bl au pied du mont sainte-odile - alsace à vélo...n ld e a b e ' i l i l ' e h r u l l...

6
Obernai Bœrsch Rosheim Mollkirch Meistratzheim Niedernai Bernardswiller Barr Ottrott Gertwiller Bischoffsheim Saint-Nabor Duttlenheim Duppighe Altorf Bourgheim Goxwiller Valff Griesheim-près-Molsheim Rosenwiller Dorlisheim Heiligenstein Innenheim Krautergersheim D 392 D 392 D 422 D 127 4 D 426 D 500 D 422 D 147 D 1422 D 426 D 1420 D 35 D 426 D 35 D 422 D 206 D 204 D 604 D 217 D 704 D 109 D 214 D 216 D 854 D 709 D 207 D 322 D 215 D 127 Mont Sainte-Odile S c h i f f b a c h L ' E h n L ' E h n L e L ' E hn L ' E h n Obernai Bœrsch Rosheim Mollkirch Meistratzheim Niedernai Bernardswiller Barr Ottrott Gertwiller Bischoffsheim Saint-Nabor Duttlenheim Duppighe Altorf Bourgheim Goxwiller Valff Griesheim-près-Molsheim Rosenwiller Dorlisheim Heiligenstein Innenheim Krautergersheim D 392 D 392 D 422 D 127 4 D 426 D 500 D 422 D 147 D 1422 D 426 D 1420 D 35 D 426 D 35 D 422 D 206 D 204 D 604 D 217 D 704 D 109 D 214 D 216 D 854 D 709 D 207 D 322 D 215 D 127 Mont Sainte-Odile Schi ffbach L ' E h n L ' E h n L e L' Ehn L 'E h n 0 1 km BASEL ANDERMATT (CH) LONDRES (UK) SAARBRUCKEN (DE) Obernai 1/6 BL 683 AU PIED DU MONT SAINTE-ODILE Am Fuße des Odilienberges At the foot of Mount Sainte-Odile Aan de voet van de Mont Sainte-Odile Variante : 48,3 km - 680 m 31,5 km - 215 m BAS-RHIN HAUT-RHIN Colmar Strasbourg LORRAINE PFALZ MAINZ (D) ROTTERDAM (NL) BADEN-BADEN SCHWARZWALD (D) Fribourg (DE) Mulhouse L’ALSACE À VÉLO Radwandern im Elsass Cycling in Alsace Fietsen in de Elzas Sens du circuit / Richtung der Tour / Direction of trail / Rijrichting Route / Straße / Road / Verharde weg Voie à circulation restreinte / Straße mit eingeschränktem Verkehr / Restricted access road / Weg met beperkt verkeer Parcours cyclables en site propre/ Radweg im Gelände / Separate cycle track / Fietspad Bandes cyclables / Radweg auf der Straße / Cycle lanes / Fietsstroo Variante possible / Mögliche Variante / Possible variant / Mogelijke variante EuroVelo 5 Départ du circuit / Start der Tour / Start of trail / Vertrekpunt Dénivelé important / Großer Höhenunterschied / High height difference / Grote hoogtemeters 181 181 152 247 764 341 m km Innenheim Ottrott 780 610 440 270 100 Obernai 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 Obernai Mont Sainte-Odile St-Nabor LA VARIANTE Faible dénivelé / Wenig Höhenunterschied / Low height difference / Weinig hoogtemeters 181 181 152 247 m km Obernai Obernai Innenheim Ottrott 0 5 10 15 20 25 30 100 240 170 LE CIRCUIT 2019 - www.alsaceavelo.fr / www.radfahrenimelsass.de / www.cyclinginalsace.com © OpenStreetMap contributors - http://www.openstreetmap.org/copyright

Upload: others

Post on 05-Jul-2020

0 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: BL AU PIED DU MONT SAINTE-ODILE - Alsace à vélo...n ld e a B e ' i L I l ' e h r u l l ' h a S L a r u c l 0 1 km BASEL610 ANDERMATT (CH) LONDRES (UK) SAARBRUCKEN (DE) Obernai 1/6

Lingolsheim

Obernai

Schaeffersheim

Wisches

Wildersbach

Wolxheim

Bœrsch

Lipsheim

Rosheim

Mutzig

Natzwiller

Mollkirch

Mittelbergheim

Meistratzheim

Matzenheim

Niedernai

Schirmeck

Sand

Russ

Bergbieten

Nordhouse

Osthouse

Uttenheim

Bernardswiller

Avolsheim

Barr

Ottrott

Westhouse

Entzheim

Molsheim

Le Hohwald

Hersbach

Urmatt

Niederhaslach

Oberhaslach Still

Heiligenberg

Gertwiller

Saint-Pierre

Zellwiller

Bolsenheim

Bischoffsheim

Dachstein

Saint-Nabor

Duttlenheim

Duppigheim

Soultz-les-Bains

Flexbourg

Altorf

Bourgheim

Ernolsheim-Bruche

Goxwiller

Valff

Achenheim

Geispolsheim

La Broque

Holtzheim

Dinsheim-sur-Bruche

Griesheim-près-Molsheim

Gresswiller

Muhlbach-sur-Bruche

Rosenwiller

Neuviller-la-Roche

Bellefosse

Andlau

Barembach

Blaesheim

Fegersheim

Eckbolsheim

Dorlisheim

Erstein

DangolsheimErgersheim

Eichhoffen

Grendelbruch

Lutzelhouse

Hangenbieten

Hindisheim

Hipsheim

Heiligenstein

Belmont

Ichtratzheim

Innenheim

Kolbsheim

Krautergersheim

Limersheim

D 111

D 426

D 130

D 127

D 392

D 392

D 392

D 392D 392

D 422

D 127

D 1083

D 1083

D 261

D 130

D 757

D 57

D 204

D 675

D 426

D 215

D 30

D 500

D 30

D 422

D 147

D 426

D 1422

D 45

D 161

D 221

D 221

D 426

D 221

D 400

D 426

D 988

D 131

D 63

D 131

D 222

D 445

D 468

D 788

D 426

D 1420

D 222

D 214

D 35

D 426

D 35

D 222

D 422

D 1083D 66

D 606

D 57

D 218

D 206

D 204

D 604

D 54

D 215

D 217D 401

D 204

D 204

D 425

D 425

D 93

D 704

D 30

D 793D 45

D 109

D 214

D 216

D 63

D 1083

D 854

D 709

D 426

D 213

D 468

D 207

D 206

D 147

D 130

D 218

D66

D 322

D 215

D 425

D 127

D 468

D 221

D 426D 214

D 130

Grand

'Rue

Route

de Stras

bourg

e

Grand'Rue

Rue de

Steinb

ach

AéroportInternational

Strasbourg-Entzheim

Fort deMutzig

Molsheim

Geispolsheim-Gare

Zone d'ActivitésForlen

Champdu Feu1099 m

Grossmann986 m

Petit Katzenberg902 m

Steinhubel891 m

Pfriemenkopf864 m

La Schleiffe808 m

 

