๑

คมอแนวทางการปฏบตงาน “การบรหารงานอบตเหต”

๑. หลกการและเหตผล

หมวดทางหลวง เปนหนวยงานทปฏบตภารกจหลกของแขวงทางหลวง มหนาทดแลรกษาสายทาง ให

มสภาพการใชงานปกต สะดวก ปลอดภย รวมถงการดแล-รกษา ด าเนนการตามพระราชบญญตทางหลวง

และบรหารจราจรเพอใหผใชทางไดใชเสนทางอยางสะดวก และปลอดภย

งานหมวดทางหลวง เปนงานทมความส าคญและจ าเปนตองมการวางแผนและเตรยมความพรอม

ตลอดเวลาในดานการบรหารจดการดานงานอบตเหต ใหเปนรปธรรมและถกตอง รวดเรว เพอบรรเทา

ปญหาการจราจรสะสมระหวางเกดอบตเหต ใหสงผลกระทบนอยทสดกบผใชทางรวมถงการท างานรวมกน

กบหนวยงานอน การมสวนรวม เพอใหบรรลเปาหมาย

๒. วตถประสงค

๒.๑ เพอบรรเทาปญหาการจราจรสะสมระหวางเกดเหต เพอใหเกดผลกระทบนอยทสดกบผใชทาง

๒.๒ เพอเพมประสทธภาพในการปฏบตงานไดอยางรวดเรว ลดเวลาในการเคลอนยาย และเปด

การจราจรโดยเรวทสดเพอใหเกดผลกระทบนอยทสดกบผใชทาง

๒.๓ เพอเปนขอมลในการประกอบคดความทอาจเกดขนในภายหนา

๓. ขอบเขต

การบรหารการจราจรในภาพรวมในสวนทเกยวของ และใหหนวยงานทรบผดชอบโดยตรงกบ

สถานการณท างานไดสะดวก

๔. ประโยชนทจะไดรบ

๔.๑ ประชาชนผใชเสนทางไดรบความสะดวก ทราบขอมล จดเกดเหต ลดการสะสมปรมาณ

จราจรในสายทางทเกดเหต

๔.๒ ลดขนตอนการวางแผนและใชเวลาจ ากดสงผลกระทบตอผใชเสนทางนอยทสด

๔.๓ การสรางเครอขายและการท างานอยางบรณาการกบหนวยงานอนๆสามารถใชเปนแนวทาง

ปฏบตงานเวลาเกดเหตบนทองถนนไดอยางถกตอง

๔.๔ ใชเปนขอมลในการปฏบตและปองกนในอนาคต

๔.๕ ขอมลรายละเอยดเพอเปนหลกฐานในเรองคดความ

๒

๕. การด าเนนการ ผงล าดบผอ านวยการบรหารงานอบตเหต

บทบาท ภารกจ หนาทตามพระราชบญญตทางหลวง

มาตรา ๑๘ ใหยกเลกความในมาตรา ๔๒ แหงพระราชบญญตทางหลวง พ.ศ.๒๕๓๕ และใหใช

ความตอไปนแทน

“มาตรา ๔๒ ในกรณยานพาหนะใดๆ เครองยนตหรอเครองอปกรณเกดขดของหรอช ารดบนทาง

จราจรจนไมสามารถเคลอนทตอไปได ผใชยานพาหนะซงอยในวสยและพฤตการณทสามารถเคลอนท

ยานพาหนะนนไดตองน ายานพาหนะนนเขาจอดบนไหลทางหรอถาไมมไหลทาง ใหจอดชดซายสดใน

ลกษณะทไมกดขวางทางจราจรและจะตองน ายานพาหนะนนออกไปใหพนทางจราจรหรอไหลทางโดยเรว

ทสด”

