bl grÈs et rÉserve de biosphÈre des vosges du nord · 2017. 9. 19. · et les comtes de...

5
Saverne Ernolsheim- lès-Saverne Wic k ersheim Wilshausen Dossenheim- sur-Zinsel Griesbach- le-Bastbe r g Neuwiller-lès- Saverne Saint-Jean-Saverne Bosselshausen Eckartswiller Sc Bouxwiller Dettwiller Geiswiller Gottesheim Kirrw Monswiller O Ottersthal Printzheim Steinbou r g Zœbersdorf Uttwiller Hattmatt Imbsheim Lupstein Riedheim A 4 D 1404 D 421 D 122 D 133 D 17 D 24 D 6 D 6 D 7 D 116 D 231 D 232 D 632 D 14 D 14 D 59 D 73 D 83 D 6 Réserve Nationale de Chasse et Faune Sauvage de la Petite Pier r e Niederwald Reiherwald Oberholz m L a Z orn L a Z i n s e l d u S u d Saverne Ernolsheim- lès-Saverne Wickersheim Wilshausen Dossenheim- sur-Zinsel Griesbach- le-Bastberg Neuwiller-lès- Saverne Saint-Jean-Saverne Bosselshausen Eckartswiller Sc Bouxwiller Dettwiller Geiswiller Gottesheim Kirrw Monswiller O Ottersthal Printzheim Steinbourg Zœbersdorf Uttwiller Hattmatt Imbsheim Lupstein Riedheim A 4 D 1404 D 421 D 122 D 133 D 17 D 24 D 6 D 6 D 7 D 116 D 231 D 232 D 632 D 14 D 14 D 59 D 73 D 83 D 6 Réserve Nationale de Chasse et Faune Sauvage de la Petite Pierre Niederwald Reiherwald Oberholz m L a Zorn L a Zin s e l d u S u d 1/5 BL 899 GRÈS ET RÉSERVE DE BIOSPHÈRE DES VOSGES DU NORD Sandsteinfelsen und Biosphärenreservat der Nordvogesen Sandstone and Biosphere Reserve in the Northern Vosges Zandsteen en biosfeer in de Noordelijke Vogezen BAS-RHIN HAUT-RHIN Colmar Strasbourg LORRAINE PFALZ BASEL (CH) BRINDISI (IT) BADEN-BADEN SCHWARZWALD (D) Fribourg (DE) 190 280 370 460 100 m km Steinbourg 0 5 10 15 20 35 40 30 25 Steinbourg 171 171 Dénivelé important / Groß Hohenunterschied / High height difference / Grote hoogtemeters 41,3 km - 473 m Mulhouse LONDRES (UK) SAARBRUCKEN (DE) 0 1 km Steinbourg L’ALSACE À VÉLO Radwandern im Elsass Cycling in Alsace Fietsen in de Elzas Sens du circuit / Richtung des Tour / Direction of trail / Rijrichting Route / Straße / Road / Verharde weg Voie à circulation restreinte / Straße mit eingeschränktem Verkehr / Restricted access road / Weg met beperkt verkeer Parcours cyclables en site propre/ Radweg im Gelände / Separate cycle track / Fietspad Bandes cyclables / Radweg auf der Straße / Cycle lanes / Fietsstroo EuroVelo 5 Départ du circuit / Start der Tour / Start of trail / Vertrekpunt 2017 - www.alsaceavelo.fr / www.radfahrenimelsass.de / www.cyclinginalsace.com Neuwiller-les-saverne 211

Upload: others

Post on 02-Mar-2021

0 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: BL GRÈS ET RÉSERVE DE BIOSPHÈRE DES VOSGES DU NORD · 2017. 9. 19. · et les comtes de Hanau-Lichtenberg et de Hesse-Darmstadt qui y ont vécu, que par les mines de lignite et