Mont Sainte-Odile

Schelmeck

Hohbuhl

Bruchberg

Hahnenberg

Silberberg

Piton duFalkenstein

Rocherde Mutzig

La Bruche

La Bruche

La Bruche La

Bru

che

Muehlbach

Schif

fbach

L'Ill

llI'L

L'Ill

llI' L

llI'L

La Z

embs

reeh

cS a

L

Canal de la Bruche

L'Ehn

L'Ehn

Le

Bras d'Altorf

Petite Il

lLa Sc

he

er

L'Ehn

La Bruche

La BrucheCanal de la Bruche

La Bruche

L'And

lau

L'Andl

au

L'Ehn

La S

chee

r

La Scheer

La Bruche

Mue

hlba

chL'Ehn

Lingolsheim

Obernai

Schaeffersheim

Wisches

Wildersbach

Wolxheim

Bœrsch

Lipsheim

Rosheim

Mutzig

Natzwiller

Mollkirch

Mittelbergheim

Meistratzheim

Matzenheim

Niedernai

Schirmeck

Sand

Russ

Bergbieten

Nordhouse

Osthouse

Uttenheim

Bernardswiller

Avolsheim

Barr

Ottrott

Westhouse

Entzheim

Molsheim

Le Hohwald

Hersbach

Urmatt

Niederhaslach

Oberhaslach Still

Heiligenberg

Gertwiller

Saint-Pierre

Zellwiller

Bolsenheim

Bischoffsheim

Dachstein

Saint-Nabor

Duttlenheim

Duppigheim

Soultz-les-Bains

Flexbourg

Altorf

Bourgheim

Ernolsheim-Bruche

Goxwiller

Valff

Achenheim

Geispolsheim

La Broque

Holtzheim

Dinsheim-sur-Bruche

Griesheim-près-Molsheim

Gresswiller

Muhlbach-sur-Bruche

Rosenwiller

Neuviller-la-Roche

Bellefosse

Andlau

Barembach

Blaesheim

Fegersheim

Eckbolsheim

Dorlisheim

Erstein

DangolsheimErgersheim

Eichhoffen

Grendelbruch

Lutzelhouse

Hangenbieten

Hindisheim

Hipsheim

Heiligenstein

Belmont

Ichtratzheim

Innenheim

Kolbsheim

Krautergersheim

Limersheim

D 111

D 426

D 130

D 127

D 392

D 392

D 392

D 392D 392

D 422

D 127

D 1083

D 1083

D 261

D 130

D 757

D 57

D 204

D 675

D 426

D 215

D 30

D 500

D 30

D 422

D 147

D 426

D 1422

D 45

D 161

D 221

D 221

D 426

D 221

D 400

D 426

D 988

D 131

D 63

D 131

D 222

D 445

D 468

D 788

D 426

D 1420

D 222

D 214

D 35

D 426

D 35

D 222

D 422

D 1083D 66

D 606

D 57

D 218

D 206

D 204

D 604

D 54

D 215

D 217D 401

D 204

D 204

D 425

D 425

D 93

D 704

D 30

D 793D 45

D 109

D 214

D 216

D 63

D 1083

D 854

D 709

D 426

D 213

D 468

D 207

D 206

D 147

D 130

D 218

D66

D 322

D 215

D 425

D 127

D 468

D 221

D 426D 214

D 130

Grand

'Rue

Route

de Stras

bourg

Grand'Rue

Rue de

Steinb

ach

AéroportInternational

Strasbourg-Entzheim

Fort deMutzig

Molsheim

Geispolsheim-Gare

Zone d'ActivitésForlen

Champdu Feu1099 m

Grossmann986 m

Petit Katzenberg902 m

Steinhubel891 m

Pfriemenkopf864 m

La Schleiffe808 m

 

Mont Sainte-Odile

Schelmeck

Hohbuhl

Bruchberg

Hahnenberg

Silberberg

Piton duFalkenstein

Rocherde Mutzig

La Bruche

La Bruche

La Bruche La

Bru

che

Muehlbach

Schif

fbach

L'Ill

llI'L

L'Ill

llI' L

llI'L

La Z

embs

reeh

cS a

L

Canal de la Bruche

L'Ehn

L'Ehn

Le

Bras d'Altorf

Petite Il

lLa Sc

he

er

L'Ehn

La Bruche

La BrucheCanal de la Bruche

La Bruche

L'And

lau

L'Andl

au

L'Ehn

La S

chee

r

La Scheer

La Bruche

Mue

hlba

chL'Ehn

0 1 km

BASEL ANDERMATT (CH)

LONDRES (UK) SAARBRUCKEN (DE)

Obernai

1/6

BL683

AU PIED DU MONT SAINTE-ODILEAm Fuße des OdilienbergesAt the foot of Mount Sainte-OdileAan de voet van de Mont Sainte-Odile Variante : 48,3 km - 680 m

31,5 km - 215 m

BAS-RHIN

HAUT-RHIN

Colmar

Strasbourg

LORRAINE

PFALZ MAINZ (D)ROTTERDAM (NL)

BADEN-BADEN SCHWARZWALD (D)

Fribourg (DE)

Mulhouse

L’ALSACE À VÉLO Radwandern im Elsass Cycling in Alsace Fietsen in de Elzas

Sens du circuit / Richtung der Tour / Direction of trail / Rijrichting

Route / Straße / Road / Verharde weg Voie à circulation restreinte / Straße mit

eingeschränktem Verkehr / Restricted access road / Weg met beperkt verkeer

Parcours cyclables en site propre/ Radweg im Gelände / Separate cycle track / Fietspad

Bandes cyclables / Radweg auf der Straße / Cycle lanes / Fietsstroo

Variante possible / Mögliche Variante / Possible variant / Mogelijke variante

EuroVelo 5

Départ du circuit / Start der Tour / Start of trail / Vertrekpunt

Dénivelé important / Großer Höhenunterschied / High height difference / Grote hoogtemeters

181 181152247

764

341

m

km

Innenheim Ottrott

780610440270100

Obernai0 5 10 15 20 25 30 35 40 45

ObernaiMont Sainte-Odile

St-Nabor

LA VARIANTE

Faible dénivelé / Wenig Höhenunterschied / Low height difference / Weinig hoogtemeters

181 181152

247

m

km

Obernai ObernaiInnenheim Ottrott0 5 10 15 20 25 30

100

240

170

LE CIRCUIT

2019 - www.alsaceavelo.fr / www.radfahrenimelsass.de / www.cyclinginalsace.com

© O

penS

tree

tMap

con

trib

utor

s - h

ttp:

//w

ww

.ope

nstr

eetm

ap.o

rg/c

opyr

ight

Page 2: BL AU PIED DU MONT SAINTE-ODILE - Alsace à vélo...n ld e a B e ' i L I l ' e h r u l l ' h a S L a r u c l 0 1 km BASEL610 ANDERMATT (CH) LONDRES (UK) SAARBRUCKEN (DE) Obernai 1/6

2/6

BL683

AU PIED DU MONT SAINTE-ODILEAm Fuße des OdilienbergesAt the foot of Mount Sainte-OdileAan de voet van de Mont Sainte-Odile

2019 - www.alsaceavelo.fr / www.radfahrenimelsass.de / www.cyclinginalsace.com

La balade vous guidera à travers la route des vins, ses superbes vues sur le Mont Sainte-Odile, ses vignes mais aussi la plaine d’Alsace avec ses vastes étendues plantées de choux et villages pittoresques. Elle vous comblera par l’authenticité, la convivialité et la douceur de ses paysages. Découvrez également notre nouvelle voie verte, « 11 km de pur(s) bonheur(s) » établie sur une ancienne ligne de chemin de fer qui le siècle dernier reliait les carrières de pierres de Saint Nabor à Rosheim...

