحدوشودمیصخمشEحرفباودهدمینشانراسطحواحدبعمرمترAطحسبرکهنوریارشکلرگا.است(Lux)لوکسیابعمربرمتر:دشبایکنواختطحسرویآنعیتوزولومنfتابدمی
:نباشدیکنواختسطحرویروشناییتوزیعکهصورتیدر
24By: Nasser Hafezi-Motlagh
.یابدمیکاهشسطحازمنبعفاصلهمجذورباسطحهررویروشناییشدتهتجبرعمودطحسرویروشناییشدتمعینفاصلهیکدرکهاستروشناینقطهنبعمیکبرایییناشوراصلیقانوننکتهاین.تساحداکثرنورانتشار
.یدآیمشماربه
26By: Nasser Hafezi-Motlagh
باشندتهداشمختلففیزیکیاندازهولیبرابرنورشدتکهنورانیمنبعدواگرنظربهتردرخشندهاستترکوچککهمنبعیشوند،رؤیتهمسرپشتمنبعازشدهساطعنورنسبتصورتبهراجهتهردرLدرخشندگی.رسدمیواحد.کنندمیتعریفجهتآندرنورانیمنبعسطحمؤلفهبهجهتآندر
مترسانتیبرکاندالواحد).است(Nit)نیتیامربعمتربرکاندالدرخشندگیهمهدرخشندگیگسترده،منابعدر.(شودمینامیده(Stilb)استیلبمربعسطحطمتوسدرخشندگیازاستبهتربنابراینونیستیکسانلزوماًسطحعریفتنورانیمنبعسطحذرههربرایرادرخشندگییاوکرداستفادهمنبع.کرد
28By: Nasser Hafezi-Motlagh
تعریفدرخشندگیمفهومبراساسشودمینامیدهکاندالکهنورشدتواحددارایکلویندرجه2041حرارتدرجهدرسیاهکنندهتشعشعیک.استشده
اینبنابر.تساسطحبرعمودجهتدرعمترمرببراندالک6×105درخشندگیجهتدرسیاهکنندهتشعشعمربعسانتیمترشصتمیکمساحتبایطحس
.ندکمیایجاداندالکیکنورشدتسطح،برعمودجذبمیتابدآنبهکهرانوریهمهکهاستجسمیسیاهجسمفیزیک،در
به.یگذردنمیابازنمیتابدسیاهجسمازالکترومغناطیسیتابشهیچ.میکنداهسی(کلویندرجهصفردمای)استسردکهوقتیجسمایندلیل،همین.اباندمیتالکترومغناطیسیموجخودازشود،داغسیاهجسماگر.میشوددیده(تابشایندرگوناگونهایموجطولنسبیشدتیعنی)تابشاینطیف
.داردبستگیآندمایبهفقطواستسیاهجسمازمستقل
29By: Nasser Hafezi-Motlagh
یککهکلویندرجهحسببردماییمقدارازاستعبارتنوررنگدمای.کندتولیدرانظرموردنورتاداردنیازسیاهجسم
𝑇𝜆𝑚𝑎𝑥 = 2.898 × 106 𝑛𝑚 𝐾
30By: Nasser Hafezi-Motlagh
تاریخطیدرکهشودمینامیدهفوتومترینوری،هایکمیتگیریاندازهفوتومترهایدر.استکردهایمالحظهقابلهایپیشرفتروشناییمهندسی
چشمچون.داشتعهدهبهاساسینقشیگیریاندازهدرانسانچشماولیهکمیتدومقایسهازطریقتواندمیتنهانیست،مطلقگیریاندازهبهقادرانسان.کندمعینرامجهولکمیتمجهول،دیگریو(استاندارد)معلومیکی
شوند،یمنامیدهفیزیکیفوتومترکهامروزیازفوتومترهایبسیاریبرعکس،شدتکهنورسنجمثلگیرند،میاندازهمطلقطوربهرانوریهایکمیت
سلولدرکهالکتریکیجریانگیریاندازهطریقازراسطحیکرویروشنایی.کندمیگیریاندازهشود،میبرقرارفوتوالکتریک
32By: Nasser Hafezi-Motlagh
دتشدارایکهاستانداردالمپیکبامقایسهطریقازراالمپیکنورشدتI1معلومنورشدتدارایاستانداردالمپ.آورندمیدستبهاستمعلومنور
حرکتبا(I2)استمجهولکهراگیریاندازهتحتالمپنورشدتواستبهسطحدوروشناییشدتشدنبرابرزمانتاریلرویمتحرکپرده
:حالتایندر.آورددستبهتوانمیدستگاهیاچشمتشخیص
33By: Nasser Hafezi-Motlagh