Saverne

Ernolsheim-lès-Saverne

Wickersheim-Wilshausen

Dossenheim-sur-Zinsel

Griesbach-le-Bastberg

Neuwiller-lès-Saverne

Saint-Jean-Saverne

Niedersoultzbach

Bosselshausen

EckartswillerScherlen

Issenha

Bouxwiller

Dettwiller

Geiswiller

Gottesheim

Kirrwiller

Monswiller

Oberm

Ottersthal

Printzheim

Steinbourg

Wilwisheim

Zœbersdorf

Ingenheim

Uttwiller

Hattmatt

Imbsheim

Lupstein

Melsheim

Riedheim

A 4A 4

D 1404D 421

D 122

D 132

D 133

D 17D 24

D 6

D 6

D 7

D 108

D 116

D 231

D 232

D 632

D 14

D 14

D 59

D 67

D 73

D 83

D 91

D 6

RéserveNationalede Chasseet FauneSauvage

de la PetitePierre

Niederwald Reiherwald

Oberholz

m

La Zorn

Canal de la M ar ne au Rh in

La Zorn

La Zinsel du Sud

La M

Saverne

Ernolsheim-lès-Saverne

Wickersheim-Wilshausen

Dossenheim-sur-Zinsel

Griesbach-le-Bastberg

Neuwiller-lès-Saverne

Saint-Jean-Saverne

Niedersoultzbach

Bosselshausen

EckartswillerScherlen

Issenha

Bouxwiller

Dettwiller

Geiswiller

Gottesheim

Kirrwiller

Monswiller

Oberm

Ottersthal

Printzheim

Steinbourg

Wilwisheim

Zœbersdorf

Ingenheim

Uttwiller

Hattmatt

Imbsheim

Lupstein

Melsheim

Riedheim

A 4A 4

D 1404D 421

D 122

D 132

D 133

D 17D 24

D 6

D 6

D 7

D 108

D 116

D 231

D 232

D 632

D 14

D 14

D 59

D 67

D 73

D 83

D 91

D 6

RéserveNationalede Chasseet FauneSauvage

de la PetitePierre

Niederwald Reiherwald

Oberholz

m

La Zorn

Canal de la M ar ne au Rh in

La Zorn

La Zinsel du Sud

La M

1/5

BL899

GRÈS ET RÉSERVE DE BIOSPHÈRE DES VOSGES DU NORD Sandsteinfelsen und Biosphärenreservat der Nordvogesen Sandstone and Biosphere Reserve in the Northern Vosges Zandsteen en biosfeer in de Noordelijke Vogezen

BAS-RHIN

HAUT-RHIN

Colmar

Strasbourg

LORRAINE

PFALZ

BASEL (CH) BRINDISI (IT)

BADEN-BADEN SCHWARZWALD (D)

Fribourg (DE)

190280370460

100

m

km

Steinbourg0 5 10 15 20 35 403025

Steinbourg

171 171

Dénivelé important / Groß Hohenunterschied / High height difference / Grote hoogtemeters

41,3 km - 473 m

Mulhouse

LONDRES (UK) SAARBRUCKEN (DE)

0 1 km

Steinbourg

L’ALSACE À VÉLO Radwandern im Elsass Cycling in Alsace Fietsen in de Elzas

Sens du circuit / Richtung des Tour / Direction of trail / Rijrichting

Route / Straße / Road / Verharde weg Voie à circulation restreinte / Straße mit

eingeschränktem Verkehr / Restricted access road / Weg met beperkt verkeer

Parcours cyclables en site propre/ Radweg im Gelände / Separate cycle track / Fietspad

Bandes cyclables / Radweg auf der Straße / Cycle lanes / Fietsstroo

EuroVelo 5

Départ du circuit / Start der Tour / Start of trail / Vertrekpunt

2017 - www.alsaceavelo.fr / www.radfahrenimelsass.de / www.cyclinginalsace.com

Neuwiller-les-saverne

211

Page 2: BL GRÈS ET RÉSERVE DE BIOSPHÈRE DES VOSGES DU NORD · 2017. 9. 19. · et les comtes de Hanau-Lichtenberg et de Hesse-Darmstadt qui y ont vécu, que par les mines de lignite et

2/5

BL899

GRÈS ET RÉSERVE DE BIOSPHÈRE DES VOSGES DU NORD Sandsteinfelsen und Biosphärenreservat der Nordvogesen Sandstone and Biosphere Reserve in the Northern Vosges Zandsteen en biosfeer in de Noordelijke Vogezen

2017 - www.alsaceavelo.fr / www.radfahrenimelsass.de / www.cyclinginalsace.com

Au départ de la piste cyclable du Canal de la Marne au Rhin à la hauteur de Dettwiller, vous découvrirez des espaces naturels protégés et des patrimoines remarquables du Parc naturel régional des Vosges du Nord. Vous avez la possibilité de réduire cette boucle à 29 km en restant sur la piste cyclable au niveau de Neuwiller-lès-Saverne, évitant ainsi l’ascension vers le Château de la Hunebourg.

Bei Dettwiller führt Sie der Rhein-Marne-Kanal-Radweg durch geschützte Naturlandschaften und das herausragende Naturerbe des Regionalen Naturparks Vosges du Nord. Sie können die Strecke auf 29 km verkürzen, wenn Sie bei Neuwiller-lès-Saverne auf dem Radweg bleiben und nicht zur Burg Hunebourg hinauffahren.

Starting from the Marne-Rhine Canal cycle path at Dettwiller, you will discover the protected natural habitats and remarkable heritage of the Regional Nature Park of the Northern Vosges. You can cut this loop down to 29 km by remaining on the cycle path at Neuwiller-lès-Saverne and avoiding the climb up to Hunebourg Castle.