Die Fahrt führt Sie durch die Weinstraße und die herrliche Aussicht auf den Mont Sainte-Odile, seine Weinberge, aber auch durch die Plaine d‘Alsace und seine riesigen Kohlfelder und traditionellen Dörfer. Seine Authentizität, Wärme und die Weichheit seiner Landschaften werden Sie direkt im Herzen berühren. Entdecken Sie unseren neuen Greenway: „11 Kilometer reines Glück“, das auf einer ehemaligen Bahnlinie errichtet wurde, die im 20. Jahrhundert die Steinbrüche von Saint-Nabor nach Rosheim verband.

The ride will guide you through the Wine Route and its outstanding views on the Mont Sainte-Odile, its vineyards but also through the Plaine d’Alsace and its huge cabbage fields and traditional villages. Its authenticity, warmth and the softness of its landscapes will touch you right in the heart. Discover our new greenway: “11 kilometers of pure happiness”, which has been set up on a former train line. During the 20th century, it used to link the stone quarries from Saint-Nabor to Rosheim.

Een tocht op de wijnroute met prachtige vergezichten op de Mont Sainte-Odile, de wijngaarden en over de Rijnvlakte met koolvelden en schilderachtige dorpjes. Authenticiteit, gezelligheid en vriendelijke landschappen zijn de trefwoorden voor deze tocht. Ontdek de nieuwe Voie Verte, elf kilometer puur plezier op de oude spoorlijn die in de vorige eeuw de steengroeven van Saint-Nabor verbond met Rosheim…

LE PARCOURS / DER WEG / THE ROUTE / DE ROUTE

LocalitésOrte / Towns / Gemeentes •

Obernai ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆

Niedernai ◆ ◆

Meistratzheim ◆ ◆

Krautergersheim ◆ ◆ ◆ ◆

Innenheim ◆ ◆ ◆

Griesheim-près-Molsheim ◆ ◆ ◆ ◆

Rosheim ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆

Boersch ◆ ◆ ◆ ◆ ◆

Ottrott ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆

Mont Ste Odile ◆ ◆ ◆ ◆

Bernardswiller ◆ ◆ ◆ ◆

LocalitésOrte / Towns / Gemeentes

Obernai ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆

Niedernai ◆

Meistratzheim ◆

Krautergersheim ◆ ◆ ◆

Innenheim

Griesheim-près-Molsheim ◆

Rosheim ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆

Boersch ◆ ◆ ◆ ◆ ◆

Ottrott ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆

Mont Ste Odile ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆

Bernardswiller ◆ ◆ ◆ ◆

Page 3: BL AU PIED DU MONT SAINTE-ODILE - Alsace à vélo...n ld e a B e ' i L I l ' e h r u l l ' h a S L a r u c l 0 1 km BASEL610 ANDERMATT (CH) LONDRES (UK) SAARBRUCKEN (DE) Obernai 1/6

3/6

BL683

AU PIED DU MONT SAINTE-ODILEAm Fuße des OdilienbergesAt the foot of Mount Sainte-OdileAan de voet van de Mont Sainte-Odile

2019 - www.alsaceavelo.fr / www.radfahrenimelsass.de / www.cyclinginalsace.com

Aire de service pour camping-car / Gemischter Stellplatz für Camping/Cars (Service und Parkplatz) / Mixed campsite for campers-dormobiles (services + parking area) / Camperplaats (service- en parkeerplaatsen)

Aire de stationnement pour camping-car / Camping/Cars Parkplatz / campers-dormobiles parking area / Camperplaatsparkeerplaatsen

Restaurant

Commerces alimentaires / Lebensmittel / Food shop / Lebensmittelgeschäft

Salon de thé / Bistro-Cafe / Bistro-café / Café

Office de Tourisme / Tourismusbüro / Tourist office / VVV

Toilettes publics / Öffentliche Toiletten / Public washroom / Openbare toiletten

Tronçon dangereux sur la boucle (flux automobile important) / Gefährlicher Abschnitt in der Wegschleife (viel Autoverkehr) / Dangerous section on the loop (heavy traffic flow) / Gevaarlijk stuk op het traject (veel verkeer)

Site patrimonial remarquable / Sehenswerte Kulturstätte / Remarkable heritage site / Opmerkelijk erfgoed

Aire de pique-nique / Picknickplätze / Picnic area / Picknickplaatsen

Musée / Museum

Châteaux et fortifications / Burg - Befestigungsanlagen / Castle -Fortification / Kasteel - Vestingwerk

Point de vue / Aussichtpunkt / Viewpoint / Uitzicht

Réparation de bicyclettes / Fahrrad-Reparatur / Bicycle repairs / Fietsenmaker

VAE / e-Bike Vermietung / e-bike hire/ Elektrische fietsen huren

• Gare SNCF / Bahnhof / Railway station / Station

Réparation et location de bicyclettes / Fahrrad Reparatur und Vermietung / Bicycle repairs and hire / Fietsenmaker en Fietsenverhuur

Location de bicyclettes (route, VTC) / Fahrrad-Vermietung / Bicycle hire (town & country bike) / Fietsenverhuur

Guichet automatique bancaire / Geldautomat / Cash dispenser / Geldautomaat

Hôtel-restaurant avec garage à bicyclette (H=hôtel, H/R=hôtel-restaurant, *,**,***,****=class. officiel, ch=nbre de chambres) / Hotel-Restaurant mit Fahrradgarage (H: Hotel, H/R: Hotel-Restaurant, *,**,***,****=offizielle Klassifizierung, ch=Zimmeranzahl / Hotel-restaurant with bicycle shed (h=hotel, h/r=hotel-restaurant, *,**,***,**** =official classif., ch=no. of rooms) / Hotel-restaurant met fietsenstalling

Chambre d’hôtes labéllisée / Gästezimmer mit label / Labeled Bed and Breakfast / B&B