มาตรา ๑๙ ใหเพมความตอไปนเปนมาตรา ๔๒/๑ แหงพระราชบญญตทางหลวง พ.ศ.๒๕๓๕

“มาตรา ๔๒/๑ ผอ านวยการทางหลวงหรอผซงไดมอบหมายจากผอ านวยการทางหลวงมอ านาจ

เคลอนยายยานพาหนะทหยดหรอจอดอยในลกษณะทอาจกอใหเกดอนตรายแกยานพาหนะอนหรอผใชทาง

หรอฝาฝนบทพระราชบญญตนได

ผอ านวยการแขวงทางหลวง

รองผอ านวยการ

ฝายวศวกรรม

รองผอ านวยการ

ฝายปฏบตการ

หวหนาหมวด

ทางหลวง

หวหนางานอ านวย

ความปลอดภย

หวหนางานไฟฟา หวหนางานปรบซอม

๓

การเคลอนยายยานพาหนะตามวรรคหนง ผอ านวยการทางหลวงหรอผซงไดรบมอบหมายจาก

ผอ านวยการทางหลวงไมตองไมตองรบผดชอบส าหรบความเสยหายใดๆ ทเกดจากการปฏบตตามวรรค

หนงเวนแตความเสยหายนนจะเกดจากการกระท าโดยจงใจหรอประมาทเลนเลออยางรายแรง

ผขบขหรอเจาของยานพาหนะตองช าระคาใชจายในการเคลอนยายยานพาหนะตลอดจนคาดแล

รกษายานพาหนะระหวางทอยในความครอบครองของผอ านวยการทางหลวงหรอผซงไดรบมอบหมายจาก

ผอ านวยการทางหลวง

ล าดบขนตอนการเกดเหต และการด าเนนการ

๑. การรบทราบขอมลเกดอบตเหต

เมอเกดอบตเหต หมวดทางหลวงอาจทราบดวยตนเอง หรอไดรบแจงประสานงานจากหนวยงาน

ตางๆ หรอสอตางๆ เชน สายดวนกรมทางหลวง ๑๕๘๖ เจาหนาทต ารวจ เจาหนาทส านกงาน

เขต มลนธกภยตางๆ สอวทย จส.๑๐๐ สอวทย สวพ.๙๑ สอวทยรวมดวยชวยกน สออนเตอรเนต

เฟสบค หรอเครอขายภาคประชาชนทหมวดทางหลวงด าเนนการตดตอประสานสรางเครอขายไว

๒. เดนทางไปทเกดเหตโดยเรวทสด ตรวจสอบขอมลรายละเอยดการเกดอบตเหตเบองตนถงขอมล

รายละเอยดจดเกดเหต ผบาดเจบหรอผเสยชวต รายละเอยดรถยนตทเกดเหต และทรพยสนทาง

ราชการทเสยหาย

๓. ตรวจสอบการกดขวางจราจรวาสามารถผานไดหรอไม หากจ าเปนตองปดการจราจร ให

ประสานงานกบเจาหนาทต ารวจเพอก าหนดเสนทางเลยงใหเปนทางเดยวกน พรอมอ านวยการ

จราจรปองกนการเกดอบตเหตซ าซอน

๔. ด าเนนการเคลอนยายรถยนต หรอทรพยสนทกดขวางการจราจรออกจากผวทาง

๕. เคลยรพนท และท าความสะอาดวตถตางๆ ทตกบนผวทางเพอคนผวจราจร

๖. ประสานงานกบเจาหนาทต ารวจเพอเปดการจราจรตามปกต

๗. การประชาสมพนธควรเรวทสดเพอใหผใชทางทราบขอมลการเกดอบตเหตไดเรวทสด และมาก

ทสด เพอหลกเลยงผานจดเกดเหต และประชาสมพนธเปนระยะเพอใหผใชทางรบทราบขอมล

สถานการณเพอใชวางแผนการเดนทาง

๘. เกบขอมลอยางละเอยด บนทกขอมล

๔

สาเหตของอบตเหตในการจราจรทางบก

อบตเหตทเกดขนในการจราจรทางบกนน เกดขนไดจากหลายสาเหตดวยกน จากสถตของกรมทางหลวง

พบวา สาเหตการเกดอบตเหตทางหลวงมากทสด คอการขบรถเรว รองลงมาคอการขบรถระยะกระชน

ชด อบตเหตทเกดขนในการจราจรทางบกนน มกเกดขนจากสาเหตทส าคญ ๔ ประการดงน

๑. บคคล ๒. ยานพาหนะ ๓. ถนน ๔.สงแวดลอม

สาเหตเกดจากผขบขยวดยานพาหนะ ผโดยสาร คนเดนทาง ซงมสาเหตดงน

๑. สาเหตจากบคคล

๑.๑ มความบกพรองทางดานรางกาย เชน รางกายออนเพลย งวงนอน หรอหลบในสขภาพไมด มโรค

ประจ าตว โรคลมชก ตาบอดส ตาพรา น าตาลในเลอดต า

๑.๒ มความบกพรองทางดานจตใจและอารมณ เชน มความกลดกลมใจ วตกกงวล อารมณหงดหงด

ฉนเฉยว มความตงเครยดทางอารมณ

๑.๓ ขาดความรความช านาญ และประสบการณในการใชถนน เชน ขาดความรเรองความเรวกบรถ

คาดคะเนความเรว หรอกะระยะทางไมถกตอง ไมมความรความช านาญ ในเรองลกษณะของยวดยานท

ใชขบ ไมรกฎจราจร เปนตน

๑.๔ ไมปฏบตตามกฎระเบยบหรอขอบงคบ เชน ขบรถเรว ขบรถตดหนารถอนระยะกระชนชด ขบรถล า

ชองทางเดนรถ ขบรถแซงซาย หรอแซงขวาในทคบขน ขบรถตามหลงคนอนอยางกระชนชด ฝาฝนปาย

หยดขณะออกจากทางรวม ขบรถยอนศรทางเดนรถ ขบรถฝาฝนเครองหมายจราจร หยดรถโดยกระชน

ชด ฯลฯ

๑.๕ ไมรจกปองกนตนเอง เชน ขบรถดวยความประมาท ขาดความระมดระวง ความเรงรบในการ

เดนทาง เสพยากระตนประสาท ดมสราขณะขบรถ ฯลฯ ส าหรบเรองการดมสรานน จากสถตของ

สถาบนนตเวชวทยา กรมต ารวจ ป พ.ศ. ๒๕๓๒ พบวาผเสยชวตดวยอบตเหตจากการจราจร มประวต

การดมสราจ านวน ๒๘๘ คน ซงคดเปนรอยละ ๗๗.๑๒

๕

๒. สาเหตจากยานพาหนะ

๒.๑ ยางระเบดหรอยางแตก ท าใหรถเสยการทรงตว พลกคว าไดงาย โดยเฉพาะรถทก าลงแลนดวย

ความเรวสง และถนนลน

๒.๒ เบรกแตก เบรกลน ท าใหรถไมสามารถหยดหรอชะลอความเรวลงไดตามความตองการ

๒.๓ เพลาหลดหรอเพลาขาด ท าใหรถหมดก าลงในการขบเคลอน รถจะไมแลน แมวาจะเหยยบคนเรง

อยางไรกตาม ท าใหยากแกการควบคมความเรว และงายตอการเกดอบตเหต

๒.๔ คนสงหลด ท าใหพวงมาลยใชการไมได ไมสามารถควบคมรถได

๒.๕ อปกรณประจ ารถช ารดหรอขดของ เชน ไมมไฟหนา-หลง ไฟใหญมขางเดยว หรอไมมเลย ไฟ

เลยวช ารด ไมไดซอมแซมหรอแกไข พวงมาลยสนขณะขบ เปนตน

๒.๖ การเปลยนแปลงสภาพรถ เชน การเพมแรงเครอง ท าใหผขบขเกดความคะนองและขบรถเรว การ

แปลงสภาพรถตามความพอใจ โดยไมค านงถงสภาพรถทไดรบการออกแบบมา

๓. สาเหตจากถนน

๓.๑ บรเวณทเกดอบตเหต ไดแก ทางแยก ทางโคง ทางตรง ทางเบยงสะพาน วงเวยน ทางตดทางรถไฟ

ทางลาดชน/เนนเขา ทางเขาออกทางดวน ทางเชอมโยงทางแยก ทางเชอมอาคารทพกอาศย ฯลฯ ซง

บรเวณทมกเกดเหตบอยทสดคอ ทางตรง โดยสภาพเสนทดเรยบ มกท าใหผขบขขาดความระมดระวง

และขบรถดวยความเรวสง นอกจากนจะพบวาถนน ๓ ชองทางจะเกดอบตเหตมากกวาถนน 2 ชองทาง

และถนน ๔ ชองทาง และถนนสแยกจะอนตรายกวาสามแยก

๓.๒ สภาพถนนทเปนหลมเปนบอ มโคลนตม มเครองกดขวางมากๆ หรอถนนทแคบ ถนนทลน มสวน

ท าใหเกดอบตเหตขนได

๓.๓ ภาพแสงสวางบนถนน เชน แสงสวางทสองจากรถคนทสวนมาโดยการเปดไฟสงและมความสวาง

สง ท าใหตามวมองไมชดเจน หรอไมมไฟสองสญญาณทางแยก บนทองถนนมดไมมไฟฟา ไมมแสง

สวาง ท าใหมองไมเหนทาง หรอมองไกลไมได ยอมเปนอนตรายตอการขบรถ อยางไรกตามแสงสวาง

ในเวลากลางวน หรอความสวางของ ถนนกมกท าใหเกดอบตเหตสงกวาเวลากลางคน แตความรนแรงจะ

เกดในเวลากลางคนมากกวา

๖

๔.สาเหตจากสงแวดลอม

๔.๑ สงแวดลอม เชน ฝนตกหนก น าทวม ท าใหถนนเปนหลมเปนบอ เปนหลมโคลน ถนนลน ท าให

รถตกถนน พลกคว า การเกดพาย ตนไมลม หรอหมอกลงจด ท าใหมควนปกคลมมองไมเหนทาง เกด

อบตเหตไดงาย สภาพดนฟาอากาศทด อบตเหตมกเกดจากสภาพดนฟาอากาศทดเสมอ ทงนเพราะผขบขขบ

รถดวยความเรวสง และขาดความระมดระวงอนตราย

สาเหตจากกฎหมาย กฎหมายมสวนเกยวของกบการเกดอบตเหต ดงน

๑. การขาดการเผยแพรประชาสมพนธ ใหประชาชนทกคนทราบกฎระเบยบ ขอบงคบ และบทลงโทษ

ในการฝาฝนกฎตางๆ ท าใหประชาชนขาดจตส านกและฝาฝนกฎระเบยบตางๆ ซงมผลใหเกด

อบตเหตได

๒. บทลงโทษหรอคาปรบยงไมเหมาะสม ท าใหมการฝาฝนกฎจราจร หรอกฎระเบยบตางๆ อยเสมอ

๓. การทกฎหมายมไดก าหนดเพศ อายสงสดของผขบข รวมทงการศกษาขนต าของผขบขยวดยาน

พาหนะ ถงแมวาผขบขจะสอบผาน และไดรบใบอนญาตขบขมาแลว กอาจท าผดกฎจราจร และท า

ใหเกดอบตเหตได

๔. การขาดการกวดขน จบกม หรอยงไมจรงจงหรอเขมงวดในการพจารณาด าเนนคดหรอจบกม

ผกระท าผด เปนสาเหตใหขบรถหรอใชรถใชถนนอยางเสร ตามอ าเภอใจ ซงมกท าใหเกดอบตเหต

ทงนขอมลขางตนเปนประโยชนในรปคดตอไปในอนาคตหากเกดการฟองรองตอไป

๗

การฟองคดแพง มลคดละเมด (กรณอบตเหตท าใหทรพยสนกรมฯ เสยหาย)