Ontdek beschermde natuurgebieden en opmerkelijk erfgoed bij het vertrekpunt van het fietspad langs het Marne-Rijnkanaal ter hoogte van Dettwiller in het Regionaal Natuurpark van de Noordelijke Vogezen. U kunt deze tocht inkorten tot 29 kilometer door bij Neuwiller-lès-Saverne op het fietspad te blijven en zo de klim naar burcht Hunebourg te omzeilen.

LE PARCOURS / DER WEG / THE ROUTE / DE ROUTE

LocalitésOrte / Towns / Gemeentes •

Steinbourg ◆ ◆ ◆ ◆ ◆

Dettwiller ◆ ◆ ◆ ◆

Gottesheim

Printzheim ◆

Imbsheim ◆ ◆ ◆

Bouxwiller ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆

Neuwiller-lès-Saverne ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆

Dossenheim-sur-Zinsel ◆ ◆ ◆ ◆

Hattmatt ◆ ◆

LES SERVICES PAR COMMUNE / SERVICEANGEBOTE DER GEMEINDEN / SERVICES IN EACH TOWN / DIENSTEN PER GEMEENTE

Guichets automatiques bancaires / Geldautomat / Cash dispenser / Geldautomaat

• Gare SNCF / Bahnhof / Railway station / Station

Hôtel-restaurants avec garage à bicyclette (H=hôtel, H/R=hôtel-restaurant, *,**,***,****=class. officiel, ch=nbre de chambres) / Hotel-Restaurant mit Fahrradgarage (H: Hotel, H/R: Hotel-Restaurant, *,**,***,****=offizielle Klassifizierung, ch=Zimmeranzahl / Hotel-restaurant with bicycle shed (h=hotel, h/r=hotel-restaurant, *,**,***,**** =official classif., ch=no. of rooms) / Hotel-restaurant met fietsenstalling

Camping (*,**,***,****=classement, T=tourisme, L=loisirs, période d’ouverture) / Campingplätze (*,**,***,**** =Einstufung, T=Tourismus, L=Freizeit, Öffnungszeiten) / Campsite (*,**,***,****=classif, T=tourism, L=leisure, opening season) / Camping

Restaurants

Commerces alimentaires / Lebensmittel / Food shop / Lebensmittelgeschäft

Salon de thé / Bistro-Cafe / Bistro-café / Café

Office de Tourisme / Verkehrsbüro / Tourist office / VVV

Sites patrimoniaux remarquables / Sehenswerte Kulturstätte / Remarkable heritage site / Opmerkelijk erfgoed

Aires de pique-nique / Picknickplätze / Picnic area / Picknickplaatsen

Hébergements collectifs (auberge de jeunesse, gîte d’étape, etc.) / Beherbergungs vereine (Jugendherbergen, Etappenunterkünfte usw.) (lits=Bettenanzahl) / Hostel-type accomodation (youth hostel, hikers' hostels, etc.) (lits=no. of beds) / Groepsaccommodatie

Musées / Museum

Piscine et lieux de baignade / Swimming pool Indoor swimming pool / Schwimmbad Hallenbad / Buitenbad Binnenbad

Réparation de bicyclettes / Fahrrad-Reparatur / Bicycle repairs / Fietsenmaker

Chambre d’hôtes labéllisée / Gästezimmer mit label / Labeled Bed and Breakfast / B&B

Site naturel ou archéologique remarquable / Sehenswerte Naturlandschaft oder archäologische Stätte / Remarkable natural or archaeological site / Opmerkelijk natuurgebied of vindplaats

Page 3: BL GRÈS ET RÉSERVE DE BIOSPHÈRE DES VOSGES DU NORD · 2017. 9. 19. · et les comtes de Hanau-Lichtenberg et de Hesse-Darmstadt qui y ont vécu, que par les mines de lignite et

3/5

BL899

GRÈS ET RÉSERVE DE BIOSPHÈRE DES VOSGES DU NORD Sandsteinfelsen und Biosphärenreservat der Nordvogesen Sandstone and Biosphere Reserve in the Northern Vosges Zandsteen en biosfeer in de Noordelijke Vogezen

2017 - www.alsaceavelo.fr / www.radfahrenimelsass.de / www.cyclinginalsace.com

OÙ SE LOGER ?  / UNTERKÜNFTE / WHERE TO STAY ? / ACCOMMODATIE

HÔTELS AVEC GARAGE À VÉLO (+KITS DE RÉPARATION)Hotel mit Fahrradgarage (Werkzeuge für kleine Reparaturen)Hotel with bicycle shed (Tools for small repairs)Hotel met fietsenstalling (Reparatiekit)

■ STEINBOURGHôtel-restaurant Ecluse 34 Rue Rohan Z.I Sud +33 (0)3 88 02 12 52 www.hotelecluse34.com

■ BOUXWILLERHôtel La Cour du Tonnelier 84a Grand’Rue +33 (0)3 88 70 72 57 www.courdutonnelier.fr