Camping (*,**,***,****=classement, T=tourisme, L=loisirs, période d’ouverture) / Campingplätze (*,**,***,**** =Einstufung, T=Tourismus, L=Freizeit, Öffnungszeiten) / Campsite (*,**,***,****=classif, T=tourism, L=leisure, opening season) / Camping

Hébergement collectif (auberge de jeunesse, gîte d’étape, etc.) / Beherbergungs vereine (Jugendherbergen, Etappenunterkünfte usw.) (lits=Bettenanzahl) / Hostel-type accomodation (youth hostel, hikers' hostels, etc.) (lits=no. of beds) / Groepsaccommodatie

Aéroport / Flughafen / Airport / Luchthaven

Artisanat local / Lokal Handwerk / Local craft / Plaatselijke ambachten

Site naturel ou archéologique remarquable / Sehenswerte Naturlandschaft oder archäologische Stätte / Remarkable natural or archaeological site / Opmerkelijk natuurgebied of vindplaats

Label Plus Beau Détour de France

LES SERVICES PAR COMMUNE / SERVICEANGEBOTE DER GEMEINDEN / SERVICES IN EACH TOWN / DIENSTEN PER GEMEENTE

OÙ SE LOGER ? / UNTERKÜNFTE / WHERE TO STAY ? / ACCOMMODATIE

HÔTELS AVEC GARAGE À VÉLO (+KITS DE RÉPARATION)Hotel mit Fahrradgarage (Werkzeuge für kleine Reparaturen)Hotel with bicycle shed (Tools for small repairs)Hotel met fietsenstalling (Reparatiekit)

■ OBERNAIHôtel-restaurant Le Parc **** 169 route d’Ottrott +33 (0)3 88 95 50 08 www.hotel-du-parc.comHôtel-restaurant À la Cour d’Alsace **** 3 rue de Gail +33 (0)3 88 95 07 00 www.cour-alsace.comHôtel La Diligence *** 23 place du Marché +33 (0)3 88 95 55 69 www.hotel-diligence.comHôtel Le Colombier *** 6 rue Dietrich +33 (0)3 88 47 63 33 www.hotel-colombier.comHôtel Le Pavillon *** 7 rue Dietrich +33 (0)3 88 47 63 33 www.lepavillon7.com

Hôtel Le Gouverneur *** 13 rue de Sélestat +33 (0)3 88 95 63 72 www.hotellegouverneur.comHôtel-restaurant Sainte-Odile ** 9 rue du Marché +33 (0)3 88 95 48 88 www.hotelsainteodile.comHôtel-restaurant Les Vosges Obernai ** 5 place de la gare +33 (0)3 88 95 53 78 www.hotel-obernai.comHôtel-restaurant Zum Schnogaloch ** 18 place de l’étoile +33 (0)3 88 95 54 57 www.zum-schnogaloch.frHôtel La Cloche ** 90 rue du Général Gouraud +33 (0)3 88 95 52 89 www.la-cloche.comAppart’Hôtel La Villa Bel-Air 1 allée du Mémorial +33 (0)3 88 95 55 69 www.appart-hotel-obernai.com

■ INNENHEIMHôtel-restaurant Au cep de vigne *** 5 route de Barr +33 (0)3 88 95 75 45 www.aucepdevigne.com

■ ROSHEIMHostellerie du Rosenmeer *** 45 avenue de la gare +33 (0)3 88 50 43 29 www.le-rosenmeer.fr

■ OTTROTTHostellerie des Châteaux & Spa **** 11 rue des châteaux +33 (0)3 88 48 14 14 www.hostellerie-chateaux.frHôtel & Spa Le Clos des délices **** 17 route de Klingenthal +33 (0)3 88 95 81 00 www.leclosdesdelices.comHôtel-restaurant Beau site *** 1 place de l’église +33 (0)3 88 48 14 30 www.hotel-beau-site.frHôtel Aux chants des oiseaux *** 8 rue des châteaux +33 (0)3 88 95 80 81 www.amifritz.comHôtel-restaurant À l’Ami Fritz *** 8 rue des châteaux +33 (0)3 88 95 80 81 www.amifritz.comHostellerie du Mont Sainte-Odile ** Le Mont Sainte-Odile +33 (0)3 88 95 80 53 www.mont-sainte-odile.com

Hôtel Domaine Le Moulin 32 route de Klingenthal +33 (0)3 88 95 87 33 www.domaine-le-moulin.comHôtel-Restaurant L’Elsberg 23 route de Saint-Nabor +33 (0)3 88 95 87 77

CHAMBRES D’HÔTES LABÉLISÉES Gästezimmer mit labelLabeled Bed and breakfast B&B

■ OBERNAI KINTZ Anthony (5 épis) 25 route de la corniche +33 (0)7 89 47 35 31 www.villahautecorniche.com

■ KRAUTERGERSHEIM BRANDNER Sylvie et Marc (3 épis) 24 rue de Paris +33 (0)9 54 53 95 99 www.edendeschoux.com

■ GRIESHEIM-PRÈS-MOLSHEIMKOESSLER Christelle et Franck (4 épis) 6 rue des Vosges +33 (0)3 88 38 33 15 www.chambres-hotes-alsace.netMAETZ Norbert (3épis) 49 rue de Rosheim +33 (0)3 88 38 06 35 www.auvallondurosenmeer.com

■ BOERSCHChambre d’hôte charmance TAUBERT Alain (3 épis) 3 route de Rosheim +33 (0)3 88 95 93 06 www.bienvenue-willkommen.com

■ OTTROTTChambres d’hôtes « Chez Christine » (3 clés) 1 rue du Schliffweg +33 (0)6 18 48 82 32 www.giteottrottchezchristine.com

CAMPINGS CLASSÉS TOURISME Campingplätze Einstufung Tourismus Campsite classif tourism Camping

■ OBERNAICamping municipal « Le Vallon de l’Ehn » *** 1 rue de Berlin +33 (0)3 88 95 38 48 www.camping-obernai.fr

■ BOERSCHCamping Campéole La Forêt Lieu dit Wolfsgrube Klingenthal +33 (0)3 88 95 87 80

Point d’eau / Wasserstelle / Water supply / Water punt

Piscine et lieux de baignade / Schwimmbad, Badestelle / Swimming pool, swimming spot / Zwembad, zwemplaats

Page 4: BL AU PIED DU MONT SAINTE-ODILE - Alsace à vélo...n ld e a B e ' i L I l ' e h r u l l ' h a S L a r u c l 0 1 km BASEL610 ANDERMATT (CH) LONDRES (UK) SAARBRUCKEN (DE) Obernai 1/6

4/6

BL683

AU PIED DU MONT SAINTE-ODILEAm Fuße des OdilienbergesAt the foot of Mount Sainte-OdileAan de voet van de Mont Sainte-Odile

2019 - www.alsaceavelo.fr / www.radfahrenimelsass.de / www.cyclinginalsace.com

OÙ MANGER ? / WO ESSEN? / WHERE TO EAT? / UIT ETEN?