กรณเกดเหตรถยนตชนทรพยสนของกรมทางหลวงไดรบความเสยหาย เจาหนาทตองด าเนนการ

ตามล าดบ ดงตอไปน

๑. เมอเจาหนาทหมวดทางหลวงฯ ตรวจพบหรอไดรบแจงเหตวามรถยนตชนทรพยสนของกรมทาง

หลวงไดรบความเสยหายแลว ตองด าเนนการดงตอไปน

๑.๑ เดนทางไปตรวจสถานทเกดเหตโดยเรวทสด เพอตรวจสอบขอเทจจรง หากไมพบพนกงาน

สอบสวนในทเกดเหต ตองแจงพนกงานสอบสวน และลงบนทกประจ าวนเกยวกบคด ทงน ใหขอคด

ส าเนาบนทกประจ าวน และขอส าเนาแผนทเกดเหตของพนกงานสอบสวน ตดตามคดอาญา

๑.๒ จดท าแบบรายงานอบตเหตบนทางหลวง (HAIMS) โดยตรวจสอบวน เวลา ทเกดเหตใหถกตอง

ตรงกบบนทกประจ าวนเกยวกบคด และบนทกตรวจสอบสภาพทเกดเหตอยางละเอยด เชน ทศทาง

ของรถยนตขบมาจากทศไหนไปทศไหน มระยะหามลอประมาณเทาใด สภาพความเสยหายของ

ทรพยสนมากนอยเพยงใด รวมทงถายภาพบรเวณทเกดเหต ทรพยสนทเสยหาย และสภาพรถยนตคนท

เกดเหตไวดวย ซงจะเปนหลกฐานเพอสามารถแสดงใหเหนในชนศาลวามอบตเหตเกดขน รถยนต

หมายเลขทะเบยนใดทเกดอบตเหตและเกดเหตอยบรเวณ กม. ตอน ต าบล อ าเภอ และจงหวดใด เพอ

จะฟองคดกบผละเมดตรงตาม เขตอ านาจศาล ตาม ป.ว.พ. มาตรา ๔(๑) ทค าฟองใหเสนอตอศาลท

จ าเลยมภมล าเนาหรอตอศาลทมลคดเกด

๑.๓ ในกรณทผขบขในทเกดเหต ใหบนทกชอ ทอย และหมายเลขประจ าตวประชาชนของบคคล

ดงกลาว โดยตรวจดไดจากหลกฐานทางทะเบยน เชน บตรประจ าตวประชาชน หรอใบอนญาตขบข

รถยนต หรอเอกสารประกนสงคม (ถาม) หรอถายภาพบตรประจ าตวประชาชน (หากผขบขยนยอม)

สอบถามหมายเลขโทรศพท และทอยทสามารถตดตอได เพอทราบชอบคคล และปองกนการฟองผด

ตว รวมทงสอบถามความสมพนธระหวางผขบขและเจาของรถและผครอบครอง และตรวจสอบวา

รถยนตคนละเมดมการบรรทกสงใดมาหรอไม

๑.๔ ในกรณทมผเหนเหตการณ ใหจดชอ สกล หมายเลขโทรศพท และทอยทสามารถตดตอได ของ

บคคลดงกลาว รวมทงบนทกถอยค าของผนน เพอใหทราบเหตการณและขอเทจจรงตางๆ ทเกยวของ

๘

๑.๕ ในทกรณใหขอความรวมมอจากพนกงานสอบสวนในการลงบนทกประจ าวนเกยวกบคด ใหชอ

สกล หมายเลขประจ าตวประชาชน บตรประกนสงคม หมายเลขโทรศพท และทอยทสามารถตดตอ

ไดของบคคลดงกลาว

๑.๖ กรณทพนกงานสอบสวนยงไมไดรบทราบเหตทเกดขน ใหด าเนนการแจงความเพอขอใหตดตาม

ผกระท าผดมาด าเนนคดตอไป

๙

การแกตางคด (คดแพง / คดปกครอง)

บคคลภายนอกเรยกคาเสยหายจากกรม / เจาหนาท มลละเมด

กรณกรมฯ หรอเจาหนาทของกรมไดปฏบตราชการหรอไดกระท าการตามอ านาจหนาท

และไดมบคคลภายนอกซงเปนผเสยหายฟองเรยกคาเสยหาย เชน ลกจางขบรถกรมฯเกดอบตเหต

ผรบเหมาตามสญญากอสรางทางกบกรมทางหลวงไมตดตงปายสญญาณเตอนใหเพยงพอท าใหเกดอบตเหต

หรอกรณทเจาหนาทละเลยไมดแลรกษาตนไมในเขตทางเปนเหตใหลมทบผใชทาง รวมทงการละเลยไม

ดแลรกษาไมตดตงปายเครองหมายจราจรท าใหเกดอบตเหต หรอซอมแซมบ ารงรกษาทาง หรออปกรณงาน

ทาง เชน ไฟสญญาณจราจร หรอปานจราจรใหอยในสภาพใชงานได เปนเหตใหผใชทางประสบอบตเหต

ถงแกความตาย บาดเจบ หรอท าใหทรพยสนบคคลอนไดรบความเสยหาย ซงผเสยหายอาจน าคดมาฟอง

เรยกคาเสยหายจากกรมฯ หรอเจาหนาทไมวาจะเปนคดแพงหรอปกครอง

ขนตอนการด าเนนคดส าหรบเจาหนาทของกรมทางหลวง มดงน

๑. การแกตางคดแพง

๑.๑ กรณศาลมรหมายเรยกใหท าค าใหการพรอมส าเนาค าฟอง โดยเจาหนาทศาลท าหมายเรยก

ใหท าค าใหการพรอมส าเนาค าฟองมาสงทกรมฯ ดวยตวเอง ใหเจาหนาทส านกงานเลขานการ

แจงเจาหนาทศาลปดหมายเรยกใหท าค าใหการ ไมควรเซนชอรบหมายเรยกใหท าค าใหการ

เนองจากระยะเวลาในการยนค าใหการจะแตกตางกน ดงน กรณปดหมาย การสงหมายเรยกให

ท าค าใหการพรอมส าเนาค าฟอง มผลใชไดเมอพนระยะเวลา ๑๕ วน นบแตวนทมการปด

หมาย ตาม ป.ว.พ. มาตรา ๗๙ (กลาวคอ กรมฯจะมระยะเวลาในการยนค าใหการภายใน ๓๐

วน ๑๕ วน นบแตวนทมการปดหมาย + ๑๕ วน ตามมาตรา ๗๙ + มาตรา ๑๗๗) สวนกรณ

รบหมายระยะเวลาในการยนค าใหการจ าเลยตองยนภายใน ๑๕ วน นบแตวนทไดรบหมาย

ตาม ป.ว.พ. มาตรา ๑๗๗ โดยเรมตนนบระยะเวลาตงแตวนทการเซนชอรบหมายเรยกใหท า

ค าใหการ

หากกรมฯ มาสามารถยนค าใหการภายในระยะเวลาดงกลาว ถอวากรมฯขาดนดยน

ค าใหการ อาจเปนเหตใหศาลพพากษาใหกรมฯ แพคดได ตาม ป.ว.พ. มาตรา๑๙๗ และ

มาตรา ๑๙๘

๑๐

กรณศาลสงหมายเรยกใหท าค าการพรอมส าเนาค าฟองมายงกรมฯทางไปรษณย เมอ

เจาหนาทส านกงานเลขานการกรมฯ ลงรบหมายเรยกใหท าค าใหการแลวระยะเวลาในการยน

ค าใหการเรมตนนบตงแตวนทมการลงรบหมายเรยกใหท าค าใหการ กรณนส านกเลขานการ

กรมฯจะตองเรงรดจดสงใหส านกกฎหมายโดยดวนทสด

๑.๒ ใหส านกงานเลขานการกรมฯ สงหมายเรยกใหท าค าใหการพรอมส าเนาค าฟองใหส านก

กฎหมายโดนดวน เพอส านกกฎหมายจะไดด าเนนการสงเรองใหส านกอยการสงสดแกตางคด

แทนกรมฯ ตอไป

ส านกกฎหมายจะมอบหมายใหนตกรเจาของเ รองด า เนนการท าความเหนเสนอ

ผบ งคบบญชาตามล าดบช นถงอธบดกรมทางหลวง เพอขอใหกรมฯ ลงนามในใบแตง

ทนายความ จ านวน ๒ ฉบบ และลงนามในหนงสอถงอยการสงสด เพอขอใหแกตางคดแทน

(ตามพระราชบญญตองคกรอยการและพนกงานอยการ พ.ศ. ๒๕๕๓ มาตรา ๑๔(๓) โดย

พนกงานอยการและเจาหนาทกลาวคอ ในคดแพงหรอคดปกครอง มอ านาจและอาจหนาท

ด าเนนคดแทนรฐบาล หนวยงานของรฐทเปนองคกรตามรฐธรรมนญ ราชการสวนกลาง

หรอราชการสวนภมภาคในศาล หรอในกระบวนการทางอนญาโตตลาการทงปวง กบอ านาจ

และหนาทตามกฎหมายอนซงบญญตวาเปนอ านาจและหนาทของส านกงานอยการสงสดหรอ

พนกงานอยการ)

