Жа Иа Мh - institut kurde · 2013. 9. 30. · em dixwazin p'ir'anî ji lûqa hîn bin, carna...

93
дǩ 20 дәрс жь Мьзгинийе Жийина Иса Мәсиh

Upload: others

Post on 29-Jan-2021

2 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

  • дǩ

    20 дәрс жь Мьзгинийе

    ЖийинаИса Мәсиh

  • 1 Bûyîn û zar'otîya Îsa Mesîh - Lûqa 1 - 2 û Metta 1 - 2& Yûh'ennayê Þandî Mizgînîya xweda got: «Eva ew þagirt e, yê ku bona van yeka þe'detîyê dide, usa jî ev yekana nivîsîn. Em zanin ku þe'detîya wî r'ast e. Û hê gelek kirêd din jî hene, yêd ku Îsa kirine. Heger ew bi hûr-gilî bihatana nivîsarê, bi t'exmîna min ew k'itêbêd nivîsar wê dinyayêda cî nebûna», Yûh'enna 21:24-25.

    Jîyîna Îsa Mesîh ji du h'ezar sala h'eta îro, merivêd h'emû dinyayêr'a h'ewaskar e. K'itêbêd ku bona jîyîna Îsa hatine nivîsarê, kesek nikare wan h'esab bike, çawa hilbest, gotin û ç'îr'ok. Jîyîna wî ne mîna jîyîna merivêd baþqe bû. Yûh'enna bona wî got:«T'u kesî t'u cara mîna wî merivî xeber nedaye», Yûh'enna 7:46-da.

    Heger meriv Mizgînîyê bixûne, wê bibîne ku t'u kesî t'u cara mîna wî merivî nejîtî ye. Ser vê dinê kesek mîna Îsa t'une bû.

    R'ojekê, gava ku Îsa cihûyar'a xeber dida, gote wan: «Hûn nivîsarada k'ûr dibin, çimkî hûn dibêjin, jîyîna weye h'eta-h'etayê wanda ye û hema ew xwexa þe'detîya min didin», Yûh'enna 5:39.Heger em nivîsarêd Mizgînîyê bixûnin, em dikarin Îsa Mesîh nas bikin, çimkî têda bona wî hatîye nivîsarê. «Ev e jîyîna h'eta-h'etayê, wekî ew te nas kin, çawa Xwedêyê r'astî bêþirîkî-bêheval û usa jî Îsa Mesîhê ku te þandîye», Yûh'enna 17:3.

    Em jî dixwazin dersêd xweda usa bikin. Emê t'enê ji Mizgînîyê hîn bin, ku têda bona Îsa hatîye nivîsarê.

    1. K'erema xwe Îbranî 13:8, Yûh'enna 1:15, 8:58, 17:5 û Mîxa 5:16-da bixûnin. Gelo we çi bona jîyîna Îsa xwend? Ew ji k'engêva hebû?

    ...............................................................................................................................................................

    ...............................................................................................................................................................

    Îsa Mesîh ne t'enê merivekî baþ bû. Ew ji serê-serîda binyat'a xweda Xwedê bû. Dinya bi destê wî e'firî bû û niha e'firandarê e'rd û e'zmana bû meriv, Fîlîpî 2:6, Yûh'enna 1:1-18.

    2. Meremê þandîya Lûqa û Yûh'enna çi bû? Wan çima bona jîyîna Îsa nivîsîn?

    a) Lûqa 1:1-4-da ....................................................................................................................................

    ...............................................................................................................................................................

    b) Yûh'enna 20:30-31-da .....................................................................................................................

    ...............................................................................................................................................................

    Дәрсед Мьзгинийе

    Жийина Иса Мәсиh

  • 2 3

    3. Niha bixûne ku berî bûyîna Îsa Mesîh çi qewimî?

    a) Lûqa 1:5-17-da .................................................................................................................................

    b) Lûqa 1:26-38-da ...............................................................................................................................

    v) Metta 1:19-21-da ............................................................................................................................

    g) Metta 1:24-da ..................................................................................................................................

    d) Lûqa 1:39-56-da ...............................................................................................................................

    ê) Lûqa 1:57-58-da ...............................................................................................................................

    e) Lûqa 2:1-da ......................................................................................................................................

    e') Lûqa 2:3-5-da ..................................................................................................................................

    4. Navê dîya Îsa çi bû? ......................................................................................................................

    a) Ew k'îderê dima? ............................................................................................................................

    b) Lûqa 1:27 + Metta 1:18-da binihêr'e, Meryem qîzeke çawa bû? ...............................................

    v) Lûqa 1:28 + 30-31-da Meryemê çi k'erem ji Xwedê stand? ......................................................

    5. Milyak'et bona kur' çi nav got? Lûqa 1:31-da ............................................................................

    6. Navê Îsa çi tê fe'mkirinê? Metta 1:21-da .................................................................................

    7. Lûqa 1:32-33-da pênc xeberêd p'êxembertîyê bona Îsa nivîsîne. Ew k'îjan in? ..............

    ...............................................................................................................................................................

    ...............................................................................................................................................................

    ...............................................................................................................................................................

    8. Bûyîna Îsa sur' û k'eremeteke mezin bû. Eva çawa tê fe'mkirinê?

    a) K'eremet: Lûqa 1:34-35-da .............................................................................................................

    b) Sur': Yûh'enna 1:14 û 1.Tîmot'êyo 3:16-da ...................................................................................

    9. Milyak'et Cibrayîl Lûqa 1:35-da çi got, ku Îsa wê çi bê gotinê? ........................................

    10. a) K'erema xwe Lûqa 2:1-7-da bixûne. Ûsiv û Meryem k'îjan bajarîda diman? ...............

    b) Ev k'îjan qeza ye? .........................................................................................................................

    v) Navê bajarê bavê Dawid çi ye? ...................................................................................................

    11. Çima Îsa Beytleh'mêda hate dinê? Metta 2:4-6 û Mîxa 5:1-2-da binihêr'e.

    ...............................................................................................................................................................

    12. K'ê bûn þe'dêd pêþin bona bûyîna Îsa Mesîh? Lûqa 2:8-20 ................................................

  • 2 3

    13. Gelo, milyak'eta t'enê bona þivana mizgînî anî? Lûqa 2:10-da

    ...............................................................................................................................................................

    14. Lûqa 2:11-da binihêr'e û sê nava binivîse yêd ku milyak'et bona Îsa gotin.

    ...............................................................................................................................................................

    15. Metta 1:21, Lûqa 19:10, Yûh'enna 3:17, K'arêd Þandîya 5:31 û 1.Tîmot'êyo 1:15-da bixûne. Çima navê Îsa Xilazkir e?

    ...............................................................................................................................................................

    ...............................................................................................................................................................

    16. Me'nîya navê «Mesîh» yê R'ûnkirî ye. Bona vî navî ferhengoka Mizgînîyêda, r'ûp'ela 508-da binihêr'e. Metta 16:16, Lûqa 2:11, Yûh'enna 1:14 û K'arêd Þandîya 9:20-22-da çi navêd mayîn bona wî hene?

    ........................................................................................................................................................

    ...............................................................................................................................................................

    17. Lûqa 2:14-da: Milyak'eta bona bûyîna Îsa çi dane Xwedê? .................................................

    18. a) Lûqa 2:20-da: Þivana çi kir? ...............................................................................................

    ...............................................................................................................................................................

    b) Lûqa 2:18-da: Merivêd ku ev tiþt bihîstin çi kirin? .............................................................

    v) R'êza 19-da: Meryemê çi kir? ........................................................................................................

    ...............................................................................................................................................................

    g) Lûqa 2:25-30-da: Þimh'ûn çi kir? ................................................................................................

    ...............................................................................................................................................................

    d) Lûqa 2:33-da: Ûsiv çi kir? ............................................................................................................

    19. Lûqa 2:32-da: Du tiþt bona hatina Îsa Mesîh ku wê biqewimin têne gotinê . Ew k'îjan in?

    a) ........................................................................................................................................................

    b) ........................................................................................................................................................

    20. Lûqa 2:35-da: Ew p'êxembertîya ku Meryemêr'a hate gotinê çawa hate sêrî? Yûh'enna 19:25-da jî binihêr'e.

    ...............................................................................................................................................................

    21. Em çi firqîyê nava xwe û Îsada dikarin bibînin? R'omayî 3:23 û 1.Yûh'enna 1:8+10-da

    Em: ........................................................................................................................................................

  • 4 5

    Li 2.Korint'î 5:21, 1.Petrûs 2:22 û 1.Yûh'enna 3:5-da binihêr'e.

    Îsa: .......................................................................................................................................................

    ...............................................................................................................................................................