■ NEUWILLER LES SAVERNEHôtel-restaurant du Herrenstein 20 rue du Général Koenig +33 (0)3 88 70 00 53 www.herrenstein.fr/hotel

■ DOSSENHEIM SUR ZINSELHôtel-club Vacanciel Route forestière +33 (0)3 88 70 00 59 www.vacanciel.com/hotel-vacanciel-dossenheim-sur-zinsel-ete

CHAMBRES D’HÔTES LABÉLISÉES Gästezimmer mit labelLabeled Bed and breakfast B&B

■ IMBSHEIMAu fil du temps Clévacances 3 clés 45 rue de l’école +33 (0)3 88 70 23 48 www.aufildutemps67.com

CAMPING CLASSÉ TOURISME Campingplätze Einstufung Tourismus Campsite classif tourism Camping

■ DOSSENHEIM-SUR-ZINSELCamping Plage Loisirs Au Pays de Hanau** 24 rue d’Ernolsheim-lès-Saverne +33 (0)3 88 70 01 64 +33 (0)6 86 43 03 76 http://campingaupaysdehanau.fr

HÉBERGEMENT COLLECTIFBeherbergungs vereineHostel-type accomodationGroepsaccommodatie

■ NEUWILLER LES SAVERNEEthic étapes La vie en vert 19 rue du Cerf +33 (3)3 88 70 00 54 www.lavieenvert.fr

OÙ MANGER ? / WO ESSEN? / WHERE TO EAT? / UIT ETEN?

■ STEINBOURGHôtel-restaurant Ecluse 34 Rue Rohan Z.I Sud +33 (0)3 88 02 12 52 www.hotelecluse34.com

■ DETTWILLERAu Soleil 1 rue du Soleil +33 (0)3 88 91 47 53À la charrue 2 rue de Strasbourg +33 (0)3 88 91 40 65 http://lacharruedettwiller.frLe Galopin 1 rue du Général Leclerc +33 (0)3 88 71 19 55

■ BOUXWILLERBrasserie de l’Ours 2 rue de Kirrwiller + 33(0)3 88 71 30 57 www.brasseriedelours.blogspot.com

La Cour du Tonnelier 84a Grand’Rue +33 (0)3 88 70 72 57 www.courdutonnelier.frLa Fontaine de Hanau 2 rue de la Gare +33 (0)3 88 03 30 33 www.fontaine-de-hanau.comLa Petite Alsace 44 Grand’Rue +33 (0)3 88 71 30 40 www.lapetitealsace.fr

■ NEUWILLER LES SAVERNELa Grange Paysanne 34 faubourg du Maréchal Clarke +33 (0)3 88 70 01 77La Dime Stub 2 rue du 22 Novembre +33 (0)3 88 70 31 34

SERVICES PAR COMMUNES / SERVICEANGEBOTE DER GEMEINDEN / SERVICES IN EACH TOWN / DIENSTEN PER GEMEENTE

RÉPARATEURS DE VÉLOS Fahrrad-Reparatur Bicycle repairs Fietsenmake

■ BOUXWILLERCycles Pierre 11 rue de Kirrwiller +33 (0)3 88 91 39 65

TOILETTES PUBLIQUES Öffentliche Toiletten Public washroomsOpenbare toiletten

■ BOUXWILLER4 boulevard Christophe Guillaume KOCH4 rue de la chancellerie

■ NEUWILLER-LES-SAVERNE1A rue de Metz

Page 4: BL GRÈS ET RÉSERVE DE BIOSPHÈRE DES VOSGES DU NORD · 2017. 9. 19. · et les comtes de Hanau-Lichtenberg et de Hesse-Darmstadt qui y ont vécu, que par les mines de lignite et

4/5

BL899

GRÈS ET RÉSERVE DE BIOSPHÈRE DES VOSGES DU NORD Sandsteinfelsen und Biosphärenreservat der Nordvogesen Sandstone and Biosphere Reserve in the Northern Vosges Zandsteen en biosfeer in de Noordelijke Vogezen

2017 - www.alsaceavelo.fr / www.radfahrenimelsass.de / www.cyclinginalsace.com

QUE VISITER ? / BESICHTIGUNGEN? / VISITS? / TE ZIEN?

■ PRINTZHEIMÉglise de Printzheim / Kirche von Printzheim / Church of Printzheim / Kerk van Printzheim 60 rue principale

L‘église regorge de richesses artistiques et archéologiques découvertes il y a peu.

Die Kirche ist reich an unbedeckten künstlerischen und archäologischen Vermögen.

The church abounds in artistic and archaeological remnants.

Een kerk vol kunstwerken en recente archeologische vondsten.