SERVICES PAR COMMUNES / SERVICEANGEBOTE DER GEMEINDEN / SERVICES IN EACH TOWN / DIENSTEN PER GEMEENTE

■ OBERNAIBier Winstub le 55 20 rue du Marché +33 (0)3 88 95 39 30À La Cloche 90 rue du Général Gouraud +33 (0)3 88 49 90 43Au Parc 169 route d’Ottrott +33 (0)3 88 95 50 08La Halle aux Blés Place du Marché +33 (0)3 88 95 56 09La soupe à Mémé 8 rue du Marché +33 (0)3 88 95 21 74La Stub du Parc 169 route d’Ottrott +33 (0)3 88 95 50 08La Taverne Obernoise 100 rue du Général Gouraud +33 (0)3 67 15 95 47Le Caveau du Vigneron 18 rue du Général Gouraud +33 (0)3 88 95 53 10Winstub Le Caveau de Gail 3 rue de Gail +33 (0)3 88 95 07 00

La Maison 16 rue des Pélerins +33 (0)3 88 49 93 96Le Schenkenberg 18 rue du Général Gouraud +33 (0)3 88 99 38 89À l’Agneau d’Or 99 rue du Général Gouraud +33 (0)3 88 95 28 22Bistro des Saveurs 35 rue de Sélestat +33 (0)3 88 49 90 41Le Freiberg 46 rue du Général Gouraud +33 (0)3 88 95 53 77Les Remparts 3 rue du marché +33 (0)3 88 95 15 52Zum Schnogaloch 18 place de l’étoile +33 (0)3 88 95 54 57

■ MEISTRATZHEIMLa Maison Louise 93 rue principale +33 (0)3 88 50 68 47

■ KRAUTERGERSHEIMLe Bistro’Chou 19 grand’rue +33 (0)3 88 48 95 58

Le Chou’Heim 2 rue de Clemenceau +33 (0)3 88 99 08 20 www/lechouheim.fr

■ INNENHEIMAu Cep de Vigne 5 route de Barr +33 (0)3 88 95 75 45

■ GRIESHEIM- PRÈS-ROSHEIM

Auberge de la Chèvrerie Rue des puits +33 (0)3 88 38 83 59

■ ROSHEIMAuberge du Cerf 120 rue du Général de Gaulle +33 (0)3 88 50 40 14 La Petite Auberge 41 rue du Général de Gaulle +33 (0)3 88 50 40 60 Crêperie Chez Dom 2 rue du Général Brauer +33 (0)7 71 27 08 15La Croix d’Or 3 rue du Général de Gaulle +33 (0)3 88 50 42 42

Restaurant gastronomique de l’Hostellerie du Rosenmeer/Winstub du Rosenmeer 45 avenue de la gare +33 (0)3 88 50 43 29L’Ours blanc 21 rue du Général Leclerc +33 (0)3 88 50 42 55

■ BOERSCHAu vieux pressoir 1 route de Rosheim +33 (0)3 88 95 96 51Le Schtampfel 1 rue des remparts +33 (0)9 82 20 06 26

■ OTTROTTRésidence des Châteaux Place de l’Église +33 (0)3 88 48 14 30L’Elsberg 23 route de Saint-Nabor +33 (0)3 88 95 87 77Restaurant de l’Hostellerie des Chateaux 11 rue des châteaux +33 (0)3 88 48 14 14À l’étoile (Klingenthal) Place de l’étoile +33 (0)3 88 95 82 90

Le Clos des délices 17 route de Klingenthal +33 (0)3 88 95 81 00 Domaine Le Moulin 32 route de Klingenthal +33 (0)3 88 95 87 33À l’ami Fritz 8 rue des châteaux +33 (0)3 88 95 80 81Restaurant Hostellerie du Mont Sainte-Odile Mont Sainte-Odile +33 (0)3 88 95 80 53À l’étoile d’or 107 rue principale +33 (0)3 88 95 80 82Au rouge d’Ottrott 2 route de Barr +33 (0)3 88 95 91 77La Table de Nadia 4 route de Grendelbruch +33 (0)3 88 95 82 86

■ BERNARDSWILLERWinstub Le Marronnier 4 rue de Saint-Nabor +33 (0)3 88 95 30 08

RÉPARATEURS DE VÉLOS Fahrrad-Reparatur Bicycle repairs Fietsenmake

■ OBERNAI Cycl’Hop 109 rue du Général Gouraud +33 (0)3 88 48 34 44ProSport 67 bd de l’Europe +33 (0)3 88 49 97 00

■ ROSHEIMCycles Guillotin 38 rue du Général de Gaulle +33 (0)3 88 50 44 88

LOCATION DE VÉLO ET VAE e-Bike und Fahrrad-Vermietunge-bike and Bicycle hire Fietsenverhuur en Elektrische

■ OBERNAIOffice de Tourisme d’Obernai (VAE) Place du Beffroi +33 (0)3 88 95 64 13Cycl’hop (VAE, Vélo, VTT) 109 rue du Général Gouraud +33 (0)3 88 48 34 44

Vel’O (Vélo + VAE) Relais Pass’O Gare d’Obernai +33 (0)8 00 50 05 52

■ ROSHEIM Office de Tourisme Intercommunal du Mont Sainte-Odile (VAE) 94 rue du Général de Gaulle +33 (0)3 88 50 75 38

■ OTTROTT Office de Tourisme Intercommunal du Mont Sainte-Odile (VAE) 46 rue principale +33 (0)3 88 50 75 38

TOILETTES PUBLIQUES Öffentliche Toiletten Public washroomsOpenbare toiletten

■ OBERNAI Parking des Remparts / Parking de l’Altau / Parking de l’église / Parking Place des fines herbes

■ KRAUTERGERSHEIM 1 rue de l’école

■ BOERSCHCôté école primaire

■ GRIESHEIM Face à la mairie

■ ROSHEIM Place de la RépubliqueProche Maison Romane

■ OTTROTT Devant l’Office de tourisme

■ MONT SAINTE-ODILE Sur le parvis

■ BERNARDSWILLER Rue du lavoirPlace de l’église

AIRES DE PIQUE-NIQUEPicknickplätzePicnic areaPicknickplaatsen

■ OBERNAI Contournante d’Obernai

■ BERNARDSWILLER Allée de la Chapelle

■ GRIESHEIM Rue du Moulin (au fond)

■ BOERSCH Cour de l’école primaireVoie verte

■ OTTROTT Lotissement EichwaeldelSquare kiosquePavillon seebach

Aire de jeux Jacqueline

■ ROSHEIM Jardin de Merlin Abri du Verloreneck Forêt de RosheimVoie verte / Parking Clémenceau

Page 5: BL AU PIED DU MONT SAINTE-ODILE - Alsace à vélo...n ld e a B e ' i L I l ' e h r u l l ' h a S L a r u c l 0 1 km BASEL610 ANDERMATT (CH) LONDRES (UK) SAARBRUCKEN (DE) Obernai 1/6

5/6

BL683

AU PIED DU MONT SAINTE-ODILEAm Fuße des OdilienbergesAt the foot of Mount Sainte-OdileAan de voet van de Mont Sainte-Odile

2019 - www.alsaceavelo.fr / www.radfahrenimelsass.de / www.cyclinginalsace.com

QUE VISITER ? / BESICHTIGUNGEN? / VISITS? / TE ZIEN?