    2 Yûh'ennayê Nixumdar - Lûqa 3:1-20, Metta 3:1-12, Marqos 1:1-8 û Yûh'enna 1:19-28& Gava ku Îsa hate ser dinê û dest bi hînkirinê kir, miletê Îsraêlê h'alekî giranda bû. Cime'ta Îsraêlê bin destê R'omîyada bû. Weke çarsid salî Xwedê miletê Îsraêlr'a t'u p'êxember neþandin. Bawerîya geleka kêm dibû. Lê gelek meriv jî hebûn ku li hîvîya Xilazkir bûn, çimkî Xwedê soz dabû, ku wê Mesîhê xwe biþîne. Ji wan geleka fe'm kir ku Mesîh wê bê, wan ji bindestê R'omîya xilaz ke û welatê wan serbest ke, mîna Dawid P'adþa 1000 sal pêþda. Lê Yûh'ennayê nixumdar bi R'uh'ê Xwedê zanibû ku me'nîya hatina Îsa Mesîh tiþtekî din e. Wî Yûh'enna 1:29-da got: «Va ye! Berxê Xwedê, yê ku gunêd dinyayê hildide!»Bona r'astfe'mkirina vê yekê Îþaya serê 53 bixûne. Yûh'enna r'îya Xilazkir hazir kir. Lema ewî bona t'obekirinê dannasîn kir û meriv avêda nixumandin.

    1. Lûqa 3:1-2-da bona h'eft meriva dibêje. Ew k'î ne?

    ...............................................................................................................................................................

    ...............................................................................................................................................................

    ...............................................................................................................................................................

    & Ji dîrokê e'yan e, qulixê wan h'eft meriva k'engê û çi zemanîda bûne. Lema em dikarin bêjin k'engê Yûh'ennayê nixumdar û Îsa Mesîh dest bi hînkirina xwe kirin.

    2. Lûqa 16:16-da Îsa çi derheqa Yûh'ennayê nixumdarda got?

    ...............................................................................................................................................................

    3. Lûqa 3:2-da bi k'îjan xeberê tê gotin ku Yûh'enna ji Xwedê hatibû þandinê?

    ...............................................................................................................................................................

    K'erema xwe Yêremîya 2:1, Hezeqêl 1:3 û 3:16, Hagay 2:20 û Zekerîya 4:8 û 6:9-da bixûne.

    4. Yûh'enna Lûqa 3:3-da çi got, meriv çawa dikare baxþandina guna bistîne?

    ...............................................................................................................................................................

    5. K'erema xwe Lûqa 3:4-6-da bixûne. Yûh'enna çi xizmetk'arî kir? Wî çi gote cime'tê?

    ...............................................................................................................................................................

    6. Îsa hindava Yûh'ennayê nixumdarda Metta 11:9-15-da çi got? ...............................................

    ...............................................................................................................................................................

    7. Yûh'ennayê nixumdar hindava xweda çi got ku ew k'î ye?

    a) Yûh'enna 1:23-da .............................................................................................................................

    ...............................................................................................................................................................

  • 4 5

    b) Yûh'enna 1:27-da .............................................................................................................................

    ...............................................................................................................................................................

    v) Yûh'enna 3:28-da .............................................................................................................................

    g) Yûh'enna 3:29-da ............................................................................................................................

    ...............................................................................................................................................................

    8. Niha Lûqa 3:7-14 û Metta 3:7-9 -da bixûne. Gelo Yûh'ennayê nixumdar bona fêrisîya û sadûqîya çi got? ......................................................

    ...............................................................................................................................................................

    9. Cime'ta Îsraêlê çima fikirî, ku Xwedê wê wan qebûl ke? Lûqa 3:9-da ...............................

    ...............................................................................................................................................................

    10. E'laletê çi ji wî pirsî? Lûqa 3:10-da bixûne. .......................................................................

    11. Ewî wanar'a Lûqa 3:8-da çi got? ................................................................................................

    ...............................................................................................................................................................

    12. a) Lûqa 3:11-da Yûh'ennayê nixumdar e'laletêr'a çi dannasîn kir?

    ...............................................................................................................................................................

    b) R'êza 13-da, xercgirar'a: .................................................................................................................

    ...............................................................................................................................................................

    v) R'êza 14-da, eskerar'a: .....................................................................................................................

    ...............................................................................................................................................................

    & R'ast e, cime'ta Îsraêlê Xwedê bawer dikir, lê nav wanda jî çetinayî hebûn. Lema Yûh'enna wanar'a got, wekî ji gunekirinê veger'in, çimkî t'obekirina bêyî kira p'ûç' e.

    13. Lûqa 3:15-da binihêr'e: Wana ji Yûh'enna çi pirs kir? ........................................................

    R'êzêd 15-17 mer'a didine k'ifþê, ku çawa miletê Îsraêl li hîvîya sozê Xwedê bû, wekî

    Mesîh wê bê.

    14. Niha Lûqa 3:16-da bixûne, bi çi cûr'eyî Yûh'enna da k'ifþê ku Îsa ser wîr'a ye?

    ...............................................................................................................................................................

    & Em K'arêd Þandîya serê 1-ê û 2-da dibînin: Yêd ku li Îsa bawer dikin, dibine zar'êd Xwedê û R'uh'ê Pîroz distînin. Ew bona Xwedê ze'f bi qîmet in. Bona xilazkirina wan Îsa hate þandinê. Zar'êd Xwedê mîna genim P'adþatîya E'zmanada têne t'opkirinê. Yûh'enna got, ku ew bi avê dinixumîne, lê yê ji wî qewattir pê R'uh'ê Pîroz û êgir dinixumîne. Av vê dinêda heye, lê pê R'uh'ê Pîroz û êgir Xwedê t'enê dikare binixumîne.

  • 6 7

    Em Lûqa 3:9+17-da dibînin ku me'nîya êgir jî dîwan e. K'erema xwe Malaxî 3:19 û Metta 13:36-43-da bixûne.

    15. Hêrodesê p'adþa çi anî serê Yûh'ennayê nixumdar? Lûqa 3:19-20-da binihêr'e.

    ...............................................................................................................................................................

    16. Mirina Yûh'ennayê nixumdar çawa bû? Lûqa 9:7-9, Metta 14:1-12 û Marqos 6:14-29 jî binihêr'e.

    ...............................................................................................................................................................

    3 Îsa tê nixumandinê - Lûqa 3:21-22, Metta 3:13-17 û Marqos 1:9-111. Îsa k'îjan ç'emîda hat nixumandinê?Metta 3:13-17 û Marqos 1:9 jî bixûne. ...........................................................................................

    Ew ç'em nêzîkî k'îjan bajarî ye? Yûh'enna 1:28 .........................................................................

    & Beytanya cîyê ku Yûh'enna dinixumand û Beytanya cîyê ku Lazar dima ne yek in. Beytanya ku Lazar dima nêzîkî Orþelîmê ye, Yûh'enna 11. Xilazîyê K'itêba Mizgînîyêda þikil bona her du cîya hene. K'erema xwe wan biger'e.

    2. Gava Îsa hate cem wî, Yûh'enna çi jêr'a got? Metta 3:14

    ...............................................................................................................................................................

    3. Xwedê çawa da k'ifþê ku nixumandina Îsa li gora xwestina wî bû? Lûqa 3:22

    a) ...........................................................................................................................................................

    b) ...........................................................................................................................................................

    ...............................................................................................................................................................

    4. Gelo Îsa h'izkirina xwe hindava Bavê xweda çawa da k'ifþê? Yûh'enna 8:29 û Îbranî 5:8-da bixûne.

    ...............................................................................................................................................................

    ...............................................................................................................................................................

    & Çend fikir bona nixumandina Îsa

    Nixumandina Îsa ne nîþana t'obekirinê bû, çimkî wî t'emamîya jîyîna xweda t'u guneh nekirîye, Metta 3:14. Lê Îsa, ku binyat'a xweda Xwedê bû, bû mîna meriv û ev yek bi nixumandina xwe da k'ifþê. Wî xwexa got: «... li me dik'eve ku em h'emû r'astîyê bînine sêrî», Metta 3:15-da. Bi nixumandina Îsa Bav ji e'zmên da k'ifþê ku Îsa xwexa Xwedê ye, Yûh'enna 1:1-3 û Lûqa 1:35. Bona r'astfe'mkirina «Bav» ferhengoka Mizgînîyê, r'ûp'ela 496-da bixûne. Îsa xizmetk'arîya ku wê Bav Xwedêr'a bikira bi nixumandinê destpêkir. R'uh'ê Xwedê ser wî danî.

  • 6 7

    5. Niha bi xeberêd xwe binivîse ku tu nixumandina Îsa çawa fe'm dikî?

    ...............................................................................................................................................................

    ...............................................................................................................................................................