■ BOUXWILLERComplexe nautique « Hanautic » / Hanautic - Badekomplex / Hanautic swimming-pool / Zwempaleis Hanautic Rue de Babenhausen +33 (0)3 88 71 38 38 www.cc.pays-de-hanau.com/fr/hanautic/hanautic

Piscine avec bassins sportif et ludique, toboggan de 52 m, bains bouillonnants, bancs massants, pataugeoire, fauteuils de mise à l‘eau pour personnes à mobilité réduite. Espace détente avec sauna et hammam.

Schwimmbad mit Sport- und Planschbecken, 52 m lange Rutschbahn, Sprudelbäder, Sauna, Solarium und Erholungsraum.

Pool with sports and leisures area, a 52 m slide, spa baths, refreshment area - sauna, Turkish baths. Open all year for everyone‘s pleasure.

Hanautic is zo ontworpen dat elke leeftijdsgroep naar believen aan sport, recreatie en ontspanning kan doen.Musée de Bouxwiller et du Pays de Hanau / Museum von Bouxwiller und des Hanauer Landes / Bouxwiller and Hanau Regional Museum / Museum van het Land van Hanau 3 place du Château +33 (0)3 88 00 38 39 www.museedupaysdehanau.eu

Le musée retrace la vie quotidienne paysanne et bourgeoise des XVIIIe et XIXe siècles. Il présente une belle collection de meubles polychromes (bancs, armoires, coffres, meuble d’angle) et d’objets usuels (moules à gâteaux et à gaufres, torréfacteur de café…). Il offre l’occasion de découvrir une magnifique alcôve à ciel polychrome de 1759, une chaise d’accouchement et un berceau de baptême, accompagnés des fameuses lettres de baptême (Göttelbrief ). Il présente également les costumes traditionnels du Pays de Hanau avec leurs coiffes, leurs plastrons et leurs robes de couleurs différentes selon l’appartenance religieuse. Par ailleurs, il évoque aussi le riche passé de Bouxwiller, tant par son château et les comtes de Hanau-Lichtenberg et de Hesse-Darmstadt qui y ont vécu, que par les mines de lignite et l’industrie chimique du XIXe s., représentées par l’illustre Charles Henri Schattenmann, ainsi que par la

romancière et poétesse d’expression dialectale, Marie Hart (Marie-Anne Hartmann), dont il expose du mobilier et divers objets.

Das Museum zeigt eine umfassende Sammlung von bemalten Möbeln (Bänke, Schränke, Truhen, Eckmöbel) und Gebrauchsgegenständen (Kuchen- und Waffelformen, Kaffeeröster…). Besonders entdeckenswert sind folgende Stücke : ein Alkoven mit bemaltem Himmel aus 1759, ein Gebärstuhl und eine Taufkrippe mit den berühmten Göttelbriefen. Zu sehen sind bezaubernde Trachten aus dem Hanauerland mit Kopfschmuck, Plastrons und Kleider, deren Farben je nach Religion unterschiedlich sind. Die reiche Vergangenheit von Bouxwiller lässt sich an der Burg nachvollziehen, in der die Grafen von Hanau-Lichtenberg und von Hessen-Darmstadt wohnten. Die Braunkohleminen und die chemische Industrie des 19. Jh. wurden von Charles Henri Schattenmann wunderschön gemalt und von der Dichterin Marie-Anne Hartmann ausdrucksvoll im Dialekt beschrieben. In der Burg befindet sich eine Sammlung von Möbeln und Objekten.

The museum is displaying a fine collection of painted furniture (benches, wardrobes, chests, corner pieces) and everyday artefacts (cake and waffle moulds, coffee roasters, etc.). You can also admire a magnificent alcove with painted sky dating from 1759, a birthing chair and a Christening cradle, together with letters expressing Christening wishes (Göttelbrief ). Also on display are the traditional costumes from the Hanau region with their headdresses, blouse fronts and dresses in different colours signalling the wearer’s religion. And the rich history of Bouxwiller is also recounted with the castle and the Counts of Hanau-Lichtenberg and Hesse-Darmstadt who lived there, not to mention the lignite mines and chemical industry of the 19th century, as depicted by the famous Charles Henri Schattenmann and the authoress and poetess Marie Hart (Marie-Anne Hartmann) writing in the Alsatian dialect, many of whose belongings and furniture are on display here.