■ OBERNAI Hôtel de Ville du 16e s. / Rathaus aus dem 16. Jahrhundert / 16th century Town hall/ Stadhuis van de 16 de eeuw

Halle aux blés 15e s. /Getreidemarkthalle aus dem 15. Jh./ Former 15th c. granary/ Graanhal (15e eeuw)

Puits Renaissance / Renaissance-Brunnen/ Resnaissance well / Renaissanceput

Kappelturm 16e s. Remparts /Festungswall / Ramparts / Stadsmurren

Parc Leonardsau / Der Leonardsaupark /The Leonardsau parkSentier viticole du Schenkenberg /Schenkenberg-Rebweg /Schenkenberg vineyard trail / Wijnpad van de Schenkenberg

Église Saints-Pierre-et-Paul /Kirche / Church / Kerk Saints Pierre-et-Paul

Mont National point de vue remarquable / Remarkable viewpoint

Plusieurs circuits de découverte de la ville (contacter l’Office de tourisme) / Entdeckungsspaziergänge durch die Stadt (Kontakt Verkehrsbüro) / Several circuits (Contact Tourist office) / Verschillende circuits door de stad

Espace aquatique l’O 6 rue du Maréchal de Lattre de Tassigny +33 (0)3 88 50 32 78 www.lo-obernai.fr

Bien plus qu’une simple piscine, l’espace aquatique L’O à Obernai est une authentique source de sensations. Immergez-vous dans l’un des 2 espaces mis à votre disposition : loisirs, sport et bien-être.

Im Wasserpark „L’O Espace Aquatique“ in Obernai erwartet Sie vergnüglicher Badespaß und vieles mehr! Es gibt zwei verschiedene Bereiche für Spaß und Erholung, Sport und Wellness.

More than just a pool, “Espace auqatique l’O” in Obernai is an authentic source of sensations. Immerse yourself in one of the two spaces at your services: leisure / sport and wellness area, fitness room.

Zwemcomplex L’O in Obernai is meer dan een gewoon zwembad, het is een authentieke bron van sensaties. Neem een duik in de recreatieruimte of de sport- en wellnessruimte.

Piscine plein-air / Freibad / Outdoor swimming-pool / Openluchtzwembad 28 route de Boersch +33 (0)3 88 50 32 78Petit train touristique d’Obernai / City Zug von Obernai / City train of Obernai / Stadstrein van Obernai +33 (0)3 89 73 74 24 www.petit-train-obernai.fr

Découverte en petit train du berceau légendaire de Sainte Odile. Circuit « vieille ville et vignoble »

Entdecken Sie Obernai mit dem kleinen weißen Zug ! Sie verbinden eine einfache Transportmöglichkeit mit einer kommentierten Stadtrundfahrt, dank der Erklärungen mit den individuellen Kopfhörern, um bestmöglich von Ihrem Besuch oder Ihrem Aufenthalt in Obernai zu profitieren.

Explore Obernai with the little white train! Combine a simple means of transport with a guided tour of the town, with comments broadcast via individual headsets, to make the most of your visit or stay in Obernai.

Tour “Oude Stad & Wijngaarden”.

■ KRAUTERGERSHEIMCapitale de la Choucroute d’Alsace / Hauptstadt der Elsässischen Sauerkraut / Alsatian sauerkraut capital / Zuurkoolstad van de Elzas

■ ROSHEIMPortes médiévales / Mittelalterliche Tore / Medieval gates /Middeleeuwse poorten

Église romane Sts-Pierre-et-Paul Rue du Général de Gaulle

Le monument le plus complet et le plus typique de l’architecture romane alsacienne (XIIe s.). Sculptures remarquables.

Das vollständigste und typischste Bauwerk der elsässischen romanischen Architektur (12. Jh.). Bemerkenswerte Skulpturen.

The most complete and typical monument of Alsatian Romanesque architecture (12th c.). Remarkable sculptures.

Het meest complete en kenmerkende monument in romaanse architectuur van de Elzas (12e eeuw). Opmerkelijke beelden.

Maison Romane Rue du Général de Gaulle

La Maison Romane, construite en 1154, est l’un des plus anciens témoignages d’architecture civile médiévale en Alsace. Son plan carré, ses pierres en grès à bossage et ses petites ouvertures lui donnent un aspect de tour fortifiée qui rappelle les châteaux forts du Moyen Âge.

Das 1154 erbaute Romanische Haus ist eines der ältesten Zeugnisse mittelalterlicher Wohnarchitektur im Elsass. Der quadratische Grundriss, das Mauerwerk aus gebosstem Sandstein und die kleinen Fenster lassen das Gebäude wie den Wehrturm einer mittelalterlichen Burg aussehen.

The Romanic House, built in 1154, is one of the most ancient testimony of medieval civil architecture in Alsace. Its square plan, its sandstone stone and its small openings give her the aspect of a fortified tower which remind of the Middle Ages castles.

Het Romaanse Huis uit 1154 is een van de oudste overblijfselen uit de middeleeuwse stedelijke architectuur van de Elzas. Een vierkant gebouw - zandsteen in reliëf en kleine ramen - dat doet denken aan een versterkte toren van een middeleeuwse burcht.

Balades espiègles de Rosheim (cf. OT de Rosheim) / Pfiffige Rundgänge durch Rosheim/ Fun walks around Rosheim / ‘Balades espiègles’ (stadscircuits voor deugnieten) in Rosheim

Portes Bonheur - Le chemin des carrières / Freizeitweg „Portes Bonheur Le Chemin des carrières“ / Portes Bonheur Quarry Road / Portes Bonheur - Le Chemin des Carrières www.portes.mso-tourisme.com

Entre Rosheim et Saint-Nabor, 11 km de pur(s) bonheur(s) sur cette ancienne ligne de chemin de fer transformée en voie verte… Avec un patrimoine historique remarquable, un environnement naturel unique et une place de choix réservée à l’art contemporain, Portes Bonheur - le chemin des carrières vous permet de rallier Rosheim à Saint-Nabor, au pied du Mont Sainte-Odile, en passant par Boersch et Ottrott. Agrémenté d’ouvrages d’art et de panneaux thématiques sur le patrimoine, les paysages, la faune et la flore, le chemin offre une nouvelle découverte à chaque instant.