    & Îsa nêzîkî sê sal nîva ser dinê Bavê xwer'a xizmetk'arî kir. Gelek ji wan kira Mizgînîya Lûqada hatine nivîsarê, Mizgînîya Metta û Marqosda jî hene. Yûh'enna serhatîyêd mayîn jî nivîsîn. Em dixwazin p'ir'anî ji Lûqa hîn bin, carna jî Metta, Marqos û Yûh'ennada binihêr'in, ku em bibînin ewana jî çi dibêjin.Gava Îsa donzdeh salî bû, ewî zanibû ku Xwedê bavê wî ye û borcê wî ev e, ku xwestina Bav biqedîne, Lûqa 2:41-52-da. Bi hatina Yûh'ennayê nixumdar wextê Îsa îdî e'yan bû. Ew hat ku bê nixumandinê û dest bi xizmetk'arîya xwe bike. R'uh'ê Pîroz bi bedenî mîna kevotkekê ser wî danî û dengek ji e'zmên hat ku got «Tu yî kur'ê minî delal, ku ez ji te r'azî me».

    4 Cêr'ibandina Îsa - Lûqa 4:1-13, Metta 4:1-11 û Marqos 1:12-13 & Pey nixumandina wîr'a R'uh'ê Pîroz Îsa anî ber'îyê, ku ji Mîrêcin bê cêr'ibandinê. Em navê vê ber'îyê nizanin, lê em difikirin ku ew ber'î li Cihûstanê ye. Ew dik'eve r'oavaya be'ra Mirî, li nava bajarêd Erîhayê û Orþelîmê. Cêr'ibandina Îsa mer'a k'ifþ dike, ku Îsa bi çi cûr'eyî xwest Mîrêcin alt' bike û bibe Xilazkirê dinê. Wî r'îya hêsa û r'ûmeta dinê t'exsîr kir û xwer'a r'îya cefa û xaç bijart. Û ev li gora xwestina Xwedê bû. K'erema xwe ferhengoka Mizgînîyê, r'ûp'ela 509-da hindava Mîrêcinda bixûne.

    1. K'erema xwe Lûqa 4:1-13, Metta 4:1-11 û Marqos 1:12-13-da bixûne.Metta û Lûqa dibêjin ku R'uh' Îsa bire ber'îyê. Gelo Marqos 1:12-da çi hate nivîsarê?

    ...............................................................................................................................................................

    2. Bona çi tiþtî Marqos 1:13 dibêje ku Metta û Lûqada t'une ne?

    ...............................................................................................................................................................

    3. Îsa çend cara hate cêr'ibandinê? .............................................................................................

    4. Gelo K'itêba Pîrozda (Peymana Kevin û Peymana Nûda) me'nîya jimara 40 çi ye?(Destpêbûn 7:4+12+17, Derk'etin 24:18 û Jimar 14:22-34, Qanûna Ducarî 9:9 + 10:10, Zebûr 95:10, Hezeqêl 29:12)K'arêd Þandîya 1:3, 2.Korint'î 11:24-da ........................................................................................

    ...............................................................................................................................................................

    5. Mîrêcin xwest ku Îsa dudilî ke. Ewî xeberdana xwe çawa destpêkir Lûqa 4:3+9-da?

    ...............................................................................................................................................................

    & K'erema xwe Metta 27:40 û Lûqa 23:36-39-da bixûne. Ew merivana jî diçûn-dihatin û hema xût xeberêd Mîrêcin Îsar'a digotin.

    6. Îsa çawa nav wan cêr'ibandinada Mîrêcin alt' kir? Lûqa 4:4+8+12-da bixûne.

    ...............................................................................................................................................................

  • 8 9

    7. Metta 4:11 û Marqos 1:13-da tê gotinê ku pey cêr'ibandinêr'a milyak'et hatin wekî xizmetk'arîyê Îsar'a bikin. Mizgînîyêda çend cîya nivîsar e, ku bona jîyîna Îsa milyak'et xuya bûn. Ew k'engê hatin?

    a) Lûqa 1:26-38-da ................................................................................................................................

    b) Lûqa 2:8-15-da .................................................................................................................................

    v) Metta 2:13-15-da ............................................................................................................................

    g) Metta 2:19-da ..................................................................................................................................

    d) Lûqa 22:43-da ..................................................................................................................................

    ê) Metta 28:2+5-da ..............................................................................................................................

    ...............................................................................................................................................................

    e) Yûh'enna 20:12-da ............................................................................................................................

    e') K'arêd Þandîya 1:10+11-da ..........................................................................................................

    ...............................................................................................................................................................

    j) Metta 16:27, 24:31, 25:31 û Marqos 13:27-da .............................................................................

    z) E'yantî 7:9-12-da ............................................................................................................................

    ...............................................................................................................................................................

    Çend fikir bona cêr'ibandinê

    & Xebera Xwedê dibêje ku Mîrêcin bavê derewa ye. Ew dixwaze me bixapîne, wekî me ji r'îya r'ast derxe. Lê Xwedê dixwaze, ku em k'amil û gihîþtî bin. Bona r'astfe'mkirina vê yekê Aqûb 1:2-15-da bixûne.Cêr'ibandin bi xwe ne gune ye, lê têda gelek cara tiþtêd bingehî pêþda tên. Meriv xwexe her gav dibijêre ji sînorê ku hatîye danînê biguhêze. Em bi t'emamîya nefsa xwe, bi r'uh' û qalib têne cêr'ibandinê. Her kes tê cêr'ibandinê û çawa me xwend: «Her kes dibe maþoqê dilhavijîyêd xwe, dixape û tê cêr'ibandinê». Lema 1.T'êsalonîkî 5:23-da hate gotinê: «T'emamîya r'uh', nefs û qalibê we bêqusûr xwey ke, h'eta hatina Xudanê me Îsa Mesîh».

    8. 1.Yûh'enna 2:15-17-da derheqa çi cûr'e cêr'ibandinada dibêje? ............................................

    ........................................................................................................................................................

    9. Em niha dixwazin li cêr'ibandina Hêwayê Destpêbûn 3:6-da binihêr'in.

    Hêwa çawa hate cêr'ibandinê? .....................................................................................................

    ........................................................................................................................................................

    10. Îsa jî hate cêr'ibandinê û ev t'ev h'ukumdarîya wî girêdayî bû. T'enê Îsa h'ukumdar bû meriva t'êr bike, nexweþa qenc ke, mirîya jî sax bike.

  • 8 9

    a) Îsa çawa hate cêr'ibandinê? Metta 4:3-da .................................................................................

    ...............................................................................................................................................................

    & T'enê Îsa dikaribû ji kevira nan çêke. Mîrêcin xwest ku Îsa k'eremetekê bona xwe bike û bi vî awayî aminîya xwe ji Bav unda ke. Lê Îsa hîvîya Bav Xwedê ma.

    b) Metta 4:5-6-da çi cêr'ibandin bû? ...............................................................................................

    ...............................................................................................................................................................

    & Mîrêcin cêr'ibandina duda-da çi xwest? Wî xwest ku Îsa bi avîtina xwe li ber ç'e'vêd h'emû meriva aminîya xwe îzbat bikira, xwe bida k'ifþê, ku ew Mesîhê Xwedê ye. Bi vî awayî dinê bindest bikira û îdî mirinê ser xaç ne bûya.

    v) Metta 4:8-9-da: ................................................................................................................................

    ...............................................................................................................................................................

    & Me xwend, ku Îsa Mesîh berî ku ji dîya xwe bibe û bê dinê, ew t'evî Xwedê bû û xwexa Xwedê bû. Her tiþt bi destê Xwedê e'firandî bû. Navê Îsa xilazkir bû. Ew hate dinê, wekî cime'ta xwe ji gunêd wan xilaz ke, Metta 1:21. Bi xeberêd din: Wî xwest Mîrêcin alt' ke. Lema Mîrêcin cêr'iband ku Îsa ew qebûl bikira û ji destê wî r'ûmet bistanda. Eva cêr'ibandina p'ûtp'aristîyê bû. Mîrêcin xwest ku Îsa gunekî jî bike. Hingê t'emamîya xizmetk'arîya wî wê badîhewa bûya. Wî paþê jî nobedarîya Îsa kir, çawa em Metta 16:21-23-da dixûnin. Mîrêcin qet nedixwest ku Îsa xwestina Bav Xwedê biqedîne û r'îya xaçbûnêda her'e.

    Em ji cêr'ibandina Îsa çi hîn dibin? Em dibînin ku Îsa Mesîh Xwedê û meriv bû. H'ukum û þe'hrezayîya wî e'yan bûn. Wî bi guhdarî aminîya xwe hindava Xebera Xwedêda îzbat kir. Wî da k'ifþê, ku ew Mesîhê Xwedêyî r'ast e. Îþaya 42:1-7-da bixûne. Çawa ewî cefa k'iþand, hate cêr'ibandinê, usa jî dikare alîk'arîya wan bike, yêd ku dik'evine nava cêr'ibandinê, Îbranî 2:18.

    11. Em bi cêr'ibandina Îsa bona serk'etina xwe çi dikarin hîn bin?

    a) Metta 4:4+7+10 ..............................................................................................................................

    ...............................................................................................................................................................

    b) Aqûb 4:7 ...........................................................................................................................................