این.شودمیاستفادهاولبریختازکرهالمپیکنوریشارگیریاندازهبرایرنگباآنداخلیسطحکهشودمیتشکیلتوخالیبزرگکرهیکازفوتومتردرراشیآزماتحتالمپ.دنکمیپخشالًکامرانورواستشدهپوشیدهسفیدبهالمپنورمستقیمععشتشازع،مانندادقرارباوندزیآویمکرهداخل
توانمیحالتایندر.شودمیممانعتکرهداخلیسطحازکوچکیقسمتاینبهکرهداخلیسطحازانعکاسطریقازکهروشناییشدتکهدادنشان
شدتاینگیریاندازهباواستمتناسبالمپنوریشاربارسدمیقسمتتوانمیهمراگیریاندازهاین.کردمحاسبهرانوریشارکلتوانمیروشنایی
.دادانجامداستاندارالمپبامقایسهازطریقسهولتبه
35By: Nasser Hafezi-Motlagh
دراین.کنندمیگیریاندازهفوتوالکتریکسلولازاستفادهباراروشناییشدتکهکندمیبرقرارالکتریکیجریانیسلول،سطحبرشدهتابیدهنوروسایلروشناییشدتجریان،گیریاندازهباواستروشناییشدتتابعآنمقدار
.شودمیمشخص
37By: Nasser Hafezi-Motlagh
واژه انگلیسی برگردان فارسی واژه انگلیسی برگردان فارسی
Luminous
Intensityشدتنور Solid Angle زاویهفضایی
Luminous Flux شارنوری Color
Temperatureدمایرنگنور
Luminous
Efficacy
(بازده)بهرهنوری Luminance درخشندگی
Illuminance شدتروشنایی Luminance
meterسنجدرخشش
43By: Nasser Hafezi-Motlagh
دهیرنگ:المپیک(CRI:رنگنمودشاخص)دهیرنگضریباگر.المپنوردررنگیاجسامحقیقیرنگدادننشانازاستعبارتغیردروشوندمیدیدهطبیعیطوربههارنگباشدمناسبالمپنورطیفنسبیمیزاندهی،رنگکمّیگیریاندازهبرای.کنندمیتغییرصورتاین.شودمیمقایسهطبیعیسفیدنورباوگیریاندازهطیفقسمتهردرنور.استکاملدهیرنگمعرف100عددبلقکارکردساعاتبرحسبالمپیکمتوسطعمر:المپمتوسطعمر
دبرساولیهنوریشارازمعینیدرصدبهآنخروجینوریشارکهاینازکهکارکردساعاتاساسبرراالمپعمرنیزگاهی.شودمیگیریاندازه.گیرندمیاندازه،سوزندمیهاالمپازمعینیدرصدآنطی
49By: Nasser Hafezi-Motlagh
𝑾𝒕 = 𝜺𝝈𝑻𝟒
گيرياندازهاساسبرزيرشکلمطابقدماسنجيکدما،گيرياندازهمنظوربهبهسمجيک،ذکرشدهتابشيدماسنجکاليبراسيونجهت.ايمساختهتابشيانرژيقرائتmV81بابرابرراخروجيولتاژودادهقراردستگاهمقابلراC27°دمايدمايباشد،mV256ديگرجسميکبرايدماسنجخروجيولتاژاگر.ايمنمودهاست؟گرادسانتيدرجهچندجسم
σ = 5.67 × 10−8 W⋅m−2⋅K−4
50By: Nasser Hafezi-Motlagh
سياهجسمکيازتابشيانرژيبينرابطه،بولتزمان-استفانقانونطبقجسمدمايTآندرکهکرد،محاسبهرابطهطبقتوانميرادمابا
استبولتزمان-استفانثابتσوتشعشعضريبε،کلوينبرحسب:لذا
W1=εσ(27+273)4
W2=εσT24
⟹Vo1=KW1=81Vo2=KW2=256⟹W1/W2=81/256=(T1/T2)4⟹T2=43×300°K
=400°K⟹T2=127℃
:پاسخ
51By: Nasser Hafezi-Motlagh
جهاد.الکتریکیروشنایی:3ساختمانفیزیکمبانی.زهراقیابکلو،-1.1392:تهرانامیرکبیر،صنعتیواحددانشگاهی
م،بیستچاپانتشار،سهامیشرکت،روشناییمهندسی.حسنکلهر،-2.1388:تهران
انتشارات.الکترونیکیگیریاندازهودقیقابزار.ناصر،مطلقحافظی-3.1395:تهراننور،پیامدانشگاه
برایمقدمه.فاطمه،نیایداور.ناصر،مطلقحافظی.سیداحسان،تهامی-4سؤاالتتشریحیپاسخهمراهبهدرس نامهپزشکی،مهندسی
ادآزدانشگاه،سراسریدانشگاهدکتریوارشدکارشناسیهایآزمونگسترشسوم،چاپ.پزشکیآموزشودرمانبهداشت،وزارتواسالمی
.1396:تهرانپایه،علوم