11 Kilometer pures Vergnügen bietet der auf der ehemaligen Bahnlinie zwischen Rosheim und Saint-Nabor eingerichtete Freizeitweg „Chemin des carrières“... An der Strecke sorgen das bemerkenswerte historische Erbe, die einzigartige Naturlandschaft sowie Werke von zeitgenössischen Künstlern für einen unvergesslichen Ausflug ins Grüne. Von Rosheim bis Boersch und Ottrott nach Saint-Nabor am Fuß des Odilienbergs, entdecken Sie alle paar Meter ein neues Kunstwerk oder eine Thementafel mit interessanten Informationen

zum Kulturerbe, den Landschaften oder der Fauna und Flora.

Between Rosheim and Saint- Nabor, 11 kilometres of pure happiness on this former railroad line transformed into a greenway... With its remarkable historical heritage, a unique natural setting and a choice location reserved for contemporary art, the greenway, called “Portes Bonheur - le Chemin des Carrières” goes from Rosheim to Saint-Nabor, through Boersch and Ottrott to the base of Mont Sainte-Odile. Featuring artworks and theme panels on the heritage, landscapes, wildlife and plants, the greenway offers something new to discover at every turn.

11 kilometer puur plezier op de oude spoorlijn, nu een Voie Verte Portes Bonheur - Le Chemin des Carrières is een tocht aan de voet van de Mont Sainte-Odile - tussen Rosheim en Saint-Nabor via Boersch en Ottrott - met een opmerkelijk historisch erfgoed en een uniek natuurlijk milieu. Het hele pad is één grote ontdekkingsreis. Onderweg zie je eigentijdse kunstwerken en er staan themaborden over het erfgoed, het landschap, de flora en fauna.

■ BOERSCH Porte et enceintes médiévales/ Mittelalterliches Stadttor und Stadtmauer / Medieval walls & gates / Middeleeuwse poorten en/of stadsmuren

Puits à 6 seaux / Sechs-Eimer- Brunnen / Old six bucket well / Puits à 6 seaux (Put van de 6 Emmers)

Hôtel de Ville / Rathaus / Town hall / Stadhuis

Marqueterie d’Art Spindler / Intarsienkunst Spindler / Spindler Art Marquetry (sur rdv uniquement) 3 cour du chapitre +33 (0)3 88 95 80 17 www.spindler.tm.fr

Depuis plus d’un siècle, la dynastie des Spindler est installée dans l’ancienne abbaye bénédictine de Saint-Léonard. Maison reconnue pour son savoir-faire et le raffinement de ses créations, la Marqueterie d’Art Spindler est une signature réunissant la perfection technique à l’inspiration artistique.

Seit mehr als hundert Jahren hat die Familie Spindler ihren Sitz in der ehemaligen Benediktinerabtei St. Leonhard. Das Haus „Marqueterie d’Art Spindler“ ist für seine kunstvollen und raffinierten Intarsienarbeiten bekannt. Der Name Spindler steht für technische Perfektion und künstlerischen Einfallsreichtum.

Since more than a century, the Spindler dynasty is located in the former Benedictine Abbey Saint Léonard. Recognized for its know-how and the refinement of its creations, the quality and sophistication of the works produced by the Spindler Art Marquetry workshop are globally renowned and is a signature that gather the technical perfection to the artistic inspiration.

Sinds meer dan een eeuw is de dynastie Spindler gehuisvest in de voormalige benedictijnse abdij Saint-Léonard. Spindler staat bekend om de vakkennis en de verfijnde collecties. Het kunstinlegwerk van Spindler verenigt technische perfectie met kunstzinnige inspiratie.

Page 6: BL AU PIED DU MONT SAINTE-ODILE - Alsace à vélo...n ld e a B e ' i L I l ' e h r u l l ' h a S L a r u c l 0 1 km BASEL610 ANDERMATT (CH) LONDRES (UK) SAARBRUCKEN (DE) Obernai 1/6

6/6

BL683

AU PIED DU MONT SAINTE-ODILEAm Fuße des OdilienbergesAt the foot of Mount Sainte-OdileAan de voet van de Mont Sainte-Odile

2019 - www.alsaceavelo.fr / www.radfahrenimelsass.de / www.cyclinginalsace.com

QUE VISITER ? / BESICHTIGUNGEN? / VISITS? / TE ZIEN?

■ SAINT-NABORCarrière de Saint-Nabor /Steinbruch von Saint-Nabor/Saint-Nabor stone quarry/ Steengroeve van Saint-Nabor

■ OTTROTTMont Sainte-Odile / Odilienberg-Kloster / St Odilia’s Monastery / Klooster +33 (0)3 88 95 83 84 www.mont-sainte-odile.com

Site occupé dès la Préhistoire (témoin, le mur païen construit vers 1 000 av. J.-C.). Durant la période mérovingienne, Sainte-Odile, fille du Duc Adalric, y fonde un monastère devenu florissant. Au Moyen Âge, le monastère est détruit puis reconstruit par l’abbesse Herrade de Landsberg qui compose le « Hortus Deliciarum », sorte d’encyclopédie chrétienne. Ravagé ou profané au cours des siècles, le Mont Sainte-Odile devient la propriété de l’Évêque de Strasbourg en 1853. Sainte-Odile est vénérée comme la patronne de l’Alsace. Chapelle romane, église XVIIes., site et panorama remarquables. Sentier pédestre faisant le tour du rocher qui porte le monastère. Source Sainte-Odile en contrebas. Le mur païen (enceinte stratégique ou fortification celtique) s’étend sur 10 km.

Von der Vorgeschichte zeugt hier die 1.000 v. J. C. erbaute Heidenmauer. Während der Merovinger-Epoche gründet hier die Tochter des Grafen Adalric, Sankt Odilie, ein schon bald florierendes Kloster. Es wird im Mittelalter zerstört und von der Äbtissin Herrade von Landsberg neu aufgebaut. Sie schreibt das „Hortus Deliciarum“, eine christliche Enzyklopädie. Das im Laufe der Jahrhunderte wiederholt zerstörte und profanierte Kloster geht 1853 in den Besitz des Bischofs von Straßburg über. Sankt Odilie wird als die Schützherrin des Elsaß verehrt. Romanische Kapelle, Kirche aus dem 17. Jh. und einmaliges Panorama der Vogesen. Wanderpfad rund um den Felsen, auf dem das Kloster steht. Am Fuß des Berges die Sankt-Odilien-Quelle. Die Heidenmauer (strategische Schutzmauer oder keltische Befestigung) ist 10 km lang.

This site was inhabited in the Prehistoric era (as proved by the “Pagans Wall” built c. 1.000 B.C.). During the Merovingian period, Saint Odile,

daughter of Duke Adalric, founded a monastery which soon flourished. The monastery was destroyed in the Middle Ages and then rebuilt by Abbess Herrade de Landsberg who wrote the “Hortus Deliciarum”, a sort of Christian encyclopaedia. Mont Sainte Odile was devastated and desecrated throughout the centuries until it became a property of the Bishop of Strasbourg in 1853. Saint Odile is revered as the patron saint of Alsace. Romanesque chapel, 17th c. Church, remarkable panoramic view. Site well-worth visiting. A footpath leads round the rocky hillock on which the monastery is perched. Saint Odile spring is at the foot of the hillock.