๑.๓ กรณทศาลสงค าสงเรยกใหท าค าใหการพรอมส าเนาค าฟองซงมมลฟอง เนองจากการ

ปฏบตราชการตามอ านาจหนาทมายงเจาหนาท (จ าเลย) ใหส านกงานเลขานการกรม หรอ

หนวยงานภายในอนทรบหมายด าเนนการตามขอ ๑.๑ โดยอนโลม แลวรายงายผบงคบบญชา

ตามล าดบขน เพอใหจดสงหมายเรยกใหท าค าใหการพรอมส าเนาค าฟองมาใหส านกกฎหมาย

โดดวน พรอมลงลายมอชอในใบแตงทนายความของเจาหนาททถกฟองคดตามแบบฟอรมของ

ศาลยตธรรม (ขอรบไดทศาลยตธรรมหรอDownload ผาน Website ศาลยตธรรม) จ านวน

๒ ฉบบ และประสานทางโทรศพทพรอม Fex ส าเนาเอกสารมายงส านกกฎหมาย และขอ

ทราบชอนตกรเจาเรองเพอตดตอเพอตดตอประสานงานโดยตรงตอไป หากเหนวาระยะเวลา

ใกลจะครบก าหนดยนค าใหการแลว ควรมอบหมายใหเจาหนาทใหท าค าใหการพรอมส าเนาค า

ฟองมาใหส านกกฎหมายดวยตวเองโดยดวน เพอส านกกฎหมายจะไดด าเนนการเสนอกรมฯ

สงเรองใหส านกงานอยการขอใหแกตางคดแทนเจาหนาทตอไป

๑๑

นตกรเจาของเรอง เมอไดรบเรองแลวใหท าความเหนเสนอผบงคบบญชาตามล าดบชนถง

อธบดกรมทางหลวง เพอขอใหกรมฯ ลงนามในหนงสอถงอยการ ขอใหแกตางคดแทน ทงน

ตามพระราชบญญตองคกรอยการและพนกงานอยการ พ.ศ. ๒๕๕๓ มาตรา ๑๔(๔) โดย

พนกงานอยการมอ านาจหนาท กลาวคอ ในคดแพง คดปกครอง หรอคดอาญา ซงเจาหนาท

ของรฐถกฟองในเรองการทไดกระท าไปตามหนาทกด หรอในคดแพงหรอคดอาญาทราษฎร

ผหนงผใดถกฟองในเรองการทไดกระท าตามค าสงของเจาหนาทของรฐซงกระท าการในหนาท

ราชการกด เมอเหนสมควร พนกงานอยการจะรบแกตางใหกได

๑.๔ ใหส านกทางหลวง ส านกงานทางหลวง หรอหนวยงานภายในทเปนเจาของ โครงการ

ด าเนนการแตงตงคณะกรรมการสอบสวนและรวบรวมพยานหลกฐานในการตอสคดมายง

ส านกกฎหมายโดยดวน (ค าสงกรมทางหลวง ท ม.๒/๑๐๓/๒๕๕๓ ลงวนท ๒๕ มถนายน

๒๕๕๓)

๑.๕ ใหส านกงานหลวง ส านกงานทางหลวง และแขวงการทางหรอหนวยงานภายในทไดรบ

มอบหมายใหเปนเจาของโครงการกอสรางรวบรวมพยานหลกฐานประกอบการแกตางคดสงให

ส านกกฎหมายโดยดวน ดงน

๑.๕.๑ กรณผเสยหายฟองเรยกคาเสยหายอนเนองมาจากไดรยความเสยหายใน

ระหวางการกอสรางทาง

๑.๕.๑.๑ ค าสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนขอเทจจรงความรบผดทาง

ละเมดของเจาหนาทและส านวนการสอบสวน

๑.๕.๑.๒ สญญากอสรางทาง และเอกสารผนวกในสวนทเกยวของกบ

ประเดนพพาท เชน คมอ เครองควบคมการจราจรในทางกอสราง บรณะและบ ารงรกษาทาง

หลวง เอกสารประกวดราคา เอกสารผนวกแนบทายสญญาแสดงหนาทความรบผดชอบของผ

รบจาง กรณเกดเหตละเมดบคคลภายนอก

๑.๕.๑.๓ แผนทการตดต งแผนปายและเครองหมายจราจร สญญาณ

จราจรทเกดเหต เพอแสดงใหศาลเหนวากรมฯ ไดควบคม และก ากบใหผรบเหมาด าเนนการ

ถกตองตามมาตรฐานความปลอดภยทางวศวกรรมจราจรแลว ไมไดบกพรองและละเลยการ

ปฏบตหนาท

๑.๕.๑.๔ รายงานประจ าวนเกยวกบคด และผลคดอาญา กอนและหลง

ไมนอยกวา ๗ วน เพอตรวจสอบวาอบตเหตเกดขนในระหวางการกอสรางทางกอนและหลง

๑๒

การเกดอบตเหตหรอไม เพอประกอบการแสดงใหศาลเหนวาความเสยหายทเกดขนเกดจาก

ความประมาทของฝายใด

๑.๕.๑.๕ ภาพถายสถานทเกดเหต และภาพถายการตดตงแผนปายและ

เครองหมายจราจร สญญาณจราจรบรเวณทเกดเหต

๑.๕.๑.๖ ค าสงแตงตงเจาหนาททมความรบผดชอบเกยวกบการควบคม

การกอสราง เอกสารทแสดงถงอ านาจหนาทของเจาหนาท รายชอเจาหนาทของกรมฯ ทม

หนาทในการควบคมการกอสราง เชน คณะกรรมการตรวจการจาง นายชางควบคมโครงการ

นายชางควบคมงาน เจาหนาทอนๆ ทรเหนการเกดอบตเหต เพอเปนพยานในชนศาล

๑.๕.๑.๗ รายงานสภาพอากาศ เชน ในวนทเกดเหตมมรสมพดแรงท าให

ไฟฟาดบ และสญญาณจราจรขดของ ซงอาจสามารถแสดงใหศาลเหนวาอบตเหตดงกลาวเกด

จากเหตสดวสย (ป.พ.พ. มาตรา ๘)

๑.๕.๑.๘ ส าเนาหนงสอแจงเตอนผรบจางใหด าเนนการตดตงปายหรอ

เครองหมายบรเวณทกอสรางถกตองตามมาตรฐานความปลอดภยทางวศวกรรมจราจร รายงาน

ประจ าวนในการตรวจสอบควบคม และก ากบสถานทกอสรางตงแตเรมมการสงมอบพนทของ

เจาหนาทของกรมฯ ทมหนาทในการควบคมการกอสราง เชน นายชางผควบคมโครงการ

นายชางผควบคมงาน เพอแสดงใหเหนวากรมฯ ไดก ากบ ควบคม ใหผรบเหมาตดตงแผน

ปายและเครองหมายจราจรบรเวณทกอสรางถกตองตามมาตรฐานความปลอดภยทางวศวกรรม

จราจรแลว เพราะคดลกษณะดงกลาวแนวค าพพากษาของศาล ศาลจะ ฟงวากรมฯมหนาท

ก ากบดแล และควบคมการกอสราง ตาม พ.ร.บ. ระเบยบบรหารราชการแผนดน พ.ศ.

๒๕๓๔ ประกอบกบกฎกระทรวงแบงสวนราชการกรมทางหลวง กระทรวงคมนาคม พ.ศ.