    ...............................................................................................................................................................

    12. K'erema xwe 1.Korint'î 10:13-da bixûne. Nav cêr'ibandinêd meda çi sozê Xwedê heye?

    ...............................................................................................................................................................

    ...............................................................................................................................................................

    Pawlos R'omayî 8:37-39-da usa got:

    «Lê em nava van h'emû tiþtada hê zêde ser dik'evin, bi saya ewî (Îsa Mesîh)ku em h'izkirin».

  • 10 11

    5 a) Þagirtêd Îsa & Pey cêr'ibandina ber'îyêda Îsa çû Celîlê, Metta 4:12-16, Marqos 1:14, Lûqa 4:14 û 43-44. Ew hat Beytanyayê, wî cîyê ku Yûh'enna bona Îsa þe'detî dida, Yûh'enna 1:19-36. Du meriv ku þagirtêd Yûh'ennayê nixumdar bûn, pey Îsa çûn. Ji wan her du þagirta yek Yûh'ennayê Mizgîndar û yê mayîn Endrawisê birê Þimh'ûn-Petrûs bû. Endrawis birê xwe Petrûs dît û jêr'a got, ku wî Mesîh dîtîye. Hinekî þûnda Fîlîpo û Natanyêl hatine cem Îsa. Ew pênc meriv þagirtêd Îsaye pêþin bûn, Yûh'enna 1:35-51. Ew t'evî Îsa hatine Celîlê, k'îderê ku Îsa dest bi xizmetk'arîya xwe kir û wê derê sal-nîvekê ma.

    Belkî usa qewimî ku pey vê yekêr'a Endrawis, Petrûs û Yûh'enna dîsa veger'îyan çûn, ku her'in me'sîya bigirin, çimkî ew me'sîgir bûn. Em paþê dixûnin ku Îsa gazî wan kir, wekî pey wî her'in û t'evî wî bimînin. Metta 4:18-22, Marqos 1:16-20 û Lûqa 5:1-11-da bixûne.Xebera «þagirt» aha tê fe'mkirinê: Yekî ku hîn dibe, dîtin û fikirêd dersdarê xwe qebûl dike û weke gotina wî dike.

    1. K'erema xwe binivîse li gora Yûh'enna 1:35-51-da þagirtêd pêþin k'î bûne?

    1 ..........................................................................................................................................................

    2 ..........................................................................................................................................................

    3 ...........................................................................................................................................................

    4 ...........................................................................................................................................................

    5 ..........................................................................................................................................................

    2. a) K'îjan þagirt yê þeþa bû? Metta 4:21 ................................................................................

    b) Yê h'efta k'î bû? Metta 9:9 ...........................................................................................................

    3. Li Marqos 2:14 binihêr'e û navê vî þagirtî binivîse:.............................................................

    K'erema xwe Metta 10:2-4, Marqos 3:13-19 û Lûqa 6:12-16-da bixûne.

    & Em dikarin xebera «wan r'ojada», Lûqa 6:12-da aha fe'm bikin: Hingê Îsa nêzîkî du sala xizmetk'arî kiribû. Nav û dengê Îsa nava cime'têda zêde dibû, lê usa jî dijminêd wî ji alîyê fêrisîyada zêde dibûn, Lûqa 6:11+17. Îsa zanibû ku wextê wî kin e. Bona vê yekê lazim bû ku merivêd amin k'ifþ bike, wekî Mizgînîya P'adþatîya Xwedê t'emamîya Celîlêda bela kin, paþê jî nav miletêd t'emamîya dinyayêda. Wî ji nava þagirtêd xwe donzdeh þandî bijartin. Þandî bi zimanê Yûnanî «Apostolos» e. Ew tê fe'mkirinê «qasid» yan «r'esûl».

    4. Gelo Îsa çawa zanibû ku ji nava merivada k'îjan in þagirtêd wî? Lûqa 6:12-da binihêr'e.

    ...............................................................................................................................................................

    5. Metta 10:2-4-da bixûne û navêd her donzdeh þandîya binivîse. ............................................

    ...............................................................................................................................................................

    ...............................................................................................................................................................

    ...............................................................................................................................................................

    Me navê Natanyêl vira nedît, lê ew jî nava þandîyada bû. Navê wî Bertolomeyo ye.

  • 10 11

    8. a) Nav Metta 14:28, 17:4 û Yûh'enna 21:7-da didine k'ifþê,

    xeysetê Petrûs çawa bû? .....................................................................................................................

    b) Metta 26:75, Yûh'enna 13: 8 û 21:15-17-da jî bixûne. ...............................................................

    ...............................................................................................................................................................

    9. a) K'erema xwe Metta 16:22-da, Yûh'enna 13:9-da û 18:10-da bixûne.

    Tu vira alîyê xeysetê Petrûsda çi dibînî? ....................................................................................

    b) K'erema xwe Metta 14:28-31-da û 26:69-74-da bixûne. Vira alîyê xeysetê Petrûs çi da k'ifþê? ........................................................................................

    ...............................................................................................................................................................

    v) Marqos 1:18-da ................................................................................................................................

    g) Metta 19:27.da ................................................................................................................................

    d) Metta 16:16 û Yûh'enna 6:68-69-da ................................................................................................

    ...............................................................................................................................................................

    ê) lê Metta 15:15-16-da? .....................................................................................................................

    ...............................................................................................................................................................

    6. Metta 10:2-4 û Marqos 3:14-19-da navê Tedayo heye.

    Ew li gora Lûqa 6:15-da k'î ye? ........................................................................................................

    7. Gelo nêta Îsa çi bû? Wî çima þandî bijartin? Marqos 3:14-15-da,

    R'êza 14-da: ...........................................................................................................................................

    R'êza 15-da: ............................................................................................................................................

    Petrûsê Þandî

    Heger em li e'mirê çend þagirta binihêr'in, ew gelekî h'ewas û h'ujmek'ar in. Em dixwazin ser jîyîna Petrûs hinekî bisekinin, vê yekê xwer'a dersekî hildin. Petrûs þagirtekî nav û deng bû. Paþê ew bû serwêrê civîna Orþelîmê.

  • 12 13

    10. K'itêba Pîroz bona k'etina Petrûs jî gilî dike. Gelo Petrûs çawa r'uh'anî sist bû?

    a) Metta 26:33-da .................................................................................................................................

    b) Metta 26:40-da.................................................................................................................................

    v) Yûh'enna 18:10-11-da ......................................................................................................................

    g) Metta 26:58-da .................................................................................................................................

    d) Yûh'enna 18:18-da ...........................................................................................................................

    ê) Yûh'enna 18:25-da ............................................................................................................................

    e) Marqos 14:70-71-da ......................................... . ..............................................................................

    11. Lê Petrûs vî h'alîda nema. K'erema xwe, Metta 26:75-da van xebera biger'e ku

    t'obekirina Petrûs k'ifþ dibe. .........................................................................................................

    ...............................................................................................................................................................

    12. a) Marqos 16:1-7-da em dixûnin ku milyak'et k'ulfetar'a mizgînî da, ku Îsa ji nava

    mirîya r'abûye. Milyak'et k'ulfet þandine cem k'ê? ..................................................................

    b) Tu çawa fe'm dikî, çima milyak'et ew þandin cem Petrûs?

    ...............................................................................................................................................................

    ...............................................................................................................................................................

    13. Lûqa 24:1-35-da (r'êza 34) û Yûh'enna 21:15-19-da bixûne.

    a) Petrûs çawa k'erema Xudanê xwe dît û t'evgirêdana Xwedê dîsa stand? . ..............................

    ................................................................................................................................................................

    b) Gelo em çawa bizanibin ku Îsa dîsa Petrûs qebûl kir? .........................................................

    ................................................................................................................................................................

    14. Li gora Yûh'enna 1:42, Metta 16:18 û K'arêd Þandîya 1:8-da Îsa p'êxembertî bona Petrûs kir.

    a) Wî çi got?........................................................................................................................................

    b) Gelo ev xeberêd Îsa çawa hatine sêrî? K'arêd Þandîya 4:19+20-da û 5:28-42-da bixûne.

    ................................................................................................................................................................

    ................................................................................................................................................................

    & K'arêd Þandîyada em «Petrûsê nû» dibînin ku ze'f ji R'uh'ê Xwedê hîn bûye. Heger em her du ne'meyêd Petrûs bixûnin, em bawerîya wîye k'ûr û dannasîya wî dibînin. Belê, wî Xudanê xwe înk'ar kir, lê bi t'obekirina xwe azabûn stand. Ev bû h'îmê bawerîya wî. Cîyêd 1.Petrûs 1:18-21, 2:24, 5:5-7, 2.Petrûs 1:4 û 3:18 ev yek gelekî zelal k'ifþ dikin.