Gehuisvest in de Graanhalen de kasteelkapel (Historische Monument). Het museum beschrijft op de begane grond het leven vanhet hof van het kasteel ten tijde vanhet geslacht Van Hessen-Darmstadt. De eerste verdieping van de kapelis gewijd aan het grondgebied, demannen en de geschiedenis van het graafschap Hanau-Lichtenberg tussen de dertiende en achttiende eeuw, verdragen en rivaliteiten, de geslachten Lichtenberg, Hanau-Lichtenberg, en ten slotte Van Hessen-Darmstadt. Een andere ruimte is gewijd aan de Bastberg en omgeving, een bijzonder, vanwege de flora en fauna beschermd natuurgebied, een land van legendes overheksen, en waarvan de bodem inde achttiende eeuw onderworpen werd aan wetenschappelijk onderzoek.Cultureel en maatschappelijk leven in het land van Hanau in de negentiende eeuw via twee verschillende en toch verwante werelden: boerenvolk en burgerij. Het museum heeft ook een ruimte voor tijdelijke exposities, leerruimtes, een boetiek en een toeristisch informatiepunt..Musée Judéo-Alsacien / Jüdisch-Elsässisches Museum / Judaic-Alsatian Museum / Joods-Elzassisch Museum 62a Grand’Rue +33 (0)3 88 70 97 17

Créé dans l’ancienne synagogue sauvée de la démolition, ce tout nouveau musée, unique en son genre, met en scène la culture et retrace l’histoire du judaïsme alsacien.

In einer vor der Zerstörung geretteten Synagoge eingerichtet zeigt das einzigartige Museum den Geist und die Geschichte des elsässischen Judentums.

Founded in the former synagogue saved from demolition, this new museum is unique, spotlighting the cultural aspects and ecounting the history of Judaism in Alsace.

Gevestigd in de van de sloop geredde voormalige synagoge. Dit nieuwe, unieke museum beschrijft de cultuur en de geschiedenis van het jodendom in de Elzas.Colline du Bastberg / Bastberg / Bastberg Hill / Heuvel de Bastberg Bastberg www.reserves-naturelles.org/colline-du-bastberg

Le Bastberg, promontoire calcaire chaud et sec de 326 m d’altitude, constitue un modèle unique de colline aride dans un environnement plus frais. Il est démarqué des autres collines calcaires du piémont vosgien, dont il consti-tue le bastion le plus nordique. Trois sentiers de découvertes permettent aux visiteurs de s’oxygéner tout en s’informant dans les domaines de la géologie, de l’environnement et du patrimoine.

Der Bastberg ist ein 326 m hoher Kalksteinhügel und eines der seltenen ariden Gebiete in eher kühler Umgebung. Er ist die am weitesten nördlich gelegene Kalksteinerhebung der Untervogesen und nimmt eine besondere Stellung ein. Auf drei Lehrpfaden erfahren die Besucher mehr über Geologie, Umwelt und Naturerbe.

Bastberg Hill is a hot dry limestone outcrop standing at 326 m in altitude and is the only example of an arid hill in the cooler environment. It stands out from other limestone hills in the foothills of the Vosges, of which it is the northernmost bastion. You can breathe in the fresh air as you explore 3 paths providing information on the geology, environment and heritage of the area.

De Bastberg is een rotspunt van warme droge kalksteen op een hoogte van 326 meter. Een uniek model van een aride heuvel in een gematigd klimaat. Hij onderscheidt zich duidelijk van de andere heuvels in de uitlopers van de Vogezen waarvan hij de meest noordelijke is. Drie wandelpaden met uitlegborden geven bezoekers behalve een frisse neus een openluchtles in aardrijkskunde, milieu en erfgoed.

■ NEUWILLER-LES-SAVERNEÉglise Saints Pierre et Paul / Peter-und-Paul-Kirche / St. Pierre and Paul’s Church / Kerk Saints-Pierre-et-Paul 5 cour du chapître

L‘église Saints-Pierre-et- Paul, ancienne abbatiale actuellement église catholique, présente une grande diversité de styles: la « confessio » comporte des vestiges pouvant dater du IXe siècle, avec reprise des fondements de l‘abside d‘un temple romain sur un emplacement de sacrifices du néolithique, les chapelles de chevet, le choeur, le transept et une partie de la nef sont de style roman et roman de transition, les travées occidentales de la nef de type gothique et le massif de la façade de style baroque. L‘ensemble, harmonieusement proportionné, mesure 66 mètres de long L‘église abrite également les tapisseries de Saint-Adelphe. Tissées en fils de laine, d‘or et de soie au début du XVIe siècle par deux ateliers parallèles, composées de 4 panneaux d‘une longueur totale de 20 m, elles présentent 165 personnages et illustrent la vie légendaire du saint. Classées Monument Historique, elles sont conservées dans la chapelle Saint-Sébastien (visibles pendant les visites guidées uniquement).

Die ehemalige Klosterkirche und heutige katholische Kirche Peter-und-Paul zeichnet sich durch eine große stilistische Vielfalt aus.