๒๕๕๒ ถงแมจะมสญญาจางกอสราง ดงนน การน าพยานมาสบใหศาลเหนวาเจาหนาท และ

กรมฯไดควบคม และก ากบใหผรบเหมาด าเนนการถกตองตามมาตรฐานความปลอดภยทาง

วศวกรรมจราจรแลวไมไดบกพรองตอหนาทแตอยางใด ความเสยทเกดขนจากความประมาท

ของผฟองคดผายเดยว ศาลจะพพากษายกฟองคด ดงนนในการปฏบตหนาทของเจาหนาทของ

กรมฯ ทมหนาทในการควบคมการกอสราง เชน นายชางควบคมโครงการ นายชางควบคม

งาน จงมผลใหกรมฯ แพหรอชนะคดได ซงจะตองปฏบตหนาทของตวเองอยางเครงครด ไม

ละเลยการปฏบตหนาท หรอปฏบตหนาทดวยความประมาทเลนเลอ

๑๓

๑.๕.๑.๙ รายละเอยดเกยวกบคาเสยหาย คารกษาพยาบาล รายได อาชพ

ของผตายหรอผฟองคด คาปลงศพ คาใชจายเกยวกบงานศพ และคาอปการะเลยงด

๑.๕.๑.๑๐ ขอเทจจรงและเอกสารหลกฐานอนใดทเปนประโยชนในการ

ตอสคด เชน ผลตรวจระดบปรมาณแอลกอฮอลของผข บข ผลตรวจสภาพยานพาหนะ

พฤตการณลกษณะทางกายภาพของผขบขยานพาหนะ เปนตน

๑.๕.๒ กรณผเสยหายฟองเรยกคาเสยหายอนเนองมาจากไดรบความเสยหายกรณ

ทเจาหนาทละเลยไมดแลรกษาบ ารงตนไม รวมทงสงอนใดทอยในเขตทางหลวง จนเปนเหต

ใหลมทบผใชทาง หรอบานเรอนของราษฎรทอยขางทาง รวมทงการละเลยไมดแลรกษา หรอ

ซอมแซมบ ารงรกษาทาง หรออปกรณงานทาง เชน สญญาณไฟจราจร หรอปายจราจรใหใช

การได จนเปนเหตใหผใชทางถงแกความตาย บาดเจบ หรอท าใหทรพยสนของบคคลอน

ไดรบความเสยหาย

๑.๕.๒.๑ ค าสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนความรบผดทางละเมดของ

เจาหนาทและส านวนการสอบสวน

๑.๕.๒.๒ แผนผงการตดตงแผนปายเครองหมายจราจร สญญาณไฟ

บรเวณทเกดเหต และภาพถายการตดตงปายและเครองหมายจราจรถกตองตามมาตรฐานงาน

ทางแลว ไมไดบกพรองหรอละเลยในหนาท (เฉพาะกรณผเสยหายฟองรองเรยกคาเสยหาย

เนองจากอางวากรมฯ ละเลยไมดแลรกษา หรอซอมแซมบ ารงรกษาทาง หรออปกรณงานทาง

เชน ไฟสญญาณจราจร หรอปายจราจรใหใชการได จนเปนเหตใหผใชทางถงแกความตาย

บาดเจบ หรอเปนเหตใหทรพยสนของบคคลอนไดรบความเสยหาย)

๑.๕.๒.๓ รายงานประจ าวนเกยวกบคด และผลคดอาญา

๑.๕.๒.๔ ภาพถายสถานทเกดเหต

๑.๕.๒.๕ ค าสงกรมฯ แตงตงใหเปนเจาหนาทในการดแลรบผดชอบ

ทรพยสนในเขตทางหลวง รายชอเจาหนาทหมวดการทาง เพอเปนพยานในชนศาล

๑.๕.๒.๖ รายงานสภาพอากาศ เชน ในวนเกดเหตมพายพดแรง ท าให

ไฟฟาดบ และไฟสญญาณจราจรขดของ เพอแสดงใหศาลเหนวาอบตเหตดงกลาวเกดจากเหต

สดวสย (ป.พ.พ. มาตรา ๘)