  • 12 13

    15. Em îdî Lûqa 9:57-da dinihêr'in, yan Metta 8:18-22-da. Merivekî ku navê wî em nas nakin r'astî Îsa hat.

    a) Ewî merivî Îsar'a çi soz da?................................................................................................. .......

    b) Gelo tu caba Îsa çawa fe'm dikî? Lûqa 9:58-da bixûne. ..........................................................

    ...............................................................................................................................................................

    16. R'êza 59-da ewî merivî xwest berê e'wil bavê xwe ç'e'l ke û paþê pey Îsa her'e. Gelo caba

    Îsa çawa tê fe'mkirinê? Metta 6:33-34 û 1.Yûh'enna 1:4. ............................................................

    ...............................................................................................................................................................

    17. R'êza 61-da yekî din xwest pey Îsa her'e. Fe'mîna caba Îsa çi ye? Belkî tu dikarî bi xeberêd xwe cabê bidî?

    R'êza 62-da: ............................................................................................................................................

    ...............................................................................................................................................................

    ...............................................................................................................................................................

    K'erema xwe bona fe'mîna vî tiþtî Metta 10:37-da bixûne.

    5 b) Yûh'ennayê ÞandîP'arêd derbazbûyîda me dît ku k'erema Xwedê derheqa Petrûsda gelekî mezin bû. Niha em dixwazin hinekî jî ser Yûh'ennayê þandî bixûnin û k'erema Xwedê jîyîna wîda binihêr'in.

    1. K'erema xwe r'êzêd ku wê bêne xwendinê xebera «yê h'izkirî» biger'e. Yûh'enna navê xwe vira negot.

    a) Yûh'enna 13:23-da ............................................................................................................................

    b) Yûh'enna 21:7-da ..............................................................................................................................

    2. a) Navê birayê Yûh'enna çi bû? Metta 4:21-da: ..........................................................................

    b) Ewî çi xebat dikir? Metta 4:21-22-da: ........................................................................................

    v) Hevalêd wî k'î bûn? Lûqa 5:1-10-da:.............................................................................................

    3. Îsa çi soz da van me'sîgira? Lûqa 5:10-da ..................................................................................

    ...............................................................................................................................................................

    4. Lûqa 5:11-da derheqa me'sîgirada çi tê gotinê? ..........................................................................

    ...............................................................................................................................................................

    5. Yûh'enna yekî ji wan hersê þagirta bû yêd ku t'evî Îsa nêzîk bûn. Yêd mayîn k'ê bûn?

    Metta 17:1-9, Marqos 5:37 û 14:32-33-da binihêr'e..........................................................................

  • 14 15

    6. Sê serhatî hene ku didine k'ifþê çawa hersê þagirt çi wextî t'evî Îsa bûn, lê yêd mayîn wî wextî wê derê nîbûn.

    a) Marqos 5:22+37-da: .........................................................................................................................

    b) Metta 17:1-8-da: ..............................................................................................................................

    v) Marqos 14:32-33 û Metta 16:36-37-da: .........................................................................................

    7. Gava t'emamîya þagirta r'evîn, Metta 26:35-36+55-da, Yûh'enna jî nava wanda bû. Lê paþê em dîsa wî dibînin. Ew k'îderê bû?

    a) Yûh'enna 19:25-27-da .......................................................................................................................

    b) Îsa berî mirina xwe çi borcdarî kire stûyê Yûh'enna? .........................................................

    v) Yûh'enna 18, 15-16-da? ....................................................................................................................

    8. K'ê ji nava þandîyada pêþîyê bihîst wekî Îsa ji nav mirîya r'abûye?Yûh'enna 20:3-4-da: ..............................................................................................................................

    9. Wan çi kir? .....................................................................................................................................

    10. K'ê pêþîyê gihîþte t'irbê? R'êza 4-da .....................................................................................

    11. Lê yê ku pêþîyê k'ete hindur'ê t'irbê k'ê bû? Yûh'enna 20:6-da .............................................

    12. Yûh'enna 20:8-da binihêr'e k'a Yûh'enna çi kir?

    ...............................................................................................................................................................

    13. K'erema xwe binivîse ev p'ar çi dibêjin, xeysetê Yûh'enna çawa bû?

    a) Marqos 3:17-da: ...............................................................................................................................

    b) Marqos 9:38-41-da: .........................................................................................................................

    v) Marqos 10:35-40-da: .......................................................................................................................

    g) Lûqa 9:54 ..........................................................................................................................................

    14. Gelo Yûh'enna çiqas k'itêbêd Peymana Nû nivîsî û ew k'îjan in? ......................................

    ...............................................................................................................................................................

    Yûh'enna bi hînkirina Îsa h'izkirin hîn bû. Lema meriv dibêjin ku ew þandîyê h'izkirinê bû. K'erema xwe 1.Yûh'enna 2:9-10, 3:14-18 û 4:7-12-da bixûne.

    15. Wê gelekî baþ be heger tu r'êza Yûh'enna 3:16 binivîsî û ezberî hîn bî:..........................

    ...............................................................................................................................................................

    ...............................................................................................................................................................

    ...............................................................................................................................................................

  • 14 15

    16. Gerekê çawa be xeysetê wî merivî yê ku pey Îsa diçe? Yûh'enna 13:34-35-da bixûne.

    ...............................................................................................................................................................

    K'erema xwe R'omayî 12:9-21-da hindava h'izkirinêda bixûne û bifikire: Em çawa dikarin

    hev- du h'iz bikin!

    Nehêle xirabî ser te k'eve, lê bi qencîyê tu ser xirabîyê k'eve! R'omayî 12:21

    Çend xeber hindava Aqûbê Þandîda

    Çawa Yûh'enna navê xwe negot usa jî navê birayê xwe k'itêbêd xweda nenivîsî. Diqewime ew yek e'detê Cihûya bû.

    17. Gelo Aqûb t'evî birayê xwe Yûh'enna bû, gava ew cara pêþin r'astî Îsa hat?

    Yûh'enna 1:35-51-da bixûne. ...............................................................................................................

    18. Îsa çi nav li Aqûb û Yûh'enna kir? Marqos 3:17-da ...............................................................

    19. Em derheqa Aqûbê Þndîda Marqos 10:5-45-da û K'arêd Þandîya 12:1-2-da dixûnin. Ew p'êxembertîya ku Îsa Marqos 10:39-da hindava Aqûbda got, çawa hate sêrî?

    ...............................................................................................................................................................

    ...............................................................................................................................................................

    Aqûbê ku «Ne'ma Aqûb» nivîsî birê Xudan bû. Ewî pey r'abûna Îsa bawer kir û t'ev þagirta dima, paþê jî bû berpirsyarê civîna Orþelîmêda. R'ûp'ela 496 Mizgînîyêda jî binihêr'e.

    Çend fikir hindava Endrawisê Þandîda

    K'erema xwe Yûh'enna 1:40, 6:8, 12:22, Metta 4:18, Marqos 1:29 û 13:3-da bixûne.

    20. Endrawis ji k'îjan bajarî hat? Yûh'enna 1:44-da: ..............................................................

    21. Navê birayê wî çi bû? Yûh'enna 1:40+42 û 21:15-17-da ..........................................................

    22. Endrawis k'î anî cem Îsa? Yûh'enna 1:41-da: .......................................................................

    23. Du serhatîyêd din jî hene ku didine k'ifþê Endrawis meriv anîne cem Îsa:

    a) Yûh'enna 6: 5-11-da: .......................................................................................................................

    b) Yûh'enna 12:20-22-da : ....................................................................................................................

    & Me'na navê Endrawis zimanê Yûnanîda «merivekî qayîm» e. Gelek tiþt Mizgînîyêda bona Endrawis nayêne gotinê. Lê ji dîrokê em zanin, ku ew bona dannasînkirina Mizgînî- ya Îsa Mesîh çû welatêd Yûnanistanê û Asyayê. Tê gotinê ku ew mîna Xudanê xwe ser xaç hate kuþtinê.

    Yûh'enna 8:31-32-da Îsa got: «Heger hûn ser hînkirina min bimînin, hûnê r'ast þagirtêd min bin.

    Hûnê r'astîyê nas kin û r'astîyê we aza ke».

  • 16 17

    6 Îsa qeza Celîlêda dest bi k'arê xwe dike& Me dersêd pêþinda derheqa jîyîna þagirtêd Îsada gelek tiþt xwend û em jî jê hîn bûn. Þagirt t'emamîya wextê xizmetk'arîya Îsa t'evî wî bûn. Þe'detîya wan r'ast e, çimkî wana h'emû k'eremetêd Îsa bi ç'e'vêd xwe dîtin. Wana jî dannasînîya wî bihîst û jê dipirsîn. Çaxê Îsa ji mirinê r'abû gote þagirtêd xwe: «Her tiþtêd ku min dane we, wan hîn kin ku biqedînin». Wî çaxîda wana jî destpêkir, ku bi navê Îsa Xudan dua bikin, Metta 16:16, 28:17 û Yûh'enna 20:28-da.