Page 5: BL GRÈS ET RÉSERVE DE BIOSPHÈRE DES VOSGES DU NORD · 2017. 9. 19. · et les comtes de Hanau-Lichtenberg et de Hesse-Darmstadt qui y ont vécu, que par les mines de lignite et

5/5

BL899

GRÈS ET RÉSERVE DE BIOSPHÈRE DES VOSGES DU NORD Sandsteinfelsen und Biosphärenreservat der Nordvogesen Sandstone and Biosphere Reserve in the Northern Vosges Zandsteen en biosfeer in de Noordelijke Vogezen

2017 - www.alsaceavelo.fr / www.radfahrenimelsass.de / www.cyclinginalsace.com

QUE VISITER ? / BESICHTIGUNGEN? / VISITS? / TE ZIEN?

In der Confessio sind Mauerreste erhalten, die möglicherweise aus dem 9. Jahrhundert stammen und auf dem Fundament der Apside eines römischen Tempels errichtet wurden, darunter liegt eine Opferstelle aus der Jungsteinzeit. Die Kapellen, der Chor, das Querhaus und ein Teil des Langhauses sind im romanischen Stil oder in einem Übergangsstil zwischen Romanik und Gotik erbaut. Die westlichen Joche des Langhauses sind gotisch und die Fassade barock. Im Innern des 66 Meter langen, harmonisch proportionierten Kirchengebäudes befinden sich u. a. die Adelphi-Wandteppiche. Die Wandteppiche wurden Anfang des 16. Jahrhunderts in zwei verschiedenen Werkstätten aus Leinen-, Gold- und Seidenfäden gewebt und bestehen aus vier Streifen mit einer Gesamtlänge von 20 Metern. Mit 165 Figuren berichten sie vom Leben des Heiligen. Die Wandteppiche stehen unter Denkmalschutz und werden in der Kapelle Saint-Sébastien aufbewahrt (Besichtigung nur während der Führungen).

St. Pierre and Paul’s Catholic Church was formerly an Abbey and boasts a wide variety of styles. The “confessio” contains vestiges which may date from the 9th century built on the foundations of a Roman temple apse, itself built on sacrificial grounds dating back to the Neolithic era. The chapels at the eastern end, choir, transept and part of the nave are Romanesque and in the transitional style, the west bays of the nave are Gothic and the facade is Baroque. The building is harmoniously proportioned and measures 66 m in length. The church also houses tapestries of St. Adelphe. Woven with threads of wool, gold and silk at the beginning of the 16th century by two parallel workshops, they are made up of 4 tapestry panels of the total length of 20 m and depict 165 figures, illustrating the Saint’s legendary life. Listed as a Historical Monument, they are preserved in St. Sébastien’s Chapel (only on display during guided tours).

Deze voormalige abdijkerk, nu een katholieke kerk, toont een grote diversiteit aan stijlen: de biechtstoel bevat resten die zouden dateren van de 9e eeuw, de fundering van de koornis van een Romeinse tempel

op een offerplaats uit de nieuwe steentijd is in het gebouw verwerkt, de kapellen van de koorafsluiting, het koor, de dwarsbeuk en een deel van het kerkschip zijn in romaanse overgangsstijl, de westelijke traveeën van het kerkschip zijn gotisch en de gevel is barok. Het evenwichtig geproportioneerde gebouw is 66 meter lang. De kerk huisvest ook de wandtapijten van Saint-Adelphe. Deze kleden bestaan uit 4 panelen van in totaal 20 meter, gelijktijdig in twee werkplaatsen geweven van wol, zijde en gouddraad in het begin van de 16e eeuw. 165 figuren illustreren het legendarische leven van de heilige. De wandkleden staan op de monumentenlijst en worden bewaard in de kapel Saint-Sébastien. Ze zijn alleen te bezichtigen tijdens de rondleidingen met gids.Église Saint-Adelphe / Kirche Saint-Adelphe / St. Adelphe’s Church / Kerk Saint-Adelphe Rue des cigognes

Collégiale jusqu‘au XVIe siècle, actuellement église protestante, elle fut construite par l‘abbaye bénédictine pour accueillir les reliques de Saint-Adelphe et acquérir ainsi la double vocation d‘église paroissiale et d‘église de pèlerinage. Ce bâtiment de style roman tardif, édifié pour l‘essentiel au début du XIIIe siècle, a été privé de son choeur au XIXe siècle.

Die heutige evangelische Kirche war bis ins 16. Jahrhundert eine Stiftskirche. Das Benediktinerkloster ließ sie errichten, um dort die Reliquien des heiligen Adelphus aufzubewahren. Damit sollte sie sowohl als Pfarrkirche als auch als Wallfahrtskirche dienen. Das Gebäude im spätromanischen Stil wurde im Wesentlichen Anfang des 13. Jahrhunderts erbaut, der Chor wurde im 19. Jahrhundert abgerissen.

A collegiate church until the 16th century, it is now Protestant and was built by the Benedictine Abbey to welcome the relics of St. Adelphe, turning it into both a parish church and a place of pilgrimage. The church was built in the late Romanesque style in the early 13th century and the choir was removed in the 19th century.