๑.๕.๒.๗ จดท าแผนการปฏบตงานในการควบคมดแลทรพยสนทอยใน

เขตทางหลวง รายงานประจ าวนในการตรวจสอบควบคมสายทางของเจาหนาทของกรมฯ เชน

๑๔

หวหนาหมวดการทาง หรอ ผชวยหมวดการทาง เพอแสดงวากรมฯ ไดตรวจสอบควบคมสาย

ทางเปนประจ า มการตดตงแผนปายและเครองหมายจราจรถกตองตามมาตรฐานความปลอดภย

ทางวศวกรรมจราจรแลวเพราะคดประเภทนศาลจะพจารณาวากรมฯ ไดปฏบตหนาทก ากบ

ดแล และควบคมบ ารงรกษาทางหลวงใหมความปลอดภยตอผใชเสนทางเพยงพอหรอไม

ดงนน การน าพยานมาสบใหศาลเหนวาเจาหนาทไดตรวจสอบควบคมสายทางใหมความ

ปลอดภยตอผใชเสนทาง และเมอพบเหนอปกรณงานทางทช ารดบกพรอง กไดด าเนนการ

แกไข ซอมแซมโดยไมชกชา หรอมการตดกงไม หรอตนไมทอยใหสภาพทอาจหกโคน ลม

ทบ ลงมา หากไมสามารถด าเนนการได ใหรายงานผบงคบบญชาใหทราบปญหา เพอแกไข

ปญหานนตอไป ซงเปนการแสดงใหเหนวาเจาหนาทไมไดบกพรองตอหนาทแตอยางใด

เพอใหศาลพพากษายกฟองคด การปฏบตหนาทของเจาหนาทของกรมฯ มผลท าใหกรมฯ แพ

หรอชนะคดได ซงจะตองปฏบตตามหนาทของตนเองโดยเครงครด ไมละเลยการปฏบตหนาท

และไมปฏบตหนาทโวยความประมาทเลนเลอ

๑.๖ เมอนตกรเจาของเรองไดตรวจสอบรวบรวมเอกสารและขอเทจจรงจากส าเนาทางหลวง

และแขวงการทาง หรอหนวยงานทเกยวของครบถวนแลว ใหจดท าสรปขอเทจจรง และเสนอ

ความเหนตอผ บงคบบญชาตามล าดบช นถงอธบดกรมทางหลวงเพอจดสงเอกสารและ

ขอเทจจรงใหพนกงานอยการ รวมทงประสานงานกบพนกงานอยการเจาของส านวน เพอ

ชแจงขอเทจจรงและขอกฎหมาย พรอมทงน าเจาหนาททรเหนเหตการณ / ถกฟองคดไปชแจง

ขอเทจจรงตอพนกงานอยการเพอท าค าใหการ

๑.๗ ในขนตอนการพจารณาคด เมอส านกงานอยการสงสดไดแจงวนนดสบพยาน ใหส านก

กฎหมายแจงหนวยงานภายในเพอสงการใหเจาหนาททเกยวของไปเบกความเปนพยานศาล

๑.๘ เมอศาลชนตนพพากษายกฟอง ใหด าเนนการ ดงน

๑.๘.๑ กรณทศาลพพากษายกฟอง ใหนตกรเจาของเรองพจารณาขอเทจจรงและขอ

กฎหมาย กรณค าพพากษาชอบดวยกฎหมายแลว ใหท าความเหนเสนอตามล าดบชนถงอธบด

กรมทางหลวง เพอทราบและแจงขอบคณส านกอยการ ส าเนาแจงหนวยงานภายใน

๑.๘.๒ กรณทศาลพพากษาใหโจทกชนะคด ใหนตกรเจาของเรองพจารณาตรวจสอบ

ขอเทจจรงและขอกฎหมาย วาศาลวนจฉยคลาดเคลอนหรอไม ไมชอบดวยกฎหมายอยางไร

ทนทรพยในคด ตองหามอทธรณตาม ป.ว.พ. หรอไม แลวท าความเหนเสนอตามล าดบชน

อธบดกรมทางหลวง เพอขอใหอยการด าเนนการอทธรณคดใหกรมทางหลวงตอไป ทงน

๑๕

ใหถอหลกแนวปฏบตของกระทรวงการคลง ตามหนงสอกระทรวงการคลง ท กค ๐๔๐๖.๒/

ว.๔๔ ลงวนท ๒๓ มถนายน ๒๕๔๙ เรอง หลกเกณฑและวธปฏบตในการอทธรณ ฎกาคด

แพงและอทธรณคดปกครอง

๑.๙ เมอศาลอทธรณไดพพากษาคดแลวใหด าเนนการดงน

๑.๙.๑ กรณทศาลพพากษาใหกรมฯ เปนฝายชนะคด ใหนตกรเจาของเรองท าความเหน

ตามล าดบชนถงอธบดกรมทางหลวงเพอทราบ และแจงขอบคณส านกงานอยการ พรอมจดสง

ส าเนาค าพพากษาใหหนวยงานภายในทราบ

๑.๙.๒ กรณทศาลพพากษาใหโจทกชนะคด ใหนตกรเจาของเรองพจารณาขอเทจจรงและ

ขอกฎหมาย วาทนทรพยในคดตองหามฎกาหรอไม ตาม ป.ว.พ. ภาค ๓ อทธรณและฎกา

ศาลวนจฉยคลาดเคลอนหรอไม ไมชอบดวยกฎหมายอยางไร แลวท าความเหนเสนอตามล าดบ

ชนถงอธบดกรมทางหลวง เพอท าหนงสอขอใหอยการด าเนนการฎกาใหกรมทางหลวงตอไป

พรอมจดสงส าเนาค าพพากษาใหหนวยงานภายในเพอตรวจสอบและแจงขอเทจจรงเพมเตม

(หากม) ในการโตยงคดคานประเดนขอเทจจรงตามค าพพากษา ถอหลกแนวปฏบตของ

กระทรวงการคลง ตามหนงสอกระทรวงการคลง ท กค ๐๔๐๖.๒/ว.๔๔ ลงวนท ๒๓

มถนายน ๒๕๔๙ เรอง หลกเกณฑและวธปฏบตในการอทธรณ ฎกาคดแพงและอทธรณคด

ปกครอง

๑.๑๐ เมอศาลไดพพากษาคดในชนฎกาแลวใหนตกรเจาของรายงานผลคดเสนอตามล าดบชน

ถงอธบดกรรมทางหลวงเพอทราบ และแจงขอบคณส านกอยการสงสด และแจงหนวยงานท

เกยวของทราบ พรอมจดสงส าเนาค าพพากษา เพอปฏบตตามค าพพากษาตอไป

กรณคดถงทสด กรมทางหลวงเปนฝายแพคด ตองช าระคาสนไหมทดแทน ส านกกฎหมายจะ

รายงานกรมฯ เพอสงการใหกองการเงนและบญช และส านกแผนงาน จดสรรงบประมาณไป

ช าระหนตามค าพพากษาตอไป เวนแตงบประมาณทส านกกฎหมายไดรบเพอเบกจายเปน

คาธรรมเนยมศาล และคาใชจายในการด าเนนคดมเหลอเพยงพอ และเมอกรมฯ ไดช าระหน

ตามค าพพากษาแลว ใหด าเนนการเกยวกบความรบผดทางละเมดของเจาหนาทตามระเบยบ

ตอไป

๒. การแกตางคดปกครอง

๒.๑ เมอศาลสงค าสงเรยกใหท าค าใหการพรอมส าเนาค าฟองมายงกรมฯ/หนวยงานภายใน

ทางไปรษณย เมอเจาหนาทส านกงานเลขานการกรมฯ / เจาหนาทของหนวยงานภายใน

๑๖

ลงรบค ารบค าสงเรยกใหท าค าใหการแลว ถอวาระยะเวลาในการยนค าใหการจะเรมตนนบ

ระยะเวลาตงแตวนทมการลงรบค าสงเรยกใหท าค าใหการ

๒.๒ ใหส านกงานเลขานการกรมฯ / หนวยงานภายใน จดสงค าสงเรยกใหท าค าใหการพรอม

ส าเนาค าฟองใหส านกกฎหมายโดยดวน เพอส านกกฎหมายจะไดด าเนนการเสนอกรมฯ สง

เรองส านกงานคดปกครอง ส านกงานอยการสงสด แกตางคดแทนกรมฯ ตอไป ใหนตกร

เจาของเรองท าความเหนเสนอตามล าดบชนถงอธบด เพอขอใหกรมฯ ลงนามในใบมอบ

อ านาจ จ านวน ๒ ฉบบ และส าเนาบตรประจ าตวเจาหนาทของรฐของอธบด จ านวน ๒

ฉบบ และลงนามในหนงสอถงอธบดอยการส านกงานคดปกครอง ส านกงานอยการสงสด

เพอขอใหแกตางคดแทน ตามพระราชบญญตองคกรอยการและพนกงานอยการ พ.ศ.๒๕๕๓

มาตรา ๑๔(๓) โดยพนกงานอยการมอ านาจและหนาท กลาวคอ ในคดแพงหรอคดปกครอง

มอ านาจและหนาทด าเนนคดแทนรฐบาล หนวยงานของรฐทเปนองคกรตามรฐธรรมนญ

ราชการสวนกลาง หรอราชการสวนภมภาคในศาล หรอในกระบวนการทางอนญาโตตลาการ

ท งปวง กบมอ านาจและหนาทตามกฎหมายอนซงบญญตวาเปนอ านาจและหนาทของ

ส านกงานอยการสงสดหรอพนกงานอยการ

๒.๓ กรณทศาลมค าสงเรยกใหท าค าใหการพรอมส าเนาค าฟองมายงเจาหนาทเปนการ

เฉพาะตว ใหเจาหนาทรายงานผบงคบบญชาตามล าดบชน เพอใหจดสงค าสงเรยกใหท า

ค าใหการพรอมส าเนาค าฟองมาใหส านกกฎหมายโดยดวน พรอมลงลายมอชนในใบมอบ

อ านาจของเจาหนาททถกฟองคดตามแบบฟอรมของศาลปกครอง (ขอรบไดทศาลปกครอง

หรอ Download ผาน Website ศาลปกครอง) จ านวน ๒ ฉบบ และส าเนาบตรประจ าตว

เจาหนาทของรฐซงรบรองถกตองแลว จ านวน ๒ ฉบบ หากเหนวาระยะเวลาใกลจะครบ

ก าหนดยนค าใหการแลว ใหเจาหนาทน าค าสงเรยกใหการพรอมส าเนาค าฟองมาใหส านก

กฎหมายดวยตวเองโดยดวน ใหนตกรเจาของเรองท าความเหนเสนอตามล าดบชนถงอธบด

กรมทางหลวง เพอขอใหกรมฯ สงเรองใหส านกงานคดปกครอง ส านกงานอยการสงสดแก

ตางคด ตามพระราชบญญตองคกรอยการและพนกงานอยการ พ.ศ.๒๕๕๓ มาตรา ๑๔(๔)

โดยพนกงานอยการมอ านาจและหนาท กลาวคอ ในคดแพง คดปกครอง หรอคดอาญา ซง

เจาหนาทของรฐถกฟองในเรองการทไดกระท าไปตามหนาท กด หรอในคดแพงหรอคดอาญา

ทราษฎร ผหนงผใดถกฟองในเรองการทไดกระท าตามค าสงของเจาหนาทของรฐซงไดสงการ

๑๗

โดยชอบดวยกฎหมาย หรอเขารวมหรอชวยเหลอเจาหนาทของรฐซงกระท าการในหนาท

ราชการกด เมอเหนสมควร พนกงานอยการจะรบแกตางใหกได (กรณผฟองคดมค าขอใหศาล

คมครองชวคราว ใหประสานส านกกฎหมายดวน เพอเตรยมขอมลไปศาลในวนนดไตสวน)

๒.๔ ใหส านกทางหลวงด าเนนการแตงตงคณะกรรมการสอบสวนขอเทจจรงความรบผดทาง

ละเมดของเจาหนาท รวมทงรายงานผลการสอบสวนและรวบรวมพยานหลกฐานในการตอส

คดสงใหส านกกฎหมายโดยดวน

๒.๕ ใหส านกทางหลวงและแขวงการทางรวบรวมพยานหลกฐานประกอบการแกตางคดสงให

ส านกกฎหมายโดยดวน ดงน

๒.๕.๑ กรณผเสยหายฟองเรยกคาเสยหายอนเนองมาจากไดรบความเสยหายในระหวาง

การกอสรางทาง

เอกสารหลกฐานในการแกตางคด

๒.๕.๑.๑ ค าสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนขอเทจจรงความรบผดทางละเมด