    Peyr'a ku Îsa çû k'ete r'ûmeta xwe, R'uh'ê Pîroz hate ser þagirta, K'arêd Þandîya 1-2. Û çawa Îsa Yûh'enna 14:25-26-da soz dabû, R'uh'ê Pîroz wana hînî h'emû tiþtî kir ku Îsa wanar'a gotibû. Wana destpêkir, her tiþtêd ku R'uh'ê Pîroz anî bîra wan nivîsîn, wekî þe'detîyê bidine yêd ku dixwazin bizanibin. Yûh'ennayê þandî nivîsî: «... Me r'ûmeta wî dît, ew r'ûmeta Kur'ê Bavêyî tayê t'enê», Yûh'enna 1:14.

    Dersêd ku emê niha derbaz bin, em mîna þagirtêd Îsa dixwazin k'eremetêd wî binihêr'in. Emê ji Îsa hîn bin û t'evî þagirta bêjin: «Kirêd wî mezin û e'cêb in!» Emê hê gelek Mizgînîya Lûqada bixûnin, çimkî ew hûr-gilî kirêd Îsa þirove dike, ji bûyîna Yûh'ennayê nixumdar girtî, h'eta ji nav mirîya r'abûna Îsa.

    Xizmetk'arîya Îsa Celîlêda qasî 16-18 meha k'iþand. Pêþîyê ew çend meha Cihûstanêda

    ma. Eva Yûh'enna 1:35-51-da, 2:13-17-da û 4:1-42-da hate gilîkirinê.

    1. Yûh'enna 1:35-51-da Îsa gazî þagirtêd xweye pêþin kirin. a) K'erema xwe Yûh'enna 3:1-21-da jî bixûne.

    Îsa t'evî k'ê xeber da? ........................................................................................................................

    b) Yûh'enna 4:1-42-da Îsa t'evî k'ê xeber da? ...................................................................................

    2. Çima Îsa xizmetk'arîya xwe Celîlêda destpêkir? Çend sebeb bona vî tiþtî hene:

    a) Îsa li gora xwestina Bavê xwe kir. Yûh'enna 6:38-da binihêr'e. ............................................

    ........................................................................................................................................................

    b) Îsa k'îderê mezin dibû? Lûqa 4:16-da ..........................................................................................

    v) K'îjan þagirtêd wî ji Celîlê hatin. Yûh'enna 1:35-51 û Metta 4:17-22-da bixûne.

    .............................................................................................................................................................

    3. Bi çi qewat Îsa xizmetk'arî kir? Lûqa 4:14-da bixûne. ............................................................

    4. Gelo çi qewimî çaxê ku Îsa bi qewata R'uh' veger'îya Celîlê? Lûqa 4:14-15 .......................

    .............................................................................................................................................................

    Îsa k'inîþta Nisretêda xeber da - Lûqa 4:16-30

    5. Çima Îsa r'oja þemîyê çû k'inîþtê? R'êza 16-da binihêr'e. ..................................................

    ...............................................................................................................................................................

  • 16 17

    K'erema xwe Lûqa 4:16-30 bixûne. Îsa Xebera Xwedê xwend û paþê þirove kir. Sê tiþt hene ku em vira dibînin: Eva dannasînîya Îsaye pêþin bajarê wîda bû. Ew p'ara ku Îsa xwend, p'êxembertî hindava wîda bû. Binelîyêd Nisretê miqabilî Îsa r'abûn.

    6. K'erema xwe Lûqa 4:18-19 t'evî 2.T'êsalonîkî 1:7-10 himberî hev ke. Tu çi difikirî,

    Îsa çima nîvê cumlêda sekinî? .......................................................................................................

    ...............................................................................................................................................................

    7. Nav Lûqa 4:18-da hindava Mesîh û P'adþatîya Xwedêda xeber dide. Îsa hindava xweda çi got? Lûqa 4:21-da û Yûh'enna 4:25-26-da bixûne.

    ...............................................................................................................................................................

    8. Paþê çi qewimî? Lûqa 4:22-da a) Fikira cime'tê hindava Îsada pêþîyê çawa bû? ......................................................................

    b) Lê paþê wana çi got? .....................................................................................................................

    9. R'êza 23-da: Fikirêd guhdarvana Îsava e'yan bûn. Gelo tu çawa gotina wan fe'm dikî?

    ...............................................................................................................................................................

    10. Gelo e'laletê Îsa qebûl kir? ......................................................................................................

    11. R'êzêd Lûqa 4:25-27-da Îsa du serhatî pêþda anî, ku kêm û zêde berî 850 sala qewimîn: Du merivêd necihû bawerîya xwe îzbat kirin, gava nava miletê Îsraêlêda bawerî kêm dibû. Ew k'îjan meriv bûn?

    a) R'êza 25-26-da: .................................................................................................................................

    b) R'êza 27-da: ......................................................................................................................................

    & Niha van her du serhatîya 1.P'adþatî 17:8-24-da û 2.P'adþatî 5:1-27-da bixûne.

  • 18 19

    12. Xilazîyêda çi qewimî? K'erema xwe Lûqa 4:28-29-da bixûne. Binihêr'e ku cime'ta Nisretê çawa ji sebira xwe derk'et! Ew pêþî salix-sûlix bûn. Ewana þe'detîya wî dan. Ew zendegirtî man. Ewana bawer nedikir. Ew hêrs k'etin. Ewana Îsa bêhurmet kirin. Ewana xwest ku Îsa bikujin.

    13. Pey t'exsîrkirina Nisretêda Îsa çû Kefernahûmê û wê derê dima, Lûqa 4:31.Nisretêda meriv hindava xeberêd wîda zendegirtî diman.

    a) Lê k'inîþta Kefernahûmêda fikira meriva çawa bû, gava hînkirina Îsa bihîstin?

    R'êza 32-da .............................................................................................................................................

    b) Çima? R'êza 32-da ............................................................................................................................

    Heger tu dixwazî Metta 7:29 û Marqos 1:22-da jî bixûne.

    14. a) Îsa r'oja þemîyê merivekî cinak'etî qenc kir. Kefernahûmêda meriva ev yek t'exsîr kir? Wana çi got?

    Lûqa 4:36-da .........................................................................................................................................

    ...............................................................................................................................................................

    b) Gava Îsa Orþelîmêda k'eremeteke usa kir, merivêd wê derê çi gotin?

    K'erema xwe Yûh'enna 5:1-16 (10+16) bixûne. ..................................................................................

    ...............................................................................................................................................................

    15. Gelo r'uh'ê h'eram Îsa nas kir? Lûqa 4:34-da: ..........................................................................

    16. Lê Îsa îzbatkirina r'uh'ê h'eram qebûl kir? Lûqa 4:35+41-da:

    ...............................................................................................................................................................

    17. Çima r'uh'ê h'eram ji Îsa tirsîya? R'êza 34-da binihêr'e. .....................................................

    ...............................................................................................................................................................

    18. Pey derxistina r'uh'ê h'eramr'a çi qewimî? K'erema xwe r'êza 37-da bixûne. .......................

    ...............................................................................................................................................................

    19. Xeberêd weke hev biger'e ku r'êzêd 35 û 39-da hindava kirêd Îsada hatine gotinê. 35-da: ....................................................................39-da: ....................................................................

    20. Xwesîya Petrûs destxweda qenc bû? ......................................................................................

  • 18 19

    7 Xizmetk'arîya Îsa t'emamîya Cihûstanê û Celîlêda - Lûqa 4:40-43-da Xizmetk'arîya Îsa ser r'îya û ber'îyêda diqewimî.

    1. Em Lûqa 4:42-da dixûnin ku e'lalet Îsa diger'îya. K'erema xwe r'êzêd 32-41-da binihêr'e, wana çima nexwestin ku ew dest ji wan bik'iþîne.

    ...............................................................................................................................................................

    ...............................................................................................................................................................

    ...............................................................................................................................................................

    2. Bav çir'a Îsa þande vê dinê? R'êza 43-da bixûne. .......................................................................

    ................................................................................................................................................................

    R'êza 34-da Lûqa cara pêþin xebera «P'adþatîya Xwedê» da xebatê. K'erema xwe ferhengoka Mizgînîyê r'ûp'ela 513-da bixûne «P'adþatîya Xwedê» çi ye.

    Xizmetk'arîya Îsa li ber Gola Cênîsartê - Lûqa 5:1-11

    Îsa ji Kefernahûmê r'ê k'et çû gundêd Celîlê, Metta 4:23. Wî pêþîyê k'inîþtêdahîn kir, paþê jî çolêda, li serê ç'îya û qeyikêda, çawa em Lûqa 5:1-11-da dibînin.

    3. a) Navê gola ku Îsa jê dannasîn kir çi ye? .............................................................................

    b) Navê vê golê Yûh'enna 21:1-da çi ye? ...........................................................................................

    v) Navê vê golê cîyêd mayînda çi ye? Metta 4:18-da binihêr'e. .................................................