Collegiale kerk tot de 16e eeuw, nu protestants. Gebouwd door de benedictijner abdij voor de relikwieën van de heilige Adelphus, om zo de dubbele bestemming van parochiekerk en bedevaartkerk te krijgen. Het gebouw in laat romaanse stijl werd voor het grootste deel gebouwd in het begin van de 13e eeuw. Het koor werd in de 19e eeuw verwijderd.

■ DOSSENHEIM SUR ZINSELSite d‘interprétation du Refuge Fortifié / Besucherzentrum Wehranlage / Fortified Refuge Interpretation Centre / Documentatiecentrum van de Versterkte Schuilplaats 80 cour de l’Église +33 (0)3 88 70 04 45 http://webmuseo.com/ws/refuge-fortifie/app/report/index.html

Un centre d’interprétation unique en Alsace : les vestiges d’un refuge fortifié du 13e s. qui englobait l’église et son cimetière, « Kirchhof ». Il en subsiste un épais mur d’enceinte en moellons de grès, auquel s’adossent des petites maisons d’habitation (18e s.). Leurs sous-sol conservent les traces des anciennes celleria ou gaden, réduits celliers de forme trapézoïdale dans lesquels les villageois entreposaient biens et denrées et où ils se réfugiaient en cas de danger (guerres, brigandages…).

Das Besucherzentrum ist den Überresten der Wehranlage aus dem 13. Jh. gewidmet, welche die Kirche und den Kirchhof umgab. Erhalten ist eine dicke Mauer aus Sandstein, an die kleine Wohnhäuser angrenzen (18. Jh.). Im Untergeschoss der Häuser sind Reste der auch „Gaden“ genannten ehemaligen Keller erhalten, kleine trapezförmige Kellerräume, in denen die Dorfbewohner Waren und Nahrungsmittel lagerten und in denen sie bei Gefahr Zuflucht suchten.

This Interpretation Centre is unique in Alsace: vestiges of a 13th century fortified refuge which included the church and its cemetery or “Kirchhof”. A thick surrounding wall made of sandstone rubble work still exists and backs onto small 18th century houses. Traces of the former “celleria” or

“gaden” can be found in the basements. These trapezoidal cellars served as storerooms for goods and foodstuff where the people could find refuge when under threat (wars, bandits etc.).

Een uniek documentatiecentrum in de Elzas: de resten van een schuilplaats uit de 13e eeuw die de kerk en het kerkhof (‚Kirchhof‘) bevatte. De dikke ommuring van blokken zandsteen is nog over. In de 18e eeuw werden er huisjes tegenaan gebouwd. De kelders van deze huizen bevatten sporen van de vroegere kelders (‚gaden‘), trapeziumvormige ruimtes waarin de dorpelingen hun waren en levensmiddelen bewaarden en waar ze schuilden in geval van gevaar (oorlog, roverij…).Château du Hunebourg / Burg Hunebourg / Hunebourg Castle / Burcht Hunebourg Route forestière +33 (0)3 88 70 00 59

Le château de Hunebourg, planté sur un piton rocheux à 425 m d’altitude, offre un point de vue incroyable sur la forêt des Vosges du Nord. Le château du Hunebourg n’est néanmoins pas visitable car appartient au groupe Vacanciel, mais vous pouvez vous offrir une pause bien méritée dans le parc du château.

Von der in 425 m Höhe auf einem Felsen gelegenen Burg Hunebourg hat man eine atemberaubende Aussicht auf die nördlichen Vogesen. Besichtigen kann man die Burg Hunebourg zwar nicht, da sie von der Firmengruppe Vacanciel bewirtschaftet wird. Sie können aber eine Pause im Park der Burg einlegen.

Hunebourg Castle stands on a rocky outcrop at 425 m in altitude and offers a remarkable view over the forest of the Northern Vosges. Hunebourg Castle cannot however be visited because it is privately owned by the group Vacanciel, but you can take a well-earned break in the Castle Park.

Burcht Hunebourg staat op een rots van 425 meter hoog en biedt een fantastisch uitzicht op de bossen van de Noordelijke Vogezen. De burcht is helaas niet te bezichtigen, de groep Vacanciel bezit het gebouw. Het park is echter wel toegankelijk voor een rustpauze tijdens het fietsen.

OFFICES DE TOURISME / VERKEHRSBÜRO / TOURIST OFFICE / VVV

■ OFFICE DE TOURISME DE HANAU-LA PETITE PIERRE

Point information Musée du Pays de Hanau 3 Place du Château 67340 Bouxwiller +33 (0)3 88 00 38 30 www.tourisme.hanau-lapetitepierre.alsace

■ OFFICE DE TOURISME DE SAVERNE & SA RÉGION

37 Grand’rue 67700 Saverne +33 (0)3 88 91 80 47 www.tourisme-saverne.fr