ของเจาหนาทและส านวนการสอบสวน

๒.๕.๑.๒ สญญากอสรางทาง และเอกสารผนวกในสวนทเกยวของกบประเดน

พพาท เชน คมอ เครองหมายควบคมการจราจรในทางกอสราง บรณะและบ ารงรกษา

ทางหลวง เอกสารประกวดราคา เอกสารผนวกแนบทายสญญาแสดงหนาท ความ

รบผดชอบของผรบจาง กรณเกดเหตละเมดบคคลภายนอก

๒.๕.๑.๓ แผนผงการตดตงแผนปายเครองหมายจราจร สญญาณไฟบรเวณทเกด

เหต และภาพถายการตดตงแผนปายและเครองหมายจราจรบรเวณทเกดเหต เพอแสดงให

ศาลเหนวากรมฯ ตดตงแผนปายและเครองหมายจราจรถกตองตามมาตรฐานงานทางแลว

ไมไดบกพรองหรอละเลยในหนาท (เฉพาะกรณผเสยหายฟองเรยกคาเสยหาย เนองจาก

อางวากรมฯ ละเลยไมดแลรกษา หรอซอมแซมบ ารงรกษาทาง หรออปกรณงานทาง เชน

ไฟสญญาณจราจร หรอปายจราจรใหใชการไดจนเปนเหตใหผใชทางถงแกความตาย

บาดเจบ หรอท าใหทรพยสนของบคคลอนไดรบความเสยหาย)

๑๘

๒.๕.๑.๔ รายงานประจ าวนเกยวกบคด และผลคดอาญา กอนและหลงเกดเหต

ไมนอยกวา ๗ วน เพอตรวจสอบวามอบตเหตเกดขนในระหวางการกอสรางทางกอนและ

หลงการเกดอบตเหตรายนหรอไม เพอประกอบการแสดงใหศาลเหนวาความเสยหายท

เกดขนเกดจากความประมาทของฝายใด

๒.๕.๑.๕ ภาพถายสถานทเกดเหต และภาพถายการตดต งแผนปายและ

เครองหมายจราจร สญญาณจราจรบรเวณทเกดเหต

๒.๕.๑.๖ ค าสงแตงตงเจาหนาททมหนาทรบผดชอบเกยวของกบการควบคมการ

กอสราง เอกสารทแสดงถงอ านาจหนาทของเจาหนาท รายชอเจาหนาทของกรมฯ ทม

หนาทในการควบคมการกอสราง เชน คณะกรรมการตรวจการจาง นายชางผควบคม

โครงการ นายชางผควบคมงาน เจาหนาทอนๆ ทรเหนการเกดอบตเหต เพอเปนพยานใน

ชนศาล

๒.๕.๑.๗ รายงานสภาพอากาศ เชน ในวนเกดเหตมมรสมพายพดแรงท าให

ไฟฟาดบ และไฟสญญาณจราจรขดของ ซงอาจสามารถแสดงใหศาลเหนวาอบตเหต

ดงกลาวเกดจากเหตสดวสย (ป.พ.พ. มาตรา ๘)

๒.๕.๑.๘ ส า เนาหนงสอแจงเตอนผ รบจางใหด า เนนการตดต งปายหรอ

เครองหมายบรเวณทกอสรางถกตองตามมาตรฐานความปลอดภยทางวศวกรรมจราจร

รายงานประจ าวนในการตรวจสอบควบคม และก ากบสถานทกอสรางตงแตเรมมการสง

มอบพนทของเจาหนาทของกรมฯ ทมหนาทในการควบคมการกอสราง เชน นายชางผ

ควบคมโครงการ นายชางผควบคมงาน เพอแสดงใหเหนวากรมฯ ไดก ากบ ควบคม ให

ผรบเหมาตดตงแผนปายและเครองหมายจราจรบรเวณทกอสรางถกตองตามมาตรฐาน

ความปลอดภยทางวศวกรรมจราจรแลว เพราะคดลกษณะดงกลาวแนวค าพพากษาของศาล

ศาลจะฟงวากรมฯ มหนาทก ากบดแล และควบคมการกอสราง ตาม พ.ร.บ. ระเบยบ

บรหารราชการแผนดน พ.ศ.๒๕๓๔ ประกอบกบกฎกระทรวงแบงสวนราชการกรมทาง

หลวง กระทรวงคมนาคม พ.ศ.๒๕๕๒ ถงแมจะมสญญาจางกอสราง ระบขอยกเวน

ความรบผดของกรมฯ ไวกตาม แตไมท าใหกรมฯ พนจากหนาทและความรบผดชอบ

ดงกลาว ดงนน การน าพยานมาสบใหศาลเหนวาเจาหนาท และกรมฯ ไดควบคม และ

๑๙

ก ากบใหผรบเหมาด าเนนการถกตองตามมาตรฐานความปลอดภยทางวศวกรรมจราจรแลว

ไมไดบกพรองในหนาทแตอยางใด ความเสยหายทเกดขนเกดจากความประมาทของผฟอง

คดฝายเดยว ศาลจะพพากษายกฟองคด ดงนนในการปฏบตหนาทของเจาหนาทของกรมฯ

ทมหนาทในการควบคมการกอสราง เชน นายชางผควบคมโครงการ นายชางผควบคม

งาน จงมผลท าใหกรมฯ แพหรอชนะคดได ซงจะตองปฏบตตามหนาทของตนเองโดย

เครงครด ไมละเลยการปฏบตหนาท หรอปฏบตหนาทดวยความประมาทเลนเลอ

๒.๕.๑.๙ รายละเอยดเกยวกบคาเสยหาย คารกษาพยาบาล รายได อาชพ ของ

ผตายหรอผฟองคด คาปลงศพ คาใชจายเกยวกบงานศพ และคาอปการะเลยงด

๒.๕.๑.๑๐ ขอเทจจรงและเอกสารหลกฐานอนใดทเปนประโยชนในการตอสคด

เชน ผลตรวจระดบปรมาณแอลกอฮอลของผขบข ผลตรวจสภาพยานพาหนะ พฤตการณและ

ลกษณะทางกายภาพของผขบขยานพาหนะ เปนตน

๒.๕.๒ กรณผเสยหายฟองเรยกคาเสยหายอนเนองมาจากไดรบความเสยหาย กรณท

เจาหนาทละเลยไมดแลรกษาตนไม รวมทงสงอนใดทอยในเขตทางหลวง จนเปนเหตใหลม

ทบผใชทาง หรอบานเรอนของราษฎรทอยขางทาง รวมทงการละเลยไมดแลรกษา หรอ

ซอมแซมบ ารงรกษาทาง หรออปกรณงานทาง เชน ไฟสญญาณจราจร หรอปายจราจรใหใช

การได จนเปนเหตใหผใชทางถงแกความตาย บาดเจบ หรอท าใหทรพยของบคคลอนไดรบ

ความเสยหาย

เอกสารหลกฐานในการแกตางคด

๒.๕.๒.๑ ค าสงแตงต งคณะกรรมการสอบสวนความรบผดทางละเมดของ

เจาหนาทและส านวนการสอบสวน

๒.๕.๒.๒ แผนผงการตดตงแผนปายเครองหมายจราจร สญญาณไฟบรเวณทเกด

เหต และภาพถายการตดตงแผนปายและเครองหมายจราจรบรเวณทเกดเหต เพอแสดงใหศาล

เหนวากรมฯ ตดตงแผนปายและเครองหมายจราจรถกตองตามมาตรฐานงานทางแลว ไมได

บกพรองหรอละเลยในหนาท (เฉพาะกรณผเสยหายฟองเรยกคาเสยหาย เนองจากอางวากรมฯ

ละเลยไมดแลรกษา หรอซอมแซมบ ารงรกษาทาง หรออปกรณงานทาง เชน

๒๐

ไฟสญญาณจราจร หรอปายจราจรใหใชการได จนเปนเหตใหผใชทางถงแกความตาย

บาดเจบ หรอท าใหทรพยสนของบคคลอนไดรบความเสยหาย)

๒.๕.๒.๓ รายงานประจ าวนเกยวกบคด และผลคดอาญา

๒.๕.๒.๔ ภาพถายสถานทเกดเหต

๒.๕.๒.๕ ค าสงกรมฯ แตงตงใหเปนเจาหนาทในการดแลรบผดชอบทรพยสนใน

เขตทางหลวง รายชอเจาหนาทหมวดทางหลวง เพอเปนพยานในชนศาล

๒.๕.๒.๖ รายงานสภาพอากาศ เชน ในวนเกดเหตมพายพดแรง ท าใหไฟฟาดบ

และไฟสญญาณจราจรขดของ เพอแสดงใหศาลเหนวาอบตเหตดงกลาวเกดจากเหตสดวสย

(ป.พ.พ. มาตรา ๘)