    4. Xeberêd Petrûs hindava bawerîya wîda çi nîþan dikin? Lûqa 5:5-da bixûne.

    ................................................................................................................................................................

    5. Em ji guhdarîya Petrûs çi dikarin hîn bin? R'êza 6-da ..........................................................

    ................................................................................................................................................................

  • 20 21

    6. R'êzêd 6-10-da em dibînin ku Petrûs du tiþt nû fe'm kirin: Îsa yekî mezin û pîroz bû.

    K'erema xwe r'êza 8-da bixûne ku Petrûs çi kir? ............................................................................

    ................................................................................................................................................................

    7. Berî vê k'eremetê Petrûs Îsar'a got «Mamosta». Lê paþê wî çi got? ...................................

    8. Îsa wîr'a çi soz da? K'erema xwe r'êza 10-da bixûne. ................................................................

    ................................................................................................................................................................

    9. Vira Îsa gazî Petrûs û Yûh'enna kir. Gelo k'engê Petrûs cara pêþin r'astî Îsa hat? K'erema xwe Yûh'enna 1:35-45 da binihêr'e.

    ................................................................................................................................................................

    10. Lûqa 5:11-da bixûne. Petrûs û Yûh'enna çi kirin gava hatine bejê? ..................................

    ................................................................................................................................................................

    Xizmetk'arîya Îsa bajarekîda - Lûqa 5:12-15-da

    11. Îsa yekî k'otîbûyî paqij kir. Gelo wî destê xwe lê xist? ................................................

    Derheqa nexweþîya k'otîbûnêda tu dikarî ferhengokê r'ûp'ela 506-da bixûnî.

    12. Îsa þilûþe'tek qenc kir. K'erema xwe Lûqa 5:17-26-da bixûne.

    a) K'ê bûn þe'dêd qedirbilind? R'êza 17-da? ....................................................................................

    ................................................................................................................................................................

    b) Ewana çi hindava afûkirina gunada fikirîn? R'êza 21-da bixûne. ........................................

    ................................................................................................................................................................

    13. a) K'îjan xebera Îsa ya here giran bû? R'êza 24-da binihêr'e. .............................................

    ................................................................................................................................................................

    b) Li gora vê xeberê k'ê dikare guna bibaxþîne? ............................................................................

    14. Îsa h'ukumê xwe çawa îzbat kir? ..............................................................................................

    15. a) Niha wê xeberê biger'e, k'îjan e'yan dike ku ew meriv destxweda qenc bûye.

    R'êza 25-da binihêr'e. ...........................................................................................................................

    b) Baxþandina guna jî qewimî? ....................................................................................................

    16. Meriva çi kir gava ev tiþt li ber ç'e'vê wan qewimî? R'êza 26-da binihêr'e.

    ................................................................................................................................................................

    ................................................................................................................................................................

  • 20 21

    Gazîkirina Lêwî - Lûqa 5:27-32-da

    17. a) Berî r'asthatina Îsa, Lêwî çi xebat dikir? Metta 9:9-da binihêr'e. .............................

    b) Navê Lêwî Metta 9:9-da çi ye? ....................................................................................................

    & Xercgir bona R'omayîya dixebi- tîn, ku hingê cime'ta Îsraêlê bin- dest kiribûn. Ew meriv gelekî ji bawerîyê k'etî bûn. Lema xercgir nava cime'ta xweda gelekî bêqedir bûn. Lê Îsa ku dilê meriva zane, yek ji wan kire þandîyê xwe.

    18. a) Mizgînîyêda gelek cara bona du cûr'e meriva tê gotinê.

    K'erema xwe Lûqa 5:30 û Metta 9:10-da binihêr'e. ..........................................................................

    b) Mizgînîyêda bona du fêrisîya tê xeberdanê. Yek ji wan Nîkodêmo bû, Yûh'enna 3:1 û 19:39-da, yê din jî Ûsivê ji Arîmetya, Metta 27:57, Lûqa 23:50 û Yûh'enna 19:38-da. Wana çi cûr'eyî bawer dikir? Yûh'enna 19:38 û 3:1-2-da

    ................................................................................................................................................................

    19. Nav Lûqa 5:27-30 û Metta 19:16-26-da bixûne û firqîya nava xortê dewlemend û Lêwîda bibîne. ........................................................................

    ................................................................................................................................................................

    20. Gelo tu caba Îsa Lûqa 5:31-32-da çawa fe'm dikî? ...............................................................

    ................................................................................................................................................................

    21. K'erema xwe Lûqa 5:33 û Lûqa 7:33-34 bixûne û himberî hev ke. Metta 23:28-da jî bixûne. Fêrisî çi meriv bûn?

    ................................................................................................................................................................

  • 22 23

    22. a) Gelo ze'va Lûqa 5:34-35-da k'î ye? .........................................................................................

    b) Ew k'engê ji dinê hat hildanê? ....................................................................................................

    23. Lûqa 5:36-39-da Îsa meselek got. Tu çawa vê meselê fe'm dikî? .........................................

    ................................................................................................................................................................

    ................................................................................................................................................................

    ................................................................................................................................................................

    ................................................................................................................................................................

    ................................................................................................................................................................

    24. Gelo meriv dikare ew jîyîna nû, ya ku Îsa dide, dîsa bide destê qanûnê? ......................

    ................................................................................................................................................................

    ................................................................................................................................................................

    ................................................................................................................................................................

    ................................................................................................................................................................

    Îsa û r'oja þemîyê - Lûqa 6:1-11-da

    25. K'erema xwe Lûqa 6:1-11-da û Derk'etin 20:8-11 û 31:12-17-da bixûne. Þagirtêd Îsa k'îjan qanûn t'er'ibandin?

    ................................................................................................................................................................

    26. Gelo li gora vê qanûnê îzin t'une bû ku þagirta xwer'a simbilêd genim biçinîna?

    Qanûna Ducarî 23:25-da bixûne. .....................................................................................................

    27. Fe'mîna fêrisîya hindava Qanûnêda r'ast bû? .......................................................................K'erema xwe Metta 12:7 û 23:23-da binihêr'e. Bona Îsa çi ser her tiþtîr'a bû?

    ................................................................................................................................................................

    28. Gelo r'oja þemîyê bona qencîya meriva hate danînê yan bona qanûnqedandinê?K'erema xwe Marqos 2:27-da binihêr'e. Îsa çi got?

    ................................................................................................................................................................

    ................................................................................................................................................................

    29. K'erema xwe Lûqa 6:3-5-da bixûne. Tu caba Îsa derheqa r'oja þemîyêda çawa fe'm dikî?

    ................................................................................................................................................................

    ................................................................................................................................................................

    30. K'îjan r'oj civîna pêþîyê k'ifþ kir bona h'ebandina Xwedê û r'ih'etbûna meriva? Yûh'enna 20:1, K'arêd Þandîya 20:7 û 1.Korint'î 16:2-da bixûne.

    ................................................................................................................................................................

  • 22 23

    8 Îsa serê ç'îyê dannasîn dike - Lûqa 6:12-49-da û Metta serêd 5-7-da

    1. Ew ç'îyayê ku Îsa ser dannasîn kir k'îderê ye?K'erema xwe Metta 5:1 û Lûqa 6:17-da binihêr'e. ............................................................................

    2. Guhdarvanêd wî k'î bûn? Lûqa 6:17-da .........................................................................................

    ................................................................................................................................................................

    3. Cime't çima hatibû? Lûqa 6:18-19-da .........................................................................................

    ................................................................................................................................................................

    4. Lûqa 6:20-23 û 24-26-da du k'omelêd meriva têne himberî hevkirinê. Ew k'îjan in?

    ................................................................................................................................................................

    5. Îsa Lûqa 6:27-29-da çi hîn kir? R'omayîya 12:17-21-da jî binihêr'e. ..................................

    ................................................................................................................................................................

    ................................................................................................................................................................

    6. Gelo hînkirina Îsa tiþtekî nû bû? Wî Metta 5:17-19-da çi got? .......................................

    ................................................................................................................................................................

    7. Çima lazim e ku bawermend li gora Qanûna Xwedê bijîn? Lûqa 6:30-36-da .......................

    ................................................................................................................................................................

    & Lûqa serê þeþada mer'a gilî dike, çawa Îsa cime'teke giranr'a dannasîn kir. Gelek meriv h'eyra xeberêd wîda bûn,

    lê usa jî dijminêd wî p'ir' zêde dibûn. Îsa zanibû ku wextê xizmetk'arîya wî kin e. Wî t'emamîya þevê ber

    Xwedê bi dua derbaz kir, paþê ji nav þagirtêd xwe donzdeh meriv xwer'a bijartin û ew þandî

    navkirin. Marqos 3:13-19 jî bixûne. Ji wan þagirta çend kes berê pêþda t'evî

    Îsa bûn. Derheqa xebera «þandî»-da Mizgînîyêda r'ûp'ela 524-da

    bixûne.