Al bewoond sinds de prehistorie: de ‘mur païen’ (heidense muur) dateert van rond 1000 v.Chr. In de Merovingische periode sticht Odilia, dochter van hertog Eticho I en beschermheilige van de Elzas, hier een klooster dat al snel floreert. Verwoest in de middeleeuwen en opgebouwd door abdis Herrad von Landsberg, schrijfster van de ‘Hortus Deliciarum’, een soort christelijke encyclopedie. De Mont Sainte-Odile, in de loop van de eeuwen vaak verwoest of beschadigd, wordt in 1853 eigendom van de bisschop van Straatsburg. Romaanse kapel, kerk uit de zeventiende eeuw, opmerkelijke plek, adembenemend uitzicht. Wandelpad rond de berg waar het klooster op staat. De bron Sainte-Odile ligt iets lager. De Keltische ‘mur païen’ (strategische plek of verdedigingsmuur) is 10 kilometer lang.

L‘Abbaye de Niedermunster / Abtei Niedermunster / Niedermunster Abbey / De abdij van Niedermunster

Situé au sud du Mur Païen, l‘ancien monastère de Niedermunster est dominé par le Mont Sainte-Odile. Les ruines visibles aujourd‘hui sont celles de l‘église abbatiale datant de 1180. Toutefois, l‘origine du site est bien plus ancienne. D‘après un texte anonyme, Sainte Odile (662 - 720) aurait fondé une église, une hostellerie et un hospice sur la route de Hohenbourg, l‘actuel Mont Sainte-Odile, pour les fidèles trop malades pour monter jusque sur les hauteurs de ce lieu saint. D‘ailleur le nom Niedermunster signifie littéralement « le monastère d‘en bas ». Informations pratiques : Accès au parking par la D109 puis comptez 10 à 15 minutes de marche.

Südlich der Heidenmauer, am Fuß des Odilienbergs, liegt das ehemalige Kloster Niedermünster. Die heute sichtbaren Ruinen stammen von der 1180 vollendeten Klosterkirche. Die Geschichte dieser religiösen Stätte reicht jedoch viel weiter in die Vergangenheit zurück. Einem anonymen Text zufolge ließ die heilige Odilie (662-720) hier, am Weg zum Kloster Hohenburg (dem heutigen Odilienberg), eine Kirche, eine Herberge und ein Hospiz errichten. Dort empfing sie die Gläubigen, die zu krank waren, um den Gipfel der heiligen Stätte zu erreichen. Daher auch der Name Niedermünster, wörtlich „das untere Kloster“. Nützliche Informationen: Nehmen Sie in Saint-Nabor die D109 bis zum Parkplatz. Von dort aus erreichen Sie das Kloster Niedermünster in 10 bis 15 Minuten zu Fuß.

Located south of the Pagan Wall, the former monastery of Niedermunster is towered over by Mont Sainte-Odile. The ruins visible today are those of the abbey church, circa 1180. However, the origins of the site go back much farther. According to an anonymous text, it would seem that Saint Odile (662 - 720) founded a church, an inn and a hospice on Hohenbourg Road, the current Mont Sainte-Odile, for pilgrims who were too ill to climb to the top of this holy site. Moreover, Niedermunster literally means “lower monastery”. Practical information: From Saint-Nabor, reach the car park by the D109, then allow for a 10- to 15-minute walk.

Het oude klooster van Niedermunster, aan de zuidkant van de Mur Païen (Heidenmuur), staat in de schaduw van de Mont Sainte-Odile. De nog zichtbare ruïnes zijn die van de abdijkerk uit 1180. De oorsprong van de plaats gaat echter nog een stuk verder terug in de tijd. Volgens een anonieme schrijver zou Sainte-Odile (662-720) een kerk, een herberg en een gasthuis hebben laten bouwen aan de weg naar Hohenbourg, de huidige Mont Sainte-Odile, voor de gelovigen die te ziek waren om naar het hoger gelegen pelgrimsoord te klimmen. De naam zegt het al: Niedermunster, het lage klooster. Nuttige info: toegang tot de parkeerplaats via de D109, daarna 10 tot 15 minuten lopen

■ KLINGENTHAL Maison de la Manufacture d’Armes Blanches de Klingenthal 2 rue de l’école +33 (0)3 88 95 95 28 www.klingenthal.fr

La Maison de la Manufacture d’Armes blanches du Klingenthal retrace l’histoire de la première manufacture d’armes blanches française créée en 1730, sous Louis XV. Grâce à la reconstitution d’ateliers, le visiteur découvre les différents métiers et le savoir-faire des ouvriers du village-manufacture du Klingenthal. La collection inclut des sabres, des épées, des baïonnettes, des cuirasses, des faux et des faucilles, mais aussi les outils qui servaient à leur fabrication.

Das Museum „Maison de la Manufacture d’Armes blanches“ in Klingenthal zeichnet die Geschichte der ersten französischen Blankwaffenmanufaktur nach, die 1730 unter Ludwig XV. gegründet wurde. Rekonstruierte Werkstätten geben dem Besucher Einblicke in verschiedene Handwerksberufe und die Arbeitstechniken der Arbeiter des Fabrikdorfes im Klingenthal. Die Sammlung umfasst Säbel, Degen, Bajonette, Brustpanzer, Sensen und Sicheln sowie Werkzeuge, die zu deren Herstellung eingesetzt wurden.

This Museum delves into the history of the first French sword and blade manufacturing company, established in 1730 by King Louis XV. Thanks to the reconstruction of the workshops, the visitor discover the different professions and the skills of the factory-town workers. The collection includes blades, swords, foils, daggers, bayonets but also the tools which were used to their manufacturing.

De Steekwapenfabriek van Klingenthal vertelt de geschiedenis van de eerste Franse steekwapenfabriek uit 1730, ten tijde van Lodewijk XV. Via nabootsingen van werkplaatsen ontdekt de bezoeker diverse beroepen en de vakkennis van de arbeiders van het fabrieksdorp Klingenthal. De collectie bevat sabels, zwaarden, bajonetten, harnassen, zeisen en sikkels, maar ook gereedschap dat gebruikt werd voor hun vervaardiging.

OFFICES DE TOURISME / VERKEHRSBÜRO / TOURIST OFFICE / VVV

■ OFFICE DE TOURISME D’OBERNAIPlace du Beffroi +33 (0)3 88 95 64 13 www.tourisme-obernai.fr

■ OFFICE DE TOURISME INTERCOMMUNAL DU MONT SAINTE-ODILE

+33 (0)3 88 50 75 38 www.mso-tourisme.com www.portes.mso-tourisme.comRosheim 94 rue du Général de GaulleOttrott 46 rue principale