๒.๕.๒.๗ จดท าแผนการปฏบตงานในการควบคมดแลทรพยสนทอยในเขตทาง

หลวง รายงานประจ าวนในการตรวจสอบควบคมสายทางของเจาหนาทของกรมฯ เชน

หวหนาหมวดการทาง หรอ ผชวยหมวดการทาง เพอแสดงวากรมฯ ไดตรวจสอบควบคม

สายทางเปนประจ า มการตดตงแผนปายและเครองหมายจราจรถกตองตามมาตรฐานความ

ปลอดภยทางวศวกรรมจราจรแลว เพราะคดประเภทนศาลจะพจารณาวากรมฯ ไดปฏบต

หนาทก ากบ ดแล และควบคมบ ารงรกษาทางหลวงใหมความปลอดภยตอผใชเสนทาง

เพยงพอหรอไม ดงนน การน าพยานมาสบใหศาลเหนวาเจาหนาทไดตรวจสอบควบคมบ ารง

สายทางใหมความปลอดภยตอผใชเสนทาง และเมอพบเหนอปกรณงานทางทช ารดบกพรอง

กไดด าเนนการแกไข ซอมแซมโดยไมชกชา หรอมการตดกงไม หรอตนไมทอยในสภาพท

อาจหก โคน ลมทบ ลงมา หากไมสามารถด าเนนการได ใหรายงานผบงคบบญชาใหทราบ

ปญหา เพอแกไขปญหานนตอไป ซงเปนการแสดงใหเหนวาเจาหนาทไมไดบกพรองใน

หนาทแตอยางใด เพอใหศาลพพากษายกฟองคด การปฏบตหนาทของเจาหนาทของกรมฯ ม

ผลท าใหกรมฯ แพ หรอชนะคดได ซงจะตองปฏบตตามหนาทของตนเองโดยเครงครด ไม

ละเลยการปฏบตหนาท และไมปฏบตหนาทดวยความประมาทเลนเลอ

๒.๖ ใหนตกรเจาของเรองตดตามและรวบรวมเอกสารและขอเทจจรงจากส านกทางหลวงและ

แขวงการทาง หรอหนวยงานทเกยวของ และเมอไดรบเอกสารหลกฐานและขอเทจจรง

๒๑

ครบถวนแลว ใหจดท าสรปขอเทจจรง และเสนอความเหนตามล าดบชนถงอธบดกรมทาง

หลวงเพอจดสงเอกสารและขอเทจจรงใหพนกงานอยการ รวมทงประสานงานกบพนกงาน

อยการเจาของส านวน เพอชแจงขอเทจจรงและขอกฎหมาย พรอมทงน าพยานไปชแจง

ขอเทจจรง ตอพนกงานอยการเพอท าค าใหการ

๒.๗ เมอส านกงานคดปกครอง ส านกงานอยการสงสดไดสงค าสงเรยกใหท าค าใหการ

เพมเตม ใหส านกกฎหมายแจงหนวยงานทเกยวของตรวจสอบขอเทจจรง และรวบรวม

พยานหลกฐานเพมเตม (หากม) จดสงใหส านกกฎหมายประกอบการพจารณาท าค าใหการ

เพมเตม ใหนตกรเจาของเรองตรวจสอบเอกสารหลกฐานและขอเทจจรง ตรวจสอบ

ขอเทจจรง ขอกฎหมายทเกยวของ แลวจดท าสรปขอเทจจรง และเสนอความเหนตามล าดบ

ชนถงอธบดกรมทางหลวงเพอสงเรองใหพนกงานอยการเพอท าค าใหการเพมเตมตอไป

รวมทงประสานงานกบพนกงานอยการเจาของส านวน เพอชแจงขอเทจจรงและขอกฎหมาย

พรอมทงน าพยานไปชแจงขอเทจจรง ตอพนกงานอยการเพอท าค าใหการเพมเตม

๒.๘ เมอส านกงานคดปกครอง ส านกงานอยการสงสดไดสงหมายแจงก าหนดวนสนสดการ

แสวงหาขอเทจจรง ใหส านกกฎหมายแจงหนวยงานทเกยวของตรวจสอบวามประเดนทจะ

ตอสเพมเตมหรอไม แลวแจงใหส านกกฎหมายทราบ พรอมเอกสารหลกฐานเพมเตม (หากม)

ใหนตกรเจาของเรองเสนอความเหนตามล าดบชนถงอธบดกรมทางหลวงสงเรองใหส านกงาน

คดปกครอง ส านกงานอยการสงสดตอไป

๒.๙ เมอส านกงานคดปกครอง ส านกงานอยการสงสดแจงก าหนดวนนงพจารณาคดครงแรก

และฟงค าพพากษา ใหนตกรเสนอความเหนตอผบงคบบญชาตามล าดบชนถงอธบดกรมทาง

หลวง เพอมอบอ านาจใหเจาหนาทเขารวมรบฟงการนงพจารณาและใหถอยค าตอศาล

๒.๑๐ เมอศาลปกครองพพากษาคดแลว ใหนตกรพจารณาและด าเนนการ ดงน

๒.๑๐.๑ กรณทศาลพพากษาใหกรมฯ เปนฝายชนะคด ใหนตกรเจาของเรองรายงาน

ผบงคบบญชาตามล าดบชนถงอธบดกรมทางหลวงเพอทราบผลคด และแจงขอบคณส านกงาน

คดปกครอง ส านกงานอยการสงสด พรอมจดสงส าเนาค าพพากษาใหหนวยงานภายใน

๒๒

๒.๑๐.๒ กรณทศาลพพากษาใหผฟองคดชนะคด (กรมฯ แพคด) ใหนตกรเจาของเรอง

พจารณาขอเทจจรงและขอกฎหมาย วาศาลวนจฉยไมชอบดวยกฎหมายอยางไร หรอไมม

ประเดนใดทจะอทธรณ เหตผลอทธรณ แลวท าความเหนเสนอตามล าดบชนถงอธบดกรม

ทางหลวง เพอขอใหส านกงานอยการทรบผดชอบคดด าเนนการอทธรณคดใหกรมทางหลวง

ตอไป ใหหนวยงานภายในตรวจสอบประเดนขอเทจจรงวาประสงคจะโตแยงประเดนใด

หรอไม พรอมเหตผล ทงน ในการอทธรณคดใหถอหลกแนวปฏบตของกระทรวงการคลง

ตามหนงสอกระทรวงการคลง ท กค ๐๔๐๖.๒/ว.๔๔ ลงวนท ๒๓ มถนายน ๒๕๔๙ เรอง

หลกเกณฑและวธปฏบตในการอทธรณ ฎกาคดแพงและอทธรณคดปกครอง

๒.๑๑ เมอศาลไดพพากษาคดในชนอทธรณแลวใหนตกรเจาของเรองท าความเหนเสนอ

ผบงคบบญชาตามล าดบชนถงอธบดกรมทางหลวงเพอทราบผลคดถงทสดและสงการให

หนวยงานทเกยวของปฏบตตามค าพพากษา พรอมทงแจงขอบคณส านกงานอยการสงสด

รวมท งแจงหนวยงานทเกยวของทราบพรอมจดสงส าเนาค าพพากษา เพอปฏบตตามค า

พพากษาตอไป

กรณคดถงทสด กรมทางหลวงเปนฝายแพคด ตองช าระคาสนไหมทดแทนส านกกฎหมาย

จะรายงานกรมฯ เพอสงการใหกองการเงนและบญช และส านกแผนงาน จดสรรงบประมาณ

ไปช าระหนตาม ค าพพากษาตอไป เวนแต งบประมาณทส านกกฎหมายไดรบ เพอเบกจาย

เปนคาธรรมเนยมศาล และคาใชจายในการด าเนนคดมเหลอเพยงพอ และเมอกรมฯ ไดช าระ

หนตามค าพพากษาแลว ใหด าเนนการเกยวกบความรบผดทางละเมดของเจาหนาทตาม

ระเบยบตอไป

๒๓

๒๔

๒๕

๒๖

๒๗

๒๘

๒๙

๓๐

๓๑

๓๒

๓๓

๓๔

๓๕

๓๖

๓๗

๓๘

๓๙