  • 24 25

    8. K'erema xwe r'êza Metta 7:12 binivîse û ezberî hîn be. ..........................................................

    ................................................................................................................................................................

    9. Îsa Lûqa 12:35-47-da ji þagirtêd xwe çi xwest?

    a) 37+46-da: .........................................................................................................................................

    b) 47-da: ...............................................................................................................................................

    & Þagirtê r'ast ew e, yê ku bin destê Îsada dimîne, bawerîya xwe nahêle û guhdarîyê dike. Merivê usa h'îmê jîyîna xwe li ser kevir datîne.Þagirtê qelp ew e, yê ku ya xwe dike, guhdarîyê nake û bawer nake. Ewê bik'eve, nek çimkî ew xwer'anedîtî bû, lê çimkî h'îmê wî ne r'ast bû, Lûqa 6:48-49.

    Dannasînîya serê ç'îyê bi hûr-gilî

    & Ji nixumandina Îsa girtî h'eta dannasînîya serê ç'îyê qasî bîst meha derbaz bûn. Ev yek nîvê xizmetk'arîya wîye ser dinê bû. Em dikarin dannasînîya serê ç'îyê çawa qeyde-qanûnê P'adþatîya Xwedê fe'm bikin.Nêta Îsa ev bû ku þagirtêd wî t'evî wî bimînin, wekî ji wî hîn bin. Wî wanar'a sur'êd P'adþatîya Xwedê þirove dikir. Lûqa 9:1-6 gilî dike, çawa Îsa ew þandin nava cihûya, wekî xwexa P'adþatîya Xwedê dannasîn kin, cina derxin û nexweþa qenc kin. Pey r'abûna Îsa ji mirinê ewî ew þandine dinê ku miletêd mayîn jî hîn bikin.

    & Gerekê em xebera «xwezî» hinekî þirovekin: Peymana Nûda 49 cara tê wek'ilandinê. Mizgînîyêda fe'mîna vê xeberê ev e: R'uh' û fikirêd k'îjana nûbûyî ne. T'enê zar'êd Xwedê xwezilî ne, çimkî P'adþatîya E'zmana ya wan e.

    10. R'êzêd Metta 5:3-11 çi hindava zar'êd Xwedêda dibêjin? Ew k'î ne?

    a) ...........................................................................................................................................................

    b) ............................................................................................................................................................

    v) ............................................................................................................................................................

    g) ............................................................................................................................................................

    d) ............................................................................................................................................................

    j) ..........................................................................................................................................................

    z) ...........................................................................................................................................................

    ê) ............................................................................................................................................................

    & Çend fikir bona van xebera:

    a) Yêd r'uh'feqîr, Metta 5:3-da.: Îþaya 14:4-20-da bona babaxîya Mîrêcin gilî dike. Li gora r'êzêd 14+20 k'ubarîya wî ze'f bilind bû. Lema jî ew k'ûr k'et. Vî cîyî t'evî Fîlîpî 2:5-11 himberî hev ke. Vira e'yan e ku xeysetê Îsa gelekî baþqe ye. Ewî xwe nimiz kir. Usa jî merivêd r'uh'feqîr ew in, yêd ku feqîrîya xweye r'uh'anî nas dikin û h'ewcê Îsa ne. K'erema xwe Fîlîpî 4:19-da bixûne.

  • 24 25

    b) Yêd h'eznî, Metta 5:4-da: Merivêd h'eznî ew in yêd ku ji h'alê xweyî gunek'arîyê p'oþman in, Lûqa 18:13, 2.Korintî 7:10-da û 2.Petrûs 2:8-da

    v) Yêd þkestî, r'êza 5-da: K'erema xwe Metta 11:28-30-da bixûne. Yêd þkestî ne sist in, lê ew merivne ne k'ubar in, ne babax in û ne jî ji xwe r'azî ne. Xeysetê wan bin destê Xwedêda hatîye guhastinê, çimkî kanîya milûktîyê û qencîyê Îsa ye. Çaxê ku Îsa wê veger'e ser dinê, merivêd þkestî wê t'evî wî p'adþatîyê bikin, E'yantî 5:10-da.

    g) Yêd ku t'î û bir'çîyê r'astîqedandinê ne, r'êza 6-da:Ew meriv in yêd ku bi h'alê neheqîyê dinêda p'oþman in, çawa Zebûra 63:2-da hate gotinê. Ew hîvîya r'astîya Xwedê ne, ya ku wê bê.

    d) Yêd dilr'e'm û dilpaqij, r'êzêd 7-8-da:Dilr'e'mî û dilpaqijî ji Xwedê tê. Merivêd usa ji t'obekirina xwe û ji r'e'ma Xwedê hîn bûne, h'izkirina Xwedê ew dilr'e'm û paqij kirine. Ewê Xwedê bibînin. Gotinêd Silêman 11:17-18-da, Metta 10:16-da û Zebûra 18:25-26-da em dibînin, xebera Xwedê hindava dilpaqijada çi dibêje.

    ê) Yêd ku e'dilayîyê dikin, r'êza 9-da: Ew merivne ne þer'ûd in û nahêlin meriv þer' kin, çimkî wana e'dilayî ji Xwedê stand û dixwazin ku ser dinê e'dilayî be. K'erema xwe Efesî 2:14-18-da bixûne.

    e) Yêd ku bona r'astîqedandinê têne zêrandinê, r'êza 10-da:Ew meriv in yêd ku þerm nakin r'astîya Xwedê bêjin û bona wê yekê têne zêrandinê.Lê merivêd ku ne bin h'ukumê Xwedêda ne, ew miqabilî r'astîya Xwedê ne û bin destê Mîrêcinda ne, lema jî ew Xwedênasa dizêrînin. K'erema xwe bixûne hindava vê yekêda Xudanê me Îsa çi got: Yûh'enna 15:18-19-da.

    e') Yêd bona navê Îsa têne bêhurmetkirinê, zêrandinê û buxdana li wan dikin, r'êza 11:K'erema xwe bona vê yekê Lûqa 6:22-23-da bixûne.Gelek cara merivêd bêbawer þer'a xwedênasa dikin. Bona vir lazim e ku xwedênas bi tiherekî me'rîfet bijîn, wekî nebe me'nîya (sebebê) lomek'arîyê. Heger buxdan û lomek'arîyê li xwedênasa bikin, gere merivê bawermend baþ fe'm bike ku ev yek p'ara peyçûyê Îsa ye. Ev yek ji boy navê Îsa tê serê wî, çawa ku berê pêþda hate serê p'êxembera.

    Heqê zar'êd Xwedê çi ye? Metta 5:12-da

    11. Merivêd ku bona navê Îsa cefa dibînin gere çi bikin û çawa bifikirin?

    Metta 5:12 û Aqûb 1:2-3-da bixûne. ..................................................................................................

    12. Merivêd ku ji boy navê Îsa têne zêrandinê wê heqê xwe k'îderê bistînin?

    Metta 5:12-da: .....................................................................................................................................

    13. Çi meriv bûne nexþê bêhurmetkirinê bona berdilîya merivêd zêrandî?

    Metta 5:12-da: .....................................................................................................................................

    Borcê zar'êd Xwedê - Metta 5:13-16-da

  • 26 27

    14. Metta 5:13-da merivêd bawermend himberî çi tê kirinê? ....................................................

    15. K'ara xwê çi ye? ...........................................................................................................................

    ................................................................................................................................................................

    16. Heger xwê te'ma xwe unda ke, wê ewê xwêyê çawa bikin? ......................................................

    & Xeberêd Îsa mer'a didine k'ifþê: Gerekê jîyîna me þe'detîyê bide bona h'izkirina Xwedê, mîna xwê nav xwarinêda. Em hatine guhastinê û dikarin firqî bin. Heger em bona merivêd bêbawer vekirî bin, wana h'iz kin nava pirs û cabada, ewê xwexa ser firqî bifikirin. Bona vir lazim e ku hevalêd me bibînin, em çawa t'evî Xwedê dijîn.

    17. K'arêd Þandîya 3-4-da meseleke baþ bona wê yekê heye. Þagirt nikaribûn xwe ker' kirana. K'erema xwe vê serhatîyê bixûne. Gelo, giregirêd civînê çima e'cêbmayî man?

    K'arêd Þandîya 4:13-da .....................................................................................................................

    ................................................................................................................................................................

    18. Ne'ma 2.Korint'î 3:2-3-da Pawlos merivêd bawermend himberî çi kir? ............................

    ................................................................................................................................................................

    19. Metta 5:14-da Îsa yêd bawermend himberî çi kir? ...............................................................

    20. Li gora r'êza 15-da borcê bawermenda çi ye? .........................................................................

    21. R'êza 16-da dide k'ifþê ku sê me'nê r'onayîyê hene:

    a) ...........................................................................................................................................................

    b) ...........................................................................................................................................................

    v) ............................................................................................................................................................

    & Em mîna ç'irê ne. Civîn jî mîna baj